HELDERSCHE COURANT
VOORHEEN GENAAMD 'T VLIEGEND BLAADJE
Nieuwsblad voor Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
No. 4493
DINSDAG|20 JULI 1915
43e JAARGANG
Abonnement per '3 mnd. 65 ct., franco per post 90 ct., Buitenland f 1.90
Zondagsblad 37i 45 0.75
Modeblad 65 75 „1.00
Voor het Buitenland bij vooruitbetaling - Losse nummers der Courant 2 ct.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag
UITGEVER: C. DE BOER Jr. - HELDER
Bureau: Koningstraat 29 - Interc. Telefoon 50
Advertentiën van 1 tot 4 regels (bij vooruitbet.) 30 cent. Elke regel meer 6 ct.
Ingezonden mededeelingen van 1 tot 4 regels 75 cent. Elke regel meer 15 cent.
Advertentiën op bepaald aangewezen plaatsen worden 25°/o hooger berekend.
Groote letters en cliché's naar plaatsruimte. - Bewljs-exemplaar 2h cent.
Sommige abonnés schijnen nog
steeds niet te weten, dat de prijs van
het Geïll. Zondagsblad verhoogd is en
thans bedraagt per S mdn.:
voorde stad f0.45, per post (bin
nenland) f 0.526, buitenland f 0.85.
Wij hebben dit indertijd in ons blad
vermeld en er bijgevoegd, dat wij
deze prijsverandering aan den kop
van ons blad voorloopig niet konden
aanbrengen omdat die kop niet is
gezet uit losstaande letters, maar
een cliché, d.w.z. een vaste vorm, is.
Vandaar, dat aan het hoofd van ons
blad de oude thans niet meer gangbare
prijzen, voor het Geïll. Zondagsblad,
voorloopig gehandhaafd blijven.
DE UITGEVERS.
Op pagina 4 van dit blad is
opgenomen
1. Uit den omtrek. Oorlogs-Zee-Onge-
vallenwet.
2. Ingezonden.
3. Feuilleton, enz.
LIJST van ingekomen en vertrokken
personen.
INGEKOMEN.
Naam: Beroep: Woonplaats: Van: Gel'.
H.r'.Kollman, eom. R.W., Blnn.h. 81, A'dam, N,H.
R.Brinkman, korp. mar., Doolhof 15JR'dam.
.I.B.y.d.Karsaen, baaa-timmerm. R.W.,
Woatstr. 27, A'dam.
Wed.C.L.Jemberg, zonder, idem, idem. D.gez.
l'.Voa, aohipperslcn-, Huisduinen 11. idem. N.H.
J.deRooa, achoenm.,2oVroonatr.58, Alkmaar. R.Ö,
A.Erlke, veehoud., Koogr. 49a, A.-Paulowna. N.H.
C.Heinatman, maj.-torped., Sluled.atr. 27, Vltau.
.l.C..r,Nukoop, echeopmak., Molengr. 17, R'dam.
J.Rau werda, dionstb., Blnnenh. U, Heomatode.
H.A.v.Broda, zonder, idem 18, Amersfoort. Geen.
A.Schout,kwt.ru., Weatatr. 108, Blggekerke. N.H.
H.Slultnr, U klerk, Koningdw.atr. 41, A'dam. Gor.
O.J.y .Achterberg, maoh., v.d.H.Btr.10, R'dam. N.H.
I. de Vries, bediende, Weozonstr. 56, Meppel. Gor.
A. Liefhebber, arbeider, Koograa 50, Z«pe. N.H.
N.Broerse, machinist, Keizeratr. 84a, A'dam.
O.de Kok, landbouwer, Koegras 65, Lieshout. R,C.
O.A.Leewena, ondorw Jzs., Weatatr. 74, Borgen.
H.Onvloe, timmerrn., Bloematr. 19, A'dam. Geen.
A.K.de Groot, gopd., Grayenstr. 74, Idem. N.H.
0,J.E(jndhoyen, dlonatb,, DykBtr.30,Teteringen.
Naam: Beroep: Van: Naar: Gel.
J.C.v.d.Aakster, krp. m,, P.Heinstr. 84, Haarl. R.C.
.I-Mannl, boekh.Bter, Kanaalweg 88.'a-Hage. N.H.
.l-T.Rolth, machinist, Kerkgr. 26, Singapore.
W.'J.Witters, matr. Ie kl., Vlamingstr. 6la,
'a-Hagö. Geen.
•I.Polak, matr.-kok, 8chagenstr. 79. R'dam. N.H.
l'.v.Heyzon, krp.m.dr., v.Hogend.8tr. 7, H'sluia.
DE OORLOG.
0e officieels legerberlchten van
16, 17 en 18 Juli.
Van het Westelijk front.
Het Fransche bericht van den lGen
meldt, dat de Duitschers na een hevige
beschieting der stellingen bij Fontenay
waarbij zij meer dan 4000 granaten
verschoten, een aanval deden. Z(j
werden echter teruggeslagen.
In Argonne is het betrekkelijk kalm.
