HELDERSCHE COURANT
VOORHEEN GENAAMD 'T VLIEGEND BLAADJE
Nieuwsblad voor Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
Eerste; Blad.
Viigiftiging van het bloei
No. 4555
ZATERDAG 11 DECEMBER 1915
43* JAARGANG
Abonnement per 3 mnd. 65 ct, franco per post 90 cL, Buitenland f 1.90
Zondagsblad 45 52"/2 0.85
Modeblad 65 75 1,00
Voor het Buitenland bij vooruitbetaling - Losse nummers der Courant 2 ct.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag
UITGEVER: C. DE BOER Jr. - HELDER
Bureau: Koningstraat 29 - Interc. Telefoon 50
Advertentlfln van t tot 4 regels (bij vooruitbet.) 30 cent Elke regel meer 6 ct.
Ingezonden mededeelingen van 1 tot 4 regels 75 cent Elke regel meer 15 cent
AdvertentlBn op bepaald aangewezen plaatsen worden 25°/o hooger berekend.
Broote letters en ollché's naar plaatsruimte. Bewijs-exemplaar 2Jr cent
Op- en ondergang van Zon en Maan
en tijd van hoogwater (Texel).
Sïït
»ec. op: onder: op: onder: v.m.: n.m.
Zondag X3m.ll.49a. 11.9 8.8 3.44 -.- 0.17
Maandag 13 a. 0.1 S.4 3.44 0.22 110
Dinadag 14 O.llm.O.27 8£ 8.44 1.14 2.8
Woensd. IS 0.25 n 1.42 8.6 3.44 2.12 8.6
Donderd. lö 0.8» 2.67 8.7 3.44 8.16 4.4
VrUdag 17 0.S6 4.11 83 8.48 4J8 6.8
Saterdag II 1.1» 6.24 8.10 3.43 6.21 6.8
DE WEEK.
7 December.
Over het doode Bestand, wijlen
den Godsvrede, of „treuga Dei",
zooals dr. Kuyper 't blijft noemen
de groote Leider, wiens dictatuur door
de brochure van zijn oproerig ge
worden lijfstaf slechts kan vergroot
worden, over wylen het Bestand
heeft de leider der vrij liberalen bij
de Algemeen# Beschouwingen over
de Staatsbegrooting-1916 op Donder
dag 2 December een splinternieuw
woord gesproken. Het laat mij vol
komen, absoluut koud aldus mr.
Tydeman of van dat Bestand be
weerd wordt dat het nog leeft dan
wel dood is. Ik ken dat ding niet.
De Godsvrede is iets, op en neer
gaand met den oorlogs-thermometer.
Eene mentaliteit, stemming, andere
niet. Voor veler gevoel schuilt er
waarheid in deze opvatting. Weet-ge,
't gaat met ons, menschen, evenals
met de runderen in de wei. Wan
neer het onweer gaat dreigen, *t stil
wordt in de natuur, vreemd stil, de
vogels hun getjilp staken, vanuit de
verte vreemd aanrollend gedruisch in
de lucht is, loodgrijze wolken zich
samenpakken, dan steken de run
deren haar koppen bijeen. Dan wor
den liefdes-veeten van favoriet- en
andere koeien vergeten. Zelfs de
norsch-woeste stier wordt gedwee.
Maar als 't noodweer is voorbij-ge
dreven, ëe lucht helder, de vogels
we4r aan 't kwinkeleerenwel, dan
herleven de twisten. Ik mag de beeld
spraak gevoegelijk gebruiken, waar
dr. Bos bij het reeds genoemde groot-
politieke dfibat ook allegorie koos,
aan het dierenleven ontleend. Hij
vergeleek immers de Kamer met het
kameel, - het grillige dier - dat niet
verkiest te loopen, voor en aleer men
van den opgeladen last ook al is
die zeer klein een brokje heeft
afgenomen. De heer Bos zei dit, doe
lend op minister Treub's belasting-
Ingezonden Mededeellng.
Voor hen die
geene renten hebben.
De ziekte is nooit welkom, daarmee
is iedereen het eens. Toch is het
zeker dat zij minder moeiel(jk zal zijn
voor hem die geen zakelijke zorgen
heeft, dan voor den werkman die
slechts rekenen kan met zijn kracht,
den goeden staat van zijne armen en
zijne beenen en het evenwicht van
zijn gezondheid. Aan dezen laatste
kan men natuurlijk noch rust, noch
een duren en saamgestelden leefregel,
noch ook de een of andere luchtkuur
voorsehrljvenhij zou dat toch niet
kunnen uitvoeren. De werkman die
op z\jn Zaterdagscb loon rekent, heeft
een middel noodig, krachtig genoeg
om te genezen zonder dat hy met
werken behoeft op te houden. Dit is
zeker niet gemakkelijk, maar in heel
wat gevallen hebben de Pink Pillen
dergelijke genezingen aan werklieden
bezorgd.
