HELDERSCHE COURANT
VOORHEEN GENAAMD 'T VLIEGEND BLAADJE
Nieuwsblad voor Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
Tweede blad.
GEMEENTERAAD VAN HELDER.
No. 4604
DONDERDAG 6 APRIL 1916
44e JAK
Abonnement per 3 mnd. 65 ct., franco per post 90 ct, Buitenland f 1.90
Zondagsblad 45 52'/2 0.85
Modeblad 65 75 „1.00
Voor het Buitenland bij vooruitbetaling - Losse nummers der Courant 2ct
i
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag
UITGEVER: C. DE BOER Jr. - HELDER
Bureau: Koningstraat 29 - Intero. Telefoon 50
Advertentlfin van 1 *ot 4 regels (bij voorultbet) 30 cenL Elke regel meer 6 ct
Ingezonden mededeellngen van 1 tot 4 regels 75 cent Elke regsl meer 15 cenL
Advertentlën op bepaald aangewezen plaatsen worden 25°/o hooger berekend.
Groots letters en clichó's naar plaatsruimte. - Bewijs-exemplaar 2Ï cent
op Dlnidag 4 «pril 1918.
Afwozig de heeren Baak en|Over
de Linden. (2 vacatures).
Overlijden Bommel.
Bij de opening der vergadering doet
de Voorzitter mededeeling van
de ontvangst van het overlijdens
bericht van den heer A. Bommel.
De heer Bommel, die op warme wijze
de belangen heeft behartigd van velen
uit onze burgerij, zoowel hier in den
Raad als in tallooze instellingen,.zal
in vele opzichten moeilijk te ver
vangen z\jn. „Ik ben overtuigd", zegt
de Voorzitter, „in uw geest te hebben
gehandeld door aan de weduwe een
brief to zenden van rouwbeklag na
mens den Raad, en ik dank de heeren
voor de stille hulde, die zij aan de
nagedachtenis betoonen door het ver
rijzen van uwe zetels."
Beëedlglng Gemeente-Secretaris.
De nieuwbeuoemde Secretaris dezer
gemeente, de heer Mr. Van Poelje,
wordt ter vergadering binnengeleid
en legt in handen van den Voorzitter
de vereischte eeden af. De Burge
meester complimenteert hierna den
befledigde en hoopt, dat hij aan de
verwachtingen moge voldoen, die wij
van hem koesteren.
Notulen.
Deze worden zonder op- of aan
merkingen goedgekeurd en vastge
steld.
Aan de orde zijn thans:
Ingekomen stukken sn mededeellngen.
Dankbetuiging van P. C. de Wilde
Yoor de hem toegekende salarisver-
hooging.
Goedkeuring op
a. de verordening tot wijziging der
verordening op de heffing van leges
ter Secretarie en van rechten wegens
de verrichtingen van den Ambtenaar
van den Burgerlijken Stand
b. Verordening tot wijziging der
verordening ingevolge art. 35 en 37,
le lid, sub c, d en e der Pandhuiswet.
Goedkeuring kohier hondenbelas
ting, dienst 1916.
Goedkeuring van het Raadsbesluit
betreffende de uitbetaling van sala
rissen aan gemobiliseerden.
Bericht van aanneming der benoe
ming tot:
a. leeraar aan de Zeevaartschool
van C. de Hart;
b. lid der Commissie van Toezicht
op het. Middelbaar Onderwijs van C.
Aronstein
c. leden der Commissie tot wering
van schoolverzuim van L. Rumpff,
G. Marinus, J. K. Labout en K. de
Vries.
Idem van den heer P. Post tot
gemeente-apotheker.
Procesverbaal van opname der
boeken en kas van den Gemeente-
Ontvanger op 28 Maart 1916, waar
uit blijkt, dat zich op dien datum
in kas bevond f 35923.99 en dat de
boeken en kas in orde waren.
Bericht, dat is ingekomen de nota
van kosten van de Techn. Commissie
in zake het onderzoek naar hande
lingen van den Directeur der Gas
fabriek, bedragende f3000.
Al deze stukken voor kennisgeving
aangenomen.
Afschrift eener missive van den
Raad der gemeente Nieuw-Leusen
inzake betere regeling van de sollici
taties van onderwijzers, met verzoek
om adhaesie-betuiging.
Missive van de afd. Helder van den
Centralen Bond van Transport- en
Havenarbeiders inzake den aanvoer
per rijnaak van goedkoope steenkool,
teneinde ze vanaf het. einde van het
Held. kanaal te kunnen overladen in
kleinere aken.
Worden in handen gesteld van B.
en W. om prae-advies.
Jaarverslag der Gemeente over 1915.
Aanbieding van het beredeneerd
verslag van den toestand der Ge
meente over 1915.
Zal worden gedrukt en rondge
zonden.
Gasfabriek, waterleiding; enz.
