HELDERSCHE COURANT
VOORHEEN GENAAMD 'T VLIEGEND BLAADJE
Nieuwsblad voor Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
No. 4449
DINSDAG 6 APRIL 1915
43e JAARGANG
Abonnement per 3 mnd. 65 ct., franco per post 90 ct., Buitenland f 1.90
Zondagsblad 37£ 45 „0.75
Modeblad 65 75 1.00
Voor het Buitenland bij vooruitbetaling - Losse nummers der Courant 2 ct.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag
UITGEVER: C. DE BOER Jr. - HELDER
Bureau: Koningstraat 29 - Interc. Telefoon SO
AdvertentlBn van 1 tot 4 regels (bij voorultbet) 30 cent Elke regel meer 6 ct
Ingezonden mededeelingen van 1 tot 4 regels 75 cent Elke regel meer 15 cent
Advértentiön op bopaald aangewezen plaatsen worden 25°/0 hooger berekend.
Groote letters en cllché's naar plaatsruimte. - Bewijs-exemplaar 2J cent.
LIJST van Ingekomen en vertrokken
personen.
INGEKOMEN.
Naam: Beroop: Woonplaats: Van
A.J Marochal.verpl., Janzonatr.03, Apeldrn. N.H.
Th. Haackman, bod, Plantsoenstr. 11, A'dam.
A G.Purmor, zonder, Callforniestr. 23,
J.W.Pateman, matroos, Achterstr. 19, I
J.H.ï.d.Boogaard, Bt.-ollem.,Wagenstr.8,
C. Rllkors, werkman, Hcorsteeg 2, R'dam. N.H.
J.Rllneveidshoek, zond., Middunstr. 8SD,
J.Wit.st.-olloman, Blnnenhav. 10SB, A'dam.
G.Kook, scheepm., Sluisdljkstr. 68A
VERTROKKEN.
Naam: Beroep: Van: Naar:
A.Donkereloot,tio)., Wilh str.41, Deventer. ApsL
H.J.Venster, kastel., HoofdgT. 72-74, A'dam. KR.
F.W.Brunbeeb, werkm., Koegr 163, Arnhem.
A. Glim, arbeider, Koegras 2, w Inkel. R.C.
A.J.L.Dongen, korpl.-konst, D(Jbw. 89, Breda.
C.C.Nolf,koopman, Waagstraat 17, Alkmaar.
C.Elloo, kleermaker, Koegras 86, Texel. NIH.
W. Hoorusman, arbeider, Koegras 9, Z(Jpo.
A. Rap, leerllng-verpl., Ziekenhuis, Baarn.
J. Kool, BChlldor, Koegras 185, Zype.
W.J.Ankone, zd-, Achterbinn.hav.2ö, Adam.N.H.
H.Weijland.kleerm., Slulsdükstr. 76, A.-Paul.Ger.
Wed.W.A.Hülomun,z.,Wagenstr.88, Baarn. N.H.
T.Jongerllng, schipper, Wagenstr. 8, Velson.
D. Kater, zonder, Laan 38, Willemstad.
J. Visser, zeeman, BasslnerachtSO, Velsen. K.C.
DE OORLOG.
De officieels legerberichten van
2, 3 en 4 April 1915.
Van het W e s t e 1 ij k front.
Het Fransche avond communiqué
van den 2en geeft alleen eeaige me
dedeelingen over verrichtingen van
Fransche vliegers. Een eskader vlieg
tuigen heeft n.1. bommen geworpen
op het station van Vigneuillös in
Wöevre, welke allen goed geraakt
zouden zijn. Verder is bij Soissons
een Duitsche vlieger naar beneden
geschoten. Volgens een latere me-
dedeeling was dit het derde vliegtuig
binneu 24 uur.
Het bericht van den 3en meldt
het voortduren van de mljnenge-
vechten in de streek van la Boisselle.
Van 30 Maart tot 1 April werden in
het bosch le Prötre meer dan 200
Duitschers, waaronder 6 officieren,
gevangen genomen.
Volgens een mededeeling van den
zelfden datum, z\jn de Duitsche aan
vallen bij Lassigny gestaakt en wer
den twee vijandelijke aanvallen bij
Hoch-Burnhaupt afgeslagen.
Het Duitsche legerbericht van den
3en vermeldt het afslaan van Fran
sche voorwaartsche bewegingen in
het Bois le Prötre, ten Zuiden van
Niederaspach en ten Westen van
Mühlhausen. Een poging der Belgen
om het klooster Hoek te hernemen,
werd verijdeld.
Het Duitsche bericht van den 4en
meldt een klein succes, door hen be
haald aan den Westelijken oever van
het Yserkanaal. Hier bezetten zij het
gehucht Driegrachten, hetwelk tot
nog toe in het bezit van de-Belgen
was.
Van het Oo s te lij k front.
Volgens het Russische legerbericht
van den 2en werd het offensief, in
de richting van Augustowo met suc
ces voortgezet. In de Karpathen wer
den Oo8tenrijksche aanvallen ten W.
van den Spoorweg Homonna Mezö-
Laborcz afgeslagen.
