AGENDA.
Witw Bioscoop, Koningstraat. 2 Hoofd
nummers: „Schaduwen des levens" en
„Charlle's avonturen".
Cinema Palace, Binnenhaven 2.Hoofd-
>r„Oordeel niet lichtvaardig".
112. Hoofdnummer: „Tigi
Bioscoop Tavonu, Spoorgracht. Hoofd
nummer: „De ongeziene getuige".
Ili Doe Mobilisatieclub van soc.-dem. militairen.
Huiab. Pcestv6rgadering in Tlvoli, half8.
18 Dec. Dansclub „T.O.P.", uitveering in Tivoli,
20 »ec. Alg. Ned. Geli.Onth.Bond Propaganda-
avond in Casino, 8 uur.
31 Dec. Dansclub „I. M. O." Afternoon-Bal in
Casino, 's mldd. half drie.
Kon. Ver. „Het Nederl. Toon." Opvoering
van: „Paria", in Casino, 8 uur.
MARINE EN LEGER.
B|j beschikking van don minister van mar
ï(jn de navolgendo plaatsingen, enz. gelast
3 Januari t. v
kapitein lultenaut J. L von Lescheu geplaatst
te Vlissingen; kapitein-lnitenant P. A. Bik,
thans lste oflicier aan boord Hr.Ms .Holland".
Ïesleld ter beschikking; deze zal den 29sten
anuari 1916 por particulier Stoomschip „Oran
je" van de Maatschappij „Nederland" naar
Oost-IndiQ vertrekken; kapitein-lnitenant F.
H. baron van Dedem geplaatst aan boord Qr.
Ms „Holland", als lste olflcier; luitenant ter
zee lste klasse J. J. Roog eervol ont
heven van het bevel ovor Hr. Ms. .Sperwer"
en geplaatst te Rottum; luitenant ter zee lste
klasse b(j de Koninklijke Marinoroserve
R. L. Dijkhuis belast met het bevel over Hr.
Me. „Sperwer"; luitenant ter zee 2o klasse J. P.
Seret goplaatst bü do Marlne-macliloistenschool
te Dordrecht. Luitenant ter zee 2e klasse P.D.
de Veer geplaatst bij de kweekschool voor de
zeevaart to Leiden.
6 Januari kapitein terzeeW.H. von Leschon,
thans geplaatst te Vlissingen, gesteld ter be
schikking.
De luitenant ter zee 2o kl. L. A. C. M. Door
man, werkzaam geweest bil hot expluitatle-
detachomoDt in Nieuw-Oulnea, wordt binnen
kort uit Oost-IndiO terugverwacht
État-majoor van Hr. Ms. pantser
schip „Hertog Hendrik".
De état-major van Hr. Ma. pant
serschip „Hertog Hendrik", dat uit
Oost Indië wordt terugverwacht, be
staat uit: kapitein ter zee J. F. Hosang,
commandant, luitenants t. z. Ie kl. J- J.
de Vries (le officier), J. A. Brouwer
en J. C. P. Eeftiock Scbattenkerck
luitenants ter zee 2e kl. H. van Nie,
J. W. Langcler, M. C. de Jong, J.
Abbinga en L- F. Klaassen; officier
van gezondheid le kl. J. F. Hulk;
officier van administratie le kl. W.
L. G. J. F. Cramer von Baumgarten
officier-machinist le kl. W. K. L. A.
van Bommel en officier mach 2e kl.
W. G. Jacobs-
Met dezen bodem koeren de adel
borsten van het jongste jaar van hst
Kon. instituut, der marine terug, die
in October met Hr. Ms. pantserschip
„De Ruyter" naar Colombo zyn ver
trokken.
STOOMVAARTBERICHTEN.
Stoomvaartmaatschappij „Nederland".
Prins dor Nederluitr.. U13 Dec. Gibraltar gep.
Rondo arrlv. 13 Dec. v.Ncw-Vork t. Phlladelpuli
Oranje, thulsr., vortr. li Dec. van Sabang
Blimon.thuisr., vertr. li Dec. van Napels
n.mka vertr. 14 Dec. van Colombo naar Durban.
Floresarriv. 16 Dec. van Buenos Ayrea te A'dara.
Koningin derNoderlandon arr. li Dec. van A'dam
Rembrandt.thuisr, arrlv. 14 Dec. te Suer.
Boeton, tliulsrpass 14 Dec Dover.
Jan Pletersz. Coen, thulsr., vertr. 16 Pee. vi
van Falmouth.
Rotterdamsche Lloyd.
Ophir.uitr., pass. 10 Doe Kaap 1
Hamarinda vertr. 12 Dec vanCoronel naarR'dam.
Djucja, uitr., paaa. 18 Dec. Gibraltar.
Menado van R'dam naar Norfolk, pass. 16 Uk.den
Noord-Hindor.
Koninklijke Hollandsche Lloyd.
Gelria, uitr.,vortr. 12 Dec. van Bahia.
Holland ia, uitr., vertr. li Dec. van Vigo.
Gooiland, uitr., vertr. 14 Dec. van Santos.
Kon. West-Indische Maildienst.
i .odewijk van Nassau, van A'dam naar Colon,
pass. 18 Dec. Dungeness.
Jan van Nassau arriv. 13 Doe, van R'dam te New
York.
Java-Bengalen-Lijn.
Calcutta arriv. 11 Dec. van Java to Calculta.
Haven te Nieuwediep.
MARKTBERICHTEN.
Broek op LangendtJk, 16 Dec. 1916.