Het bericht van den 17en geeft aan,
dat verschillende artillerie-gevechten
plaats hadden. Ten N. van Souchez
was het vuur bijzonder hevig. Boven
dien werden door de Duitschers ver
scheidene aanvallen ondernomen, en
wel bij Ban de Sapt, in dé Vogezen,
alwaar zij trachtten de verloren stel
lingen te heroveren, in het bosch
van Parroy en ten N. van het plaatsje
Bonhomme. Alle aanvallen mislukten
echter.
Verder wordt medegedeeld, dat door
Fransche vliegers bommen werden
geworpen op het militaire station
Chauhy'. Op twee plaatsen werd brand
waargenomen.
De feiten, die in het bericht van
den 18en vermeld worden, zijn al
niet anders. De artillerie-gevechten
over bepaalde gedeelten van het front
duren voort. Aanvallen werden afge
slagen, in dit geval op de Maashoogten,
tusschen het Sonvaux-ravijn en de
Tranchée de Calonne, en op de door
de Fransehen veroverde stellingen
bij Fontenelle. Aan de zuidzijde van
het Sonvaux-ravijn slaagden de Duit
schers erin een klein gedeelte van
hunne verloren loopgraveD te her
nemen. Overigens werden alle aan
vallen afgeslagen.
Het Duitsche bericht van den 17en
geeft alleen aan datartillerie- en
mijngevechten geleverd werden. Het
zelfde wordt medegedeeld in het
legerbericht van den 18en. Hieraan
wordt nog toegevoegd dat aanvallen
der Franschen op het kerkhof van
Souchez en bij Embermenil, ten O.
van Luneville en bij Ban de Sapt,
afgeslagen werden.
Van het Oostelijk front.
Van Russische zijde wordt d. d.
10 dezer medegedeeld, dat de rechter
oevers van de Windau en Wenta
door de Duitschers werden bezet. Op
sommige deelen van het front zetten
zij hier hun marsch naar het O.
voort. Ten N.O. van Suwalki werd
een aanval op de Russische verster
kingen aanvankelijk met succes be
kroond. Door een tegenaanval werden
de Duitschers echter weder verdre
ven.
De terugtocht op het front tusschen
Pissa en Orzyc wordt erkend, waarbij
tevens wordt medegedeeld, dat de
Russen op een stelling aan den rech
teroever van de Narew teruggingen.
Ten Z.W. van Przasnycz werden
door de Duitschers herhaalde malen
hevige aanvallen ondernomen. Zij
werden echter alle afgeslagen. Ten
Z. van den Pilica beproefden de Duit
schers een offensief in de richting
van Radom. Door tegenaanvallen
werd dit verhinderd.
In de streek van Cholm, ten N.O.
van Zamosc en aan de Boeg, stroom
afwaarts van Sokal, zijn gevechten
In het bericht van den 18en wordt
medegedeeld, dat de Duitschers in
het N. oprukken in de richting van
Tukkun, (60 K.M. W. Riga).
Aan den rechteroever van de Orzyc
wordt het gevecht over een uitge
strekt front voortgezet. Het dorp
Podossie hetwelk door de Duitschers
genomen was werd heroverd.
Ten Z. van Ciechanow trokkeD de
Russen terug, daar de Duitschers
hier groote versterkingen ontvangen
hadden.
N.W. van Radom werden door een
kozakken-patrouille 280 soldaten en
8 officieren gevangen genomen.
Tusschen Weichsel en Bug werd
door de Duitschers over het geheele
front het -offensief hernomen. Alle
aanvallen werden afgeslagen. Even
zoo ging het met de aanvallen op
den linkeroever van de Wieprz, en
ten O. van Grabowiec. Hier drongen
de Duitschers herhaaldelijk door de
versperringen voor de; loopgraven
heen.
Ten Z. van Grubieszow werden
door de Duitschers hardnekkige aan
vallen ondernomen. Deze werden af
geslagen, evenals aanvallen tusschen
het dorp Krylow en de stad Sokal.
De gevechten aan den Dnjestr en
tusschen Dnjestr en Boeg worden
voortgezet. Het front is daar nog
niet gewijzigd.
De Duitsche legerberichten geven
echter een eenigszins anderen kijk
op de gebeurtenissen. De mededeeling
van den 17en begint met te zeggen
dat het sedert eenige dagen onder
opperste leiding van von Hindenburg
ondernomen offensief, gunstige resul
taten heeft opgeleverd. In het N. b(j de
Windau en Wenta wordt de opmarscli
voortgezet. Den 14en werden hier
2460 Russen gevangen genomen, 3
kanonnen en 5 mitrailleurs veroverd.
Zuidelijker werd de sterk bevestigde
Russische stelling ten Z. en Z.O.
van Mlawa aangevallen. Drie ach
tereenvolgende Russische stellingen
ten N.W. en N.O. van Przasnycz
werden doorbroken en de Russen op
den vlucht gedreven. De na de ont
ruiming van de stad op de verdedi
gingslinie Ciechanow - Krasnosielc
teruggetrokken Russen werden door
een nieuwe doorbraak, over een
breedte van 7K.M., op'nieuw tot den
terugtocht gedwongen.
