COURANT
VOORHEEN GENAAMD 'T VLIEGEND BLAADJE
Nieuwsblad voor Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
gratis.
De Duurte.
No. 4636
DINSDAG 20 JUNI 1916
44e JAARGANG
t Abonnement per 3 mnd. 86 ct., franeo per post 80 ot., Buitenland f 1.90
Zondagsblad 45 52$ „0.85
Modeblad 75 100 „1.25
Voor het Buitenland bij vooruitbetaling - Losse nummers der Courant 2 ct.
Verschijnt Dinsdag-, Donderdag- en Zaterdagmiddag
UITGEVER: C. DE BOER Jr. - HELDER
Bureau: Koningstraat 29 - Interc. Telefoon 60
AdvertentlOn van 1 tot 4 regels (bij vooruitbet.) 30 cent. Elke regel meer 7 ct.
Ingezonden mededeellngen van 1 tot 4 regelslö cent Elke regel meer 15 cent
AdvertentlOn op bepaald aangewezen plaatsen worden 25°/o hooger berekend,
Qroote letters en olichó's naar plaatsruimte. - Bewijs-exemplaar 2£ cent.
Aan onze abonné's
buiten de gemeente wordt
beleefd verzocht 't verschuldigde
abonnementsgeld Heldersche Cou
rant, Zondagsblad en Modeblad
2(lo kwartaal 1916 te willen over
maken per postwissel of aan post
zegels vóór 1 Juli a.s., zullende
anders daarover met 5 cents verhoo
ging per post worden beschikt.
Postwissels voor dat doel behoeven
slechts met een zegel van 21/B cent
beplakt te worden.
De prijs van het Nieuwe Modeblad
is thans 75 ets. per kwartaal voor
de stad, cfca fr- Per Post-
PP Zij die zich thans
reeds, met ingang van
1 Juli op ons blad abon-
neeren, ontvangen de tot
dien datum verschijnen
de nummers
OE OORLOG.
De legarberlchten van
16, 17 en 18 Juni.
Van het Westelijk front.
De Fransehen hebben bij Verdun
weer oenig voordeel behaald. In het
avond communiqué van den 16sn
wordt medegedeeld dat de Franschen
bij den aanval op de Z. hellingen van
den Morthomme de Duitsche loopgra
ven over een front,breedte van 1 K.M.
hebben genomen. Zij namen 206 Duit
schers gevangen. Alle tegenaanvallen
mislukten.
Het middag-oommuniqué van den
17on meldt dat links van de Maas
de aanvallen van den vijand tegen
de redoute van Avocourt en op de
Franache posten ten W. van heuvel
304, alle mislukten.
Verder op verschillende punton van
het front 'artilleriegevechten.
Naar het bericht van den 188n
meldt hebben de Duitschers hunne
aanvallen op den rechter Maasoever
herhaald. Het liep voor hen ook thans
weder op een bloedige mislukking uit.
Iu de Vogezen werd een vyande-
lijken aanval afgeslagen.
Verder maken de berichten melding
van een groot aantal luchtaanvallen
op stations en plaatsen achter het
Duitsche front.
Naar het Duitsche bericht van den
17on mededeelt nam het artillerie
vuur in het Maasgebied in hevigheid
toe.
Ten W. van Sennheim, in de Vo
gezen slaagden de Franschen er tijde
lijk in de voorste Duitsche loopgraven
te bezetten, doch werden door een
tegenaanval weder verdreven.
Volgons het legerbericht van 18
dezer werden links van de Maas
nachtelijke gevechten geleverd, om
vooruit geschoven stukken loopgraaf
op den Z. helling van deu Mort
homme. Een aanval op de Duitsche
stellingen in bet hosch van Thiau-
inont mislukte. Een door de Franschen
genomen loopgraaf word des nachts,
heroverd.
Verder luchtgavechtan.
Van het O o s t e 1 Ij k front.
In het Duitsche legerbericht van
17 o'ezer werd gemeld, dat bij de
legergroep van von Linsirigen, in bet
vak aan Stochod en Styr, zich de
nieuwe gevechten ontwikkelden. Ook
ten ff. van Przelowka waren nieuwe
gevechten ontbrand.
Volgens de mededeeling van 18
dezer werden alle aanvallen ter weer
zijden van Kolki afgeslagen. Bü den
weg van Kowol Daar Luzk namen,
de Duitschers elf officieren en 3446
man gevangen. Een kanon on 10 ma
chinegeweren werden buitgemaakt.
Het Ooatenrijkscne communiqué
van den 17en meldt: Aan de Pruth
geen bizondere gebeurtenissen. Ten
Noorden van Niozwiska is een poging
van de Russen om over den Drtjestr
te komen, verijdeld.
De aanvallen des vijands tegen onze
stellingen ten W. van Wisniowczyk
worden met onverminderde hevigheid
voortgezet.
