HELOERSCHE COURANT No. 4583 DONDERDAG 17 FEBRUARI 1916 44e JAARGANG Op pagina 4 van dit blad is opgenomen 1. Uit den Omtrek. 2. Feuilleton, enz. DE WEEK. 16 Februri. Terwijl Zondagavond j.1. de men actiën te Scheveningen een Zeppelin in de lucht zagen zweven, zelfs het snorren der motoren „duidelijk hoor den", terwfjl 't toch ia gebleken, dat de zaak op gezichts- en gehoors- bedrog moet hebben berust, waa 't in de^hoofdstad nog erger. Daar ont waarde men twee geheimzinnige, hei-lichtende stippen aan den hemel, en ze waren lager werd rond verteld dan de „echte sterren". Toen was er een, die in herinnering bracht 'dr. Kuyper's sombere voor spelling, dat „het einde aller dingen" wel eens zeer-nablj kon wezen. En de angst sloeg velen om 't hart 1 Weldra kreeg men de oplossing. Twee hemellichamen stonden dicht in elkanders nabijheid. Daardoor was h6t „mysterieuse" schouwspel ver oorzaakt. De sterrenkunde behoort nu eeumaal niet tot de wetenschap pen, die bij „de massa" bijzonder in trek ziju. Over krijgskunde, politiek, geneeskunde, rechtswetenschap en nog een stuk of wat „geleerde vak- keu" .meer valt met groot gemak wysheid te verkondigen zonder dat men het A. B. C. ervan kont. Men vestigt zich als dokter, zoowel als „rechtskundig adviseur", zonder groo- tere weteBschappelijke hoogte te heb ben bereikt dan de koetsier van dr. Klaus of het klerkje van een procu reur. Men acht zich in staat het land, de provincie of de stad te regee- ren zonder dat men eenig benul heeft van wat voor zulke dingen eigenlijk noodig is. Maar sterrenkunde, astro nomie neen, dat is. te lastig. Daar entegen bloeit de astrologie de moderne sterrenwichelarij, krach tiger dan ooit Ter zake. De angst en schrik over dat snorren van Zeppelin-motoren en zien van de „lichtende stippen" kwa men juist nadat men het geval met het torpedeeren van de „Artemis" wat minder somber was gaan be kijken. De Duitsche Regeering heeft „eventueel" schadeloosstelling aan geboden en alvast haar leedwezen betuigd. Vau bestraffing der perso- neD, die een neutraal schip, dat zij doorzocht hadden, zonder eenige aan leiding naar den bodem der zee wil den doeü zinken, is tot nu toe niets gebleken. Het intervieuw-Staal, gelijk de „Vossische Ztg." het publiceerde, zou volgens dezelfde heetgebakerde en alarmistisch aangelegde zielen eene botsing met de Entente „onvermijde lijk" maken. Aldus had nu een Neder- laudsche senator gesproken, di$ als minister van Oorlog de Schelde ging versterken! Gelukkig is generaal Stasi's correctie spoedig gevolgd. De man van den vermaarden historischen „nacht van Staal" moge wat sangui nisch- loslippig zijn, in deze dagen een bedenkelijke eigenschap, zeker in iemand van de positie des gene raals, - ziju eerlijke en loyale rond borstigheid werd door niemand ooit verdacht. Ea daar bestaat gelukkig nog steeds geen reden voor 't Is psychologisch-merkwaardig, en stellig niet opwekkend waar te nemen, hoe gauw, grif, velen er stoeds, als de kippen, bij zijn om naam en reputatie van groote figuren te helpen „afkammen"! De man,die van mid zomer 1913 tot 28 Januari 1916 eeu reuzetaak vervulde, waar schier bovenmenschelijke iDspanning voor noodig is, den oud-minister Treub bedoel ik natuurlijk - Btaat onmiddellijk na zijn aftreden bloot aan de hatelijkste aanvallen, insinu atiën, en dat wel door personen, die jaren laog behoorden tot den kring zljuer intiemste vrienden. De wijze, waarop mr. Treub's ontslag aanvrage door do Koningin werd verleend is zeker hoogst vleiend. Sommigen stel len de vraag, of waar de premier in tijd van wereld-crisis den titel van miniBter van Staat ontving, - ook aan mr. Treub niet gelijke onder scheiding thans had kunnen verleend zijn In elk geval mag men hopen, dat de bewegiDg, door het adres-Van Aalst c.s. aangesticht, zal leiden tot eene daad, welke het Nederlandsche volk de gelegenheid zal schenken, van zijne erkentelijkheid voor den afgetreden staatsman te deen blijken. De Tweede Kamer kön inderdaad aiet anders dan zij heeft gedaan het adres voor kennisgeving aanne men. Niet het Parlement, maar de Kroon beslist volgens de Grondwet over benoeming en ontslag van minis ters. De bedoeliDg der adressanten was dan ook weet men om ter eere van mr. Treub te „getuigen". En dat streven mag m. i. niet ein digen met een ter „snippermand" verwezen petitie. Minister Van Gijn, die thans verduidelijkt heeft;— wat voor ieder, hem kennend, voor de hand lag namelijk dat hij lid van „Het Vrije Ruilverkeer" is en niet protectionist, staat nu voor de taak om de be lasting-ontwerpen5 van zijn genialen voorganger en oud chef te verdedigen. Het Parlement zal - na behandeling vau het Eedsontwerp, waarbij mini ster Ort van zéér groote inschikke lijkheid en zin tot „toenadering" zal moeten blijk geven, wil de zaak niet nogmaals in den Senaat schipbreuk lijden!, dé belasting-ontwerpen in de afdeelingen onderzoekenver volgens die der Grondwetsherziening. Iotusschen moet het Hoogerhuis de Staatsbegrooting-1916 afdoen, uit gestelde! Algemeene Beschouwingen en comité generaal in cluis. Zal in de spanne tijds van begin tot 23 April (Paschen) het ontwerp Ouderdoms rente niet den nieuwe Minister voor de Arbeidersverzekering, Exc. Lely, woiden behandeld in openbare zit ting?^ Is veler ideaal, vurige wensch. Maar wij zien, in deze dagen, zoovele idealen en illusiön in rook vervluch tigen, dal de twijfelsche stemming voorshands nog blijft overheerscben. 't Allerbelangrijkst blijft nu voor loopig de vraag, hoe en waar de vele mifiioenen van daan te halen, waar de arm9 schatkist naar hunkert. Beweerd is dat de commissie voor het ontwerp Oorlogswinsten te langen leste met hare voorstellen zal komen, en dat 25 pCt. der „werkelijke in komsten" voor den fiscus wil opvor deren. Prachtige theorie. Maar de vrees is reeds opgemerkt is niet ongegrond, dat wanneer de heeren buu vernuftig-bedacht voorstel einde lijk gereed hebben, de...' oorlogs winsten zelfs onnaspeurbaar zullen zijn geworden. Er verandert ver bazend en verbijsterend veel in deze dagen. M^ar dat „waar niets meer is, zelfs de Keizer zijn recht verliest", - die stokoude waarheid blijft splin ternieuw. Onder de allerjongste nieuwtjes in Patria stip ik aan, dat véle ouderharten deze week verkwikt zijn door de blijde tijding, dat alle cadetten K. Mil. Academie ditmaal voor het officiers-examen geslaagd zijn'. En Sequab, de man die eene kwarteeuw geleden met zyn radde tong en wonderbare olie de „Reros celebratus". de algemeenen vurig ge huldigde held van het Haagje in de eerste negentiger jaren van de vorige eeuw was: Sequab is niet dood. Hij beeft 't zelf verkondigd ineen Engelsch blad, en ook de meest- ongeloovige moet dddrvoor zwichten. „Onze" Sequah heette Davonport en hij kan ook nog geen zeventiger zijn, zooals de werkelijk-doode Sequah, die ergens in Zuid Afrika overleed. .,Onze" Sequah zal voor oen kwart eeuw een dertiger geweest zijp. „Enfant cbèri dés dames"En ik ben er nog lang niet zeker van, of aan den slanken jonkman met zijn oolijk glimlachje terug denkend niet nog eens enkele, thans bedaagd- geworden Haagsche joffer zeker sentiment van zacht-scbrljDenden in zich voelt opkomen? Mr. Antonio. DE OORLOG. Oe officieels legerberichten van 13 en 14 Febr. Op het West e l Ij k front houdt de levendigheid 'zoowel wat artil lerie- en mangevechten als infanter.e- aauvallen betreft nog aan. In ver band met de voor korten tijd geloopen hebbende geruchten omtrent verster king dor Duitsche troepen in den Elzas, is het opmerkelijk, dat zij hier inderdaad .voordeëlen hebbeu behaald. Het Duitsche legerbericht van 15 dezer meldt dat na een krachtige artil- leristische voorbereiding, de stellingen der Engelschen ten Z.O. van Yperén aangevallen werden. 800 M. loopgraaf werd genomen. Een groot deel wan de loopgraven-bezetting sneuvelde. 1 officier en eenige dozijnen Engel- in werden gevangen genomen. Ten Z. van de Somme en in Cbam pagne henben de Franschen tegen aanvallen gedaan welke zonder moeite werden, afgeslagen. Het Fransche communiqué van den Men deelt mede, dat ten N. van Soissons een Duitsche aanval werd afgeslagen. In den bovon-Elzas werden de ten O. van Seppois de door de Franschen veroverde vooruitgescho ven loopgraven door de Duitschers zwaar beschoten. De stellingen, die volkomen stukgeschoten waren, wer den door de Franschen ontruimd. In een communiqué van 15 Febr. wordt bericht, dat in Champagne ge deelten der door de Duitschers op 13 dezer bezette loopgraven ten O. van den weg Tahure—Sommopy, door de FranBchen werden hernomen. Van het O o s t e 1 ij k front. Van Russische zijde wordt gemeld