HELDERSCHE COURANT
6EMEENTERAAD|VAN HELDER.
No. 4687
ZATERDAG 26 FEBRUARI 1916
44e JAARGANG
Tweede blad.
Vervolg der zitting »sn Dinsdag.
Gisterenavond werd de agenda van
Dinsdag verder afgehandeld.
Afwezig de beeren Grunwald,
Zander, Over de Linden, Bommel en
de Secretaris.
Bij de heropening der vergadering
neemt de Voorzitter het woord
om den Raad mede te deelen, dat
door B. en W. voldaan is .aan het
verzoek van de Arbeidsbeurs om den
heer Verstegen met ingang van 1
Maart te benoemen tot directeur dier
instelling. Daardoor is vervallen het
agentschap, tot nog toe tijdelijk door
den heer de Geus 'waargenomen.
Spr. stelt diensvolgens voor den heer
de Geus met ingang van dien datum
eervol van zijn betrekking te cpt-
heffen onder: dankzegging voor de
door hem bewezen diensten. (Ap
plaus).
Toen indertijd door den Minister
van Landbouw, Handp.l en Nijverheid
de medewerking der Burgemeesters
werd verzocht ten opzichte van het
verschaffen van goedkoope levens
middelen, meende spr. aanvankelijk
die taak, met eenig deskundig advies,,
wel alleen af te kunnen. Doch het
duurde niet lang of zij werd, toen
o. a. ook de groentevoorziening er
bij kwam, van dien aard, dat het
spr. bleek, dat hem de noodige vak
kennis' te dezen opzichte ontbrak.
Spr., meende zich toen in de eerste
plaats te moeten wenden tot de ver-
trouwensmanneü uit den Raad en
de beide deskundigen op dit gebied,
de heeren Terra en Verfaille, toonden
zich volgaarne tot medewerking be
reid. Uitteraard kwam de heer Ver
taille, die het dichtstbij woonde, het
eerst in aanmerking en deze vroeg
aanstonds zioh te mogen associeeren
met den heer Verstegen. Spr. vond
dit een zeer goede oplossing. Of
schoon spr. meent, dat het lid-zijn
der socialistische partij geen deugd
mag heeten, behoeft het geen be
toog, dat waar de 'sociaaldemocraten
de vertrouwensmannen zijn van ve
len, ze geschikt zijn voor dezen ar
beid. In den loop jder maanden breid
de zich de distributie meer en meer
uit, zoodat hoe langer hoe meer de
gemeente grossier werd in levens
middelen.
Dat spr. een goede keus had ge
daan bleek weldra. De heer Varfhille
bleek een uitstekende hulp te zijn,
•n ook de heer Verstegen kwam nog
op voor anderer belangen dan uit-,
sluitend die. der consumenten.
Nu de heer Verstegen weldra als
lid van den Raad afscheid zal moe
ten nemen, wil spr. de gelegenheid
aangrijpen hem voor de bewezen
diensten te beloonen en stelt voor
hem, zoolang de Oommissie bestaat,
een maandeiyksch salaris'van f-100
uit te keeren.
Door applaus vereenigt de! Raad
zich met dit voorstel.
De Voorzitter voortgaande,
stolt voor de Commissie, die voor
taan uit één- lid van Tien- Raad be
staat, aan te vullen met een tweede
oq noodigt den heer Adriaans© uit
daarin zitting te nemen.
De heer Adriaanse noomtdoze
benoeming aan.
Thans is aan de orde
Zeevaartschool.
Voorstel tot vaststelling eener
nieuwe Verordening regelendede
jaarwedden van den directeur en
.leeraren aan de Zeevaartschool..
In de vergadering*van den 27 April'
1915 werd door den Raad met be
trekking tot de Zeevaartschool, be
sloten tot splitsing van de stuur-
liedenafdeeling, terwijl een vooratel
tot herziening van de salarissen werd
aangenomen, onder voorbehoud dat
ook daarvoor het subsidie zou ver
hoogd worden.
Bij missive van den 7 Octofcer
1915 werd door Zijne Excellentie den
Minister van Binnenlandsche Zaken
bericht, dat aan het beBluit tot,split
sing van de afdeeling tot opleiding
voor de diploma's voor derde stuur
man" en sleep vaart" goedkeuring
werd gehecht en dat daarvoor, ter
tegemoetkoming in de exploitatie
kosten van de school, een verhoogd
Rijkssubsidie tot een bedrag van
f 8000. zou -wórden-verleend, dóch
dat geen vrijheid werd gevonden het
subsidie nog hooger te stellen, op
grond van de overweging, dat in
gewone gevallijn van Balansverbete
ring ware af te zien. Thans is even
wel door den genoemden Minister1 bij
missive van 8 Januari 1916 bericht,
dat alsnog op de ontwerp-begrooting
voor 1916 gelden aangevraagd zullen
worden om, te beginnen met dit jaar,
verhooging van het Rijkssubsidie tot
f 9500.— te bevorderen.
Deze aübsidieverhooging is bestemd
als tegemoetkoming in de kosten
van Balansverbetering van het onder
wijzend personeel en wordt afhanke
lijk gesteld van..het invoeren, voor
zooveel de leeraren betreft, van de
dQor hetRijkstoezicht op de zeevaart-,
visscherij- en schip per sscholen ont
worpen salaris-regeling voör het per
soneel -der zeevaartscholen. Verhoo
ging van de jaarwedde van den
directeur is hierbij buiten rekening
gelaten.