In Wolhynié' wordt aan de Li pain
het vak van Lokatschi en tusschen
de Stochod en de Styr wederom met
verbittering gèstreden.
De tijdelijke periode van rust aan
bet front bij Czernowitz, schijnt door
de Russen gebruikt te zijn om op
nieuw krachten te verzamelen voor
een aanval op de stad.
Het Oostenrijksche bericht van den
18en meldt dat Zaterdag het garni
zoen van het bruggehoofd van Czer
nowitz,' wegens het concentrische ar
tillerie vuur van de Russen en de groote
overmacht, moest worden teruggetrok
ken. Desnachts forceerden de Russen
op verscheidene punteti de Pruthover-
gangen en drongen de stad binnen.
Be stad werd door de Oostenrijksche
troepen ontruimd.
Aan de Strypa werden Russische
aanvallen afgeslagen. Ten N. van de
Lipa en Dokaczy werd terrein ge
wonnen. Tegenaanvallen der Russen
bleven zonder resultaat. Zij verloren
905 man en 3 machinegeweren.
In het Russische communiqué van
den 17en wordt medegedeeld, dat de
Oostenrijkers, door Duitsche troepen
versterkt, woedende tegenaanvallen
doen om de opmavsch der Russen
naar Lemberg, te stuiten. Ten W.
van Kolki drongen de Russen, na
een aanval Van den vijand te hebben
afgeslagen, in do Oostenrijksche stel
lingen op den N. oever van de Styr,
en namen meer dan 15 officieren en
800 man gevangen. Ten Z. van de
Stochod werd in een heet gevecht,
het dorp Svidniki genomen en wer
den 4 officieren en 800 man gevan
gen gemaakt.
Vrijdagmiddag bezette de cavalerie
Radziwilow (aan den weg naar Brody).
Oud- en Nieuw-Potzjajef werden van
vijanden gezuiverd. In de streek van
Haiworonka en Kurdwaronky wordt
hevig gevochtende Oostenrijkera
deden hier razende tegenaanvallen. Op
den weg tusschen Sniatyn eu Kolo-
mea- werd de vijand over da Tsernaja
geworpen.
Het Russische legerbericht van den
lSen meldtAan het front van het
leger van generaal Broesilof heeft dé
vijand bij het bieden van tegenstand
herhaaldelijk tegenaanvallen onder
nomen, die onze troepen alle met
goed gevolg hebben afgeslagen.
Zaterdagmiddag om 4 uur hebben
de troepen van generaal Letsjisky het
bruggehoofd van de stad Czernowitz
op den linkeroever van den Proeth
stormenderhand genomen. Na een
verwoeden strijd aan de overgaugen
over den Proeth, waar de vijand de
bruggen had laten springen, hebben
wij de stad Czernowits bezet.
Onze troepen vervolgen, den vijaud,
die terugtrekt naar de KarpatheDpas-
seu.' Bij de vermeestering van het
bruggehoofd van Czernowitz hebben
wij meer dan 1000 gevangen en de
kanonneü in de stad genomen.
De volgende bijzonderheden zijn
over de gevechten op hetoverige
front ontvangen: De troepen van
generaal Kaledin slaan verwoede
tegenaanvallen van den vijand af.
In de buurt van het dorp Hado-
mieze, ten N.O. van Sokoel aan de
Styr, wordt een warme strijd geleverd.
Tot dusver zijn 70 officieren en 2000
soldaten gevangen genomen en 8
machine-geweren veroverd.
De Duitschers hebben een verwoe
den aanval gedaan op het dorp
Svidniki aan den noordelijken oever
van de Stochod, dat wij hun hadden
afgenomen. Wij sloegen den aanval af.
Sommige van ODZe kozakken-regi
menten voerden tweemaal onder be
vel van hun chef Smirnof een charge
in de flaDk van den vijand, die tot
den aanval was overgegaan, uit. Zij
namen 2 officieren en tal van Duitsche
soldaten gevangen en vermeesterden
5 machine-geweren. Voorts sabelden
zij een groot aantal Duitschers neer.
De anderen vluchtten in wanorde.
VolgeDs nadere gegevens over de
gevechten van 5 tot 17 Juni hebben
de troepen van generaal Kaledin 1809
officieren en 70.000 soldaten gevangen
en 83 kanonnen, 236 machinegeweren
en een ontzaglijke hoeveelheid oor-
logsmaterieel buit gemaakt.
In het gebied ,van den rechter oever
van d'e Strypa, ten N. van Buczacz,
ging de vijand tot den aanval over.
Hli werd echter teruggeslagen.
In het boschgebied aan het noor
delijke front en aan het Düna-front
herig artillerievuur inverschillende
vakken.
Van het I t.a 1 i a a n s c h O o s t e n-
r ij k s c h e front.
In het Oostenrijksche bericht d.d.
