COURANT
•'X
No. 4623
ZATERDAG 20 MEI 1916
44e JAARGANG
LIJST van Ingekomen en vertrokken personen.
Kaam:
INGEKOMEN.
BeroepWoonplaats
(l. b J. Wassenaar, korporaal bcUrijver, Kapperatraat 5,
Cwait—Booa, ronSer, °-uor
H. Zeilstra, machinist,
i fi-iikoopman,
xnatrooB-kok,
kruidenier,
matroos-torpedlat,
postbeambte,
marinier,
Van:
Amsterdam,
Alkmaar,
Delft,
I». Veen,
C Rao,
P. Koning,
A. E. Smit,
P. A. de Boer,
J. ten Kaate,
Wed. A. Aanholt,
0. Borraman, scheepmaker,
Wed. J. J.WillemBe, zonder,
W. H. Schutto, arbeider,
Anppoietrasi o,
Sobagenstraat 89,
Zuidetraat 69,
Tischmarkt 8b, Uttgee.
Ie Scbagendw.str. 2b, Leiden,
Smidstraat 6, Velsen,
OernellB Ditostraat 9, Utrecht,
Schagenstraat 14, Amsterdam,
Ankerpark 11, Amsterdam,
Achtergr. W.z. 88, Groningen,
Kelzorstraat 86, Hilversum,
8e Emmadw.straat 7, Koudekerk,
2e Vroonstraat 7, Haarlem,
Duinwog, Anna Paulownu,
Brouwerstraat 6, Enschede,
Binnenhaven 80, Alkmaar,
Leliestraat 31, Alkmaar,
Koegras, Cellantsoog,
Paul Krugerstr. 49a, Velsen,
Achtergr. W.z, 74, Utrecht,
v. Hogendorpstr. 43, Zwortewaal,
Koningstraat 110, Oude Pekela,
Binnenhaven 67, Rotterdam,
Jullauadorp, Sliedrocht,
VERTROKKEN.
WoonplaatsNaar
Wachtstraat 2, Velsen,
Parlevliet, metselaar, Wachtstraat 12, 's-Hage,
D. W. Kwak, officier-machinist, Keizerstraat 2c,
J. Doezle, korporaal-stoker, Schagenstraat 88,
W. A. J. van Beest, werkma-
N.H.
R.&.
N.H.
D.&ez.
Wed. A. Kamp,
J. Daalder,
P. van Leeuwen,
L. Meeldijk,
K. Danijeje,
Wed. J. J. Snor,
W. Morde,
E. J. Polak,
J. v. d. Waal»,
A v. Heteren,
XJ. Kuiper,
timmerman,
zandvormer,
arbeider,
sergeant-torpedem.,
machinist K.M
bakker,
bankwerker,
arbeider,
DE OORLOG.
0e algemeens toestand.
De interessantste berichten zijn
heden nog die van het Italiaansch-
Ooscenryfcsche gevechtsterrein. Daar
woedt, in Zuid-Tirol, met name in
het vak tusschen de Etsch en de
Brenta, de verwoede strijd nog voort.
De Oostenrijkers zijn op dat heele
stuk van het front krachtig offensief
opgetreden, maar den sterksten druk
hebben zij uitgeoefend op de hoog
vlakte van Vielgereuth (Falgarone),
ongeveer in het midden van het
aangevallen deel van het front.
De punten, die de Oostenrijkers
in die streek als veroverd opgaven,
waren feitelijk alle voorste Italiaan-
sche stellingen in het gebied tus
schen het Terragnolodal en de Bo-
ven-Astico, zoodat de Italianen daar
nu vlak aan do grens moesten staan.
Inderdaad meldt het jongste Ween-
scbe bericht dan ook, dat de Oosten-
rijksch-Hongaarsche troepen den
Monte Maggio hebben bezet. De top
van den Monte Maggio ligt precies
op de grens tusschen Oostenryk-
Hongarije en Italië. Op deze plaats
(rechts van het Terragnolodal) zijn
de Italianen dus op de grens terug
geworpen en hebben zij ruim 7 K.M.
van het bergachtige terrein verloren.
Doordat hier de grens is bereikt,
spreekt dit feit levendiger tot de
verbeelding dan hetgeen aan den
anderen kant van het Terragnolodal
(maar verder naar het Westen, naar
de Etsch toe dus) is geschied. De
Oostenrijkers melden daar de bezet
ting van den Costa Bella, een van
de voorgebergten van den Col Santo.
Over dit gedeelte van het gevechts
terrein loopt het Italiaansche bericht
vluchtig heen door alleen voortgezet
geschutvuur tegen de voornaamste
Italiaansche weerstandslinie te mel
den.
Z(jn duB in deze strook de troepen
der monarchie nog blijven opschieten,
dit is niet het geval in Zuidelijke
richting langa het dal vaD de Etsch,
waar Weenen (na de bezetting van
den Zugna Torta) afgeslagen tegen
aanvallen der Italianen tegen die
veroverde stelling opgeeft. Maar de
Italianen willen van de heele verove
ring van den Zugna Torta niets
weten zij vermelden slechts voortge
zette vruchtelooze pogiDgen van de
Habsburgscbe troepen om dien berg
te nemen.