Sedert, den 16en zouden do Russen
over het gehoele front tusschen Pisa
en Weichsel op de Narew terugtrek
ken. Door het Duitsche leger, dat in
dit gebied opereert, werden gedurende
de laatste dagen 880 officieren en
17.500 man gevangen genomen. 13
kanonnen, w.o. een stuk zwaar ge
schut, benevens 40 machinegeweren
en 7 mjjnwerpers, werden buitge
maakt.
Ook op het Z.O. gevechtsterrein
gaan de Duitschers weer hard voor
uit. Onder opperbevel van Von Mac
lcensen werden tusschen Bug en
Weichsel door de verbondenen een
reeks vooruitgeschoven Russische
stelliugen genomen. Hier heeft zich
thans een gevecht van grooten om
vang ontwikkeld.
Ten W. van de Wieprz werden de
RussiBche linies door de Duitschers
doorbroken. 28 officieren 0116880 man
werden gevangen genomen en negen
machinegeweren veroverd.
Ook ten W. van den boven-Weichsel
hebben de verbondenen het offensief
hervat.
In de mededeeling van den 18en
werd gemeld, dat in het N. de Rus
sische versterkingen, welke in allerijl
aangevoerd waren, bij Alt-Auz terug
geslagen werden. 3620 man werden
gevangen genomen, 6 kanonnen en
8 mitrailleurs buitgemaakt. De Duit
schers rukken thans in Oostelijke
richting verder. Ten N.O. van Koer-
sjani werd de voorste stelling dei-
Russen genomen.
Tusschen Pisa en Weichsel zetten
de Russen hunne terugtocht voort,
van dichtbij gevolgd door de ver
bonden legers. Ook ten N. van Pilica
en Weichsel trekken de Russen terug.
Op het Z.O. gevechtsterrein werd
de Russische stelling eveneens be
stormd en doorbroken. Tweeduizend
man werden gevangen genomen en
5 mitrailleurs veroverd.
Tusschen boven-Weichsel en Boeg
duren de gevechten onder leiding van
Mackensen voort. De Russen werden
van de hoogten ten Z. van Piaski en
Krasnotaw verdreven. Het aanvoeren
van een nieuw Siberisch legercorps
kon de nederlaag niet verhinderen.
Verscheidene duizenden Russen wer
den gevangen genomen.
Het Oostonrljksche bericht van den
18en meldt dat aan de Boeg, in de
streek van Sokal de Russen uit een
reeks van hardnekkig verdedigde
plaatsen verdreven werden.
Ten N. O. van Sienno werd het
Russische front doorbroken. Tusschen
de Weichsel en den spoorlijn Kielce-
Radom ontruimen de Russen hunne
stellingen.
Van het Zuideljjk front.
Het Italiaansclie logerbericht van
den 17en maakt melding van twee
aanvallen der Oostenrijkers, nl. in
boven Valcamonica en in Karinthie.
Beide aanvallen werden afgewezen.
Door Oostenr(jk8che vliegtuigen wer
den bommen op Bari geworpen. Zes
personen werden gedood en eenige
gewond. Materieele schade werd er
weinig aangericht. Het vliegtuig werd
op den terugtocht ter hoogt,e van
Barletta door geweervuur getroffen
en viel in zee. Door een visschers-
boot werd de machine met de inzit
tenden opgepikt en aan land gebracht.
Het Oostenrljksche communiqué
van den 17en meldt dat de aanvallen
der Italianen op de hoogvlakte van
Doberdo wederom werden afgeslagen.
Op alle deelen van het front woeden
artilleriegevechten.
Van het Russïsch-Turksche
front komen slechts berichten van
kleine gevechten. Bij elk van die be
richten wordt van Russische zijde
vermeld dat de Kazakken, zooveel
Turken en zooveel Koerden „afmaak
ten". Met al dat „afmaken" schiet
het ook op dit front echter al heel
weinig op.
Engelsche verliezen.
Blijkens de Engelsche verlieslljsten
van 10 Juli zijn 16 officieren gesneu
veld, 14 gewond. Bovendien worden
dd. 30 Juni 1551 manschappen als
gedood, gewond of vermist opgege
ven. Van de vloot zijn twee officieren
gedood.
De Dulkbooten-oorlog.
Vrijdag werd ter hoogte van de
Shetlands-eilanden het Russ. stoom
schip Balve getorpedeerd. De beman
ning werd door een Nederlandsch
schip, gered en te Aberdeen geland.
In de Zwarte zee heeft de Russi
sche onderzeeër „Nerpa" een groot
kolenschip getorpedeerd.
Londen, 17 Juli. De Noorsche post
boot Vega is gisterenmiddag zonder
lading te Newcastle uit Bergen aan
gekomen. Het schip had voor een
Duitsche duikboot zijn lading, die be
stond uit 200 ton zalm, 800 vaten
boter en 4000 kisten sardijen, in zee
moeten werpen. De commandant van
de duikboot hield, langszij het schip,
toezicht' op de uitvoering van het
bevel. Het is de eerste maal, dat de
„Voga", die elke week geregeld de
Noordzee over steekt, lastiggevallen
is.