Voorstel om de directies van Gasfa
briek en Waterleiding in één hand te
vereenigen, tot uitbreiding van het
kantoor der Gasfabr., het stichten van
een nieuw kantoor voor de GemeeDte-
reiniging, het overbrengen van be
staande kantoren naar andere gebou
wen en tot wijziging van salarissen
van enkele ambtenaren, met een naar
aanleiding daarvan ingekomen voor
stel van de heeren Michels en De
Zwart.
(In ons blad van 28 Maart j.1. pu
bliceerden wij het voorstel, benevens
het voorstel van de heeren Michels
en De Zwart). Nader is hierop inge
komen een voorstel van de heeren
Grunwald en Biersteker, luidende:
De ondergeteekenden hebben de eer
voor te stellen
1. Den administrateur voor de Gas
fabriek en Waterleiding te doen be
noemen door den Raad, hem een zelf
standige positie te geven op admini
stratief gebied, echter onder toezicht
van den directeur der beide bedrijven.
Het salaris te bepalen op f2100—
f2500.—, met eene borgstelling van
f15000.-.
2. Den adjunci-directeur te doen
benoemen door den Raad.
Het salaris te bepalen op f2100.
f2500.-.
3. De salaris-regeling van den ma
gazijnmeester te laten op 1816
gulden.
4. De salaris-regeling van den klerk
op het kantoor van den gemee
ontvanger W. IJbes en van den hoofd
commies der plaatselijke belasting
niet te verhoogen.
Aan de Toelichting ontleenen
wij nog het volgende:
Het komt den ondergeteekenden
voor, dat het in het belang der beide
bedrijven is, wanneer de administra
teur onder toezicht van den directeur
zelfstandig de administratie kan re
gelen en behandelendat hij, indien
hij meer dan 5000 gulden in kas
krijgt, verplicht is dit bij den Ge
meente-ontvanger te storten, zonder
dat dit over den directeur behoeft
te gaan.
Waar dit een zoo belangrijke be
trekking wordt, achten wij het nood
zakelijk, dat een zoodanige titularis
door den I^aad wordt benoemd.
Het wil ons voorkomen, dat de door
ons voorgestelde salaris-regeling voor
een dergelijke betrekking noodzake
lijk is.
Waar de mogelijkheid bestaat, dat
de adjunct-directeur in een zoo be
langrijken tak van dienst den direc
teur moet kunnen vervangen, achten
wjj het wenschelyk dezen titularis
door den Raad te doen benoemen.
Wij meenen echter, waar dit een
betrekking is om hooger op te ko
men, m. a. w. om te komen tot een
benoeming als directeur van een
Gasfabriek, zoodat de zekerheid be
staat een adjunct-directeur in den
„ïl niet lang hier zal blijven, het
niet noodig is het salaris te bepalen
als door B. en W. wordt voorge
steld en achten wij het salaris door
ons voorgesteld voldoende om voor
3 betrekking een flinke kracht te
krijgen
De heer Michels zegt, dat het
voorstel, zooals het door B. en W.
is ingediend, n.1. de vereeniging van
beide bedrijven onder één directeur,
ook voor de soc. dem. principieel de
beste oplossing is. Hetgeen niet zeg
gen wil, dat indien een voorstel ter
tafel was gekomen om een aparten
directeur der waterleiding te benoe
men en de bedrijven voorloopig onder
één hoofd te brengen, dit ook niet
aannemelijk zou zyn geweest. De
min of meer chaotische toestand, die
tot dusver aan de waterleiding
heerschte, mag niet blijven besten
digd. Er is geen commercieele boek
houding, de kwitanties loopen over
den gemeente-ontvanger, en indien
deze toeBtand veranderd zou worden
zou de gemeente-ontvanger daardoor
tevens van een stuk arbeid worden
verlost. Ook voor de invoering van
electrisch bedrijf geldt de overwe
ging, dat de administratie goed in
gericht zij. Ook wat de andere voor
stellen betreft, kan spr. meegaan met
B. en W. en breDgt hy hulde aan
dit college voor de oplossing, die aan
de hand gedaan is.
Maar hier houdt ook de waardee
ring op, want de oplossing van het
directeurschap kan ons niet bevre
digen. Wij hadden gedacht nu ein
delijk aan het hoofd van twee, straks
drie, belangrijke bedrijven, een ge
studeerd man te zullen krijgen, en
wy voelden het als een zeer groot
gebrek, dat dit niet kon. ThaDs biedt
zich de gelegenheid aan, en het
klemt te meer, waar wy noch in
den Raad, noch ook in de gemeente
beschikking hebben over andere
technici. In andere opzichten heeft
de gemeente reeds een anderen koers
ingeslagenwy hebben als secretaris
een meester in de rechten gekregen,
hoewel daarvoor een zeer verdien
stelijk ambtenaiar, wien wy het al
len graag gegund hadden,opzy werd
gezet, ook als commissaris van poli
tie is een man benoemd die zijne
opleiding als zoodanig ontving. Spr.
gehoopt, dat ook hier gebroken
zou zyn met een oud stelsel van
opschuiving.
