HELDERSCHE COURANT
VOORHEEN GENAAMD 'T VLIEGEND BLAADJE
Nieuwsblad voor Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
na. 4627
DONDERDAG 7 OCTOBER IBIS
43a JAARGANG
Abonnement per 3 mnd. 65 et., franco per poet 90 et, Buitenland f 1.90
Zondagsblad 45 52'/2 0.85
Modeblad 65 75 „1.00
Voor het Buitenland bij vooruitbetaling - Losse nummers der Courant 2 ct.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag, en Zaterdagmiddag
UITGEVER: C. DE BOER Jr. HELDER
Bureau: Koningstraat 29 - Intero. Telefoon 60
Advertantlën van 1 tot 4 regels (bij voorultbet.) 30 cent Elke regel meer 6 ct.
Ingezonden mededeelingen van 1 tot 4 regels 75 cent Elke regel meer 15 cent
Advertentiën op bepaald aangewezen plaatsen worden 25°/g hooger berekend.
Groote letters en cllché's naar plaatsruimte. - Bewljs-exemplaar 2} cent.
Op pagina 4 van dit blad is
opgenomen:
1. Een avontuur van Louis Raamaokers.
2. Neutrale Spekpannakoeken.
3. Feuilleton, enz.
0E WEEK.
5 October.
Het Kamerlid mr. San nes heeft tot
minister Posthuma de vraag .gericht,
welke maatregelen de Regeering denkt
te nemen, om te verhoeden, dat in
den komenden, al-maar naderenden
winter de prijzen der brandstoffen
dermate zullen stijgen, dat ze buiten
bet bereik der „kleine beurzen" komen.
De vraag is van groot, zeer actueel
belang. En zij schakelt zich vast aan die
andere,' beangstigende, op welke wijze
tal van „kleine luyden" den winter
191B-'16 door zullen komen, fk geloof,
dat er reden is om helaas aan
te nemen, dat in de kringen van hen,
voor wie ontbering en geldzorgen
dingen zyn, die ze slechts „van hooren
zeggen" kennen, deze kwestie lang
niet genoeg naar de mate van den
ernst, eraan verknocht, wordt opge
vat. Het Kon. Nat. Steun-Comité
heeft in den loop der ruim veertien
maanden, gedurende welke de wereld
crisis thans duurt, c.a. drie millioen
gulden geïncasseerd, 't Is ongetwijfeld
een mooi, respectabel bedrag. Maar
In de eerste weken van den wereld
oorlog waren er herinnert men
zich twee of drie „nobele anonymi"
gelijk 't werd genoemd, die een
deel van hun aanzienlijk fortuin voor
de Schatkist beloofden tegen den tijd,
dat de crisis zou geëindigd zijn. Ver
volgens hoorde men niets meer van
zulk vrijwillig offeren. De stem van
den landgenoot, die het initiatief had
genomen voor 't mooie streven, bleef
vrijwel die van den „roepende in de
woestijn". Thans heeft wèer iemand
4 a 5 duizend gulden, met het oog
op de „benardetijden", ter beschikking
van de Regeering gesteld, 't Is prach
tig. Maar 't is en blijftvliegje in
brouwketelZou de spontane offer
vaardigheid, de vrijwillige zin tot
■teunen der gemeenschap in den
oeconomischen noodstand, die er is,
zich veel, veel krachtiger hebben
geuit, en dat zou wel degelijk
mogelijk zijn!, de strijd over de
vraagheffing-ineens of systeem-
Treub, die welhaast op het Haagsche
Binnenhof zal ontvlammen, zou vrij
wat minder heftig van karakter zijn
geworden, dan nu mqt reden is te
duchten.
De voorzitter van den Middenstands
bond, de heer Meuwsen, heeft in het
orgaan van dien Bond geschreven
over „Middenstands-leed". En die uit
drukking is in de huidige omstandig
heden volstrekt niet te kras. Zeker,
de mobilisatie, nu ruim veertien
maanden durend, berokkent groote
smart, deerlijk verlies, achteruitgang
en zelfs 't teniet-gaan van zaken. Of
gedeeltelijke demobilisatie mogelijk
is; of het verleenen van verloven
op veel grooter schaal dan totdusver
overeen te brengen mag worden ge
acht met de veiligheid van den Staat,
deze kwestie zal welhaast in het
Parlement punt van diepgaande,
vermoedelijk zeer warme discussie
worden.
't Kan wezen, dat de handhaving
der mobilisatie in haar geheel nog
onmisbaar blijft. Men heeft zich dan
natuurlijk te onderwerpen aan-, te
schikken naar 't onvermijdelijke. De
onafhankelijkheid des lands is een
belang, alle andere overheerschend.
