COURANT
VOORHEEN GENAAMD 'T VLIEGEND BLAADJE
Nieuwsblad voor Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
EersteïBlad.
No. 4548
DONDERDAG 25 NOVEMBER 1915
43e JAARGANG
Abonnement per 3 mnd. 65 ct., franco per post 90 ct., Buitenland f 1.90
Zondagsblad 45 52'/z 0.85
Modeblad 65 75 1.00
Voor het Buitenland bij vooruitbetaling - Losse nummers der Courant 2 ct.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag
UITGEVER: C. DE BOER Jr. - HELDER
Bureau: Koningstraat 29 - Interc. Telefoon 50
Advertentlën van 1 tot 4 regels (bij voorultbet.) 30 cent Elke regel meer 6 ct
Ingezonden mededeelingen van 1 tot 4 regels 75 cent Elke regel meer 15 cent.
Advertentlën op bepaald aangewezen plaatsen worden 25°/o hooger berekend.
Groote letters en cliché's naar plaatsruimte. - Bewijs-exemplaar 2J cent.
DE WEEK.
23 November.
Onlangs veroorloofde ikmij de
opmerking, dat de band van sympathie
en vertrouwen tusschen het Parle
ment en het in 1913 opgetreden extra
parlementaire Kabinet bevestiging,
versterking noodig heeft. En ik meen,
in alle bescheidenheid gezegd
dat de loop der dingen in den aller
jongste tijd wel heeft getoond, dat
er eenige waarheid in dat woord is
gelegen De Algemeens Beschouwin
gen over de Indische Begrooting voor
1916 zijn bijna achter den rug. Na
het groote Djambi échec voor min.
Pleyte. Zelden zal gebleken zijn van
zulk eene wantrouwende stemming
tegenover een bewindsman, van zulk
een schromelijk tekort aan sympathie
bij het Lagerhuis als hier, waar mr.
Pleyte aan de groene tafel is gezeten!
Voor wie in het Parlement niet tot
de vreemdelingen in Jeruzalem be
hoorden, was deze stemming reeds
sinds lang „secret de Polichinelle"
publiek geheim. En naar de oorzaken
kan men gissen zonder die aanstonds
te vinden. De heer Pleyte verkeert
eenigermate in de positie van den
man, die kool en geit wilde sparen
en ten slotte bedrogen uitkwam.-Of
wel van dien ander, twistende echt-
genooten met elkander willende ver
zoenen, en die van meneer zoowel
als van mevrouw op z'n falie kreeg.
De vurige, vrjjz.-democratische propa
gandist uit de stembus-periode van
vroegzomer 1913 metamorfoseerde
zich, minister geworden, in iemand,
die bijbelteksten citeerde en lonk
oogjes naar Rechts wierp. Wiens
woorden van lof, gebracht aan den
man, door hem aangeduid als „den
fanaticus, op den troon te Buitenzorg
gezeten", zóó uitbundig waren, op
zóó gevoeligen toon werden gezegd,
dat een hart, minder nuchter-sceptisch
dan dat van ons Parlement, er door
vermurwd zou zijn geworden.
Bij de Algemeene Beschouwingen
over de Indische Begrooting is pas
zeer duidelijk en scherp gebleken,
hoe weinig minister Pleyte bij de
Tweede Kamer „in de pas" is. Dat
een scherptongig-aangelegd, maar toch
„au fond" fijn-beschaafd man als de
hoogbejaarde Victor de Steurs ver
klaart, hoe zelfs de Kamer „een rad
voorjde oogen wordt gedraaid" (inzake
het doorvoeren van het burgerlijk
bestuur op Atjeh) was zeer kras. Eu
de wijze, waarop èn uit deLinksche
èn uit de Recbtsche gelederen kritiek
werd geoefend op 's ministers hou
ding inzake het facultatief-stéllen van
het godsdienst onderwijs op de bijzon
dere gesubsidieerde scholenzij was
„zonder antecedent", zou de referen
daris uit Van Lennep's „Klaasje
Zevenster" (herinnert men zich
Z.H.Edg. nog wel van het beroemde
diner bij Van Zirik?) 't noemen.
Dat min. Bosboom, op zjjn beurt,
tamelijk harde noten met het Parle
ment zal hebben te kraken welhaast;
de pas verschenen „stukken" bewijzen
't voldoende. Het met z.g. klein ver
lof zenden ook van de Lichting 1909
geeft ongetwijfeld zekere ontspanning.
Maar ook hier stuit men het Voor-
loopig Verslag over de Oorlogs-
begrooting lezend op een zeer
sterk tekort aan vertrouwen en waar
deering. Moge 't dan wezen, dat der
gelijke stemming niet de Kamer in
haar geheel omvat.
Op Maandag 22 November heeft,
dat zal niemand betwisten min.
