HELDERSCHE COURANT
NIEUWJAARSGROET.
Welkomstgroet
HisuhiiD maakt iw dagelijkseh
turk 1 ziik.
No. 4559
DINSDAG 21 DECEMBER 1915
43a JAARGANG
Op pagina 4 van dit blad is
opgenomen
t. Uit den omtrek.
2. Feuilleton.
Op Zaterdag,
eersten Kerst
dag zal ons blad NIET ^er-
schijnen.
De voor dit blad bestemde
advertentiBn gelieve men
s.v.p. voor het nummer van
Donderdag a.s. in te zenden.
Aan onze abonné's
buiten de gemeente wordt
beleefd verzocht 't verschuldigde
abonnementsgeld Heldersche Cou
rant, Zondagsblad en Modeblad
4de kwartaal 1915 te willen over
maken per postwissel of aan post
zegels vóór 1 Jan. a.s., zullende
anders daarover met 5 cents verhoo
ging per post worden beschikt.
Postwissels voor .dat dool behoeven
slechts met een zegel van 21/, cent
beplakt te worden.
Onze lezers, die met 1 Januari
a.s. aan Familie, Vrienden of
Begunstigers in onze Courant een
willen plaatsen, worden beleefd ult-
genoodigd hunne opgaven tijdig in
te zenden.
DE UITGEVER.
Gemeente-Finantiën.
II.
Het door Minister Treub ingediende
en uitvoerig toegelichte wetsontwerp
tot wijziging der wet van 24 Mei 1897
(verhouding K(jks- en Gemeente finan
cien) is een knap stuk werk. We
willen trachten den lezer eeu denk
beeld te doen verkrijgen van de in
grijpende hervorming op het gebied
der gemeente-floancién, door dezen
Minister aan de orde gesteld.
In artikel 1 der voorgestelde wet
lezen wij o. m.:
„Tot het doen van uitkeering
door het Rjjk aan de gemeenten,
wordt voorgesteld een fonds, dat
den naam draagt van „Gemeente
fonds".
Er wordt een apart fonds gevormd,
waaruit de gemeenten naar behoeften
worden gesteund, in tegenstelling van
de thans gevolgde methode, nu er
jaarlijks 12i mlllioeu op de Be-
grooting van Binnenlandsche Zaken
voor dat doel wordt uitgetrokken.
Het fonds wordt volgens art. Ibis
gevormd door
o. 25 •/'o der nieuw voorgestelde
accijnsen, uitgezonderd die op suiker,
en b. een uitkeering uit 's Rijks mid
delen tot zoodanig bedrag als meer
noodig zal zijn.
In de Memorie van Toelichting be
cijfert de Minister, dat het voorge
stelde deel der accijns ongeveer over
eenkomt met de thans jaarlijks uit
te keeren som, maar dat er bij de
nieuwe regeling wel enkele millioenen
meer noodig zullen zijn, die dus uit
de andere middelen moeten komen.
Dat de Minister de accijns neemt,
om het fonds te vormen, vindt hierin
zijn oorzaak
le. dat]de accijnsen nog altijd gelden
als het 'middel, om elk inwoner in
de lasten te doen deelen
2e. dat de opbrengst dezer belasting
aan een vrij geregelde stijging onder
hevig is, zoodat de gemeenten naar
evenredigheid ook van die stijging
proflteeren.
Zoo we zien wordt nog steeds door
geborduurd op hetzelfde stramien
de gemsenten, die vroegen zelf in de
accijns het middel hadden al hare
inwoners te treffen, moeten die ge
legenheid houden, doch nu via het
Rp.
De instelling van zulk een „Ge
meentefonds" maakte reeds lang een
onderwerp van gedachtenwisseling
uit, o. a. in de Staats-commissie voor
de gemeente financien, maar het denk
beeld stuitte steeds af op het vinden
van een juiste verdeelingsmaatstaf.
Deze moet toch afhankelp gesteld
van het mindere of meerdere wel
vaartspeil in iedere gemeente en daar
over miste men tot nu toe dejuiBte
gegevens.
Dit is in dit jaar anders geworden.
De invoering der Rljksinkomstenbe-
lasting, die de vrijstelling van den
landbouw ophief, maakt thans mo-
gelp de gemeenten te gaan onder
scheiden naar de grootere of mindere
welvaart van hare bevolking.
Het vaste cijfer per inwoner, zooals
do wet van 24 Mei 1897 nu geeft,
acht de Regeering ook fout en het
stelsel zelf is in geen enkel opzicht
beter te maken.
De cijfers der inkomstenbelasting
maken het nu mogelijk, een billpe
verdeeling te bewerkstelligen, zoodat
iedere gemeente naar hare behoeften
uit het Gemeentefonds zal kunnen
proflteeren.