17 dezer wordt melding gemaakt van
den aanvang van een hevig bombarde
ment op het Isonzofront. Een aanval
der Italianen bü Bagni werd afge
slagen. Eveneens was dit het geval
met de aanvallen op den Mrzli Vrh
en de stellingen der Oostenrijkers in
de Dolomieten. Ook in Tirol werden
de aanvallen der Italianen afgeslagen,
o. m. bij Primolano, bij de Monte
Meletta en op de hoogvlakte van
Asiago.
Op laatstgenoemd front werden 13
officieren en 854 man gevaDgen ge
nomen en werden 5 machine-geweren
vermeesterd.
Volgens het communiqué van den
18en zetten de Italianen huune aan
vallen op het Isonzofront met kracht
voort, o. m. tegen den Monte San
Michele en het bruggehoofd van Tol-
mein. Ook op het front in Tirol zetten
zij bun aanvallende beweging door,
doch werden overal tegengehouden.
Van Italiaansche zijde komen be
richten die melding maken van kleine
voordeelen. Zoo wordt in het bericht
van den 17en medegedeeld, dat hard
nekkige gevechten op het plateau
Sette Coniuni eindigden met een over
winning der Italianen. Aanvallen der
Oostenrijkers op den Monte Lemerle
werden afgeslagen. Een oogenblik
slaagden zy erin de stellingen te be
reiken, doch door tegenaanvallen
werden zij weer verdreven.;
Ten N.O. van Asiago zijn de
Italianen een krachtige voor waar tsche
beweging begonnen tusschen het
Frenzeldal en Marcesinabekken. Eeni-
hoogten werden reeds bezet. Op
den rechtervleugel werden een twee
tal sterke stellingen vermeesterd.
Hierbij verloren de Oostenrijkers 306
man aan gevangenen, een heele
batterij van 6 kanonnen, 2 mitrail
leurs en een grooten voorraad wapens
en munitie.
Het bericht maakt verder melding
van luchtgevechten en luchtaanvallen.
In. het bericht van den 18en wordt
gezegd dat de Oostenrijkers met
kracht hunne aanvallen op da Italiaan
sche stellingen aan den Z. rand van
het plateau van Asiago voortzetten.
Tot dusver hebben zij aan dit front
geen troepen onttrokken, en in de
toekomst zullen ztj dat niet kunnen
doen wegens het krachtige tegen
offensief der Italianen, dat aan den
gang is. In het Suganadal werden
nieuwe- vorderingen ge-maakt op den
linkeroever van de Masobeek.
De duikboot- on mljnoorlog.
Londen, 18 Juni. Lloyds meldt, dat
bet Engelsche stoomschip „Gafsa" in
den grond is geboord.
Marsefile, 18 Juni. Het kleine En
gelsche stoomschip „Sardinia" is in
den grond geboord. Twintig leden
van de bemanning werden gered.
Torpedojager gezonken.
De Engelsche torpedojager „Eden"
is Vrijdagnacht tengevolge van een
botsing in het Kanaal gezonken. Er
zjjn 31 personeD gered, de kapitein
en twee andere officieren worden
vermist.
De „Eden" was een torpedojager
van 600 ton, bewapend met 1
kanon van 7.6 c.M., 5 kanonnen van
5.7 c.M. en 2 lanceerbuizen. Snelheid
26 mijl. De bemanning bestond üit
63 koppen.
Duitsche verliezen.
Tot 25 Mei jl. zijn volgens het
ministerie van justitie 2440 Duitsche
juristen gesneuveld, waarvan 1574
uit het Koninkrijk Pruisen.
Generaal v. Moltke f.
Berlijn, 18 Juni. General Oberst von
Moltke, plaatsvervangend chef van
den Generalen Staf van het leger, is
hedenmiddag te één .uur 30, tijdens
de in den Rijksdag gehouden rouw-
plechtigheid voor veldmaarschalk v.
d. Goltz, aan een beroerte overleden.
Paplernood In Duitschland.
In Duitschland zal met 1 Juli de
prijs van het krantenpapier opnieuw
worden verhoogd. De Duitsche regee-
zal echter, naar de Frankfurter
Zeitung meldt, maatregelen nemen
dat de dagbladpers het papier tegen
den thans geldenden prijs kan blijven
ontvangen. Zij acht het in dezen
oorlogstijd van groot openbaar belang
dat het verschijnen van de bladen
gewaarborgd is.
Gevolgen van den oorlog.
Het resultaat van den grooten
achteruitgaug van het aantal gehoor
ton te Berliju, sedert Mei 1915 is nu
over twaalf maanden te overzien.
In de hoofdstad werden van begin
Mei 1916 tot eind April 1916 slechts
27,891 geboorten aangegeven, togen
,578 van begin Mei 1914 tot eind
April 1915, een achteruitgaug dus
met 10,696 of 28 procent.
BINNENLAND.
Lichtschip „Noordhlndar"
en „Schouwenbank".j
Het departement vaa Marine deelt
mode, dat het lichtschip „Noordhinder"
Zaterdag is verlegd naar eene plaats
gelegen op ongeveer 52°4'N.B. en
2°4Ö'O.L. van Greenwich.
