HELDERSCHE COURANT VOORHEEN GENAAMD 'T VLIEGEND BLAADJE Nieuwsblad voor Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna No. 4689 DONDERDAG 2 MAART 1916 44* JAARGANG Abonnement per 3 mnd. 65 ct., franco per post 90 ct., Buitenland f 1.90 Zondagsblad 45 520.85 Modeblad 65 75 „1.00 Voor het Buitenland bij vooruitbetaling - Losse nummers der Courant 2 ct Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag UITGEVER: C. DE BOER Jr. - HELDER Bureau: Koningstraat 29 - Interc. Telefoon 50 Advertentlën van 1 tot 4 regels (bij veerultteL) 30 cent Elke regel meer 6 ct Ingezonden mededeeiingen van 1 tot 4 regels 75 cent Elke regel meer 15 cent Advertentlön op bepaald aangewezen plaatsen worden 25«/o hooger berekend. Broste letters en cliché's naar plaatsruimte. - Bewljs-exemplaar 2i cent 0p| pagina 4 van ditgblad is opgenomen 1. Uit den Omtrek. 2. Feuilleton, enz. Een ministerieels verklaring. In antwoord op een desbetreffende ▼raag van den heer Van der Feltz in de Eerste Kamer, legde de Minister van Buitenlandsche Zaken de vol gende verklaring af „Ik kan met de meeste stelligheid verklaren, dat er geen geheim verbond bestaat, noch ooit bestaan beeft tus schen Nederland en Duitschland, evenmin een geheime overeenkomst of afspraak, ja -zelfs dat er nooit een poging tot het aanknoopen van onder handelingen daaróver gedaan is. Op den morgen van den 3den Augustus 1914 deelde de Duitsche gezant mij mondeling in opdracht van zyn re geering mede, dat, indien Nederland zyn onzijdigheid zou handhaven, Duitschland die onzijdigheid zou eer biedigen. Ook aan den Nederlandschen gezafit te Berlijn zijn zeer stellige verklaringen gedaan. De mededeeling. van Duitsche zijde aan Engeland „Wij hebben plechtig ons woord aan Nederland vérpand", kan dus ook niet slaau op een overeenkomst, maar slechts op deze eenzijdige, plechtige en stellige verklaring, die door den Duitschen gezant aan ons is afgelegd. De Nederlandsche regee ring heeft in geen enkel opzicht haar vrijheid van handelen prijsgegeven." De „Nieuwe Rott. Ct." teekent hierbij aan Bravo, mr. Van der FeltzEindelijk eens de regeering een uitvoerige be vestiging ontlokt van de interruptie van mr. Cort van der Linden, waarin de praatjes over een zoogenaamd ge- heinf tractaat met Duitschland als canards werden gebrandmerkt. Bravo, - want in dit land van hooggeleerde sophisten hadden sommigen zelfs aan die onomwonden uitspraak van den tyoelljken voorzitter van den minister raad niet geeoeg houvast. Dergelijke heeren, die overal wat achter zoeken, vinden de voor de hand liggende ver klaring „de regeéring achtte de veronderstelling te absurd om daaraan lange beschouwingen te w|jden" lang niet diepzinnig genoeg en laten in de mysterieuse kracht vaa een overspannen fantasie eigen Sherlock- Holmes-instinct vry spel. Eigenlijk had de regeering dit kunnen begrijpen en reeds indertijd een wat uitvoeriger mededeeling moeten doen. Het over schatten van de nuchterheid en het gezond verstand van anderen is ten slotte toch een ernstige psychologische fout; de oorlogsneurose bracht nu eenmaal ook in ons land menigeen, van wien men beter verwacht zou hebben, in een toestand van voort durende agitatie en de regeering had daarmede bij hare verklaringen reke ning kunnen houden. Door deze aan gelegenheid tot dusverre geheel en bagatelle te behandelen is zij al te complimenteus geweest tegenover zekere groep landgenooten, wien nu de schellen nog niet geheel van de oogeo bleken te zijn gevallen. Nu echter kunnen zelfs de meest achterdochtige snuffelaars gerust zijn; zóó rondborstig, uitvoerig en afdoende is het antwoord op de vragen van mr. Van der Feltz geweest, vragen, door den minister van buitenlandsche zaken met ingenomenheid gehoord, wijl hij reeds lang de gelegenheid zoekt, om de „geheel ongegronde hooggeleerde vermoedens" tegen te spreken. DE WEEK. 29 Februari. Twintig millioen per jaar tekort op den gewonen diensttwintig mil lioen per maand te dekken crisis uitgaven. De heer Van Nierop, onze groot-financier en de vertrouwde, ervaren raadsman van opeenvolgende. Kabinetten op het stuk van bestier