De directeur der gasfabriek/ wien
en op het oogenblik hoofd van de
twee bedryven wil maken, heeft zyn
kennis verkregen uit de praktyk.
Spr. wil aan zijn bekwaamheid niets
afdoen, maar er kunnen conflicten
uitbreken, waarbij de voorlichting van
een ingenieur onontbeerlijk is. Men
zal my tegenwerpen: de tegenwoor
dige directeur der gasfabriek heeft
bewezen voor zyn taak berekend te
zijn en wat de waterleiding betreft,
is het slechts eene kwestie van wat
administratie. Maar andere gemeen
ten Spr. noemt er op hebben
technicus aan het hoofd, en zelfs
B. en W. erkennen in hun toelichting
bulten beschouwing te laten de
„hoogere techniek" van dit bedrijf.
Waarom doen zy dat? Die „hoogere
techniek" is juist het aller belang
rijkste van een bedryf; jarenlang kan
het goed gaan tot zich plotseling iets
kan voordoen. Juist het gesukkel met
den vorigen directeur der water
leiding moest toch geleid hebben tot
het aanstellen van iemand, die tech
nicus is. En niemand van de raads
leden zal durven beweren, dat de
directeur van de gasfabriek beter de
functie voor de waterleiding zal
waarnemen dan de vorige directeur
der waterleiding. We biyven dus
precies even ver als een paar jaar
terug, en als de directeur zyn kennis
moet opdoen Van een fitter, is dat
scbadeiyk voor zyn prestige.
Als wy de resultaten van het
waterleiding-bedryf nagaan, moeten
wy afgaan op de rapporten. Zelf
kunnen wy er niet over oordeelen.
En wie zegt ons of wy onder tech
nische leiding niet nog veel meer uit
een bedrijf zouden kunnen halen. Wat
de waterleiding betreft, hebben wy
steeds den administratieven grond
slag gemist om dat te kunnen be-
oordeelen.
By aanschaffing van machines e. d.
hebben we aan een ingenieur meèr.
Spr. ontkent niet, dat iemand met
practische ervaring ook zoover zou
kunnen komen, maar een ingenieur
kan door zyn zelfstandige opleiding
zelf beslissen en wellicht goedkooper
aankoopen. Nu zal men zeggendat
gaat voor het waterleiding-bedrijf op,
maar waarom dan boven den direc
teur der gasfabriek, die bewezen heeft
alleszins bekwaam voor zyn taak te
zijn, iemand geplaatst die toezicht
houdt op hem? Maar voor spr. staat
die bekwaamheid Dog niet zoo vast,
en waarom gaan tal van plaatsen
ertoe over, met groote kosten, een
technicus aan het hoofd der bedrijven
te plaatsen? Een andere vraag is of
wy voor het voorgestelde salaris een
dergeiyk man kunnen krygen en spr. j
isvan deskundige zyde verzekerd
van wel.
Spr. bedoeling was niet het werk
van den tegenwoordigen directeur te
verkleinen. Zijn praktische kennis
worde geenszins miskend, maar het
gaat om de vraag dat men voor het-
"de geld een ingenieur kan krijgen
en de gemeente zal goed doen om
met dit tot dusver gevolgde voor-
wereldlyke systeem te breken en een
ingenieur aan te stellen.
De heer Krpen gaat de ge
schiedenis na van de benoeming van
den tegenwoordigen directeur. Uit
300 sollicitanten werd de heer Rijkes
aangewezen als de beste, en hoewel
spr. niet weet of er ingenieurs op
die lyst voorkwamen, is dat zeer wel
mogelijk. Het is voor Spr. de vraag
of een ingenieur in de praktyk het
zelfde doet als in theorie. Het is
inderdaad waar, dat in verschillende
plaatsen een ingenieur aan het hoofd
staat van een bedryf, maar dan staan
altyd andere ingenieurs naast hem.
Men heeft dan bijvoorbeeld noodig
een technisch en een scheikundig
ingenieur. Een en ander zou niet zoo
weinig kostbaar zijn als de heer
Michels meent en het is de vraag of
we beter af waren dan thans. Het
aantal plaatsen waar een ingenieur
aan het hoofd der bedryven staat
bedraagt 10 en wat de particuliere
bedryven aangaat, leest spr. een ry
plaatsen voor, waar dat niet het ge
val is. Wij kunnen met den heer
Rykes als practicus zeer goed voor
den dag komen.
De heer Michels heeft ook beweerd,
dat we met de waterleiding-op de
zelfde hoogte blyven. Dit is niet ge
heel juist. Het technisch beheer kan
de heer Rykes zeer goed dry ven. Dat
heeft hy al bewezen.
De heer Grunwald vindt het
niet noodzakeiyk een ingenieur aan
het hoofd te stellen. Wat het elec
triscb bedryf betreft, dat zal uitteraard
zich hier beperken tot distributie.