12800 bloemkool, le soort f 10.f 17.80.2e aoort
f2-, 8100 roode kool f231-f 12.70, 16600 gele
kool f 1.60-f680. 6200 witte kool f860-f 12.80,
30 baal uien f620. d0 baal wortelen f 1.60-f2.—,
IK»
het vuur der' Bulgaren, werd be
sloten, dat de Engelschen van do
tweede in de derde verdediginglinie
zouden terugtrekken.
Twee compagniën van de Innis-
hilliDgs de bekende Iersche troepen,
hielden een positie vast, en offerden
zich geheel en al op, om de Bul
garen den geheelen morgen tegen te
houden. Bijna geen man van deze
beide compagnieën ontsnapte; maar
hun krachtig standhouden belette
den opmarscb der Bulgaren ondaar
door konden de andere Engelsche
troepen den terugtocht zonder al te
zwaren verliezen volbrengen.
Het is nu de vraag, nadat de Fransch-
Engelsche troepen over de Grieksche
grens zijn teruggetrokken, of de Bul
garen dan wel de Duitscb Oostenryk-
sche troepen hen op Grieksch grond
gebied zullen achtervolgen.
Want duidelijk is het wel, dat de
Duitsch Oostenrljksche bevelvoering
niet kan toestaan, dat de geallieerden
zich in Saloniki vastzetten om daar
een gunstige gelegenheid af te wacb
ten voor een flankaanval op de ver
bindingslijnen van de centrale mogend
heden en Turkije. De afstand tus-
schen de Grieksche grens en Saloniki
is ongeveer 60 K.M. Zelfs vechtende
kan deze afstand worden afgelegd in
een tijd, waarin niet veel versterkin
gen te Saloniki kunnen geland wor
den, zoodat dus dc centrale troepen
macht slechts rekening behoeft te
houden met het leger, dat thans te
Saloniki aan wal is, en dat volgens
de berekeningen van generaal Lacroix
in den „Temps" niet meer dan 160.000
man bedraagt.
Plannen, die de „Times" oppert
tot versterking van Saloniki wijzen
er wel op, dat de geallieerden niets
anders verwachten.
Do berichten van alle andere oor-
logstorreinen zijn van zoo weinig be-
teekenis, dat slechts de gebeurtenis
sen in den Balkan de aandacht
vragen. („Hbl.").
Van het Servische front.
Parijs, 15 December. De terugtocht
van ons leger in het Oosten duurt in
volmaakte orde voort. Een aanval
van de Bulgaren op de achterhoede
is gemakkelijk afgeslagen. Al onze
afdeelingen zijn nu op Grieksch ge
bied. De Bulgaren zijn de grens niet
overgetrokken. De artillerie is zeer
bedrijvig.
In de Mlddellandsche Zee.
Malta, 14 December. De maatrege
len, die de Eugolsche admiraliteit, in
samenwerking met de Fransche en
Italiaansche marine, heeft genomen,
om het duikbootgevaar in de Middel-
landsche Zee af te wenden, zfjn
blijkbaar zeei afdoende geweest. Iu
de jongste 10 dagen is niet een enkel
ongeluk met een schip gemeld, of
schoon het gewone aantal schepen
aangekomen en vertrokken is.
In de Egeïsche Zee.
Berlijn, 15 December. Uit Mitylene
wordt, via Athene, aan de „Vossische
Ztg." geseind, dat. op een afstand
van enkele zeemijlen van het eiland
t.we< Engelsche hulpkruieers liggen,
die patrouillediensten deden, op een
mijn gestooten en met de bemanniog
gezonken zijn.
De Duitsche sociaal-democrati
sche partij.
Berljjn, 15 December. Volgens de
„Vorwarts", zijn van de sociaal
democratische partij in den Rijksdag
65 leden voor de goedkeuring van
het wetsontwerp betreffende bet oor-
logscrediet van 10 milliard mark en
41 ertegen.
PLAATSELIJK NIEUWS.
Behagen, 16 Docomber 1916.
6 Paarden f 180.—
Yenlens 0.—
Ossen 0.—
Stieren
7 Geldokoe
116 Geldakoeion
8 Kalfkoelen
6 Vaarten
Pinken
10 Graskalveren
80 Nuchtere kalveren
Kammen
Schapen (magere)
610 Schapen (vette»
2490 Overbouders
Lammeren
Bokken en Geiten
Varkens (mag.)
14 Varkens (vette» p. KG
120 Blggon
70 Konijnen v«-<
100 Kippen 0.76 1.60
Eenden 0.— 0.—
Duiven O— 0.-
Ganzen 0.0.
Zwanen 0.— 0.—
260 K.G Boter 1.86 1.46
60 Kaas 0.60 0.70
760 Kipeieren p. 100 stuks 8 - 10.-
Eendeleren p. 100 stuks 0.-
Haudel magere galdekoelen matig ld vette
geldekoelen goed; ld. kalfkoelen matig
Hoorn, 16 December 1916.
20 stapols fabriekskaas f78.—, 23 stapels boe
ronkaas f72.00, 0 stapels fabrloks commissie
kaas f90.- 27 stapols boeren commissie kaas
f74.-, 00 middelbare kaas f00.-. Totaal 70
stapels, wegende 62442 K.G. Handel vlug.
0.71 0.79
13 - 20.-
Burgerlijke Stand van Helder,
van 14 en 15 December 1916.
ONDERTROUWD: J. Kramer en
D. Kwak.
GETROUWD: W. Koningstem en
M. J. Bras.
BEVALLEN M. G. Vllegenthart-
Gelauf, d.
OVERLEDEN: J. Gorter, 65jaar.
DE OORLOG.
De algemeene toestand.
Omtrent de gevechten in Zuid-
Macedoniö zijn de berichten nog steeds
zeer tegenstrijdig. De Fransche en
Engelsche berichten melden, dat de
Bulgaarsche aanvallen steeds door
de achterhoeden konden wordeu af
geslagen, en dat de Bulgaren daarbij
groote verliezen leden.'