Mej. Hblöne Qoenel, fabriekwerk-
ster, wonende te Rosières (Frankrijk),
rue des Ecoles, schrijft:
„Ik ben zeer bloedarm geweest, ik
had al mijne krachten verloren en
zag [het oogenblik naderen waarop
ik mijn werk moest verlaten. Gode
zij dank heeft men my de Pink Pillen
doen innemen en deze pillen hebben
mij dadelijk mijne krachten en mijn
eetlust doen weervinden, zoo dat ik
zeer spoedig een volkomen gezond
heid heb weergekregen."
De heer Rogeb Gustavb, wegwer
ker, 78, rue de la Petite-Tannerie, te
Troyes (Frankrijk), schrijft:
„De Pink Pillen hebben mij goed
genezen. Een jaar geleden ben ik met
de behandeling opgehouden en Bedert
dien tijd heb ik geen nieuwen aanval
van ziekte gehad."
De heer Luoien Gaboriaud, machi
nist in de papierfabriek te Montfourat-
les Eglisottes (Frankrijk), schrijft:
„Bij afloop van mijn diensttijd was
ik, ten gevolge van bloedarmoede,
zeer zwak. Ik zag er slecht uit. Mijn
eetluBt was grillig en ik verrichtte
met moeite mijn werk.
Ik heb veel aan schele hoofdpijnen,
hartkloppingen en benauwdheid ge
leden.
De behandeling met de Pink Pillen
heeft mij veel goed gedaan en mij
de krachten weergegeven, noodig om
m(jn nogal moeielljk werk te ver
richten."
De Pink Pillen zijn verkrijgbaar
a f 1.75 per doos, en f9.- per zes
doozen bij het Hooiddepöt der Pink
Pillen, Dacostakade 15, Amsterdam;
voor Helder en OmBtreken bijAlb.
TEN KLOOSTER, Keizerstraat
en H. W. ZEGEL, Kanaalweg
te Schagen bij J. ROTGANS; te den
Burg (Texel) bij T. RUIS, en verder
bij vemhilleade Apothekers en goede
Drogisten.
ontwerpen. Aangenaam was 't niet
voor onzen kranigen Gogel H. Trou
wens, men behoeft geen zwartkijker
te zijn om te beseffen, dat de Alge
meens Beschouwingen, voorzoover
die zich uitstrekten tot het comité-
generaal van Vrijdag 3 December,
waarop de geheime vergadering van
Dinsdag 7 December volgde, het
kabinet Cort v. d.-Linden zware, moei
lijke, gevaarlijke uren voorspellen.
Rechts over gansch de linie, bij
monde van den vurigen Lohman
den bezadigden, maar niettemin di
puntjes op de i's zettenden dr. Nolens
en den hartstochtelljken Van der Voort
van Zijp, sprekend ook p. p. van dr.
Kuyper, Rechts heeft „den hand
schoen opgenomen, door het kabinet
toegeworpen". De oorlog is verklaard
aan het „zuiver-vrljzinnige, het Con
centratie-kabinet". Niet slechts de
Godsvrede, maar ook het extra par
lementair karakter van het in Augus-
tus-'lS opgetreden ministerie is door
Rechts verworpen. Men had aldus
de woordvoerders der Coalitie veel
meer in de neutrale zóne moeten
blijven. En de doodzonde, de hoofd
grief is dat minister Treub, met
wreede hand, een dikke streep heeft
gehaald door Talma's socialen arbeid.
Dat heeft den stryd op leven en dood
ontketend. Er dreigen inderdaad on
heilspellende wolken aan den gezichte
einder. Dat de leider der vrij-li be
ralen, de heer Tydeman, zijn hart
verpand heeft aan het Algemeene,
zelfs bijna aan het vrouwenkiesrecht
't deed dr. Bos, den vrijz.-democr&at,
jubelen, 't Is voor de vrienden en
vriendinnen van deze hervorming ook
werkelijk een „Sinterklaas-surprise",
waar zij nauwelijks op hadden durven
hopen.
Maarde „donkere stippen" zyn er
in grooten getale. Naast overvloed van
vraagteekens". Minister Pley te keerde
uit de korte „villégiature" in Den
ig terug. Werkt voorloopig nog
niet op hot Plein-departement, maar
in zyn woning. Sommigen beweren,
dat 't slechts een voorspel beduidt
van zijn aftreden als minister van
Koloniën, dat volgen zal zoodra men
den nieuw te benoemen titularis aan
de Kroon kan voordragen. Intusscben
kwam de nieuwe Gouv.-generaal in
de Hofstad aan. En de „menschen,
die 't weten kunnen", houden vol,
dat de heer Van Limburg Stirum
den tijd tot half Januari, als
wanneer Z.Exc. per „Insulinde" naar
de Oost vertrekt, zal gebruiken
om met den demisaionairen mi
nister van Koloniën, in overleg na
tuurlyk met den premier, te confe-
reeren over velerlei, met het beleid
van den onder-Koning te Buitenzorg
verband houdend. Het lijkt niet on
aannemelijk, maar ik heb 't meer
opgemerkt met al wat voorspel
lingen betreft in zaken van Staats
bestier dient men nu driedubbel
voorzichtig te wezen
Wij hebben de Sinterklaas-surprises
straks reeds genoemd ontvan-
m. De geheimen zyn ontsluierd. De
van verwachtings-spanning popelende
harten zijn tot rust gekomen. Ondanks
wereld-crisis en heerschende nooden
i 't voor den Middenstand een
goede, gebenedijde Sinterklaas. De
bekende „oudste menschen" kunnen
zich niet zulk eene drukte herinneren
op 4 en 5 December. De poging om
de feestviering op Zaterdag 4 Decem
ber ie schuiven, had tengevolge, dat
w(j nu twee Sinterklaas dagen kregen.