Een Itallaansche kruiser
Weenen, 18 Juli. Officieel bericht:
Een van onze duikbooten heeft van
ochtend ten Z. van Ragusa den
Italiaanschen kruiser Giuseppe Ga
ribaldi getorpedeerd. De kruiser zonk
in een kwartier.
(De „Giuseppe Garibaldi" was een
gepantserde kruiser van 7400 ton en
in 1899 van stapel geloopen. Hare
artillerie bestond uit 1 snelvuurka
non van 25.4 c.M., 2 gewone kanon
nen van 20.3 c.M., 14 van 16 c.M.,
10 van 7.G c.M. en 6 van 4.7 c.M.
De snelheid bedroeg 19 mijl, de be
manning telde 556 koppen.
De „Orduna" door een duikboot
aangevallen.
ïJew-York, 18 Juli. De paketboot
„Orduna" is hier aangekomen. Pas
sagiers vertellen, dat het schip den
9en Juli door een Duitsche duikboot
werd aangevallen. Een gelanceerde
torpedo miste, waarop de bemanning
van de duikboot zes projectielen af
schoot, echter zonder resultaat. De
„Orduna" werd eenigen tijd vervolgd.
Aan boord bevonden zich 21 Ameri
kanen.
New-York, 19 Juli. Het offlcieele
rapport van kapitein Tayior, van de
„Orduna", zegt, dat de onderzeeër
werd bemerkt op een afstand van
driekwart mijl, en acht mjnuten na
het lanceeren van de torpedo op 87
mijl zuidelijk van Queenstown. De
kapitein gelooft, dat het schip aan
de torpedeering ontkwam doordat
de Duitschers de snolheid verkeerd
schatten en geloofden, dat het schip
veertien in plaats van zestien knoopen
liep. Geen enkele waarschuwing werd
gegeven en alle passagiers sliepen
nog. De kapitein, twee officieren en
vier man waren op het dek, maar
zagen den onderzeeër niet, waarvan
de periscoop maar enkele centimeters
boven de oppervlakte was. Nadat een
torpedo afgeschoten was, wekte men
de passagiers en verzamelde hen bij
de brug. Ieder was van een redding
gordel voorzien, gereed om in de
reddingboot te gaan.
Daar er kogels over de hoofden der
passagiers vlogen, seinde de kapitein
om hulp. De „Orduna" had 227
Ingezonden Mededeeling.
HERMAN NYPELS - HELDER
Hueranmode-ArUkalen.
Gemaakte kleeding.
Kleeding naar maat.
Steeds het nieuwste.
te boren, maar tevens met het doel
de levens der opvarenden te ver
nietigen.
De Lusitania voerde een lading stuk
goederen van gewonen aard. Een deel
daarvan bestond echter uit een aan
tal kisten met patronen. Deze munitie
was vermeld in het ladingsmanifest.
Ze was gestouwd op ongeveer 50
meter afstand van de plaatswaarde
torpedo's het schip hebben getroffen.
Er waren geen andere ontploffings
middelen aan boord.
Vanwege de Duitsche regeering is
verklaard dat de Lusitania was uit
gerust met verdekt opgestelde kanon
nen, dat ze" geoefende kannonniers
met afzonderlijke munitie aan boord
had, dat ze Canadeesche troepen ver
voerde en dat zij de wetten der Ver-
eenigde Staten schond. Al deze be
weringen zijn onwaar gebleken. Het
zijn niets dan ongegronde verzinsels
en ze veroordeelen Blechts hen die
ze maakten. De Lusitania voerde geen
verborgen kanonnen, geen geoefende
kanonniers, geen afzonderlijke muni
tie evenmin heeft ze troepen ver
voerd of wetten geschonden.
De bedreigingen van Duitsche zijde
te New York geuit voor het vertrek
van de Lusitania verergeren de mis
daad, doordat er ten duidelijkste mee
is aangetoond dat het voornemen om
de misdaad te begaan weloverwogen
was en de misdaad in het plan lag
vbbr het schip uitvoer. De bedreigingen
werden niet ernstig door de menschen
opgenomen. De passagiers achtten
het niet mogelijk dat zulk een ver
foeilijke daad als de vernietiging van
monschenlevens in de bedoeling van
de Duitsche regeering kou liggen. Zij
hebben zich echter vergist.
De raad heeft bevonden dat twee
torpedo's het schip tegelijkertijd heb
ben getroffen, zonder voorafgaande
waarschuwing. De lastgeving der Duit
sche regeering tot dezen aanslag was
in strijd met het volkenrecht en de
oorlogsgebruike& on vormde, overeen
komstig de wetten van alle beschaafde
landen, een opzettelijke poging tot
moord op passagiers.
Alles is aan boord van de Lusitania
gedaan om het leven van passagiers
en bemanning te redden en den ge
zagvoerder treft geen enkele blaam.
Alle blaam voor de wreede vernieti
ging van raen8chenlevens valt alleen
lijk op hen die de misdaad hebben
aangesticht en op hen die haar heb
ben bedreven.
BINNENLAND.
Burgemeester Max.
