HELDERSCHE COURANT
DE TAAL DES HARTEN.
VOORHEEN GENAAMD 'T VLIEGEND BLAADJE
Nieuwsblad voor Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
No. 4481
DINSDAG 22 JUNI 1915
43e JAARGANG
Abonnement per 3 mnd. 65 ct., franco per post 90 ct., Buitenland f 1.90
Zondagsblad 37$ 45 0.75
Modeblad 65 75 1.00
Voor het Buitenland bij vooruitbetaling - Losse nummers der Courant 2 ct.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag
UITGEVER: C. DE BOER Jr. - HELDER
Bureau: Koningstraat 29 - Interc. Telefoon 50
Advertentlën van 1 tot 4 regels (bij vooruitbet.) 30 cent Elke regel meer 6 ct.
Ingezonden mededeellngen van 1 tot 4 regels 75 cent Elke regel meer 15 cent
Advertentlën op bepaald aangewezen plaatsen worden 25°/o hooger berekend.
Groote letters en cliché's naar plaatsruimte. - Bewijs-exemplaar 2$ cent
Op pagina 4 van dit blad is
opgenomen:
Handelsavondschool
misère.
DE OORLOG.
De officleele legerberiehten van
18, 19 en 20 Juni.
Van het Westelijk front.
Het Fransche legerbericht van den
18en geeft aan dat in den Elzas de
Franschen aan den winnenden hand
zijn, waarbij tevens wordt aangegeven,
dat de verbindingswegen tusschen
Metzeral en Mtlnster door de Fransche
artillerie bestreken worden.
In het bericht van den 19en heet
het dat de vorderingen worden uit
gebreid, dat de patrouilles reeds
den buitensten rand van het dorp
Metzeral hadden bereikt, (Metzeral
ligt 5 K.M. ten Z.W. van Münster)
en dat de verrichtingen werden voort
gezet op beide oevers van de Fecht.
Hierbij maakten zij opnieuw gevange
nen en veroverden zij mitrailleurs,
en een groote hoeveelheid oorlogs
materiaal waaronder veel patronen.
Deze vorderingen werden volgens
het bericht van den 20sten nog
voortgezet, niettegenstaande hevige
regens. Het resultaat was dan ook,
dat Münster thans door de Franschen
wordt beschoten, waardoor de munitie
depots in den lucht vlogen, en dat
het dorp Metzeral geheel omsingeld is.
Van het overige front wordt mede
gedeeld, dat ten N. van Atrecht de
artilleriegevechten Dog altijd met
groote hevigheid worden voortgezet.
Óp dit gedeelte van het front werd
de Buval-diepte bestormd en genomen.
Slechts 10 man werden gevangen
genomen, daar de Duitschers zich
hardnekkig verdedigden. (Wat er van
de rest geworden is, wordt er niet
bij vermeld).
Op de hellingen ten O. van Lorette
werden verschillende loopgraven ge
nomen, waarbij 800 man gevangen
genomen werden. De stelling bij
Embermenil (N.O. van Luneville)
welke door de Duitschers bij verras
sing genomen was, werd heroverd.
Van'Engelsche zijde wordt mede
gedeeld, dat bij Yperen eenig voordeel
werd behaald. Twee linies Duitsche
loopgraven werden' vermeesterd doch
slechts in de eerste linie konden de
Engelschen zich handhaven. De tweede
ging bij een Duitsche tegenaan
val verloren. Ten N. van Hooge wer
den eveneens loopgraven veroverd.
In den afgeloopen week namen de
Engelschen 215 man gevangen, en
veroverden zij drie machinegeweren
en een ge vulden gascylinder.
In het Duitsche legerbericht van
den 19en heeten alle aanvallen der
Franschen te zijn afgeslagen, terwijl
medegedeeld werd dat in de Vogezen
de gevechten nog niet geëindigd
waren. In het bericht van den 20sten
lezen wij dat de nieuwe aanvallen der
Franschen langs de Fecht geen resul
taat opleverden, doch ook dat Münster
thans door de Franschen hevig wordt
beschoten. Verder wordt gemeld dat
in de Argonnen zoowel als ten N.
van Atrecht de aanvallen afgeslagen
Twee Fraijsche vliegtuigen werden
naar beneden geschoten.
Van het O o s t e 1 ij k front.
De strijd in Galieiö heeft voor de
Russen een nog steeds ongelukkig
verloop.
Het Duitsche bericht van den 19en
meldden, dat de vijand ten Z. van
de San teruggeworpen was en even
eens bij de Tanew. Reeds werd
medegedeeld dat de stelling van
Grodek werd aangevallen. Ook tus
schen de Stryj en de Moerassen van
den Dnjestr staande Russen werden
naar het N. teruggedrongen.
FEUILLETON.
13)
XH.
Hoewel zielsbedroefd en afgemat,
zat zij, nadat zij zich eenige uren
aan hare zoo lang bedwongen smart
had overgegeven, met roode oogen
in het rond te staren en te peinzen.
