Laatste berichten.
Advertentiën.
Heldersche
Bestuurdersbond.
Algemeene Vergadering
op (morgen] Zondag 28 November,
P.PLÜIJLAAR
Do luitenant» ter zee lo kl. 3. 3. de VrlM,
J. A. Brouwer en J.O.P.EeftlnckSchattenkork
wordon tegen het einde dor volgende maand
uit Oost-Indie terugverwacht.
De luitenant» ter zee 2e kl. H.
lndie terugverwacht.
a HIe, J.
STOOMVAARTBERICHTEN.
Stoomvaartmaatschappij „Nederland".
Bllllton, thuier., vertx 28 Nor. van Coohln.
Bawean, ultr., vertr. 21 Nov. van Saoz.
Boetan, Ihulsr., pass 26 Nov. Porlm.
Tlmor, ultr., paaa. 26 Nov. Oueaaant.
Rotterdamseha Lloyd.
Ka wi, thulsr., vertr. 21 Nov. van Port-Sald.
Medan, van Marseille naar Norfolk,arrlv.8! Nov.
to Huelva.
Slndoro, ultr., vortr. 21 Nov. van Lissabon.
Soerakarta, arrlv. 28 Nov. van Port-Sald te New-
port-Newa.
Tambora, arriv. 25 Nov. van Batavia tuR'dam.
Besoekl, thuier., pass. 81 Nov. Porlm.
Dell, ultr., pass. 24 Nov. Sagres.
Goentoor, thulsr., vertr. 23No v. van 8abang.
DJember, thulsr.. arrlv. 26 Nov. In „the Downa
Monade, thuier., Is 21 No v. Ponlche gepaas.
Mernuke, thulsr., is 21 Nov. Gibraltar gepass.
Koninklijke Holiandiche Lloyd.
Eemland, ultr., arriv. 26 No v. te Blo Janelro.
Hollandla, thulsr., paaa. 21 Nov. Prawlepoint.
Maasland, thularvertr. 26 Nov. van Bahia.
Gelrla, ultr., la 25 Nov. Dungeneas gepaas.
Kon. West-lndleche Maildienst,
Jan van Nassau, arriv. 85 Nov. vanNew-Yorkte
R'dam.
Commewyne, thulsr., pass. 21 Nov. Dover.
Colombia, vertr. 20 Nov. v.A'dam naar W.-Indifl,
Prins Froderlk Hendrik, vertr. 21 Nov. van New-
York naar W.-Indli5.
Prins Willem I, arriv. 24 Nov. van Paramaribo te
New-York.
Haven ta Nleuwadlap.
25 Nov. Aangekomen van Huil en vertrokken
naar Harllngen, Ned. s.s. „Min. Tak".
26 Nov. Idem van Harllngen naar Goole, Ned.
s.s. „Noord-Hollana".
MARKTBERICHTEN.
Broek op Langendyk, 26 November.
Prijzen: bloemkool fl0.40-19.80, 2e soort f4-
r .1 - 1 „o 1- oa V 1 f 1 QA.
Beverwijk, 26 Nov. 1916.
Groenten. Andijvie f0.76-f 2.00p.lOOstnks,
bloemkool le soort 1120-130.—, Idem 2e soort
f7.00—110.--, ld. 8esoort 13.00-f6.- p.lOOstuks,
komkomm. lo soort fO-OO-fOJJO, 2esoort f0.00-
<0-, 8e soort fOOO-fO.— p. 100 st„ poene kool
5VC
r 100 krop, savoye kool f2—f 8.-
0 per 100 K.G. spinazie L28-1XO ct. por
*-'nn f7-f 12
'"LBO—2per mi
U ct. por kist,"knolselderij f 2—f 0 per 10Ö, prei
Idst, spinazie 0-0- ct. per ben, wortelen
per 100 bos, spruiten f L60-2- per mand, raap-
stelen f 0—fO.— nor 100 bos, boeronkool 36-
Foc 'rob p'
"dst, spil
?er 100 t
itelen f-
H ct. pet- -
6- f 12, radijs fO-fO per 100 bos.
8eldorlJ f l—13.— per 100 bos.
Alkmaar, 26 Nov. 1916.
KAAS. Fabriokskaas meikaas f-.-. Jongs kaas
kl. fabriekskaas f72- a f-.-, kleine boerenkaas
f7260, commissie fabriekskaas f—.-, oommls-
sie boerenkaas f78.—, middelbare fabriekskaas
f—middelbare boerenkaas f71.-. Aange
voerd 102 stapels, wegende 176.790 k.g.
Handel kleine goed.
Heden werden ter graanmarkt aangevoerd
2179 H.L. Tarwe f 10.- a f1066, rogge f.—a fa-,
gerst f0 - a fO.-,id.chev.flL-aflL65, haver
l&SO a f 7.26.
Bruine boonen flS.— a f26.
f26a (27.-, rood mosUrdzaad f—splnazlea.
f—blauwmaandxaad f—.00- 00, paar de boonen
f 19.— a f2060, dtroenboonen (22— a f22-,
duiven boonen f karwei*. (22- t .-
geel mosterdzaad f rogge f2— ft f0.-.
Erwten: groene f26.- a 22—grauwe f22—
a 23 vale f-.— witte f—
VISSCHERIJBERICHTEN.
Hleuwedlep, 26 November. Aangebracht d«>r
10 korders: 80 stuka middel tong, por atukf 0.80,
10 atuks kleine tong, per stuk (080., 6 mand
stortscbol, per mand f 10.—,a f12—,8mand kleine
schol por mand f8.- a f7.-, 1 mand schar, per
mand f4—,
20 November. Aangebracht door 2 korders:
2 mand kleine schol, per mand f7.—.