Posthuma (nauwelijks de macht over
zqn stembanden herkregen hebbend)
zich op flksch-kranige wijze door den
storm der melk-interpellatie heen
geslagen. Men behoeft werkelijk niet
„door dik en dun" met dezen be
windsman te willen méégaan om
tot het besef te komen, dat de goede
wil, de eerlijke en ernstige, om in
den dreigenden melknood, die voor
ons volk zeker eene ramp zou be
duiden te voorzien, den heer Pos
thuma heeft beheerscht. En ook:
dat het Amsterdamsche Prinsenhof,
aan den O.Z. Voorburgwal, den min.
heel wat scheutiger van voorlichting
had kunnen dienen. De uitdrukking,
van de lippen eens verantwoorde
lijken bewindmans komend, dat hij
op zeker oogenblik bespeurend hoe
men hem onduidelijk en verwarring-
berokkenend had voorgelicht „het
bijltje er bij neerlegde"'t getuigt
stellig niet van kracht.
En dat tekort aan stevigheid, aan
stabiliteit, vastheid van koert
vormt dan ook de groote grief tegen
het departement aan de Haagsche
Princessegracht. De interpellatie-San-
nes heeft gebracht de belofte des
ministers, dat voor zwakken, kinde
ren, zieken de meerdere melkkosten
van Overheidswege zullen worden
vergoed, naar men weet. Op dien
grondslag kon de pais tusschen Kamer
en minister worden gesloten. En de
man. van zekere zijde in niet ge
makkelijk te kwalificeeren schimptaal
genoemd „schavuit met besmeurde
handen", - had niet veel moeite om
te bewijzen, dat 't hem aan eerlijken
wil niet ontbrak. Wie - trouwens
- van verachtelijke scheidtermen, als
die ik zooeven noemde, gebruik maakt,
heeft het pleit al bij-voorbaat ver
loren!
Ontkend kan echter niet worden,
dat de heer Posthuma zijn positie
beduidend krachtiger zou hebben ge
maakt, indien de voortreffelijke maat
regelen, thans dooi hem aangekondigd,
niet zouden geweeet z$n het gevolg
Tot de gelukkig nooit geheel ont
brekende „lichtpunten" in de duister
nis, ons thans omhullend, en
welke, mag men dr. Kuyper's te
Kralingen nog eens uitgesproken
profetie gelooven, zal uitloopen,
binnenkort, op 'teind aller aardsche
dingen behoort, om iets te noemen,
de terugkeer van vrede en verzoening
in de streek der textiel-nlj verheid te
Hengelo. Moge het ontwerp tegen
de smokkelarij ertoe bijbrengen om
het vertrouwen in de waarachtig-
neutrale gezindheid van onze Regee
ring te versterken. Samenwerking in
eigen kring is nu onmisbaar, 't Kan
niet genoeg herhaald. Deze leuze is
ook steeds met kracht en met talent
hoog gehouden door den man, kort
geleden aan zijn nuttigen werkkring
ontrukt, door den stichter van
den Middenstandsbond wijlenMeuw-
sen heeft getoond, hoe stalen wils
kracht wonderen kan volbrengen.
Hij heeft den kamp gevoerd met
vooroordeel, jaloezie, onkunde, mis
verstand. Ten slotte wist hij al de
„vijandige machten" te overwinnen,
en zijn Middenstands beweging te
doen worden tot eene met ernst,
achting, officiéél erkende macht, 't Is
niet te veel gedaan wanneer aan zulk
een arbeid een weemoedig woord van
hulde en waardeering wordt gebracht.
Mr. Antonio.
van een drang, uit het Parlement
komend, maar hun bron hadden ge
vonden in eigen initiatief.
Wij gaan nu de groote Algemeene
Beschouwingen over denieuwe Staats-
begrooting tegemoet. En bij die ge
legenheid zal heel wat, nu nog duister,
vaag, nevelachtig schijnend, tot klaar
heid moeten komeD. De Rijksmiddelen
waren in Oetober-1915 ongeveer een
millioen hooger dau in 1914; dat is
verblijdend, doch millioenen zijn en
blijven nu „peulescbillen", in verge
lijking met wat momenteel noodig
is Minister Treub wacht alvast opzijn
dertig millioen. En van het Oorlogs
winst-ontwerp heeft men slechts ver
nomen, dat het zeer vermoedelijk
teleurstelling zal brengen aan hen,
er zich hooge gouden
van vooratellen I
DE OORLOG.
De offlcleele legerberlchten van
22 en 23 November.
Van het Westelijk front.
De berichten van Duitsche-zoowel
als van Fransche zijde geven aan,
dat slechts artillerie- en mangevech
ten plaats vonden. Verder groote
bedrijvigheid der vliegmachines, waar
bij een Fransch cn verschillende
Duitsche vliegtuigen naar beneden
geschoten werden.
Van het Oostelijk front.