Ifi overeenstemming met hetgeen
door den inspecteur werd aangegeven,
is een nieuwe verordeningontworpen,
die B. en Wv voorstellen goed te
keuren.
De heer Biersteker vraagt of'
het de bedoeling is de in de raads
vergadering van April .1915 gemaakte
1-egeling' te negeeren.
De Voor zi tl er licht deninter-
pellant hierover nader in, en de ver
ordening wordt bij acclamatie goed
gekeurd.
r-, Hsklertebe Kansel.
▼eeratel im zake bet epmaltea raa
bestekken en berekeningen in ver
band met de uitvoering der kanaal-
plannen.
(Zie Held. Crt. 19 Pebr.)
De heer K r ij o e n verlaat de ver-
JDe heer Verfaille staat aan de
zijde van die leden der Commissie,
die meenen, dat de uitvoering Yan
het plan moet worden opgedragen
aan den ontwerper. Zonder te willen
afdingen op de bekwaamheden van
den Gemeente-architect, meent spr.
toch dat den heer Krijnen, die het
auteursrecht heeft vaiMeze plannen,
de uitvoering daarvan toekomt.
De heer Spruit vindt het daar
entegen niet vereenigbaar om de uit
voering door den heer Krijnen te
doen geschieden. Onvereenigbaar in
ieder geval, indien het tegen betaling
zou moeten geschieden.
De heer Adriaanse meent dat
regel is, dat ontworpen plannen ter
uitvoering worden opgedragen aan
den ontwetper. De vereenigbaarheid
is b\j de Wet geregeld; ook spr.
meent, dat het niet vereenigbaar ia
in casu met het lidmaatschap. Spr.
vraagt echter of de Commissie, die
het plan heeft laten uitwerken, niet
te ver is gegaan en wel het recht
had die opdracht aan den gemeente
bouwmeester te geven. De heer
Krijnen is eigenaar van het ontwerp.
Als hij het gratis zou afstaan, zou
er niets tegen te zeggen zijn. Maar
de zaak is 'hier dat de opdracht is
gegeven aan den heer Krijnen als
bouwkundige, niet aan het lid van den
Raad of het lid der Commissie Krijnen.
Spr. meent, dat het plan aan den
heer Krijnen opgedragen moet wor
den. De ontwerper draagt er de ver
antwoordelijkheid van, die hij van
zich af kan schuiven, indien een
ander het uitvoert. Hoewel het geval
_enaam is, daar verschillende
scheeve verhoudingen eruit kunnen
voortvloeien, kan de Raad niet anders
doen dan het aan den heer Krijnen
opdragen.
De heer Van N e c k vindt het
een eigenaardige toestand. HetD. B.
heeft gemeend, dat de uitvoering tot
de taak van den Gemeente-bouw
meester behoorde. Maar er is nog
een andere kanf aan het geval. Men
komt zoo licht tot de conclusie, dat
het hier gaat om personen. Laten wij
ons houdenaan de kwestie hoe de
tegenover de zaak staat. Spr.
gaat in 't kort de geschiedenis na.
Door de adviezen van de H.H. Van
Hasselt en De KoniDg groeide een
en ander tot een lijvig dossier aan.
Het eene plan was te duur het ander
niet wel uitvoerbaar, enz.Totdat
nieuwe Commissie van onder
zoek werd benoemd, die zich liet
voorlichten door een deskundige, den
heer Krijnen. Die deskundige is door
den Raad benoemd'. De Commissie
heeft de plannen terstond ter hand
genomen en komt thans met haar
voorstel. Nu is de vraag: is dit plan
het plan van den deskundige, die de
Commissie heeft voorgelicht of is het
dat van de Commissie zelve? De
Raad moet thans beslissen hoe te
n. Spr. meent, dat den
Gemeente-bouwmeester in de eerste
plaats de uitvoering moet opgedragen
worden. Kan hij het niet uitvoeren,
dan moet een deskundige worden
benoemd. Het is volgens spr. niet
het plan Krijnen, maar dat van de
De heer Biersteker vindt deze
redeneering niet juist. Is de heer
Krijnen uitgenoodigd als deskundige
om te adviseeren welk plan uitvoer
baar was, of Is hij benoemd nadat
z(jn plan was ingediend? ,Spr. meent
het laatstede heer Krijnen is aan
de Commissie toegevoegd, uitsluitend
om z\jn eigen plan toe te lichten. En
dan is de redeneering van den heer
Van Neck niet juist. Spr. meent, dat
het plan achttien jaar oud is, en dat
de heer Krijnen, toen het werd inge
diend, nog niet eens lid was van den
Raad. De zaak moet dus worden
beschouwd los van het lidmaatschap
van den Raad. Steeds wordt de uit
voering van een plan opgedragen aan
in ontwerper.
De heer M i c h e 1 s zegt, dat B. en W.
ter sprake brengen den brief, in 1910
aan den heer Krijnen gericht. Als
de heer Krijnen werkelijk de eigenaar
is van het plan, dan heeft de Raad
niet het recht hem dat af te nemen.