De dreigende papiernood in Patria,
welke reeds leidde tot een „stroo
ming", ten doel hebbend om den
uitvoer van lompen en oud papier te
verbieden, deed niets minder dan
in normalen tijd kwistig zijn van
drie- en vierdubbele windsels. Wy,
menschen, kunnen zoo dartel-licht
zinnig zyn ondanks al onze deftige
theorieën en plechtstatig gekljk I
Er was ook eene zeer pijnlijke
Sinterklaas surprise. De arrestatie, in
voorarrest, op Zaterdag-namiddag van
den hoofdredacteur van „De Tele
graaf'. Ik wil over deze zaak niets
zeggen. Te midden van den „choc
des opinions", den hevigen strijd, de
woeling der meeningen, waaruit
allicht eenmaal „de waarheid" moet
voortkomen, naar de bekende, mooie
„Du choc des sentiraents et des
[opinions
La vérité 'sélance et jaillit en
[rayons".
houd ik my omzichtiglijk in de
streng-neutrale zóne.
Terwijl ik dit schrijf, wordt gemeld
dat verschillende leden van ons Par
lement - de heer Duys voorop -
stappen hebben gedaan om te bereiken
dat men den heer J. C. Schröder op
vrije voeten zal stellen.
Wat bij de emotie, de beroering,
die het geval der arrestatie van den
bekwamen Amsterdamschen pereman,
den onstuimigen journalist met zijn
eerlijk hart maar echte scherpge
punte pen, weldadig aandoet, het is
de warme, krachtige, hartstochtelijke
opwelling ten gunste der bescherming
van onze vrijheid van pers. De „Rot
terdammer", de streng-Rechtsche,
spreekt van „den vrijen man met
het vrye woord". De vrye socialisten
en anarchisten, de sociaal democraten,
zeker niet de beste, naaste vrienden
van den heer Schróder geven aan
hun gevoel van verontwaardiging
vrijelijk uiting.
Ik beoordeel de zaak, waar 'thier
over gaat, niet. Maar stip dit ver
schijnsel slechts aan met echte waar
achtige vreugde. Hot echte oude
Nederland van do „klassieke vrljhied
van het woord" is wakker geworden.
Laat zich dergelijke dingen niet wel
gevallen.
Dat is goed.
Dat vind ik van alle „surprises",
welke de Sinterklaas week in 1915
ons bracht, de mooiste.
De beteekenis daarvan verdringt
al het andere. Er zijn zeker interes-
sant-actueele nieuwtjes, zooals: de
benoeming van generaal Van Ter-
wisga tot Commandant van het veld
leger, als opvolger van gen. Buhl-
man, de candideering van oud-mini-
ster Kolkman te Nymegen in de
vacature—O. van Nispen, ter speciale
bekamping van zijn opvolger mr.
Treub.
Maar dit, en nog veel meer
belangwekkends, zinkt voor mijn
gevoel in het niet bij wat het geval-
Schröder te aanschouwen gaf. Het
Nederlandsche volk, in al zijn sferen,
heeft hier de Nederlandsche justitie
een lesje gegeven, eon zeer vriende
lijken wenk, waarmee zij haar voor
deel kan doen.
Mr. Antonio.
DE OORLOG.
De officieele legerberlchten van
8 en 9 December.
Van het W e s t e 1 y k front.
Het Fransche communiqué van den
8sten meldt eenige vooruitgang in
de streek van Souain.
Van 3000 M. hoogte werd een
Duitsch vliegtuig naar beneden ge
schoten. Het viel binnen de Fran
sche linies.
In het bericht van 9 dezer wordt
aangegeven dat de Franschen bly ven
vooruitgaan ten O. van de heuvel
van Souain. De Duitschers beheer-
schen nog slechts een klein gedeelte
van de thans geheel ontredderde
eerste loopgraaf.
In Argonne mangevechten.
Het Duitsche legerbericht van den
9en maakt slechts melding van vrl)
hevige artillerie-gevechten op ver
schillende punten van het front.
Van het Oostelijk front.
De berichten van Russische zijde
melden het verijdelen van een poging
der DuitBchers om by Uxküll een
arm van de Duna over te steken.