De Bulgaren melden, dat'de troe
pen der geallieerden steeds worden
teruggedreven, en dat twee Engel-
sohen divisies werden vernietigd.
In de Engelsche berichten wordt
dit voorval tot andere en kleinere
afmetingen teruggebracht. Toen het
bleek, dat de positie van de Engel
sche troepen onhoudbaar was door
Berichten ontvangen tijdens
het afdrukken van ons blad.
Weenen, 16 December. De Minister
van Buitenlandsche Zaken heeft aan
den Amerikaaoschen gezant, onder
dagteokeniDg van 14 December eene
nota toegezonden van ongeveer den
volgenden inhoud:
In verband met de nota van Ame
rika omtrent het tot zinken brengen
van het Italiaansche stoomschip „An-
cona" wordt voorloopig, ongeacht
eene nadere grondige behandeling van
deze kwestie, opgemerkt, dat de
scherpte waarmede de Ver. Staten den
Commandant van de duikboot, die
de „Ancona" getorpedeerd heeft,
heeft gemeend te moeten berispen en
de houding waarmode tot de Oosten
rijk3ch Hongaarsche Regeering ei-
schen worden ingebracht met reden
doen verwachten, dat de Amerikaan
sche Regeering de feiten waarop zij
steunt juist zou aangeven niettegen
staande de waarschijnlijkheid, dat,
indien deze zaak aan de strengste
rechtsopvatting werd getoetst zij geen
voldoenden grond zou bieden om die
schuld ten laste te leggen.
De Vereenigde Staten lieten ook na
de personen op te geven op wier uit
spraken zij zich beroept en waaraan
blijkbaar meer waarde gehecht woidt
dan aan die vaD den opperbevelheb
ber der K. K. Marine. Ook omtrent,
het aantal, de namen en het verdere
lot van de Amcrikaansche burgers,
die zich toen aan boord van de
„Ancona" bevonden, ontbreekt in de
nota elke toelichting.
De O.-H. Regeering is echter met
het oog op het feit, dat de Ameri
kaansche Regeering positief heeft
verklaard dat onderdanen der Unie
schade hebben geleden bij het ge
beurde in principe bereid met de
Amerikaansche Regeering van ge
dachten te wisselen. De O.-H. Regee
ring moet evenwel vragen waarom
de Regeering te WashiDgton de in
haar nota vervatte eischen niet op
juiste grond en heeft toegelicht, maar
verwezen heeft naar eene nota welke
in andere aangelegenheden met eene
andere Regeering is gewisseld.
De Minister verzoekt den gezant
zijne regeering te verzekeren, dat
de O.H. Regeering niet minder dan
de Amerikaansche het lot der on
schuldige slachtoffers betreurt en dat
haar leedwezen onder alle omstan
digheden oprecht is.
(w. g. Burian.)
(Ongecorrigeerd.)
VERGADERING
van dan Raad der Gemeente Helder,
op Dinsdag den 2len December 1915,
des avonds ten 7l/a uur.
Onderwerpeu. ter behaudoliug:
Ingekomen stukken en mededeelingen.
Wijziging besteksbepalingen.
Verhuring strand te Huisduinen.
Tijdelijke geldleening.
Verordening heffing opcenten porso-
neele belasting.
Wyziging reglement Zeevaartschool.
Overname wegen en straten.
Wijziging leges verordening.
Verbetering Heldersche Kanaal.
Benoemingen.
Reclames.
Concert Kilcka.
Door zeer ernstige ongesteldheid
heeft de heer Klicka op bevel van
den geneesheer het concert van gister
moeten iif-telegrafec-ren, met de be
lofte dat hij over een maand zijn
woord gestand hoopt te doen.
De kaarten blijven dus voor den
nog nader aan te kondigen avond
geldig, terwijl, wie zulks verlangt,
natuurlijk zijn geld kan terug ont
vangen bij de boekhandelaren,
Aanbesteding.
Door Burgemeester en Wethouders
werd Dinsdagmiddag ten Raadhuize
aanbesteed de levering van kantoor
behoeften ten behoeve van verschil
lende gemeente bureaus, gedurende
1916.
Ingeschreven werd door: J. 0.
Duinker f928.72'; N. V. Boekh. v/h.
A. J. Maas f941.03'.
Aanbesteding.
Door het bestuur vau het Algem.
Weeshuis alhier werd Woensdag 15
December aanbesteed de levering
van verschillende benoodigdheden
voor het Gesticht.
Iogeschreven werd voor:
Perceel I (Brood).
J. Bruin Jzn. 7. voor f 679.20
Fa. W. Lammere 679.60
A. M. Witsenburg. „900.-
Perceel II (Erwten, etc.).
D. Hubbeling voor f 193 56
L. Buter287.98
J. de Vries 255 96
J. Korver Jr. 265 06
F. van Peperzeel 285.30
Perceel III (Kruidenierswaren).
D. Hubbeling voor f 429.94
L. Buter443.54
J. Korver Jr. 458.15
A. J. de ViieB 483.80
Perceel IV (Melk).
P. Keetvoor f 610.—
M. Tesselaar. 620.
Perceel V (Aardappelen).
Jb. van Os voor f 158.40
Perceel VI (Rundvleesch en vet).
Jb. de Blank voor f 256.-
P. Wit„271.20
Perceel VII (Spek, etc.).
P. Witvoor f 430.
F. Kroon466.50
Perceel VIII (Brandstoffen).
P. Bandamavoor f 126.
Perceel IX (Manufacturen).