Volgens een „Exchange"-telegram
heeft de Belgische staatsminister
Huysmans een briefkaart ontvangen
van burgemeester Max, gedateerd
24 Mei, waarop een photo van zijn
tegenwoordig verblijf voorkomt.
„Het ziet er niet erg vrool^'k uitv
schrijft hij, „maar wat doet het er
toe. Het komt mij voor dat de hori
zon opklaart en dat er reeds betere
dagen in zicht zijn."
De uitspraak In zake de
Lusitania.
Londen, 17 Juli. Lord Mersey heeft
heden de uitspraak van den raad van
onderzoek inzake den ondergang van
de Lusitania bekend gemaakt. Hij
deelde mede dat naar de bevinding
van den raad het verlies van het
schip is toe te schrijven aan de schade,
veroorzaakt door Duitsche torpedo's.
Naar het oordeel van den raad is de
handeling niet alleon verricht met
det doel om het schip in den grond
Mr. P. J. Troelstra.
In mr. Troelstra's toestand is, naar
„Het Volk" verneemt, in zooverre
eenige verbetering gekomen, dat de
hoofdpijnen verminderen, hoewel het
denken hem nog zeer vermoeit en
hij liefst niet spreekt. Hij ligt nog
deu gatischen dag te bed, omdat de
beenen hom nog don dieost weige
ren, als hij volgens dokters-advies
probeert ie loopen. De rustige omge
ving doet hem blijkbaar goed eu er
hebben zich geen verontrustende ver
schijnselen meer voorgedaan, terwijl
zijn gedachten helder zijn. Maar zijn
zenuwgestel heeft zeer 'geleden, zoo-
dat er zeker lange tijd zal verloopen,
voordat hij weer hersteld is.
De Rijksmiddelen.
Nadat de overzichten van de rijks
middelen in de Staatscourant de eerste
vijf maanden van het loopende jaar
telkens min of meer aanzienlijke ver
minderingen, in vergelijking met ver
leden jaar, hadden te zien gegeven,
komt nu de opgaaf over de laatste
maand van het eerste semester opeens
met een vermeerdering voor den dag.
De vooruitgang trekt te meer de aan
dacht, omdat de vergelijking gemaakt
wordt met een maand, die nog deel
uitmaakte van het tijdperk van voor
spoed, waarin zich ons land zoo ge-
ruimen tijd heeft mogen verheugen.
In Juni 1914 was de opbrengst der
rijksmiddelen f587.000, of 3.1 pet.
hooger dan een jaar tevoren, een
verschil, dat weliswaar niet zoo heel
groot meer was, maar toch nog wel,
gelijk wij toen te dezer plaatse op
merkten, als een bewijs mocht gelden,
dat het destijds ten onzent - in
tegenstelling met wat toen in het
buitenland reeds veelal viel waar te
nemen op zakengebied en op
economisch terrein in 't algemeen zoo
kwaad niet gesteld was. Wat toen
geschreven werd, geldt feitelijk tot
zekere hoogte ook nu nog, ten minste
wat de tegenstelling met het buiten
land betreft. Want al moge de toestand
ten onzent geenszins rooskleurig zijn
te noemen, zoo valt het niet te ont
kennen, dat, dank zjj de bijzondere
positie, waarin ons land verkeert,
de toestand ten onzent, tegenover
den treurigeh staat van zaken in
het buitenland, nog altijd gunstig
afsteekt.
De vermeerdering in de opbrengst
der rijksmiddelen over Juni bedraagt
nagenoeg 7 ton en is dus nog groo-
ter dan verleden jaar, in vergelijking
met 1913, te boeken viel. Nu komt
weliswaar het leeuwenaandeel, n. 1.
(f587.000) van dezen vooruitgang op
de wispelturige successierechten (die
trouwens, gelijk reeds vroeger werd
opgemerkt, dit jaar nog veel hebben
goed te maken), maar ook een jaar
geleden was de vermeerdering voor
het grootste gedeelte aan het even-
genoemde middel to danken. Laat
men de successierechten buiten be
schouwing, dan is er voor de andere
middelen bij elkaar nog een vooruit
gang van f 112.000, een uitkomst,
die, de omstandigheden in aanmerkiDg
genomen, zeker nog verrassend mag
heeten.
De voornaamste stijging, die er voor
de afgeloopen maand te boeken valt,
komt ditmaal weder voor bij de
directe belastingen. Nadat deze groep
de vier eerste maanden van het jaar
een belangrijke stijging (bijna flj
millioen) had te zien gegeven en
aldus krachtig had medegewerkt om
de ongunstige uitkomsten van de
overige middelen gedeeltelijk goed
te maken, viel er over Mei een terug
gang te boeken. Thans evenwel is
er weer een krachtig accres, en wel
ten beloope van f944.000, zoodat er
sedert het begin van het jaar voor
deze belastingen een vooruitgang is
van bijna 19 ton, overeenkomende
met circa 71/* pet. De grootste voor
uitgang was er bij de bedrijfsbelas
ting, die f 836.000 meer opbracht,
waarvan f725.000 in hoofdsom en
f 111.000 als accres bij de opcenten,
die nu 20 pet. bedragen, tegen ver
leden jaar 10 pcc. Een noemenswaar
dige stijging, nl. f213.000, leverde
ook hot personeel, dat echter sodert
het begin des jaars wat achterlijk
was gebleven. Bij de grondbelasting
daarentegen was er een achteruitgang
van f 110.000.