Burgerlijke Stand van Heldar,
Van 25 tot 26 Nov.
ONDERTROUWD: J. van Zonen
en R. v. d. Mey.
GETROUWD: J. Ham en A. van
de Poll. D. Heljblok en T. Molyn.
J. Mulder en G. J. C. Karsman. P.
Vervaart en C. M. P. Verschuren.
J. J. Doornhaag en D. Verdries. O. S.
Fasol en E. Koopman.
BEVALLENH. C. Langerys geb.
Kluit, d. A. Visser geb. Goedknecht,
d. A. Steilberg geb. Smit, z. J. Vis
ser geb. Kramer, d. G. P. van Tol
geb. Bosma, d. A. E. C. BoelsumB
geb. de Rave, d.
OVERLEDEN: C. A. de Krujjf,
80 j.
BINNENLAND.
Oortogskrsdiet.
Naar het Haagsch Correspondentie
bureau verneemt, moet binnenkort
wederom de indiening te verwachten
zijn van een wetsvoorstel, waarbij
opnieuw een buitengewoon oorloga-
krediet wordt aangevraagd, ditmaal
naar verluidt van 50 millioen gulden.
Qszantichap bl] dan Paua.
Be „Staatscourant" bevat de be
noeming tot buitengewoon gezant
en gevolmachtigd minister In tijde
lijke en bijzondere zending bij den
Pauselljken Stoel van Jhr. mr. O. F.
A. M. van Nispen tot Sevenaer,
Tweede-Kamerlid.
De weldra te benoemen gezant in
tijdelijk en bijzondere zending by den
Pauselljken Stoel jhr. mr. O. F. A. M.
van Nispen tot Sevenaer behoort tot
de meest begaafde leden der Katho-
lleko Staatspartij in de Tweede Kamer.
Op 2 Ootober 1867 te Arnhem ge
boren, bezocht hij het Gymnasium te
Nijmegen, promoveerde op 19 Decem
ber 1892 in de rechtswetenschap aan
de Rijks-Universiteit te Leiden en
vestigde zich spoedig daarna als
'advocaat en procureur te Arnhem.
In Juni 1901 werd hij gekozen tot
lid van de Tweede Kamer voor het
kiesdistrict Nijmegen, welk district
hy sedert dien onafgebroken ver
tegenwoordigde. „H.blad".
Vischvoorzlenlng.
De reederlj van den IJmuider stoom
trawler „Union" welke vaartuig Don
derdag te LJmuiden aan do markt
kwam, weigerde ten tweede male een
gedeelte van de aangevoerde visch,
welke in aanmerking kwam voor
Regeeringvisch, als zoodanig af te
staan. Echter werd bij beschikking
van den Minister door de Zeevisch-
vereeniging aldaar beslag gelegd op
dit gedeelte vah de visch, door ge
noemden stoomtrawler aangevoerd,
welke aangewezon was voor Regee-
rlngs visch.
De reederü van den trawler „Union"
is niet bij de Vereenigde Reed era van
VtBscheravaartuJgen te LJmuiden aan
gesloten.
Vtrvilsohlng.
Te Winschoten werd gisteren E.
Kw., 15 November j.L ontslagen als
deurwaarder bij het kantongerecht
aldaar, na verhoor voor den rechter
commissaris, naar het Huis van
Bewaring overgebracht, verdacht van
vervalsching van authentieke stukken.
Ultvoarvarfaid van Haring.
Met ingang van 26 November ia
bij Kon. BesL de uitvoer van haring
in eiken vorm verboden.
(„St.-Ct.")
Nlauva verlofregeling.
De inspecteur der infanterie heeft
zich bereid verklaard om aan het
instructie-kader, dat voor vast bij de
depots geplaatst ia, eenige meerdere
vrijheid te laten, doch wenscht de
regeling niet aan de depot-comman
danten over te laten, wat tot onge
lijke behandeling en nieuwe klach
ten aanleiding zou geven.
Mitsdien wordt door den inspec
teur, voornoomd, bepaald, dat de
vergunning tot terugkeer op Maan
dag voor de ongehuwden per eerste,
voor de gehuwden per laatste ge
legenheid voortaan voor zooveel de
dienst bet zal gedoogen, tweemaal
's maands zal worden verleend. Uit
breiding van het vry vervoer per
spoor wordt in geen geval toegestaan.
Voor de strafkamer te Dortmund
hebben Donderdag twee Hollanders,
Diederich Friederich W. en Gerhard
H., terecht gestaan wegens hulp, aan
een Franschen krijgsgevangene bij
zijn pogingen tot ontvluchting ver
leend. De krijgsgevangene kreeg van
hen burgerkleeren en ontsnaptedaarin,
doch werd weer gevangen genomen.
W. werd vrijgesproken, H. veroordeeld
tot 1 jaar gevangenisstraf.
Drtlgind gebrek aan zeeppoeder.
In een onzer vorige nummers maak
ten wy reeds gewag van een request,
verzonden door de Vereeniging van
stoomwasscherijen aan de ministers
van Binnen- en Buiteolandsche Zaken
en van Landbouw, waarin gewezen
werd op het dreigend gebrek aan
zeeppoeder als gevolg van het in
Engeland uitgevaardigde uitvoerver
bod van Sel de Soude. Tevens werd
er op gewezen, dat de meeste zeep
fabrikanten de aflevering van zeep
poeder hebben moeten staken en dat
verschillende stoomwasscherijen haar
bedrijf zullen moeten stopzetten, in
dien geen maatregelen getroffen
worden.