Voigen wij een oogeublik het Ita
liaansche bericht verder langs het front
ten Westen van de Etsch, dan vinden
wij ook aan dien kant van die rivier
in Zuid Tirol een aanval van Oosten-
rljksche zijde gemeld, te weten op den
Monte Pari, waarvan de Italianen de
hellingen naar de zijde van bet Ledro-
dal bezetten. Van dezen (overigens
als mislukt geboekten) aanval maakt
het Weensche bericht geen gewag.
De Italianen weiden nu nogal uit
over hun vooruitgang in bet Adamello
gebied, alwaar zij, gelijk bekend, in
het gletschergebied den Crozzon di
Fargorida hebben bezet(twee kilometer
van de grens) en waar zij nu nog
eenige uitbreiding van deze onlangs
behaalde terreinwinst melden.
Op het uiterste puntje van het front
aau de kust melden de Italianen de
herovering van een gedeelte van de
daar den loden aan den vijand ver
loren loopgraven. De Oostenrijkers
zeggen daarentegen, dat de poging
der Italianen tot herovering der
verloren stelling verijdeld werd.
Bij Verdun nog geen nieuws van
groot belang, maar zekere teekenen
wijzen op een aanstaande verleven
diging van den strijd, van grooter
omvang dan de wederzljdsche kleine
aanvallen, die nu nog slechts worden
gemeld. („N. Rott. Ct.")
Van het Westelijk front.
Parijs, 10 Mei. Na drie dagen van
kalmte hebben de Duitschere her
haaldelijk vergeefs beproefd, om zich
meester te maken van het fortje van
het. bosch van Avocourt. Tegen het
einde van den dag hebben zy daarna
sterke afdeelingen tegen de stellingeD
in het bosch van Avocourt en de
hoogte 304 vooruitgebracht. Het Fran-
scho afsluitingsvuur stuitte overal
den stormloop en maakte aanmerke
lijke leemten in de Duitsche gelede
ren. De vijand leed dus weer twee
bloedige tegenslagen.
Aan den anderen kant heeft een
geslaagde overrompeling ons in staat
gesteld de stellingen ten N. vaD hoogte
287 in een verwoed gevecht uit te
breiden. Wij vermeesterden een blok
huis, dat de vijand op de noordelijke
helling van hoogte 304 in sterken
staat van tegenweer had gebracht.
Londen, 18 Mei. Na een zware be
schieting hoeft de vijand een door
ons op de hoogte van Vimy bezette
mijntrochter genomen.
Berlijn, 19 Mei. Op den westelijken
Maasoever zijn Fransche loopgraven
aan weerszijden van den weg Hau-
court—Esnes tot aan de hoogte die
de zuideli) ke spits van het Camard-
bosch vormt, genomen. 9 officieren
en 120 man zijn gevangen genomen.
Een nieuwe aanval van den vijand
tegen de hoogte 304 is onder zeer
aanmerkelijke verhezen voor den
vijand gebrokeD.
Van het Itallaansch-
Oostenrijksch gevechtsterrein.
Rome, 18 Mei. Iu het Adamello-
gebied hebben onze troepen een rijken
buit behaald aan wapens, munitie
en krljgsmateriaal, door den vijand
achtergelaten- in de Topete- en Far-
gordia passen.
Iq den loop van den 17en hebben
onze Alpenjagers hun vermeestering
van den Noordelijken kam van den
Fargorida tot in het gebied van Mat
tarott bij de bronnen van de Sarca
voortgezet.
In het Ledrodal heeft de vijand
na hevig artillerievuur in den nacht
van 16 op 17 Mei in dei. vroegen
morgen onze stellingen op de hel
ling van den Monte Pan aangeval
len. Hij werd met verhes terugge
slagen.
In het Lagarinadal hervatte de
vijand gisteren de zware beschieting
van den Zugna Torta en Het daarop
vijf aanvallen volgen, doch word
teruggeslagen.
In het vak van Monfalcone hebben
onze troepen door een scbetterenden
tegenaanval een loopgn tafgedeelte
hernomen, dat in een gisvecht van
15 dezer aan den vijand wa'3 gebleven.
Etn Zweadsche mijn legger
gazonken.
Uit Kopenhagen wordt cemeld, dat
Zaterdag bij Falsterbö oen Zweedsche
mijnlegger gezonken is duor op een
van zijn eigen mijnen te sl ooten. Een
uitkijk in den mast werd gedood en
verscheidene auderen gewe nd. De be
manning werd gered door een Duit-
schen torpedojager.
De telefonist vun Béthlno ourt.
Een correspondent van de„Matin"
heeft in een der hospitalen achter het
front een telefonist gesproken, die
t\jdena de ontruiming van Béthin-
court aan het toestel zat.
„Ik waB waarnemer" vertelde de
man. ,'k Ben tot het laatste toe in
een van de huizen in het dorp go-
bleven on den volgenden ochtend heb
ik het afgescheiden van eon batterij
geregeld, maar toen hebben ze den
muur waar ik achter stond omver-
geschoten, daardoor werd de verbin
ding verbroken en bovendien raakte
ik mijn arm kwijt. Wat de verbinding
betreft, heeft mrfn de lijn gesplitst,
en voor mijn arm zal ik ook wel wat
anders krijgen, 'k Heb zooveel Boches
in stukken zien vliegen dat ik die
armwonde niet eens de moeite waard
vind om er over te spreken.
In den slag bij Verdun die= nu al
zoo lang aanhoudt, zijn er htiel wat
telefonisten gedood zoowel langs de
ljjn als in do centra. U begr Ijpt dat
gedurende een bombardement van
honderd uur zooals dat bij "Vaux, bij
Douaumont, bij Mort-Homnie onge
veer alle lijnen afgesneden worden
en dan moeten de telefonist sn er na
tuurlijk op uit om de schade te her
stellen.