Een kabelballon der Duitschers werd
tot dalen gedwongen. Na de daling
werd een ontploffing waargenomen,
waarschynlyk ontstaan door het tref
fen van de ballon of van een gas
houder.
Een groot Duitsch vliegtuig moest
wegens een motor gebrek binnen de
Duitsche linies landen.
De Duiteche en Oostenrljksche mede
deelingen geven den toestand als on
veranderd aan.
Van het Z u i d e 1 ij k front.
Volgens een Italiaansche mede-
deeling van den 83teD, werden de
stellingen in het Ledro-dal door de
Oostenrijkers aangevallen. De aanval
werd evenwel afgeslagen. Op het
Karstplatcau blijven de Italianen in
het offensief. Na een schitterend ge
vecht bij San Michele werd een sterke
stelling der Oostenrijkers genomen.
146 man, w.o. 8 officieren werden
gevangen genomen. Verder werden
1 geweren en ander oorlogsmate
riaal buitgemaakt.
Van Oostenrljksche zijde wordt
evenwel gemeld dat de Italianen op
verschillende gedeelten van het front
tevergeefs hunne aanvallen voort
zetten. Bij Görz, San Michele, en San
Martino werden alle aanvallen afge
slagen. By Tolmino werd het front
der Oostenrijkers verbeterd door de
verovering van een deel der Italiaan
sche stelling.
In Zuid-Tirol artillerie gevechten.
Van het Servische front.
Het Duitsche legerbericht van den
9en geeft aan dat de gevechten tegen
de Montenegrljnen met succes worden
voortgezet. Verschillende plaatsen
werden bezet. Aan de Wardar maken
de vorderingen eveneens goeden voort-
het Oostenrljksche com
muniqué werden de Montenegrynen
in de streek van Berane gedwongen
hunne rechtervleugel terug te trek
ken. De Serviërs werden op de hoog
ten van Ipek teruggeslagen.
Den 8sten werden twee officieren
en 1000 man gevangen genomen.
Het Bulgaarsche legerbericht van
den 7en meldt de voortzetting van
de vervolging der Franschen aan
beide oevers van de Wardar. Het
spoorwegstation Demir Kapoe is door
de Bulgaren bezet.
Bij het dorp Petroz werd een
Fransch bataljon uiteengeslagen. Het
kamp viel in handen der Bulgaren.
Ten Z. van Stroemitsa worden de
Franschen en Engelscben aangevallen.
114 Engelschen werden gevangen
genomen, 2 kanonnen met munitie
wagens, en een machinegeweer buit
gemaakt. De gevechten worden met
de grootste verbittering voortgezet.
De kolonnes welke oprukken in
de richting van Ochrida, zijn in de
vlakte van Ochrida aangekomen. De
door de troepen aan de Servisch-
Albaneesche grens ingezamelde buit
neemt reusachtige afmetingen aan.
BU Dzjakowa werden 18 kanonnen,
Ingezonden Mededeellng.
HERMAN NYPELS - HELDER.
Heeren Regenjassen, In gummi en
waterproof.
Van af f 17.00.
Nieuwste kleuren en modellen.
100 munitiewagens, 15 automobielen,
4 wagens met oorlogsmaterieel etc.
buitgemaakt.
Van Engelsche zijde komen thans
verschillende berichten over den terug
tocht der troepen op den Balkan.
Volgens deze mededeelingen was het
Fransche front by de pogingen om
verbinding te krijgen met de Serviërs
welke in de Baboena-pas stand hiel
den, zeer sterk uitgerekt. Na de
nederlaag der Serviërs was het een
gebiedende noodzakelijkheid deze linie
te verkorten. De terugtocht werd met
groote orde uitgevoerd. Alle materieel
werd meegenomen. Het front werd
eenigszins meer naar het O. verlegd
ten einde in nauwere aanraking t6
komen met de Engelsche strijd
krachten. Dit wordt medegedeeld in
berichten van den 7en. Daarna wordt
melding gemaakt van de voortdurende
aanvallen der Bulgaren, waarby de
laatsten groote verliezen leden en geen
icces behaalden.
Datum 8 dezer wordt echter reeds
gemeld, dat gebleken is, dat de
Bulgaren voortdurende versterkingen
ontvangen. By de voortzetting van
de aanvallen, waarbij de Bulgaren
een geweldige artilleristische voor
bereiding toepassen, moeten de voor
uitgeschoven posten op de hoofdlinie
terugwijken.
Dit was nog slechts een begin.
Volgens een Engelsch bericht van
den 9en hebben de Engelschen bij
Doiran ook aardig klop gehad. De
Bulgaren slaagden er aanvankelijk
in met kleine afdeelingen tot aan de
Engelsche stellingen door te dringen.
Daarna vielen zy evenwel met groo-
tere macht aan, waarbij zy er in
slaagden de Engelschen te verdrijven.