Eensklaps werd er aan hare deur ge
klopt. Zij werd uit hare mijmeringen
gewekt, richtte zich op en opende
de deur. De kellner trad binnen met
het vreemdelingenboek.
„Wilt u als 't u belieft uw naam
inschrijven?"
De woorden van den kellner deden
,haar pijnlijk aan en herinnerden haar
eraan, dat zij eigenlijk geen naam
meer droeg. Daarom vulde zij den
naam van Greta Müler in. „Er zijn
zooveel Mülers", dacht zij. „Die naam
zal wel niet opvallen".
„Wil u niets gebruiken, juffrouw?
Ik heb hier de spijskaart."
Eerst nu voelde Greta, dat zij hon
ger had.
„Ja, breng mij maar een bord
soep."
„En wat nog meer?"
„O, dat is me totaal onverschillig".
„Wil u soms „Schnitzel" met aard-
Hierbij sluit aan de Oostenryksche
mededeeling van den 19en, welke
meldt, dat de slag in Galicie voort
gezet werd met een bestorming van
de Russische stellingen. N. van de
Wereszyco werd de eene stelling na
de andere vermeesterd.
Grodek en Komarno (20 K.M. ten
Z. van Grodek) werden bezet. De
oostelijke groep van hetOostenrijksche
leger heeft de aanvallen van
Russen afgeslagen.
Het Duitsche legerbericht van den
19en, begint met de mededeeling dat
de legers van generaal Mackensen
stelling namen bij Grodek. Na een
hardnekkig gevecht werden de stel
lingen op het front ten N. van Janof
tot ten Z. van Rawa Ruska bestormd.
Tegen den avond waren de Russen
teruggeworpen tot achter den grooten
weg van Zolkief naar Rawa-Ruska.
Hierdoor kwamen de Russen ook bij
Grodek in een zeer ongunstige posite.
Door don druk der Oostenrijksche
legers werden zij ook hier gedwongen
hunDe stellingen te ontruimen.
Het Oostenrijksche communiqué
geeft nog uitvoeriger mededeeling
over deze gevechten. Eerst wordt
aangegeven, hoe de Russische aan
voering na de verovering van Przemysl
door de Oostenrijkers, door het aan
voeren van versterkingen het Rus
sische leger wederom slagvaardig
maakte en het opstelde in de goed
voorbereid Wereszyca stelling. Na
hevige govechten slaagden de troepen
van Mackensen er echter in het front
te doorbreken, waardoor de Russen
teruggingen. In den nacht daarop
namen de Oostenrijkers de stellingen
aan beide zijden van den weg naar
Lemberg, waarna op verschillende
punten het Russische front ingedrukt
en doorbroken werd. Dit was het
sein voor een algeheele terugtocht der
Russen in de richting van Lemberg.
Duizenden gevangenen en een
groote hoeveelheid oorlogsmateriaal
vielen in handen der overwinnaars.
Aan den boven Dnjestr werden de
aanvallen der Russen afgeslagen.
Van het overig deel van het front
melden de Duitsche berichten, dat de
Russische aanvallen bij Schawli afge
slagen werden. Bij Kal waria gingen
de Duitschers vooruit, evenals bij
Przasnycz, waar de voorste Russische
stellingen genomen werden.
Ten Z. van de Pilitza werden even
eens verschillende RussiBche vóór
stellingen genomen.
Het Russische legerbericht van den
18en deelt mede dat aan de Dubissa
geen verandering is ingetreden. In
dit bericht wordt reeds erkend, dat
de Russen tot achter de Tanew (een
riviertje hetwelk Z.W. Tomaszow
ontspringt en in W.N.W. richting naai
de San stroomt) terug moesten. Tevens
wordt bericht dat de Oostenrijkers
welke van uit de Boekowina op Rus
sisch gebied gekomen waren weder
over de grens teruggeworpen werden.
Het bericht van den 19en is thans
van weinig belang meer.Hierin worden
verschillende aanvallen der Oosten
rijkers en Duitschers in Galicie ge
noemd, welke alle werden afgeslagen.
Van meer belang is de mededeeling dat
tusschen Pruth en ÜDjestr eveneens
hardnekkige gevecht aan den gang zijn.
Van het Z u i d e 1 ij k front.
Het Italiaansch communiqué van
den 19en geeft aan dat de strijd bij
Plava grooter afmetingen aanneemt.
Aanvallen van de Oostenrijkers op de
stellingen in Tirol en bij Cadore wer
den afgeslagen. Door luchtvaartuigen
werden op verschillende plaatsen
bommen geworpen.
Het bericht van den 20sten meldt
reeds dat de hoogten welke Plava
beheerschen na een hardnekkig ge
vecht genomen werden. Herhaalde
tegenaanvallen der Oostenrijkers had
den geen resultaat. 500 man werden
gevangen genomen. Van Italiaansche
zijde wordt erkend dac er zware ver
liezen geleden zijn.
appelen en bier?" vroeg de kellner.