Fa. S. A. Kannewas-
ser en Zn. voor f 392.
I. Grunwald. „421.10
Oud kerk van Praag 483.50
Perceel X (Garen en Band).
L. Rumpff voor f 157.23
Oudkerk van Praag 160.27
Nederlandsch Tooneel.
Zooals eene advertentie in dit num
mer aankondigt, zal de Kon. Ver.
Hot Nederlandsch Tooneel hier Dins
dag 21 December een voorstelling
komen geven van „Paria" (Outcast),
tooneelspel in 4 bedrijven naar het
Engelsch van Hubert Henry Davies.
Hier volgen eenigepers beoordeelin
gen over dit stuk.
Arnbemscho Courant" Het Shaw
idee, dat een vrouw van de straat
opgeraapt in den grond fatsoenlijker
en moreel hooger staande i3 dan een
van de Society, die zich voor geld en
een titel verkoopt aan een man, dien
zij niet liefneeft, is een van de mo
tieven, die de auteur in Miriara be
lichaamt haar figuur is goed gezien
en Mevrouw van der Horst heeft haar
voortreffelijk uitgebeeld. Hetbrutaal-
cynische der van de straat geroepene
was er zonder vulgariteit, de in spraak
en uiterlijk op een hooger niveau ge-
koraene vond io haar schakeeringsrljk
spel, een rake typeering waarby het
een enkele maal terugvallen tot den
ouden toon heel mooi werd gedaan;
de angst, dat zy in den steek gelaten
zal worden, het vechten voor haar
geluk, was uitnemend van intonatie
en gereserveerde passie.
„Prov. Geld. en Nljm. Courant"
„Paria" dat geen paria is onder
de tooneel werken, werd uitmun
tend vertoond. Het schonk ons de
voldoening de vroeger hier zoo ge
vierde actrice Mevrouw van der Horst
van der Lugt Melsert terug te zien
in de rol vau Miriam (de paria, waarin
zij al haar dramatisch talent wist ten
toon te spreiden, terwijl zfj tevens
het luchtige, het humoristische in
deze van de hand in den tand levende
figuur scherp belichtte.
Roerend was haar spel in III wan
neer het tot een scheiding met G9-
offrey iireigt te komen én in IV wist
zij ook ten zeerste te treffen.
Wij kunnen niet anders dan het
Ned. Tooneel gelukwenschen met de
aanwinst van deze eminente tooneel-
kunstenares. Ia den heer Gimberg
had zij een flinken partner Het
is een dankbare rol voor Gimberg.
Door den drank.
Gisterenavond sprong de 27-jarige
B. de V., in beschonken toestand aan
de Kerkgracht. te water en wilde zich
daar moedwillig verdrinken.
Eerst werd by door een paar kame
raden op het droge gebracht, doch
liep even later weer in de gracht,
waarop hy nogmaals werd gered en
met behulp van eenige soldaten naar
huis gebracht.
Op hol.
Aan de Molongracht sloeg gisteren
avond een paard en wagen op hol.
De koetsier, J. K., viel van den bok
en bezeerde zich ernstig aan het
hoofd en werd met bloedende wonde
opgenomen.
Het paard werd aan de Keizersbrug
door G. Brands gegrepen en aan den
eigenaar teruggegeven.
BINNENLAND.
J. C. Jansen/
Dinsdag j.1. herdacht de heer J. C.
Jansen, lid der Tweede Kamer en
Wethouder van 'sGravenhage, oud
Minister vau Marine en oud Hoofd
ingenieur der K. M. zijn 75sten ver
jaardag.
In goede gezondheid heeft hy dezen
dag gevierd. Van verschillende zijden
ontviDg hij gelukwenschen er. harte
lijke bewijzen van belangstelling.
Nederland en de oorlog.
Aan liet Noorderstrand van Ame-
laad is gisteren een geladen torpedo
gevonden. Ze is 6 meter lang.
De Holl. mail a/b van de „Frltia."
Wat het gebeurde met de mail a/b
van de „Frisia" te Deal betreft, ver
namen wij van de Kon. Holl. Lloyd
dat.,, hel doorzoeken van de Nederl.
mail door de Eogelsche autoriteiten
aan boord van haar schepen reeds
sinds maanden gewoonte isHetgeen
met de „Fi isia" gebeurde is dus nieis
bijzonders! Onder „weghalen" heeft
men natuurlijk slechts het openen
en doorzoeken der postzakken te ver
staan, waaruitdan van de voorDuitsch-
land bestemde correspondentie alles
(of wat den ceneor goed ljjkt) wordt
geconfisqueerd.
Het isjeen verkwikkelijke toestand
maar hij raakt althans onze Neder-
landscbe correspondentie in den regel
niet. (Nieuwe Ct.)
Melk in beslag genomen.
Op last van den burgemeester is
gisteren te Alkmaar, door de politie
van verschillende veehouders 397 L.
melk in beslag geuomec.
In het ontbrekende werd voorzien
door melk van de fabriek van melk
producten. Nog steeds wordt ge
poogd de melk naar Amsterdam t,e
vervoeren.
Naar Indië om do Kaap.
Da directies der Stoomvaart-Maat
schappijen „Nederland" ea „Rotterd.
Lloyd" maken bekond, dit z\j, met
goedkeuring van de ministers van
Koloniën en Waterstaat, besloten
hebben hunne maildiensten op Ned.
Oost-Iodie te wijzigen en de schepen
van dezen dienst voorloopig om de
Kaaf» de Goede Hoop te expedieeren.
Aanleiding daartoe is de toenemende
onzekerheid om op de daarvoor in
aanmerking komende steenkolen-
statiODS eene voldoende hoeveelheid
steenkolen te kunnen verkrijgen.