Maar loopt''t aldus, en de kans
daarop lijkt niet gering I, dan heeft
men zich ook te doordringon van de
waarheid, dat in de komende maanden
eene offervaardigheid noodig is ter
bestrijding van de in vele kringen
heerschende nooden, tienmaal
grooter (om 't nu eens zacht uit te
drukken I) dan tot nu toe. Op den
ijver en de waakzaamheid des minis
ters van Landbouw, Nijverheid en
Handel valt, - welke kritiek men
dan ook op zijn beleid moge oefenen,
weinig af te dingen. Pasyerscheen
wéér een zooveelste lijst van maxi
mum-prijzen voor diverse levensmid
delen, - den burgemeesters in Patria
voorgeschreven. De wenk van mr.
San nes, hierboven genoemd,
zal ongetwijfeld tot maatregelen in
de door hem bedoelde richting leiden.
Uit Vlaardingen komt de tijding,
dat er een haringvangst is te ver
melden, zóó wonderbaarlijk en fabel
achtig groot, dat de buit niet kan
geborgen worden, 't Is best. Ons volk
heeft in de jongste maanden onge
twijfeld „visch leeren eten"; men
raakte tot het besef, dat het gansche
jaar door goede en goedkoope visch,
voortreffelijk voedsel, vooral wan
neer de bereiding ervan gaandeweg
naar eisch zal worden, waar nog
heel wat aan ontbreekt! te krijgen
is. Dit alles neemt niet weg, dat de
mobilisatie voor duizenden, midden
standers van allerlei soort en „model'
een ramp moet worden genoemd.
De Balie weeklaagt, dat tal van
jeugdige juristen bun praktijk zien
verloopen. In zoovele, vooral kleinere
winkels, magazijnen, ondernemingen
van uiteenloopend karakter, mist men
den leider, den bestuurder. En men
heeft niet de middelen om een plaats
vervanger te bekostigen. Op de ge
meentelijke secretarieën stapelt de
arbeid zich op en er zijn g
oefende handen om den rijstebrijberg*
te doen slinken. Van alle kanten
stijgen de weeklachten op. De vraag,
op welke wijze de zedelijke nadeelen
van lediggang, verveling, die tien
duizenden jonge mannen gedurende
vele uren des dags moeten ondergaan,
zullen bekampt worden: zij is onge
twijfeld niet de minst belangrijke
En gaarne, dankbaar moet erkend
worden, dat hier, ter bestrijding
van dit groote, ernstige kwaad,
het particulier initiatief, in allerlei
vorm, zich van zijn beste zijde doet
kennen. Om, echter, de bittere nooden,
door de mobilisatie in zoovele gezin
nen gebracht, ook maar gedeeltelijk
te lenigenja, daarvoor is inderdaad
reusachtige inspanning noodig. Niet
slechts door het offeren van geld
sommen; in zoo menig geval veel
beter, practischer door wat de Fran-
schen noemen: „payer de sa per-
sonne"; -door zelf te gaan helpen,
met raad, met arbeid. Een heerlijke
taak voor hen, die rijkdom aan tijd
hebben, alsmede de geschiktheid, de
geestelijke en lichamelijke kracht,
om „zich te geven", nuttig te wezen.
Voor de velen, die niet in aanmerking
komen voor den militairen dienst,
maar nog voortreffelijk in staat zijn
om op deze wijze de gemeenschap te
dienen, 't Is nu niet de tijd, waarin
iemand het recht heeft om zijn geld,
zijn krachten allereerst te besteden
aan „ontspanning en verstrooiing".
Daarvoor zijn zeg ik nogmaals,
de ernst en de nooden des tijds te
groot, te hevig. Dat de oeconomische
toestand zich scherper doet gevoelen
óók in Plankenland o.a., dan menig
een wel vermoedt, kan bijvoorbeeld
hieruit blijken, dat de exploitatie der
Fransche Opera, ir. de Hofstad ge
vestigd, over het vorige jaar sluit
met een tekortje van twintig mille.
En zulk geval zal niet op zichzelf
staan denk ik. De wereld crisis be
hoeft in Patria niet de atmosfeer te
brengen van een kwakers gemeen
schap, allerminst. Maar wèl dient het
besef veel levendiger 'te worden, dat
van hen, die kunnen in eenigerlei
vorm den nood helpen verminderen,
thans niemand onzer het recht
heeft zich daaraan te onttrekken.
En zeker zal die waarheid zich in
steeds dringender mate doen gelden,
wanneer straks de RegeeriDg in het
Parlement komt verklaren, dat van
demobilisatie op eenigszins ruime
schaal nog voorloppig geen sprake
kan wezen. Moge 't dan ook waar
zijn, dat voor Nederland, nog pas
allerhoffelijkste diplomatieke missives,
immers, ontvangen hebbende zoowel
van Duitsche als Engelsche zijde, -
jeen direct-dreigend gevaar bestaat,
n den grooten brand te worden
gemengd.