Greta herhaalde, dat het haar onver
schillig was.
Terwijl de kellner bezig was de
tafel te dekken, hetgeen een groot
verschil was met de toebereidselen
voor het diner van gisteren ging
Greta voor het venster staan, deed
het open en keek eens naar buiten.
Wat een geheel ander uitzicht dan
dat, wat zij gisteren van haar balkon
in het hotel Impérial had genoten!
Zij keek hier op een kleine binnen
plaats met bepleisterde muren. In
het midden stond een soort omnibus,
waarvan de wielen op dat oogenblik
juist werden schoongemaakt door een
stalknecht met een pijp in den
mond. Aan de pomp stond eene
keukenmeid, die een groote kan met
water vulde. Met do tonen van een
straatorgel, dat buiten speelde, ver
mengde zich het geschreeuw in de
gelagkamer, waar Greta druk heen
en weer hoorde loopen en ruw de
deuren hoorde openen en sluiten.
Greta sloot het raam en ging aan
tafel zitten, waar het eten voor haar
was opgedragen. Zij had eerst ge
dacht, dat zij door verdriet en smart
onmogelijk zou kunnen eten, zoodat
zij zeer verwonderd was, toen zij be
merkte, dat zy niet alleen het eten,
dat voor haar stond, nuttigde, maar
ook dat het haar goed smaakte.
Hoe overmand door smart doet
toch in het werkelijk leven elk ge
zond, jong lichaam zijne rechten op
voedsel, drank en rust gelden. En
gedurende den tijd, dat het lichaam
De
den 19en behelst slechts mededeelin-
gen over afgeslagen aanvallen, w.o.
ook bij Plava.
In de officieele mededeeling van
den 20sten wordt gemeld:
Nadat zwakke aanvallen van de
Italianen bü Plava, Ronchi en Mon-
falcone gemakkelijk waren afgeslagen,
is ook gisteren aan het Isonzo front
weer kalmte ingetreden.
Bij den aanval op onze stellingen
ten O. van het Fassa-dal, die door
troepen ter sterkte van ten minste
een brigade ondernomen en overal
afgeslagen werd, heeft de vijand
zware verliezen geleden. Voor een
steunpunt zijn alleen 175 lyken van
Italianen geteld.
Van het Russisch Turksche ge
vechtsterrein wordt van Russische
zyde gemeld, dat een poging der
Turken om tot het offensief over te
gaan verijdeld werd.
Het Turksche bericht geeft echter
aan, dat. de Turken de Russische aan
vallen, welke dienden om zijn aftocht
te dekken, alle afsloegen.
Verder maakten de Turken vor
deringen bij Olty, waar zij vele ge
vangenen maakten.
Aan de Dardanellen gaat het
nog niet hard. Van Turksche zijde
wordt medegedeeld, dat de stellingen
beschoten werden, en een vijandelijke
torpedoboot zwaar beschadigd werd.
Van de andere kant wordt niets
over de krijgsverrichtingen medege
deeld.
Echter komt een merkwaardig be
richt van Duitsche zyde.
Volgens de Köln, Ztg. verklaart de
Romeinsche Tribuna, dat men te Kaïro
een belangrijk verraad van militaire
geheimen ontdekt heeft. Het krijgs
plan van de onderneming tegen de
Dardanellen is door een hooggeplaatst
Grieksch personage, die officieel van
het plan kennis droeg, aan Turkije
medegedeeld. Daardoor was de mili
taire overheid ingelicht aangaande
de troepenlandingen van de Engel
schen en de Franschen en was het
mogelijk, steeds op de juiste plaats
met een overmacht op te treden. Te
Kaïro neemt de verbittering tegen
de Grieken toe. Een uitzetting van
Grieken op groote schaal is op til.
Te Alesandriö zijn al onlusten
tegen de daar gevestigde Grieken
voorgevallen.
Of dit bericht waarheid bevat is
af te wachten. Het is echter heel
geschikt om de stemming in Grie
kenland ten gunste van Duitschland
te beïnvloeden.
De duikbeotenoorlog.
Duurde het van 18 Februari tot 8
Mei, alvorens de eerste honderd sche
pen door Duitsche duikbooten iuden
grond waren geboord, de twee hon
derd werden getorpedeerd in het tijd
vak van 9 Mei tot 16 Juni. Hiervan
waren 69 van Engelsche nationaliteit,
n.1. 25 stoomschepen, 34 treilers en
andere visschersvaartuigen, 2 barken,
1 schoener, het Canadeesche stoom
schip Mou venna" en 6 oorlogsschepen
namelljk.de slagschepen „Triumph",
,Majestic" en „Agamemnon", de tor
pedobooten II en 12 en een kruiser,
welker torpedeering echter is tegen
gesproken. Van de in den grond ge
boorde stoomschepen was één prijs-
gemaakt Duitsch schip, n.1. de „Erna
Boldt", en bij de treilers was een ge
wapende, n.1. de „Columbia". De Fran
schen verloren slechts drie schepen,
n.1. de bark „La Liberté", de schoener
„Diamond" en' de treiler „St. Just".