Het Russische legerbericht van den
22en geeft aan, dat. ten Zuidoosten
van Riga de Duitschers eenigszins
teruggedrongen werden. Overigens,
tot aan het front van dp Pripet, geen
verandering. Kleine gevechten wer
den links van de Styr geleverd. Op
den Oostelijken oever van deStrypa
(Gallicie) hadden slechts ontmoetingen
van patrouilles plaats. Zuidelijker
werd een aanval der Oostenrijkers
Oostenrijkers nog steeds het door hen
sedert het begin van den oorlog ge
kozen front.
Naar een| mededeeling van den
Zwoedschen kolonel Ackermann heeft
deze zelf geconstateerd, dat de Col
di Lana in Oostenrljksche handen is.
Van het Servische gevechts
terrein.
Hot Duitsche legerbericht van den
23en luidt:
Ten Noorden van Mitiowltsa en
ten Noorden en ton Noordoosten van
Pristina is de vijand in'achterhoede
gevechten teruggeworpen, en meer
dan 1500 gevangenen en 6 kanonnen
werden binnengebracht.
Ook de ten Zuidoosten van Pristina
vechtende Bulgaarsche strijdkrachten
zijn voorspoedig voortgedrongen en
daar wordt de gevangenneming van
8000 Serviérs en een buit van 22
machinegeweren en 44 kanonnon
gumeld.
Het Oostenrykscho bericht geeft
aan, dat de Montenegrijnsche stel-
lingeu van den boven-Drin werden
genomen en tevens, dat Prijepblje
werd binnengerukt. De gevechten
op het Merelveld hebben eon voor de
Centralen gunstig verloop. Op een
hal ven dagmarsch ten Noorden van
Prisjtina zijn de Duitschers in ge
vecht.
Volgens het Bulgaarsche bericht
betreffende de operaties op 21 dezer
duurden de gevechten om Prisjtina
voort. Tot op dien datum werden
7000 Serviërs gevangen genomen en
werden 2 machinegeweren en 4 ka
nonnen veroverd.
Volgens een Servisch communiqué
worden de laatste dagen gevechten
geleverd langs de oude Servisch-
Turksche grens. Bij den Gegowats-
berg zouden de vijanden de nederlaag
geleden hebben. 5 bergkanonnen
werden door de Serviérs buitgemaakt.
Een Fransch bericht deelt mede,
dat den 19en de Bulgaren aan de
Tserna verslagen werden. Den 20en
werd het gevecht hervat. Ook wordt
medegedeeld,' dat de Serviérs het
front Prilip—Weles weder hebben
bezet en oprukken naar den Baboena-
pas, die nog steeds wordt verdedigd.
Het gevecht ten Westen van
Ohmielewka duurt nog voort. Ten
Noordoosten van Buczacz werd de
vijand uit het dorp Petlikowce ver
dreven. Daarentegen bezetten de Oos
tenrijkers het dorp Janowka.
Van Russische zijde wordt nog op
gemerkt, dat de Duitschers het doen
voorkomen, alsof de terugtocht bij
het Swenten-meer geen overwinning
voor de Russen beteekent. Het tegen
deel is waar.' Behalve toch by het
Swenten-meer moesten de Duitschors
over een front van 300 werst op ver
schillende belangrijke punten hunne
troepen terugnemen. Ten Westen
van Dunaburg hadden zij nieuwen
tegenslag, daar zij voor het offensief
der Russen hun front sterk moesten
terugbuigen.
Na twee maanden, waarin zij
100.000 man verloren, zijn de Duit
schers dus niet verder gekomen dan
zij in October waren, toen zij reus
achtige versterkingen aanvoerden om
Dunaburg te nemen.
De Duitsche en Oostenrljksche be
richten van den 23en geven aan, dat
de toestand onveranderd is.
Van het Z u i d e 1 Ij k front.
Het Italiaansche communiqué van
den 22en meldt, dat de gevechten
tusschen Podgora en Sabatino in he
vigheid toenemen. De Oostenrijkers
deden verwoede tegenaanvallen, ten
einde de door hen verloren stellingen
te hernemen, doch hadden geen
succes. Zy leden zware verliezen en
verloren 89 man aan gevangenen. In
de richting van San Martino ver
meesterden de Italianen nog een
loopgraaf, waarbij 202 man, een ka
non, wapens en munitie in hun han
den vielen.
Het Oostenrljksche bericht van den
21en meldt ook thans niet anders dan
tegenspraken van de door de Italianen
behaalde voordeelen. De groote slag
aan de Isonzo duurt voort. Op de
hoogvlakte van Doberdo konden de
Italianen zich tijdelijk in de Oosten
rljksche stellingen vastzetten, doch
door een tegenaanval werden zij
weder verdreven.
Volgens dll bericht, bezetten de
De Dardanellen.
Volgens een Fransch bericht, dd.