Hoe vindt Minister Treub nu het
cijfer, noodig om elk deel voor de
gemeenten vast te kunnen stellen?
Artikel 2 van zijn Ontwerp luidt
Yerkort
„Voor elke gemeento worden be
rekend twee breuken, t. w. A. een»
breuk waarvan is;
de teller de gezamenlijke op
brengst van de inkomsten en vermo
gensbelasting voor het geheele Rijk,
berekend per inwoner van het Rp,
en de noemer hetzelfde bedrag
in de betrokken gemeente berekend
per inwoner der gemeente".
Wat stelt deze breuk nu voor
Het is de graadmeter van het wel
vaartspeil in iedere gemeente.
Nietwaar, hoe kleiner de breuk is,
d. w. z. hoe grooter noemer, dus het
bedrag per hoofd der genoemde be
lastingen in die gemeente, hoe grooter
is de welvaart in die gemeente, maar
waar de zoo gevonden breuk voor een
deel moet aangeven hel deel wal de ge
meente uil het gemeentefonds trekt,
daar is dus de zaak zoo, dat, hoe
rijker d» gemeente, hoe grooter noe
mer, dus kléiner breuk, dus kleiner
deel uit het Gemeentefonds.
Maar dit is slechts een deel der
berekening.
Het welvaartspeil der bevolking
alleen geeft nog niet aan de behoeften,
die iedere gemeentéaan bet Gemeente
fonds zal blpen te bezitten.
Er is nog een zeer belangrpe
factor en dat is de ODkosten die iedere
gemeente heeft. Twee steden met
ean zelfde welvaartspeil kunnen een
enorm verschil opleveren in de kosten
der gemeente-huishouding.
In dit opzicht staan de groote
stadsgemeenten in zeor ongunstige
condities vergeleken met de landge
meenten, zegt de memorie van toe
lichting. Wie zich onze artikelen over
de gemoentebegrooting herinnert, zal
het hierrneé eens zijn.
Hoe komen we echter aan een
cijfer, dat dit verschil in behoeften
voor iedere gemeente uitdrukt? Op
dezelfde logische wijze heeft d» Mi
nister ook dit cijfer gevonden.
Hij zegt, en o. i. zeer terecht, dat
de in elke gemeente- geheven eigen
belastingen vrijwel aangeven de kosten
harer gemeente huishouding.
Als men dus dit bedrag berekend
per inwoner der gemeente deelt dooi
de totale opbrengst van alle gemeen
ten te zamen per inwoner van het
Rijk, geeft de breuk voor iedere
gemeento het gedeelte aan, wat zij
te dragen heeft van de voorziening
in de gezamenlpe behoeften.
Over deze breuk handelt het tweede
lid van Art. 2 van het Ontwerp, welks
tekst we den lezer nu wel kunnen
Ingezonden Mededeeling.
HERMAN NYPELS - HELDER.
Heeren Regenjassen, In gummi en
waterproof.
Van af f 17.00.
Nieuwste kleuren en modellen.
Welke belastingen rekent men
echter tot dezulken, die de kosten
der gemeentehuishouding dekken
Het zijn de in art. 240 Gemeente
wet bedoelden, zooals dit artikel in
eenander wljzigingsontwerp,waarover
later, zal worden veranderd en dan
nog alleen die onder letter b, c, h.-i,
j, k, l,n.1. de opcenten op het per
soneel, opcenten op de vermogens
belasting (nieuw), inkomstenbelasting,
hondenbelasting, belasting publieke
vermakelijkheden, de rechten, loonen,
enz. bedoeld bij art. 238 Gemeentewet
(havengelden, etc.), de belasting, be
doeld in art. 239 Gemeentewet (band
en spandiensten).
Wij hebben met eenige intresse
gezocht, of thans onder de belasting
sub. k (rechten en loonen) ook ge
rekend worden de bedrijfsuitkeerin-
gen of tarieven.
Tot onzen spijt echter moeten wü
ervaren, dat artikel 238 gemeente
wet door Minister Heemskerck,
door Treub ongewpigd overgenomen,
is aangevuld met de volgende clausule:
„Hieronder is niet begrepen de
betalingr welke de gemeente eischt
als eiploitante van bedrijven, zoo
als gasfabrieken, electriciteitewer-
ken, etc. etc."
Tot nu toe was het betwistbaar,
of bedrijfutarieven indertijd door den
wetgever waren bedoeld als rechten
en loonen vallende onder art. 238.
Thans is alle onzekerheid daaraan
ontnomen, als dit ontwerp wet wordt.
De bedrljfatarieven behooren volgeDs
de regeering niet tot de belastingen,
en, wat het ergato is, zij worden dus
niet meegeteld bij de dekkingsmid
delen der gemeentehuishouding even
min als de gemeentelijke accijns,
zooals tot nu toe hier werden geheven
en die evenzeer een niet onbelang-
rp dekkingsmiddel vorm»n.