We hebben dienaangaande een ge
sprek gehad met den directeur van
een der grootste stoomwasscherijen
hier ter stede, en wat deze odb me
dedeelde, was niet bepaald bemoedi
gend. Volgens geruchten zal de voor
raad zeeppoeder binnen vier vijf
weken uitgeput gerakeD. Of, wij,
Amsterdammers, zullen fabelachtige
prijzen voor ons gewasschen goed
moeten betalen. Br is reeds een lading
onderweg naar Nederland, maar hierop
is door verschillende fabrikanten 6D
bestuurders van waschinrichtingen
beslag gelegd. Zij, die er niet in ge
slaagd zIjd, een party te bemachtigen,
zyn er dus leelyk aan toe. Te ver
vangen is zeeppoeder al héél slecht.
Men is nu eenmaal gewend om met
zeeppoeder en niet om met gereed
gemaakte zeep te wasscheD.
Men verwacht uit Amerika een
groote lading Sel de Soude, het nood
zakelijke bestanddeel van zeeppoeder.
Maar hierop zal natuurlijk 't eerst de
hand worden gelegd door de groote
Goudsche fabrikanten, die zeeppoeder
vervaardigen.
In normale tyden werd een prys
van f3.75 voor de poeder gevraagd,
Nu durft men zestig gulden vragen,
Onder den druk der geruchten be
treffende het onderweg zyn van eeD
lading Sel de Soude is die prys gedaald
tot f40. Onze zegsman noemde dit
grof misbruik maken van de omstan
digheden.
Voor chloor, vroeger f 4.50, wordt
thans negentig gulden govraagd.
Het ergst zijn de bleekers er aan
toe, die voor een matig loontje moeten
werken. Zy zullen het eerst van allen
genoodzaakt zijn, hun bedrijf stopte
zetten.
In verband met de hooge vrachten
is men algemeen van oordeel, dat de
komende party f 14 f 15 zal kosten
dat is nog driemaal zooveel als de
normale prys van vroeger.
Zooals men dus ziet, zyn onmiddel-
ïyke regeeriDgamaatregelen dringend
noodzakeiyk, wil het bedrijf niet
geheel of gedeelteHjk ten onder gaan,
(„Telegraaf').
D« meaee-verglftlglng.
Het onderzoek door het Centraal
Laboratorium te Utrecht, van de
voedingsmiddelen door de soldaten
van het dépót-bataljon te Alkmaar
gebruikt op 18 en 21 November, heeft,
naar wij vernemen, tot nog toe geen
schadelijke bestanddeelen daarin kun
nen aantoonen. Intusschen wordt het
chemisch onderzoek nog verder voort
gezet. (Alk. Ct.)
De melkprijs.
De Minister van Landbouw, NÖ'
verheid en Handel heeft den burge
meester van Alkmaar gemachtigd
den prijs der melk te bepalen op 9
cents, voor de melkverkoopers, die
haar weer mogen verkoopen 11 cents
per liter. Deze pryzen gelden van
heden af aan. In verband met deze
vaststelling van den prys vergadert
de vereeniging van melkveehouders
gisteravond in het café „Het Paards
hoofd", ter bespreking van de te
nemen maatregelen.
Aan da granzan.
Men schrijft uit Zeeuwsch-Ylaande-
ren aan „De Tijd":
Zondagochtend is naby de kruising
tramweg Belgische grens nab(j LJzen-
dljke een Duitsche soldaat gevonden,
vastgebrand aan den electrischen
draad. De man schijnt met een stok
een haas te hebben willen wegslaan,
die aan den draad zat, is toen ge
vallen en met z(jn bandon en zyn
hoofd tegen den draad geraakt. Zijn
vingers waren verkoold en ook zijn
gelaat was verschroeid, maar de
Duitsche grensbewakers verzekerden,
dat h|j des middags nog leefde.
Uit den toren te Watervliet, even
over de grenzen, zijn 4 Belgische
metselaars te voorschijn gekomen
die zich daar vier weken hadden
woten schuil te houden. Zy waren
door de Duitschera gerequireerd om
voor hen te werken maar hadden
jeweigerd. Nu konden zy het niet
anger uithouden en gaven zich in
Godsnaam maar over. Zij verkeerden
in jammeriyken toestand.
PLAATSELIJK NIEUWS.
Beroepsgeheim.
Het Hoog Militair Gerechtshof deod
uitspraak in de zaak tegen den heer
C. M. B., officier van gezondheid le
klasse, die by het Hof in appèl was
gekomen van een tegen hem door
den Krijgsraad te Willemsoord ge
wezen vonnis, waarby hy was schul
dig verklaard aan als officier in an
dere gelegenhedén dan in eene af
faire tegen den vyand, in de naby-
heid van denzei ve, of in oorlogstijd
op de brandwacht, in tijd van vrede
en niet voor den vyand, lo. uitdruk-
keiyk weigeren, 2o. opzettelyk na
laten, de hem door zyn superieur
gegeven order na te komen, beide
feiten beschouwd als eene voortge
zette handeling, en veroordeeld tot
één dag militaire gevangenisstraf,
ter zake dat hij belast met den ge
neeskundigen dienst aan boord van
Hr. Ms. „De Ruyter", op den 31en
Mei 1915 aan boord van dien bodem
te "Vlissingen uitdrukkeiyk heeft ge
weigerd en opzettelyk heeft nage
laten te voldoen aan de hem, nameos
zyn meerdere in rang, in dienst ge
geven order om den commandant
opgave te verstrekken van officieren,
die aan een bepaalde ziekte hadden
geleden.
Mr. A. H. J. van den Biesen te
Amsterdam was als verdediger op
getreden.