Wegens den langeren reisduur, die
daarvan het gevolg is, zal de uit
gaande maildienst met ingang van
1 Januari a.s. een 10-daagsche worden.
Voorloopig echter, en wel tot- 8
Maart 1916, zullen de schepen „van"
Java op de gewone vertrekdata doch
via Kaap de Goede Hoop afvaren.
Na dezen datum wordt ook de
thuisvarende dienst een 10-daagsche.
De „vrachtbooten" der beide maat
schappijen echter zullen voor zoover
den uitg landen dienst betreft, zooveel
mogelijk via het Suezkanaal worden
geëxpedieerd.
Wegens de steeds afnemende uit
gaande lading kunnen aan deze
schepen by vertrek uit Holland
zooveel steenkolen worden verstrekt,
dat zij daarmede vrij wel het geheele
traject Holland Colombo kunnen af
leggen.
Op gelijke wyze zal met de thuis
komende vrachtbooten worden ge-
handold, indien althaus in Indië door
de schepen een voldoende hoeveelheid
steenkolen aan boord kan worden
genomen om' daarmede „Algiers" of
„Gibraltar" te bereiken.
Een verdachte geschiedenis.
Een agent van politie bemerkte
Dinsdagas'ond dat de deur van het
Koloniaal Etablissement, aan den
Westerdoksdljk te Amsterdam open
was. Toen de agent met den conciërge
van het gebouw een onderzoek wilde
instellen en daartoe door hem de
deur van de binnenzijde werd dicht
gedaan, werd deze van buiten af weder
opengeduwd door een man, die, toen
hij den politieman zag, een mes trok.
De agent trok zijn sabel, waarop de
man haastig de vlucht nam. Niette
genstaande de agent hem terstond
achtervolgde, wist hy tusschen de
spoorwagens door te ontkomen. Bij
de geopende deur werd een rol laken
dienstplichtigen als gevangenen in
geleverd.
Uit Mesopotamië.
Konstaütinopel, 15 December. Onze
troepen hebben 13 Dec. do laatste
huizen van Koet el-Amara op den
rechteroever van de Tigris stormen
derhand genomen.
Van twee vijandelijke monitors die
in oostelijke richting trachten t.e vluch
ten, is een door ons geschutvuur in
den grond geboordde andere is naar
zijn oude plaats teruggekeerd.
Londen. 15 Dec. Een hevige aanval
op een dorp aan den rechteroever
(van de Tigris) is teruggeslagen.
Op 13 dezer was alles rustig. Ver
sterkingen worden voortdurend de
rivier op gezonden zoodra zij aan
komen.
Griekenland en de Entente.
Uit Saloniki wordt dd. 17 Dec. ge
meld, dat de terugtocht der Engelschen
en Franschen voltooid is. Het terug
trekken der Grioksche troepen uit
Saloniki eu de zóne tusschen de stad
en Doiran is den 14den begonnen. De
Grieksche divisie van Langaza is naar
Serres teruggetrokken, zoodat nu
feitelijk het O. deel vau Grieksch
Macedonië aan de Entente is over
gelaten. In de kringen der Entente
heeft dit ontspanning en veel voldoe
ning veroorzaakt.
Naar een part. bericht uit Saloniki
mededeelt, blijven de Bulgaren aan
de Grieksche grens en zijn zij niet
van plan de Ententetroepen verder
aan te vallen. Bovendien zal het
aanvoeren van zwaar geschut door
de Duitschers,ten einde tegen Saloniki
te worden gebezigd, zoo goed
onmogelijk zijn door den slechten
toestand der wegen.
Over de verliezen der Engelschen
wordt gemeld, dat deze 900 bedragen
w. o. 500 gewonden die medegenomen
zijn. De verliezen der Bulgaren waren
zeer groot.
Italië en de Balkan.
In militaire kringen te Rome ver
wacht men, volgens het Parljsche
Petit Journal, dat de Italianen weldra
80,000 man troepen in Albauie zul
len landen.
Een expeditie naar Egypte?
Te Rome is opnieuw bericht ont
vangen, ditmaal uit een Duitsche
bron te Athene, dat een Turksch
Duitsche expeditie naar Egypte op
til is. De noodige Duitsche artillerie
en ander oorlogsmateriaal moet al in
Konatantinopel zijn aangekomen.
Middelerwijl zijn de Duitschers druk
in de weer met het leggen van een
dubbel spoor naar de bestaande lijnen
in Kleia-Azië.
Laatste berichten.
Droevig ongeluk.
In de Weesperstraat te Amsterdam
bad Woensdagochtend een droevig
ongeluk plaats. Uit de Kerkstraat
kwam een wagen met tweepaarden
en door de Weesperstraat reed de
tram. Een botsing werd voorkomen
doordat de tram stopte en de wagen
er voo- langs heen ging. De wagen
kwam echter nu in botsiog meteen
handkar, waardoor de lieer Abas,
ruim 70 jaar oud, tegen het trottoir
werd opgeworpen, met het gevolg,
dat hij spoedig overleed. Het droevige
ongeval werd buitengewoon pynlyk,
toen de te hulp geroepen geneesheer
in het slachtoffer zijn vader herkende.
Verduistering.
Het H.bld meldt, dat de recherche
to Amsterdam op het spoor is ge
komen van een reeks omvangrijke
verduisteringen, waavan verschillende
groote magazijnen van kleediogstuk-
ken daar ter stede het slachtoffer z|jn
geworden. Aangehouden z(jn 9 man
nen en een opkooper.
De waarde der verduisterde goede
ren loopt in de duizenden. Er is
slechts een klein deel van opgespoord.
Van het Servische front.