Wij behoeven niet te betoogen,
dat wij dit een fout in het ontwerp
achten. Vooral een fout, die zich op
gemeenten als de onze zal wreken,
die tot nu toe de helft van haar
middelen in de bedrijfsuitkeeringen
en de accijnsen vond.
Nu die niet worden meegeteld ter
b»paling van het cijfer, dat de be
lastingdruk moet aangever, wordt
dit cijfer voor gemeenten als de
onze noodzakelijk .te klein en dit is
weer van invloed op het deel, wat
uit het gemeentefonds kan worden
verkregen. In groote plaatsen als
Amsterdam, wordt dit nadeel op
gekeven door de voorgestelde op
centen op de vermogensbelasting.
Maar die wpiging brengt onze ge
meente niets.
Zonder strijd zal dit uitgosproken
principe w»l niet door den Kamer
worden aanvaard, en het lijkt ons
noodzakelp, dat de gemeenten, die
het aangaat, en nog liever de Vereeni-
ging van Nederlandsche Gemeenten
zich op dit punt tot de Regeering
of Kamer wendt, teneinde de be-
langon der betrokken gemeenten
voor te staan. Met theoretische be
schouwingen schieten we hier niets
op. De wijze waarop de gemeenten
hun bedrijven exploiteerden, maakt
de tarieven dier bedrijven tot belas
ting, en als het principe van Minister
Heemskerck-Treub wordt aanvaard,
zal overal de strijd voor verlaging
dier bedrijfsuitkeeringen resp. tarie
ven nog te grooter reden van bestaan
krijgen.
Keeren wij na dit intermezzo terug
tot onze twee breuken, bedoeld in
art. 2 van het wetsontwerp. We
hebben nu eenerzijds een cijfer wat
uitdrukt het welvaartspeil van iedere
gemeente en daarnaast een cijfer, dat
aangeeft de belastingdruk in elke
I gemeent». Deze twee cijfers met
elkander vermenigvuldigd geven tot
uitkomst een verheudingsgetal voor
iedeie gemeente, waarnaar ieder uit
het gemeentefonds een aandeel ont
vangt.
„Onder overigens gelpe om
standigheden" zegt de Memorie
van Toelichting, „ontvangt eene
gemeente uit het fonds meer of
minder: le naar gelang de bevol
king der gemeente armer of wel
varender is, en 2e naar piate de
diuk der plaatselpe belastingen
per inwoner zwaarder of lichter is."
Laat ons nu eens een voorbeeld
geven. De gezamenlijke opbrengst
der vermogens- en rijksinkomsten
belasting per hoofd van het geheele
Rp is voor 1917 op f5.— en de
gezamenlpe opbrengst der bedoelde
plaatselpe belastingen idem op f 8 50
gesteld (blz. 5 Memorie van Toelich
ting).
Stel nu, dat in eeu 5 tal gemeen
ten, dit eerste cijfer is resp. f 15.—,
f 10.-, f 5.-, f 3.- en f 1.50, en
het laatste cijfer f 20. f 15.—
f 10.-, f 5.- en f 3.-, dan krijgen
wü de volgende breuken
5
20
a.
~Ï5~
X
8.60
0.78.
b.
5
15
10
X
8.50
0.88.
c.
5
6
X
10
8.50
1.18.
d.
5
3
X
5
8.50
0.98.
e.
5
L5Ö
X
3
8.50
1.17.
De producten zijn dus de gedeelten,
waarin die vijf gemeenten in het
fonds zullen deelen.
a is een rijke gemeente volgens
de eerste breuk, heft echter een
hooge belasting volgens de tweede
breuk, waaruit de duurdere gemeente
huishouding blpt, en ontvangt daar
om bijna evenveel als b, die minder
welvarend, doch blijkens de tweede
breuk ook een minder dure huis
houding heeft.
In dezelfde verhouding staat c met
een welvaartspijl gelijk aan het ge
middelde van het geheele Rp en
een belastingdruk die iets boven
dat van het Rijk uitkomt, en met
een zeer laag welvaartspijl maar ook
een zeer lage plaatselijke belasting
druk.
De Memorie van Toelichting geeft
nog tal van variaties, zelfs met uit
komsten van 0.12, gemeenten b.v.
met hooge opbrengst aan vermogens-
en inkomsten-belasting en lage kos
ten van gemeente-huishouding.
Wij hebben getracht het cijfer voor
onze eigen gemeente te vinden, dat
wil dus zeggen de noemer der eerste
breuk (plaatselpe opbrengst per
hoofd aan vermogens en inkomsten
belasting) en do teller der tweede
breuk (opbrengst per hoofd der plaat
selijke belastingen).