dat in de streek van Dunaburg en Riga sedert een week verwoede artillerie gevechten worden geleverd, welke af en toe door aanvallen der infanterie werden gevolgd. Echter kwam in den toestand geen veran dering. De Russen bieden aan alle aanvallen krachtigen weerstand en slaagden gr zelfs in den Duitschers eenige stukken loopgraaf te ontnemen. Bij Riga werden een groot aantal Duitschers gevangen genomen. Volgens mededeelingen uit deuzelf- den bron zou in een vlek bij Riga muiterij onder- Duitsche troepen ztju uitgebroken. De bevelvoerder over de troepen aldaar werd vermoord. Tal van officieren en manschappen werden voor den krijgsraad gedaagd. De Duitsche en Oostenrljksche be richten geven aan dat de toestand onveranderd is. Aanvallen der Russen in Oost-Ga- licle bleven zonder resultaat. Naar de Times uit St. Petersburg verneneemt, is de bezetting van Garboenowka een groot voordeel voor de Russen. De Duitschers raakten hierdoor een belangrijk steunpunt kwijt, dat zij hoopten te gebruiken om Dunaburg langs den kortsten weg te bereiken. Bovendien is thans de mogelijkheid geschapen don vijand in de flank aan te vallen. Door de Duitschers werden ver schillende pogingen gedaan het punt te omsingelen. Door de Russen bij Illuxt in het nauw te brengen, trach ten zij tevens te voorkomen dat ver sterkingen naar Garboenowka ge zonden werden. De Russen boden echter hardnekkigen tegenstand, zoo dat de Duitschers er niet in slaag den hen uit het dorp te verdrijven. Van het Zuid e lij k front. Het Oostenrljksche legerbericht van den 15en meldt dat de Italianen een aanval deden op de door hen verloren stelling bij den Rombon. Zij werden met groote verliezen teruggeslagen. Merkwaardig is het dat thans iategeusteliing met eenigen tijd terug de Oostenrijkers meer tot den aan val overgaan. Naar schatting zijn op het zuidelijk front twee maal zooveel Italianen als Oostenrijkers. Niettegenstaande deze overmacht zijn zij er echter niet in geslaagd eenig voordeel van beteeke- nis te behalen; Dat de Oostenrijkers thans tot het offensief zouden over gaan is niet waarschijnlijk. Hiervoor toch zou een te groot aantal man schappen noodig zijn, en deze kan Oostenrijk niet aan de andere fronten onttrekken. De aanhoudende aanval len hebben dan ook waarschijnlijk een ander doel. Bij de jongste besprekingen, ge houden tusschon regeeriDgspersonan der Eoteute en die van Italiö, heeft men Italië blijkbaar weten te bewegen meer deel te nemen aan de algemeene operaties, inplaata van zich alleen door eigenbelang te laten leiden. Echter is het voor Oostenrijk va* belang om Italiö door herbaalde aan vallen te dwingen op het Zuidelijk front een zoo, groot mogelijk aantal troepen te houden, waardoor de deel neming aan operaties op ander ge vechtsterreinen, belemmerd vjordt. Op den Balkan. In Albanië zijn de Oostenrijkers, na de Araen re zijn overgestoken, voor Durazzo aangekomen. Tusschen de stad en de aanvallers bevindt zich alleen fiog het kustmeer,hetwelk echter een natuurlijke verdediging vormt.. De „Figaro" meldt, dat voor het bindo van Maar t 60,000 voojt militairen dienst geschikte Serviërs van Korfoe naar Sa'oniki zullen worden gezonden, om daar de troepen der geallieerden te versterken. Van het R u s s i a c ta-T u r k s c h e front. Het veroveren van een der forten van Erzeroen door de Russen, moet al» een belangrijk fait beschouwd worden. Deze vesting toch is het steunpunt voor de operaties der Tur ken naar de kant van den Kaukasus. Of de stad spoedig in hun handen zal zijn is nog niet te zeggen. Bovendien staan do Rtssen slechts aan een kant van de stad. Tot een omsingeling hebben zij het nog niet kunnen brongen. Van Turksche zijde wordt over het verlies van het fort niet gesproken. Wel wordt gemeld dat in het centrum de gevechten in hevigheid en uitge breidheid toenamen, en zelfs voor de hoofdstelling geleverd werden. Vol gens dit bericht zouden de aanvallen z\jn. In M e 8 o p o t a m i Omtromt de overvalling van het Eogelsche kamp bij Korea wordt van Turksche zijde nog gemeld, dat de Engelschen zware verliezen ledeu. 