Ook de indirecte belastingen heb
ben ditmaal een niet onaanzienlijke
vermeerdering aan te wijzen, nl. van
f 420.000, doch deze valt geheel weg,
wanneer men de successie rechten
buiten beschouwing laat. De zegel-,
registratie- en hypotheekrechten toch
zijn, gelijk ook niet anders te ver
wachten was, traag blijven vloeien.
Zij geven nadeelige verschillen te
zien van resp. f49.000, f91.000 en
f26.000.
Betrekkelijk hoog kan de opbrengst
der invoerrechten genoemd worden.
Wel bleven de ontvangsten f 111.000
bij verleden jaar ten achter, maar
Juni 1914 was dan ook voor dit mid
del een voordeelige maand. In elk
geval is het bevredigend, te zien, dat
de achterstand tegenover verleden
jaar de laatste maanden gestadig
minder wordt. Over Maart nog ruim
2 ton bedragende, is dit verschil thans
tot, iets meer dan 1 ton geslonken.
Andera evenwel is het -met de loods
gelden, die bij het zoo aanmerkelijk
ingekrompen zeeverkeer een pover
figuur blijven maken. Z(j leverden
slechts f82.400 op, tegen verleden
jaar f304.800, dus nauwelijks van
toen. Sedert 1 Januari heeft de op
brengst van dit uit een handelsoog
punt zoo belangrijke middel slechts
f612.800 bedragen, of amper '/s van
de opbrengst in de eerste helft van
1914.
Ondanks de over het geheel gun
stige uitkomsten, over Juni verkre
gen, blijven de ontvangsten uit de
rijksmiddelen een schrille tegenstel
ling vormen met verleden jaar. In
het geheel werd f 78.433.000 ontvan
gen, tegen f87.113.000 verleden jaar,
een nadeelig verschil van f8.680.000
of nagenoeg 10 pet.
(„N. Rott. Ct").
Schutsluis ts IJmulden en vsrbetering
van het Noordzeekanaal.
Wetsontwerpen zyn ingediend be
treffende lo. bouw van een schutsluis
c.a. te IJmuiden en verbetering van
het Noordzeekanaal, en 2o. onteige
ning voor den bouw van een schut
sluis c.a. te IJmuiden.
De lengte- eu breedte-almetingen
en de diepgang der zeeschepen zijn
thans weder zóó toegenomen, dat ook
de in 1896 in gebruik genomen groote
sluis binnen een niet te lang tijds
verloop niet meer een voldoende toe
gang tot het Noordzeekanaal zal blij
ken te zijn.
Te eer bestaat er, naar de Regeering
opmerkt, reden om niet langer met
de uitvoering der noodige uitbreidings
werken te wachten, omdat voor den
bouw van eene nieuwe sluis met toe-
leidingskanaal, zijnde het work waar
van de aanleg, ook naar het oordeel
van de Staatscommissie in zake den
toegang tot Nederland door het Noord
zeekanaal, het eerst in aanmerking
komt, een tijdvak van ongeveer 7
jaar zal worden gevorderd. Indiende
toeneming van den diepgang der
schepen zou voortgaan als in de
laatste jaren het geval is geweest,
zou gedurende, enkele jaren reeds
eenige beperking der scheepvaart in
acht moeten worden genomen.
De aan de nieuw te bouwen sluis
te geven afmetingen zijn door de
Staatscommissie ontworpen als volgt:
schutlengte 360 M., vrije doorvaart-
wjjdte 40 M,, slagdrempel-diepte 14
M. - N.A.P. (ongeveer 13.10 M. be
neden gewoon laag water en 14.70 M.
beneden gewoon hoog water). Ter
vergelijking diene dat de sluizen
van het Panama-kanaal een schut
lengte hebben van ruim 306 M. en
een wijdte van ruim 33J M.
Deze door de Staatscommissie aan
gegeven afmetingen zijn geenszins
overdreven te noomen, daar de af
metingen der schepen nog steeds
grooter worden. Zelfs komt het den
Min. van Waterstaat voor, dat aan
de sluizen nog grooter afmetingen
gegeven moeten worden, omdat daar
door de eventueele noodzakelijkheid
van het bouwen van een grootere
sluis en het nemen van andere, mis
schien nog ingrijpender maatregelen,
verschoven zal kunnen worden.
Door den Min. werd een onderzoek
ingesteld, of de aangegeven slag
drempel-diepte verband hield met de
grootste diepte die in zee voor de
haven, en tusBchen de eventueel
nieuw aan te leggen havenhoofden,
kan worden gehouden. Dit onderzoek
heeft aangetoond, dat de diepte op
15 M. N.A.P. kan worden bepaald.
Hiertoe zal een bank welke zich
op een diepte van 13 M. - N.A.P.
voor de as van de, door verlenging
van de hoofden, nieuw te vormen
havenmond bevindt, moeten worden
doorgeschuurd, waardoor een door
gaande diepte van 14 a 14.50 M. zal
worden verkregen.