Maar in dien brief wordt gesproken
over kosten.Als die onkosten zijn
betaald, dan is het plan ook het eigen
dom der Commissie. De vraag blijft
natuurlijk, moet de uitvoering aan
den ontwerper worden opgedragen?
Maar eerst dient te worden uitge
maakt wie den eigendom heeft. Er
is nug een andere kwestie aan ver
bonden, n.1. of de heer Krijnen lid
van den Raad kan blijven?
De heer Adriaanse merkt op,
dat gesproken wordt van „voorlöopig"
honderdvijftig gulden.
De,heer De Geus zegt, dat Voor
die -f löO-een schema -is uitgewerkt
door. een paar ambtenaren in hun
Bedoelde brief in de bijlagen
abusief gedateerd 19 Mei 1916 - luidt:
Den WelEdelen Heer S. Krijnen,
alhier.
WelEdele Heer!
Namens de Raadscommissie tot
verbetering en verversching van het
Heldersche Kanaal, heeft ondergetee-
kende de eer UEd. te verzoeken de
daartoe strekkende ontwerpen, bekend
onder -de- benaming „epuiingsplan",
door middel van een verbindings
kanaal met de .fortgrachten, nader
uit te werken en met de kosten
berekening betreffende, al de daartoe
noodige werken haar te doen toe
komen.
De commissie voornoemd deelt u
mede, dat zij ter bestrijding van de
daaruit voortvloeiende kosten, ~voor-
loopig hoogstens honderd-en-vijftig
gulden wenBcht beschikbaar te stellen.
De commissie voornoemd, etc.
vrijen tijd. De heer Krijnen heeft daar
geen cent van gehad. Het crediet
daarvoor is door den Raad toegestaan,
en de Raad wist ook, wie de adviseur
was. Spr. is het eens met den heer
Van Neck, dat de Raad beslissen moet
omtrent de opdracht al of niët. De
Raad heeft indertijd de Commissie
benoemd 'met de bepaalde opdracht
zich technische voorlichting te geven.
Dat weet de Raad, al jarenlang.
De kwestie van het raadslidmaatschap
is tenslotte van formeelen aard.
vindt ook, dat den heer Krijnen "de
opdracht toekomt.
f^De heer Terra licht den Raad
in over den gang van zaken. Eerst
zijn verschillende plannen gemaakt,
waaronder ook het plan-Krijnen, dat
daarna is aangenomen. Deze is dug
niet in de Commissie benoemd met
d'e bedoeling zijn eigen plan te ver
dedigen. De heer Krijnen is nooit lid
der Commissie geweest, alleen des
kundige.
De Voorzitter zegt, dat de
Raad moet uitmaken of den heer
Krijnen het plan zal worden opge
dragen of niet.
De heer Baak. Maar dan toch
aan 'de hand van de wet. En wie kan
die wet interpreteeren Ik als leek
niet. Er staat geene bepaling in om
trent de uitsluiting van het raadslid
maatschap.
Re- en dupliek om te bewijzen, dat
de Raad allereerst heeft te beslissen.
De heer Van Neck vindt dat de
kwestie van het lidmaatschap voor
het oogenblik buiten bespreking kan
blijven. Daar gaat het niet om. Ook
niet om de uitvoering al of niet door
heer Krijnen, maar spr. vindt het
niet juist, dat de Commissie deskun
dige voorlichting hedft gehad van
iemand, die later het werk kon uit
voeren. Zoodra de Commissie het
plan-Krijnen kreeg, had zij een andere
deskundige moeten nemen. Zoo is het
gegaan bij de waterleiding erAthans
ook bij de electrificaèie.
De heer Verfaille zegt, dat het
plan niet door den heer Krijnen
alleen is voorgedragen. Ook de heer
Van Hasselt te Amsterdam noemde
het het beste plan dat bestond.
De heer Biersteker zegt, dat
de heer Van Neck dat had moeten
bedenken toen het kanaalplan inge
diend werd. Maar er is iets anders.
Zijn wij gebonden, omdat de Com
missie een| briefje geschreven heeft
om het den heer Krijnen op te dra
gen Absoluut niet, meent spr. -De
Commissie miste het recht den Raad
te noodzaken de uitvoering aan een
bepaald persoon op te dragen. Spr.
staat op het standpunt, dat den ont
werper het plan moet worden opge
dragen, omdat hij een zedelijk recht
daarop heeft. Spr: meent, dat bij de
Architectenvereeniging de eene archi
tect bedankt het werk van den ander
uit te voeren.
De heer M i c h e 1 s De heer Krij
nen stoort er zich anders niet aan
is ook geen lid van die Maat
schappij.
Re- en dupliek. De heer Verste
gen merkt op, dat bij den reinigings
dienst iets dergelijks is geschied. De
betrekking van opzichter is tijdelijk
waargenomen door een raadslid, die
daarvoor zelfs een gratificatie heeft
ontvangen.
De heer Van Neck zegt, dat dit
niet geheel juist is voorgesteld. Het
was daar een ander geval.
Tenslotte wordt het prae-advies van
B. en "W. gesplitst in stemming ge
bracht. Allereerst wordt gestemd over
de kwestie of het werk zal worden
opgedragen aan den heer Krijnen.