In verband met de uitbreiding van
het mijnenveld zal ook het lichtschip
„Schouwenbank" worden verlegd. De
ligplaats zal komon op ongeveer
51° 41 Vs' N.Br. en 3° 18' O.L. van
van Greenwich.
Van juiste lengte en breedte der
ligplaatsen der schepen zal nader
mededeeling wórden gedaan.
Betooging voor Vrouwenkiesrecht.
Achttienduizend mannen en vrou
wen, maar voor het overgroote deel
vrouwen, hebben Zondag in Amster
dam -gedemonstreerd voor vrouwen
kiesrecht en hun- betooging was,
volgens de verslagen, een groot succes.
Des morgens kwamen op het ter
rein dor Amsterdamsche IJsclub de
demonstranten bijeen en schaarden
zich achter en bij hun bordjes, zoo
dat de opstelling, omstreeks één uur
begonnen, vlug van stapel liep en
tegen tweeön de bereden politie, het
muziekcorps en de cavalcade van drie
personen, dragende het schild van
vrouwenkiesrecht, het terrein konden
verlaten, gevolgd door den schier
eindeloozen stoet.
Allereerst kwamen de groepen,
voorstellende de landen waar al vrou
wenkiesrecht was. Dan die waar ge
deeltelijk kiesrecht voor de vrouw
is, waarna de Nederlandsche Maagd
kwam, omstuwd door de elf provin
ciën en fndié, in het groen der hope
gekleed. De afdeelingen (waarbij ge-
costumeerde vertegenwoordigsters)
volgdenMarijtje van Broek in Water
land was, met haar Teun, op een
hooge Noord-Hollandsche sjees, even
zeer aanwezig.
Op de afdeelingen volgden o.a. depu
taties van den Mannenbond voor
Vrouwenkiesrecht, het hoofdbestuur
van Nosokomos, de Nederlandsche
Bond van Rijkstelefonisten, het hoofd
bestuur van den Vrijzinnig-democra
tischeu Bond met afdeelingen, de
Bond van Nederlandsche Onderwij
zers, de Bond van jonge Democraten,
het hoofdbestuur der S.D.A.P., en de
leden van de Soc.-dem. Vrouwenclubs
uit verschillende plaatsen, allen met
vaandels en doeken, die in frissche
rood-witte kleuren afstaken tegen de
lucht.
Na een rondgang van een drietal
I uren zijn op het inmiddels weer be
reikte ijsclubterrein door een twaalf
tal spreeksters redevoeringen gehou
den, waarna eene motie werd voor
gelezen en aangenomen, strekkende
de regeering te dosn weten, dat de
vrouwen van Nederland geen genoe
gen nemen met de voorstellen tot
grondwetsherziening, zooals die door
de Regeeriug bij de Tweede Kamer
zijn ingediend, waarin het algem
mannenkiesrecht in de Grondwet
verzekerd zal worden en voor de
vrouwen alleen de belemmeringen
ter verkrijging van kiesrecht uit de
Grondwet verwijderd zullen worden.
Ten slotte werd te zes uur in
Krasnapolsky door een honderdtal
betoogsters gedineerd,waar o.a. de heer
Th. M. Ketelaar dronken uitbracht
op de uitnemende regeling.
Een goede vanst.
De politie te Amsterdam heeft Zon
dagavond een goede vangst gedaan.
Omstreeks 11 uur bemerkten de om
wonende dat van de verlaten smederij
op den hoek van de Govert Flinck-
straat en Ruysdaelkade een ruit was
ingedrukt. De politie werd gewaar
schuwd, die zich voor het perceel
posteerde. Op een gegeven oogenblik
kwamen twee mannen naar buiten
gesneld, de een gewapend met een
grooten Engelsche sleutel. Daarmede
trachte hij zich de menschen van het
lijf te houden. Tevergeefs echter. Onder
de omstanders bevond zich een pootige
matroos, die op een gegeven oogenblik
beide kerels in den kraag had en ze
vasthield tot er meerdere hulp kwam
opdagen. Het bleken een paar oude
bekenden van de Justitie te zijn de
een genaamd Roos, een van de ge
broeders van het bewuste trio, de
andere Rubeek, die ook al meermalen
met de Justitie in aanraking was.
Ontvluchte krijgsgevangenen.
Zaterdag zijn op verschillende
plaatsen weder een aantal ontsnapte
krijgsgevangenen over de grens ge
komen. In totaal 2 Franschen en
6 Russen.
Koperdiefstal ten nadeele van
het Rijk.
In de Rijkscentrale te IJmuiden
werden drie rollen koperdraad en
eenige koperen platen met bijhoorende
bouten vermist.
Door de recherche werd het ge-
stolene bij een opkoopetin Amster
dam in beslag genomen en een sedert
jaren bij deze Centrale werkende
electricien in verband met dezen dief
stal gearresteerd.