Dit alles gebeurde den 6en Decem
ber. Volgens het bericht van den
9en werden de Engelschen in den
loop van den 8stea dezer opnieuw
aangevallen, De tigaren werden
overal teruggeslagen. Echter wordt
er bijgevoegd dat 's avonds op nieuwe
stellingen werd teruggegaan, daar
deze beter aansloten b(J de algemeene
linie.
Volgens een Duitsch bericht trach
ten 4 Servische divisies door Albanië
naar Durazzo terug te trekken, ten
einde aldaar te worden ingescheept
voor Saloniki.
Volgens de Basler NAchrichten zyn
Fransche en Engelsche troepen te
Santi Quaranta geland, en is do uit
zending van Italiaansche troepen van
Bari naar bovengenoemde haven in
vollen gang.
In Mesopotamia.
Van Turksche zijde wordt dd. 8
gemeldOnze troepen breügen den
vijand, die Koetel-Amara verdedigt,
duchtig in het nauw. Enkele vijan
delijke kolonnes die trachtten te
vluchten hebben aanmerkelijke ver
liezen geleden.
Wij hebben 300 beladen kameelen
buitgemaakt.
Onze vooruitgeschoven kolonnes,
die van onze flanken tot by Sjaik
Saad zijn doorgedrongen, belemmeren
den terugtocht van den vijand.
Da dulkbootenoorlog.
Officieel wordt bevestigd dat door
de Vereenigde Staten aan de Oos-
tenrijksche regeering een nota is
gezonden, waarin onvoorwaardelijke
bestraffing wordt gevraagd van den
gezagvoerder van de duikboot welke
het schip in den grond boorde, en
volledige schadevergoeding voor de
gezinnen der omgekomen Ameri-
kaansche passagiers.
Omtrent de nota wordt nog mede
gedeeld dat zij kort en krachtiger
is dan alle tot Duitschland gerichtte
nota's. De kortheid is een gevolg van
den wensch om de zaak zoo spoedig
mogelijk uit den weg te ruimen, en
niet eerst een reeks stukken te wis
selen als na het in den grond boren
van de „Lusitania" is
Naar wij in ons vorig nummer
mededeelden, werd bericht dat het
Amerikaansche stoomschip „Commu-
nipaw" gezonken was. Thans wordt
echter uit Washington gemeld, dat het
schip werd aangehouden en naar een
ongenoemde haven werd opgebracht.
Volgeri's een Engelsch bericht zijn
twee stoomschepen, de „Veria" en
de „Goulandis", gezonken.
In de Adratlsche Zee.
Weenen, 9 Dec. Een onzer duik-
booten heeft eergisterochtend in de
Golf van de Drin (Adriatische Zee,
ten Zuiden van het meer van Skoe-
tari) een Albaneesch motor-zeilschip,
waarop zich 80 Servische soldaten
met geweren, vier kanonen en mu
nitie bevonden, aangehouden en naar
Cattaro opgebracht.
Db Duitsche Rijksdag.
De rijkskanselier Von Bethmann
Hollweg hield in den Duitechen Rijks
dag eene rede over den toestand.
Hü deelde mede, dat door de Entente
alle pogingen waren aangewend om
Bulgarije tot ingrijpen aan hare zijde
te bewegen, zelfs bood men bet een
gedeelte van Servië aan. Door Rus-
laud in den steek gelaten na den
jongsteu Balkanoorlog, moest Bul
garije, dat de grootste lasten van den
oorlog had gedragen, het aanzien
dat de vruchten van zijne overwin
ning aan zijne buren toevielen. Ser
vië besloot, in plaats van naar een
overeenstemming te streven en het
land de offers vau een nieuwen veld
tocht te besparen, niet alleen den
vereenigden aanval van de verbon
den Duitsch Oostenrijksche legers
opnieuw het hoofd te bieden, maar
ook tegen zyn oostelijken buurman
op te trekken. De kanselier her
dacht, onder toejuichingen, den moed
van de verbonden legers der centra-
len en besprak de vrijmaking van
den weg naar het naburige Oosten,
een mijlpaal in de geschiedenis van
dezen oorlog. Uit militair oogpunt
is een rechtstreeksche verbinding
met Turkije van onschatbare waarde;
in economisch opzicht zal de toevoer
uit de Balkan8tateu en Turkije onze
voorraden op voor ons zeer welkome
wijze aanvullen.
Daarenboven z(jn de vooruitzichten
veelbelovend. Dank zij de vooruit
ziende staatkunde van koning Ferdi-
nand, is een vaste brug tusachen de
onverbreekbaar verbonden keizerlijke
mogendheden, den Balkan en het
Naburige Oosten geslagen.
Deze brug zal na het sluiten van
den vrede niet weerklinken van de
stappen der marcheerende bataljons,
maar aan werken des vredes en der
Kultur dienstbaar zijn. (Levendige
toejuichingenLiebknecht interrum
peert: „En van de Duitsche Bank!"
Groote opwinding).