In de breed gemotiveerde sententie
wordt overwogen, dat het ten laste
gelegde feit wettig en overtuigend
bewezen was verklaard en dat be
klaagde zich had beroepen op zyn
ambtseed als geneesheer, die hem
tot geheimhouding verplicht, dat voor
hem hier bestond overmacht, dat
moet worden aangenomen dat de
officieren, die zich onder zyn behan
deling hadden gesteld, inderdaad
waren zijne patiënten en de opgave
mitsdien bestreek een terrein waarop
de eed is geldend, dat door hem met
grond op overmacht in den vorm
van uit een conflict van rechtsplich
ten voort vloeienden nood-toestand
een beroep kon worden gedaan, om
dat van hem, die geneeskundige was
toen hy werd officier, en officier is
geworden en heeft kunnen worden
enkel omdat hy geneeskundige was,
in redeiykhoid en ook rechtens niet
mag worden gevorderd, dat hy aan
zyn eed als geneeskundige te kort
zou doen;
Op deze gronden deed het Hof het
veroordeelend vonnisvan den Krijgs
raad te Willemsoord te niet, ver
klaarde appellant niet strafbaar ter
zake van het in het vonnis te zijnen
laste «wetttig en overtuigend bewezen
verklaarde feit en sprak hem
vrij.
Vervolgens deed het Hof uitspraak
in de zaak tegen den officier van
gezondheid le klasse, W. d. V., die
door den krijgsraad te Willemsoord
was vrijgesproken wijl hy op last
van den commandant een lijst had
ingediend, waarop vermeld was de
naam van een officier met vermel
ding van den aard van de bij
bevonden ziekte.
Als verdediger was opgetreden
Mr. van Woelderen, die bevestiging
van het vonnis vroeg, doch op andere
gronden dan door den Krijgsraad
waren aangevoerd.
Het Hof overwoog daarbij o.m. dat
de aangevoerde gronden niet geheel
juist waren, dat een plicht tot ge
heimhouding van hetgeen in de uil
oefening van zyn dienst tot zyn
kennis is gekomen voor een officier
van gezondheid tegenover z|jn com
mandant niet bestaat; dat integen
deel onderscheidene bepalingen van
dit reglement den officier Van gezond
heid verplichten om aan don comman
dant byzonderheden te openbareD
omtrent hetgeen hpm bij de uitoefe
ning van zijn ambt is geblekendat,
waar bet ten laste van gedaagde be
wezen feit ook niet by eenige andere
wet of wettelijk voorschrift is straf
baar gesteld, in het vonnis is aange
nomen, dat het niet strafbaar is en
gedaagde tertcht is vrygeBproken.
Met verbetering der bewysvoering,
als boven aangegeven, werd dit vry
sprekend vonnis van den Krijgsraad,
als juiBt aangegeven, bevestigd.
Raadsoverzloht.
Na een korte, niet onbelangrijke
agenda, is de Raad Dinsdagavond aan
de behandeling der begrooting be
gonnen. Over die agenda eerat een
onkel woord.
Die korte voorafgaande agenda ken
merkte zich door eene verkiezing,
die verscheiden inwoners dezer ge
meente verheugen zal. Wy bedoelen
die van den heer Van Dalen tot
gemeente-ontvangor. De heer Van
Dalen is een populair man in onze
stad en een geacht ambtenaar.
De ontworpen verordening op de ar
beidsbeurs werd, na korte discussie
over twee verschillende lezingen, aan
genomen volgens het ontwerp van
B. en W. De heer Verstegen ver
dedigde de opvattiDg van de soc.
dem., dat de overheid zich by ge
schillen niet hebbe te mengen in
dezen strijd tusschen werkgever en
werknemer, terwyi B. en W. en ook
de Raad wilde, dat by werkstakinj
of uitsluiting kennis gegeven wen
aan den werkgever.
Toen kwamen de algemeene
schouwingen over de begrootiDg die
uitteraard in het toeken stonden der
dreigende belastingverhooging tenge
volge van de hooge kolenprijzen. O,
die algemeene beschouwingen! Wij
bedoelen'met dezen uitroep niet, dat
z|j zonder nut zouden tyn geweest,
integendeel, ze waren interessant en
leerzaam, alleen maar vermoeiend.
Met prijzenswaardig geduld liet de
voorzitter de debatten tot hun recht
komen, greep niet in, liet den stroom
vloeien.
„En die stroom rees al meer en
meer".
Op een van soc. dem. rijde sis „mi
nisterieel" gekarakteriseerde speech
van den heer Grünwald volgde de
heer Over de Linden met een vry
onzinnig en heftig speecbje, waarvoor
als eenige verontschuldiging moge
gelden de invloed van den ouden dag.
De heer Over de Linden richtte een
heftigen aanval, van persooniyke
antipathieën niet vrij, op de wethou
ders De Ven en vooral op den heer
Van Neck, wien hy notabene verweet
gedurende den tijd na het overiyden
van den heer Van Steyn salaris te
genoten. Een dergelyk bot
vieren van persoonlijke antipathieën
is toch waarlyk al te mal, waar deze
regeling by de wet bepaald is. De
aangevallenen en de Raad legden de
philippica van dezen mopperenden
ouden heer naast zich neer.
Overigens is den eersten avond
felle kritiek geleverd van sociaal
democratische zyde op de faits et
gestes van het Dagelljksch Bestuur,
waarnaast woorden van waardeering
geuit werden aan het adres van den
nieuwen burgemeester, die getoond
net vaste hand te willen re-
geeren en een open oog heeft voor
de belangen der gemeente.
De heer Verstegen besprak in zyn
speech meer in het algemeen de
sociaal-democratische gemeenteraads-
politiek en stelde die tegenover die
van ons huidig gemeentebestuur.