Verduistering.
De malversatiën aan het gemeente-
slachthuis te Arnhem betreffen o.a.
verduistering van gelden, ontvangen
voor v. rekening van de regeering ver
richte werkzaamheden. De boekhouder
G. v. d. B. werd aangehouden op een
stembureau, waar hij zitting had als
lid van dat bureau bij de Statenver
kiezingen op j.1. Woensdag.
Omtrent den omvang van de ge
pleegde malversatiën wenschen de
autoriteiten zich niet uit te laten.
Te Amsterdam.
Al» protest tegen den tegenwoor-
digen toestand in hun bedrijf hebben
de Amsterdamsche winkeliers in
groenten en aardappelen Zaterdag j.1.
besloten 's Maandags geen inkoopen te
doen en hun winkels te sluiten.
Dit besluit werd genomen op een
bijeenkomst van groentenhandelaren,
welke op de groentenmarkt werd
gehouden.
Door het „Handelsbl." werd bij ver
schillende groentenbandelaars geïnfor
meerd naar de reden van de staking.
Daarover hoorde men verschillende
jneeningeri. De een zeide, dat men
lang genoeg had geprotesteerd en
dat het niets had geholpen. Een ander
had het speciaal togen de winkels
van de coöperatie „de Dageraad", die
door het gemeentebestuur zou worden
bevoordeeld. De derde wilde verande
ring hebben in de wijze van distri
butie. „Uren en uren hebben wij
midden in den nacht moeten wach
ten." Inzake de kwestie met de
socialistische coöperatie „de Dage
raad" werd besloten niet toe te staan
dat deze vereeniging aardappelen in
ontvangst zou nemen. De werklieden
die de aardappelen losfaen deden toe
zegging, dat geen aardappel meer voor
,de Dageraad" zou worden gelost.
Het „Handelsblad" heeft ook nog
geïnformeerd naar de plotselinge
stijging der prijzen van aardappelen
en groenten. Een groothandelaar ant
woordde, dat aan de hooge prijzen
op het oogenblik niets te doen was.
Dit ligt aan de natuur, aan het weer.
Als we drie dagen warmen zonne
schijn met een enkel malsch regen
buitje hadden, zouden we stikken in
de groenten. Want, dat staat vast,
de boel mag er niet uit. De prijzen
zouden bij guldens omlaag gaan.
Maar wat anders in één week rijpt,
heeft nu drie weken noodig. Een
leder die van het vak op de hoogte
is weet dat.
De hooge prijzen der aardappelen
zijn een gevolg van de groote vraag
naar nieuwe aardappelen. Groote ge
stichten kunnen geen gemeenteaar-
dappelen krijgen en nemen dus hun
toevlucht tot de nieuwe aardappelen.
Ook de militairen hadden geen oude
meer en moesten dus nieuwe aardap
pelen koopen. Vandaar de sterk ver
hoogde prijzen.
Zaterdagmorgen, terwijl men aan
de groentemarkt te Amsterdam aan
het aardappelen lossen was, verspreid
de zich het bericht, dat aan den
Gruquiusweg aardappelen gelost wer
den voor de „Dageraad". Onmiddellijk
trok een groot aantal handelaren
daarheen. Door het optreden van de
politie kon echter een wagen met
aardappelen vertrekken. Natuurlijk
was direct een groote menigte men
schen verzameld.
Niettegenstaande alle maatregelen
die genomen waren, slaagden ten
slotte de groentenhandelaren erin zich
door de afzetting te dringen en nabij
de losplaats te komen. Onmiddellijk
werd aangepakt. Het aardappelschip
werd bezet en de mannen op de wal
haalden de zakken die op de tweede
kar waren geladen er weer af en
stortten ze weder in het schip uit.
Juist toen men klaar was kwam ver
sterking voor de politie. Toen kon
men opnieuw lossen. Nu wilden de
voerlieden echter niet meer rijden.
Door het bootje van de havenpolitie
werd daarop de schuit naar de groen
tenmarkt gesleept.
Zaterdagnacht heeft men tenslotte
de winkels van de „Dageraad" van
aardappelen voorzien.
Er was een zeer sterke politiemacht
op de been, die iedere tusschenkomst
van het publiek onmogelijk maakte.
Iedere wagen vertrok met zes politie
agenten naar de winkels.
De eerste wagenvracht, die weg had
kunnen komen, was bestemd voor
den winkel op het van Limburg-
Styrumplein.
In het begin ging de wagen vrijwel
onopgemerkt langs den weg. De voer
man was echfer zoo onverstandig om
langs de groentenmarkt te rijden.