Over de landing van Entente troepen
te Saloniki sprekend, zeide de rijks
kanselier
W(j zijn nu getuige van het
belangwekkend schouwspel, dat de
bestrijders van het Pruisische mili
tarisme de overheerschende macht
der Engelsche vloot gebruiken als
brutaal dreigement, om de Griekache
regeering tot verzaking van bare
plichten als onzijdige mogendheid te
dwingen. (Hoort! Hoort!)
Hij' critiseerde hetgeen de Entente
van Griekenlands „welwillende neu
traliteit" had geëischt.
Met geraffineerd komediespel heeft
Engeland aan de wereld de voorstel
ling opgedrongen, dat het in edel
moedige onbaatzuchtigheid ter wille
van het overweldigde België naar de
wapens heeft gegrepen en aan Duitsch
land een strafrechtelijk vonnis heeft te
voltrekken.
Het is Engeland gelukt daarmee
overal zaken te doen. Mettertijd heeft
het België toch als oorlogsmotief los
gelaten.
Hij geeft daarna de Duitsche mee
ning weer over Engeland's ingrijpen,
onzen lezers genoegzaam bekend,
en bespreekt den toestand aan de
verschillende fronten, en dien achter
het front.
In België zijn de toestanden op
landbouw- en economisch gebied na
genoeg normaal; het is echter niet
mogelijk de arbeidsmarkt gebeel te
herstellen, omdat Engeland door af
sluiting van den overzeeschen uitvoer
de Belgische nijverheid verworgt.
(!Red. „H. CL").
Nooit is in de wereldgeschiedenis
achter het front zooveel vredeswerk
verricht.
Wij beschikken over voldoende
levensmiddelen, als we ze juist weten
te verdeelen, daarop komt het aan.
Ooze vijanden betalen voor de be
langrijkste levensmiddelen liooger
prijzen dan wij. (Liebknecht wordt
wegens een interruptie tot de orde
geroepen).
Onze tegenstanders trekken uit
onzen militairen en economischen
toestand de conclusie, dat wy weldra
uitgeput zullen zijn. Vooral ons bede
len om vrede speelt een groote rol.
De kanselier schrijft dezen persveld
tocht toe aan de pogingen der En
tente na de mislukking der Balkan-
politiek. Als onze vijanden zich thans
nog niet voor de feiten willen buigen,
zullen zij het later moeten doen. Het
Duitsche volk is onoverwinnelijk, enz.
Hierna heeft de interpellatie van
i Soc. Dem. plaats: „Ie de rijks
kanselier bereid te verklaren op
welke voorwaarden hy bereid zou
zijn in vredesonderhandelingen te
treden?" De interpellatie wordt toe
gelicht door Scheidermann, die meent,
dat men geen veroveringsoorlog mag
voeren, maar ook geene afscheiding
van Elzas Lotharingen moet eischen.
Het uithongeringsplan van Engeland
is mislukt. Wy staan sterk genoeg
om openlijk over vrede te kunnen
spreken zonder dat men dit voor
zwakte aanziet. Wü wenschen, dat
de eerste beslissende stap om een
eind te maken aan den oorlog, van
Duitschland zal uitgaan.
De rijkskanselier merkte op, dat
het buitenland, dat in deze inter
pellatie zwakheid zag, uit de toe
lichting wel zal merken, dat dat
geenszins het geval is. Onze vijanden
moeten, na de door ons en onze
bondgenooten bevochten successen,
wel tot de conclusie komen, dat het
spel voor hen verloren is en moeten
wü daarom geene poging doen den
oorlog te beëindigen?
Onzo tegenstanders verkondigen
Duitschlands vernietiging. De kan
selier kritiseert nogmaals de hou
ding van Engeland, en alle gealli
eerden roepen om vernietiging van
het Pruisische militarisme. Al deze
eischen houden zeer rekening met
den feitelüken militairen toestand,
maar men mag den vyandelyken
machthebbers niet te kort doen door
ze als bluf op te vatten.
Hst nieuwBte middel om tot blinde
oorlogswoede te prikkelen, is de hoop
op een uitputtingaoorlog. Dat onze
levensmiddelen toereikend zü'n, dat
het er alleen op aankomt ze juist te
verdeelen, daarover zün wü het eens.
Een gebied van Atrecht tot Meso-
potamië kan aan levensmiddelen
niet worden uitgehongerd. Nu dat
niet is gelukt, wil men het uithon
geren aan grondstoffen. Wy zijn
echter voor een zeer langen oorlogs-
duur van al het noodige voorzien.
Wat betreft de uitputting van het
menschenmateriaal, zoo heeft deze
oorlog totnogtoe geleerd, dat het ge
tal alleen niet voldoende is.
Eerst moeten de maskers vallen.
Nog wordt een vernietigingsoorlog
tegen ons gevoerd. Met theoriën en
Vredesbetuigingen komen we niet
verder. Wanneer onze vüanden met
vredesvoorstellen komen, die met de
waardigheid en de veiligheid van
Duitschland strooken, dan zün wü
te allen tüde bereid ze te bespreken.