Het legerbericht van den 3en, van
Russische zijde meldt dat het offen
sief der Russen in de Karpathen
zich voor hen gunstig ontwikkeld,
vooral in de richting van den Uszok-
pas. Hier werden de Oostenrijkers
teruggedreven, met achterlating van
machinegeweren, munitie en wagens,
terwijl ook vele gevangenen in Rus
sische handen vielen. Op den lsten
April werden meer dan 100 officieren
en 7000 soldaten gevangen genomen.
Het Duitsche bericht van den 3en
geeft den toestand als onveranderd
aan, terwijl dat van den 4en het
.afslaan van een Russische aanval in
de streek van Augustowo meldt.
Het Oostenrijksche legerbericht
van den 3en geeft aan dat de Rus
sen in de Oostelijke Beskiden inder
daad vooruitgegaan zijn. Wegens het
optreden van belangrijke versterkin
gen - zoo wordt medegedeeld
waren de Oostenrijkers gedwongen
de troepen welke aan weerszijden
van Cisna, (Z. van Baligrod) stonden,
terug te trekken.
De Russische aanvallen op de stel
lingen aan den Uszok-pas werden
alle afgeslagen.
Het bericht van den 4en geeft
eerst een overzicht van het verloop
van den strijd in de Karpathen,
waarin op den voorgrond gesteld
wordt, hoe het front bij Baligrod
eigenlijk een vooruitspringenden hoek
was, welke gedurenden langen tijd
met succes tegen de Russen was
verdedigd. Waarschijnlijk dient deze
voorafgaande mededeeling om de
aandacht van het hoofdfeit, n.1. de
terugtrekkende beweging van
Oostenrijkers, af te leiden.
Over de gevechten bij den Uszok-
pas wordt gemeld, dat ondanks
hunne herhaalde aanvallen, de Rus
sen nog steedsj niet vooruit konden
komen.
Op het R u s s i s c h-T u r k s c h e
front werd een offensieve beweging
der Turken tot staan gebracht.
Aan de Roode zeekust mislukte een
poging der Engelschen om troepen
te landen bij Koealleh. Deze plaats
werd daarop beschoten, waarop ten
tweede male een poging gedaan werd,
welke echter door Turksche troepen
met behulp van de gewapende be
volking verijdeld werd.
De Dardanellon geven dun bond-
genooten meer te doen dan zij wel
verwacht hebben. Van Engelsche
zjjde wordt thans ook medegedeeld,
dat het nog heel wat moeite zal
kosten voordat de kanonnen gericht
kunnen worden op de Verheven Porte,
Als het zoover komt, ten minste.
Uit alle mededeelingen blijkt, dat de
grootste behoefte bestaat aan ver
sterkingen en vooral een een leger
macht, welke van de landzijde de
forten aan moet vallen, en het dan
nog zwaar genoeg te verantwoorden
zal krijgen. Na het echec van de
vereenigde vloot op den 18en Maart,
is het zelfvertrouwen van de Turken
aanmerkelijk toegenomen. En daar
algemeen bekend is, dat de Turksche
soldaat in het defensief een lang niet
te onderschatten tegenstander is
(Tsatschaldsja), kan men begrijpen,
(lat het leger, hetwelk het schier
eiland Gallipoli zal moeten bezetten,
zwaren strijd zal moeten voeren met
het door de Turken hier' saamge
trokken legerkorps. Van Engelsche
zijde wordt wel vertrouwd op de
slechte verstandhouding tusschen
Turksche en Duitsche officioren, maar
het zal wel evenzoo zijn als met de
geruchten over de oneenigheid tus
schen Oostenrijkers en Duitschers.
De wensch zal ook hier wel de vader
van de gedachte zijn.
Intusschen hebben een aantal En
gelsche mljnvegers wederom getracht
de Dardanellen binnen te dringen.
Volgens het Turksche bericht werden
zij echter door het geschut der bat
terijen verdreven.
Een Duitsch bericht meldt, dat
thans een groot aantal schepen,
vooral mijnenvegers, in de baai van
Mud ros zijn samengetrokken.
Uit Engeland.
In het begin van den oorlog is
uit Engelsche bladen het bericht over
genomen van een dorpsonderwijzer
in Engeland, die om zijn Duitsche
afkomst of Duitschen naam zoo ge
sard werd, dat hij ging tobben en zich
eindelijk ophing. De man was al tien
tallen jaren meester op 't dorp en
zijn zoon was uit Amerika onderweg
om in Kitchener's leger dienst te
ïen. Nu lezen wij. dat te Molesey
aan de Theems een Fransche jongen
van dertien jaar, heetende Charles
Demongeant, op school door zijn
makkers geplaagd werd omdat hij,
zeiden ze, Duitscher was. Hij bleef
van school weg en nu is zijn lijk uit
de Theems opgehaald.
Uit de Vereenigde Staten.
New York, 4 April. De New York -
sche bladen bespreken opnieuw het
optreden der Duitsche duikbooten.