22 November, hebben doEngelschen
op Gallipoli een loopgraaf en een
bommen-opslagplaats veroverd. De
beschieting der Turksche stellingen
door de Fransche artillerie werd door
Engelsche kruisers ondersteund.
In de Oostzee.
St. Petersburg, 22 November. Den
20sten November hebben in do Oost
zee onze torpedobooten na een kort
gevecht in de buurt van Windau een
Duitsch patrouille-vaartuig in den
grond geboord. Een officier en 19 sol
daten werden gevangen genomen.
Aan onze zijde geen verliezen.
Uit Kopenhagen wordt gemeld, dat
een Engelsch eskader, bestaande uit
dreadnoughts, verscheidene kruisers
eu vele torpedo-booten een flotielje
Engelsche duikbooten, waarvan de
sterkte als tusschen de 10 en 25
wordt opgegeven, om Denemarken
heen dezer dagen naar de Oostzee
heeft begeleid. De dreadnoughts en
de kruisers hielden stil bij Kaap
Skagen, terwijl de torpedo- en duik
booten t.ot Elseneur voeren. Vandaar
zetten de duikbooten hun reis door
den Sond, langs Kopenhagen naar
de Oostzee voort.
De Duitschers ontdekten deze be
drijvigheid van de Engelschen te
laat, maar een torpedo-flotielje kreeg
last om met volle vaart den Sond
in de richting van Gotenburg over
te steken. Men gelooft, dat zij de
Engelsche torpedo-booten nazetten,
omdat de laatste geringer in aantal
waren en die vervolging voortzetten,
tot z|j by Skagen kwam, waar de
aanwezigheid van de groote Engel
sche schepen hen van plan deed
veranderen.
D« Balkan.
Griekenland en de Entente.
Een bericht uit Saloniki, dat d.d,
28 dezer te London openbaar gemaakt
werd, gaf aan, dat men naar aanlei
ding van de door Engeland afgekon
digde vreedzame blokkade, ernstige
verwikkelingen verwachtte. De Fran
sche senator Denys Coctain, welke
opweg was naar het Fransche front
keerde naar Athene terug, waar hij
opnieuw door den Koning zou worden
ontvangen.
Volgens Fransche berichten uit
Frankrijk wordt uit Athene gemeld,
dat men van meening is dat Grie
kenland alle eischen der geallieerden
zal aannemen behalve deelneming
aan den oorlog.
Wordt door de Entente een duidelijk
omschreven voorstel gedaan, dan is
men bereid te demobiliseeren of de
troepen uit de buurt van Saloniki te
verplaatsen, en zoodoende deD l
lieerden alle mogelijke vrijheid op
Grieksch gebied te laten.
Algemeen is men echter verwon
derd, dat nog tijdens de onderhande
lingen door de Entente represaille
maatregelen werden genomen.
Door het Engelsche ministerie is
thans verklaard, dat geen Griekache
schepen in Engelsche havens werden
opgebracht en aangehouden, en dat
Ingezonden Mededeeling.
HERMAN NYPELS - HELDER.
Hearen Regenjassen, in gummi en
waterproof.
Van af 117.00.
Nieuwste kleuren en modellen.
geen blokkade van de Grieksche
havens is ingesteld of van kracht is.
Tegenover de van Fransche zijde
medegedeelde berichten uit Athene
staat de uitlating van den leidenden
Min. in het Grieksche kabinet, Rhallis.
Deze verklaarde, dat, indien de Ser
vische, Fransche of Engelsche troepen
over de grens gedreven werden, zij
niet zouden worden ontwapend. Wat
de demobilisatie betrof, verklaarde
hij dat zulks zoo geschieden, 1 etmaal
nadat de geallieerden Saloniki had
den verlaten. Hij klaagde over de
houding van Engeland.
Volgens Duitsche berichten zal
Griekenland de tegenwoordige hou
ding handhaven. Ook Roemeniö zal
zich door de in Bessarablë samenge
trokken troepen geen vrees laten
aanjagen. Deze zijn te zwak om een
ernstige bedreigirfg te vormen.
Te Rome is men overtuigd dat er
tusschen Griekenland en Bulgarije
een rechtstreeksche overeenkomst be
staat. Men gelooft dan ook dat de
Bulgaren Monastir niet zullen bezet
ten, doch dit aan de Duitschers en
Oostenrijkers zullon overlaten. Latei-
zou de stad dan aan Griekenland
komen.
In verband met de houding van
Griekenland schrijft majoor Morruth
in het Berliner Tageblalt dat. het
drama in Servie de ontknooping na
dert. Mocht Griekenland den Serviérs
vrijen aftocht toestaan, dan kan het
zijn dat de Grieksche grens door de
overwinnaars ook niet geëerbiedigd
wordt. Het land kan de Serviérs best
ontwapenen en de te Saloniki gelan
de troepen dwingen zich weer in te
schepen.