De Russen verloren een mynenlegger,
het transportschip „Yenisse", het
stoomschip „Danid", de bark „Toma-
sina" en de schoeners „Mars" en
„Adolf'. Van Italië werd de duikboot
„Medusa" en van Belgie het stoom
schip „Menapier" en de treiler „Delta
B" in den grond geboord.
Van de onzijdigen is Noorwegen
zich voedt, vergeet de geest voor het
oogenblik al het verdriethet is
alsof dit zoolang in een zijkamer op
ons wacht, om zich straks weder van
ons meester te maken.
Nadat zij had gegeten en een groot
glas zwaar, koppig bier had gedron
ken, werd Greta, die doodmoede was,
door slaap overmand; zij ging op
het bed liggen, liet hare smart
in de zijkamer nog zoolang op zich
wachten en viel in een diepen slaap.
Toen zij ontwaakte, was het reeds
donker. Onmiddellijk stond haar toe
stand haar weder helder voor den
geest. De smart scheen nu niet langer
meer te willen wachten en maakte
zich weder van haar meester.
Zy stond op, schelde en liet papier
en licht binnen brengen. Menschen,
die willen sterven, hebben meestal
behoefte, schriftelijk afscheid van het
leven te nemen.
Greta bracht weder een vreeselljken
nacht door. Nu eens schreiende,
dan weer biddende of schrijvende,
kroop de lange, akelige nacht om.
Het medaillon met het portret van
hem, dien zy eens liefhad, lag ge
opend voor haar op tafel. Strak
staarde zij op de beeltenis van den
graaf, terwijl haar trouwring, dien
zij op tafel had liggen, haar herrin-
nerde aan dien eed van trouw, dien
Ingezonden Mededeeling.
HERMAN NYPELS - HELDER.
Heerenmode-Artikaian.
Gemaakts kleeding.
Klasdlng naar maat.
Steeds het nieuwste.
weer het zwaarst getroffen. Dit land
verloor 9 schepen, 6 stoom- en 3
zeilschepen. Zweden 8 stoomschepen
en 1 zeilschip. Denemarken, dat bij
de eerste honderd slechts één schip
verloor, moest er nu vier missen, n.1.
de stoomschepen „Martha", „Betty",
„Soborg" en „Cyrus". Dan werd de
torpedeering gemeld van het Ameri
kaansche stoomschip „Nebraska",dat
echter behouden bleef. Van één ge
torpedeerd schip, de schoener „Salva-
tor", werd de nationaliteit niet opge
geven.
Het In den grond boren van het
Noorsche stoomschip „Granit".
Berlijn, 20 Juni. Tegenover de be
richten in de Noorsche pers, die het
in den grond boren van het Noorsche
stoomschip Granit aan een Duitsche
duikboot toescbreven en ook in andere
opzichten onjuist waren, wordt van
bevoegde zijde verklaard, dat de Granit
op reis van Gotenborg naar Eu geland
door een Duitachen hulpkruiser aan
gehouden en doorzocht is. Daar de
lading uit mijnhout, dus uit absolute
contrabande bestond, waren schip en
lading verbeurd. Daar het voor den
hulpkruiser zonder gevaar niet moge
lijk was bet schip naar een Duitsche
haven op te brengen, is het schip in
overeenstemming met het geldende
volkenrecht in den grond geboord.
Verschillende schepen zijn weer in
den grond geboord. Ten eerste het
Eng. s.s. „Ailsa", uit Leith. Dit schip
werd getorpedeerd. De bemanning
werd gered. Het stoomschip „Dulcie"
metende 2000 ton werd zonder waar
schuwing bij de kust van Suffolk ge
torpedeerd. Van de bemanning kwam
een persoon om het leven.
Het Zweedsche stoomschip „Ver-
dandi" is bij de Zuidkust van Noor
wegen door een Duitsche duikboot
in den grond geboord. Het was met
een lading hout op weg naar Enge
land. Volgens een telegram uit
Stockholm is men daar over het
geval zeer verstoord. De „Nya Dag-
ligt Allehaiida", die voor Duitsch-
gezind doorgaat, schrijft, dat het een
schier vijandige daad lijkt. De Zweed
sche regeeriug heeft te Berlijn
opheldering gevraagd.
De vernieling van de U 29.
Londen, 19 Juni. De admiraliteit
maakt bekend, dat de Duitsche duik
boot, waarvan op 25 Maart bericht
is, dat zij in den grond was geboord,
door een van Zr. Ms. schepen tot
zinken is gebracht.