Nu zijn deze gegevens slechts bij
benadering te berekenen, omdat we
de gegevens van de Rijks-inkomsten
belasting nog niet hebben. Nemen
we hiervoor de oude bedrijfs belas
ting, dan kunnen wij die niet later
dan 1912 te pakken krijgen.
Nu was de opbrengst der bedrijfs
belasting over dat jaar in onze ge
meente in totaal f 32.747 89. Die der
vermogens belasting f 7543.37', totaal
dus f 40.291.20* of per hoofd der be
volking van 1 Jan. 1912 f 1.47.
5
De eerst» breuk zou dus worden
Nu de tweede. D» totale opbrengst
der belastingen hier bedoeld was:
Opcentent Personeel, f 31.744 94.
Inkomsten-belasting. 89.695.225.
Honden-belasting 2.816.50.
Tooneelvert. etc. 2 557.29.
Rechten, loonen etc. etc. 32.926.84'
40 opeen ten vermog. bel. 3.000. 3;
Totaal f 162.239,80
Dit is per heofd der bevolking dus
f 5.90. De tweede breuk zou dus
5.90
zijn
8.50
Iu dit cijfer demonstreert zich vol
doende het laaghouden der directe
belasting en het putten uit andere
bronnen (bedrijven). Maar er blpt
ook uit, welk een nadeel onze ge
meente zich nu heeft berokkent, nu
het er op aankomt te doelen in het
gemeentefonds.
Was toch inplaats van uit de be
drijven, uit de directe belasting geput,
we zouden een grootere itlltr hebben
gehad en dus grooter aandeel uit het
fonds hebben kunnen krijgen.
Als het fonds eenmaal een feit is,
heeft dit geen merkbare invloed meer,
omdat meerdere gemeenten tot ver
hooging dier directe belasting over
gaande ook de totale opbrengst over
het geheele Rijk doet stijgen, waar
door de noemer der breuk ook weer
grooter wordt en het geheele getal
ni»t noemenswaard wordt verhoogd.
Terecht wijst de Memorie van
Toelichting er dan ook op, dat spe
culatieve belasting-verhoogingen de
gemeenten niet veel zullen helpen.
Het verhoudingscijfer, waarmee
onze gemeente in het gemeentefonds
deelt is dus ongeve»r
6.90
X om -
I lO QO O O
8 3 8 8 8
'888
2 ■B
O O O O
dan krijgen
fonds
go O O
O O O
O O O O
o id o' o c
8 8 J
O iO O O)
tO <M fe
O H ci d M 3
X x X X
Stel, zegt de Memorie van Toelich
ting, dat bet fonds 2 millioen te ver-
deelen heeft dan ontvangen deze 6
A f442.800.-, B f553.500.-, O
f531.860.-, D f854.240.- en E
f 118.080.-.
Met dit fonds schept men dus een
regeling, die niet als de bestaande aan
het zoo groote gebrek van starheid
lijdt, maar die automatisch ieder jaar
weer de gelden precies naar de nieuw
geschapen behoeften verdeelt.
De Minister rekent, dat de steden
boven 20.000.— inwoners, waaronder
de onze met d» nieuwe uitkeerings
wijze in sterke mate beholpen worden,
zoo, dat wat den Hélder betreft, zü
de accijns op het gedistilleerd kan
missen, welk» heffing dan ook voor
taan verboden wordt.
Of het zoo is, kunnen wij niet be-
oordeelen, omdat we op geen stukken
na het cijfer weten naar welker
maal staf het aandeel uit het Gemeento-
fonds wordt berekend.
Door een aantal overgangsbepalin
gen wordt gezorgd, dat geen enkele
gemeente nadeel van de nieuwe rege
ling heeft, terwijl mede daardoor is
gezorgd, dat sommig» gemeenten niet
te groote voordeelen van de regeling
kunnen krijgen, vooral als die niet
noodig zp.
Alles bij een is het ontwerp een
knap stuk werk en voldoet het vol
komen aan d» eiachen, die men twee
bekwame financiers als Cort en Treub
kan stellen. Een volgend keer over
de wijziging in de plaatselijke be
lastingen. M.
ï'eiUUJk aou btj dit bedrae ook wal dera-
H|k da bantaande BKkauftkaariDg gatald
moeten worden.
Dit bedrag zou ontraogan zUn, indlan dia
balaating loanmaala baataan bad.
DE OORLOG.
5
1.47 8.50
De berekening is verder als volgt:
Dit cijfer wordt met het bevolkings
aantal vermenigvuldigd en dit getal
Yormt weer de teller van een nieuwe
breuk, waarvan do noemer is de som
van voor alle gemeenten op deze
wijze gevonden getallen.