Volgens berichten uit Boekarest
(Roemenië) bedraagt het aantal voor
operaties op den Balkan samenge
trokken Russische troepen thans
350.000 man. In het geheel moet het
leger uitstekend zijn uitgerust, en
gereed zijn om op te rukken, zoodat
in de naaste toekomst op het Balkan-
front, dicht by de Roemeensche grens
belangryke gebeutenissen zullen plaats
vinden. Als bevelhebber wordt ge
noemd Koeropatkin, bekend uit den
Russisch-Japanschen oorlog.
De toestand van de Serviërs in het
district Kossowo is allertreurigst. Een
Servisch hoofdofficier geeft een beeld
van de ellende die iu dit district
geleden wordt. De helft der bevolking
van Oud-Servié heeft daar een toe
vlucht gezocht en al die menschen
lijden gebrek. Het grootste deel is
dakloos en zonder eenige dekking
blootgesteld turn het ruwe winterweer.
By gebrek aan voedsel sterven hon
derden ossen en paarden en hun
ïyken liggen op het veld te rotten.
De weg naar Albanië is voor dezen
rampzaligen niet begaanbaar.
Intusschen zet het Servische leger
zijn heldhaftigen tegenstand voort
het bewaakt de toegangen tot deze
vallei van ellende".
Volgens de laatst ontvangen tydin-
gen is een wanhopige stryd gaande
in die streek; de uitslag is nog
onbekend.
Thans is evenwel door Min. Grey
in het Engelsche Lagerhuis rne<_
deeld dat al het mogelijke is gedaan
om het Servische volk van den hon
gersnood t,e redden. De Engelsche
regeering stelt, met haarbondgenoo-
ten, pogingen in het werk om ten
spoedigste de noodige levensmiddelen
te zenden.
Uit Duitschland.
By Mtlnchen is Maandagmiddag een
vliegtuig (tweedekker) door onbekende
oorzaak van 20 M. hoogte gevallen.
De waarnemer, luitenant von Secken-
dorf, was terstond dood, de bestuur
der, luitenant von Crailsheim, is met
een zware hersenschudding opge
nomen.
Zeppelin ontploft.
Naar de „Daily Mail" uit Kopen
hagen verneem t, behoort de te Tondern
(Sleeswyk) ontplofte zeppelin, tot een
nieuw zeer groot type. Het
nummer was Z. 18.
De ontploffing die plaats had even
voor een tocht ondernomen zou wor
den, was zoo geweldig, dat het dak
der loods geheel In de lucht geslin
gerd werd. Een soldaat werd gedood,
8 gewetst. Er wordt bevestigd dat
het ongeluk te wy ten is aan het achte
loos ïooken van een sigaar.
BUITENLAND.
Uit de Vereenigde Staten
Het proces tegen eenige van de
Duitsche agenten is thans begonnen.
De jury is na veel moeite ongeveer
voltallig. Naar men verwacht zullen
alle bewijzen over de werkzaamheden
der Duitsche agenten nog deze week
aan de juryleden worden voorgelegd.
De omvang van dit-bewijsmateriaal
is ontzaggeiyk.
Thans worden verschillende spoor
wegen bewaakt wegens bedreiging
met bomaanslagen.
De correspondent van de „Times"
te New-York meldt dat Duitschland
aan de Vereenigde Staten een schade
loosstelling aangeboden heeft voor
125 Amerikaansche levens die met
de Lusitania verloren zyn g
van 12.000 gulden per hoofd. Het
voorsteï komt dus hierop neer, dat
de regeering bereid moet zyn, om
het geschil over de Lusflania als af
gedaan te beschouwen als Duitschland
oen som van IJ mJllloen gulden be
taald heeft.
Naar hy vernam, werd dit aan
bod afgewezen, omdat. Duitschland
geweigerd heeft, de bedrijvers Yan
den wreeden aanslag te verloochenen,
Uit Canada.
Men meldt uit Parry Sound (On
tario) dat door ontploffingen vijf ge
bouwen van de Canadinu Explosies
Cy. zyn vernield. Het feit dat de ont
ploffingen gelTJkttfdifc plaata vonden,
geeft aanleiding aan opzet te denken.
BINNENLAND.
J. C. van Iterson
Ia den Haag is officieel bericht
ontvangen, dat de overleden luitenant
ter - zee le klasse J. Chr. Iterson,
commandant van het flottieljevaar
tuig Assahan, het slachtoffer is ge
worden van een ongeval, doordien hy
19 dezer bij een tocht in Ambon van
een rots is gevallen on daarby een
hersenschudding heeft bekomen.
De thans ontslapene stond bekend
s een kundig officier, die vooral
ook op bet gebied der radio-telegrafie
goede diensten heeft bewezen.
Minister Pleyte.