De heer De Z wfe rt wenscht even
zijn stem te motiveeren. Spr.^is
tegenstander van deze kanaalplannen,
er vóór echter ze op te dragen aan
de heer Krijnen, omdat deze -dan de
volle verantwoordelijkheid krijgt in
dien het later mislukt zal blijken.
Het voorstel wojdt aangenomen
met 13 tegen 1 stem en 2 in blanco.
Tegen de heer Spruit, blanco de
heeren De Ven en Van Neck.
Ten opzichte van het tweede ge
deelte:-. Vindt de Raad de opdracht
vereenigbaar met het raadslidmaat-
stelt de heer Verfaille
voor die te verdagen. Bij acclamatie
besloten.
Aan de orde is thans:
Woningwet.
Voorstel naar aanleiding van ad
viezen der Gezondheids-Commissie
tot onbewoonbaar-verklaring van de
perceelenOude Kerkstraat 17c, Midden
straat 76, Breestraat 83a, b, c, d, f
en g, Achtergracht W/Z. 6öa, Midden
straat 72, 74 en 76.
B. en W: stellen hieromtrent voor:
lo. Onbewoonbaar te verklaren de
woningen Oude Kerkstraat No.
17a en Middenstraat No. 76.
2o. Niet onbewoonbaar te verklaren
de woningen Breestraat Nos. 38a,
b, c, d, f en g, Achtergracht
Westzijde No. 65a (twee boven
woningen^ en MiddenstraatNo. 74.
3o. Omtrent de woning Smidstraat
No. 30 een afwachtende houding
aan te nemen.
De heer Spruit heeft met ver
bazing van dit prae-advies kennis
genomen. De - woningen zijn alle
krotten; de Gezondheidscommissie
zegt ze dienen zonder verwijl te
worden ontruimd. Spr. heeft den
indruk gekregen, dat ze niet door
B. en W. zijn bezocht; meerdere
raadsleden, die dat wèl deden, waren,
evenals spr., verbaasd over dit voor
stel. Spr. licht nader toe waarom
onbewoonbaar-verklaring gewenscht
is van alle perceelen.
De Voorzitter zegt, dat .hy
inderdaad niet deskundig genoeg is
om met kennis van zaken te kunnen
oordeelen. Spr. vond het beter af te
gaan op het advies van den gemeente-
bouwm tester.
De heer Spruit repliceert. Als
de gem.-bouwmeeater zegt dit moet
vernieuwd en dat, dan kan men wel
nagaan, dat ze voor bewoning niet
meer geschikt zyn. De Gezondheids
commissie is in dit opzicht zeer
consciëntieus.
De heer De Zwart heeft ook
den toestand onderzocht en hem
bleek, dat werkelijk de woningen
r(jp zijn voor onbewoonbaar-verkla
ring. Bovendien moeten ze toch ont
ruimd worden als ze verbouwd zullen
worden. Het heeft meer raison ze
eerst onbewoonbaar te verklaren. De
verbeteringen zooals die thans zijn
aangegeven, hadden trouwens al lang
moeten gebeuren; de Raad had niet
moeten wachten op dit advies. Het
wordt tijd, dat eens flink ingegrepen
wordt. De Gezondheids-Cömmissie
gaat nog veel te schroomvallig te
werk, maar zij weet niet wat met
gezinnen aan te vangendie
zouden tenslotte weer in andere,
ns onbewoonbaar verklaarde
woningen terecht moeten komen.
De heer Adriaanse vindt wat
de heer Zwart zegt, niet overdreven.
Het zijn meer stallen dan woningen.
Maar het is zooals de heer Zwart
zegt, er zijn geen andere huizen
voor die menschen te vinden. Als
de Raad deze afkeurt, spreekt hy zich
in beginsel uit voor steun aan woning
bouw. Thans komen menschen bij de
Woningbouw-Vereeniging, voor wie
de huren van die huizen nog te hoog
z^jn. Een plan^ voor goedkoopere
woningen is in de maak. Maar de
Bouwvereeniging/die geen subsidie
van den Raad krygt, kan de men
schen niet onder dak brengen.
Gemeente en Rijk moeten ingrepen.
De Voorzitter vraagt of de
heer Adriaanse ook Smidstraat 30
wil onbewoonbaarverklaren. Dat per
ceel is bereids ontruimd en het is
onbillijk voor den eigenaar, waar het
eenigszins kan worden vermeden,
onbewoonbaarverklaring toe te pas
sen.
De heer De Geus vindt het niet
gewenscht een ry woningen af te
keuren, die nog in bewoonbaren staat
zijn te brengen. Als de eigenaars de
risico aanvaarden, gaat dat toch niet
aan. Men moet geen. oude schoenen
weggooien vóór men nieuwe heeft.
De materialen zijn op bet oogenblik
zoo duur en de tijd ongeschikt tot
bouwen.
De heer Adriaans e.^We weten
wel dat dat uitstel en die verbete
ringen de zaak slepend houden. De
menschen biy ven in het moeras zitten.
Het is thans zaak in te grijpen.
De heer Biersteker wil in
ieder geval het perceel Smidstraat 30
uitzonderen. De eigenaar heeft eene
verklaring afgelegd aan den gemeente
bouwmeester.