In verband met dit onderzoek, en
den snelleren groei van de scheeps-
afmetingen, komt het den Min. ge-
wenscht voor de afmetingen van de
sluis zoo groot mogelijk te nemen en
te bepalen op 400 M. schutlengte,
45 M. doorvaart-wljdte en een slag
drempel-diepte van 15 M. N.A.P.
Door de Staatscommissie werden
de kosten geraamd op 13.000.000
gulden, w.o. 600.000 voor onteige
ningen. De kosten van de grootere
sluis zullen bedragen 14.500.000, een
verschil dat Diet van dien aard is
om de grootere afmetingen niet aan
te nemon, vooral ook, omdat do sluiB
daardoor langer bruikbaar zal zijn.
De nieuwe sluis is daarom ook
van belang, omdat zij dienst kan doen
als reservetoegang, indien de thans
bestaande groote sluis door een of
andere oorzaak voor korteren oflan-
geren tijd onbruikbaar zou worden.
Voor de plaats van de sluis waren
door de commissie twee plannen ont
worpen. Het plan aanhetwelk door
de commissie den voorkeur gegeven
werd komt ook den Min. als het beste
voor. Volgens dit plan zou de as van
de nieuw te bouwen sluis op 160 M.
noordwaarts en evenwijdig aan de as
van de bestaande groote sluis komen.
Het buitenfront zou komen te liggen
op 275 M. landwaarts van het buiten
front der thans bestaande groote sluis.
Uit den aard der zaak moeten ook
nieuwe toeleidingskanalen gemaakt
worden, welke in diepte aansluiten
op de verkregen slagdrempeldiepte.
Het aan te leggen binnentoeleidings-
kanaal zal aanvangen onmiddellijk
bewesten den spoorbrug bij Velsen.
De uitbreiding van het water
complex maakt ook een uitbreiding
van het baggermateriaal noodzakelijk.
Waar thans voor dat materieel een
geschikte ligplaats ontbreekt, wordt
ook den aanleg van een geschikte
berghaven daarvoor vereischt. Deze
haven zal aan den noordzijde van
het buitenkanaal konten te leggen,
ongeveer symetrisch met de thans
bestaande visachersbaven aan de zuid
zijde van het kanaal.
De onteigeningen, noodig voorden
aanleg van het complex, zullen een
terrein van 265 H.A. omvatten. De
helft hiervan is duingrond, waarvan
bovendien nog het grootste doel bin
nen den verboden kring der forten
ligt. De kosten van deze onteigenin
gen zullen, door de uitbreiding van
het plan der Staatscommissie, stijgen
tot 1 IJ millioen gulden.
Door de Gem. Amsterdam wordt
voor 277/» °/0 bijgedragen in de werke
lijke kosten, terwijl de provincie een
bijdrage geeft van 56/9 °/0.
Bovendien komt nog de verdedi
ging van de toegang van het Noord
zeekanaal voor uitbreiding in aanmer
king. Indien het ontwerp tot uitvoe
ring is gebracht, wordt het haven
complex van IJmuiden voor een
vreemde mogendheid begeerenswaar-
diger dan ooit. Een tweede fort met
modern geschut zal noodig zijn.
Het komt niet gewenscht voor
thans reeds in bindenden vorm aan
te wijzen welke voorzieningen ten
dienste der defensie noodig zullen
zijn, doch in elk geval zullen worden
vereischt
opstelling van eenige zeer zware
moderne kustvuurmonden voor den
strijd op grooten afstand met vijande
lijke slagschepen;
opstelling vaD enkele snelvurende
kanonnen van middelbaar kaliber tot
bestrijking van den mond der buiten
haven en de ruimte daarbinnen;
opstelling van enkele lichte snel
vuurkanonnen tot beheersching van
het buitenkanaal (later: de beide
buiten kanalen) en van de havon-
ruimten
de noodige werken tot nabij ver
dediging van de, voornoemde opstel
lingen tegen eventueel gelande troe
pen; alles met toebehooren.
Beschouwd in het licht van den
tegenwoordigen oorlog, zal het ver
moedelijk wenachelljk zijn het ge
schut niet vereenigd op te stellen in
één fort, doch het meer of minder
te verspreiden, tot verdeeling van
de vijandelijke vuuruitwerklng en tot
betere aanpassing aan de verschillen
de bestemmingen.
De kosten van de bedoelde voor
zieningen worden globaal op 6 mil
lioen gulden geraamd.
Da Batavier V.
Vrijdagnacht is het stoomschip
Batavier V uit Zeebrugge te Rotter
dam aangekomen; het heeft ligplaats
in de St. Jobshaven.
De vorige week was kapitein F.
Rindermann naar Zeebrugge vortrok-
ken om het schip en lading, voor
zoover deze laatste teruggegeven is,
van het Duitsche prijsgerecht over
te nemen. Eergisteren vertrok de
bemanning van R'dam over Sluis der
waarts.