Bij den aanval in het bosch van C.
hebben alle telefonisten die de chas
seurs vaü koloü.el Driant met le bri
gade wilden verbinden er het leven
bij ingeschoten. Men vond ze dood
aan den dra?id, soms nog met den
ontvanger in de hand. Wy hebben
tegenwoordig een observatie-telel'ooa
voor de linies en dan is iedere sa ctie
telefonisch met den compagnie3co m-
mandant die zes of acht posten hei aft
verbonden.
De bataillonscbef heeft veertig pos
ten, de generaal honderd. Al .dio
draden loopeu langs en over elkaar.
Ja, we zijn zelfs met de keuken
verbonden en dat heeft ons goede
diensten bewezen.
Gedurende sommige bombardemen
ten werd het verbazend lastig de
troepen van levensmiddelen te voor
zien. Dan telefoneerden w!j„Stuur
versch brood en blikjes sardines met
de luchtpost."
De luchtpost, dat wou -zeggen dat
men het eten van den eenen onder
stand naar den ander*) moest door
geven, zoouls dat ook v/el met grana
ten gebeurd.
Wy hebben eens ee n kok gehad,
die stuurde ons wat blikjes die heel
vernuftig om den schacht van een
boom gebonden waren.
De men6chen denken veelal dat
een telefonist in zijn centrale veilig
zit, en dat is ook zoo a Is dio centrale
heel diep in den grond ge giravten wordt
Maar... ik heb" in hut ;ili)k aan den
Yser gezeten, dat is nlles behalve
veilig, 'k Heb dan ook heel wat
collega's zien vallen.
In elke batterij vau 76 zijn twintig
tot dertig lui speciaal voor den tele
foondienst aangewezen. Behalve de
twee of drie mannen die in de cen
trale van den generaal of den kolonel
blijven, zijn de telefonisten zonder
dekking. Zells tijdens een bombarde
ment loopen ze voortdurend heen en
weer om verbindingen tot stand te
brengen. Als we bij de verschillende
aanvallen goed gevuurd hebben is dat
mede aan de telefonisten te danken
die voor een goede verbinding met
de observatieposten zorg dragen.
Gemakkelijk is ons baantje niet,
maar hoewel wij telefonisten in
vredestijd weinig practische keucis
aangaande de veldtelefoon hadden
opgedaaD, slaan wo ons tot dusver
vrij goed door de' moeilijkheden
heen
PLAATSELIJK NIEUWS.
BINNENLAND.
Oe „Batavier V".
Ook naar het ongeval aan do „Ba
tavier V" overkomen zal door de
marine-autoriteiten een onderzoek
worden ingesteld, zoodra het deel der
bemanning, dat thans nog in Enge
land vertoeft, hier te lande zal zijn
De heer H. J. den Breeje,
tijdelljk-gemeente-opzichter alhier, is
als No. 1 geplaatst op de voordracht
voor Directeur der Teekenschool te
Dieren en gemeente-opzichter van
Rheden.
Het nieuwgebouwde stoomschip
„Hoogland" heeft ter rede alhier ge
proefstoomd en voldaan, waarna het
schip naar Harlingen is vertrokken.
Nationale Vareeniglng voor dan
Volkszang.
De pas opgerichte afdeeling blijft
diligent. Zij kondigt tegen Donderdag
a.s.een nieuwen propagandaavond aan,
waarvoor zich de beer Oostveen nog
maals beschikbaar heeft gesteld. Op
dien Zangavond zullen worden uitge-
noodigd alle vereenigingen, die zich
bewegen op het gebied van zang en
toonkunst, verder intellectueolen,
(onderwijzers in de eersteplaats),
notabelen, autoriteiten etc., daar men
uitteraard tot een zoo uigebreid moge
lijke samenwerking wil komen. Ieder
een is welkom.
In verband hiermede is hei wellicht
niet ondienstig er de aandacht op te
vesiigeD, dat reeds eenige jaren ge-
even vóór de mobilisatie
eene vereeniging in dezen geest werd
opgericht. Deze vereeniging heeft ech
ter nimmer iets kunnen ondernemen,
daar onmiddellijk na hare oprichting
de mobilisatie alles in de war schopte.
Daar eenige heeren van het toenmalig
bestuur thans zitting hebben in de
afdeeling van de Nationale vereeniging
is de zaak hiermede tot een bevredi
gende oplossing gekomen.
Komt dus allen Donderdagavond
uur in Casino!
Nedarl. Vereeniging „Onze Vloot".
De Vereeniging „Onze Vloot" geeft
3. Zondag 28 Mei in de Marine-
Cantine on Maandag 29 Mei in Casino
haar 197e concert. Op deze concerten
zal het Mobilisatie-trio, bestaande uit
de dames Hetty ter Laag, violiste,
Neily van der Gugten, pianiste en den
heer Q. J. van Trigt, bariton, allen
van 's Gravenhage, z(jne medewer
king verleenen.
Leden van de Nationale Vereeniging
voor den Volkszang met huDne ge-
noodigden, alsmede vau „Onze Vloot",
hebben vrij toegang op 29 Mei.
Het Mobilisatie trio is reeds meer
malen hier ter stede opgetreden,
zoodat aanbeveling om deze zang
avonden by te wonen, wel overbodig
zal zijn. Men zie verder de advertentie.