De heer Spruit merkt op, dat
men toch wel onbewoonbaar-verklaren
kan, ook al is beloofd te verbeteren?
Waarom nu de Gezondheidscommissie
op zij gezet? Spr. zou nog wel een
paar honderd woningen kunnen aan
wijzen, die in de termen vallen.
De heer De Zwart kan daar nog
iets aan toevoegen. De Raad kan de
onbewoonbaar-ver klaring hanteeren
als de zweep, die de eigenaars voort
drijft. By uitstel nu, zitten we over
een jaar weer voor een nieuw voorstel.
De heef Adriaanse sprak van het
verband tusschen onbewoonbaar-ver
klaring en rijkssubsidie. Als fan de
bestuurstafel een voorstel komt om
te bouwen, en het blijkt dat subsidie
verleend kart worden, zal van onzen
kant geen tegenstand komen. Ook
niet als de woningbouw-vereeniging
het doet. We staan thans voor de
keus onbewoonbaarverklaren al of
□iet. En de Raad moet nu niet denken
dit of dat goed afloopen? Alleen
vragen zijn de huizen rijp voor
onbewoonbaar-verklaring. De wet
gever heeft er juist naar gestreefd,
dat van de betrokken gemeenten
drang zal worden uitgeoefend om in
den woningnood te voorzien. Men
moet niet vragen: zyn er andere
woningen beschikbaar?
De heer M i c h e 1 s merkt op dat
het bezwaar, dat de bewoners de
woning uit moeten reeds teniet ge
daan wordt door het feit, dat ze dat
toch reeds moeten/als gebeuren zal
wat de gem. bouwmeester voorschrijft.
Want behalve de pannen vernieuwt
zoowat alles. Eenige weken ge
leden heeft de Raad een voorstel tot
woningbouw verworpen. Hoe stelt de
Raad zich dan den gang van zaken
voor? Ons kan het nooit verweten
wordenwij zijn volkomen verant
woord als we de voordracht afstem-
en.
In stemming gebracht wordt het
>rae-advies van B. en W. met 9 tegen
i stemmen aangenomen. Tegen de
heeren Baak, De Zwart, Spruit,
Michels, Terra, Adriaanse, Verstegen
en Van Breda.
Gemeente-Geneesheer.
in verband met de be-
vacature van gemeente-ge;
neesheer.
Zie Held. Crt. 19 Febr.
Gelijktijdig biermede komt in be
handeling:
Adres van de Gcm.-geneesheeren
W. J. Bakker en G. F. Louwerse
betreffende een nieuwe regeling der
geneeskundige armenpraktyk.
Bedoelde regeling wil de armen
praktyk verdeelen tusschen beide
i jeneesheeren, die daarvoor dan de
jezoldiging van f 1500.die vroeger
aan drie geneesheeren gegeven werd,
samen zouden, genieten, dus f750.-
elk.
De Voorzitter deelt mede, dat
de heer GrCmwald, de eenige sollici
tant voor gemeente-geneesheer, zyne
sollicitatie heeft ingetrokken.
De heer Spruit merkt op, dat
eenige jaren geleden- de gemeente
▼Ier geneesheeren had roor de armen
praktijk. Toen één aszer wegging,
ronden de heeren het maar goed de oorlogsmaterieel, maar van kanonnen
praktijk onder de drie overigen te hebben zy tot nog toe niet gespro-
verdeelen. Thans zyn er nog maar keu, en of die bij den buit waren
twbe en zouden we eene herhaling had men toch onmiddellijk kunnen
krijgen van het geval. Spr. kan zich meedeelen. Dit schijnt een beveati-
l gjng vau verzekering der Fran-
schen, dat by den terugtocht nergens
het verband tusschen de troepen ver
loren ging en er vau een doorbraak
geen sprake is. Het valt echter niet
te ontkennen, dat de Duitscbe offici
eels mededeelingen omtrent de ge
vechten ten Noorden van Verdun
zich door groote soberheid ouder
scheiden, waarachter misschien juist
groote verwachtingen worden ver
borgen gehouden.
Wil men in de thans woedende
gevechten het begin van een poging
der Duitschers zieD, in het Westen
een beBlissenden slag to slaan, dan
moet. men aannemen, dat zij het al
lereerst op Verdun hebben voorzien.
Zoo doen ook de Engelsche bladen
en eenige Duitscbe bladen spreken
eveneens over de mogelykheid, dat
Verdun zal worden aangevallen. De
Noordelgkste uitlooper van de per
manente verdedigingswerken van Ver
dun reikt tot vlak ten Zuiden van
-Bezanvaux. De .Duitschers, die zich
nu ten Zuiden vau Ornts moeten be
vinden, zyn daar nog inaar kort van
uiterste werken vau de vesting af.
Evenwel, moet het tot een ernstige
poging komen, de vesting ton val te
brengeh, dan zal eerlang wel een
nieuwe aanval uit eeu anderen hoek
niet vereenigen met den school
arts ook de armenpraktijk te geven,
maar wil een afzonderiyk genees
kundige aanstellen uitsluitend voor
de armenpraktijk.