Wanneer w(j lezen van eene Recht
bank, de Bredasche, toch reeds
met werk overladen, gelijk senator
Van den Biesen 't vorige jaar in ons
Hoogerhuis nader „illustreerde",
alsmede van zeven Nederlandsche
soldaten, bij Zevenaar aangehouden
op grond van passen-vervalsching,
dan beseffen wij, hoe groot voor velen,
in deze dagen, de verleiding
is. In de periode der enorme „oor
logswinsten", waar de fiscus thans
het begeerig-spiedend oog op gericht
heeft, zonder nog een middel te weten,
zijn portie er van te krijgen.
En dan richt zich onze bewonde
ring, zeer-vurige en zeer-verbaasde,
naar de „rara avis", het „unicum",
te Amersfoort te vindende oer-
eerlijke en -stipte landgenoot, die,
duiten op zak, geld bij de visch,
tweehonderd gulden ten kantore van
den Ontvanger kwam deponeeren,
wijl men hem in den Hoofdelijken
Omslagte laag had aangeslagen
Tracht van dezulken eens 'n dozijntje
te vinden I
Mb. Antonio.
DE OORLOG.
loopgraven bezet werd. De Russen
pasten vervolgens dezelfde taktiek
toe en verdreven de Duitschers uit
de loopgraven. Aan de Maziolka (O.
van Widzyj hadden hardnekkige ge
vechten om de rivierovergangen
plaats. De Duitschers werden uit ver
schillende dorpen verdreven, waarbij
de Russon gevangenen maakten en
machinegeweren veroverden.
N.W. van Wileika gingen de Rus
sen eenigszins vooruit en namen zij
5 officieren en 300 man gevangen en
veroverden zij 19 machlneweren.
Aan het front ten Z. van de Pripet
werden hevige gevechten geleverd.
Het dorp Pogjog aan den Stochad
werd door den vijand genomen, en
door de Russen heroverd. Aan de Styr
werd de vijand uit de stellingen ver
dreven. 200 man werden gevangen
genomen. Bij Tsjartorisk slaagden
de Russen erin naar den westelijken
oever van de Styr over te steken.
Evenzoo was het geval bij Polonno.
Overigens geen bijzonders.
Het Oostenrijksche bericht van don
Óen geeft aan dat de toestand onver
anderd ia.| Ook het Duitsche be
richt meldt dit, onder bijvoeging dat
de Russen tegen de legers van von
Hindenburg nog slechts zwakke aan
vallen ondernemen.
Van het Z u i d e 1 ij k front.
Het Italiaansche bericht geeft aan
dat de Oostenrijkers verdreven wer
den van den top van denTonine, en
den Oostenrijkers belet werd zich
weder in het bezit daarvan te stellen.
Het Oostenrijksche communiqué
meldt dat de toestand onveranderd is.
De duikboot- on mljnoorlog.
Het Engelsche stoomschip Nova-
Castrian is gezonken, de bemanning
werd gered.
Bij de Grieksche kust werd het Fran
sche stoomschip Provincier in den
grond geboord door een duikboot. De
bemanning werd gered.
In de Zwarte Zee vermeesterde
een Russische torpedojager voor
Trebizonde een Turkacbe motor-
schoener, niettegenstaande het hevige
vuur door de Turken op het schip
geopend.
De officieele legerberlchten van
4 en 5 October.
Van het Westelijk front.
Het Fransche communiqué van den
4en meldt dat de gevechten in Artois
voortduren. Het kruispunt der vijf
wegen, ten Z. van het bosch van
Givenchy werd door de Duitschers
hernomen. Andere aanvallen werden
alle afgeslagen.
Over den buit in het gevecht van
Champagne behaald wordt medege
deeld dat ongeveer 100 wagons met
oorlogsmateriaal naar het Zuiden
werden gevoerd.
In het bericht van den óen is het
weer het oude liedje; loopgraven-
gevechten hier, gerechten met lucht-
torpedo's daar, en beschieting van
vliegtuigen.
Het Duitsche legerbericht van den
óen deelt mede dat de aanvallender
Engelschen bij Loos afgeslagen wer
den. Hierbij verloren zij 80 man aan
gevangenen en veroverden de Duit
schers twee mijnwerpers.
Ten N.O. van Givenchy werd een
door de Franschen veroverd stuk
loopgraaf heroverd. 4 machinegeweren
werden buitgemaakt.
In Champagne vond een hevige
beschieting der Duitsche stellingen
plaats. Een daarop volgenden aanval
werd reeds in het begin gestuit.
Van het O o s t e 1 ij k front.
Volgens het Russische bericht van
den 4en openden de Duitschers in
den sector van het Swenten meer
bij Dunaburg een hevig artillerievuur
op de Russische stellingen. Daarop
ondernamen.zy een aanval, met het
gevolg dat een deel der Russische
Ingezonden Mededeellng.
HERMAN NYPELS - HELDER.
Haeren Regenjassen, in gummi en
waterproof.
Van af f 17.00.
Nieuwste kleuren en modellen.
De Balkan.
De houding van Bulgarije.
Een bericht uit Berlijn geeft een
uitlating van den Bulgaarschen Min.-
president weer, waarin gezegd wordt
dat Bulgarije voor een oorlog staat.