onzer Rijksmiddelen, overdreef zeer zeker niet, toen hij op Vrijdag 25 Februari, aan. het eind der Algemeene Beschouwingen, door den Senaat aan de loopende Staatsbegrooting en den toestand onzer financiën gewijd, die situatie„zorgelijk, zorgbafend, zorg wekkend, ja schier hachelijk" noemde. En de nieuwe minister van Financien, hoe vroolljk, geestig, onderhou dend, opgewekt van doen bij moge zijn in het debat, deed ook geen poging om 't onder stoelen en banken: te steken. Er valt niet mee te gek scheren. En indien wij niet sinds negentien maanden gewoon waren, geraakt aan de Jjselijkste dingen, 't zou (dunkt me) in den lande met minder kalme gelatenheid zijn ver nomen. Nieuwe leening van 125 millioen, 5 pet. zullende afwerpen,, doch wederom „met den stok achter- de deur": eventueel, wordt er niet voor minstens 100 millioen inge; schreven, een gedwongen Sfr pets.- leening 1 Ben heffing-ineens, die 80 85 millioen moet afwerpen. Een belasting op de oorlogswinsten, met draconiech-strenge strafbepalingen tegen ontduiking: mr. Van Nierop voorspelt, dat zij vóél meer dan de doer Ixc. Van Gyn geraamd* 40 i 50 millioen in het rykslaadje zal brengen. Trouwens, de „marge", de speelruimte van honderd ton gouds meer of minder (zoo'n simpel ton- neke is in dezen gigantischen tijd een peuleschii geworden, weten wij nu wel allen) bewees reeds, dat hier elke raming (zooals mr. Van Q(jn trouwens zelf toegaf) „een gat in de lucht" beduidt, en niets meer. halve dit alles zal er nog een veertig millioen, op z'n allerminst, moeten „gevonden1' worden. De groote vraag is slechts: hoe en waar? Zij, die zich reeds verheugden op de protec tionistische neigingen van den ge wezen thesaurier-generaal, thaos min. van Financien, zullen na 25 Februari j.1. dan toch wel tot het besef zijn gekomen, dat hun blijdschap wat voorbarig was. De heer Vau Gijn wil- voor Nederland weten wij de vaan van den vrijhandel in top houden, ook al wordt John Bullpro- tectionist, ook al vormon zich (naar 's heeren Colyn's profetie) Tolverbon den in Europa, na den vrede. Uit het Tarief zal de goudstroom niet komen. Uit de belasting der cigaretten, waarvan (naar mr. Van Lanschot's berekening) een half mil- liard per jaar in patria gerookt wor den? Mr. Van Gijn glimlacht even over de „trouvaille". Vliegje in brand- ketel. Lapmiddeltjes. Staatsmonopo lie? Iets als de Fransche „régie", welke het publiek lucifers in handen brengt, die niet ontvlammen en siga ren die men zelfs zyn hitteraten vijand, zijn taaiste „beertje" niet durft presenteereD, om van ze zelf rooken - niet eens te spreken Op 1 Augustus 1916 zullen wy een half milliard crisis-schuld hebben gemaakt. En wie durft het vermoe- derr vermetel noemen, dat we op 1 Augustus 1917 „nog even ver*' zul len zijn, behalve dan met al-xneer wassende schuld en voortdurende mobilisatie I De Tweede Kamer der Staten- Generaal, op 1 Maart in de sectien bijeenkomend, stond allereerst voor de taak om de leening- en heffing- ontwerpen te gaan onderzoeken. De premier van bet extra-parlementaire Kabinet, dB wijsgeer-staatsman Cort v. d. Linden, heeft tot de Vertegen woordiging de bede gericht om zich nu, in deze tijden, te verheffen boven politiék gekrakeel en de voorstellen, haar voorgelegd, te toetsen, in onbe vangen objectiviteit, aan deze enkele vraagacht ik ze in 's lands belang. Het compromis (dat voor de Coalitie intusschen appel-van-twist werd) inzake de Eeaswet verkregen, acht de premier een bewijs, dat er zin tot toenadering is. Of de wijze en bedachtzame vredestichter, thans aan het hoofd van den Raad der Kroon geplaatst, hier niet schier naïef-opti- mistisch oordeelt'tzal weldra blijken. De strijd om den zetel in Apeldoorn was nog slechts een klein „voor proefje" van wat ons straks, bij de Staten-verkiezingen, te wachten staat. En dit zal wederom een „praeludium" zijn van den grooten, heeten strijd om het Regeerings-kasteel in mid- zomer-1917. Toegegeven, dat de kans groot is, dat de Senaat ditmaal de Eedswet-no. 2, in het Parlement door samenwerking van Links, de Chr.