Als de bedryven onder één hoofd
worden gebracht, is de directeur der
gasfabriek daarvoor de aangewezen
man. Het gaat niet aan iemand wiens
technische kennis onaangevochten is,
te passeeren. Zeer weinig ingenieurs
hebben verstand van waterinning,
dat is hier indertyd wel goed gebleken.
Spr. wijst nog op verschillende andere
nadeelen.
De heer Spruit heeft met ver
bazing en teleurstelling kennfs ge
nomen van de voordracht van B. en
W. Hoé is 't 'mogelyk een man te
willen aanbevelen, die op waterlei
dinggebied niets praesteert, en volgens
het technisch rapport inzake gas
fabriek dankbaar mag zy'n, dat hij er
zoo genadig is afgekomen. Door deze
benoeming, door de liberale fractie
in den Raad vastgehouden, zal dit
mooi bedryf naar den kelder gaan,
zoo goed als dat van de gasfabriek.
B. en W. vergissen zich waar zy
zeggen, dat de vorige directeur van de
waterleiding niet technisch was. De
zuigiinstallatie is door den heer
Lafeber op eigen initiatief uitgevoerd,
en het gaat niet aan om een man,
die, naar zich een plaatseiyk blad
uitdrukte, i3 „weggepest" nog een
trap achterna te geven. Spr. vindt,
dat wy door deze benoeming te gronde
gaan en waarschuwt om haar niet
te doen. Staat de heer Rykes weer
achter de deur om een opgeschroefde
en onverkwikkeiyke oratie te houden
vraagt spr. Neem het voorstel terug
en kom met andere voorstellen, vraagt
spr. en wijst op verschillende plaatsen,
die techDïci aan het hoofd hunner
bedryven hebben.
De heer Van Breda neemt een
heel ander standpunt in dan de heer
Spruit. De heer Spruit vergist zich
als hy zegt, dat deze voordracht een
stuk liberaal werk isook spr. staat
aan de zyde van den gasdirecteur.
De heer R. heeft getoond bekwaam
genoeg te zijn eene fabriek opterichten
en zal voor de combinatie stemmen
en voor het directeurschap van den
heer Rykes.
De heer Biersteker merkt
naar aanleiding van het door den
heer Spruit gesprokene op, dat er in
de Tweede Kamer eens een lid was,
en toen dat lid gesproken had, ging
er een telegram weg„De heer Sluis
heeft gesproken". Zoo gaat het ook
hier: de heer Spruit heeft gesproken.
Neem het voorstel terug, zei de heer
Spruit, anders gaan we te gronde.
De gasfabriek is al naar den kelder.
Bewys dat, vraagt spr.
De heer Spruit. Kyk maar naar
het winstcyfer.
De heer Biersteker, voort
gaande, zegt, dat men zich niet moet
laten beïnvloeden door zaken, die met
de eigenlijke zaak niet te maken
hebben. We moeten vasthouden aan
het belang der gemeente. Is het al
dan niet het belang der gemeente
de beide bedryven te combineeren
En niet vragenwat is de directeur
voor een man, maar alleenis hy
geschikt? De heer Spruit haalt aan,
dat in een plaatselijk blaadje gestaan
heeft, dat de directeur der water
leiding weggepest zou zijn. Spr. in
druk is, dat de heer Spruit sterk
beinvloed is door persoonlijke antipa
thie, als hy vraagt of de heer R. weer
aan de deur staat om een oratie te hou
den. De heer Spruit had den vorigen
keer daarover opmerkingen moeten
maken. Ook komt spr. er tegen op, dat
de liberale fractie die zaak beslist heeft.
Zelfs werd al geschreven, dat de zaak
al pasklaar gemaakt was. Spr. had
niet verwacht van een raadslid zooiets
te vernemen. Misschien is er nog
wel gelegenheid hier tevens dat Jaap
en Tys-achtige pamphletje dat in de
gemeente verspreid is, te bespreken,
't Gaat om de vraag of wy op goede
gronden kunnen verdedigen, dat voor
de gemeente het belang ligt in eene
combineering van beide bedrijven
met aan het hoofd een bekwaam
gasdirecteur, die meermalen zyn
technische medewerking verleend
heeft bij de uitbreiding van de
waterleiding.
De heer Spruit: En toen zyn
eigen fabriek werd verbouwd, moest
de gemeente-bouwmeester dat doen.
De heer Biersteker: Als er
verbouwd wordt geeft de directeur
bet project aan en de uitvoering
wordt - opgedragen, zooals dat be
hoort, aan den daarvoor aangewezen
ambtenaar, den gem.-bouwmeester.
De heer Michels komt ons apodic
tisch vertellenals je een ingenieur
aan het hoofd plaatst, is de zaak
beklonken. Maar voor de praktijk is
de kennis van veel vakmenschen
vaak meer waard dan de theoreti
sche bekwaamheid van een inge
nieur. De heer Michels stoot er zich
aan, dat B. en W. de „hoogere tech
niek" buiten beschouwing laten. Wat
is die „hoogere techniek"? Daarover
is men het niet eens. In Amster
dam b.v. is een bekwaam man als
Penning, het leven zóó zuur ge
maakt, dat hy er uit gezet is. Spr.
wenscht niet mee te doen om den
Helder te gebruiken voor eene proef
neming in den geest als de heer
Michels bedoelt, en deelt staaltjes
mede, hoe in de praktijk vaak de
technici ongelijk hadden en deze het
won van de theorie.