Eenjarig bestaan van Cinema Palace.
De „Cinema Palace", aan de Bin
nenhaven, kondigde ter gelegenheid
van haar. eersten verjaardag, de ver
tooning aan van de film „Salammbo",
bewerkt naar Gustave Flaubert's
gelyknamigen roman. En op verzoek
der directie zijn wij een kijkje g3an
jmen voor deze extra-film.
Flaubert was een van Frankr(jk's
grootste, zoo niet de grootste proza
schrijvers. En als stylist èn als psycho
loog is hij onovertroffen en zijn romans
zijn klassiek geworden. In „Salamm
bo" schetst hij de tyden van het oude
Romeinsche Rijk; het verhaal speelt
in het oude Cartbago; 300 jaar vóór
Christus, ten tijde van de Puuische
oorlogen. Het is niet wel doenlijk het
verhaal in 't kort na te vertellen. En
noodig is het ook nietde vertooning,
die met veel piëteit en goeden smaak
uit den roman is getrokken, spreekt
vrijwel voor zichzelf en behoeft geene
nadere toelichting. Zij vormt een
aaneengesloten geheel, zónder binder
Hjke hiaten, kooals men in dergelijke
film-geschiedenissen wel eens ziet.
Voor de ensceneering zijn waarlijk
moeiten noch kosten gespaard. Ont
zagwekkend is de menschenmenigte,
die gefigureerd heeft voor het vyan
deiyk leger. Zeer imposant was de
scène als Matho, het hoofd der slaven,
zijne soldaten alarmeert en tusschen
de bergen duizenden en duizenden
krijgers te voorschijn komen in hun
.ardige kleederdracht, mot de
pieken. En ook de historie was
getrouw gevolgd lu de aankleeóing
van de tooneelen, van de costuums,
kortom, in alles.
Voor Mat'ao had men een fraai gebouw
den, athletiscben man uitgezocht, een
koninklijke figuur, die zieh volkomen
aanpaste aan zijn rol.
Er ziju tal van fraaie en interessante
tooneelen in de vertooningwü
noemden reeds- do verzameling der
krijgers, maar ook andere scènes
pakken ons; de geheele handeling
houdt ons den geheelen avond ge
boeid.
Haring, Beep en Ansjovis.
Op 18 on 19 Mei werden aange
voerd 1250 tal haring prijs f 7.- a
f 8.50 per tal195 tal geep, prijs
f 9.— f21.50; 47000 stuks ansjovis,
prijs f 12.— k 1380 per 1000.
De totale opbrengst over deze twee
dagen is ruim f 18000.
Ds „Tubantia."
Den Haag, 18 Mei. Officieel. De
besprekingen van den kapitein-lui
tenant ter zee Canters te Berlijn be
treffende de oorzaak van de ondergang
van het Nedorlandsciie stoomschip
Tubantia hebben niet tot een afdoend
resultaat geleid.
Na onderzoek van eenige metaal
stukken, welke in de sloepen vau de
„Tubantia" waren gevonden, heeft de
Duitsche admiraliteit erkend, dat deze
afkomstig waren van een Duitsche
torpedo, weike tot bewapening van
een Duitsche ouderzeeboot behoorde.
De commandant dier boot heeft
verklaard, dat deze torpedo niet up
16 Maart tegen de „Tubantia," maar
reeds op 6 Maart tegen een Britsch
oorlogsvaartuig is gelanceerd, doch
haar doel heeft gemist.
De Neder landsche regeer in g zal
stappen doen om op een dieper gaand
onderzoek aan te dringen, ten einde
volledige klaarheid in hot gebeurde
met-de „Tubantia" te brengen.
In verband met bovenstaand be
richt had een vertegenwoordiger van
de „Telegraaf" een onderhoud met
ae directie van den Kon. Holl. Lloyd.
Het negatieve resultaat van de be
sprekingen van kapt.-luit. t. z. Can
ters was reeds 12 Mei bekend.
De Nederlandsche regeering heeft
echter met de publicatie gewacht
tot de Nederlandsehen gezant te
Berlijn, in Nederland was gekomen.
Slechts in één opzicht kan de
directie zich over het bericht ver
heugen. Thans was afdoende aan
getoond, dat er nooit sprake van ge
weest was, een Duitsch schip voor
„Tubantia" in de plaats te geven.
Op onverklaarbare wijze is dat ge
rucht op de beurs verspreid. En
boewei de directie steeds met den
meeston nadruk verklaarde, dat haar
niets bekend was van een dergelijke
oplossing van de „Tubantia" zaak,
toch werden de mededeelingen daar
omtrent steeds meer poBitief.
Het blad merkt verder op dat men
ae aandacht vestigt op de besliste
verklaringen van den gezagvoerder,
den 4en officier en den man op den uit
kijk, betreffende het zien van de
bellenbaan. Deze verklaringen werden
met beslistheid afgelegd voor den
Raad van de scheepvaart.
En al deze goed waargenomen ver
schijnselen, meegedeeld in verkla
ringen, die in onderling verband vol
komen kloppen en boven iedere
verdenking staan, zouden veroorzaakt
zijn door een drijvende torpedo!
Wij hebben met stelligheid ver
nomen, dat met de nieuwste Duit
sche verklaring het „Tubantia"-incij
dent niet gesloten is: Yooreerst zal
de regeering nadere inlichtingen ver
zoeken.