De toelichting op art. 2 .geeft daar
van dit voorbeeld
Stel het Rp bestaat uit 5 gemeen
ten,, die als volgt zich verhouden
•4 CQ O p H
die gemeenten uit het
2 3 3
2~~
Van het Z u i d e 1 ij k front.
Het Italiaansche communiqué van
den 19den meldt de vermeestering
van den Norre-piek, een top, welke de
bovenloop van de Astico beheerscht,
©ostenrijksche aanvallen ten N.W.
van Görz werden afgeslagen.
Van Oostenrpsche zijde wordt
medegedeeld, dat in Tirol ten noorden
van het Sugana-dal, verscheidene
vpndelpe aanvallen op Jollo afge
slagen werden.
In het Flitscher bekken zijn de
Italianen weer in een hunner voor
uitgeschoven stellingen overrompeld
Görz is eenigon tijd met zwaar
geschut beschoten.
Volgens het bericht van den 19den
vielen de Italianen aan. op de Noor
delijke helling van den Monte San
Michele. Zij behaalden echter geen
enkel succes.
Van het gevechtsterrein in den
Balkan.
Van Duitsche zijde wordt dd. 18
December medegedeeld
Bij den strijd om Bjelopolje zijn in
het geheel 1950 man, onder wie een
aantal Montenegrpen, als gevange
nen binnengebracht.
Het gebied ten N.O. van de Tam
tot aan de Mojkowats is van vijanden
gezuiverd.
De Oostenrpsch-Hougaarsche troe
pen zijn bij de voorspoedige gevechten
in de laatste 5 dagen in deze streek
13,500 man als gevangenen in handen
gevallen.
Nap,r het legerbericht van den
19den meldt werden in de streek van
Bjelopolje nog 760 Serviërs en Mon-
ten»grijnen gevangen genomen.
Het Montenegrijnsche communiqué
van den 18sn zegt dat de troepen
in het Sandsjak door een groote over
macht werden aangevallen en daarom
op nieuwe stellingen terugtrokken.
Ook in Heraegowina werden de Mon
tenegrpen met sterke strijdkrachten
aangevallen. Evenwel slaagden zij er
in de Oostenrijkers terug te w»rpen
tot over de Soetiska en hen uiterst
gevoelige verliezen toe te brengea.
Aan de Dardanellen.
De gevechten op Gallipoli bepalen
zich ook tot artillerie-en mijngevech-
ten. Bovendien worden de Turksche
stellingen nog geregeld door oorlog
schepen onder vuur genomen, niet
tegenstaande de aanwezigheid van
Duitsche onderzeeërs in de Middel-
landtche Zee en in de zee van Marmora.
De officieels legerberichten van
17, 18 en 19 December.
Van het W e s t e 1 ij k front.
Het Fransche legerbericht van den
17en meldt, dat de beschieting over
het geheele front in hevigheid toenam.
In Champagne werden verscheidene
Duitsche batterpn tot zwijgen ge
bracht. Door een tweetal vliegtuigen
werd een aanval gedaan op Metz en
het station Sablons. Een aantal bom
men van zwaar kaliber werden op de
stad geworpen.
Volgens het communiqué van den
19en werden de Duitsche versterkin
gen in den sector van Apremont met
goed gevolg beschoten. In den nacht
van 17 op 18 dezer werd een nieuwen
aanval gedaan op Metz. 40 bommen
werden op het station en omgeving
geworpen. Verder artillerie en mp-
gevechten.
Het Duitsche legerbericht van den
18en geeft aan, dat bij den eersten
aanval der vliegtuigen op Metz alleen
het stedelp museum beschadigd
werd. Bij den tweeden aanval werd
ook alleen materieel schade aan
gericht.
Overigens geen belangrpe gebeur
tenissen.
Van het Oostelijk front.
Van 17 dezer wordt van Rus
sische zijde gemeld, dat ten N. van
het Driswiaty meer verschillende ge
vechten in het voordeel der Russen
eindigden. Een aantal Duitschers
werd gevangen genomen, een zoek
licht en eenige machinegeweren buit
gemaakt. Aan de Ikwa, ten N. van
Doebno ondernamen de Oostenrijkers
een aanvalzij werden evenwel door
de Russen verdreven. Eveneens mis
lukten de vijandelijke aanvallen ten
O. van Buczacz.
In de streek van Riga werden de
stellingen der Duitschers hevig ha-
schoten. Op eenige plaatsen slaagden
I de Russen erin de Duitsche loopgraven
binnen te dringen. Verder slechts
patrouille gevechten
Van Duitsche en Oostenrpsche
zijde wordt de toestand als onveran
derd aangegeveu.
In Mesopotamié.
Volgens berichten van Turksche
zijden worden de verdedigingswerken
der Engelschen te Koet-el Amara
door de zware artillerie met succes
beschoten. Twee Eagelsche monitors
trachtten de Turksche verdedigings
linie te forceeren. Een der schepen
werd in den grond geschoten. Bij den
jongsten aanval der Turken verloren
de Engelschen naar schatting meer
dan 1000 man.