Het land moet daarby trachten de
nationale belangen te verdedigen, en
gewapenderhand aan de tegenstan
ders ontnemen, hetgeen zij na den
vorigen oorlog aan Bulgarije ontno
men hebben.
Te Berlijn verwacht men verder
dat het Russische ultimatum onbe
antwoord zal blijven.
Volgens een Engelsch bericht zou
Bulgarije reeds begonnen zijn groote
voorraden levensmiddelen voorTurkije
bestemd, door te laten gaan. Hierdoor
beeft het dus de houding reeds ge
deeltelijk 'aangegeven.
De houding van Grieken
land.
De landing van de troepen der
geallieerden in Saloniki heeft een
protest van Griekenland uitgelokt.
Dit is echter zoo vaag gesteld, dat
het eigenlijk geen protest meer is.
Bovendien kan zy het „trekken" van
vreemde troepen door het Grieksche
gebied niet toestaan.
Naar een Grieksch politicus aan
i correspondent van den „Daily
Telegraph" mededeelde bad een pro
test vermeden kunnen worden indien
niet eenige fouten waren gemaakt.
In dien geest laat ook het Grieksche
protest zich uit. Hierin wordt langs
een omweg te verstaan gegeven, dat
als Bulgarije Servië had aangevallen,
er geen bezwaar zou zijn tegen de
troepenlanding, daar Griekenland dan
Servië zelfs zou helpen. Met andere
woordenOp het oogenblik moeten
ij protesteeren tegen iets dat wij
in bepaalde omstandigheden, die zich
echter wel spoedig zullen voordoen,
zouden toelaten.
Echter maakt een Engelsch bericht
melding van de openbaarmaking van
een deel van het tot nog toe ge-
Servisch-Grieksch verdrag.
Deze openbaarmaking geschiedde in
de „Patris", het Grieksche regeeringa-
blad. Hierin wordt dan verder gezegd
dat Griekenland geen recht heeft zich
tegen troepenlanding ten gunste van
Servië te verzetten, daar Griekenland
verplicht was hulp te verleenen tegen
eiken staat die Servië aanviel. Dus
eigenlijk reeds van de oorlogsverkla
ring van Oostenrijk af. Deze plicht
van hulpverleening werd reeds ge
noegzaam vervuld geacht door de
bewaking|van den spoorweg van Servië
naar Saloniki. Nu de verbondenen
Servië ter hulp snellen heeft Grieken
land dus volgens het verdrag den
plicht die hulp door te laten.
Over de mobilisatie in Griekenland
schrijft de correspondent van de „N.
Rott. Ct.", dat de Grieken op het
oogenblik allerminst oorlogszuchtig
zijn. In korten tijd is het leger 4
maal gemobiliseerd geweest. Twee
maal is het tot een oorlog gekomen.
En van een land dat kort achtereen
in een oorlog gewikkeld werd ver
wacht men niet, dat het hard naar
een derden verlangt. Vooral niet van
een' zoo democratisch, en dus minder
militairistisch volk als het Grieksche.
Intusflchen is men overtuigd dat
de hegemonie in den Balkan niet aan
Bulgarije ten deel mag vallen. En
zelfs een kleine concessie in Macedonië
zou Bulgarije begeerig den hand doen
uitstrekken naar meer, én wel inde
eerste plaats naar Saloniki. Dat hebben
de Grieken begrepen.
Het verdrag met Turkije maakte
hen reeds opmerkzaam dat er iets
niet in den haak was. Turkije doet
ook geen afstand voor niets.
Daarom moest men in Griekenland
na de mobilisatie in Bulgarije even
eens mobiliseeren.
Uit een en ander blijkt dat ingeval
van een aanval van Bulgarije op Servië
Griekenland de plaats naast de Entente
wel zal innemen.
De houding van Roemenië.
Wat Roemenie zal doen is nog niet
opgehelderd. Een Engelsch bericht
maakt melding van oen verzoek aaü
den Min.-president om de mobilisatie
te gelasten. Deze wees het verzoek
van de hand met de verzekering dat
de neutraliteits-politiek algemeen in
stemming vond.
De hulp van de Entente.
Thans is de vraag hoe de Entente
de hulp aan Servië zal verleonen.
Hiervoor zyn troepen noodig, welke
te Saloniki geland worden en dan
naar de Servische grens gezonden
moeten worden. Maar waar moeten
die vandaan komen?
Voor de Dardanellen-expedilie was
Alexandrie (Egypte) de basis. Al het
materieel voor vervoer is nog aan
wezig. Of er echter nog voldoende
troepen zijn ia niet met zekerheid
bekend. En in verband biermede denkt
men dat de verbondenen de troepen
van Gallipoli eenvoudig naar Saloniki
zullen overbrengen, vooral, daar de
komende najaarsstormen de verbin
ding met Gallipoli zeer zullen bemoei
lijken.