De heer Adriaanse merkt op,
dat betreffende het vraagstuk van
een technicus al of niet veel af
hangt van plaatselijke toestanden.
Hier is een prise d'eau met een
zeer eigenaardige ligging, waardoor
het gewicht eener benoeming ver
hoogd wordt. En als men dit bedryf
zoo hoog mogelijk wil opvoeren en
de beste man op de beste plaats
wil hebben, dan vraagt spr. op welke
gronden B. en W. den heer R. heb
ben aanbevolen. Het verbaast spr.,
dat geen onderzoek is ingesteld, dat
men geen advies heeft ingewonnen
by de bestaande Staatscommissie, en
dat men zoo maar als de beste op
lossing beschouwt de beide bedryven
aan één man te geven. Iets anders
was het, als iemand voorgedragen
was, die ook van electrisch bedryf
op de hoogte is. Is er, vraagt spr.,
geen -geschikt man voor de water
leiding te vinden?
De Voorzitter: Dat kan den
Helder niet betalen.
De heer Adriaanse vindt de
taak, om aan het hoofd van drie zulke
belangrijke bedrijven te staan, wel
groot voor één man en geeft in over
weging een afzonderlijken directeur
voor waterleiding en electrisch bedryf
te benoemen,
De Voorzitter zegt door het
voorstel der heeren Michels en De
Zwart aangenaam getroffen te zyn.
Die heeren toonden de portée van de
voorstellen van B. en W. te begrypen.
De gemeente is niet al te groot en
heeft niet al te veel gold. Scheiding
der bedrijven heeft zich aan de wa
terleiding gewroken. We hebben nu
de gelukkkige omstandigheid, dat het
directeurschap der waterleiding va
cant is en ook, dat de adjunct-direc
teur der gasfabriek heengaat, en dit
leek wel het psychologisch moment
om de beide bedryven te vereenigen.
Dè waterleiding is in hoofdzaak een
administratief bedryf; de weinige
machinerieën, die er aan annex zyn,
heeft de heer Rykes wel onder de
knie. Ware de betrekking van direc
teur der gasfabriek vacant, dan ging
spr. onmiddellyk mee met de voor
stellen der heeren Michels en De
Zwart, maar we kunnen nu den di
recteur niet passeeren.
De heer Adriaanse wil een directeur
voor de waterleiding voor de hoogere
techniek. Slechts een paar menschen
zouden daarvoor zijn aan te wyzen
en wy zouden een hoog salaris moeten
betalen, veel hooger <jan wij kunnen
geven. Advies van de Staatscom
missie is duur en acht spr. voor deze
kleine bedryven niet noodig.
Ten opzichte van den heer Spruit
refereert spr. zich aan de woorden
van den heer Biersteker.
Het voorstel van de heeren Grun
wald en Biersteker is volkomen in
de iyn van B. en W., echter gaan wij
niet mee met het salaris. De geheele
portée van ons voorstel zou aange
tast worden door een andere salaris
regeling.
Gediscussieerd wordt over het al
of niet splitsen der verschillende voor
stellen. De heeren Grunwald en De
Ven willen eerst zien uitgemaakt of
tot fusie zal worden overgegaan al
vorens een directeur te benoemen.
De beer De Ven wil aan den heer R.
de tijdelijke waarneming van het di
recteurschap opdragen. Spr. had lie
ver een voorstel in anderen geest
gezien en zal slechts noodgedrongen
met B. en W.
De heer Adriaanse doet een
voorstel om den directeur tljdelftk
voor de waterleiding te benoemen.
Het voorstel Michels-De Zwart gaat
spr. te ver.
De heer Spruit protesteert. Het
gaat niet aan den directeur der gas
fabriek tydelyk te benoemen voor
de waterleiding, laten we 't een
poosje zoo laten.
De Voórzitter protesteert er
tegen, dat hier allerlei nieuwe voor
stellen ter tafel worden gebracht.
De heer K r ij n e n heeft een in
genieur der K.E.M. gesproken en een
ander inzicht in de zaak gekregen.
Voor de qlectrificatie is geen inge
nieur noodig, slechts een monteur,
terwyl de gemeente de beschikking
krijgt over een ingenieur der K.E.M.
Het bezwaar, dat wel eens gehoord
werd, als zou een gasdirecteur, die
tevens directeur van het electrisch
bedryf wordt, dit laatste verwa'ar-
loozen ten koste van het eerste,
noemde die ingenieur een praatje.
Dat geschiedde thans niet meer,
misschien vroeger.