Toen de Minister zich Dinsdagmid
dag zich weder naar de vergaderzaal
der Tweede Kamer had begeven,
werd hij, vóór de vergadering weder
begon door een flauwte overvallen.
Na overbrenging naar de voor de
Ministers bestemde zaal van het
Kamergebouw, werd hy door het
Kamerlid Dr. Scheurer behandeld,
'wien het spoedig gelukte de Min.
weder bij te brengen. Deze wilde zich
daarop weder naar de Kamer begeven,
doch Dr. Scheurer verzette zich hier
Tenslotte werd hy per auto
naar zyn woning gebracht.
De ongesteldheid bleek later van
voorbygaanden aard.
De houding van Nederland.
Een der medwerkers van het Pa-
rijsche dagblad „Le Journal" heeft
een onderhoud gehad met minister
Cort van der Linden. De verklaringen
van laatstgenoemde kwamen neer op
het volgende: „Nederland is vol
strekt onzydig" en „Voor Nederland
is het beginsel der onzydigheid heilig".
Verder merkte de minister nog op,
dat de Nederlanders geen afstand
kunnen doen van het recht om over
de producten van hun land te be
schikken.
De melketrljd.
De motie-Sannes Inzake de melk-
voorziening werd Dinsdag in de
Tweede Kamer verworpen met 62
tegen 15 stemmen.
Vóór stemden de sociaal-democra-
n, benevens de heeren Eerdmans
en Ketelaar.
(Reeds in een deel onzer vorige
oplage gemeld).
„Het Volk" vervolgd.
Tegen de redactie van „Het Volk"
is, naar het blad meldt, op last van
den minister van Justitie een ver
volging ingesteld, wijl in het nummer
van 12 November ter zake van het
melkschandaal van den minister van
Landbouw gesproken zou zyn als van
een „schavuit", die „de macht in zyn
onbekwame en besmeurde handen
had".
Als verantwoorde!yk voor het ar
tikel heeft zich by de politie, die het
eerste onderzoek instelde, de redac
teur Ed. Polak bekend gemaakt.
Nader wordt bericht, dat een straf
vervolging tegen het Dagblad „Het
Volk" te wachten is, wegens de
kwalificaties in een artikel in dat
dagblad, gebezigd ten aanzien van
Minister Posthuma. Het Haagsche
Correspondentiebureau verneemt dat
deze vervolging door de Amsterdam
sche justitie zou worden ingesteld,
wegens beleediging van een ambte
naar in de uitoefening van zyn func
tie, een delict dus, dat strafrechteiyk
vervolgbaar is in het algemeen, ook
al is er geen klacht by de justitie
direct door den beleedigden persoon
ingedieifd, hetgeen dan ook door Mi
nister Posthuma niet is geschied,
Reed voor do Sohaopvaart,
De „Monnikendam".
Gisterenmiddag stelde de Raad voor
de Scheepvaart een onderzoek in naar
het stooten op den Noorderpler van
IJrauiden van hets.s. „Monnikendam"
op 6 November j.1.
Gezagvoerder was W. Dekker, ree-
dery Stoomv.-Maatschappy „Et"
te Amsterdam.
De gezagvoerder deelde mede, dat
hy van Newport-News kwam en dat
er niet veel wind was. Hy was niet
bekend met den stroom by IJmuiden,
Hij liep volle kracht binnen. De loods
had geen bezwaar om binnen te loopen.
Hy stuurde op de lichten van de Noor-
derpier en den wal aan. Hy stoom
de op, totdat hy deze lichten in één
iyn had. Vóór de pieren werd hard
stuurboord gecommandeerd, doch het
schip luisterde daar niet naar. Het
anker werd uitgeworpen en er werd
120 vaam ketting gestoken. De anker
ketting brak, Er werd ook volle kracht
achteruit geslagen.
Het schip was even op den pier
gestooten en schoof daarop doorde
voorpiek maakte water. De pompen
werden in het werk gesteld. Het lek
was aan bakboordzijde. Later werd
dit gedicht door een duiker.
In Amsterdam word het schip ge
dokt.
De zeeloods D. van Leeuwen, die
de „Monnikendam" binnen had ge
bracht, zeide: De gezagv. had hem
leeld, dat het schip goed
stuurde. Het was eb. Er stond niet
veel stroom. Ondanks het hard stuur
boord-roer buiten de pier gegeven op
300 k 400 meter, luisterde het schip
op het kritieke oogenblik niet daar
naar.
Kort achter elkaar werd gecom
mandeerd Achteruitslaan en beide
ankers vallen. De gezagvoerdar gaf
echter bevel bak boord anker te laten
vallen. Het schip stootte daarop.
Mr. Cnoop Koopmana, de voorzitter,
vroeg aan getuige, waaraan hy de
ramp toeschryven zou.
Getuige zeido, dat als inderdaad
stuurboord-roer gegeven is op het
desbetreffende commando, deze vraag
moeilyk te beantwoorde valt.