Over de moeilijkheden, die aan een
landing der ententetroepen in Saloniki
zyn verbonden, denke men niet ge
ring. Vooral indien, zooals verschei
den berichten zeggen, dit met een
aanzienlijke troepenmacht moet ge
beuren. Zelfs is het getal 250,000 ge
noemd.
Gedurende den Boerenoorlog ver
voerde Engeland op een schip van
10,000 ton laadvermogen 2893 man
infanterie, Duitschland bracht naar
China op een even groot schip 2295
man.
Naar gelang de afstand kleiner is
kan natuurlijk het getal vervoerde
troepen naar verhouding van de
netto tonnenmaat stijgen. Waar boven
dien de paarden niet van varen hou
den en bij langdurige transporten en
woelige zee 6 tot 10 procent van de
vervoorde paarden onbruikbaar ple
gen te worden, is het van belang, dat
i overtocht zoo kort mogelijk zij.
Om 15,600 man, 5487 paarden en
b(jbehoorende artillerie naar Egypte
te brengen, gebruikte Engeland in
1882 67 schepen, met 146,000 register-
ton inhoud.
Dat ééne cijfer zij voldoende om
een besef ervan te geven hoe ge
weldig een onderneming het zou zijn
250,000 man naar Saloniki te brengen.
De militaire medewerker van het
,Berl. Tageblatt" bespreekt deze mo
gelijkheid en merkt er bij op dat de
Entente er waarschijnlijk niet opge
rekend heeft dat er in dat geval ook
TurkBChe troepen vrijkomen (iets
waarmede men waarschijnlijk wel
rekening heeft gehouden). Een ander
geval zou het zijn,! de schrijver
zeide dat zij deze strijdkrachten te
gering schatten.
Volgens hem zyn reeds lang in de
streek van den golf van Saros sterke
Turksche strijdkrachten samenge
trokken, en kunnen deze gemakkelijk
langs de Zuidelijke helling van het
Rhodope-gebergte vooruitgaan, en zoo
schouder aan schouder met den
nieuwen vriend de verbonden legers
bestrijden.
De verbinding met Servië is even
eens een moeilijk probleem. De spoor
weg door het Vardar-dal loopt ge
vaarlijk dicht langs den Bulgaarschen
grens. Bovendien staat deze lijn bloot
aan de aanslagen van de door Servië
onderdrukte Macedoniërs.
Een opmarsch in de richting van
Sofia acht de schrijver uitgesloten,
daar hiervoor de geweldige bergketens
langs de Stroema geforceerd zouden
moeten worden. De Dardanellen-
expeditie is bierbij vergeleken slechta
kinderspel.
De medewerker is vanj meeuing
dat de Turken, nocb de Bulgaren
voorloopig hebben te vreezen van de
in Saloniki gelandde troepen.
Verder aebt scbr. het mogelijk dat
de Italianen de verbondenen op Galli
poli zullen vervangen.
Of de mogendheden der Entente
werkelijk het doel hebben om naar
Sofia op te trekken is niet te denken.
Daarover is echter heel weinig bekend.
Maar waarschijnlijk is deletie, die
de marine-deskundige van de „Times"
aangeeft. Deze zegt dat de eerste
actie een maritieme actie zal zyn.
Bulgarije is van de zeezijde bijzonder
kwetsbaar. De verbindingen met het
achterland, zoowel die van de Egeische
zee als van de Zwarte zee zijn onder
contröle van de Entente. Een landing
in Bulgarije zal door de Bulgaarsche
vloot niet belet kunnen worden.
Daartoe zal men echter niet overgaan,
daar de lyn Saloniki-Belgrado beter
Is om een actie te beginnen.
De bezetting van een haven aan
i Egeische zee kan evenwel noodig
blijken.
Aan de Zwarte zee zijn gunstige
punten voor een landing. De verster
kingen van Varna en Boergas zijn
gemakkelijk buiten gevecht te stellen.
Of men werkelijk een expeditiekorps
daarheen zal sturen is de vraag. Een
bedreiging met een landing is echter
reeds voldoende om een groot deel
van de Bulgaarsche troepen vast te
houden.
Bovendien vestigt de schr. de aan
dacht op de Grieksche vloot, die
aanmerkelijk versterkt is en goede
diensten zal kunnen bewijzen.
Verklaringen van krijgs
gevangenen.
Berlijn, 5 Oct. De oorlogscorres
pondent Scheuermann meldt over de
leiding van bet offensief in het Westen
onder dagteekening van 4 Oct. uit
het groote hoofdkwartier: Onder de
Engelsche gevangenen hoort men zeer
vele klachten er over, dat hun massa-
aanvoering zoo te kort schoot, dat
alle persoonlijke dapperheid tot nut-
telooze opoffering werd gemaakt. Hoe
het met de Engelsche aanvoering
gesteld is bewijst de gevangenneming
van den Engelschen generaal B. Hij
had met zijn staf volkomen de voeling
met zijn troepen verloren en was, in
de meening, dat hij volkomen veilig
was voor de door hem verslagen
Duitschers, in den onderstand van een
Duitsch kapitein gaan uitrusten. Dat
de hier slechts tijdelijk binnenge
drongen Engelschen reeds lang ten
deele vernietigd waren, ten deele in
haastige vlucht waren teruggegaan,
wist deze divisie-generaal niet, tot op
het oogenblik, dat eenige Silezische
vrijwilligers met handgranaten voor
den onderstand verschenen en den
slapenden generaal benevens den
kaartspelenden staf gevangennamen.