500 dooden bleven op het slagveld liggen. De Engelschen sloegen op de vlucht. Al het kampmateriaal viel in handen der Turken. Tusschen Korna en Nasriah werden de Engelschen even eens overvallen. Ook hier leden zij zware verliezen. Een colonne die ter hulp kwam werd teruggeslagen. De „Arethusa". Een der meest populaire oorlogs schepen der Engelsche marine is op een myn geloopen en ondergegaan. De „Arethusa" is vereeuwigd in ge dichten; en op eenige schilderijen, die de laatste jaren op ooflogs tentoonstellingen te zien waren, was hel bekende schip afgebeeld„the Arethusa in action". Aan vele gevechten nam de kleine kruiser dan ook deel en hij onder scheidde zich. daarbij zoo, dat op een koperen plaat, op het schip aange bracht, de heldendaden konden ge memoreerd worden. De „Arethusa" was het admiraal schip van het „light cruiser squadron" en aan den mast woei de gespleten wimpel van commodore Tyrwhitt. Bij den aanval vau een Eogelsch eskader, onder admiraal Beatty, op de Duitsche oorlogsschepen in de bocht van Helgoland, leidde commo dore Tyrwhitt de actie van deze kleine kruisers, die vergezeld waten van torpedojagers. Dit voorhoede gevecht had ten gevolge, dat de „Arethusa" zwaar getroffen werd, verschillende kanonnen werden on bruikbaar, de snelheid 80 mijl was tot 6 verminderd, zoodat het gehavende schip door de „Hogue" op sleeptouw moest genomen worden. Op hef kritieke oogenblik, dat de kleine kruisers het al te zwaar te verantwoorden hadden, kwam het slagkruiser-eskader op de plaats van het gevecht en eindigde de4 eerste zeeslag met het zinken van enkele kleine Duitsche kruisers ▼oor de tweede maal vocht de „Arethusa" in den slag bij Dogger bank. Ook toen vormde het snelle kruisers-eskader de voorhoede van het sterke eskader van admiraal Beatty, die door de berichten van deze schepen volkomen op de hoogte werd gehouden van de bewegingen van den vijand. By het einde van den zeeslag gaf, volgens sommige berichten, de „Are thusa" de „Blücher", die zinkende was, den genadestoot, door den zwaar- overhellenden pantserkruiser te torpe deereD. Nog eens trad do „Arethusa" op den voorgrond. Bij een raid naar Cuxbaven, waarbij Zeppelins, vlieg machines, onderzeeërs en oorlogs schepen in actie kwamen, verdreef de „Arethusa" de luchtschepen met zyn kanonvuur en redde de vliegers, die in het water terecht kwamen. En thans is deze „light armoured cruiser", van welk type de Engelsche vloot ei vele heeft., ondergegaan. De naam „Arethusa" heeft in de Engel sche marinegeschiedenis een bekenden klank, want vóór dit schip zijn er nog verschillende andere Arethusa's" geweest, die iu allerlei gevechten zich hebben oudeischeiden. In 1913 liep de „Arethusa" van stapel. De waterverplaateing is 3560 ton. De bewapening bestaat uit 2— 15 c.M. en 6 10 c.M. kanonnen. De snelheid is 29—30 knoop, de turbines ontwikkelen 30,000 P.K. Het merk waardige van het schip is, dat het behalve een pantserdek van 5 c.M. een pantsei gordel van 7.6 c.M. heeft. Op kleine kruisers kwam deze be scherming tot dusver niet voor. - De bemanning is 400 koppen groot. De „Arethusa"-klasse telt 8 schepen, de daarop volgende „Champion"-klasse eveneens 8; d6ze i3 iets grooter in water verplaatsing en telt één kanon van 15 c.M. meer. Londen, 15 Februari. Bij de ramp van de „Arethusa" werden 8 personen gewond, terwijl er 12 vermist worden. Weer een Zeppelin vergaan. Uit Kopenhagen wordt gemeld dat weereen Zeppelin,deL20,verongelukt is. De Ribe Stiftstidende meldt dat de L 20 Vrijdagochtend boven het eiland Mapö is gezien. Zo vloog onge woon laag en langzaam. Blijkbaar waren haren motoren beschadigd. Het luchtschip zette Zuidwaarts koers, doch een krachtige Oostelijke bries dreef net naar het Westen, tot het in de mist verdween. Men meldt du dat het drijvende in de Noordzee is aangetroffen nabij de Duitsche kust. De luchtaanval In 't noorden van Italië. Weenec, 15 Febr. Gisterochtend heeft een onzer luchteskaders, be staande uit elf vliegtuigen, op het station en de fabrieksgebouwen van Milaan bommen geworpen. Uit de gebouwen kon meu groote rookzuilen zien opstijgen. Do gevechten met vij andelijke vliegers die gedwongen werden het veld te ruimen zijn alle in ous voordeel beslist. Bovendien hebben verscheidene vliegtuigen op de fabriek van Schio met zichtbaar succes bommen ge worpen. Alle vliegtuigen zijn behou den teruggekeerd. Rome, 15 Febr. De vijandelijke vliegtuigen hebben gisteren ook op Schio bommen geworpen, waardoor zes menschen zijn gedood en eenige anderen gewond. Bom