- historischen en de overgroote meer derheid der Katholieken aangenomen, zal gelieven te bezegelen. Dat de Kanaalstrater de zittingen der Eerste Kamer tijdens het-„politiek debat" niet bijwoonde, is zeker een „vingerwijzing". Dr. Kuyper heeft erkend, op sraartelijken toon, dat bij den kamp om de regeling der Eeds kwestie, zooals hij die veertig jaren lang heeft voorgestaan, thans heeft verloren. En deze nederlaag valt samen met de conferentie van „kop stukken" der anti-revolutionaire party, ten huize van den Leider gehouden. Reorganisatie in het bestier der partij wordt gewenscht, ook en zelfs door een Bavinck, een der allertrouwste volgelingen van dr. Kuyper totdusver. De buitenstaander kan slechts gissen naar den nieuwen koers, die in de anti-revolutionaire gelederen op komst is. Gouv.-Generaal Van Limburg Sti- rum lazen wij - heeft te Kaapstad vertoefd. Van Durban uit gaat- hij „linea recta" naar Insulinde. En Idenburg vertrekt vervolgens onmid dellijk naar Europa. Zal Idenburg de door dr. K. zelf begeerde opvolger zijn, die zich den mantel des grijzen dictators om de schouders zal zien plooien, vervolgens voor en namens i de a.-rev. party onder zijn bestier nemend? Zal 't Coiyn wezen, wiens jongste rede in den Senaat wederom zoo duideiyk toonde, welk eene strate gische kracht deze oud minister be zit?In elk geval zal men ervoor zorgen, zich voor de Staten-ver kiezingen dan „ten nauwste aaneen sluitend", dat de nieuwe organi satie vóórdat de groote verkiezingen moeten voorbereid, zal zijn tot stand gekomen. In kracht van organisatie alsook in stalen party-tucht stond de a.-rev. party steeds bovenaan. En men mag gelooven, dat dr. Kuyper tot 't laatst toe; ook al moet hy „scepter en kroon" by zyn leven overdragen, zal trachten dezen arbeid van zyn leven zoo mogelyk ongeschonden te Jaten. Hy is immers de man, die vele jaren geleden, toen hy te Amsterdam als predikant was beroepfn, zün woord van dank aan den hoogbe jaarden da. Scheltema, die hem had bevestigd, besloot met de woorden: „Aan U de kudde, aan my de kooi 't Was wyien Laurillard, die mjj dit in het laatst yan ijjn leven eene verhaalde. Laurillard waa allerminst een vriend van dr. Kuyper, maar wèl had hy groote bewondering voor diens gaven, voor diens organisatori sche la-acht. En in zoover mogen alle partyen, wanneer straks het „Te WapenNaar de politieke arena I'' zal weövklinken, aan den schier tachtigjarigen hetman der anti-revo lutionairen een voorbeeld nemen Inderdaad, de premier bad ge lijk, toen hij er aan het slot van zyn schoone rede, op 25 Februari in de Eerste Kamer gehoudeD, op wees, boe thans slechts vaderlandsliefde dryfveer is voor de maijnen aan de Regeeringstafel, om hun zwaar en ondankbaar ambt te biy ven vervullen „ondanks tegenwind en stormen". En wie vermoedt, dat een man als mr. Treub, de thans tot Koninkiyk Commissaris bij de Nederlandsche Bank benoemde oud-bewindsman, het votum van 28 Januari betreurt om het verlies vau „macht" en Excel lentie-praal, hy dwaalt wel zeer Buitengewone stuurmanskunst is nu noodig om het Sehip-van-Staat, met zyne „kostbare lading", door de braudiDg te brengen. Het verlengen van den termijn der invoering van Talma's Invaliditeitswet met drie jarenhet goedkeuren der Ouder domsrente, in afwachting van de vraag, of Juni-1917 Rechts weer „troef zal maken, en vervolgens de wetten Talma doen invoeren, na ze „pasklaar" te hebben gemaakt aan de Ouderdomsrente Treub of -Van GijnDit alles is voor mr. Cort v. d. Linden „simple comme bonjour"; zoo eenvoudig mogelijk. Welk ver standig inensch windt zich op om dergelijke nietighedefi Neen, niet, zeer zeker, de man met den zilverwitten baard en de schrandere, eeriyke oogen, wiens wysgeerige aanleg reeds party-passie overheerscht. Maar de „demon der politiekerlj" is, helaas, sterker dan de wijze Cort v. d. Linden's. Deze duivel spot met schoone theorieën. Hy berokkent dat zelfs in tyd van alles blakerenden wereldbrand atmosfeer met electriciteit be laden" wordt, zooals de premier 't uitdrukte. En in die atmosfeer valt het ademen raoeieiyk. Raakt men zyn zelfbedwang kwijt. Wordt het oud-vaderlandsche „eendracht maakt de