De commandant van een duik
boot verhaalt.
Berlijn. De „Berl. Zeit. am Mittag"
bevat een onderhoud van den corre
spondent van de „Associated Press"
te Konstantinopel met den comman
dant van de „U 51, kapitein-luitenant
Hersing, wien onlangs deordrepour
ie mérite werd verleend. Hersing, die
op 15 September 1914 den Engelschen
kruiser „Pathfinder", daarna vijf En
gelsche en Fransche vrachtbooten in
den grond boorde en in Mei de En
gelsche linieschepen „Triumph" en
„Majestic" in de nabijheid van de
Dardanellen torpedeerde, vertelde
„Wij verlieten de Duitsche haven den
25sten April en kwamen de 25sten
Mei aan de Dardanellen. Toen wij
Gibraltar bereikten, ontmoeten wij
geen Engelsch slagschip, ofschoon
wij het grootsche gedeelte van de
reis aan de oppervlakte waren. Dicht
bij Gibraltar bemerkten wij groote
Engelsche torpedovernielers, wij voe
ren gedurende den nacht en de eerste
morgenuren boven water tusschen
hen door, maar zy ontdekten ons
eerst, toen wij buiten Gibraltar waren.
Wij doken echter en ontkwamen on-
Een soortgelijk avontuur hadden
wij in de Fransche oorlogshaven
Biserta.
Toen wij de Egeiache Zee bereik
ten, gingen wy direct aan den arbeid
en vernielden den 26sten Mei in den
vroegen ochtend de „Triumph". Een
Engelsche torpedovernieler voer vlak
over ons heen. Wij konden duidelijk
de schroeven van den torpedover
nieler hooren.
Den 27aten ontdekten wij de „Majes
tic" dicht bij de kust. Ik zag door
de periskoop, dat de bemanning van
de „Majestic" juist het middagmaal
nuttigde en dacht erover den mannen
tijd te laten hun maaltijd te beöin-
digen. Maar bij nader inzien achtte
ik het mijn plicht onverwijld te vuren.
De „Majestic" was omgeven door 10
transportschepen, zoodat ik schuin
moest vuren. Toen wy aan de opper
vlakte kwamen, zag ik de kiel van
de „Majestic" omhoog liggen. Het
Engelsche schip had, zooals het vorige
ook, de torpedonetten neergelaten,
onze torpedo's doorsnijden echter de
sterkste netten van staaldraad.
Wat verteld wordt omtrent een
basis, die de Duitsche onderzeeérs
zouden hebben in de Iersche en de
Middellandsche Zee is onzin. Onze
radius is groot genoeg voor hetgeen
zij volbracht hebben, zij hebben daar
voor geen basis noodig. Engeland
behoeft op zyn zoogenaamde heer
schappij ter zee niet bovenmate
trotsch te zijnop den geheelen weg
van Wilhelmshafen naar de Darda
nellen waren geen Eugeleche linie
schepen te zien.
Het bezwaarlijkate gedeelte van
onzen arbeid is de schepen te zoeken,
maar hebben wij ze gezien, dan is
het niet moeilijk meer ze in den
grond te boren.
De verliezen der Engelschen.
In eene bespreking van de mede-
deelingen van den eersten minister
omtrent de Engelsche verliezen,
schryft de „Lancet":
Yan de totale verliezen in het
leger bedroeg het aantal gedooden
3.827 officieren en 47.016 onder
officieren en minderen. In geen
enkelen oorlog, waaromtrent wij be-
trouwbare statistieken hebben, is het
verlies aan menscheulevens in zoo
korten tijd zoo groot geweest.
In den geheelen Krimoorlog was
het totaal der Engelsche verliezen
2.755 dooden en 12.094gewonden
Engeland's toenmalige bondgenooten
verloren te zamen 8.250 man aan
dooden en 39.868 aan gewouden.
In den Fransch-Duitschen oorlog
van 1870/71 verloren de Duitschers
van Juli tot April 17.570 dooden en
96.189 gewonden. In den Russisch-
Turkschen oorlog van 1877 bedroegen
de verliezen der Russen 32.780 dooden
en 71.268 gewonden. In den Zuid-
Afrikaanschen oorlog verloor Enge
land 5.256 dooden en 26.286 gewon
den. Daar er geene statistische ge
gevens voorhanden zijn omtrent het
aantal manschappen, die aan den
strijd deelnamen, is het onmogelijk
de verhouding tusschen de verliezen
in dezen oorlog en die van vroegere
vast te stellen.
De verhouding tusschen dooden
eenerzyds en „vermisten" en gewon
den anderzyds is 1 4,25 of 23.5%.
In den Krimoorlog waren die cijfers
1 4,4 of 22.7 in den Fiansch-
Duitschen oorlog 1 5,70 of 17.68%;
in den Russisch-Turkschen oorlog
1 2,17 of 45.98%; in Zuid-Afrika
1 6 of 20%. De verhouding is dus
in dezen oorlog slechts weinig hooger
dan in den Krim- en in den Zuid-
Afrikaanschen oorlog.