De Tribune herinnert aan do belofte
van Duitschland op de Haagsche
conferentie, dat de marineofficieren
op de meest nauwgezette manier de
plichten zouden nakomen, voort
vloeiende uit de ongeschreven wet
van menschelijkheid en beschaving.
De Press vraagt ironisch of von
Tirpitz en de admiraliteit den oorlog
ter zee voor goed opgegeven hebben
nu de Duitsche duikbooten de vijande
lijke oorlogsschepen vermijden en in
plaats daarvan onbeschermde koop
vaardijschepen najagen en tot zinken
brengen. Het blad zegt, dat, ofschoon
de Duitschers voorgeven, dat ze een
onderscheid maken tusschen de sche
pen van oorlogvoerenden en onzij-
digen, de duikbooten altfjd onderscheid
weten te maken tusschen onge
wapende schepen en oorlogsschepen,
die uitgerust zijn met een beman
ning, die niets liever wil dan vech
ten.
Op Zee.
Zooals wij reeds in ons vorig num
mer mededeelden werden aan de
Engelsche kust een drietal trawlers
in den grond geboord. "Volgens een
verklaring van de bemanning voerde
de Duitsche onderzeeër de Engelsche
vlag. Verder moet de commandant
gezegd hebben dat hij in opdracht
had alle schepen van welken aard
ook, in den grond te booren.
Den 3en April werd het Eng. ss.
„Locfewood" in het Kanaal getorpe-
déerd. De bemanning werd door een
visschersboot uit Brisham gered.
Een Turksche kruiser gezonken.
Sewastopol, 3 April. Vanavond is
bij de Russische kust de Turksche
kruiser „Medjidije" op een mijn geloo-
pen en gezonken.
[De „Medjidyc" is een pantserdek-
kruiser van 8200 ton, te water ge
laten in 1903, voerende twee stuk
ken van 15 c.M. en acht van 12 c.'.
looponde 22 knoop en bemand met
300 koppen].
Konstantinopel, 4 April. Het hoofd
kwartier deelt mede:
Onze vloot bracht gisteren by
Odessa twee Russische schepen tot
zinken, het eene, de metende
2000 ton, het andere, de Vastoenaja",
1500 ton, De bemanning werd ge
vangen genomen. Terwijl dit gebeur
de naderde de kruiser „Medjidye".
Bij de vervolging van een vijandelij
ken mijnzoeker stiet hij in de buurt
van de vesting Otsjakof, aan den
vijandelijken oever, op een drijvende
m(jn en zonk. De bemanning der
„Mediidije" is door Turksche oorlogs
schepen, die zich in de buurt bevon
den, gered. De matrozen der „Medji
dije" gedroegen zich alleszins lof
waardig. Voor het schip zonk wer
den de sluitstukken der kanonnen
weggenomen en de kruiser zelf ge
torpedeerd om te beletten, dat de vij
and het schip weer vlot zou maken.
Behandeling van gewonden.
De „Onder deMenschen"-schrijver
van de N. Rott. CL heeft een onder
houd gehad met dr. Van Tienhoven,
die in Servië is geweest.
„Wat soort van wonden komen er
het meeste voor, dokter?"
„Zooals altijd en overal in den
oorlog, kregen we meest inenschen
met arm- en beenwonden aangevoerd.
Eu dan veel buik- en hoofdwonden.
Buikwonden zijn in den regel direct
doodelijk. Dan verbloeden ze op het
slagveld. Lees je, dat er tien duizend
man op het slagveld gebleven zijü,
dan kunt u veilig aannemen, dat
daar negen duizend „buiken" onder
zijn.
Hondschoten, wangschoten, stukge
schoten kaken komen nog wel te
recht, al lijden ze vreeselyk.diemen-
schen, omdat ze dan niet kunnen
eten. Ook schoten door den schedel,
't Idee dat een schot door de hersens
per se doodelijk zou zijn, is onjuist.
Ik heb wel kerels gehad, waar de
hersens in een straaltje uitliepen, die
nóg genezen zijn. Schoten door het
achterhoofd brengen vaak het ge
zichtcentrum in 't gedrang wat blind
heid veroorzaakt, en dat kunnen
voor ons, chirugen, toch zulke dank
bare gevallen zijn. Als dit centrum
zelf maar weinig verwoest is, enkei
schedelsplinters en bloeddruk, dan
doe je wonderen door een operatie.
En dat geluk, wanneer dan het ge
zichtsvermogen langzaam terugkeert:
wanneer je je hand dicht voor hun
oogen houdt en ze zien eindelijk weer
een schemer daarvanze gaan de
vingers onderscheiden, gestadig dui
delijker tot op een paar meter af
stand, en hoe ze dan beginnen te
telleneen twee, tot op 't leste
alle vijf! Dat ze van blijdschap be
ginnen te huilen
De oorlogschirurg moet zooveel
mogelijk behoudend te werk gaan.
Bijvoorbeeld, doorschoten schedels
moet je liefst open maken, de splin
ters wegnemen en zorgen voor ont
lasting van druk. Buikschoten, daaren
tegen, opereer je als regel nooit.