Da Duitsche kruiser „Bremen"
en een torpedoboot
In den grond geboerd.
Berlp, 18 December. De chef van
den marinestaf deelt officieel mede:
Gistermiddag is de kleine kruiser
^Bremen" en een der torpedobooten,
die hem begeleidden, in het oostelijk
deel van de Oostzee door een duikboot
in den grond geboord. Een aAnzienlp
deel der bemanning is gered.
De kleine kruiser „Bremen" is van
betzelfde type als de „Hamburg",
„Berlin", „LQbeek" en „München",
meet 8250 ton, is bemand met 268
koppen, loept 22 knoopen en werd
in 1904 voltooid. Het vaartuig is
bewapend met tien 10 c.M., tien 2J
c.M. kanonnen en twee torpedo-
lanceer i nrichtingen
i „Bremen" was een van de
oudste en minst snelle Duitsche
kruisers.
In het begin van den oorlog was
hij waargenomen bij de Braziliaanscbe
kust en den 80en Augustus hield h(j
het Nederlandsche stoomschip „Gel
ria" aan. Eerst aan het eind van
November kon het schip zich in een
geringen buit verheugen. Het ver
moeden bestaat namelp, dat het
toen zijn kolenruimen gevuld heeft
bij Juan Femandez, in den Stillen
Oceaan, uit een schip, welks naam
men nooit te weten is gekomen. Den
12en Januari verzekerde een officieel
bericht uit Petersburg, -dat de „Bre
men" zwaar beschadigd te Wilhelms-
haven was aangekomen, tengevolge
van het stooten op een mijn. Of het
de „Bremen" werkelijk ooit gelukt
is, zp weg te vinden door alle
Fransche en Britsche kruisers, is een
vraag, maar het is merkwaardig,
dat Crewe, toen hij over de kruisers,
die aan den slag btj de Falklands-
eilanden hadden deelgenomen, sprak,
de „Bremen" niet njemde.
De Duitsche vloot.
Berlijn, 19 Dec. Afdeelingen van
onze vloot zochten in de afgeloopen
week de Noordzee af naar vijandelijke
schepen en kruisten daarna den 17den
en den 18den December in het Ska-
gerak.
Er werden 52 schepen doorzocht;
één schip met contrabande werd op
gebracht.
Gedurende al dien tijd waren ner
gens Engelsche oorlogsschepen te zien.
Dultsch watervliegtuig door een
torpedoboet buit gemaakt.
Parijs, 18 December. De marinestaf
meldt officieelEen torpedoboot heeft
twee watervliegtuigen, die bij den Out
Ratelbank (ten Westen van Oostende)
op het water lagen, vervolgd. Een
is ontsnapt, het andere getroffen en
omgeslagen. De twee marineofficie
ren, die er in zaten, zp gevangen
genomen en het vliegtuig buit g
maakt.
Duitsche munitiefabriek In
Turkije beschoten.
Parijs, 18 December. De marine
staf meldt officieel: Een Fransche
kruiser heeft de Duitsche fabriek van
oorlogstuig te Haifa (Palestina) be
schoten en geheel vernield.
De Italianen In AlbaniS.
Rome, 17 December. Alle bladen
gewagen met algeheele voldoening
van de Italiaansche expeditie naar
Albanië en verheugen er zich over,
dat Italië tot een werkzame politiek
overgaat op de Oo9telpe kust van
de Adriatische Zee. Aldus, betoogen
zij, begint de eenheid van militair
optreden der bondgenooten, waartoe
in de onlangs te Parp gehouden sa
menkomst onder leiding van Joffre
is besloten, zich te verwezenlpen.
De beschieting van QOrz.
De beschieting van Görz duurt voort,
naar aan de „N. Rott.Ct."geseind wordt.
Vrijdag is de stad z»3 uur iang hevig
gebombardeerdhet militaire hospi
taal is daarbij veertienmaal getroffen
en vele menschen zijn op straat ge
dood of gewond.
Zaterdag is het rustig geweest, maar
de beklagenswaardige achtergebleven
bevolking (die sedert het bombarde
ment begon van 35.000 tot ten hoogste
6000 is verminderd), bestaande uit
kleine kooplieden en neringdoenden,
die hun have en goed niet in den steek
willen laten, leeft nu in voortdurenden
angst. De kelders zp tot woning
ingericht.
Italiaansche vliegtuigen komen her
haaldelijk boven de stad om bommen
te werpen, maar zij worden door Oos
tenrljksch-Hongaarsche vechtvliegers
en het afweergeschut spoedig ver
dreven.