ontploft. Een Britsch officier, dieteHazebroek in Fransch Vlhauijerec instruc tie gaf in de behandpjjhg van bommen, is daarbij omgekomen. Een bom ont plofte, terwijl hij haar in de hand nield. Iu het geheel zijn bij de ramp vy'f man gedood eu vier-en-twintig gewond. Dultschland en de Vereenigde Staten. Volgens de Lokal-Anzeiger, heeft graaf Berustorff gemeld, dat Amerika ia het Lusitania geschil eenige pun ten heeft laten vallen, die voor Duitscbland volkomen onaannemelijk aren. Het komt er nu nog op aan, de uitkomst van de onderhandelin- 0._ in een nieuwe nota neer to leg gen, waarna de gehèele zaak als ge regeld beschouwd zal kunnen worden. Een majoor van 19 jaar. De „Daily Mail" vertelt van de zeer sDelle promotie van majoor Hetiry PattiDson, thans 19 jaren oud. De loopbaan van den jeugdigen ma joor is- als volgtMaart 1914, school jongen te H.iileybury September 1914,. tweede luitenant - Januari 1915, eerste luitenant - Juni 1915. kapitein September 1915 bij Loos oudste overlevende officier van het regiment Januari 1916 negen tiende verjaardag Februari 1916 majoor. Bij het uitbreken van den oorlog bood Pattinson z|jn diensten aan, doch deze werdeD eerst geweigerd omdat hij nog maar zeventien en een half jaar was. Hij hield echter vol en werd ten slotte aangenomen en in September tot 2e luitenant be- BUITENLAND. van het Italiaansche gezantschap te Londen 'is Zondagavond in zjju hotel te Piccadilly dood gevonden met een kogel door het hoofd en een automa tisch pistool in de hand geklemd. Hij was pas vier maanden in Enge land. Sedert een paar dagen was hij ongesteld. Zondagavond kort voor zijn dood, heeft een ander lid van het gezantschap hem bezocht. Diefstal te Hannover. Meu meldt, aan het „Hbld.", dat in de stedelijke spaarkas te Hannover is ingebroken, waarbij 27.000 Mark gestolen werd. Geen spoor van den dader kon ontdekt worden. BrlevansmokkelarlJ. Hoe vernuftige en vermetel sommi gen zich toonen, als brieven over de Duitsche grens moeten worden ge smokkeld, blijkt uit het volgende: Onlangs reisde een Hollandsche verpleegster uit Duitscbland naar Nederland terug. Zij maakte in^den trein kennis met een andere ver pleegster, die zeide bij het Duitsche Roode Kruis werkzaam te zijn ge weest. Z|j had echter bij het hospi- taalwerk een ongeluk gekregen en een arm gebroken. Deze arm was dan ook volgens sde regelen der kunst in een gipsverband gelegd. Aan het Duitsche greD station ge komen, verlangde de stationswacht, dat het gipsverband zou worden losgeknipt. De Hollandsche verpleeg ster nam het op vobr haar collega en wees met grooten nadruk op het groote gevaar, waaraan deze door het wegnemen van het verband zou blootstaan. De stationswacht, waar schijnlijk gewaarschuwd, bleef onver biddelijk en terecht. Want toen het gipsverband was losgeknipt, kwamen •daaronder ongeveer 80 brieven te voorschijn! Do arm was 'n echt ge zonde arm, maar ook de dame bleek geen verpleegBter te zijn! (Nieuwe Ct.) BINNENLAND. Hst Panama-kanaal. Over hot eerste boekjaar van bet Panama kanaal, dat in zijn vollen omvang in den oorlogstijd is gelegen, wordt volgens de „N. Zürich. Ztg." in een bericht vau het Zwitsorsche gezantschap te Washington het vol gende medegedeeld Tot 14 Augustus 1915 zijn 1317 zeewaardige schepen (stoom- en zeil schepen) het kanaal gepasseerd, te zamen metende 4.596.644 ton. Van deze schepen namen 661 de westelijke richting (Stille Oceaan—Atlantische Oceaan) met 2.286.114 netto ton en 656 vaartuigen de Oostelijke richting (Colon—Panama) met 2.310.500 netto tons. De rechten, die de regeering der Unie gedurende dit eerste boek jaar van de passeerende schepen heeft geheven, bedragen $5.216.150. Verdeeld naar de nationaliteit zijn in het boekjaar 481 Amerikaanscho schepen door de landengte gevaren. Engeland volgt met 464. Natuurlijk is het verkeer door het kanaal sterk door den oorlog beïn vloed geworden. Na het? sluiten van den vrede, wanueer de handel weder geregelder zal zjja geworden, mag echter worden verwacht, dat het ver keer tusschen de Oostelijke en Wes telijke halfronden zich verder zal ont wikkelen en dat de belangrijkheid van het Panama-kanaal die van het Suez-kanaal zal gaan evenaren. Zelfmoord. Roberto Centaro, eerste secretaris Koninklijk bezoek. Dinsdagmorgen kwam H. M. de Koningin, vergezeld