De inspecteur, de heer Sluiter,
merkte op, dat het wel een3 meer
voorkomt, dat schepen by de pieren
zoodanig ronddraaien, dat zy.opnieuw
moeten binnenstoomen.
Ten slotte werd gehoord de le
stuurman A. W. Teerling. Aan hem
was gecommandeerd „val anker". Er
word niet by gezegd welk anker.
Hy liet het bakboord-anker vallen.
Het duurde ongeveer een minuut
vóór het viel.
De Inspecteur, de heer Sluiter, wees
er ten slotte op, dat het hier een
merk waardig geval gold. Onlangs was
de „Gelria" met de schroef op den
Zuider pier gestooten en bad het schip
niet twee schroeven gehad, dan was
misschien een ernstigongeval gebeurd.
Het kwam den inspecteur wensche-
lijk voor, dat er nu te IJmuiden eens
een goede observatie plaats zou vin
den, hoe het water loopt by den ingang
van de haven van IJmuiden. De
loodsen gaan altyd by eb naar den
noorderpler, en by vloed op den zul-
derpier aan. Een goede observatie
van den stroom is wel noodzakeiyk.
Later volgt uitspraak.
Dienstweigering.
De hulpbesteller der posteryen H.
Kapteyn, te Utrecht, is in verband
met de niet-herroeping van zyn hand-
teekening onder het bekende manifest
inzake militaire dienstweigering, met
ingang van 1 Januari door den mi
nister van Waterstaat ontslagen.
Weer smokkelaars In uniform.
Men schrijft uit Weert aan de
Liinb. Koer.:
Vry dagnamiddag bemerkte de mili
taire grenswacht een paar Duitsche
soldaten op Hollandsch grondgebied,
waarop deze attent werden gemaakt.
Desniettegenstaande verschenen de
zelfde twee een tydje later weer aan
een anderen kant, thans met zich voe
rende een partijtje boter, dat zy
trachten door te smokkelen zy wer
den daarin evenwol verhinderd en
door de grenswacht gevangen
nomen. Beiden hadden het geweer
by zich en waren gekleed in groen
uniform, behoorende tot het korps
Jagers." De een was 18, de ander 19
jaar. Zy zullen, na hun straf uitge
zeten te hebben, worden geïnterneerd.
Een oplichter.
Een 22-jarige man, die zich nu
_jns Cornelis de Bruin, dau weer
Cornelis van der Peer noemde, heeft
te Haarlemmermeer by verschillende
landbouwers paarden gekocht tegen
zeer hooge pryzen. De dieren moesten
over een paar dagen worden gele
verd, de waggons voor het vervoer
waren reeds besteld. Het bleek ech
ter dat hy geen geld by zich had.
Toen volgde aangifte by de politie.
Daar hy echter nog geen strafbaar
feit had gepleegd, moest de burge
meester hem laten gaan. Dadeiyk
heeft hy een goed heenkomen ge
zocht en vergeten den hotelhouder,
bij wien hy een week heeft gelo
geerd, te betalen.
'n Qoede vangst.
De Buesurnsche politie heeft aan
gehouden zekeren D., te Hilversum
woonachtig. Dit heerschap biykt lid
te zyn van een bende, die er haar
werk van maakte overal in den lande
fietsen te stelen en deze dan weder
aan den man te brengen. In Alk
maar, waar dezer dagen fietsen waren
gestolen, vermoedde men, dat ze per
spoor naar Bussum verzonden waren
en waarschuwde men dus de politie
aldaar. Het vermoeden bleek Juist te
zyn en men legde de hand op ge
noemden D. Een huiszoeking in zyn
woning aan den Geuzenweg bracht
liefst 24 ry wielen te voorschyn, waar
van er reeds verscheidene herkend
zyn als thuis te behooren te Hil
versum.
In die mate het vertrouwen van de
Kamer bezat, welke hy noodig hei-ft
om in dezen moeilijken tyd zijn ambt
te vervullen. Hy hoopt dat do heeren
Kamer in gelegenheid zullen
stellen in haar geheel haar oordt-ol
hierover te doen kennen en verzoekt
daarop de zitting te schorsen, opdat
men zich zal kunnen beraden.
Aan dit verzoek wordt voldaan.
Na heropening spreken verschil
lende leden hunne bevreemding uit
over deze „uitdagende" houding van
den Min. Zy zien niet de minste
aanleiding voor een motie. De Heor
de Beaufort merkte op dat de Min.
de eindstemming over de begrooting
moest afwachten. De nu door de Min.
evolgde manier was een novum in
e parlementaire geschiedenis.
De Min. antwoord hierop dat hy
ernstig zal overwegen welke beteeke-
nis van de stemming over do bo-
grooting zal zyn te hechten.