De.heer Michels zegt, dat de
voorstelling gewekt wordt alsof de
soc. dem. de bekwaamheden van den
gasdirecteur in twyfel trekken. Dat
is niet zoo, wy trekken alleen in
twyfel zijn technische kennis. De
voornaamste wetenschap bij gas en
water wordt hier en bagatelle be
handeld, n.1. de-scheikunde. Deskun
digen hebben spr. gewezen juist op
dezen tak, b.v. de ontijzeringsinrich-
tiDg, die, zooals een oud verslag
verzucht, niet deugde. Voor de water
leiding hebben wy meer dan eens
een deskundig advies gehad waarom
kon de heer Rykes, als hij dan zoo
geschikt was, dat óók niet geven?
Ons doel was juist om geen deskun
digen meer noodig te hebben. Apo
dictisch noemde men onze bewering
betreffende de capaciteiten van inge
nieur. Maar even apodictisch wordt
hier het electrisch bedryf verkleind.
Wie weet voor welke uitbreiding wij
in de toekomst komen te staan.
Deprecieering van het eene bedrijf
boven het andere is niet denkbeeldig.
Als de directeur in kwestie iemand
is met ruimen blik, hindert het niet,
maar ten opzichte van den heer
Rykes hebben wy daaromtrent geene
zekerheid. Bij den heer Rijkes heelt
altyd voorgezéten de gasfabriek te
bevoordeelen ten koste van de water
leiding. „Ik wil hooge winsten maken"
zegt de heer Rijkes altyd. Niet on
denkbaar is, dat het electrische
bedryf wordt gedrukt.
Van een tydelijke instelling als
voorgesteld wordt, is spr. geen be
wonderaar. Overigens kan spr. zich
by de klacht van den Voorzitter
aansluiten om schriftelijke voorstellen
in te dienen en niet ze maar zoo ter
tafel te brengen. Bovendien is er een
ander bezwaar aan verbonden, n.1.,
dat by definitieve benoeming het
salaris zou moeten verminderen.
Nu de kwestie van het door de
gemeente verspreidde „pamphlet",
zooals de heer Biersteker zich uit
drukte, dat vol onwaarheden zou
staan. De eenige onwaarheid, die er
in staat, zou deze zijn, dat de zaak
van dit directeurschap al een jaar
beklonken was. Spr. is de schrijver
van dit „pamphlet" en heeft zijne
beweringen ontleend aan hetgeen
hier in den Raad gesproken is. Toen
de heer Rijkes in 1914 te Hilversum
benoemd werd, heeft hij die benoe
ming aanvankelyk aangenomen en
alleen, omdat hem hier beter vooruit-'
zichten werden geopend, kwam hy
er -op terug. (Geroep: niet waarl)
Dit is nimmer weersproken, en
daarom kon spr. schrijven, dat de
zaak 1 Vs jaar geleden al beklonken
was. Spr. beschouwt zich als de
vertegenwoordiger van een groep
gemeentenaren en wenscht daarom
in het openbaar verantwoording om
trent zijne houding te geven. Daar
door de plaatselijke pers angstvallig
vermeden werd de discussies vol
doende weer te geven, legden wy in
het openbaar eene verklaring hier
omtrent af. De geschiedenis van het
rapport heeft bewezen, dat de heer
Rijkes niet in staat is grootere ver-
antwoordelykheid te dragen dan hy
doet. En volgens spr. meening dient
heer Rijkes eerst te bewijzen, dat
hy zijn eigen bedrijf beter k3n be-
heeren dan by tot dusver deed.
Spr. leest voor wat in de bijlagen
van het rapport stond omtrent het
scheikundig onderzoek, om te bewijzen
dat de heer Rykes niet geschikt was
voor zyn taak. Wy hebben, tever
geefs, aandrongen op het laten
drukken óók van deze bijlagen.
De Voorzitter dringt er op
aan niet af te dwalen. De heer
Michels is te dezer zake aangevallen
door den heer Biersteker en heetf
zich nu verdedigd, laten we thans
niet verder hierop ingaan. De Voorz.
acht den heer Rijkes juist de man,
die beide bedrijven tot hpn recht zou
doen komen, en wat de uitbreiding
van het electrisch bedryf betreft, als
dat mocht biyken, zullen de bakens
verzet worden.
De heer Biersteker vindt het
nuttig nog even op de kwestio van
het geschriftje in te gaaD. Het g.iat
over de kwestie van de gasfabriek
en waterleiding en over den goeden
naam van onzen gasdirecteur. Die
dient hooggehouden te worden en de
Raad deed goed rehabilitatie te geven
De Voorzitter vindt, dat daar
toe in de vorige vergadering do ge
legenheid bestaan had. Men heeft
den heer Rykes lang niet voldoende
gerehabiliteerd, en als spr. lid van
den Raad was, had hij toen eene
motie voorgesteld.