Toen begon het lieve leven. De groen-
tenhandelaars trokken achter de kar
met aardappelen aan. Een hittenkar
reed een stuk om, en men legde het
zoo aan, dat deze ten slotte dwars
voor de wagen met aardappelen kwam
te staan. Te midden van een grooten
drom van menschen bleef de kar
staan. Onder oorverdoovend gejoel
beduidden de groentenbandelaars den
wagenvoerder, dat hij zjjn kar in den
steek moest laten.
De voerman werd ten slotte, door
de politie ontzet, doch niet dan nadat
hy verklaard had, slechts tot aan het
politiebureau te rijden, alwaar men
verder zou kunnen zien.
Voor het politiebureau drong de
menigte zoodanig op dat de politie
van wapenstok en sabel gebruik moest
maken. Enkele der vooraanstaanden
erden daarby' nogal geraakt.
Door telkens gedeelten van den
weg af te zetteD, slaagde men er ten
Blotte in de plaats van bestemming
te bereiken. Toen moesten de aard
appelen evenwel nog gelost worden.
Terwijl dit gebeurde werd met stee-
nen gegooid waardoor eenige ruiten
vernield werden. Den geheelen avond
bleef het op het plein uiterst rumoerig.
In verband met de door de groenten-
handelaars te nemen maatregelen
heeft de Burgemeester van Amster
dam bekend gemaakt, dat de aard
appelhandelaren hun winkels niet
zouden sluiten. Mochten de winkeliers
en ventens niet geneigd zfin de aard
appelen te verkoopen, dan zou van
gemeentewege worden ingegrepen,
om de aardappelen in het bereik van
de verbruikers te brengen.
Behalve van nieuwe aardappelen
verwachtte men te Amsterdam nog
aanvoer van 2000 H.L. en 8 wagens
oude.
Van gemeentewege zou men In
staat gesteld worden om tenminste
op 20 verschillende plaatsen van de
stad groenten enz. te kunnen koopen.
Verder deelde de Burgemeester
mede, dat door de Regeering binnen
enkele dagen zou worden overgegaan
tot beschikbaarstelling van rijst tegen
lagen prijs door bemiddeling van de
gemeente. De prijs zal zijn 10 cent
per half kilogram, in den winkel
afgehaald. De regeeringsmaatregel
zal een voorloopig karakter hebben
en beperkt blijven tot den tijd dat
de prijs van de nieuwe aardappelen
nog te hoog is om binnen het bereik
van een belangrijk deel der bevol
king te zijn.
Zoolang de nieuwe aardappelen te
hoog in prijs bleven, zouden boven
dien nog bruine boonen beschikbaar
worden gesteld.
Op twee plaatsen in de stad werden
Zondag vergaderingen der groenten-
handelaars gehouden. Hierop werd
besloten het voornemen om Maandag
te sluiten, te handhaven. Er werd
echter bij gezegd, dat dit slechts één
dag zou duren, bij wijze van protest.
Op de groentenmarkt had daarna
nog een vergadering plaats van een
400 ft 600 menschen. De voorzitter
wekte allen op zich Maandag kalm
te houden en geen opstootjes te
veroorzaken.
Naar aanleiding van de verbitterde
stemming die bij de groentenhande
laren bleek te bestaan tegen de
„Dageraad", heeft een verslaggever
van het „Hbl." een onderhoud gehad
met den Amsterdamschen wethouder
Wibaut. Hieruit bleek dat van een
bevoordeeling van de coöperatie „de
Dageraad" door het gemeentebestuur,
geen sprake was - gelijk te begrijpen
Is. Waarschijnlijk komt de tegenstand
der groentenhandelaren voort uit het
feit, dat de „Dageraad" zich steeds
het eerst bereid verklaarde tot den
verkoop van regeeringsaardappelen
enz., iets wat de anderen in den
beginne niet wildon doen.
Te Rotterdam behooren
relletjes blijkbaar tot het verleden.
Door het krachtdadig optreden der
politie, die onmiddellijk ingreep als
niet aan het bevel om door te loopen
werd voldaan, bleef Rotterdam voor
opstootjes bewaard.
Te Utrecht werd Zaterdagmor
gen vanuit het Gebouw voor Kunsten
en Wetenschappen rijst en vet ge
distribueerd. De voorraden aardappe
len in de winkels werden onteigend.
Sommige handelaars hielden hun
winkels gesloten, doch de toegang werd
dan door de politie geforceerd.
,n de handelaars, gaan
thans ook protesten op van de
groentenkweekers.
In een druk bezochte vergadering
van de tuinbouw-vereeniging Katwijk
en omstreken is, zoo lezen we in het
„Leidsch Dgbl", een langdurige dis
cussie gevoerd over het verbod van
uitvoer van vroege aardappelen.
Algemeen was men van oordeel,
dat,indien dit verbod niet binnen
enkele dagen, wanneer de massa-
aanvoer komt, wordt ingetrokken,
dit ten gevolge van de zeer hooge
cultuurkosten, voor de teelders ont
zaglijke schade zou veroorzaken.