Die patiënten laat je liggen; be
handel je met ijs en opium. Dat
heeft prof. Küttner, nu in Breslau,
al waargenomen in den Transvaal-
oorlog. Van de patiënten met buik
wonden, die hij niet opereerde, ver
loor hij dertien, van die hij wèi
opereerde: 20 procent, 't Kdn zelfs
gebeuren, dat een kogel dwars door
een buik gaat en geen darm schaadt,
dank zij het samentrekkend vermogen
der darmen. Als ie even aangetipt
wordt, trekt ie weg, en zoo kruipt
den kogel den doolhof door.
Menschen met borstschoten laat
je óók liggen. Je geeft ze opium, en
codeïne tegen 't hoesten. Stil laten
liggen. Een enkelen keer staat de
borstkas vol bloed. Dat mag je alleen
maar heel, heel geleidelijk en voor
zichtig in uiterst kleine hoeveel
heden weghevelen.
Patiënten met borst- en met buik
schoten, die driemaal vier en twintig
uur na de verwonding nog goed
levend in een modern hospitaal neer
gelegd worden, komen er bijna altijd
door. Maar de meesten sterven op het
slagveld.
De kaakverwondingen zijn voorde
menschen zelf in 't eerst wel 't ergste
zooals ik al zei omdat ze dan
niet eten kunnen. Maar er waren
heel kundige operateurs aan den
gang, die rustig het moeizame en
vernuftige knutselwerk deden, om
zulke menschen weer op dreef te
helpen. Als die boog van de onder
kaak weggeschoten is bijvoorbeeld,
neem je zoo'n man een rib uit, om
nieuwe stukken van in te zetten.
En waar ik in dit geval ook prachtige
resultaten van gezien heb: dan boor
je daar eerst opzy in die stukge
schoten kaak een groot gat. Daar
voer je den pink in van den patiënt,
kijk zoo, dit eerste lid. En je zet 't
in het gips, dat hij met die hand
aan den mond een dag of veertien
blijft liggen. Je houdt dan den bloeds
omloop, tot 't vergroeid is. En daarna
amputeer je dat pinklid. Op deze
wijs wordt zoo'n kaak weer keurig
gerepareerd.
Het 21ste Congres dei S.D.l.P.
Aan den vooravond van dit congres,
gedurende de Paaschdagen te Arnhem
gehouden, had de afd. Arnhem een
feestavond belegd.
Als feestredenaar trad in deze bij
eenkomst op de heer Duys, welke
betoogde, dat de Internationale orga
nisatie der S. D. niet uit elkaar is
geslagen, in de beteekeniB dat
onherstelbaar zou zijn vernietigd.
Wel is deze oorlog voor haar een
treurigen tijd. De bourgoisie ziet met
verlangen uit naar een uiteenspatten
van de partij, maar volgens spreker
zou dit niet zoo zijn. Op het congres
gaat men tegen elkander in, maar
daarna gaat het als een geheel tegen
de bourgoisie in.
De heer Duys erkende dat de S.D.A.P.
op haar congressen dikwijls een te
groote vuist heeft willen maken als
er sprake was van revolutionaire
maatregelen tegen den oorlog. Maar
hij vond het geen fout, zijn krachten
te overschatten, wanneer men voor
iets goeds moet werken.
Aan het slot wekte de heer Duys
den aanwezigen op zich te scharen
onder de roode vlag van den inter
nationale vrede.
Eerste dag van het Congres.
Zondag, 4 April des morgens te
10 uur werd het congres door den
Ingezonden Mededeeling.
HERMAN NYPELS HELDER.
Heerenmode-Artikelen.
Gemaakte kieeding.
Kleeding naar maat.
Steeds het nieuwste.
voorzitter van de S.D.A.P. den heer
W. H. Vliegen, geopend. Voor het
eerst kon spreker geen opgewekten
toon aanslaan, en dat nog wel in het
jubeljaar van de Internationale.
De oorlog besprekende, wees spreker
er op dat in alle landen de S.-D. tot
op zeker oogenblik krachtig tegen
den oorlog zijn opgekomen. In Frank
rijk en België was de partij onbewust
van het gevaar dat haar boven het
hoofd hing, terwijl zy in Oostenrijk
tot het laatste oogenblik tegen den
oorlog heeft gewerkt.
In Nederland i3 het partijbestuur
er in geslaagd de partij intact te
houden. Aan organisatie heeft zij dus
niet geleden, wel daarentegen aan
innerlijke verdeeldheid. In ditteeken
staat dan ook dit congres. Niet in
strijd naar buiten, maar in strijd naar
binnen.
Verschillende regeeringsmaatrege-
n werden vervolgens door spr. aan
gehaald, welke reden gaven tot dank
baarheid, o.a. de houding inzake de
werkeloosheidkassen; de levensmid
delenwet etc. Hiertegenover staan
echter ook andere maatregelen, welke
nu niet zoo toe te juichen zyn, bijv.
de schrielheid in de zorg voor werke-
loozen en gemobiliseerden. Voorts
het onthouden aan de onder de wa
penen zijnde arbeiders van lectuur,
waaraan zü behoefte hebben.