van Prinses Juliana, met klein gevolg, te Amster dam aan om van daaruit eenige plaatsen te bezoukeD, die door de overstrooming geteisterd zijn. Spoedig na aankomst te Amster dam werd een bezoek gebracht aan de voormalige studeotensocieteit op den Heiligenweg, welk gebouw thans al3 vluchtelingen-huis in gebruik is. Belangstellend informeerde de hooge bezoekster naar de omstandigheden verpleegden en naar de werk zaamheden van het personeel. Het. bezoek droeg een zeer huis houdelijk karakter. Te 1 uur 's middags werd een be zoek gebracht aan Buiksloot, Niouwen- dam en Schellifigwoude. Te voet gingen H. M. eu de Prinses naar het kerkjevvan laatstgenoemd dorp waar thans do kinderen onderwijs krijgen, daar de school onbruikbaar is. Teruggekeerd te Amsterdam bezich tigde de Koningin eenige woningen het nieuwe huizenblok tusschen Javastraat en Balistraat, waar tal van vluchtelingen uit Waterland wonen. Verschillende gezinnen wer den hier bezocht. C. J. K. van Aalst. De heer 0. J. K. van Aalst,president van de Ned. Handelmaatschappij en voorzittter vau de uitvoerende com missie der N. O. T. van wiens krach ten sedert het begin van den oorlog zoo veel werd gevorderd, ia genood zaakt voorloopig het bed te houden. Sedert eenige dagen was de heer van Aalst ernstig ODgesteld. Zllverbons. Bij Kon. Besl. van 9 Februari („St.-bl." 65) is bepaald datteten met 31 Dec. 1916 de, bij Kon. besluiten van 20 Maart 1915 („St.-bl." 158) en van 31 Maart 1915 („St.-bl." 174) ingetrokken,. zilverbons van f 1, van f 2.50 (ouden vorm) en van f 5 ten kantore van het Agentschap van het Ministerie van Financiën te Amster dam-tegen wettig betaalmiddel kun nen worden ingewisseld. („St.-Ct") De „Vondst". Het s.s. „Vondel", van Batavia, is' Dinsdagnacht half een te IJmuiden binnengevallen, na een reis van 55 dagen, via Kaap de Goede Hoop. De „Delfland". Het onlangs bij IJmuiden op de Pier geloopen, en daarna aan den grond gezette stoomschip „Delfland" is Dinsdag naar Amsterdam opge sleept. Logger vergaan. Uit Scheveningen wordt gemeld: Er zijn nu berichten ingekomen, waaruit men met zekerheid kan op maken, dat de logger „SCH 192" Jac. Groen, van de N. V. „Merwede", is vergaan. Dit is reeds de 5e logger, die dit jaar vergaan is. De scheepsbrand op de Zuiderzee. Volgens een scheeps'verklariug, welke de schipper en de stuurman afgelegd hebben aan den burgemeester van Venhuizen, ten zuiden van Enk huizen, lag de „Speculant" om 6 uur Vrijdagmiddag tusschen Enkhuizen en Urk voor anker. Om 8 uur werd een schok gevoeld. Eerst dacht de schipper, dat deze veroorzaakt werd door het klotsen der golven. Er kwam 'echter damp ul$ de ruimluiken en toen deze geopend werden, bleek, dat er in de lading een ontploffing had plaats gehad en dat deze in brand stond. Tevergeefs werd getracht den brand te blusscben. Daarna trachtte men het schip te laten zinkea door de buitenboordskranen open te zetten. Dit gelukte niet. Imeen roeiboot bleef men den geheelen nacht bij het brandende schip. Noodseinen werden gegeven, doch deze werden niet op gemerkt. Met den stroom en wind dreef men 's morgens naar de kust. Gebleken is, dat de „Speculant" inderdaad geladen was met IjjDolie, rubber en margarine. Deze lading was bestemd voor Groningen, de be vrachter was iemand uit Rotterdam. Van vrachtbrieven voor Duitschland is niets gebleken. In Groningen zou i lading opgeslagen worden. De schipper SeveD, die in het gasthuis in Enkhuizen ligt, is niet door den brand gewond, doch had een ziekte, welke bet na de scheepsramp noodzakelijk maakte, dat bij opge nomen moest worden. Ontploffing. Dinsdagmorgen wilden eenige werk lieden in de suikerfabriek te Breda een flotteur onderzoeken, omdat zich binnenin vocht bevond. Men legde daarop de flotteur op het vuur, hopen de, dat de druk vau het vocht een opening zou teweegbrengen. De flot; teur is echter gosprongon. Vier vaste werklieden worden op vele plaatsen in het aangezicht ge wond. Allen verloren ook het gezicht, doch er bestaat gegtonde redenen, dat de oogen nog in orde kuttnen komen. Het gebouwtje werd grootdeels vernield. Ontsnapte krijgsgevangenen. Te Groningen zijn Dinsdag aange komen drie uit Duitschland ontvlucht te Russische krijgsgevangenen op hun naar den Russischen consul te Rotterdam. Zij waren met zijn achten