De heer Biersteker: Uit de
zaak-Rykes worden verkeerde gevolg
trekkingen gemaakt, doordat dingen
rondgestrooid worden, die met de
waarheid in stryd zyn. Maar als u
daar thans liever niet op ingaat, be
houd ik mij voor er later op terug
te komen. Er zyn nog andere dingen
gepasseerd ook, dieduikboot aan vallen
zyn op den goeden naam van ambte
naren.
De Voorzitter kan de uit
drukking „duikbootpolitiek" niet toe
laten in den Raad.
De heer Biersteker zal bij de
rondvraag op de zaak terugkomen.
In stemming komt thans aller
eerst: het waterleidingsbedrijf te ver
eenigen met het gasbedrijf. Aange
nomen met 15 tegen 2 stemmen.
Tegen de h.h. Spruit en Adriaanse.
Vervolgens het voorstel B. en W. om
het Directeurschap over beide bedry
ven optedragen aan den tegenwoor
digen directeur der gasfabriek. Aan
genomen met 13 tegen 4 stemmen
Tegen de heeren Spruit, De Zwart,
Adriaanse en Michels. Hierdoor komt
te vervallen het amendement Michels-
De Zwart om een directeur voor de
bedrijven aantestellen, die tevens
ingenieur is.
komt in stemming de aanstel
ling van een verantwoordelijk admi
nistrateur, die onder toezicht van
den directeur de administratie van
beide bedryven voert. (Nieuwefunctie,
waardoor komt te vervallen de be
trekking van boekhouder der gas
fabriek). B. en W. stelden voor dezen
titularis een salaris te geven van
f 1900.- min. tot f2300.- max., do
heeren Biersteker en Grunwald stel
len voor het salaris te bepalen op
f 2100.— min., f 2500.max. De
discussies worden heropend.
De lieer Grunwald licht hot
voorstel toe. Adressanten zagen in
den administrateur een belaugryker
functionaris dan B. en W. Onze be
doeling was hem wel onder den direc
teur te plaatsen, maar hem een zoo
zelfstandig mogelijken po8t te geven.
Hy moet voortdurend met den ge
meente-ontvanger in contact blyven.
De watei leiding moet zelfstandig
worden beheerd, zoodat we de resul
taten van dit bedryf kunnen' over
zien.
De Voorzitter ontraadt de
aanneming van dit amendement. De
ontvanger verwerkt wel een bedrag
van 1 Va millioen en krijgt thans
00.-, men zou zoodoende een
inconsequentie begaan.
De heer Adriaanse vraagt hoe
de heeren aan dit cyfer komen? Het
is een geheel nieuwe betrekking, die
geschapen wordt en- wat voor maat
staf is daarvoor aangelegd? f 1500
zou spr., voor zich al genoeg vinden
en B. en W. gaan waarlyk ver ge
noeg.
De heer Biersteker zegt, dat
h. i. de positie van administrateur
dezelfde is als van adjunct-directeur.
Daarom moeten beide functies wor
den gelijkgesteld. Administratieve
menschen worden altyd by andore
achtergesteld.
Na re- en dupliek wordt de rege
ling van B. en W. aangenomen.
Vóór stemmen de 'heeren Spruit,
Zander, Adriaanse, Verfaille, Terra,
Bok, van Nuck, De Geus, Krynen,
Van Breda en De Ven.
Het derde voorstel van B. en W.:
de betrekking van controleur der
gemeentebelastingen op te heffen en
deze contróle te brengen onder den
gemeente ontvanger, wordt met al-
gemeene stemmen aangenomen.
Vervolgens komt aan de orde: de
aanstelling van een adjunct-directeur
op een traktement van f 22.00 tot
f 2800.- met amendement Bier
steker—Grunwald om ditte brengen
op f 2100.- tot f 2500.-.
Dit araendement wordt ingetrok
ken, en het voorstel veranderd in
f 2400. - tot f 2800. De heer Bok
vindt deze verandering nog al van
ingrijpenden aard, maar de Voor
zitter licht in, dat hier geen reke
ning gehouden was met het regle
ment, zoodat het voorstel van B. on
W. aanvankelyk onjuist was. Met 9
tegen 4 steramen wordt aldus be
sloten. Tegen de hperen Boon, Bok,
Grunwald en Harjer, buiten stem
ming de heer Adriaanse (die even
weggeweest was).
Verworpeu werd na eenige dis
cussie, om do traktementen van den
magazynmeester te handhaven, en
deze werden vastgesteld als door B.
en W. voorgesteld (f 16.—tot f 18.—
per week). Tegen de heeren Michels,
Terra, Bok, Van Neck, De Geus,
Van Breda, De Ven, Spruit, De Zwart
en Adriaanse.
Besloten werd tot aanstelling van
een opzichter distributie.
Besloten werd het salaris van den
opzichter distributie vast te stellen
conform voorstel B. en W. Tegen
de heeren Biersteker, Grunwald,
Harjer en Zander, tot aanstelling
van een boekhouder-magazynmeester
(nieuwe functie), op een salaris van
f800.— tot f1000. on het tracte-
ment van den Gemeente-ontvanger
gebracht op f26C0,
Voorgesteld was tevens een trac-
tements-vëfhooging van den klerk
Ubes en den hoofdcommies Jacques.