zwakken sterktweedracht ver scheurt" tot eene waarschuwing, welke nog slechts voor zéér-enkelen eeuige waarde bezit Mb. Antonio. DE OORLOG. Oe officieels lagerberichten van 28 an 29 Februari. Van het W e s t e 1 y k front. Omtrent den strijd by \erdun zyn slechts weinig berichten van belang ingekomen. En weinig groot nieuws is in deze omstandigheden goed nieuws voor de Franschen. In h6t Fransche bericht van den 28en wordt medegedeeld, dat het artillerievuur aan beide zijden met onverminderde hevigheid voortduurt, behalve ten Westen van de Maas, waar het vuur der Duitschera een weinig is verminderd. Verscheidene aanvallen door de Duitschers in den loop van den dag gedaan, werden alle afgeslagen. Ten Westen van het fort Douau- mont ontstond uit een tegenaanval der Franschen een gevecht van man tegen man, waarbij de Franschen er in slaagden een kleine versterkte, redoute te hernemen, welke de Duit schers gedurende de vorige dagen hadden genomen. In Woévre mislukten twee aan vallen, die door de Duitschers op resnes gedaan weiden. Het offlcieole middagbericht van den 29en luidt D8 overrompeling van Verdun, door de Duitschers beoogd, is niet gelukt. Ten Noordoosten van de stad zijn de Duitschers sedert djie dagen vastge nageld zy kunnen niet meer vooruit. In den afgeloopen nacht hebben de vijanden verscheidene aanvallen gedaan in de streek van Douaumont, vaak tot handgemeen toe; zy zyn alle door de Fransche treepen afge slagen. Een afleidende beweging is door de Duitschers ondernomen meer Ooste lijk van Verdun, in Woövre. Zoo hebben zy gisteren, (Maandag) na een krachtige voorbereiding door de ar tillerie, een aanval gedaan op het dorp Manheulles, waarin zy konden doordringen en waar zy zelfs een oogenblik voorby konden komen. Een tegenaanval, onmiddeliyk onderno men, bracht de Fransche troepen weder tot aan den Westeiyken zoom van Manheulles. Aan het overig deel van het Wes telijk front, in Lotharingen, zyn de Duitschers in de streek van Badon- villers, in vier kleine vooruitgeschoven Fransche loopgraven binnengedron gen, waar zy onmiddellijk weder uit geworpen zyn. De Duitsche mededeeling van den 29aten zegt, dat ten O. van de Maas een versterkt pantserwerk, dat ten N.W. van hét dorp Douamont was gelegen, bestormd werd. Nieuwe aan vallen die de Franschen in deze streek trachtten te ondernemen wer den in den aanvang reeds gestuit. De troepen die in de Woévravlakte vooruitrukten hebben de iyn Dieppe- Abaucourt-Blanzee overschreden. Het uitgestrekt* keeehgebied ten N.O. van WatroDvilleen Haudiomont werd van Franschen gezuiverd. Manheulles en Champion wérden in stormloop genomen. Tot Maandagavond bedroeg het aantal ongewonden gevangenen 228 officieren en 16.575 raaD. 78 Kanonnen, waaronder vele zware, 86 machine geweren en een groote hoeveelheid materieel vielen in handen der Duitschers. N.O. van Badonvillers is een voor uitspringend deel der Fransche stel- liDg bestormd en genomen. Een vry groot aantal Franschen werd ge vangen genomen. Volgens een bericht aan de „Times" beschieten de Duitschers thans aan houdend de stad Verdun. Deze deelt thans in het lot van Tperen. De nog in de stad achtergebleven bevolking is nu eveneens verwydord. Op het O o s t e. 1 y k front is de toestand onveranderd. Van Russische zyde wordt een verlevendiging van de vuurgevechten ten Z.O. vanFrie- drichstadt en in de richting van Illuxt gemeld. Verder wordt nog medegedeeld, dat een aanval der Oostenrijker» by Buczcasz werd afge slagen. Van het Z u i d e 1 y k front wordt van Oostenryksche zyde medegedeeld, dat het geschutvuur der Italianen tegen Görz en de hoogvlakte van Doberdo in hevigheid toegenomen Overigen* worden slechts kleine ondernemingen der infanterie gemeld. Te S a 1 o n i k i. De bevelhebber der Grieksche troepen te Saloniki heeft een bezoek gebracht aan de door de troepen der Entente aangelegde versterkingeu. Naar zijn oordeel zijn deze prachtig en bewonderenswaardig. Wanneer Bulgaren of Duitschers zouden trach ten de stad aan te vallen zouden zy stuiten op wallen van staal. Saloniki i» nu een der sterkst* en ge- duchtste verschanste legerkampen ter wereld. Volgens een bericht aan een Itali- aansch blad strekken.de versterkin gen zich uit over een leDgte van 60 KJtf. Niet minder dan 1500 kanonnen zyn er opgesteld. Uit Londen Wordt bericht, dat het in veiligheid gebrachte Servische en Montenegrynsche leger uit i82.000 man bestaat. 