Het „Handelsblad" schrift:-
De mededeeling, dat de regeering
spoedig volledig mededeeling zou doen
van de resultaten van het onderzoek
naar de torpedeering van de „Tuban
tia", kwam klaavbiykelyk van te
optimistische zijde, want volledig is
het b6richt allerminst. - integendeel,
het is van een bedroevende onvol
ledigheid.
Het blad deelt dan mede hoe, toen
bekend W6rd dat de torpedo niet op
16 maar op 6 Maart zou zijn afge
schoten, de technische adviseur der
Ned. regeeriDg, onmiddellijk inzage
gevraagd beeft van de journalen. De
Duitsche regeering weigerde echter
voorloopig den vertegenwoordiger
,van onze regeering in de gelegenheid
te stellen, volledig zekerheid te krij
gen. Die zekerheid, die onze regeering
in staat zou stellen daar bij het
onderzoek voor den Raad voor de
Scheepvaart duidelijk gebleken is,
dat de „Tubantia" door een zich door
het water voortbewegende, dus
oogenblikken te voren afgeschoten
torpedo was getroffen de ernstige
en noodzakelijke consequenties te
trekken.
Indien nu de mededeeling van de
regeering op esnige volledigheid en
duidelijkheid aanspraak zou kunnen
maken, zouden wy er in moeten
vinden een verklaring van het feit,
dat de onderzoekingen niet „tot een
afdoend resultaat" hebben geleid. Is
de regeering overtuigd, dat de tor
pedo niet uit een Duitsch kanon op
de „Tubantia" is afgeschoten? Waar
om vinden wij die mededeeling dan
niet? Is de regeering daarvan niet
overtuigd? Waarom deelt de regeering
ons dan niet mede, wat door haar
gedaan is om de Duitsche regeering
te overreden een ernstig en degelijk
onderzoek naar den schuldige aan
de „Tubantia"-misdaad in te stellen?
Trekt de regeering eenige conse
quenties uit het feit, dat, terwijl de
Duitsche regeering binnen 24 uur
volledig en duidelijk en onomstoote-
lijk onzen deskundige bad kunnen
overtuigen waar en wanneer de onge
lukkige torpedo was afgeschoten, de
Duitsche regeering dit heeft nage
laten
Dat zyn enkele van de vele vragen,
die by ons opkomen.
Het blad haaahaaft de mededeeling
over het aanbod dat gedaan zou zijn
om de „Tubantia" door een ander
schip te vergoeden, aangezien geble
ken was dat de „Tubantia" door een
Duitsche torpedo was getroffen.
Iu verband hiermede stelt het blad
de vraag of deze veranderde houding
der Duitsche regeering soms verband
zou houden 'met de inlichtingen die
de Amerikaansche regeering vroeg
naar aanleiding van dit bericht.
Heeft de Duitsche regeering ge
meend, dat ieder de consequentie zou
trekkeD, dat de Duitsche" regeering
dan zou erkennen, dat een Duitsch
oorlogsschip ook de „Tubantia" ge
torpedeerd had en men dus de goede
trouw hetzij van de regeering, hetzij
van de duikboot-commandanten bij
bet uitbrengen van het bekende
rapport zou betwijfelen? Het schijnt
althans wel, dat bij den afstand van
den Hamburg Amerika-liner verwacht
zou worden, dat dan de vraag, welk
kanon de torpedo op de „Tubautia'"
heeft afgeschoten, in het midden zou
worden gelaten.
Er zijn nog tal van raadselen, en
regeeriDg mag waarlyk wel iets
meer open kaart met het Neder
landsche volk spelen.
De „N. Rott. Ot." schrijft onder het
hoofd
Een torpedo met eigen Initiatief:
Men staat nog wat beduusd te kijken,
an het offlcieele verslag, dat omtrent
e torpadeering van de „Tubantia"
los i3 gekomen. Het had zoolang op
zich laten wachten, en men was
voorbereid, zoo niet op een uitvoerig,
dan toch zeker na de jongste, besliste
mededeeling van Wolff, dat de „Tu
bantia" niet als slachtoffer van eene
Duitsche krygshandelinggevallenwas,
op een overtuigend stuk. En nu liggen
daar, eindelijk, nauwelijks vyftien re
gels druks, waarvan de conclusie voor
den onbevooroordeelden lezer geen
andere is, dan dataan de Neder
landsche regeering zelve de voorstel
ling van zaken raadselachtig voor
komt. Eenige wéken lang is overste
Canters te Berlyn geweest een tijd,
ruim genoeg toegemeten, om aan de
Duitsche autoriteiten gelegenheid te
geven, de zaak der „Tubantia" in
alle bijzonderheden en onderdeelen
te onderzoekende heer Canters heeft
dat onderzoek op deD voet kunnen
volgeD, en nu zal de Nederlandsche
Regeering opeeu nader onderzoek
aandringen. Zij vindt daartoe blijkbaar
in het verslag, dat overste Canters
haar van zijn verblijf te Berlyn uit
gebracht heeft, grond.
Hiermede is alles gezegd. Onze
regeering zal op „dieper gaand" onder
zoek aandringen, hetgeen wel be-
teekent, dat de regeering in de wijze,
waarop het onderzoek cot nu toe
gevoerd is, niet voldoende vertrouwen
heeft, om er zich by neer te leggen.