Eindigende wees spreker op het
gevaarlijke karakter van dit
congres. Hij zou geen beroep doen
op de discipline, doch hoopte, dat allen
zouden beseffen, dat het niet alleen
blikken van vriend en tegenstan
ders zijn welke op dit congres zijn
gericht, maar ook die van de inter
nationale. Aan het slot sprak de heer
Vliegen den wensch uit, dat de party
versterkt uit dit congres te voorschijn
zou komen.
Hierna werd besloten, dat de heeren
R. Kuyper en O. W. Sanne3 het stand
punt der „oppositie" zouden verdedi
gen, terwijl voor öe partij Mr. Troel
stra het woord zou voeren.
Het eerst was het woord aan den
hoer Kuyper. Hij begon met te zeggen,
dat hij zich op het standpunt plaatste
,geen man en geen cent". (Dit is niet
het standpunt der oppositie welke
zich op een beperkter standpunt con
centreerde). Hij is het dus ook niet
eens met het stemmen voor de mo-
bilisatiecredieten. Het partijbestuur
wil dat wij voor onze nationale ver
dediging gebruik maken van het wa
pengeweld der heerscbende klasse.
Maar dan levert men zich blindelings
aan haar over.
De volkslegereisch is voor vele
partljgenooten een utopie en komt
eigenlijk hier op neer, dat zij niets
aan militarisme doen en in de praktijk
dus meedoen aan het geen man en
geen cent.
Over de „nationale gedachte" spre
kende (in verband met de uitlating
van Mr. Troelstra in zijn brochure,
n.1. dat de nationale gedachte thans
de nationale geschillen zou overheer-
schen) meent spreker dat er een ge
voel van saamnoorigheid bestaat on
der de groote volksgroepen. Maar
aanvaardt men de nationale gedachte,
dan aanvaardt men ook het militai
risme. Hieruit spruit onverbiddelijk
voort het stemmen voor de oorlogs
begrootingen.
De mobilisatie acht spr. tot op
zekere hoogte een maatregel die de
kans vergroot om buiten den oorlog
te blijven, doch ook een gevaar, daar
de bourgeoisie aanvallend zou willen
optreden als bijv. onze koloniën be
dreigd werden.
De Godsvrede is een maatregel
waarbij het partijbestuur veel verder
gegaan is dan noodig was. De bour
goisie verleende geen steun aan de
arbeiders uit sympathie doch omdat
zy in de rats zat.
Ook het toetreden tot den Anti-
Oorlogsraad kon spreker niet goed
keureu. Hij was van meening dat
men zich daardoor voor de arbeiders
belachelijk heeft gemaakt.
Een compromis tusschen de party
en oppositie acht spr. niet mogelijk.
Volgens hem stond de S.D.A.P. voor
een zedelijke debacle. De samenwer
king met de burgerlijke partijen, zoo-
als Troelstra die verlangt, is niets
anders dan een permanente gods
vrede. Met de verloochening van het
historisch materialisme geeft Troel-
Btra niet alleen de oppositie een trap,
maar tevens het geheele socialisme.
Men wil eenheid in de partij. Spre
ker zal in de partij blijven tot de
studiecommissie zal hebben beslist,
gaat men dan echter op denzelfden
weg voort zooals thans, dan is de
band met de partij verbroken.
De heer Kuypor eindigt onder dave
rende toejuichingen met de opwek
king de Internationale hoog te houden.
In de middagzitting is het wooid
aan den heer Sannes. Hij vestigt er
in de eerste plaats de aandacht op,
dat hij niet spreekt uit naam der ge
organiseerde oppositie. Sprekers per
soonlijke opvatting is echter bekend
Met de rede van den heer Kuyper
is hij het niet geheel eens. Hij zal
daarover echter niet polemiseeren.
De hoofdzaak ls het goedkeuren van
de mobillsatiebredieton niet alleen,
maar ook van de toekomstige oorlogs
credieten.
Van verschillende zijden werd de
vraag gesteld, of het wensehelijk is
het imperialisme te bestrijden, indien
men ziet dat dit een overgang is naar
het socialisme. Uitdrukkelijk wyst
spreker er op dat nog steeds harde
strijd tegen het imperialisme noodig
is. Wanneer men dat aanneemt dan
volgt er ook uit dat men moet strij
den tegen den hoogsten graad van
dat imperialisme, den oorlog.
Volgens spr. is er aan de mede
werking aan de landsverdediging het
gevaar verbonden, dat rnen dan afhan
kelijk is van de heerschende kaste
en de militaire macht. Een ander ge
vaar is dat men het proletariaat, op
het oogenblik dat het te veel macht
krijgt, in een oorlog zou kunnen
dompelen.
Verder wijst spr. er op dat er in
dezen tijd in de Internationale een
groote lijn merkbaar is, nl. dat het
proletariaat van alle landen zich uit
spreekt tegen de schending van de
onafhankelijkheid van eenlgen staat.