Het verhoudingacljfer is echter in
>1 tot zelfkwelling
zy zoo schandelijk had verbroken. En
als derde hulpmiddel
en zelfkastijding had zy uit de toilet
necessaire een reukflacon voor den
dag gehaald en den inhoud op hare
handen uitgegoten, opdat zy voort
durend zou worden herinnerd aan
den gisteren vervlogen droom van
weelde, genot en liefde, die haar
zacht een: „Voorbij voor eeuwig
voorbij 1" deed fluisteren. Zy schreef
brieven aan zichzelf, aan haren man,
aan baar overleden graaf, aan nicht
Therese; zy weende om haren Fritz,
dien zy had bedrogen, om Niederberg,
die was gestorven, en om hare eigen
jeugd, die was verwoest, vernietigd;
de vreeseiykBte spookbeelden riepzy
zich voor den geest en in hare wan
hoop zag zy haren Fritz, dien zij had
verlaten zag zy dien doodelyken
v(il, den bedoelden schedel en het op
het praalbed tentoongestelde lijk van
graaf Niederberg; zy zag ook zichzelf,
zooals zij morgen of overmorgen,
met een bleek maar toch nog even
schoon gelaat, in deze armoedige ka
mer als een lijk op bed zou worden
gevonden, met een kogel in de borst
En zy vermoeide haren geest met de
meest angstaanjagende hersenschim
men.
XIII.
In de moeilijkste oogenblikken van
het leven, voert men toch nog steeds
verzachtende omstandigheden aan,
om de voltrekking van een aan ons
zelf geveld vonDis uit te stellen.
Slechts in de eerste oogenblikken van
overmaat van smart bezit de mensch
de macht, de hand aan zichzelf te
slaan. Greta zou zich, toen zy in het
hotel Impérial de vreesehjke tijding
van Niederberg's dood vernam, mis-
dezen oorlog voor de officieren veel
grooter dan voor de minderen, n.1.
12,3 of 43.61 en dit is voor ons
de grootste oorzaak van bezorgdheid.
De brand van Boryslaw.
De oorlogscorrespondent van den
Berliner Börsen-Courier in Galieiö
schryft:
Daarginds staan de naphta-bronnen
in lichte laaie. Zy branden dag en
nacht, sedert zes dagen en zes nachten.
Zwart stiigen, reeds wanneer men
Drohobycz verlaten heeft, de rook
wolken, rooktorens en rookvlammen
naar den wolkenloozen hemel. Dicht
by de ongelukkige stad Boryslaw be
ginnen dan de donkere stoomkolossen
in de diepte te schitteren en te ver
blinden nog steeds schieten de gou
den wolken uit den grond op, nog
steeds laait de olie. Nooit is op zoo
groote schaal brand gesticht al3 in
Boryslaw, waar de Russen op hun
terugtocht de naphta in brand staken.
Zy stichtten drie dagen lang brand,
den Hen, 12en en 13en Mei. Drie
sotnies Kozakken, die haast bij het
werk maken moesten, omdat de
Honveds, die zy op voor hun ver
schrikkelijke wyze hadden leeren ken
nen by den Uszokerpas, hen op de
hielen zaten. De drie sotnies Kozak
ken, naar Boryslaw gecommandeerd
om brand te stichteD, namen een
halve sotnie Russische dragonders
mee. Deze moesten de nagaika tegen
het volk gereed houden, indien dit
zich verzotten zou tegen het vernie
len van reservoirs en putten, van
ketels en boortorens. Maar niemand
waagde er iets tegen te doen. Het ge
rucht deed de ronde, dat, behalve de
petroleum-schatten, ook Bdryslaw zelf
in brand gestoken zou worden, zoo
wel de huizen van de Christenen als
van de Joden. De menschen dachten
allen aan vluchten. Maar zy begrepen
spoedig, dat ook deze redding on
mogelijk was, want alle straten wareD
uren en dagen lang reeds bezaaid met
menschenterugtrekkende Russen
De Kozakken deden hun werk zorg
vuldig zoolang de vijand nog voor
de poorten stond. In een grooten
hal ven cirkel om Boryslan staken zy
de petroleumbronnen aan. Hun tech
niek was zeer eenvoudig. Zy boorden
de reservoirs aan, lieten de petroleum
er uit loopen en wierpen brandende
in petroleum godrenkte lappen in de
petroleum meertjes die voor de reser
voirs ontstaan waren. Toen zy de
mansgaten ontdekten, namen zy een
voudig de deksels van deze maDsgaten
weg, zoodat de petroleum rykelijk uit
de ketels vloeide.
Enkelen der brandstichters traden
heel onnoozel op. Vyf man liepen er
naar een petroleum-meertje, staken
lucifers aanhet meer vlamde op.