De heer Van Breda kan zich
vereenigen met het praeadvi«s. Spr.
wil de armenpraktijk zoo ruim moge
Igk maken.,
De heer Michels vindt, dat de
gemeente niet een vol jaar kan
wachten. Waar er vroeger vier waren,
daar zijn thans twee te weinig. Spr.
heeft geen denkbeeld kunnen krygen
over de armenpraktyk. Alleen het
verslag der Gezondheidscommissie
over 1906 spreekt ervan en berekent
de belooning van f 1500.-, verdeeld
over 3 doktoren, als neerkomende op
10 cent per visite. Dat beteekent
een groot aantal visites, ongeveer
15000 en spr. vindt, dat om ten
opzichte yan de armenpraktijk
werk te hebben, een apart genees
heer dient te worden aangesteld.'
Wy mogen in dezen toestand van
slechts twee niet berusten. Als de
heer Grünwald zijne sollicitatie heeft
ingetrokken omdat de praktyk van
schoolarts onvereenigbaar zou zijn
met de armen-praktijk, dan moet
spr. het eerste argument daartegen
nog hooren. Spr. kent alleen één
argument, dat ervoor pleit: de school
arts komt veel in aanraking met
allerlei gèzinnen, en het zou geusch
niet erg zijn geweest als hg tot
armendokter benoemd was. Het is
daarom niet gewenscht in te gaan
op het adres van de beide genees
heeren. Als wij dat doen en die
1500.— over twee doktoren verdee
len, leggen wy ons al vast op dat
aantal van 2. Naast de afwijzing
dient dus eene poging te worden
gedaan om een derden arts er bij
te krygen en moeten plannen wor
den gemaakt voor een aparten ge
neeskundige uitsluitend voor de
armenpraktyk. Dat zal niet zoo ge
makkelijk gaan omdat we moeilijk
van de bestaande functionarissen af
kunnen. Maar het mag dus niet ont
heffen van die taak.
De Voorzitter zegt, dat we
voorloopig wel moeten berusten in
dezen toestand omdat er moeilijk
een dokter zal by zyn te krggen.
Er zijn er thans vele gemobiliseerd.
En thans hebben de menschen nog
de keus tusschen twee doktoren,
terwyl by één dokter ze ook uit
sluitend op dien éénen zyn aange
wezen.
De heer De Geus begrijpt niet
dat de heer Michels zooiets kan
voorstellen. 15,000 visites per jaar,
dat is 40 per dag. Veel te veel
voor één. De bestaande regeling is
veel idealer. Thans zyn er vier wyken,
die elk een dokter hebben. Misschien
is met een nieuw ziekenhuis een
betere regeling te treffen. Maar het
College kon niet anders doen.
De heer Biersteker vindt veel
voor de redeneering van den heer
Michels te zegged. Spr. gaat niet mee
met B- en W. en wil verder gaan
door een bepaalden gemeente arts te
benoemen, die armenpraktyk en
schoolpraktijk zal hebben en ook be
last zal worden met de keuring van
gemeente-ambtenaren. Onder die
15,000 visites zijn ook begrepen de
bezoeken, die de dokter aan huis
krygt, daarom zal hy het niet zoo
overwegend druk hebben. Wat de
kwestie betreft, dat ze dan aangewezen
zyn op een specialen „armen"-dokter,
dat is, behalve in Koegras, thans ook
zoo, want elke wijk heeft haar eigen
dokter.
De heer Michels repliceert. Dat
schrikbeeld van een armendokter is
zoo erg niet. De bezwaren ertegen
zitten meer in de manier van optre
den van den dokter zelf. Al wordt
openiyk geklaagd, wie zyn
oor te luisteren legt, verneemt ook
thans wel klachten.
Het voorstel voorl jaar een rege
ling als bovengenoemd in te stellen
wordt tenslotte by acclamatie aan
genomen.
Daarna wordt de vergadering ge
sloten.
DE OORLOG.
De ilgemeene toestand.
Verschilt de actie der Duitschers
ten Noorden van Verdun alleen in
omvaDg, of ook in aard van de andere
aanvallen, die zij in den laatsten tyd
op het Westelijk front hebben onder
nomen? Dat is nog altyd niet zeker.
Die andere aanvallen van den laat-
sten tyd, by Yperen, Soucbez en in
den Elzas, dienden alle tot het be
halen van kleine tactische voordee-
len, tot verbetering van de Duitsche
stellingen tegen den tyd, dat een
groot offensief zou beginnen. Of zijzelf
voornemens waren dat offensief aan
te vangen, dan wel of zy een zooda
nig plan bij de geallieerden veronder
stelden, was uit den aard der zaak
niet duidelijk.
Nu kan het zyn, dat de actie by
Verdun, ofschoon op veel grooter
schaal aangepakt, evenals die vroegere
aanvallen toch niets anders beoogt
dan een tactische verbetering van
de Duitsche positie, in het bizonder
om, zooals het Duitsche hoofdkwar
tier zelf heeft aangegeven, de Fran-
Bchen uit een stelling te verdryven,
van waaruit zy de achterwaartsohe
verbindingen van de Duitschers onder
artillerievuur konden nomen.