135.000 daarvan bevin den zich op Korfoe. Van Duitsche zyde wordt gemeld, dat de Franschen opnieuw getracht hebben troepen te landen bij Phaleron. Door den Griekscben bevelhebber werd hiertegen geprotesteerd en ge dreigd met een beschieting dér troe pen. De Frauschen zyn daarop terug getrokken. De duikboot- en mljnaorlog. Te Marseille is Dinsdagochtend de mailboot „Duc Aumale", van de Com- pagnieTransatlantiqebinnengeloopen, na aan een vyandelijke duikboot te zijn ontkomen. Het stoomschip „Knippla" (498 ton) met een ladiDg suiker Yan Göteborg weg naar Falsterbö is ten Z. van laatstgenoemde plaats op een myn geloopen en gezonken. De bemanning werd gered. Een Fransche hulpkrulser gezonken. Parijs, 29 Februari. De hulpkruiser .Provence", die dienst deed voor het overbrengen van troepen naar Salo niki, is den 29en dezer in de Midde!- landsche Zee gezonken. Volgens tot dusver ontvangen Inlichtingen zijn 296 der opvarenden op Malta en ongeveer 400 op Milo ontscheept door nsche en Engelsche patroelje- schepen (treilers en torpedojagers), die zich na ontvangst van draadlooze seinen naar de plaats van de schip breuk begaven. Volgens de verklariDg van Boka- nowsky, afgevaardigde voor het Seine- departement en attaché by den generalen staf van het ooster-leger, is noch voor noch na het zinken van het schip een periscoop van een duik boot gezien, noch de bellebaan van een torpedo. Ook is, op het oogen blik van de ontploffing, geen water zuil gezien. Er waren ongeveer 1800 menschen aan boord, de bemanning inbegrepen. Het was helder weer en er stond slechts een lichte deining toen de ramp gebeurde. Naar 't scbynt is het schip op zyde gevallen en in 14 minuten gezonken. Of de opvarenden gebruik hebben kunnen maken van de vlotten, die aan dek lagen, is niet bekend. Er is een tiental schepen op de plaats van het onheil en men biyft naar schipbreukelingen zoeken. Parys, 29 Febr. In een communi qué van drie uur vanmiddag zegt de marinestaf, dat op .Milo 489 schip breukelingen van de „Provence" zyn aangebracht en nog 85 aan boord van een patroeljevaartuig worden verwacht. Het aantal overlevenden zou dan 870 zyn. De „Maloja". Londen, 29 Febr. Officieel is bekend gemaakt, dat er van de „Maloja" zijn gered 72 passagiers, 92 man van de Europeeecho en 187 van de In dische bemaaning; Termiet werden 49 passagiers en 20 man van de Indische bemanning. Uit Londen wordt nog aan de N. Rott. Ct..gemeld: De Times geeft in een hoofdartilml te kennen, dat_het ongeluk met de „Maloja" waarschljuiyk dooreen myn is veroorzaakt. Verankerde mynen, zegt het blad, dry ven by zwaar weer, gelijk wij verleden week hebben ge had, licht af, en niet altyd worden zy dan, naar de Haagsche conventie eischt, onschadelyk. Ook is het mo gelijk, dat er met opzet daar mynen zijn gelegd. Naar men zegt, heeft Duitschland en nieuwe manier van mljnleggen, en we kunnen niet onder stellen, dat een mogendheid, die prat gaat op het voornemen om elke mail boot, die zij als gewapend verkiest aaD te merken, te torpedeeren, er voor terug zou deinzen mijnen uit te strooien in de hoop mailbootèü op te blazen. Ik kan hier bijvoegen, dat ik uit een onverdachte bron overtuigende aanwyzingen heb gehoord, dat voor het minst in een geval van de vorige week de myn, die onder een Neder- landsch schip ontplofte, een Duitsche myn was. De strijd bij Verdun. Naar het schijnt, stuiten de Duit schers by Verdun op sterker tegen stand, dan zy hadden verwacht. Althans zyn zy er, niettegenstaande hun onophoudelijk aanvallen, niet in "aagd, belangrijk verder vooruit te komen. In de eerste plaats geldt dit voor de streek van fort Douaumont, waar de Franschen er in slaagden de Duitschers tegen te houden en zelfs een versterkte redoute te her- teren. Het Engelsche blad „Manchester1 Guardian" noemt dit