En binnen enkele seconden waren de
vyf kozakken verbrand. Hun kame
raden werden na dit voorbeeld voor
zichtiger.
De rookwolken stegen zwart en
zwaar boven de geheele stad. Zij na
men zoo'n omvang aan en waren zoo
ondoordringbaar, dat de zon aan den
volkomen helderen hemel achter den
walm verscholen bleef en de warmte
van den zonnedag veranderde in een
steeds gevoeliger koelte en ten slotte
in een yzige koude. Verstikkende
gassen vulden de straten. Van tyd
hoorde men een verschrikkelyke knal.
Dan vloog er een ketel in de lucht.
Intusscben hadden de Kozakken de
stad verlaten om de petroleumbronnen
in brand te steken. Zy gingen naar
de houten boortorens, die snel op
vlamden en waarvan de vallende,
brandende stukken terecht kwamen
in do bronnen. Dan schoten er on-
middeliyk vlammen uit den grond
op, twintig, dertig meter hoog. Aan
blusschen viel niet te denken. Niet
omdat er geen mannen waren, die
dat wilden doen, maar om dat zulk
een brand niet te biusscben is.
Eindeiyk stonden er ongeveer zes
tig reservoirs in brand, waarvan er
een paar alleen 16.000 wagons petro
leum bevatten. De boortorens waren
schien hebben vergiftigd, als zij ver
gift by de hand had gehad,maar nu
zy zich eenige dagen uitstel van
executie had toegestaan, gebeurde er,
wat in zulke gevallen doorgaans ge
beurt, nl., zy verzachtte het harde
vonnis, dat zy over zichzelve had
uitgesproken en schonk zichzelve ten
slotte genade. Het is altyd nog tyd
om te sterven en het leven heefc
onder de moeiiykste omstandigheden
nog altyd groote aantrekkelijkheid
voor ons.
Nadat zy nog eenige dagen als dien
eersten dag had doorgebracht met
beurtelings zich over te geven aan
hare smart en rust te nemen, met
het schry ven van brieven om afscheid
te nemen van hen, die zij zoo snood
had verlaten, kwamen er dagen, dat
zy den eenen dag slechts dacht aan
den dood, om den volgenden dag
zich weer met welgevallen in den
spiegel te bekyken en behagen te
scheppen in het leven en zyne aan
trekkelijkheden.
Na eenige dagen vernietigde zy
dan ook het doodvonnis, dat zy over
zichzelve had geveld en toen zij op
zekeren morgen verkwikt opstond,
zeide zy by zichzelf:
„Neen, ik wil niet stervenik
zal my wel door het leven heen
slaan".
Dit besluit gaf haar verlichting;
zy ademde weder ruimer. Als zy
daartoe in staat was geweest, had zy
zichzelf omhelsd en zichzelf bedankt
voor de edelmoedige wyze waarop zy
zichzelve genade had geschonken.
spoedig weg, maar de twee honderd
naphtha bronnen brandden door. JNa
zes nachten bedroeg de schade reeds
bonderd-entachtig millioeuen maik.
En steeds gingen er nog voor mil-
lioenen in vlammen op. Vele reser
voirs, door de Kozakken over tiet
hoofd gezien, ontbrandden van zelf
door de hitte.
In Boryslaw nam met den brand
de paniekstemming toe. Vrouwen
pakten hun beddegoed bijeen, sleep
ten het naar het andere eind van de
stad, dat verder weg lag van de
ketels en zochten schreeuwend en
huilend een onderkomen. Kinderen
gilden om hun moeder. Duizenden
hoDden jankten, bang in de donkere
stad, door de straten. Het was zoo
duister geworden, dat men in de
huizen s' middags de lampen moest
aansteken en dat de menschen op
straat fakkels droegen. Er viel regen
in den laten namiddag. Maar de regen
was warm en zwart als de vulkanen,
die rondom werkten. En niemand
herkende in de zwarte gezichten zyn
beste vrienden
Tegen den avond van den derden
branddag zetten de Kozakken hot
plotseling op een loopen. De schoten
van de Honveds dreunden reeds in
de bunrt. Zy, die by vergissing ook
vele Fransche en Engelsche bronnen
in brand gestoken hadden in plaats
van Duitsche en Oosteuryksche, kon
den al bun werk niet af. En ren
slotte dachten zy aan de eigen beurs.
Voor dertig roebel, die de ingenieurs
hun gaven, ontzagen zy een bron.
En zoo gelukte bet nog een vry
groot aantal te redden. De kozakken
wilden ook de houten bruggen in
Boryslaw vernielen. Doch voor twin
tig roebel per brug lieten zij deze
ongemoeid.
Toen vertrokken de kozakken in
een wilde, ongeregelde vlucht. Want
op de heuvels voor de stad stonden
eeds de achtervolgers, de Honveds
van den Uszoker pas.