Hy laakte het in dat bestuur, dat
hy, van het begin der mobilisatie
af, daarin niet had kunnen vinden
de vaste leiding, de activiteit, die
in die dagen noodig waren. Ver
strekking van goedkoop brood, mili
taire vergoedingen, dat alles raakte
in verdrukking. Daartegen steekt
gunstig af de houding van den
Burgemeester, dien wy sinds korten
tyd hebben: nu is er wèl eene
vleeschvoorziening, een groente en
vischregeling, en zyn de militaire
vergoedingen verhoogd. Verder be
toogde de heer Verstegen, dat by de
wethouders de noodige kennis van
zaken ontbrak; de wethouder onder
wiens ressort den woningbouw hoort,
wist er veel minder van dan de
burgemeester, die hier kort is en zich
moest inwerken in een hem vreemde
materie. Ook van het belastiugvraag-
stuk begrepen de heeren niets.
Dit zyn enkele grepen uit het vele,
dat de heer Verstegen te berde bracht,
en voor den nuchteren lezer is er in
die kritiek veel waars. Ook ten
opzichte van de ateenkool-voorziening
is de gevoerde politiek, naar'thans
blykt, niet steeds de goede geweest.
Maar er staat tegenover, zooals in
zijn repliek de heer Van Neck op
merkte, dat het achteraf gemakkeiyk
critiseeren is, maar dat men er zelf
maar eens voor moet staan.
De heer Michels hield hierna een
flnantieele rede, die haast voor een
academische rede kon doorgaan. Zijn
betoog was zeer zuiver gesteld eu
logisch opgebouwd, en werd dan ook
door den Raad onder volkomen stilte
en met groote belangstelling aange
hoord. Hy constateerde uit de be-
grootingscyfers der laatste tien jaren,
dat de thans gevoerde politiek zooals
die ten opzichte der gasfabriek wordt
gehandhaafd, verderfeiyk is voor de
gemeente en voor het bed-ryf als zoo
danig. „We zijn bezig onze eigen
bedryven op te eten", concludeerde
hy.
Allereerst betoogde de heer Michels,
dat het geen goede politiek is de
ontvangsten voor een groot deel te
willen halen uit de bedrijfa-uitkee-
ringen. Immers, daardoor wordt wel
iswaar de belasting laag gehouden,
maar op een andere wyze betaalt de
verbruiker het geld, dat töch in de
gemeentekas moet vloeien, op welke
wijze dan ook. Hij betaalt dat langs
den indirecten weg en de lezer weet
dat dit beginsel door de sociaal
democraten principieel verworpen
wordt.
Nu is de vraag,aldus de heer
Michels: kon de gemeente wel 3ndere?
O zoo, werd er geroepen, alsof de
interrumpant op die erkenning had
zitten wachten. Neen, de gemeente
kan thans niet anderser heerscht
een erge noodstand, maar toch had
men, volgens den heer Michels, die
bedrijfsuitkeering wel eenigszins kun
nen temperen. Want de voorbeelden,
die hy mededeelde, toonden aan, dat
deze bedryfsuitkeeringen inderdaad
op ongehoorde mate waren gestegen;
ieder extra winstje van gasfabriek
en waterleiding werd met gretige
grypvingers der gemeente in ont
vangst genomen, ja, het was zóó erg
zeide de heer Michels, dat zy zelfs
reeds bij vooruitbetaling de
begrootte eentwaalfden der nog te
maken winst in ontvaDgstnam. Het
gevolg hiervan was, dat de gasfabriek
nimmer geld heeft en telkens voor
haar kasgeld tydelijke leeningen moet
aangaan. Inplaats dus van rente te
kweeken, moet zy zelf rente betalen
wy eten het bedrijf op. Want dat
kan zoo niet blijven.
Zoo kwam de heer Michels er toe
een drietal wegen aan te wijzen om
uit dit moeras te komen. Deze zijn
de voorgestelde belasting-verhooging
van f 50.000.-, 'de indiening der
begrooting met een tekort en ten
slotte eene leening van het Rijk,
waaruit een reserve-fonds kan wor
den gevormd, om alle oorlogsuitga
ven te bestrijden. Dit laatste bepleitte
de heer Michels verder op gronden,
die de lezer in het raadsverslag kan
vinden.
De heer De Geus, die met be
langstelling naar deze redevoeringen
had geluisterd, zeide, by de replie
ken, dat hy daar nu eens princi
pieel op in wilde gaan. Echter kon
spr. de rede, vooral van den heer
Michels, niet maar zoo a bout por-
tant beantwoorden en vroeg daarom
verdaging tot den volgenden avond.
Deze zeer verstandige en alleszins
begrypeiyke opmerking vond gereede
instemming en zoo gingen wy dien
eersten avoDd naar huis. Vermelden
wij torloopB nog, dat de Burgemee
ster op verschillende opmerkingen
van de sprekers geantwoord had en
dat obk de beide andere wethouders
even op de zaak ingingen. De lezer
vindt dit alles in het verslag.
Maar den volgenden avond begon
de heer de Geus met het voorlezen
van een uitvoerige verdediging. De
spreker was zoo vriendelijk die op.
ods verzook voor ons blad af te
Btaan evenals trouwens de hee
ren Over de Linden en Grünwald
hun redevoeringen aan ons afston
den zoodat wy die uitvoeriger dan
gewooDiyk konden opnemen.