Fransche gevangenen verklaarden
op de vraag, waarom zij tegen alle
regelen der voorzichtigheid in dichte
massa's ongedekt in langzamen pas
oprukten, dat men hun gezegd had,
dat de overwinning reeds verkregen
was. Ze konden onbekommerd opruk
ken, de Duitschers waren allen reeds
door de Fransche artillerie neerge
schoten. Zij hadden dat geloofd, tot
ze door de moorddadige verliezen, die
ze direct van de Duitsche stellingen
leden, plotseling over het ware resul
taat van hun groot offensief waren
ingelicht.
BINNENLAND.
Oorloflswlnstan.
Ingesteld is een staatscommissie,
die zal hebben te onderzoeken op
welke wijze een tijdelijke belasting
kan worden ingericht, welke ten
doel heeft buitengewone vermeerde
ring van inkomen of van vermogen
als direct of indirect gevolg van den
oorlogstoestand te treffen, met op
dracht haar verslag met de noodige
wetsvoorstellen uit te brengen aan
den Minister van Financiën.
Voorzitter ia dr. D. Bos, lid der
Tweede Kamer.
De Commissie is verder
steld uit ongeveer 80 personen be-
hoorende tot den handel, de belastin
gen enz.
Onzs gezant bij het Vatlkain.
Naar wij vernemen, zal de tijdelijke
Gezant bij het Vatikaan, mr. L. H.
W. Regout, aan zijn aanvankelijk
voornemon, om reeds in October
naar Nederland te komen, geen ge
volg geven.
Hij is voornemens, In verband met
particuliere aangelegenheden, over
enkele maanden voor eenigen tijd
naar Nederland te komen.
De familie vertrekt in den loop van
October naar Rome. (Hbl.)
Hit mijnengevaar.
Gedurende September zyn op onze
kust 28 mijnen aangedreven. Hier
van waren 4 van Engelschen, 19 van
Duitschen en 6 van onbekenden oor
sprong. Het totaal der sedert het
begin van den oorlog aangedreven
mijnen bedraagt thans 673, waarvan
850 van Engelschen, 57 van Fran
schen en 93 van Duitschen oorsprong,
terwijl van 173 de oorsprong onbe
kend is
Da „Koningin Emma."
B|j het door do Nieuwe Berging
maatschappij te Maassluis op Zondag
28 September gehouden onderzoek
op het gezonken stoomschipKoningin
Emma," van de Maatschappij Neder
land, lag het stoomschip op de
Thresholdbank O. N. O. in peiling
het Sunklichtschip Z. O. 1/9 O. op 6
mijl afstand en 18 mijl uit de kust.
De vertegenwoordigers der Nieuwe
Bergingmaatschappij stelden geen be
schadiging aan het stoomschip vast,
alleen waren de patrijspoorten in
geslagen en er lag veel passagiera-
goed op den romp van bet schip.
Hij schip rust op een bodem van
kiezel en zand en heeft 95° slagzijde
over bakboord. Het gat bevindt zich
aan bakboord in ruim I en is niet
te zien.
Be Stoomvaartmaatschappij Neder
land heeft met de Nieuwe Berging-
maatachappjj gecontracteerd op arbi
trage.
Gisteren vertrok de sleepboot Schelde
van den Internationalen Sleepdienst
alhier, met het bergingsvaartutg
Buffel naar het wrak. De bedoeling
Is, zooveel mogelijk van de lading te
*:osaen.
Vervalschlng van varvoarblljatien.
Tien Nederlandsche militairen zyn
te Zevenaar in arrest genomen wegens
vervalsching van ver voer biljetten.
In het in* staat van beleg verklaar
de gebied langs de grens mogen ver
schillende artikelen niet worden ver
voerd, alvorens daartoe vergunning
is gegeven door de bevoegde militaire
macht; eveneens is ook hot rijden
met paard en kar aan die bepaling
jebonden. Ten bewijze van de ver-
cregen vergunning worden daartoe
vervoerbiljetten afgegeven, ondertee
kend door den dienstdoenden officier.
Nu hebben enkele militairen zich
door diefstal weten meester te maken
van een boekje, waaruit de vergun
ningen werden afgegeven, en zij gaven
die, na ze valscbelijk te hebben on
derteekend, aan personen, die hierbij
belang hadden.
Da diefstal van mll. kleadlngstukkan.