Het geval is dan ook wel al te
wonderlijk. De Duitsche autoriteiten
erkennen, dat de „Tubantia" van eene
Duitsche torpedo, uit eene Duitsche
onderzeeboot afkomstig, het slacht
offer is geworden. Alleen, tusschen
het tijdstip, waarop het projectiel
afgeschoten is, en dat waarop het
de „Tubantia" trof, zouden niet minder
dan tien dagen liggen. Daarenboven
zou het zyn afgeschoten op een
EogelBch oorlogsvaartuig, dat werd
gemist.
Dit Engelsche oorlogsschip doet
onwillekeurig aan het geval van de
Sussex denken, die immers ook voor
een oorlogsschip aangezien was. Na
dit antecedent is de oplossing dus in
dit opzicht gemakkelijk. Het moet
lastig zijn, door een periscoop scherp
waar te nemen.
Wat de tien dagen aangaat, dis
tusschen afschieten en treffen ver-
loopen heeten te zijn, kan het vol
gende opgemerkt worden. Eene tor
pedo is zoo geconstrueerd, dat zij,
als zij haar doel mist, na korten tyd
zinkt. Torpedo's die op eigen initia
tief tien dagen laDg, met een bellen-
baan achter zich aan, de zee berijden,
zijn in de techniek onbekend. Er
moet dus, bij de bepaling van het
oogeoblik, waarop de fatale torpedo
is afgeschoten, eon vergissing hebben
plaats gehad, eene van die vergis
singen wellicht om de jongste
Duitsche nota aan Amerika te citeeron
„zooals er bij geene wijze van
oorlogvoeren geheel te vermijden
zyo." Alleen wie aan dolle torpedo's
of wonderen gelooft, kan, dunkt ons,
hierover twijfelen. Op eene duikboot
is zooveel mogelijk; misschien heeft
men er vergeten, de almanakpapier-
af te trekkeD, en ia daardoor
bet verschil in data ontstaan. Moge
lijk had ook de duikboot tevoren) in
Turksche wateren gekruist, en Jbeeft
haar kapitein daardoor nog met een
anderen kalender gerekend, dan dien
wy in het Westen plegen te ge
bruiken.
Hoe dit alles zij, het lijkt ons reeds
eene heele schrede tot de oplossing
van het Tubantia mysterie, dat de
Duitsche autoriteiten althans als dader
van het vergaan van het schip eene
Duitsche torpedo, bekennen. Als men
over den kop is, komt men ook over
den staart, zeggen we in Holland.
Nu de Duitsche afkomst van het
projectiel is erkend, zal het ook nog
wel komen tot erkenniDg van Duit
sche schuld, waarna verontschuldi
ging en schadevergoeding zullen
volgen.
Rijksmiddelen.
Evenals de vorige maanden heeft
ook April voor de schatkist bij uit
stek gunstige cijfers gebracht. Blijkens
maandstaat hebben de Rijksmid
delen, voor zoover zij in deze opgave
worden verantwoord, f 15.94 millioen
ingebracht, d.i. een vooruitgang van
f3.45 millioen in vergelijking met
de overeenkomstige maand van 1915.
In vergelijking met April 1914
blijkt dat nu ongeveer 7 ton minder
Is ingekomen. Echter was het toen
een reccrdperiode. Voor een oorlogs
jaar is dit resyltaat dus zeer gunstig
te noemen.
Van de 3.6 millioen die meer opge
bracht zijn dan in 1915 komt echter
1 millioen uit de vermeerdering der
nieuwe inkomstenbelasting en 1.6
millioen uit een abnormaal hooge
opbrengst van den Buikeraccijns. Deze
is bij verleden jaar vergeleken onge
veer verdubbeld. Dit staat waarschijn
lijk in verband met de overweging
der regeering om den uitvoer tijdelijk
stop te zetten.
Sindsdien is een uitvoerverbod uit
gevaardigd, zoodat later een mindere,
ontvangst te verwachten is.
Overigens hebben alle belastingen
ruim gevloeid. De grondbelasting gaf
pl.m. 3 ton meer de nieuwe inkom
stenbelasting 3.65 millioen.
Uit de in voerreebten kwam f 169.000
meer in dan in 1915 en slechts resp.
f 21.000 en f 82.000 minder dan in
1914 en 19X3, welk laatste jaar de
hoogste opbrengst op dit gebied heeft
gebracht. Het onbeteekenende ver
schil tegenover de vroegere record
cijfers bewijst wel, dat op dit gebied
de toestand nog steeds zeer gunstig
is. Anders staat het daarentegen met
de loodsgelden, welker opbrengst hoe
langer hoe bedroevender wordt: zij
brachten opnieuw f30.000 minder in
dan verleden jaar. Uit deze heffing
is in de afgeloopen maand slechts
f 68,000 in de schatkist gevloeid, d.i.
verreweg het laagste bedrag sinds
hot uitbreken van den oorlog en
slechts ongeveer 1/5 deel van hetgeen
in de laatste vredesjaren was binnen
gekomen.
De accijnzen op zout en geslacht
leverden nieuwe recordcijfers, nl. resp.
f 87,000 en f 88,000 meer dan de
reeds hooge opbrengst in 1916.
Eveneens vormt de opbrengst van
den waarborg op gouden en zilveren
voorwerpen een nieuw record.
De meerdere opbrengst, vergeleken
bjj verleden jaar bedroeg f 13,000 of
bijna 40 De hoogste opbrengst der
vredesjaren is hiermede overtroffen.