In het volle bewustzün van de be
langrüke successen met de wapenen
behaald, wüzen wü.de verantwoorde
lÜkheid voor de ellende, die Europa
en de wereld teistert, af. Men mag
niet kunnen zeggen dat wy den oor
log noodeloos willen verlengen, omdat
wy nog dit en gene pand wilde ver
overen. In vroegere redevoeringen
heb ik het algemeene oorlogsdoel
geschetst; ik kan ook vandaag niet
in bizonderheden treden en u niet
zeggen welke waarborgen de regee
ring büvoorbeeld Inzake België zal
eischen in welke grondslagen zü
voor deze waarborgen noodig acht.
Een zaak moeten onze vü&nden
zich duidelük makenhoe langer
en verbitterder zü den oorlog voeren,
dos te grooter wordende waarborgen,
die wy noodzakelijk vinden. (Toejui
chingen, handgeklap.)
Geen bedreiging van kleino volke
ren, bescherming van ons leven en
vrüheid, dat was het thema waarop
de kanselier zün slot peroratie bouwde.
Daarna legde Spahn namens alle
partyen (behalve interpellanten) een
verklaring af van vertrouwen in den
goeden afloop. Ook de soc.-dem. legden
eene verklaring van bevrediging af.
Nlauwt plannen.
De Romeinsche correspondent van
de „Daily Telegraph" Beint, langs
een omweg uit Konstantinopel te
hebben vernomen dat er thans een
groot Duitsch-Turksch leger wordt
gevormd om op Britsch-Indië aan te
rukken. Het zou bestaan uit 600,000
man, 400,000 Turken en 100,000
Duitschers, onder bevel van maar
schalk von der Goltz, die volgens
een bericht in ons vorig blad het
leger in Mesopotamië zou aanvoeren.
Te Konstantinopel zün volgens den
„Telegraph" correspondent tal van
Duitsche officieren aangekomen. De
expeditie zal, voorspelt bü, ln het
voorjaar worden ondernomen. De
voorgenomen expeditie naar Egypte
zou zün opgegeven.
TWEEDE KAMER.
Zitting van 9 December.
In een gedeelte van ons vorig
nummer gaven wij reeds een uit
treksel uit de rede van Minister
Cort van der Linden, in antwoord op
de gemaakte opmerkingen bü de
algemeene beschouwingen. Het volgt
hier nogmaals.
De Minister verklaart, dat tusachen
de Regeering en de Kamer geene
tegenstellingen bestaan inzake het
waken voor de volksvrüheid. Er zün
echter wel regeeringen geweest, die
in deze hunne roeping vergaten.
Spr. heeft juist de grondwetsher
zlening aan de orde gesteld omdat
hü vertrouwen in het volk heeft.
Doordat de ministers zich een groot
deel van het jaar moeten voorberei
den op allerlei aanvallen op hun be
leid in zaken van betrekkelijk belang,
verminderd hun lust iete goeds te
doen voor het land.
Spr. komt nu tot de neutraliteits
politiek. De Regeering heeft kunnen
rekenen op den steun van de Staten-
Generaal. Wel zün er groepen in het
land die een andere politiek volgen
wil, maar dat deze geen enkele stem
in de Staten-Generaal hebben ge
vonden, is het beste bewüs van den
geringen invloed dier groepen. Wüzyn
het sterkst als ook het volk neutraal is.
De neutraliteit is zeker wel voor-
deelig, maar inzake bet volksleven
hoersehen nog andere betere gedach
ten.
Schaper: Bedoelt u oorlogswinsten?
De Minister: Ik spreek daar niet
van, maar alleen hiervan, dat mate
rieel de neutraliteit het voordeeligst
is. Er is echter ook deze gedachte,
dat men moet werken aan in den
oorlog zoo droevig geschonden rechten.
Men kan zün sympathieën voor de
oorlogvoerenden veilig uitspreken,
maar dat behoeft niet gepaard te gaan
met beleedigingen van de belligerente
volkeren.
Over de „Telegraaf" zal spreker
niets meer zeggen. Vrüheid van druk
pers is een kostbaar goed, maar een
even hoog beginsel voor de persvrü-
held is eerbied voor de wet. Als de
wet geschonden iB, is er slechte éen
macht, die daarover uitspraak zal
doen, de rechterlüke macht. Het bui
tenland moet weten, dat zonder te
zien naar rechts of naar links, de
eerbied voor de wet zal worden ge
handhaafd.
Waar de bultenlandsche toestand
bü voortduring waakzaamheid elseht,
zal nog een groot deel des volks
onder de wapenen gehouden moeten
worden.
Intusscben zal overwogen worden
of niet iets gedaan kan worden en
zoodra de toestand het toelaat zal
een deel naar huis worden gezonden.
Het vermogen der regeering om iets
te doen tot beëindiging van den oorlog
is zeer gering. De oorlogvoerenden
zyn eenigszins wantrouwend tegen
over ons gestemd, en w(j moeten
wachten tot het begrip in hen is door
gedrongen, dat recht en beschaving
meer gediend zü'n door vredesonder
handelingen.