Indien alle vroege aardappelen in
Nederland moeten blijven, zal, zoo
werd opgemerkt, de prijs zóó dalen,
dat het bedrijf niet alleen niet-loonend,
doch beslist verlies-gevend zal zijn.
De geruchten liepen, dat de grenzen
eerst 16 Juli zouden worden openge
steld, wat de vergadering veel te
laat achtte met het oog op het
planten van narruchten, als kool,
enz. Aardappelen rooien aldus werd
er gezegd - voor een prijs, dieniet
loont, doet men ook niet zoo spoedig
men wacht dan het uiterste af, wat
echter ten gevolge zal hebben, dat
de teelt van de navruchten zeer
inkrimpt.
Tijdens deze gedachtenwisseling
werden de gemoederen steeds op
roerigermen meende, dat waar men
onder de consumenten thans ging
schreeuwen, de tuinders dit voorbeeld
maar eens moesten volgen.
De voorzitter gaande* de leden tot
kalmte aan. Voor het oogenblik zag
hij er niets onbillijks in, dat de grens
was gesloten.
Beschikbaarstelling zaavlaah.
Do Minister van Landbouw, Nijver
heid en Handel heeft de volgende
circulaire, betreffende beschikbaar
stelling van zeevisch, aan de burge
meesters gericht:
Ik heb de eer u te berichten, dat
uiterlijk met ingang van 1 Juli a.s.
eene nieuwe regeling zal worden
getroffen voor de beschikbaarstelling
en de distributie van zeevisch, met
Inbegrip van Noordzeeharing.
Deze visch zal voortaan uitsluitend
beschikbaar worden gesteld voor ge
meentebesturen, en betrokken kunnen
worden door bemiddeling van het
Centraal Bureau voor den afzet van
visscherljproducten te Amsterdam, of,
wat de versche visch betrefr, van
door de Zeevlschvereeniging in over
leg met de Rijkscommissie van
Toezicht op die vereeniging daartoe
aan te wyzen groothandelaren, onder
de navolgende voorwaarden:
lo. De gemeentebesturen verbin-
in zich de geleverde visch zelf te
distribueeren of onder hunne verant
woordelijkheid te doen distribueeren
onder de consumenten hunner ge
meenten tegen den kostenden prijs,
vermeerderd met het zuivere bedrag
van de onkosten, verbonden aan den
plaatselijken verkoop.
Zjj waken er tegen, dat uitvoer uit
hun gemeente van de beschikbaar
istelde visch plaats vindt, of dat
ize andermaal verhandeld wordt.
Volgt een opsomming van verschil
lende stelsels van distributie.
De prijzen waartegen de levering
aan de gemeenten zal geschieden
zullen telkens uiterlijk op den 25sten
van elke maand voor de volgends
maand worden vastgesteld.
PLAATSELIJK NIEUWS.
Gedeputeerde Staten van Noord-
Holland stellen voor aan de Am
bachtschool alhier een subsidie te
verleenen van f8000.-, indien het
rijk f 10,000 en de gemeente f 4200. -
bijdraagt.
Door ambtenaren der plaatselijke
belastingen is tegen een landbouwer
te Koegraa procesverbaal opgemaakt,
omdat hij frauduleus sterken drank
ln zijn woning aanwezig had.
Pensioenen.
Bij het K.B. is pensioen verleend
aanM. P. D. J. van de Putte, wed. van
H. C. C. Berends, bootsmanf 279 ;P.
Tljse. wed. W. H. Jorwerda, marinier
le kl., f 176A. Jansen, wed. ff. J.
Daalder, serg.-machinedrtjver, f 141
W. C. Herber, wed. J. Havers, korp.-
machinedrljver 2e kl., f 108A. v. d.
Meyde, zoon van wijlen J. v. d. Meyde
en van N. Klok, serp.-torpedist, f72.
Jongelieden Geh.-Onth. Bond.
Duizend weken en daar beneden is de
ouderdom van het idealisme; de leeftijd,
dat de wereldhervorming Spielerei is,
een kwestie van wat doorzetting en
wat werken, de tijd van het wereld-
bestormend enthousiasme. Als de
haren nog langs.de schouders hangen
de baard nog geen aanspraken maakt
op een wekelljksch scheergeld van
twintig cents, de rokken nog kort en
de idealen nog lang zyn, dan is het
het festijn voor den Jongelieden
Geheel-Onthouders Bond. Nietwaar,
wat is er nu eigenlijk aan om de wereld
naar je hand en hart te zettenom
bet verrukkelijke, hooge, ideale, reine,
dat in je eigen boezem zetelt, over
te planten in de maatschappij, zoo
dat daar uit het zaadje hooge slanke
bloemen opgroeienvlekkelooze lelies
van altruisme, van geloof in het
goede, van hoop op het allerhoogste,
van liefde tot mensch en maatschappij.