Wat de oppervlakte van het ver
overde terrein aangaat, is gedurende
de heele periode van stilstand nog
nimmer zoo'n groote verandering
ingetreden, aan de andere zyde heb
ben de Duitschers wel van een nog
onafzienbare hoeveelheid buitgemaakt
Het groote belang van Verdun
hoeft geen nader betoog. Verdun ie
de hoeksteen van de verdediging van
Frankrijk, het scharnier van de poort
die do Maaslinie afsluit en een ver
zamelpunt by een offensief in Oos-
teiyke richting. Frankryk heeft ter
nauwernood een vesting van even
groot belang.
Maar, het is heelemaal niet zeker
of de Düitschers werkeiyk ernstige
voornemens tot haar spoedige ver
overing hebben, om van de kansen
tot slagen van zulk een voornemen,
als het bestaat, niet te spreken.
.De Italianen zyn biykbaar uit bun
vooruitgeschoven stellingen by Du-
razzo verdreven. Het oogenblik schynt.
niet ver meer, dat de Oostenrijkers
Albaneesche haven zullen be
zetten. Essad heeft al by voorbaat
de wyk naar Italië genomen. (N.R.Ct.)
Aan hat WestalIJk front.
Parys, 28 Febr. Ten Noorden van
Verdun heeft de vy&nd met onver
minderde hevigheid het bombarde
ment van ons front tusschen de
Maas en een punt ten Zuiden van
Fromezey voortgezet. Hy vermenig
vuldigde zijn woedende aanvallen
tusschen den rechteroever van de
Omes, zonder ons front te
kunnen doorbreken, ofschoon er hoo
ien doode Duitschers op het veld
agen.
Wy hebben onze linie op beide
vleugels teruggetrokken, onderschei
denlijk achter Samogneux en Ornes.
Onze artillerie heeft onophoudelijk
het bombardement des vijanda beant
woord. Tusschen Malancourt- en den
linkeroever van de Maas is de werk
zaamheid van de wederzijdsche ar
tillerie afgenomen. Op deze afdeeling
van het front is tot nog toe geen
infanterieaanval gedaan.
In Lotharingen hebben wy een
vyandeiyke verkenningsafdeeling, die
een van onze kleine posten ten Noor
den van SL Martin trachtte te nade
ren, teruggedreven.
Wy hebben artillerievuur gecon
centreerd op versterkingawerken van
den vyand by de Malsons de Cham
pagne en ten Zuiden van St. Marie
k Puy en hebben een vernielend vuur
gericht op vyandeiyke werken b|
de Fille Morte.
Beriyn, 25 Februari. Op den rech
teroever van de Maas zyn de gisteren
gemelde successen naar verschillende
richtingen uitgebreid. De versterkte
dorpen en hoeven Champneuville,
Cotelette, Marmont, Beaumont, Cham-
brette8 en Ornes zyn genomen. Boven
dien alle vtjandelyke stellingen "tot
aan den rug van Louvenont bestormd.
Weder zyn de bloedige vorliezen van
den vyand buitengewoon, zwaar. De
onze bleven draagiyk. Het aantal
gevangenen is met meer dan 7000
op meer dan 10.000 geategeu. Over
den buit aan materiaal Is nog gesn
opgaaf te doen.
Da „Wastburn".
Londen, 24 Februari. Lloyds ver
neemt uit Teneriffe: Het Xngelsche
stoomschip .Westburn" is door de
Duitsche prijsbemanning in zee en
daar tot zinken gebracht.
Teneriffe, 23 Febr. De comman
dant van een der door de Duitschers
in den grond geboorde schepen ver
klaarde in een intervieuw, dat de
„Möwe" een schip is van 2000 tot
2500 tons, met zes kanonnen van
17.6 cM., twee torpedo!anceerbuizen
en talrijke mynen aan boord. Volgens
de Duitschers kan het zeventien
knoopen loopen. De bemanning was
200 tot250 Duitschers, onder bevel
van graaf Von und zu Donah. Het
is een stoomschip gebouwd voor het
vervoer vau eeu lading, die aan
spoedig bederf onderhevig is.
De bemanning van de .Luxem
bourg" vertellen, dat zy 70 myl ten
zuiden van Fernando Noronba werden
gevangen genomenzy werden goed
behandeld. Aan boord van de .West-
burn" werden zy bewaakt door zeven
Duitschers, gewapend met handgra
naten. De „Weatburn" had 6000 ton,
steenkool aan boord.
Uitbreiding van de Japaneohe vloot.
Op grond van het door de Ka
verleend crediet zullen in den loop
van dit Jaar de vier super dread-
uoughts op stapel worden gezet, die
een Inhoud zullen hebben van 82000
ton en met 37.6 o.M. kauonnei sullen
zijn bewapend.
Dultichland en de Vareenlgdn
Staten.
Uit Washington wordt dd. 23 dezer
gemeld, dat in den Senaat de demo
craat Gore oen wetsontwerp én een
motie trachtte in te dienen om de
Amerikanen te waarschuwen niette
reizen op gewapende koopvaarders
der oorlogvoerenden. In het represen
tantenhuis diende Mondell een gelijk
soortige motie in, maar het is onwaar-
schyniyk, dat de commisaio vonr
buitenlandsche zaken het buts over
zulk een maatregel zal willen rappor-
teeren.