ontvlucht, doch vijf hunner werden door een Duitsche patrouille doodge schoten of verdronken by het over zwemmen van een kanaal. Haar moeder bestolen. Een agent van politie te Rotterdam heeft een 18-jarig meisje aangehou den, verdacht van diefstal van een bankbiljet van f 100 ten nadeele taarer der. Het bankbiljet is in de wo ning van haar verloofde, die eveneens is aangehouden, in beslag genomen. Hst vliegongeluk te Batavia. Het bericht van den correspoudiut van het „Hbl." te Batavia omtrent het overlijden van Luitenant ter Poorten is ODjuist gebleken. Zijn toestand was Dinsdag hoopvol. De ramp heeft in geheel Neder- landsch-Indiö ontroering verwekt. Het toestel viel, na een vlucht van vijf minuten op eene hoogte van 100 meter, loodrecht omlaag. Generaal T. Michielsen werd door de draden geworgd. Zijn ledematen waren op verschillende plaatsen gebroken. Aan een telegram van den „Tele graaf "-correspondent te Weltevreden ontleenen wij het volgende: De commandant van het Neder- landsch-Indische leger begaf zich Dinsdagmorgen naar Soebaug, om het vliegkamp op Kalidjattl te gaan inspecteer en. Generaal Michielsen gaf den wensch te kennen, een vliegtocht mede te maken. De eerate proef mislukte, omdat er blijkbaar aan het toestel iets haperde. Nadat het toestel een paar meter de hoogte was ingogaan, moest wor den gedaald. De machine werd nog eens nagezien, en toen alles in orde waa bevonden, steeg luitenant Ter Poorten met zyn passagier ten tweeden male op. Toen de vliegmachine eene hoogte van ongeveer 150 meter bereikt had, zagen de toeschouwers tot hun schrik het toestel plotseling duiken en in miDder dan geen tijd viel het gevaarte in razende vaart neer. De officieren, die van het schouw spel getuigen waren, snelden toe vonden generaal Michielsen onder de machine dood en met gebroken ledematen. Een nader onderzoek wees uit, dat de generaal vermoedelijk zijn bals gebroken had. Luitenant, Ter Pooi ten vond men bewusteloos met een groote hoofd wonde. De teraardbestelling van het stoffe lijk overschot van generaal Michielsen zou nog Dinsdagavond plaats hebben. Generaal-majoor H. C. Kionoueris tijdelijk aangewezen als legercom mandant. ridderkruis der M.W.O. werd toege kend. Wij allen weten, dat deze onder scheiding een zeer bijzondere is, dat slechts eDkelen zich deze hoogste militaire eerbetooning weten te ver werven, Daarom brengen wij van de Ma rine onze hulde aan den overledene, die moed en beleid paarde aan trouw, die in de verre streken, waar het Nederlandsch gezag diende te worden gehandhaafd, zich deed kennen als een dapper onverschrokken man, als een trouw dienaar van zijn vader land ea van zijn koning. Reeds vele jaren is het geleden - het was in 1877 - dat Christoffel Willem Reith het ridderkruis bij de expeditie naar SamalaDgan verwierf. Sinds dien is in de Marine veel ver anderd, doch de herinnering aan daden als door dezen ridder bedreven, blijft bestaan; zij blijft esn voorbeeld voor ons ter navolging. Dat de ge storvene wenschte door het korps begraven te worden, waarin hy met. zooveel onderscheiding heeftgediend is ons begrijpelijk en voor ons van de zeemacht was het een plicht en een eer om aan dezen wensch te voldoen. Wij verzoeken aan de nabestaanden in het bijzonder aan de weduwe, de deelnemiDg en de achting over te brengen van het korps, waartoe de overledene heeft behoord en waarin hij zich op 2oo eervolle wijze heeft onderscheiden. Ds. Visser, predikant der Hersteld Evangelisch Lutbersche Gemeente, sprak hierna eenige woorden van hulde. De man, die hier grafwaarts gedragen wordt met eene eer als slechts weinigen te beurt valt, was in zijn leven eenvoudig. Nimmer sprak hij over zijne onderscheiding; want by kende de hoogere eer: te zijn een kind van God, en hy had de zekerheid, dat zijn levensschip zou aanlanden in de lichtende stran den der hoogste zaligheid. Maar hf.i stond er op, dat hem bij zyn dood de eerbewijzen zouden - worden ge bracht, waarop zyn nabestaanden recht hadden. Namens de familie dankte spr. de militaire autoriteiten en allen, die door hunne tegenwoor- heid blijken van deelnerhing gaven. Tenslotte wydde een der familie leden van den overledene, de heer Schaap, eenige dicht-regelen aan de nagedachtenis van dezen ridder, waarna de indrukwekkende plechtig heid was afgeloopen. (Zie