een Fransche overwinning. Weliswaar hebben de Franschen nog niet al het door de Duitschers vermeesterde terrein her overd,- doch de aanval der Duitschers op Verdun ie mislukt, en zal eeu nood lottige mislukkiDg kunnen biyken. Het blad legt er verder den nadruk op, dat de Duitsche regeering het voor het Duitsche volk doet voor komen, dat het nooit ernstig in baar voornemen heeft gelegen om Verdun te vermeesteren, en dat alleen het verdrijven der Franschen uit de bui tenste versterkingen haar doel was. Hierdoor zouden ook de Frausche aanvalsplannen voor het voorjaar in den war worden gestuurd. Doch welk plaó men ook gekoes terd heeft aldus de „Manchester Guardian" zonder twijfel heefc men gehoopt op devermeestering van Verdun. De toets is het aantal verliezen; 10.000 per dag is een niet te hooge raming. Mogelijk is dezo zelfs te Jaag. Een verlies van 80.000 man ware een te hooge prijs voor de verovering van Verdun en voor een simpele verdry ving van voor posten ware het getal zoo monster achtig hoog, dat men van een zware nederlaag zou mogen spreken. De Westminster Gazette zegtWy kunnen als vry .zeker aannemen dat Verdun by den huidigen aanval niet zal vallen. Wanheer een aanslag als deze in zeven dagen geen doel treft, loopt bij op niets uit. De Franschen gaan, na den Duitschen stormloop te hebben doorstaan, nu op hun beurt tot den aanval over. Hoe verwoed er gevochten werd, en welke uiterst zware verliezen ge leden moeten zyn, biykt wel uit het verhaal van den correspondent van „Petit Parisiendie zich blykbaar op een gevaarlijken waarnemingspost bevond. „Daarginds in het dal trekken zoo schrijft hy donkere massa's op over het met sneeuw bedekte terrein. Het is de Duitsche infanterie, die in gesloten formatie door het dal komt, om "aan te vallen. Wy telefoneeren aan de batteryen en het bal begint. Het is een helsch gezicht. In de verte in het dal en op de hellingen sprei den regimenten zich uit en terwyi zij zich ontplooien, stroomen versche troepen toe. Er fluit iets over ooze hoofden heen. Het is onze eerste gra naatkartets, die onder weg is. Zij valt recht midden in de vijandelijke in fanterie. Wy telefoneeren, om onzen batteryen den treffer te melden en het wordt een zondvloed van zware pro jectielen over den vijand uitgestort. Zyn toestand wordt hachelyk. Door een kyker kan ik zien, dat de soldaten als verdwaasd en met aarde en bloed bedekt op elkaar vallen. Wanneer de eerste golf van den aanval gedeci meerd is, is de grond met hoopen ïyken bedekt. Maar de tweede golf komt al aanzetten en tracht vergeefsch door ods vuur heen te komeD. Zy wordt teruggedreven en opnieuw door ons vuur ontdekt. Opnieuw ploegen onze projectielen verschrikkeiyke ga pingen in hun gelederen. Niettemin biyven de Boches als een leger van ratten, ondanks onze „marmites" (zware projectielen), oprukken. Dan barst onze zware artillerie in ver woedheid los. Het geheele dal ver andert in een vulkaan en de uitgang ervan is verstopt door een d&m van lijken. Na een reeks van dergeiyke aanvallen werd hoogte 345 in het front van Douaumont ten slotte ver- meesterd en bruiste het bloedige gety van den slag aan den voet van de hoogte van Douaumont. Hier worstelde de infanterie, in den eenen aanval na den anderen, tegen de hellingen op, om weer weg te smelten onder het aeedoogealosz* vuur vaa Be Fransche artillerie, tot ten slotte de zevende golf van aanvallers, het 249te Bran- denburgsche regiment op den top en in het fort, dat hem bestreek, bracht." „Het Journal" geeft bijzonderheden over een gevecht in het Bois des Caures, dat met de vernietiging van een Duitsche divisie is geëindigd. Ten zuiden van Verdun - schrijft het blad iets boven Beaumont, ligt het Bois des Caures. De Duit schers stelden grooten prijs op het bezit ervan, en daarom waren alle maatregelen genomen om hun zoo warm mogeiyk te ontvangen. Terwyi aan den rand van het bosch onze hoofdmacht den vijand het hoofd bood, legde een luitenant van de genie met zyn mannen mynen in het bosch. De Duitschers, die deze stelling tot eiken prijs wilden hebben, rukten ter sterkte van meer dan een