Wat kan het kosten? Levensmoedis
aanwezig, in groote dosis; idea
lisme groeit met den dag; strijdlust
blaakt en blaaBt van geweldeen
beetje volharding, een weinig door
zettingsvermogen, veel liefde
voilft! Helaas:
La vie est brève,
Un peu d'amour,
Un peu de röve;
Et puis - bonjour
Zoodat lk, om niet al te ontnuch
terend te werken op de jongelui, die
het sympathieke clubje van de af-
deeling Helder van den J. G. O. B.
vormen, maar niet op dit bespiege
lende thema door zal gaan en liever
constateeren, dat er opgewektheid
was op dit jaarfeBtyn der Heldersche
afdeeling. Opgewektheid en feest
vreugde waren me daar niet al die
meisjes en jongens in feestgewaad,
met de sierlijke band om den arm
van het ceremonie-meesterschap
Was daar niet, met Ijver en lust,
gewerkt voor deze uitvoering, dat zij
klinken zou als een klok? En heeft
zjj niet geklonken, dat het daverde
door de zaal Spreek het eens tegen,
wereldwijze cynicus, als gy durft I
Allereerst was daar de opening.
We zouden die kunnen noemen
proeve van een openings-speech
zooals een kok een tulband probeert
te bakken, zoo probeerde de leider
een openings speech te houden. Wel
levende menschen zwijgen over 's koks
misbaksels, en genieten alleen van
het goede, dat uit zijn handen komt.
Zoo ook wijwij constateerden, dat
er een redenaar zou geweest zyn,
indien het niet geschied was, dat hy
er niet geweest ware, en dat daarom
een ander, die er toch óók geweest
zou zijn, thans de redenaar zou zyn
dat er hard gewerkt was om dezen
avond in elkaar te zetten, en dat
men geen entrée's had geheven, om
het ledereen mogelijk te maken te
komen.
In toen de feestavond dan geopend
was, na het zingen van het bonds
lied, toen trad al dadelijk de zang
vereniging „Ons Doel" op, (dir. de
heer C. W. Rusting) die, met haar
beschaafd en geschoold koortje, dade
lijk vooraan zit als er wat goedB te
doen ia, En wfi genoten zichtbaar
en onhoorbaar van de beide eerste
nummers van Galesloot en Caro, zeer
mooie, zeer melodieuse, zeer goed
voorgedragene nummers.
Daarna kwam „die Kaiserparade"
van Rich. Eilenberg. Wat dat is?
Vraag hst Nella Dunk, die het op
de piano vertolkte met eene muzika
liteit, een bravour, een aanslag, eu
•en élan, die voor de toekomst won
deren belooft. En „Pamina" van Hess
was een niet minder dankbaar num
mertje.
Guin, Geertje en Barend hadden
een voordracht, „Geheel-onthouding
ja of neen?" en hoewel een van de
G.'s het heele zaakje netjes had opge
schreven en af en toe smokkelde
door op het papier te kijken, liep
het prachtig af en eindigde met het
zingen van het Friesche volkslied
(de melodie alleen, wel te verstaan),
't Was een ding, dat wel insloeg en
bracht eene aangename afwisseling.
Daarna herhaling van het pro
gramma, totdat, als slotstuk voor
de pauze, de redenaar optrad. Zjjn
doel was het streven van den J.G.O.B.
uiteen te zetten, teneinde, kon het
zijn, meerderen op te wekken tot
toetreding. De oprichters voelden,
dat ze tegenover het groote drank
kwaad, dat de maatschappij beheerscht,
ook iets doen moesten: ze wilden
getuigen door hun voorbeeld, dat een
drankvrije maatschappij mogelijk is,
noodig is om de samenleving tot
hooger peil op te voeren. En ze orga
niseerden zich. Wel keken de ouderen
wat boosgfl zyt nog te Jong om u
zelf te heipen, gij moet by ons komen,
riepen ze. Maar de jongeren wilden
zich met hen, die van gelijken leef
tijd waren, vereenigen, liever dan
met anderen, daarom riepen ze elkan
der samen, stichtten hun bond en
kloppen nu aan om steun. Moreele
steun van jongens en meisjes, die
toe moeten treden, flnantieele van
de anderen. Zelf hebben ze aoh arme I
een mager zakgeldje van vader of
moeder.
Kort zijn de dagen onzer jeugd 1
riep de feestredenaar, de heer David-
son uit, lang zullen die van onzen
Bond zijn l En alweer, durf eens te
zeggen, gy cynische wereldling, die
zelf der dagen en der levensgeneuch-
ten zat zyt, dat dit niet schoon en
sympathiek gezegd ial
En gezellig en vlot, vrooiyk en
geestig, rolden de uren van den feest
avond voort. Er was nog een zeer
groot programma af te werken, en
dat zal wel geschied zijn ook, al
r hebben wy zelf het niet meer beleefd.
Moge dan de feestavond van dit
eerste jaar een onverwoestbare her
innering achterlaten in de jonge
hoofden en harten der J.G,O.B.-era i