De beteeken is van de „nationale
gedachte" ontkent spr. geenszins,
maar volgens hem is deze niet meer
geworteld in deze maatschappij. De
ideologie der Internationale daaren
tegen wel, en deze zal dan ook de
overhand krijgen.
Ook in tijd van oorlog moet de
strijd gestreden worden. Dat is de
weg naar den vrede.
Spr. maakt zich geen illusie, dat
het congres met zijn meening zal
meegaan. Hij is echter van meening,
dat slechts door de socialistische
methode, zooals spr. die wenscht, de
vréde verzekerd kan worden.
Hierna is het woord aan den heer
Troelstra. Spreker constateert, dat
dit congres de andere partijen toe-
dondert, dat het kapitalisme de eenige
oorzaak is van deze oorlog. De inter
nationale is volgens spr. gedesorgani
seerd. Of zij zich zal kunnen her
stellen In deze tijden van onzeker
heid dient men te wachten met het
vaststellen van een nieuwe taktiek.
In dezen tijd heeft men eerst de
teleurstelling gehad over de inter
nationale. Daarvoor heeft men de
Duitsche partij aansprakelijk gesteld.
Doch men moet voorzichtig zijn. Aan
de partij van een neutraal land past
bescheidenheid. Deze partij heeft jaren
gestreden tegen het Tsarisme. In zijn
brochure heeft spr. uiteengezet waar
om z.i. de Duitsche soc.-dem. voor de
oorlogsbegrooting moesten stemmen.
Men moet zich ook hunne geestes
toestand indenken. Volgens spr. is
er geen partij hare internationale
verplichtingen zoozeer nagekomen
als juist de Duitsche. Wanneer men
een oordeel wil vellen dan moet men
ook de houding der Fransche soc.-
dém. bespreken.
In alle landen, ook in de neutrale,
hebben de soc.-dem. voor de oorlogs-
credieten gestemd. Dit heeft bij vele
partijgenooten de gedachte gewekt,
dat daarin een erkenning van de
nationale gedachte lag. Speciaal was
dat het geval in ons land, waar het
nationalisme zich verbonden heeft
een Oranjeliefde van het ergste
en verachtelykste soort.
Men heeft tegen de partyleiding
groote ontstemming gewekt. De gees
telijke misère, de teleurstelling, alles
werd op rekening van de leiding
Men verweet haar gebrek
aan organisatorische werkzaamheid.
Maar vergeet men dan dat er oorlog
welke alles door elkaar gooit?
De „godsvrede" is door de partij
niet voor haar pleizier aanvaard.
Toch heeft de aanvaarding ontstem
ming gewekt, en deze is thans ge
groeid tot verzet tegen de partij
leiding, welke vloekt met het denk
beeld eener georganiseerde arbeiders
partij. Alles wat door het partijbestuur
werd gedaan, werd verdacht gemaakt.
Toen het partijbestuur verzocht de
openbare discussies over de mobili-
satie-credieten voorloopig op te schor-
werd dit aangemerkt als een
poging om de vrije discussie te
smoren.
Toen werd het Zutphensche wonder
kind, do revolutionaire sociaal dem.
club, geboren. Hierdoor werden de
verhoudingen totaal in de war ge
schopt. Spr. neemt echter aan, dat
bij hen de goede bedoeling voorzat..
Vroeger heeft spr. het begrip vader
land voor onsocialistisch uitgemaakt.
Sedert is hij echter van gevoelen
veranderd. Hij gevoelt nog niet veel
voor een volksleger, doch is overtuigd
dat dit beter is dan het kasteleger
van thanB, omdat het eerste lang
zamerhand onder den invloed van
de Massa zal komen. En waar het
volksleger in het partijprogram staat,
zou men met beschaamde kaken
hebben moeten staan wanneer men
tegen de mobilisatiecredieten bad
gestemd.
Veel heeft spr. moeten hooren over
zijn uitlating, dat de nationale ge
dachte thans de nationale geschillen
overheerscht. Toch is dit niet anders
dan de waarheid. Wanneer de vijande
lijke overval dreigt, wijkt de klasse-
stryd-gedaebte.
Volgens spr. was het verkeerd steeds
de Internationale te stellen tegenover
de nationale gedachte. De Internatio
nale is toch niet anders dan een
verbinding van nationale groepen.
Wij zijn nu verplicht met de behoefte
van nationale verdediging rekening
te houden.
Met de door hem geuitte op vat ti Dg
ataat of valt hij. Hij wil den ee
van leider blijven dragen, doch hy
moet dan niet behoeven te handelen
tegen zijn overtuiging of den wil
van de partij.
Men heeft gezegd, dat het partij
bestuur de partij wil vastleggen op
het nationalisme, maar juist ki nnen
wij daartegen en tegen het ch i vi
nisme het best strijden door een eigen
socialistisch nationaal standpunt.