divisie op. Onze „poilus" trokken terug in het bosch, en de Duitschers, overtuigd dat zy vluchtten, stormden vooruit en renden het bosch onder triomfkreten binnen. Toen de laatste poilu het bosch aan den anderen kant had verlaten, drukte iemand, die buiten Beaumont was opgesteld, op een knopje, dat den electrlschen stroom in een reeks draden sloot. Plotseling hoorde men uit de richting van het bosch een geweldigen slag boomen werden hoog de lucht inge- slingerd, vreeselyke kreten weer klonken en daarna werd het stil. Bijna het geheele bosch was door de mijnontploffing vernield en de Duitsche divisie was ve/dwenen. BINNENLAND. M. W. L. Ollvler. t Op 54-jarigen leeftyd is te 's-Graven- hage overleden de oud-kapitein ter -•© M. W. L. Olivier. Hy werd geboren te Axel in 1861' en op 1 September 1879 aangesteld tot adelborst le kl. Achtereenvolgens werd hy bevorderd tot luit. 2e kl. 1 Sept. 1881; idem le kl. 16 Aug. 1892, kap.-luit. 16 Dec. 1903enkapi tein ter zee 6 Nov. 1907; hy werd gepensionneerd met 1 Maart 1910 na een diensttyd, alzoo. van meer. dan dertig jaren. Oorlogswinsten. Dezer dagen werd onder voorbe houd gemeld, dat in het ontwerp oorlogs-winstbelasting zou worden' voorgesteld, eene hefflDg van 25 °/o van de gemaakte oorlogswinst. Dit bericht kan worden bevestigd, onder bijvoeging, dat het de bedoeling is daartoe de over 1915 behaalde winst te vergelijken met de winst over 1918. Zoowel vennootschappen als particuliere personen, die oorlogs winst gemaakt hebben, zullen volgens het wetsontwerp, dat thaiis by den Raad van State is, onder de belasting: vallen. „H.blad". Kamerverkiezing Apeldoorn. By de Dinsdag in het district' Apeldoorn gehouden stemming ter verkiezing van een lid van de Tweede Kamer (vacature-Van By- landt) zyn 10.296 geldige stemmen uitgebracht, waarvan op den heer Esmeyer (vrijz. dem.) 4005, op den heer Snoeck Henkemans (chr.-hist.) 5737, en op den heer Van Trigt (soc.-deraocr.) 554, zoodat is gekozen de beer Snoeck HeDkemans. Militaire vliegtocht. Dinsdagochtend ongeveer half elf zyn 7 vliegtuigen, bemand met mili taire vliegers eu waarnemers van Soesterberg vertrokken, De tocht ging naar Gilze-Ryen. Alles liep voorspoe dig alleen hadden de vliegtuigen op de heenreis met vry sterken tegen wind te kampen. Ongeveer kwart over drie werd de terugtocht naar Soesterberg aanvaard. Op verschillende plaatsen werden de vliegtuigen, die tegen de blauwe lucht een mooi gezicht opleverden, waargenomen, meestal op vrij aan zienlijke hoogte. Gemeenteraad. Hedenavond vergadert de Raad dezer gemeenie ter behandeling van het Rapport van de Commissie inrake handelingen van den directeur der gasfabriek. Dit rapport publiceerden wy voor een deel in ons blad van 22 Februari. Hieromtrent is van den heer A. W. Michels c.b. een schryven ingekomen van den volgenden inhoud: Aan den Raad der gemeente Helder. EdelAchtbare Heeren, In afwyking van de op blz. 8 door Uwe Cómmis8ie, ingesteld 24 Nov. 1914, gestelde conclusie inzake den directeur der gasfabriekhebben on- dergeteekenden de eer de volgende conclusie op de op blz. 1 van genoemd rapport voorkomende tweede vraag, voor te stellen „De Raad enz., kennis genomen hebbende van het Rapport der by Raadsbesluit van 24 Nov. 1914 benoemde Com missie van onderzoek Daar hande lingen van den directeur der gas fabriek, S. Ryke8; Constateert le. dat jaren lang door dezen hoofdambtenaar bepaalde voorkeur is verleend voor enkele soorten steenkool, mitsgaders voor een be paalde wyze van aanvoer; 2*. dat deze handelwijze voor de gemeesto-gasJabriek belangrijk hoo- gere onkosten medebracht, zonder dat er voldoende voordeelen tegen over stonden 3e. dat de voorkeur in sub 1 ge- noemd.dan ook niet voldoende wordt gerechtvaardigd en dit den directeur uit zyn eigen uitvoerige adminis tratie en daaruit getrokken versla gen bekend moest zyn 4e. dat hy niettemin is doorge gaan, behoudens een énkele uitzon dering, die ODgeraoti veerde voorkeur te verleenen 5e. dat hy daardoor het verwijt niet kan ontgaan, dat door zyn schuld de gemeente voor belangrijke sommen is benadeeld. Spreekt als hare