Weenen, 15 Dec. De vau uit
Plewlje oprukkende troepen hebben
gisteren ook de Moatenegrfjnsche
stellingen ten Zuiden van de Wrana
Gora over de geheele linie genomen.
Andere troepen hebben Graï» bereikt.
Op de hoogten ten oosten van
Berane wordt nog gevochten.
Gisteren zijn 340 soldaten en 150
TWEEDE KAMER.
Zitting van Woensdag 15 December.
Na voorlezing van het eindverslag
nopens de Marine Begrooting, welk
verslag niet ty iig meer gedrukt kon
woiden waarin de verwachting
wordt uitgesproken dat de Min. zijn
denkbeelden zal herzien ten opzichte
van den Duurte toeslag, wordt eerst
het contract 'met de pakketvaart
maatschappij aan de orde gesteld.
Na eenige besprekiDg wordt het
wetsontwerp z.h.s. aangenomen.
Aan de orde is dan de
MARINEBEGROOTING.
De Min. van Marine beantwoord
eenige opmerkingen die in het oind-
verslag waren gemaakt. Ten opzichte
van den duurte-toeslae refereert hy
zich aan het algemeen standpunt van
het gouvernement.
Wat de subsidie van het algemeen
tehuis voor militairen te Helder be
treft, merkt de Min. op, dat reeds
onder het Ministerie Colijn de subsidie
was toegezegd. Op het laatste oogen
blik had men echter een gebouw
noodig op een andere plaats.
De minister handhaaft nu de ge
dane toezegging.
Do heer Hagenholtz (s.d.a.p.)
dat het schijnt, wat de vioolbouw
aangaat, dat al etende de honger
komt. Men vraagt thans om een
vlootwet. Het zal niet moeiiyk zijn
voor den Minister om met een plan
ne'je te komen. Echter zal men er
weinig aan hebben en er steeds van
moeten afwijken tengevolge van de
zich steeds ontwikkelende techniek
in den vlootbouw. Men kan ook een
wet eischen in den zin van een
vlootfonds, maar thans reeds kunnen
onze werveu de bei Je kruisers nau
welyks bouwen. Ea mocht men erin
slagen een vloot uit den grond te
stampen, dan zou deze nog weer
spoedig verouderd zyn. Spr. hoopt dat
het den Min. aan geld moge bUjven
ontbreken om nieuwe schepen te
bouwen en te komen tot een vloot
wet.
Spr. acht het voor de kleine naties
verkeerd in het zog der groote
mogendheden te gaan varen. Trou
wens, de twee kruisers zoudeu door
de Kamer uiet zijn toegestaan als de
Min. de Kamer niet het mes op den
keel gezet had. Er was haast bij het
werk.
In September zou de kiel moeten
wo~den gelegd, maar nu blijkt, dat
de Kamer by den neus is genomen.
In Mei zal men nu eerst met den
bouw kunnen beginnen, daar er aller
lei vertragingen ontstonden. Ook de
teekeningen kunnen eerst in Januari
gereed zijn. Spr. vraagt of hier geen
misleiding in het spel is, en zoo niet,
of hier dan niet moet gesproken wor
den van grove onkunde, daar men
toch verwachtte, dat de part.werven
zoo spoedig gereed zouden zijn voor
den bouw.
Spr. meent, dat dit een nieuwe les
is voor de Kamer. Hij acht controle
door de Kamer op het Dep. van Marine
meer dan ooit noodig. De Kamer
weet niets van de Marine, van de
techniek, noch van de organisatie.
Alleen weet ze, dat er millioonen voor
noodig zijn. Als de Marine geld noodig
heeft, weet ze de Kamer wel te vinden,
maar als deze de gelden verwerpt, dan
wordt door de Marine geklaagd over
schrielheid. Volgens spr. is de Marine
nog steeds een heilig huisje. Da vraag
om een vloot commissie wordt dooi
den Minister nog altyd afgewezen.
Voor het leger bestaat zulk een com
missie reeds lang. De Kamer moet
de credieten voor de Marine weigeren
tot de Minister wat handelbaarder
wordt.
Voortgaande, bespreekt de heer
Hugenholtz het personeel. Een
duurtetoeslag acht hy niet voldoende,
maar legt er zich bij neder, hy be
pleit voedingsgeld ook voor de ver
plichte reservisten evenals voor de
vrijwilligers, met het oog op de
buitengewone tijdsomstandigheden.
Ook wenscht hy soldij-verbetering voor
de zeemiliciens, die than3 vakarbeid
verrichten, waarvoor de vrywilligers
aanmerkeiyk beter worden bozoldigd.
Dat zet kwaad bloed. Bovendien
moeten ook dezen voedinggeld bij
verloven ontvangen.
Spr. betoogt vervolgens, dat de
Minister het in de hand had gehad
grootere ploegen naar huis testuren
dan hij gedaan heeft als men de lich
ting 1915 maar in ty'ds had opge
roepen. De huisvesting van de kust
wacht laat verder te weuschen over,
de dienst is zwaar, eentoonig en zij
hebben geen ontspanning. De stelling-
commandant van den Helder heeft
den toestand onderzocht, maar of
schoon bij dezen onvoldoende achtte,
stuitte verbetering af op flnantieel
bezwaar.
By het verleeuen van verloven
wordt geknoeid, inzake passagieren
was de regeling te Hellevoetsluis te
streng; dit is echter thaDS verbeterd.
Vervolgens bepleit spr. de instelling
van een tuchtraad, die den comman
dant van 't schip adviseert bij de
toepassing van het tuchtrecht. Daar
door behoeft aan het gezag van den
commandant geen afbreuk te worden
gedaan.