Nu heeft die verdediging, hoe in
teressant ook op zichzelf, eene eigen
aardigheid: zij gaat nergens princi
pieel op in. Terwyi juist de bedoe
ling van deze verdediging wasprin
cipieel het door de beide vertegen
woordigers der arbeiders party ge
sprokene te weerleggen. Nu zeide de
heer de Geus, dat hem de tijd daar
voor 24 uur tekort was, dat
hy slechts heel enkele dingen kon
bespreken en de rest zou laten
zwemmen. Zoodat dan ook de heer
Verstegen kon constateeren, dat de
repliek hem al heel gemakkeiyk
werd gemaakt. Het zakelijke dat de
heer de Geus weerlegd heeft en
waarin dan ook wel het principieele
naar voren komt, behoeven wij hier
niet te herhalen en kunnen den
daarvoor naar het verslag ver-
wyzen. Maar dat waren slechts de
kleinigheden. De strekking van de
beide betoogen im Grossen und
Ganzen, èn de scherpe kritiek op
het beleid van het College èn de finan-
cieele politiek werden onaangeroerd
gelaten. Trouwens, de heer de Geus
voelde dat zelf ook, waar hy begon
met de opmerking, dat men, nu in de
afdeelingen geen algemeene beschou
wingen waren gehouden, men een
gedocumenteerde en principieele rede
niet wel van hem verwachten kon.
Daar de Voorzitter toezegging heeft
gedaan, dat deze het volgend jaar
wèl zullen worden gehouden, mogen
wy alsdan een zoodanig betoog met
eenigen grond verwachten.
De heer De Geus had nog eenige
cyfers byeengezocht om daarmede de
sterke styging der belastingen te be-
wyzen, en de financieele politiek, die
gevoerd was tegenover de kritiek
van den heer Michels, te verdedigen.
Zoo toonde h(j met cijfers aan, dat
de verschillende posten der begroo
tingen in de laatste jaren op schrik
barende wyze waren toegenomen en
daarin de winsten der bedrijven wa
ren verdwenen, en dat men hierin
niet had kunnen voorzien uit eene
verhooging der directe belastingen,
zoodat, ware er uit de bedryven geen
winst gehaald, men al die zaken,
waarvoor die bedragen waren besteed,
niet had kunnen verrichten. Maar
dit zou de heer Michels ook niet
ontkend hebben, het bewijst echter
niets tegen het betoog als zoodanig,
dat n.1. de huidige financieele politiek
verkeerd is en de gemeente haar
eigen bedryven opeet. Dat is onze
meening en vrij gelooven, dat de li
het by ernstig nadenken daarmee
eens zal zyn. Een politiek, die geen
reserve-kapitaal kweekt uit de winsten
van een bedryf, is altijd verkeerd,
ook al heeft men een financieelen
noodstand.
Toen nu ook de heer Biersteker
aan het woord kwam om te replicee
reD, verplaatste zich weldra de strijd
op min of meer politiek terrein. Want
inmiddels was ook de heer Adriaanse
aan het woord geweest om in een
kort speechje wat zalf te strooien op
de wonden door de heeren Verstegen
en Michels geslagen in de boezems
van het D. B. En de heer Biersteker
profiteerde van de gelegenheid, dat
de heer Verstegen zich had laten
ontvallen „onze vrienden van rechts"
en merkte op: „de heer Adriaanse
is daar zoo lekker- mee, dat hy er
niets aan toevoegt. Als ik over die
samenwerking tusschen rechts en
de sociaal-democraten nadenk, zoo
ging de heer Biersteker voort, dan
vraag ik me wel eens af
Waarop hem de ondeugende heer
Verstegen in de rede viel met de op
merking: Wat kan daar achter ste
ken Waarop ze allemaal begonnen
te lachen. Ook deze heer kwam met
cijfers aandragen om den heer Michels
omtegooien en te betoogen dat bet
winstcyfer uit de gasfabriek niet zóó
groot is als deze heer wilde doen voor
komen, en betoogde verder dat het
middel van den heer Michels een
sprong is in 't duister, daar er geen
enkel wettelyk recht is dat het Rijk
verplicht bytespringen waar nood is.
Deze spr. wilde geene belastingver-
booging, maar de middelen ter dek
king uit de begrootlhg zelve halen.
Wy zullen over de replieken maar
niets meer vermelden. De belangstel
lende lezer vindt ze in ons verslag
uitvoerig. Ook zullen wy niet ver
melden tot welke vriendeiykheden
de debatten tenslotte leidden, hoe
zeer wy ook in de verzoeking komen
om de „raoeraspolitiek" van rechts
die de heer Biersteker ter sprake bracht
te vergeiyken met de klassieke
uitdrukking in der vrijzinnigen jong
ste strooibiljet „looden pijpen samen
deelen" door den heer Adriaanse
met beminnenswaardigen glimlach
tegen den Voorzitter gelanceerd.
Deze laatste heer Adriaanse eindigde
met de merkwaardige woorden „het
standpunt van de s.d.a.p. is het zui
verste dat men innemen kan".
Over de artikelen kunnen wy kort
zyD, te eerder, daar de lezer al zoo
veel begrootingsdebatten geslikt
heeft. Wy zullen er slechts uit ver
melden, dat de sociaaldemocraten er
in slaagden, zy het niet dan na
eenigen str|jd, de kwestie van den
duurte-toeslag weder in het debat
te brengen. Den vorigen keer was
die afgestemd, maar hadden de soc.
dem. gezegd er thans op terug te
zullen komen. Het voorstel werd
verworpen.
Het eigenaardig geval deed zich
voor dat de pennigmeester van het
Steuncomité er tegen was, dat hem
een subsidie verleend werd uit de
gemeentekas. Maar men kan dit ook
in het verslag vindén en dan zal
het wel blijken, dat de omstandighe
den, waarin dit plaatseiyk Steunco!
mite verkeert, het vooralsnog moge
lijk maken een dergeiyke houding aan
beurtenis als een loopond vuurtje
door de gemeente is verspreid, dan
komen mannen en vrouwen en kin
deren uit allerlei wyken om het le
gertje van belangstellenden te ver-
grooten.