Wat de bljeenroeping van eenicon-
ferentie van neutrale staten aangaat,
zegt spr., dat de Regeering niets bü-
eengeroepen beeft. Niet, dat de wensch
tot samenwerken zou ontbreken,
maar omtrent de opportuniteit van
zulke conferenties kunnen de mee-
ningen verschillen bü verschillende
mogendheden.
Deze rede vulde den ganschen mor
gen. Daarna kwam minister Treub
aan het woord, die den geheelen
middag volsprak.
Wat minister Cort zeide, komt in
hoofdzaak hierop neer, dat het Ka
binet „den draad van vóór den oorlog
weer opvatte"zooals de minister hét
uitdrukte; en dit is niet het program
van de concentratie, maar het eigen
program dezer Regeering. In 1918,
zeide de minister, was nog slechts
_,hoop" op goeden uitslagthans be-
Btaat een „goede verwachting". Zelfs
getuigde de minister, dat de aange
wende poging met succes schünt te
zullen worden bekroond.
Wat ouderdoms-voorziening en be
lastingplannen betreft, schynt er tus
achen de Regeering in haar geheel
en den minister van Financiën eene
duidelüke politieke verwüdering te
zyn ontstaan, aldus het „Handels
blad".
Tot nu toe liep de individueel-
politieke lün van dezen -minister
parallel met die van de Regeeriogs-
collectiviteit. In den laatsten t(jd
echter scheen zü, op de quaestie van
den voorrang der behandeling van
wetsvoorstellen, te gaan divergeeren
van deze laatste.
Dit vooruitzicht werd reeds eeniger-
mate geopend in de rede van den
premier.
Als het aan de orde stellen van ze
kere voorstellen, zoo zei deze, de conti
nuïteit der Regeering zou dreigen te
verbreken (m. a. w.): het ministeri
eels leven der gansche Regeering ln
gevaar zou kunnen brengen), dan
zouden zulke voorstellen thans niet
mogen worden ingediend (men ziet
dus ook hier weergeen vermüden
van politieken s t r d, alleen maar
van groote politieke crises).
Het zal kunnen voorkomen, dat één
minister wèl aftreedt om een reden,
die, in deze buitengewone omstandig
heden, de gansche Regeering nog
stoelvaBt zou hebben gelaten.
De inconsequentie ligt erbovenop.
Het verschil in gedragslün, dat bier
wordt geteekend tusachen het gan
sche Kabinet, dat zich een oorlogs
pantser heeft aangetrokken, en één
minister, die in vredestenue strijdt,
zal dan ook wel liggen in verschil
van gevoelen tusachen den minister
raad en dien eenen ministerden
heer Treub.
Ingezonden mededeellng.
Er is geen verontschuldiging voor,
als gij er zelf aanleiding toe geeft.
Overvloed van urinezuur in het
bloed is een kwaad ding. By sommige
menschen vormt zich tweemaal zoo
veel urinezuur als by andereu. Het
ontBtaat gedeeltelijk uit vleesch en
andere sterke voeding, gedeeltelijk
uit weefsels van het lichaam bü in
spanning.
Slachtoffers van urinezuur zyn
rheumatisch, zenuwachtig, slecht ge
humeurd, achterdochtig, lüden aan
hoofdpijn, zün soms duizelig of wor
den gekweld door plotselinge, vreemde
pün. Zü worden te spoedig oud en
na verloop van tyd ontwikkelen zich
hartkwalen, niergruia, verharding der
aderen, waterzucht of de noodlottige
Bright's ziekte (chronische nieront
steking).
Neemt uw maatregelen by het eer
ste teeken van urinezuur-kwalen, want
urinezuur is het kwaadaardigste ver
gift, dat aan de wetenschap bekend
is. Eet weinig vleesch en niet te veel
van hetzelfde voedsel. Drinkt melk
en water. Neemt voldoende lichaams
oefeningen en rust, en slaapt meer.
Gebruik Foster's Rugpün Nieren Pillen
om de verzwakte nieren te herstellen
en verschaft aan deze organen de
noodige hulp om hen ln staat te stellen
hot urinezuur uit het bloed te fll-
treeren.
Foster's Rugpün Nieren Pillen ver-
wüderen het urinezuur en andere nier-
giften, de gewone oorzaak van nier
steen, blaasontsteking en rheumatiek,
en zü helpen het opgehoopte water
bü waterzucht af te voeren. Dit ge
neesmiddel werkt alleen op de nieren
en blaas.
Te Den Helder verkrijgbaar bü
Alb. ten Klooster, Keizerstraat 93.
Toezending geschiedt fr. na ontv. van
postwissel k f 1.76 voor één, of f 10.—
voor zes doozen.
Eischt de echte
Foster's Rugpün
Nieren Pillen; wei
gert elke doos die
niet voorzien is
van nevenstaand
handelsmerk. (58)