Spr. wijst verder op den toestand
in het marine-hospitaal te Soerabaja,
waar gevaar dreigt voor onderlinge
besmetting. Laat men dezen toestand
eens ter plaatse onderzoeken. Hij be-
strydt de repressieve maatregelen van
den minister inzake de bestrijding
van venerische ziekten, waardoor het
een straf wordt voor den man, door
dat men zijne ziekte dagen van de
promotie aftrekt. Dit leidt tot ver
hei melyking van de ziekte. Spr. acht
dan ook de weigering van een officier
van gezondheid om op grond van
zijn beroepsgeheim opgave te ver
strekken van het aantal dlenstvrije
tengevolge van venerische
infectie, zeer sympathiek. De minister
heeft hier eene fout begaan.
komt verder op tegen het op
leggen van provooststraf aan jongens,
die in kort diensrverband worden
opgeleid. Ge9f hun eenigon arbeid te
verrichten. In dit verband wijst spr.
er op, dat de minister, door de door-
s'rooming in de marine te bevorderen,
niet ontkomt aan het vereenigings
leven, getuige de oprichting van den
Bond van Zeerniliciens, die reeds 1400
leden telt. De minister vreest van
dat vereenigingsleven nadeelen voor
de goede orde aan boord, maar dat
is veeleer een gevolg van de ge
prikkeldheid ontstaan door het tegen
gaan vau het vereenigingsleven.
De Minister heeft getracht den
Bond van Minder Marinepersoneel te
nekken. Het is hem echter niet
lukt en de goede gee3t aan booid
blijkt duideiyk uit de dankbetuiging
van den commandant van do „Ko
ningin Regentes" aan het personeel,
dat het schip van een klip had af
geholpen. Eo aan dat personeel wordt
het vereenigingsleven belet. Spr.
zegt tot personeel: „Werkt voort
aan uw positieverbetering door uw
prachtige organisatie, maar daar
naast hebt gy een politieke taak
to werken aan de versterking van
de sociaaldomocratie in de Tweede
Kamer, totdat er een marineminister
zal komen, die zich verbindt, niet
alleen om steeds meer nieuwe sche
pen aan te vragen, maar bovendien
om de rechten van het personeel te
hoeveel extra toelage de besturen der
militaire tehuizen ontvangen iu deze
buitengewone omstandigheden De
Minister deelde hedenochtend iets
mede over plannen, om aan het vrij
zinnig militaire tehuis te Helder
f 335.000 te geven. Wat is dat voor
een bedrag? Is het kapitaal? Ea hoe
heeft men dat bedrag berekend Da
geheele zaak is spr. niet duidelijk.
Aan de bloote mededeeling van den
Minister„dit bedrag zal worden
gegeven" hebben wij niets. De Mi
nister verstrekke daarover dus uit
voerige inlichtingen aan de Kamer.
De heer Jansen (u.1.) verklaart
zich, mèt den Minister, tegen eeno
vloot-commissie. Van detacheering
van marine-ingenieurs in den vreemde
verwacht spr. niet te veel. Hij be
pleit verder geheimhouding van de
aanteekeningeu der wegens geheime
ziekten dienstvrije dagen. Thans zijn
die aanteekeningen open en bloot.
Daarentegen is de heer Van der
Voort van Zijp (a.r.) door de af-
wyzing van eene vloot-commissie
teleurgesteld. Door zoo'n commissie
zou de belangstelling voor onze ma
rine vermeerderen. Spr. betreurt, dat
de Minister niet komt met eene
vlootwet. Hij vraagt inlichtingen over
de voorgenomen verwapening der
oude schepen en critiseert den lang-
zamen aanbouw der beide kruisers.
(De Minister van Marine is in druk
gesprek met den heer de Savornin
Lohman en luistert niet, hetgeen den
heer Duymaer van Twist
aanleiding geeft uit te roepen: „Hij
hoort niet, hy luistert niet, hij is
hoorend doof!" en den spr. om zijne
rede even af te breken).
Voortgaande, constateert do heer
Van der Voort vanZijp, dat
het feit, dat de bouw van een der krui
sers opgedragen is aan een Amster-
damsche werf zonder eenige erva
ring op dit gebied onze schatkist
een kwart raillioen meer zal kosten.
(Dezelfde scène van zooeven herbaalt
zich eenige malen, waarop deVoor-
i 11 e r den leden der Kamer ver
zoekt den Minister in staat te stellen
naar den spreker te luisteren. Hierop
stuift de heer de Sa vor in Loh
man boos op en roeptDat slaat
op mij! Dat is ongehoord!"
Na oen oogenblikje, als het weer
rustig geworden is, zet de heer Van
der Voort vanZyp zijne rede
voort. Hy bepleit verstel king van het
korps marine iDgenieurs. Hij dringt
vervolgens aan op maatregelen ter
voorkoming van rampen door my'nen
en van een ramp als die van de
defensiosloep iu 't Brielsche gat,
waarby noodeloos het leven der man
schappen is gewaagd. Men heefteen
jongen reserveluitenant op de Maas
vlakte uitgezonden in den nacht,
terwyl de barometer hard daalde.
Dat is ouverantwoordeiyk.
(Zie voor het vervolg het
nummer van Zaterdag a.s.)
Do beer Duymaer van Twist
(A.R, Steenwyk) mist in de marine-
politiek van den Minister vastheid
van beleid. Welk vlootplan heeft de
Minister? De groote lynen worden
door hem niet aangegeven. Hij laat
de Kamer dienaangaande in onzeker
heid. Wel is hy voorstander van
regeling der samenstelling en der
sterkte van de vloot bij de wet,
maar hij verschuilt zich achter tech
nische moeilijkheden daartegen, zon
der mede te deelen hoe hij deze dsnkt
op te lossen en welk materieel het
oude materieel zal moeten ver van
gen. Op andere punten geefc de
Minister enkele toezeggingen, die
spr. met genoegen heeft gelezen.