De opbrengst van registratie en
hypotheekrechten blijft bijzonder gun
stig. Uit de registratierechten kwam
f 924,000 binnen tegen f 897,000
verleden jaar. Zulk een bedrag werd
in April tet dusverre zelfs niet by'
benadering bereikt. Ook de opbrengst
der hypotbeekeechten ad f 84,000 (v.
j. f 84,000) was hooger dan ooit te
voren in dezen maand. De zegelrechten
gaven f 505,000, wat weliswaar
f 62,000 meer, is dan verleden jaar,
doch ten achteren blijft bij 1912,1918
en 1914. De mindere bedrijvigheid op
emissiegebied, na den bekenden maat-
in zake het inhouden van ver
loven, en voorts de kleinere aanvosr
vau Duitsch geregelde Russische
fondsen, na hot verscherpen der for-
'ten voor de couponbetaling,
verklaren dit verscbynsel.
In de eerste 4 maanden van het
jaar heeft de schatkist fo8.51 mil
lioen gulden ontvangen, d.i. f 18.62
millioen meer dan in het vorige jaar
over dezelfde periode. Bijna de helft
dezer vermeerdering komt op reke
ning van het verschil in opbrengst
tusschen de nieuwe inkomstenbelas
ting en de heffingen waarvoor deze
in do plaats is gekomen. De accijns
bracht 2.33 meer op. In 1916 waren
de cijfers echter abnormaal laag. De
iavoerrechten gaven J millioen meer,
de suikeraccijn8 4J ton (afgezien van
leeningsopcenteD), de accyns op
bet geslacht byna 6 ton, de zegel
rechten ruim 8J ton, registratie
f680,000. Een noemenswaardige ver
mindering tegenover de eerste vier
maanden van 1915 valt slechts waar
nemen by den wynaccyns, die
f118,000 ten achteren ia gebleven,
en by de loodsgelden, by welke de
achterstand thans 1,5 ton bedraagt.
Landstormlichting 1910.
Do minister van Oorlog heeft den
burgemeesters verzocht, het daarheen
te willen leiden, dat de inschryving
van de landstormlichting 1910 vóór
1 Juni a.s. haar beslag zal kunnen
krygen. De keuring dezer lichting
zal vermoedeiyk in Augustus a.s.
plaats hebben. (Avp.)
de veepryzen hoog zullen biyven. Do
boeren kennen den minister, zullen
het vee voorloopig in de weide houden,
dat levert hun geen kosten op, want
ze vertrouwen er op, dat over eenigen
tyd de grenzen weer zullen opengaan
om dan opnieuw hun slag te kunnen
slaan. Zie ik juist, dan zullen de
slagers gedwongen zyu om de hooge
vleeschpryzen te handhaven. Voor de
kleine slagertjes in de volksbuurten,
die hun vleesch aan het abattoir van
de grosBlers betrekken, ls dat een
ramp. Zy hebben thans byna geen
debiet meer, omdat men in de volks
kringen die hooge pryzen niet kan
betalen, maar ook in de groote slage
ryen voelt men den .terugslag ervan.
Wonder is dat niet, de prijs giDg met
30 cent per kilo omhoog en geldt
thans reeds gemiddeld f 1.95 per kilo;
biefstuk zelfs f2.80.
Hoe meent u, dat daarin verande
ring gebracht kan worden
Het beste middel dat ik weet is,
dat door den minister voor enkele
maanden de grenzen gesloten worden
gehouden, zóólang, dat het vasthouden
van vee voor de boeren geen zin
meer heeft. Dan zullen ze er wel toe
overgaan om voldoende op de markteu
aan te voeren en dan eerst zal er
sprake kunnen zyn van daling van
den vleeschprijs. Een duideiyke uit
spraak van den minister, dat in de
eerste maanden geey sprake meer
zal zyn van veeuitvoer is daarvoor
echter noodig.
Wittsbrood op Zaterdag.
De minister van landbouw, nyver-
heid en handel heeft de volgende
circulaire gericht aan de burgemees
ters:
Naar aanleiding van het verbod
om wittebrood te bakken, bereiken
my tal van klachten o.a. over rente
verlies, bederf van de groote hoeveel
heden bloem, welke by de bakkers
z(in opgeslagen, enz. Ik ben beieid,
by wijze van proef, op de volgende
wyzs aan deze bezwaren tegemoet
te komen.
Met ingang van Zaterdag 27 dezer
zal door uf indien u dit voor uwe
gemeente wenschelyk voorkomt, htt
bakken van wittebrood op Zaterdag
(van Vrydagavond 12 uur af) kunnen
worden toegestaan. Het op dezen dag
gebakken brood zal ook uitsluitend
dien dag mogen worden bezorgd en
iu de winkels verkrygbaar worden
gesteld.
Met het oog op de Sabbathviering
is het wenschelyk, dat aan de Jood-
sche bakkeryen van 26 dezer af de
zelfde vergunning voor den Vrydag
wordt gegeven.
In verband hiermede zal, ten einde
clandestien bakken van wittebrood
te voorkomeD, het wittebrood, dat
op medisch advies moet worden ge
leverd, uitsluitend op Woensdag (door
de Joodsche bakkerijen op Diosdag)
mogen worden rondgebracht en ver
kocht. Iedere afnemer van wittebrood
mag echter slechts van één bepaalden
bakker brood ontvangen.