Dinsdagavond was het ook weer
druk en gezellig en honderden haal-
hun hart op. Krioelende massa's
gingen van 't Westplein mee en aan
de Kerkgracht, waar de muziek al
spoedig zich liet hooren, werd het
weldra vroolyk en luidruchtig. Men
zong, men danste, men sprong van
uitgelatenheid op de maten. Arm
aan arm trokken jongens en meiden
voorop en die brulden het soms uit
en gierden van pret.
Men moet al nurksch van aard
zijn, om zich te ergeren aan hun
vermaak, maar ruwe en baldadige
zeden kunnen de genoegens ontsie
ren en daarvan zagen-we een staaltje
voor de Postbrug. Jonge mannen die
wat te diep in het bierglas hadden
gekeken,-kwamen in het gedrang in
botsing met een arm tenger vrouwtje.
De stakkert kwam te vallen en
schreeuwd (het uit van angst in
haar benarden toestand. Er ontstond
even paniek on enkele dames werk
ten geducht met vuisten en elle
bogen om wat ruimte te houden en
zoodoende het slachtoffer op den
grond gelegenheid te geven weer
behoorlyk op te staan. Doch dat'gaf
niets, 't Was alom een woest en
vreeselyk geraas van helsch stem-
menlawaai. En op de meest onbe
schaamde manier drongen menschen
in de kracht van hun leven voor
waarts en eerst toen de joelende
troep in warreling voorbij was, werd
door eenige kalme wandelaars met
bezorgde blikken omgezien naar do
vrouw, die jammerlijk te keer ging
en klaagde over pijn in de borst,
omdat ze zoo maar over haar lichaam
hadden geloopen.
Door een paar menschen, die met
smart en afkeer van het voorge
vallene hoorden, werd het vrouwtje
onder den arm genomen en naar
huis gebracht.
Het restant van de begrooting
het is nog een groot kliekje
komt Vrydagavond. Dan is de Raad
vier avonden bezig geweest.
Esn ruw taonatltjt.
De taptoe lokt alt|jd heel wat volk
op de been, daar gaat niets van af.
Ouze marinemuziek verschaft b|j
zoo'n populaire gelegenheid veel ge
not, zij brengt ontegenzegiyk overal
een opgewekte stemming en zorgt
volop voor vreugde in 't leven onder
het publiek dat er aan deelneemt.
Wanneer bet nieuwtje van deze ge
DE OORLOG.
De algemeene toestand.
Op het Servische gevechtsterrein
is een overgangs-periode ingetreden.
De strijd tegen de Serviërs kan voors
hands alB in hun nadeel beslist wor
den beschouwd. Wat er van het leger
over is, is het land uitgejaagd. lotus
schen zyn de Oostenrijkers by Sienitsa
ook Montenegro van het Noordoosten
binnengedrongen en dat ook dit land
door de centralen zal .worden bezet,
begint waarschijnlijk te worden. Het
wordt meer en meer omsingeld.
Nu wordt langzamerhand de
dacht verplaatst naar het krygsbedryf
van de entente bondgenooten in hot
Zuiden van Servie en Griekenland,
dat zou moeten dienen om Serviö
te helpen en de door de Duitschera
verkregen verbinding met Konstan-
tinopel te verbreken.
Als wy het goed begrypeD, dan
heeft de „vriendschappelijke" druk
van de entente op Griekenland tot
dit resultaat geleid, dat Griekenland
zyn troepen terugtrekt uit het gebied
waar de entente tegen de centralen
wil vechten, en geld krijgt. Met andere
woorden het staat een gedeelte van
zyn grondgebied tijdelijk als arena
af. In zoover een goede oplossing,
dat Griekenland er zich nu ook buiten
kan houden, als de troepen der entente
soms klop kry'gen en de centralen
hen op Grieksch gebied mochten vol
gen. Dat gebeurt dan allemaal in het
afgehuurde arena.
- Of Roemenie op dergelijke wyze
een gangetje vrij gaat maken voor
de Russen? Men kan er nog niets
van zeggen.
Op de hoogvlakte van Doberdo en
in Goerz houden de Oostemykers
het nog. Goerz zonder die hoogvlakte
heeft geen waarde en met de Doberdo
vlakte valt ook Goerz. De Italianen
dringen hier echter meer en meer
op. Z|j z|jn waarschijDiyk versterkt
met troepen uit Tyrol, waar in ver
band met den winter het krygsbe
dryf eenigszins tot stilstand is geko
men. Het is de vraag of de Oosten-
rykers zich nog lang zullen kunnen
handhaven, als zij geen versterkin
gen krijgen. („N. R. Ct.").
Van het Westelijk front.
Par|js, 26 November. Officieel be
richt van vanmiddag:
Vannacht is het op 't
Fransche front rustig geweest.
In de Vogezen is overvloedig
sneeuw gevallen, vooral in de streken
van Fecht en Thur.
Van het Oostelijk front.
Weenen, 26 November. Officieel
bericht uit het hoofdkwartier: Geen
gebeurtenissen van
Van het Zuidelijk front.
Weenen, 26 November. Officieel
bericht uit het hoofdkwartierIn
het gebied van Görz is de toestand
onveranderd gebleven. De hevige
gevechten duren voort. Herhaalde
aanvallen van den vijand tegeD den
sector van Oslavia zijn mislukt. Op
de noordelyke helilng van den Monte
San Michele was het gevecht van
nacht nog gaande. Een aanval op
den top van dezen berg is door ons
vuur in de kiem verstiktaanvallen
tegen den sector van San Martino
z|jn afgeslagen.