De beroemde domkerk met fresco's
van Quaglia en een Assunta van Tin-
toretto op het hoofdaltaar, is onbe
schadigd gebleven, maar het marmo
ren altaar der kerk van den Heiligen
Berg is vernield. Het paleis van graaf
Lautierie, bekend omdat daar paus
Pius VI heeft vertoefd toen hU zich
iu 1782 naar Keizer Jozef begaf, en
bet paleis van graaf Strassoldo zp
zwaar beschadigd. Honderd huizen,
waaronder het bisschoppelijk paleis
in de Via Bignori, moeten geheel
vernield zp, en ongeveer duizend
beschadigd. Ofsehoon veel openbare
gebouwen zp getroffen, is de overheid
op haar post gebleveD.
Griekenland en de mogend
heden.
Volgens de „Times" zou de Duit.
sche gezant aan de Griekache regee
ring gezegd hebben, dat de verde
digingswerken der geallieerden i»
Saloniki van dien aard waren, dat
Duitschland daardoor verplicht werd
op Grieksch gebied op te treden.
Skoeloedis antwoordde, dat Grieken
land den Bulgaren nimmer zou toe
staan op Griekschen bodem voet te
zetten. De regeering zou echter, naar
luid van de berichten, van plan zp
te protesteeren. Een later bericht
meldt, dat een formeel protest ia
ingediend.
Volgens berichten in de Italiaan
sche bladen staan de troepen der
geallieerden op de linie Kilidir— Ka-
rasi-Wautschi-Majadag, acht kilo
meter van de Bulgaarsche gr6nB
verwijderd. De Bulgaren hebben de
grens nog niet overschreden. Van
d6 Duit8Ch-Oostenrpsche troepen is
nog gee« bericht ontvangen.
BUITENLAND.
Uit de Vereenlgde Staten.
Londen, 18 Dec. Aan de „Mernlng
Post" wordt uit Washington gemeld:
De „New York Times" schrijft naar
aanleiding van Hclfferich's toespeling
op den ondergang van het Engelscbe
rp: De entente-mogendheden, die
veel rijker zijn dan Duitschland,
kunnen hun twee-derden van den
financieelen last veel gemakkelijker
dragon dan Duitschland zijn één derde.
Het blad voegt er bij: Het is boven
dien niet slechts een kwestie van
flnancién, Duitschland's daden zullen
het niet in staat stellen de vrijheid
ter zee te herkrijgen. Wanneer
Duitschland weer op de zeeén ver-
keeren wil, moet het Engelands toe
stemming daarvoor koopen in rredes
termen, 't zü door schadevergoeding
of concessies. Wanneer het Duitsche
volk inziet wat dit beteekent, dan zal
zijn verlangen om te weten waar
Duitschland voor aan het vechten is,
toenemen. Het vooruitzicht voor het
volk is somber.
Aan de „Times" wordt uit New
York gemeld, dat in de geheels Ame
rikaansche pers de volgends mede
deeling, blijkbaar een antwoord op
Duitsche vredesvoorwaarden, die hier
openbaar gemaakt zp, op den voor
grond gebracht wordt: „Een van de
voornaamste punten uit de vredes
voorwaarden der bondgenooten is, dat
de Duitsche koopvaardijvloot onder
geen beding vergunning zal krijgen
op de open zee te verschijnen, voor
er volledige schadevergoeding betaald
is. De bondgenooten hebben de macht
deze voorwaarden te stellen zp
van plan er de volledige'vervulling
van te eiachen."
Da Vereenlgde Staten en
Oostenrljk-Hongarlje.
Washington, 18 Dec. President
Wilson stelt een tweede nota aan
Oostenrljk-Hongarlje op. Men ver
wacht dat ze binnen enkele dagen
zal worden verzonden. Naar verluidt,
zal Wilson een onmiddellijk antwoord
vragen en duidelijk te verstaan geven
wat de gevolgen zullen zijn, indien
het antwoord onbevredigend is.
Hulp voor do Servischs bevolking.
Vrijdag jl. is uit New-Yoik een door
Rockefeller en andere Amerikaansche
milliardairs uitgerust schip vertrok
ken met voedingsmiddelen en kleede
ren ter waarde van een half millioen
doll. aan boord, bestemd voor de bur
gerbevolking van Servië.
Uit Duitschland.
In Pruisen moeten de manschapp n
die tusschen 18 November en 17
December den 17 jarigen leeftijd be
reikten, zich voor den landstorm
aanmelden.