Uit Delft meldt men nader, dat
niet een expediteur met zijn knechts,
maar alleen 7 knechts van den ex
pediteur van den pakschuitdienst ver
dacht worden van betrokken te zijn
in den diefstal van militaire kleeding-
stukken. Bij de verdachten is slechts
een gedeelte van de vermiste goe
deren gevonden, ongeveer een hand
wagen vol. Sinds de mobilisatie wer
den de goederen toiet meer in kisten
verzonden, doch direct in een zolder
schuit, die geheel werd afgesloten.
De goederen worden onder controle
van het Rijk geladen en gelost.
Op de kermis te Uden heeft
Zondag een kermisganger iemand
met een revolverschot gedood. De
dader, vader van een gezin, werd ge
arresteerd.
Twes soldaten gedood.
In een groot deel van ons vorig
nummer hebben wij vermeld, dat
twee Hollandsche soldaten aan de
Belgische grens door de electrische
draadversperring werden gedood. Aan
„Telegraaf' wordt daaromtrent
uit Oostbrug gemeld:
Dinsdagmorgen zijn hier de lijken
van twee soldaten, afkomstig uil de
irovincie Friesland, aangebracht. Zij
)ehoorden tot de grenswacht van het
twee uren gaans van hier gelegen
gehucht St. Kruis. ZIJ waren in den
donkeren nacht verdwaald, onder de
draadversperring op Belgisch gebied
doorgekropen, doch door den geladen
draad onmiddellijk gedood.
Zij waren op Belgisch grondgebied.
De Duitsche schildwacht zog de beide
mannen vallen, rapporteerde 't aan
zijne wacht, waarop eenige man
schappen onder bevel van den wacht
commandant tot de versperring
len. Onze grenswacht werd door
de Duitsche gewaarschuwd.
Nadat de grensdraad en de dubbele
afrastering was ontladen, werd de
toestand der twee Nederlandsche boI-
daten opgenomen. Het bleek dat zij
op slag waren gedood.
De lijken moesten tot aan den och
tend op de plaats van het onheil
blyven, er werd een Duitsche post
bij geplaatst.
Aan eenige van onze officieren werd
vergund, op Belgisch terrein te komen.
en Duitsche commissie van hoofd
en subalterne officieren beeft, in het
bijzijn van eenige Nederlandsche offi
cieren, de oorzaak van den dood vast-
waa overleden. Nalat het lijk gekist
i, verbeeldde de man zich, dat zijn
doodgewaande vrouw hem riep; 't
werd den man benauwd om het hart,
hij ging naar zijn buren en «telde die
er mede in kennis.
Terwijl ze samen naar huls gingen,
kwam bij het openen der deurde
doodgewaande vrouw hen tegemoet.
De nu gehaalde dokter constateerde,
dat de vrouw een flauwte had gehad.
Een mooie Kalender.
Het Hoofdbestuur van deVereenl-
ging „Onze Vloot" heeft besloten om
voor bet jaar 1916 een kalender uit
te geven, waartoe het eene overeen
komst heeft aangegaan met de bekende
Uitgeversfirma H. D. Tjeenk Willink
Zn. te Haarlem.
De kalender bestaat uit 12 maand
bladen groot 42 X 88 cM., op elk
waarvan, boven de eigenlijke kalen
der, een reproductie voorkomt van
een van een twaalftal kopergravuers
en schilderijen, bijeen verzameld uit
het Rijks Museum en 'a Rijks Pren-
tenkadinet te Amsterdam, en allen
betrekking hebbende op onze glorie
tijd ter zee.
Deze reproductiën zyn bijzonder
artistiek in warm bruine tint uitge
voerd en zonder twijfel zullen zeer
velen die zich deze kalender aan
schaffen, na afloop der maanden do
bladen bewaren om de reproductie»
te laten encradeeren, waartoe zij zich
bijzonder goed leenen en waarvoor
speciaal een voldoend breed* rand
rond de platen 1b opengelaten.
De kalender zal in den handel ge-
brasht worden voor den prijs van
f 1.25 per stuk. Leden van „Onze
Vloot" evenwel, die vóór 16 Novem
ber a.s. daartoe hun wensch te ken
nen geven, kunnen een exemplaar
ontvangen voor f0.85. In geen geval
kan die termijn na 16 November
worden verlengd en zulks met het
oog op het bepalen van de grootte
der oplage en het risico dat door
Uitgevers en de Vereeniging te zamen
wordt gedragen.
Aan de Secretarissen der afdeelings-
besturen zijn eenige proefbladen ter
kennisneming toegezonden.
Een viertal proefbladen hebben wij
in onze uitstalling ter bezichtiging
neergelegd.
Bestellingen kuunen aan ons bu
reau en bij den secretaris van de af-
deeling Helder van „Onze Vloot";
den heer J. 0. Becker, Nieuwebrug
straat alhier, worden aangenomen.