Hoe duidelijker den Italianen blijkt,
dat ook hun jongste offensief nutte
loos is, boe meer zware bommen en
handgranaten zy in Górz werpen.
Deze stad wordt nu stelselmatig in
puin geschotendagelijks stygt het
aantal afgebrande en vernielde huizen
en kerken. De totdusver aan gebou
wen aangerichte schade bedraagt
ongeveer 25 millioen kronen, de
schade aan particulier eigendom en
verzamelingen van kunstwerken is
niet te schatten.
Van hat SarvIsDhe front.
Weenen, 26 November. Officieel
bericht uit het hoofdkwartier: De
aan de boven-Drlna vechtende troepen
hebben den v|Jand over Gelesenden
Kerara-zadel geworpen en Tsapries
genomen. Ook op den Giljewa. ten
Z.W. vaD Sjonitso, zijn de Montene-
grijoen door onze bataljons terugge
worpen.
Ten Zuiden van Nowipazar bestij
gen onze kolonnes de Mekra Planina.
Ten Z.W. van Mitrowitsa verdrijven
wij de Servischo achterhoede.
Het Merelveld is geheel in het bezit
der bondgenooten.
Van het Russisch-Turksche
front.
Konstantinopel, 26 November. Offi
cieel. Op h6t Kaukasische front is
niets van belang gebeurd.
St. Petersburg, 26 November. Offi
cieel bericht: Geen verandering.
Griekenland en de Entente.
BerlijD, 26 November. Het bericht
uit Saloniki aan de Daily Telr-graph,
dat de koning van Griekenland ge
neigd is het leger te demobiliseeron,
wordt te Beriyn op grond van daar
ontvangen betrouwbare berichten be
twijfeld.
UIT DEN OMTREK.
Texel, 26 Nov.
Gisteren slaagde voor het examen
vrije en ordeoefeningen, te Amster
dam, mej. C. C. A. Koorn, leerlinge
van de byz. Normaalschool, alhier.
Dat het vee dit jaar buitengewoon
duur is mag men algemeen bekend
achten. Sommige uitgekeusde dieren
werden zelfs met buitensporige prij
zen betaald. Zoo verkocht een ODzer
veefokkers twee in dit jaar geboren
ramlammeren, voor het fabelachtig
bedrag van f100.
Door hef kiscollege der Ned. Herv.
Gem. te Oudeschild, zijn herkozen
tot onderling on diakeu dier ge
meente, de periodiek aftredende hee
ren W. Jz. Veen en G. Kuiper, Cz.
Wegens de vele sneeuw, welke
gisteren gevallen is moest nu ook 't
laatste rundvee dat nog in de weiden
graasde, gestald worden. Tengevolge
het vele gras in de weiden, bleef hel
rundvee dit jaar veel langer buiten
dan gewoonlijk.
AGENDA.
zondor
woning. 2. De Zusters.
Cinema Palave, Binnenhaven. 2 Hoofd
nummers 1. Le Gier en de Duif.
2. Cyrano de Bergérac.
Eerste Heldersche Bioscoop, Kanaal wog
112. Hoofdnummer: Duivelsoog.
Bioscoop Tavenu, Spoorgracht. 2 Hoofd
nummers: 1. Eeuwige duisternis. 3. Do
geheimen van de He/gelgroeve.
87 Nov, ^Kunst aan 't Volk". Concert In Casino,
27*Nov. Dansc'l. „Feodora". Bal-Masquó InTivoli.
29 Nov. „Helder'sMannenkoor", Concert, Casino.
8 uur.
1 Dtc. _De toffe Jongens van h6t 7e", in Casino,
8 uur.
„Nieuw Malthuslaansche Boud", Open
bare Cursusvergadering in Tlvoli half 6.
D. HEIJBLOK
en
C. MOLiJN
die mede namens wederzljdsche fa
milie hartelijk dank zeggen voor de
betoonde belangstelling.
Helder, 25 Nov. 1915.
Heden overleed, na een lang
durig lijden, in don ouderdom
van ruim 78 jaar, onze geliefde
Pleegmoeder, Zuster, Behuwd
zuster en Tante, Mevrouw
JOHANNA BEÉRTRUIDA DAMMAN-
VAN DER STAAL,
Weduwe van den Heer j. damman.
Namens Pleegkinderen
en Familie,
Rotterdam, P. van deb Staal.
Helder, A. G. van deb Staal.
De ter-aarde-bestelling zal plaats
hebben Dinsdag n.m. één uur.
Verzoeke van rouwbeklag
verschoond te blijven.
Hieimede betuigen wij onzen har-
telijken dank voor de vele biyken van
belangstelling en hulp, by de ziekte
en het overiyden van onze geliefde
Moeder, Zuster en Behuwdzuster,
Mejuffrouw de Wed.
H. OUT-ROMIJN,
ondervonden. In het bijzonder aan
den WelEdel Zeergeleerden Heer Dr.
en Mejufft. de Wed. Schoe.
Namens Kinderen eit
verdere Familie.
's morgens 11 uur precies, in
„Helders Marinegebouw".
Aller opkomst noodzakelijk.
N.B. Voor deze vergadering worden
BEEN convocatie's gezonden.
Zegt het voort!
REKENINGEN EN VORDE-
RINGEN WORDEN INGE
WACHT VAN DEN HEER
WESTSTRAAT 100
BINNENHAVEN 81
Mevr. LOUWERSE, Anberpurk 19,
vraagt een flinke Dag-Dienstbode.
Zich aan te melden 's avonds na 7 uur.
Terstoud gevraagd
een nette Dag-Dienstbode.
Adres: Dfikstraat 11.
Gevraagd een net Meisje,
voor hulp in de huishouding.
AdresVan Galenstraat 63.