Hierna komt de motie Sannes, in
zake de melkvoorziening in stemming
Deze wordt verworpen met 62 tegen
15 stemmen.
TWEEDE KAMER.
Zitting van 28 Nov.
Tijdens do behandeling van da In
dische begrooting gaf do Min. van
Koloniën, de heer Pleyte to kenneu,
dat de uitlatingen van de heeren De
Meester, Gerhard on Ketelaar hem
hadden doen twyfelen of h| nog wel
SPORT.
Voatbal.
H.F.C.—Hollandla 2-3.
Ook dezen keer is H.F.O. er niet
in geslaagd de overwinning te beha
len. Haar beste spel schijnt ze to
bewaren voor de uitwedstrijden. Nog
enkele overwinning is op haar
eigen veld behaald en dan te moeten
bedenken dat er nog slechts één thuis-
wedstryd te wachten is, nl. die tegon
West-Frisia I Niet erg aanmoedigend I
De fortuin was anders wel zeer
tegon Den Helder, 't Grootst# deel
van den wedstryd is H.F.C. In de
meerderheid geweest maar do voor
hoede sag geen ksns deze In doel
punten uit te drukken.
Teel gevaariyker waren de door
braken der gasten die al voor do rust
met wind tegen, de leiding nameu
door een kalm schot lange den grond.
Hoe er door de HeldeiBchen ook op
Hollandia-doel werd gezeten, hoe
mooi Groote en Aardweg do ballen
ook voer doel plaateten, eteeds was
er een Hoornsch been dat den bal
weer 't verre veld inwerkte. Met dien
stand ging de rust ln. Daarna begon
de voorhoede zeer verdiensteiyk te
spelen, vooral Dito zwoegde enorm en
zag zyn moeite dan ook beloond door
maken van 2 inderdaad fraaie doel-
junten. Toen werkte ook Fey als
links-bulten zeer goed. Aan de voor
hoede lag 't in de 2e helft dus niet.
De achterhoede, vooral de halflmie,
draagt in deze de grootste schuld.
De mid-half Bak scheen er al heel
weinig zin in te hebben en werd keer
op keer gepasseerd. Op 't laatst ging
'J met v.d. Poll van plaats verwis
selen, wat ook al geen verbetering
bracht.
De Hollandia-voorhoede wist na
rust dan ook vry spoedig een 2e doel-
junt te maken. Wel stond hierby de
inks-buiten buitenspel, doch daar hem
geen bal wérd toegespeeld, was hy
niet strafbaar en wees de scheids
rechter 't protest dan ook zeer terecht
van de hand.
Die 2-0 achterstand schudde de
spelers wat wakkor. Tiessen en Aard-
spelen heel goed samen en eon
voorzet van den iaatsten wordt door
Dito ineens ingezet. 2 1. De vreugde
is echter maar van korten duur.
Van den uittrap af neemt de Hol-
landia voorhoede den bal mee. Even
van rechtB volgt een mooie
voorzot die door den mid-vóor via
de bovenlat in 't net wordt gewerkt.
3—1. Hollandia legt zich nu hoofd-
zakeiyk op verdedigen toe, slechts 8
man spelen er in de voorlinie, wat
niet belet dat Dito ten 2e male kans
ziet een doelpunt te fabrlceeren. Hef
tig wordt er nog om den geiykmaker
gestreden tot op 't laatste oogenblik
heer8cht er onzekerheid, totdat 't oinde
Hollandia's 2e overwinning in dit
seizoen brengt.
By de gasten valt 't moeilyk iets
van de spelers te zeggen v daar zu
elk oogenblik op een andere plaats
speelden. By H.F.C. was in de ver
dediging de kleine Roolvink verreweg
de beste. Verbazend, wat heeft hy
gewerkt, en hoe zeldzaam trapvast
toonde hy zich. V. d. Wal en v.d.
Poll werkten als van ouds, terwyi
heel op 't eind ook Kikkert aan zyn
ouden vorm herinnerde. Wat er met
Bak aan haperde, weten we niet,
zeker is dat we hem nog nooit
zoo futloos en onverschillig hebben
zien spelen. In de voorhoede hebben
de vleugels wel voldaan, 't Binnen-
trio was voor rust telkens absent
om van de voorzetten te proflteeren.
Daarna is 't aan 't stevig doorzetten
van Dito te danken geweest dat er
nog 2 doelpunten kwamon. Persoon
had misschien den eersten goal kun
nen voorkomen. Overigens heeft hy
geen fout gemaakt.
Rest nog te vermelden dat H.F.C.
zonder Heyting en De Boer speelde.
De opkomst van 't publiek viel zeer
tegen.
Haldereehe Voetbalbond.
Se uitslagen van Zondag
21 November.
Victoria-Ajax 1—1.
H.B.S. III-LeoDidas 0-4.
M.B.S. IV—Leontdas II 0-4.