Vergund werd dat de lijken op ons
gebied werden overgebracht. Ze zijn
daarop naar Oostburg vervoerd in
afwachting van de beslissing der
familie omtrent de plaats der be
grafenis.
Verdronkan.
Maandagnamiddag zyn uit de Genie
vaart nabij Hoofddorp de lijken van
een man en een vrouw opgehaald.
Bij onderzoek is gebleken, dat het
een gehuwd paar uit Hazerswoude
was, genaamd G. Slootweg en N.
Verheul. Zü waren met een schuit
naar de Haarlemmermeer gegaan,
om suikerbieten te varen. Vermoed
wordt, dat de man aan de lijn de
schuit liep voort te trekken en de
vrouw door een of andere oorzaak
bulten boord is gevallen, en de man
daarna bij een poging om haar te
redden, mede te water is geraakt en
verdronken. De Bchuit lag in de on
middellijke nabijheid van de plaats,
waar de lijken zijn opgehaald.
De man was 24 en de vrouw 25
jaar oud. Zij waren nog maar 5 maan
den gehuwd.
De lijken zijn naar de algemeene
begraafplaats te Hoofddorp overge
bracht.
Smokktl-baby.
Men schrijft uit Venlo aan de
„Geld.":
Dezer dagen arriveerde aan de
grens een vrouw met een kinder
wagen, waarin een slapend kindje lag.
BiJ onderzoek door de grenswacht
bleek echter, dat de „lieve kleine"
bestond uit meel, rijst enz. Voor het
hoofdje zat een masker.
Natuurlijk werd de slaap van het
teeder wichtje wreed gestoord 1
Esn schijndood» 1
In een groote gemeente in de pro
vincie Groningen „overleed"de vorige
week een vrouw. De doktere consta
teerden, aldus de „N. Veend. Ct."
i dat de vrouw aan hartverlamming
SPORT.
Voetbal.
Van 't H.B.S.-terreln.
Onze plaatselijke vereenlgingen
deden Zondag jl. belden goed werk.
H.F.C. ging naar Hoorn en behaalde
eene 2-1 overwinning opHollaodia,
terwijl H.B.S. een onvolledig Holland
elftal met een 4-1 nederlaag naar
huiB toe zond.
Als om 2 uur de scheidsrechter
beginnen fluit stelt Holland zich op
met 4 invallers voor de linkervleu-
gelapelers, de linksmidden en een
der achterspelers, terwijl Pekelharing
voor den rechtsbinnen invielH.B.S.
speelt zonder Dijkshoorn, Bol, Boers,
van der Ben, Vos en P. Lutjckx en
stelt zich op zooals jl. Zaterdag is
aangekondigd.
De H.B.S. aanvoerder wint de op
gooi en verkiest tegen den wind in
en met de zon mee te spelen.
Aanvankelijk gaat hel spel gelijk
op, hoewel de aanvallen van Holland
gevaarlijker zijn. Bij een dezer mist
een der H.B.S. achterspelors, Hoek
kan de bal niet zien aankomen en
bet ia 0—1 voor Holland.
De groen witten pakken nu flinker
aan, de H.B.S.-aanval apeolt beter
samen en eenige schoton worden
ingezonden, maar zonder succes.
Weer valt H.B S. aan, de rechts
binnen wordt binnen het beruchte
gebied gehaakt, hy krijgt de strafschop
te nemen, die schitterend door hem
in den linker bovenhoek van het doel
geplaatst wordt.
Nu wordt het spel weer moer
verdeeld en beide doelen zijn beurte
lings in gevaar, maar de achterhoeden
behouden de overhand tot de rechts
buiten van H.B.S. een voorzet van
den linksmidden benut en kalm in
het doel plaatst. Met den stand2-1
gaat de rust in.
Hierna speelt H.B.S. met wind mee
en domineert over alle linies, de
rechtsbinnen doelpunt, maar de
scheidsrechter heeft juist voor buiten
spel gefloten; even later zet de
rechtsbuiten voor, Stoffels vangt op
en doelpunt vla de bovenlat.
Holland weet zich nu wat los te
werken en het H.B.S.-doel beleeft
eenige benauwde oogenbllkken; het
Bpel wordt weer verplaatst, de H.B.S.-
aanval gaat samenspelend op het
Holland doel af on de linksbinnen
zendt een zijner venijnige schoten
in, dat door den Holland-doelverdedi-
ger even keurig gehouden en wegge
werkt wordt.
Weer komt H.B.S. terug, de rechts- f
binnen zet voor en de linksbinnen
is er b(j om via de paal de bal in
het net te doen belanden.
Hierna is het met het H.B.S.over-
wicht gedaan en de Holland voor
hoede zit steeds voor het H.B.S.-doel,
maar veie kansen gaan door slecht
schieten van den mid-voor verloren,
terwijl Hoek alle beter gerichte
schoten van den rechtsbinnen weet
te kceren. Holland krijgt nog eenige
hoekschoppen te nemen, maar ook
deze leveren geen doelpunten op en