Dj Minister ziet het nut in van de
detacheering van marine iogenieurs
op buitenlandsche werven, van ver
sterking van het korps dier ingenieurs
en aanstelling van marine-attaché's
aan sommige Nederlandsche gezant
schappen, maar de Minister maakt
hel eerste punt afhankelyk van de
uitbreidiog van het korps marine-
ingeniours en wat het laatste punt
aangaat, ware het niet beter geweest
daarmede wat vroeger te komen?
In de tweeie plaats wenscht spr.
iets te zeggen over do instelling van
een Vloot commissie, waarop in het
Voorloopig Verslag is aangedrongen.
Het hoofddoel daarvan is niet, zooals
de Minister zegt, om zich een onaf
hankelijk oordeel te vormen over de
doelmatigheid der bepalingen om de
Marine aan haar doel te doen beant
woorden, maar alleen den sluier op
te heffen, die het geheele marine
wezen verbergt voor het oog. Visites
aan de vloot, welke de Minister den
Kamerleden aanbiedt, zijn daarvoor
niet noodig en hebben daarmede niets
te maken.
De positie van het personeel laat
nog veel te wenschen, in'tbyzonder
van de onderofficieren.
De verhoudingscyfers van de ver
schillende rangen houden een be
hoorlijke doorstrooming vaD het kader
tegendaardoor is de toeloop van
leerling-onderofficieren onvoldoende
en is de toestand ongezond. Door het
in dien3t houden van oude onder
officieren in den hoogsten rang, wordt
de promotie zeer geschaad. Zulke
toestanden mogen bij een behoorlijke
marine niet voorkomen. De onder
officieren, die de leeftijdsgrens bereikt
hebben, moeten den dienst verlaten.
Thans een woord over den geest
by het personeel. O ver het algemeen
is deze goed. De Minister acht daar
aan o. a. steun aan militaire tehuizen
bevorderiyk.
Gaarne verneemt spr. nu echter
LANGS DE STRAAT.
door Nobma.
Vier uur. De korte, ongewoon zachte
Dacember-dag naakt ten einde. Naast
een petroleum wagentje, daaraan vast
gebonden, staat bezyden den grooten
weg een hond, een ruige, grijze hond
met. echte hondenoogen, trouw en
goeielijk.
Het helder geluid vau een bel
dringt door de stilte en uit de wijd
geopende schooldeuren stuwt de jeugd
naar buiten vechtend, hollend,
schreeuwend, daarmee uiting gevend
van hun, twee volle uren in toom
gehouden, dartele levenslust. Lachend,
druk pratend vervolgen groepjes kin
deren hun weg, ook vooi by het kaï
retje met den trouwen wachter, die
stil en rustig zyn plicht doet.
Daar naderen een paar jongens,
groote jougens al, wu.arschynllik uit
de hoogste klasse, houden halt bij
het vriendelijk kykend dier, gaan
vlak by hem staan, trachten door
allerlei gekke geluiden het beest op
te hitsen, schieten eindelijk een
pistooltje met. klappers af, vlak bij
den kop van den hond. Het dier, dat
zich tot nu toe, als de verstandigste,
rustig heeft gehouden, schrikt en
geeft door een luulc-n blaf zijn onge
noegen te kennen. Hevig gegrinnik
der dierenplagers als het weerlooze,
gebonden beest dan toch cindelyk in
actie geraakt. Heviger gchits, weet
de noodige klappers opgeladen - dan
krijgen de brave knapen ineens een
bondgenoot in den vorm van een
kwaadaardig uitzienden woesten dog,
die, aangelokt door 't geblaf van 'l
getergde dier, de deur zijner woning
uitstormt en den vastgebonden stakker
met luid geschreeuw bespringt. Het
enthousiasme van de deugnieten stijgt
ten top, hun geschreeuw vermengt
zich met het geblaf van den eenen
en 't gejank van den anderen hond.
Als groote menschen toeschieten, de
eigenaar van den wo&sten hond met
reuzeninspanning het monster aan
zyn kort staartje wegtrekt en hem
met trappen .het huis injaagt, de
petroleum man en medelijdende om
standers, veel kinderen, den armen,
verwonden hond trachten te troosten,
zyn de stichters van al dat onheil
heel stiekem verdwenen. En het
stumperige slachtoffer, staande op
drie pootjes, terwyl uit het slap neer
hangend vierde staag dooker, dik
bloed druppelt, dringt zich zacht
kreunend tegen de knie van zyn
meester aan.
„Zyn poot is gebroken", zeggen
lieve kinderstemmen vol medeiy en
warme jongenshandjes streelen het
arme dier over rug en kop. Ik spreek
van „even willeD verbinden" en oen
barmhartige juffrouw wil naar binnen
om schoone lappen te halen, maar
de eigenaar weert het af met zachte
moede stem vol berusting, de stem
vau iemand, die al heel vtel ellende
heeft meegemaakt „geeft toch niks,
zakt er toch weer af, 'k zal 't thuis
zelf wel doen" en een groote hand
strykt even langs den hondenkop.
En als we dan langzaam ods ver
wijderen, vraag ik me af, of vanavond
als die jongens in hun bed liggen,
alleen en in donker, in dat geheim
zinnig nachteiyk duister, wanneer
het tikkertje van binnen soms zoo
vreemd duideiyk hoorbaar is, of zo
dau, wanneer ze zich dit voorval
zullen herinneren, nog met een gryns
van voldoening er aan zullen denken,
of misschien een gloeiend rood ovor