BINNENLAND.
Inlijving lichting 1915.
In het tydvak van 16—20 Julia.s.
zullen worden ingelyfd van de dienst
plichtigen der lichting 1915 toege
wezen aan het regiment genietroe
pen en bestemd voor opleiding tot
milicien-telegrafist of -telefonist:
a. zy die niet werkzaam zyn bij
de posteryen en telegrafie of by dè
spoörwegmaatachappyenb. zy die
wel werkzaam zyn by de onder a
vermelde diensten, doch die voorin-
lyving in genoemd tydvak met name
zullen worden aangewezen.
Alleen om zeer gewichtige redenen-
waaronder in dit geval ook studie-
belangen kunnen worden gerekend-
kan aan deze in te lijven dienstplich
tigen uitstel van eerste oefening wor
den verleend, indien zy daartoe als
nog ten spoedigste zelf hun verlan
gen bij (ongezegeld) verzoekschrift
aan den Minister van Oorlog te ken
nen geven, met overlegging vaneen
deugdeiyk bewysstuk omtrent het
werkelyk bestaan van de reden der
aanvrage. De dienstplichtigen zullen
echter rekening houden met de
mogelijkheid, dat het uitstel wordt
ingetrokken, zoodra de omstandig
heden daartoe aanleiding mochten
geven. (St. Ct.)
Mobilisatla-muziakcorps te paard.
By den Artillerie munitietrein te
Delft, is onder directie van den Wacht
meester-Trompetter Joh. Wentel, een
vroegeren plaatsgenoot, een rydend
mobilisatie muziekcorps opgericht.
Het eerste van dien aard in ons land.
Reeds twee marschen zijn gemaakt,
terwyl verraoedelyk de volgende week
een marsch door Delft zal volgen.
Men heeft zeer veel moeite gehad de
paarden (alle opgevorderde) aan de
muziek te doen wennen, omdat het
slagwerk ook te paard wordt geslagen.
Wat moest zij echter nu beginnen?
zy wilde haar volgend leven niet
doen aansluiten aan haar verleden
en wilde een geheel nieuw leven be
ginnen. De vele romans, die zy had
gelezen, kwamen haar daarby te hulp.
Hoe dikwijls waren de geruïneerde
heldinnen uit de romans niet een
nieuw leven begonnen en de wereld
ingegaan, om door arbeid hun brood
te verdienen, en hoe vaak hadden zy
zich niet door dien arbeid een geluk
kig bestaan verzekerd 1
Maar neen, gelukkig zou zy nooit
meer worden I
Met die droevige overpeizing brak
zy plotseling den loop harer gedach
ten af. En toch ligt er iets inters-
sants in dat stil en gelaten zich on
gelukkig gevoelen.
Op de tafel lag eene courant. Het
was het blad, waarin de byzonder-
heden omtrent den dood en de be
grafenis van graaf Niederberg ver
meld stonden. Zyn lyk was eenige
dagen geleden, gevolgd door tal van
volgkoetsen van het Hof en vele
voorname familiön, die zich door
hunne equipages hadden laten ver
tegenwoordigen, naar het station
overgebracht om te worden vervoerd
naar het familiegraf en daar te wor
den bygezet. Hoe vaak en met hoe
veel smart had Greta dit bericht
reeds gelezen en herlezen 1 Den ove
rigen inhoud van de courant was zy
vluchtig doorgeloopen en een eigen
aardig gevoel van weemoed had haar
vervuld.
Een courant heeft nameiyk op hen,
die in smart verkeeren die zelfde
wreede, gevoellooze werking als de
kouden menschen wereld om ons heen.
Een courant is een spiegelbeeld van
die wereld, dat er ons op wyst, dat
ginds alles overal geregeld zijn gang
gaat, terwyl hier de smart het hart
binnensluipt en daar weer ellepde
een geheel gezin te gronde richt.
Hier leest men, dat het parlement
een nieuwe wet heeft aangenomen,
daar weer, dat diplomatieke stukken
zyn gewisseld, ginds wordt weer
eens vorstelijke huwelyksplechtigheid
gevierd of een coDgres gehouden,
terwyl elders eene tentoonstelling
wordt geopend; in den schouwburg
zullen gastvoorstellingen plaats bob
ben, in het circus zal eene extra be-
neflcevoorstelling worden gegeven;
een huisknecht zoekt eene betrek
king; de staatsobligatiön zyn twee
percent hooger geworden; er is een
vierde van een loge in het Burg
theater over te nemener wordt een
heerenhuis met stalling en remise
te huur gevraagd; het feuilleton wordt
vervolgd en dat alles terwyl zoo
als in het zelfde blad te lezen staat
hij, de man, dien zy zoo liefhad en
wien zy hare ganschen toekomst had
opgeofferd, op datzelfde oogenblik
naar zijne eewige rustplaats wordt
overgebracht.
(Wordt vervolgd.)