verder 2e pagina). PLAATSELIJK NIEUWS. Begrafenis Ridder C. W. Relth. Dinsdagmiddag had op het kerk hof te Huisduinen de begrafenis plaats van Christoffel Willem Reith, in leven oud korporaal stoker der KoniDkiyke Marine, Ridder van de Militaire Wil lemsorde. Een ontzaggelijke men- schenma89a was op de been; langs Kanaalweg, Dijkweg, en later op den Huisduiner weg zag het zwart van de menschen. Nadat de stoet het sterfhuis aan de Kerkgracht had verlaten, begon de stafmuziek van de Marine aan grijpende koraalmuziek te spelen onder welks tonen het lijk grafwaarts werd gebracht. De muziek werd op de gebruikelijke wyze afj wisseld door tamboers en pijpers. Op het kerkhof aangekomen, word by den ingang het gebruikeiyke salvo afgegeven bij het passeeren van de baar en bij het graf werd dit salvo door fwee andere gevolgd, onder hét spelen van een koraal. Daarna nam de Commandant van H. M. Wachtschip, de kapitein ter zee A. Pieren, het woord om het volgende te zeggen: Wy staan hier aan het graf van een bejaard man, van een man, die in de kracht van zyn leven als mili tair deel uitmaakte van de Kon. Marine en die zich daarbij zoodanig wist to onderscheiden, dat hem het TWEEDE KAMER. Zitting van 15 Februari. De Kamer gaat voort met de be handeling van de Eedswet. De heer Limburg (V.D.) staat tameiyk wel aan de zyde van de Regeering. Hij wil evenals deze den eed behouden, daar die den grootsten waarborg geeft voor het spreken der waarheid. Hy wij9t bovendien op het Jydeiyk karakter dezer wét, hetgeen de RegeeriDg verplicht in 1919 met een definitief ontwerp te komen. De oppositie ertegen is gedeeltelijk on juist en inconsequent, zegt spr. On juist, dat het de vrije keus zou laten tusschen eed en belofte. De eedsver plichting wordt vooropgesteld, alleen bfi gemoedsbezwaren behoeft men dien niet af te leggen. Inconsequent is het, omdat in de Beroeps- en Oe- trooiwet de eeden en beloften facul tatief zyn gesteld. Spr. meent, dat de gewetensbezwaren dienen geëer biedigd te worden, zoowel van hen, die wel, als van hen die niet tot een kerkgenootschap behooren, en hoopt daarom dat verscheiden leden van rechts zullen medewerken aan de totstaudkoming dezer wet. Spr. be strijdt het denkbeeld van den heer Van Wijnbergen om den atheïsten het afleggen van den eed te verbisden. Verleden jaar waa de heer Van Wijnbergen van eene andere meening, hy wilde ze toen van den eed vrij stellen-en bun getuigenis zonder eed toelaten; thans wil hy hen geheel uit de gemeenschap bannen. De heer De Viss or (c.h.) ge6ft een historische uiteenzetting van het omtstaan va* den eed. Hy komt verder op tegen de bewering, al3 zou hy in stryd zyn met de leer van hst christen- De eed is een der sterkste middelen om het recht te handhaven, en daarom is het goed, dat de Regee ring het behoud ervan wil. Er zyn dan ook tal van juristen, die, hoewel zelf niet aan de formule hechtende, toch den eed willen handhaven ter wille van ée rechtspleging. Een recht8bedeeling met den eed schept een veel grooter waarborg voor de peraooniyke vryheid dan die, welke daaruit zou bestaan, dat de overheid uit den weg ging voor de bezwaren, welke zeer enkelen hebben tegen het aieggen van den eed. Spr. vindt het amendement-De Geer de beste uitweg. De beer Eerdmans (u.1.) daar entegen, die vindt, dat het afleggen van den eed voor ieder eigeniyk ge lijk zou moeten zyn (hoewel direct •rkennende, dat dit niet wel mogelijk is), wil het liefst een plechtige ge lofte zien afgelegd in de plaats van een oud Germaansche formule. Spr. ia overigens vóór het ontwerp. De heer A a 1 b e r s e (r.k.) waar deert het, dat de Minister tegemoet wil komen aan hen, die gemoeds bezwaren hebben, maar de Min. vergeet, daarby dat by nieuwe gewetens bezwaren schept. De heer Tan Doorn*(u.1.) be grijpt al die gemoedsbezwaren niet. Spr. zou wel willen zweren by den baard van den profeet, en die eed zou hem even heilig zijn als welke aadere. Evenwel, de eed dient als beginsel te worden gehandhaafd. Nog spreekt de heer N o 1 e n s (r.k.) die den eed behouden wil, en de heer L o e f f (r.k.), die den Minister vraagt de amendementen niet af te wyzen, waardoor aan verschillende bezwaren tegemoet wordt gekomen. (Zie verder 2e pagina).

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1916 | | pagina 1