meening uit: dat dergeiyke handelingen voor een hoofdambtenaar der gemeente niet toelaatbaar en tevens in stryd met Art. 8 van zijne instructie zijn en besluit B. en W. uit te nood igen naa9t de behartig) ng der door de Commissie verder gegeven wenken, den direc- recteur S. Rykes van het in dit besluit vervatte gevóelen te doen blijken." Dit schryven is vergezeld van eene uitvoerige toelichting. Verder komt in behandeling de/ motie-Michels, luidende: De Raad, overwegende, dat amb tenaren der gemeente volkomen vryheid hebben zich op politiek cf kerkelijk terrein te bewegen, acht het in stryd met een demo cratische opvatting van de positie dier ambtenaren, by eventueele sollicitaties naj.r hun godsdienstige ot politieke gevoelens te informee- 'ren. Hierop is door den heer Michels de volgende schrifteiyke toelichting ingediend De aanleiding tot het stellen der motie was de volgende, by de gehou den informatién omtrent drie sollici tanten naar de functie van gem.-secre taris gebruikte vraag: „Beweegt hy zich op kerkelijk of op politiek terrein?'' Deze vraag, dat blijkt uit het woordje „hy, is achter den rug der sollicitanten om gericht geweest tot derdeD, i. c. eventueele superieuren der betrokkenen. De beantwoording biedt daarom dus al groot gevaar voor subjectieve beweringen. Maar afgescheiden daarvan kan een eenvoudig „ja" op een dergeiyke vraag ontvangen, geenerlei bevredi ging schenken aan hen, die reeds beginnen, de vraag te stellen. Nadere informatién zouden dus logisch uit een bevestigende beant woording moeten volgen en o. ra. moeten worden onderzocht, welk kerkelijk of welk politiek terrein hot object zich by voorkeur kiest voor zyne bemoeiingen. Er is niemaDd, die in een dergelijk onderzoek geen gevaren kan zien, omdat 't nu eenryaal, al naar de omstandigheden dit medebrengen, invloed oefent op de andere antece denten des candidaats. Maar zelfs zli, die deze simpele vraag volkomen onschuldig achten, zullen ook bij ten eventueele ontkenning niet tevreden worden gesteld, omdat het lang mot altyd bekend is, of iemand zich op dergelijk terrein beweegt. Zonder nadere informatién, die juist het meeste gevaar scheppen, is de vraag dus nutteloos. En is zij dus inderdaad onschuldig, dan kan zij zon der i ezwsar voortaan wo; den gemist. Stelt men zich echter op het stand punt, dat de wetenschap van iemands bemoeiingen op bedoeld terrein hier om noodzakeiyk is, om daarnaar iemands praestatie voor de gemeente in engeren zin te kunoen beoordeelen, dan is dit toch praktisch beschikken over den vrijen tyd van den ambte naar, dien by, evenals elk ander Nederlander, kan en mag gebruiken zooals hy zelf wil. In hoever trouwens het waarnemen van funetién op kerkeiyk of politiek terrein van invloed is op den arbeid in Gemeentedienst, is vooraf niet uit- temakeu en zeker niet door het stellen van een vraag boven aargehaald. Het tolereeren van deze soort in formatién zal dus noodwendig moeten voeren tot het aanduiden van dio functies, welke onvereenigbsar wor den geacht met de functie van elk bepaald gemeente ambtenaar. Afgescheiden van de móeiiykheid, zou dit in stryd met de wet zyn, die zelf reeds de gevallen van onvere nigbaarheid by name noemt. Tegenover de gevaren voor de vry heid van overtuiging, een der mooiste vruchten van ons volksbestaan, zyn geen argumenten sterk genoeg voor de gemeente, ora zich op dergeiyk inquisitoriaal terrein te begeven. Wat nu de formeele bezwaren, eventueel tegen de motieaantevoeren, betreft, zy heeft geen ander doel, dan den Raad in dit opzicht los temaken van zekere handelingen vm B. en W., die dit College ook bij aanneming van een scherper uitspraak toch zou kun nen blyven plegen, zy het langs eeu omweg. De motie zegt alleen, dat dergeiyke handelingen buiten medewerking van den Raad geschieden en dus de ver- antwoordeiykheid in deze alleen en uitsluitend door B. en W. moet wor den gedrageD. B. en W. zullen eventueel bij aan neming der motie moeten uitmaken of het bewandelen van den tot nu toe gevelgden weg wel de juiste is.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1916 | | pagina 1