De pryzen biyven al» volgt vast
gesteld
voor tarwebloem (gebuild lnlandach)
groothandelpry» f 19.25 per 100 kilo
gram, klein bendelprys fO.26 per kilo
gram
terwijl de maximumprijs voor witte
brood (gebuild tarwe waterbrood) biyft
f0.23 per kilogram;
voor wittebrood (gebuild tarwe-
waterbrood) gebakken onder rabbinaal
toezicht f0.24 per kilogram;
voor andere soorten naar evenre
digheid.
De hooge vleesehprljzeo.
„De Telegraaf' heeft het oordeel
gevraagd van een der grootste vleesch-
leveranciers in ons land. Hy zeide
onder meer het volgende:
Ik geloof zeker, dat de boeren, nu
er een eind» komt aan den uitvoer,
De Nederlandsche Bond van Vee
handelaren, seinde aan den Minister
van Landbouw:
De actie van den Slagershond la
ongemotiveerd met betrekking tot de
sterke verhooging van de vleesch
pryzen. Op de veemarkt te Leeuwarden
heden vette koeien in grooten getale
aangeboden, massa vet vee onverkocht.
Pryzen zyn dalende; eveneens op
andere markten. Verzoeke beleefd
maatregelen tegen deze actie tenemen.
Ds kaasmarkt ta Alkmaar.
De aanvoer was gister weer zeer
groot en bedroeg ruim 250.000 K'.G.
De prys was niet gedaald en bedroeg
f68 per 60 K G. Blykbaar acht de
„Zentrale Einkaufstelle" te Berlyn
het nog niet raadzaam dm prijs te
laten dalen.
By de Kamer van Koophandel kwam
h8t bericht in, dat des Vrydags trein
581 weder zal doorloopen naar Hoorn.
De marktbezoekers van de tusschen-
stations behoeven nu niet meer tot
9.82 uur te wachten, doch zullen nu,
evenals met den winterdienst, om
5.32 uur kunnen vertrek keD.
Hat problaam in tabakstiandel
en algaranindustrie.
Zooals eenige weken geleden werd
bericht, had de N. O. T.-commissie
die de aankomende tabak moet con
troleeren hare werkzaamheden ge
staakt, waardoor geen tabak kon
worden afgegeven.
Thans zyn de voorwaarden bekend
waarop de commissie bereid is hare
werkzaamheden te hervatten. Alle
ontvangers zullen ten bate van de
voorziening van de binnenlandscbe
sigaren-industrie f 8 per 100' kilo
hebben te betalen en moeten zich
bovendien bereid verklaren 15 pCt.
van de tabak, die zij ontvaugen tegen
de marktwaarde, ter beschikking van
de aankoop commissie te stellen. Dit
laatste zal natuuriyk alleen gevor
derd worden van die soorten welke
voor de binhenlandsche sigaren indu
strie noodig zyn. De prys, welken de
sigarenfabrikanten voor de aldus ge-
conflskeerde tabak zullen hebben te
betaleD, moet nog worden vastgesteld.
Het nadeelige verschil tusschen dien
prijs en de door de aankoopcommissie
te betalen marktwaarde wordt be
streden uit de f 8 per 100 K.G. die
alle ontvangers van tabak zullen
hebben af te dragen.
Op welke wyze de speciaal voor
het binnenland bestemde tabak zal
worden gedistribueerd en welke voor
waarden daarby, ter voorkoming van
knoeiery, in acht moeten worden ge
nomen, zal nader worden uitgemaakt.
Ongeluk In da Benlekazeme ta
Utrecht.
Men schrijft ons uit Utrecht:
Op Donderdag j.1. had iD de Genie
kazerne te Utrecht een ernstig ongeluk
plaats. In een der loodsen op bet
achterterrein van de kazerne werden
door den reserve-luitenant J. Bührman
met een aantal soldaten bandgranaten
gemaakt volgens een uitvinding van
genoemden officier.
Plotseling ontdekte een der soldaten
aan een der granaten een rookzuiltje,
wat beteekende, dat de granaat door
een of andere oorzaak was ontbrand.
De luitenant Bübrman greep de gra
naat onmiddelyk en wilde hem buiten
de loods werpen, maar helaas te laat.
Terwyl hy de granaat in de haDd
hield, ontplofte deze, met het gevolg,
dat hy de heele lading in de linker-
zyde kreeg, terwyl de linkerarm even
eens zwaar gewond werd. Hy was
onmiddelyk dood. Eveneens bekwa
men 4 soldaten heele lichte wondjes
aan de handen.
De luitenant Bührman heeft zich
hier opgeofferd, want had hy de gra
naat niet gegrepen, dan waren er
allicht meerdere ontploft, aangezien
de bewuste granaat temidden van
een groot aantal stond, en dan ware
de ramp nog ontzettender geweest.
De oorzaak van het ontbranden
van den granaat is onbekend.
Ook oen middel.
By een dokter in Friesland regende
het aanvragen om attesten voor het
verkrygen van wittebrood. By gebruik
van het oorlogsbrood bad men steeds
last van maagpyn, zuur en andere
kwalen. De dokter vertrouwde de aan
vragers niet en nam een middel te
baat, dat hielp. Hy vroeg den men-
schen den volgenden dag terug te
komen, hy zou dan voor onderzoek
voorloopig weiDig vee naar de mark- hun maag uitpompen. Geen der aan-
ten zullen brengen met als gevolg, dak I vragers verscheen.