Van verschillende kanten hoorde
spr. betoogen, dat wij moeten zorgen
dat België zelfstandig blijft en dat
er geen stuk aan zijn gebied wordt
ontnomen. Maar, zegt spr., wees dan
ook voor uzelf nationaal. Spr. moet
het eerste woord van critiek nog
vernemen over het feit, dat de Belgen
zich verdedigd hebben. Integendeel,
men heeft het heerlijk gevonden, dat
zij zich zoo flink tegen den inval der
Duitschers hebben verdedigd. De heer
Duys roeptNeen 1 Neen
Meer dan de woorden door spr.
hier gesproken zou een Duitsche
vliegraid zeggen, waarbij bommen
op ons land werden gegooid.
Spr. merkt vervolgens op dat het
hier gaat om de vraag of hij als
woordvoerder der partij zal blijven
optreden. Zelden is volgens spr. de
internationale toestand zoo gespannen
geweest als thans.
De heer Sannes wilde wel de
mobilisatie ter handhaving der neutra
liteit, maar dat is volgens spr. niet
te scheiden van de verdediging van
onze onafhankelijkheid.
De Nederlandsche regeerirg zal on3
niet in een oorlog willen betrekken.
Dat ware een misdaad tegenover het
volk. Spr. zou daartegen krachtig
protesteeren.
In de avondzitting te half negen
zette de heer Troelstra zijn rede voort.
Hij behandelt thans de godsvrede.
Ten onrechte stelt men het voor
alsof deze door de kamerfractie zou
zijn afgekondigd of geproclameerd.
De gebeurtenissen van den Sen Au
gustus hebben echter ieder verrast.
Men kan nu wel zeggon dat men
volgens de Stuttgarter resolutie,
welke den strijd tegen het kapitalisme
juist bij een dreigenden oorlog eischt,
niet voor de credieten had mogen
stemmen, maar men mag deze reso
luties niet precies naar den letter
opvatten, en daaronder ook de neu
trale landen begrijpen.
Het is voor spr. de vraag, wie ter
wille van den Godsvrede het moest
hebben moeten toegeven, de Regeering
en de bourgeoisie, of de sociaal
democratie. Zoo is b.v. de werkloos
heidsorganisatie in óón week tot stand
gekomen waarvoor anders jaren
noodig zouden zijn geweest.
Hierna behandelt spr. de resoluties
van het partijbestuur. Zy luiden als
volgt
„Het Congres, overwegende
dat in den toestand, door het uit
breken van den tegenwoordigen oorlog
geschapen, het belang van de Neder
landsche arbeidersklasse, samenval
lende met dat van de geheele natie,
de handhaving van de onzijdigheid
en onafhankelijkheid des land3 met
alle beschikbare middelen gebood,
overeenkomstig het door de socialis
tische internationale steeds geëischte
recht van zelfbeschikking voor alle
volken; keurt de door de party-
leiding gevolgde gedrags-
1 ij n goed en verklaart dat,
zoo lang deze toestand voortduurt,
dezelfde gedragslijn moet worden
gevolgd."
„Het Congres, van oordeel dat het
standpunt van de éociaal-democratie
in zake militarisme, volksleger of
onwapening voor de naaste toekomst
in hoofdzaak slechts internationaal
kan worden vastgesteld en dat de
vraag welke houding in het bijzon
der de kleine staten van Europa
nopens deze vraagstukken zullen heb
ben aan te nemen, eerst zal kunnen
worden onder de oogen gezien als
don vrede die kleine staten
zekerheid zulllen hebben gekregen
omtrent hun internationale positie;
wijst iedere poging om vóór dien tijd
deze belangrijke quaestie in een com-
te doen onderzoeken als voor
barig van de hand en spreekt het
vertrouwen uit, dat, zoodra het
oogenblik daartoe zal zijn gekomen,
het partljbestur een internationale
behandeling dezer vraagstukken tijdig
en breed zal doen voorbereiden."
..Het Congres verklaart, tot bevor
dering der internationale ontwape
ning en ter voorkoming van nieuwe
oorlogen, de actie voor den vrede, in
overeenstemming met de andere par
tijen der Internationale, met alle
energie te zullen voeren en aan
vaardt voor die actie het standpunt,
dat de Partij de mogelijkheid van
samenwerking met andere naar den
wereldvrede Btrevende krachten In
het volk moet openlaten."
„Het CongreB bevestigt de opdracht,
gegeven aan de delegatie der Partij
in het Internationaal Socialistisch
Bureau om daarin het standpunt der
neutrale landen te vertegenwoordigen
en de geschiktheid van het bureau
als bemiddelaar tusschen de socialis
tische partijen der oorlogvoerende
landen te versterken."
„Het Congres spreekt zich uitten
gunste der meeststrlkte neutraliteit en
eischt van allen, die een verantwoor
delijke positie in de mrty bekleeden,
zich daarnaar te gedragen."
De beide eerste moeten als
geheel worden beschouwd. Men heeft
het bestuur wel een gebrek aan
leiding verweten, doch feiten werden
niet gegeven.
Een schijnoverwinning zou spr.
meer vreezen dan oen nederlaag. In
het laatste geval zal hij toch de zaak
van het proletariaat blijven dienen.