Zoodra kapitein Rindermann te Zee
brugge was gekomen, werd van Duit
sche zijde een begin gemaakt om du
niet prijsverklaarde lading, 350 tot
400 ton stukgoed, opnieuw aan boord
van de Batavier V in te laden. Hier
mede kwam men Donderdag gereed,
en toen ;Vrijdag de Hollandsche be
manning aan boord kwam, deed de
kapitein onmiddellijk de Nederlansche
vlag hijschen. Een paar uur later,
ongeveer halfvljf in den namiddag,
stoomde de Batavier V de haven van
Zeebrugge uit, begeleid door een
Duitsche torpedoboot, die den weg
door een mijnveld wees, eenige mijlen
zeewaarts. Daarna vervolgde het
stoomschip alleen zijn weg naar Rot
terdam.
Tijdens het verblijf in de haven
van Zeebrugge, juist vier maanden,
is de Batavier V behoorlijk onder
houden.
Behalve eigen lading bracht het
stoomschip ook 30 tot 4£) ton lading
stukgoed mede, herkomstig uit de
Zaanstroom, die nog te Zeebrugge ligt.
Over den oorlogstoestand te Zee
brugge wenscht kapitein Rindormann
zich niet uit te laten. Alleen kon
hij meedeelen, dat er nog bijna dage
lijks uit vliegmachines bommen ge
gooid wordenzeer nabij de ^atavier
V is ook een bom neergekomen.
Stijging van prijzen.
Men schrijft uit Her veld aan de
„Geld."
„Zoo lang de wereld heeft bestaan,
zijn de paarden niet zoo duur geweest",
hoorden wjj dezer dagen een groot
paardenfokker zeggen, 'tls dan ook
enorm, de prijzen die worden besteed.
Tot 700 gulden voor anderhalfjarige.
Een afgekeurde hengst werd hier
verkocht voor f1100.
Hetzelfde blad meldt: In de Meierij
gaan de prijzen der vette varkens
nog maar immer door omhoog. Men
besteedt, als bet gewicht circa 100
K.G. is, reeds f 1.08 per K.G. en
voor puike exemplaren zelfs meer;
dus bijna drie maal zooveel als voor
een jaar of twintig en het dubbele
haast van vlak voor de mobilisatie.
In verband met deze enorm hooge
prijzen, zijn de biggen ook kolossaal
duur. Iedereen wil varkens houden,
en in veel grooter getal dan eerst.
Al zijn de voederartikelen duur, toch
wordt aan de mesterlj veel verdiend,
vooral daar waar men aan de zuivel
fabrieken goedkoop taptemelk en kar
nemelk kan bekomen.
Ongsluk ts Nijmegen.
Zaterdagmiddag had er bij de
Koloniale Reserve te Nijmegen (thans
in de Hoogere Burgerschool gehuis
vest) een zeer droevig ongeluk plaats.
Een soldaat had bij het onderzoek
van zijn geweer de groote onvoor
zichtigheid in de raeening dat het
schot niet zou afgaan, te schieten,
met bet treurig gevolg dat drie zich
in de nabijheid bevindenden wer
den getroffen.
De eerste kreeg de kogel door het
been en kwam er betrekkelijk goed
af maar de tweede werd in het hart
getroffen en was op slag dood, even
als de derde die in de kaak getroffen
werd. Gelukkig dat daarna de kogel
in de muur terecht kwam anders
zouden nog meer slachtoffers ge
maakt kunnen zijn.
Gedood werden de kanonnier 2e
klasse J. Mets uit Arasterdam en de
korporaal C. van Hoffe uit. Oud-
Beierland de soldaat Van Esch uit
Tilburg, die het eerst geraakt werd,
kwam er tamelijk goed af. De begra
fenis der slachtoffers zou Dinsdag
met militaire eer plaats hebben.
Brand in een schip.
Men meldt uit IJmuiden
Terwijl men Zaterdagnacht bezig
was het Zweedsche stoomschip Jarl",
dat door het stoomschip „Gooiland"
ernstig was aangevaren, voor zinken
te behoeden door het in de machine
kamer binnenstroomende water uit
te pompen, ontstond tengevolge van
een ontploffing, vermoedelijk van oen
petroleumtank, brand in het schip.
Deze kreeg spoedig zoodanlgen om
vang, dat de vlammen hoog uitsloe
gen en de deklast en de scheepsbooten
aantasten. Onmiddellijk vingen de
sleepbooten „Cycloop" en „Katwijk"
aan, de machinekamer onder water te
zetten en den brand aan dek te
blusBchen, wat na een half uur ge
lukte.
Een deel van den deklast en 2
scheepsbooten zijn verbrand. Het
zinkende schip is toen met groote
moeite aan wal geduwd, waar het
thans tot aan de reeling onder water
zit.
De „Gooiland", die de reis had ver
volgd, keerdo Zondagmorgen uit zee
terug, omdat de voorsteven geheel
ontzet was en de voorpiek water
maakte.
De scheepvaart was door het on
geval den ganschen nacht gestremd,
waardoor de „Grotius" bij de opvaart
en de „Koningin der Nederlanden"
bij het vertrek ernstig vertraagd
werden.