De heeren Biersteker en Grunwald
wilden het oude tractement hand
haven, op grond, dat de desbetreffende
regeling pas kort werkte en men daar
niet van afwijken moest.
De heer De Zwart vindt dit
voorslel van de heeren Grunwald en
Biersteker onaangenaam. Nog pas
werd g-zegd, dat menschen met ad
ministratieve kennis achtergesteld
werden by anderen. Hier geldt het
iemand, die eigenlijk fungeert als
sub-ontvanger, en "hem'eene salaris-
verhooging toe te kennen is zeer
billijk. Hy staat nu gelyk met een
brigadier van politie, een machinist,
een fabrieksbaas, etc.
De Voorziter meent, dat eene
salarisverhooging biliyk is. Als een
commandant van een schip eskader-
commandant wordt, wordt de verant
woordelijkheid van den eersten officier
belangrijk uitgebreid. Zoo ook hier.
In stemming gebracht, wordt het
amendement der beide heeren ver
worpen. Vóór de heeren Biersteker,
Grunwald, Harjer en Boon. Daarmee
is het andere voorstel aangenomen.
Aangenomen wordt verder het
voorstel tot verbouwing van de kan
toren der gasfabriek, om daarin onfier
te brengen de waterleiding, alsmede
om de verhoogingen der salarissen
te doen ingaan met 1 Januari, waarna
dit punt afgehandeld is.
Reglement Gemeente-Arbeidsbeurs.
Voorstel van Burgemoester en Wet
houders om goedkeuring te verleenen
aan het door het Bestuur der Gem.-
Arbeidsbeuis vastgesteld reglement
voor die instelling.
Op advies van den heer Detiger
wordt aan art. 17 toegevoegd, dat niet
zal worden gelet op politieke of ker
kelijke gezindheid der ingeschrevenen.
De heer De Geus vraagt wat dat
beteekent? Als' er iemand komt, die
intern personeel heeft, en zoo iemand
vraagt naar een bepaalde gezindheid,
mag de beurs hem dan niet helpen
De Voorzitter zegt, dat de
bedoeling is, dat de beurs strikt neu
traal blyve. Als iemand vraagt naar
protestant personeel, krygt h(j dat,
maar de beurs zelve onthoudt zich
van het vragen naar elke richting.
By acclamatie vastgesteld.
Conglerge school I.
Voorstel van burgemeester en
wethouders tot nadere regeliDg van
het salaris van de conciërge van
school 1, (n.1. tot 250.-.)
Aangenomen de heer Biersteker
stemt tegeD, op dezelfde gronden als
bij de beide vorige regelingen.
Lokaal vrijs- en ordaoefenlngon
gymnastUk school 3.
Voorstel van burgemeester en
wethouders tot wijziging en uitbrei
ding van het lokaal voor de vrije-
en ordeoefeningen der gymnastiek
van school 3.
Instructie Gemeente-Ontvanger.
Voorstel van burgemeester en
wethouders tot wyziglng van art. 4
der instructie van den gemeente
ontvanger.
(Zie Held. Crt. 1 April.)
Beide by acclamatie aangenomen.
Cokes.
Voorstel van burgemeester en
wethouders om de cokes van de gas
fabriek na 15 April a.s. niet langer
voor de gemeentenaren tegen ver
minderden prys ,(van 50 ct. per H.L.)
beschikbaar te stellen.
De heer De Zwart zou bijna
geneigd zyn te zeggen, dat B.en W.
de soc.-dem. willen voorzien van
propaganda-materiaai. Op het oogen
blik, dat voorgesteld werd de cokes
goedkoop verkrijgbaar te stellen,
waren de prijzen lager dan than3 en
door aanneming hiervan kon de raad
verwachten, dat door een 'groot ver
bruik een verlies kon worden ge
constateerd. Nu de winter voorbij is,
stellen B. en W. voor den maatregel
intetrekken en komen de kleine
luyden, die een fornuis stoken voor
hun wasch, in 't gedrang. Spr. ont
raadt de aanneming en vraagt het
voorstel terug te nemen, omdat het
hier een hoeveelheid cokes betreft,
die niet van zoo groot belang is.
De Voorzitter zegt, dat het
voorstel gedaan is door spr. partij-
genooten voor de wintermaanden.
Hoewel de cokes wel wat erg goed
koop was in vergelijking met'andere
plaatsen, is de maatregel ten behoeve
der bevolking genomen. Er moet
echter een datum van eindiging zyn,
ten opzichte van kolenleverantie is
nog eens te meer het gemeente
bestuur het mes'op de keel gezet
en het verlies der gasfabriek wordt
van dien aard, dat overwogen zal
dienen te worden of een gasprys-
verhooging wenschelyk is.
De heer De'Zwart zegt, dat de
cokesprijs in de laatste maanden wel
met 50% zal stijgen. Maar door die