Hij becritiseert de motie Dordrecht,
welke de goedkeuring van demobli-
satiecrcdieten aanvaardt doch de
landsverdediging afwijst, omdat deze
de arbeiders brengt aan de ziido van
het kapitalisme en de internationale
solidariteit der arbeidersklasse ver
breekt.
De commissie van onderzoek la
zake het militarisme is bedacht door
de oppositie. Deze had echter moeten
verklaren de partijleiding te willen
aanvaarden.
Door het partilbestuur wordt de
eerste resolutie gehandhaafd en zij
vraagt aanneming daarvan als blylc
van vertrouwen.
Tegenover de tweede resolutie van
het partijbestuur voert men aan de
leuze „geen man en geen cent".
Volgens spr. is er echter geen klaar
heid over de leuze.
Sommigen vinden dat men inter
nationaal tot oatwapening moet ko
men en deze vinden het partybe
stuur aan hunne zijde.
Wat hut volksleger aangaat merkt
spr. op dat het in dezen oorlog ge
bleken is dat een klein land zich
wel kan verdedigen.
De derde resolutie keurt in begin
sel du aamenwerking met den Anti-
Oorlogsraad goed. Men doot het be9t
zich daar niet te druk over te ma
ken. De partijleden, welke daarin
zitting hebben zijn mans genoeg hun
eigen koers te volgen. Aan hut slot
wijst spr. op het verband tusschen
de besproken kwesties en de verder
ontwikkeling van de party. Een
nieuwe taktieje is echter nog niet
vast te stelleD, met het oog op de
nieuwe verhoudingen.
Het optreden van den heer Kuljper
acht spr. zoo geen pure demagogie,
dan toch wansmaak van de ergste
soort.
Hij besluit met te zeggen dat hij
eenheid wenscht, welke leidt tot
daadkracht. Voor de eenheid is noo
dig dat men zich schaart om het
partijbestuur, en men vertrouwen
heeft in de partijleiding.
Wanneer men op die voorwaarden
met het bestuur in zee wil, dan
gaat dit met allen in zee voor een
flinke vredeactie en een herstel van
de internationale.
Onder den vaan van het socialisme
den nieuwen tijd tegemoet.
Hiermede eindigt Mr. Troelstra,
na 6 uur gesproken te hebben, zijn
rede.
Aanwezig waren 285 afdeelingen
met 428 afgevaardigden.
Tweede dag.
De tweede dag, Paaschmaandag, is
voor de debatten besterad. Aangezien
er, zooals de heer Vliegen bij de ope
ning zeide, „wel honderd sprekers
waren", zal men begrijpen, dat wij
ons beperken moeten tot hen, die
inderdaad een nieuw gezichtspunt
aangaven.
Het blijkt, dat zich veertig sprekers
aanmeldeD. Allereerst krijgt het woord
F. van der Goes (partijbestuur), van
wien de eerste resolutie afkomstig
Volgens hem kan deze worden
Ingezonden Mededeeling.
Gevueligheid vuur weers
verandering.
Gevoeligheid voor weersverande
ring is evenals duizeligheid, prikkel
baarheid, slapeloosheid, vermoeidheid
by het opstaan, urinestoornissen, en
voornamelijk rugpijn, een kenteeken,
dat de nieren niet meer de schadelijke
stoffen uit het bloed terughouden.
Een dezer stoffen, het urinezuur, zet
zich af in de weefsels en gewrichten,
kan elke beweging moeilijk maken
en pijn in de ledematen, do zijden,
en schouders veroorzaken (rheumatiek,
heupjicht, jicht, zenuwpijnen) of wel
het kan zich als neerslag in de urine
vertoonen en tal van urinekwalen
veroorzaken. Bij gebrek aan zorg
worden de nieren steeds meer aan
getast en een eenvoudige, verwaar
loosde rugpijn kan de ernstigste ge
volgen met zich brengen en leiden
tot niersteen, waterzucht, suikerziekte,
Bright's ziekte, albuminerie enz.
Men kan derhalve niet spoedig ge
noeg zorg dragen voor de nieren,
zoodra zich de eerste verschijnselen
vertoonen, en des te meer wanneer
men verschijnselen als suizingen in
de ooren, aandoeningen van het ge
zicht, hartkloppingen, koude der
ledematen, benauwdheden, zwellin
gen onder do oogen of der ledematen
erbij opmerkt, die het ras naderend
gevaar aanduiden.
Doordat Foster's Rugpijn Nieren
Pillen aan de nieren en blaas haar
gezondheid en werkzaamheid terug
geven, dragen deze organen voortaan
volkomen zorg voor het flltreeren
van het bloed en het afvoeren der
onzuiverheden, waardoor de gezond
heid van het organisme verzekerd
wordt.
Te Den Helder verkrijgbaar by de
Fa. De Bie—Biersteker, Keizeratr. 93.
Toezending geschiedt fr. na ontv. van
postwissel kfl.76 voor óón, of f 10.—
voor zes doozen.
Eischt de echte
Foster's Rugpyn
Nieren Pillen, wei
gert elke doos, die
niet voorzien is
van nevenstaand
handelsmerk. (58)