De Indiening van de' voorstellen
wordt toegeschreven aan de intriges
van Duitsche eu Duitsch-Anierlkaan-
sche belanghebbenden.
De Washington'sche correspondent
van de „New-York Herald" deelt
mede dat men bet optreden beschouwt
als openlyke bedreigiDg' met een
breuk mot de rege'ering. Het geringe
aantal aanhangers van deze democra
ten duidt op weinig kans van slagen.
Zy ge von een dreigende breuk met
Duitscbland op als reden voor hun
optreden tegen den president.
Deze biyft echter krachtig vast
houden aan zyn eisch, dal Duitscbland
erin zal toestemmen in zulke nieuwe
duikbootencampagne hst volkenrecht
ts eerbiedigen.
Uit Washington wordt dd. 26 dezer
nog nader gemeld
President Wilson schreef aan Sena
tor Stone, den voorzitter der Staats
commissie voor buitenlandsche aan
gelegenheden, niet te kunnen toestem
men in de verkorting vau eenig recht
der Amerikanen in eenig opzicht.
,De eer en bet gevoel van eigen
waarde der natie staan op het spel,
Wy verlangen den vrede en zullen
dien bewaren tet eiken prys, maar
□iet ten koste van het verlies onzer
eer 1"
PLAATSELIJK NIEUWS.
0. Brest Azn. t
len algemeen bekend en geacht
man in onze gemeente is van ons
heengegaan. De heer C. Breet Azn.,
broodbakker evangelist, is Donderdag
in den ouderdom van ruim 80 jaren
overleden.
Geboren ln deze gemeento, heeft
hy geheel zyn leven hier doorgebracht
en meer dan 60 jaren onafgebroken
gearbeid aan en geijverd voor de
geeateiyke en zedelijke verheffing
van vélen. Het mag hier gezegd, dat
hy in menig opzicht voor velen tot
een grooten zegen is geweest. Hy
was een man van groote werkkracht,
dag en nacht was hy bezig, waDt
ook het huisgezin vond in hem eon
trouw verzorger.
Hoewel velen zyn standpunt niet
deelden, genoot hy aller achting, en
vele lezers zullen zich herinnoren,
dat zy van hem bun eerste gods
dienstonderwijs in allen eenvoud ge
noten* op de Zondagschool, dio zoo
zeer zyn hart bad. Het aandenken
aan hem, wiens troostende en be
moedigende woorden by velen zulk
een diepen Indruk nalieten, zal zeker
onvergeteiyk en bij menigeen in
eere biyven.
Vrijwillig! Landstorm. Afd. Heldor.
De leden van dit corps, welke bo
booren tot de militielichting 1916 en
welke zynopgeroepenvoorde vesting
artillerie, dienen zich vóór of opa.
Maandag aan te melden op bet bureau
Dykstraat 46.
WINTER.
We dachten dat doze winter na,een
paar dagen kwakkelens zonder oaam
of gedachtenis straks been zou gaan.
Immsra hy was tot nog toe de grillig
heid en karakterloosheid zelve. Maar,
hoewel betrekkeiyk Isat ln den tyd,
werd het toch Donderdag nog waarlijk
echt meenens. Zulk een sneeuwstorm
zulk een masaa sneeuw die alles
en alles bedolf - nee, het zal niet
licht worden vergeten. De sneeuw
viel meer dan vier-en-twintlg uren
lang, altyd door, gestadig door'ou
weldra zat onze omgeving diep onder
een mooie, blanke vacht. Onze be
woners waren dien morgen bepaald
zeer verrast by het aanschouwen van
zoo een berg sneeuw in de straat en
op het erf. Overal lag het buitenge
woon hoog en die maar even gelegen
heid had, teog zoo vlug mogeiyk aan
het werk om den weg langs zyn deur
en huis begaanbaar te maken. In de
verschillende volksbuurten was hst
aanpakken van belang. Oud en jong
zag je met schoppen en bezems en
het duurde niet lang of menige woning
trad een flinke verschansing voor
zich, met openingen die toegang
gaven tot de deuren.
Toch bleek deze toestand aan twee
kanten van de kleine straatjes niet
in het voordeel te zyn van hot ver
keer over den breeden weg, want op
vele plaatsen was (Je ruimto hier nu
aanmerkeiyk smaller en gebeurde het
bijvoorbeeld dat twee wagens in een
straat zich bewogen, dan moeBt do
een op een geschikt punt wachten
om don ander te laten pasaeeren.
Natuuriyk gaf dit wel eens aanleiding
tot woorden, tot twist en in de Wil-
helminaatraat scheelde het niet veel
of een paar koetsiers waren eikaar
om dié reden te lijf gegaan. Bij de
meeaten van deze lieden was het
humeur toch ar eenigszins van streek
om de ongunstige, moeilijke positie
waarin bso paarden en wagens ver
keerden en er was dan ook heel
weinig noodig voor het vinden van
ruzie en eon kloppartytje.
In de Koningstraat werden gisteren
avond tusschen de .loopgraven" hoele
veldslagen geleverdnu eens tusschen
troepen matrozen en soldaten, dan
weer tusschen soldaten en opgescho
ten jongens. Bij het ataqueertn en
retireeren vlogen de groote kluiten
sneeuw by honderden tegelijk door
de lueht; hst was vermakelijk.