Te Bonn hebben do fabrikant Ernst
Bötticher en de boekhouder Leonhard
Jansen uit Eitorf en de brander Vin-
zenz Lubanski uit Homberg wegens
ontduiking van accps op het gedis
tilleerd terecht gestaan. Bötticher
werd veroordeeld tot een boete van
ruim 13 millioen mk. en lj jaar ge
vangenisstraf, Jansen tot een boete
van 8.8 millioen mk, en 8 maanden
gevangenisstraf en Lubcanski tot een
boete van 4.8 millioen mk. en een
maand gevangenisstraf, te zamen
du» ruim 26 millioen mark boete en
21/4 jaar gevangenisstraf. De boeten
bodragen het viervoudige van de
ontdoken belasting. In ge val zij onin
baar zijn, wordt voor elke 15 mark
een dag gevangenisstraf opgelegd,
tot een maximum echter van 6
maanden voor elk geval.
Da beklaagde Bötticher is verder
aansprakelijk gesteld voor de aan
Jansen en Lubanski opgelegde booten
en voor de kosten.
Om de Kaap.
Uit Parp wordt gemeld, dat ook
de Fransche stoom maatschappijen
Mese&geriea Maritimes en Cbargeurs
Réunis besloten hebben niet meer
door het Suez kanaal te vareu, omdat
er reden is te verwachten, dat het
kanaal zal worden gesloten.
BINNENLAND.
De zeak-SchrOder.
„De Telegraaf' deelt mede, dat do
substituut officier van Justitie, mr.
L. Th. JoriBsen, van de Amsterdam-
sche rechtbank, naar aanleiding van
de vrijspraak des heeren Schröder,
ia appèl is gegaan.
De meii aan boord van Nod. aohepen.
Naar wü vernemen, hebben de
Engelschen eok de Beenscho en de
Zweedsche post aan boord van do
„Frisia" in beslag genom»D.
Of z(j het eveneens met de Noor-
sehe post hebben gedaan, kunnen
wij niet met stelligheid zeggen
vermoedelijk wel.
De „Frankfurter Ztg," zegt van
betrouwbare zijde te vernemen, dat
"e Engelschen aan boord van de
Rotterdam" van de Holland Ame-
rika-lp de heele Duitsche, Bulgaar
sche en Turksche post hebben weg
gehaald, op de laatste uitreis van
dit schip. (N. Rott. Ct.)
Vorduiitoring van f5000.
BÜ de firma I. C., op de Gedempte
Botersloot te Rotterdam, is in den
loop van de laatste twee of drie
jaren voor een bedrag van ongeveer
f 5000 aan geld verduisterd. De dader,
de 19-jarlge kantoorbediende A. B.,
uit de Nicolaas Sasstraat, heeft zich
bij de politie gemeld, toen hij begreep,
dat de verduisteringen aan het licht
zouden komen. In zijn bezit had hij
nog ruim flOO. Hij heeft de ver
duisteringen gepleegd door het af
geven en iunen van kwitanties, die
hij per ori?r teekende.
Ingezonden mededeeling.
Br ajf'n veel ambachten die de nieren
te veel inspannen.
Sleept gü u naar en van uw werk,
u afvragend wat die pijnen in den
rug, dat vermoeide gevoel, die hoofd
pijn, duizeligheid en urine-stoornissen
veroorzaakt
Misschien hebt gü aan een nier
kwaal gedacht, maar vraagt gü u zelf
af waarmede gü u te buiten zoudt
gegaan züu» dat uw nieren aange
tast zün.
Welnu, vele ambachten die bin
nenshuis moeten worden verricht, in
gebogen houding, in wisselende tem
peraturen, op vochtige plaatseD, te
midden van chemische stoffen, of op
schokkende voertuigen, werken na-
deelig op de nieren. En wanneer do
nieren eoDmaal van streek zü'n, komen
zü niet van zelf tot rust.
Gü kunt haar helpen door uw werk
lichter op te vatten, door minder
zwaar te eten, door alle buitensporig
heden en zorgen te vermüden, door
toe te zien dat gü voldoende lichaams
oefening en rust krügt, en door
Foster's Rugpün Nieren Pillen te ge
bruiken.
Foster's Rugpijn Nieren Pillen hel
pen ontstoken en verzwakte nieren,
en staan haar bU in haar gewichtig
werk, het flltreeren van het bloed.
Zü verwijderen opgehoopt water bü
waterzucht en voorkomen dat de
urine de erin opgeloste vaste etoffen
neerslaat, zooals bü niergruls, nier
steen en rheumatiek. Foster's Pillen
dienen alleen voor de nieren en blaas
zü kunnen volkomen veilig door ieder
een, mannen en vrouweD, oud en
jong, gebruikt worden.
Te Den Helder verkrijgbaar bij
Alb. ten Klooster, Keizerstraat 93.
Toezending geschiedt fr. na ontv. van
postwissel h 11.76 voor één, of f 10. -
voor zes doozen.
Eischt de echte
Foster's Rugpün
Nieren Pillen; wei
gert elke doos die
niet voorzien is
van nevenstaand
handelsmerk. (58)