KELDERSCHECOURANT
Corsetten
„De Ster"
GEMEENTERAAD VAN HELDER,
V
No. 4664
DONDERDAG 24 AUGUSTUS 1916
44e JAARGANG
(3^** De abonnementsprijs
van de „Heldersche Courant" Is
thans por kwartaal In do stad
75 cent, franco por post ft.—.
Op pagina 4 van dit blad Is
opgenomen
1. Vervolg Gemeenteraad.
2. Feuilleton enz.
DE OORLOG.
De legerberlchten «en
20 en 21 Augustus.
Van het W e s t e 1U k front.
De bedrijvigheid ten N. van de
Somme houdt aan, zoo meldt het
Fransche communiqué van den 22aten.
En er wordt aan toegevoegd, dat in
de streek van Cléry opnieuw vorde
ringen werden gemaakt. De veroverde
buit is nog met 2 77 mM. kanonnen
vermeederd, waardoor het aantal tot
8 steeg. De laatste twee werden buit
gemaakt in het Zondag door de Fran-
schen veroverde bosch ten Z. van
Guillemont.
Ten Z. van de rivier werden ver
scheidene kleine stukken loopgraaf
genomen, en gevangenen gemaakt.
Op andere deelen van het front
heerschte kalmte.
Het EngelBche bericht van den
21sten meldt eveneens dat de dag
kalm voorbij ging. Een kleine aanval
der Duitschers bij de hoeve Möuquót
werd afgeslagen. Volgens het bericht
van den 22sten echter werd een aan
val ondernomen bij Pozières en bij
Thiepval, waarbij de Engelschen erin
slaagden hun linie bij het eerstge
noemde dorp een halve mijl vooruit
te brengen, terwijl zij bij Thiepval,
voornamelijk bij de Leipzig redoute,
hun stellingen tot op 1000 M. van
Thiepval vooruitschoten. Zij namen
hierbij meer dan 100 mau gevangen.
Berlijn meldt dd. 22 dezer, dat de
gevechten ten N. van de Somme
weder grootere uitbreiding kregen.
Aanvallen der Engelschen tussehen
Thiepval en Pozières werden afge
slagen. Alleen een vooruitspringende
hoek der Duitsche stellingen ging
verloren. N.O. van Pozières zakten
de aanvallen onder het vuur der Duit
schers uiteen.
In bet dorp Guillemont wisten de
aanvallers tijdelijk door te dringen.
Er werden daar verbitterde gevechten
geleverd, met het gevolg, dat de aan
vallers terug moesten, en het dorp
zich weer vast in handen der Duit
schers bevindt. Plaatselijke aanvallen
der Franschen, zöbwel ten N. als ten
Z. van de 8omme werden afgeslagen.
Eenige stukken loopgraaf die ten Z.
van de rivier verloren waren gegaan,
werden in een tegenaanval waarbij
80 man gevangen genomen werden,
hernomen.
Van het O o s t e 1 ij k front.
Volgens het Russische legerbericht
van den 21sten, bleef de vooruitgang
der Russen in de streek van Toboly
in de streek van Rudka Czerwiszscze
aanhouden. Tijdens de gevechten op
18 en 19 dezer namen de Russen hier
16 officieren en 1850 man gevangen.
Verder veroverden zij een kanon, 18
machinegeweren, 4 bommenwerpers
en verder oorlogsmateriaal. Ten W.
van Nadworna rukten de troepen met'
succes op en werden een reeks hoog
ten bezet. Ook in de richting van Kuty
werden vorderingen gemaakt. Aan
vallen van den vijand tegen de hoogte
Tommatik werden verijdeld.
De latere Russische berichten mel
den dat de toestand onveranderd is.
Volgens de Duitsche mededeelingen
zetten de Russen hunne aanvallen in
de streek van Rudka Czerwiszsze met
groote hardnekkigheid voort, zonder
nochthans eenig voordeel te behalen.
2 officieren en 240 man werden ge
vangen genomen.
Van Oostenrljksche zijde wordt
medegedeeld dat verschillende aan
vallen der Russen, o.a. bij Zabie, in
de streek van den-Tartarenpas, en ten
W. van Zalosce afgeslagen werden.
Ten W. van Zielone werden 200
Russen gevangen genomen en 2
machinegeweren vermeesterd. Aan
den spoorweg Kowel-Sarny moesten
de Russen eenige vooruitgeschoven
schansen ontruimen, waarbij 2 ma
chinegeweren in handen der Oosten
rijkers vielen.
Van het Italiaansch-Oosten-
rijksche front.
Geen gebeurtenissen van belang. De
artilleriegevechten houden aan.
dorp Gornitsjewo werd door de Bul
garen bezet.
Wat men aan do zijde der Entente
van plan- is, werd nog niet bekend.
Eenige dagen geleden werd medege
deeld, dat men op de aankomst dei-
Italianen wachtte, volgens andere
berichten was het wachten op de
toestemming van Roemenie om den
Russen doortocht door de Dobroedsji
(Sï.'deel van Roemenie) teverleenen.
Hoe het zij, de verbondenen hebben
te Saloniki versterkingen ontvangen
vau Russische en Italiaansche troepen.
Do eerste coutingenten van beide
nationaliteiten werden reeds geland.
Zoodat het spel ook daar spoedig in
al zijn bloedigheid zal worden ge
speeld.
Van het Russisch-Turksche
front.
Naar van Russische zijde gemeld
wordt, raken de Turken weder in
het nadeel. De gevechten in de rich
ting van Diabekr verloopen in het
voordeel der Russen. Ten W. van
hetWan meer werd terrein gewonnen.
Een heele compagDie werd hier ge
vangen genomen. Ten W. van den
O. Euphraat werden 10 officieren en
215 man gevangen genomen, eh 3
lichte kanonnen en 4 machinege
weren buitgemaakt. In Perziö werden
afdeelingen van den vijand verstrooid.
BU Kalamosovfa werden de Turken
een weinig teruggedreven.
Een later bericht meldt, dat in de
richting van Diabekr een krachtig
versterkte hoogte door de Russen
werd vermeesterd, waarbij een groot
aantal Turken gevangen genomen
werden.
Overigens is de toestand onver
anderd.
Oa Jongste slag In dejloordzee.
Berlijn, 22 Aug. In verband met
de door onze onderzeeërs behaalde
successen worden naar aanleiding van
een ambtelijke Engelsche publicatie
de volgende bijzonderheden opgrond
van intusschen ontvangen rapporten
bekend gemaakt.
Den löden Augustus des middags
tegen vijf uur kreeg één van onze
onderzeeërs vijf kleine Engelsche
kruisers iD zicht, die door twee tor-
pedojagers-flottilles vergezeld werden
en in Z.O. richting koersten.
Achter deze booten stonden zes
slagkruisers met een sterke beveili
ging van torpedojagers. Het gelukte
den onderzeeör op een van die torpe
dojagers, die vier sclioorsteenen had
en oogenschljnlljk tot het Mohawk-
type behoorde, aan schot te komen.
Kort daarna zonk de torpedojager,
terwijl zijn achtersteven hoog boven
het water uitstak.
Toen spoedig daarna af de Engel
sche schepen rechtsomkeerd maakten,
viel de onderzeeör een zich op dat
oogenblik in de achterhoede bevinden
den 25 zeemijlen loopenden kleinen
kruiser van het type der Chattam
klasse aan. Men observeerde, dat de
boot twee keer getrc ffen werd en wel
één maal in de bak en éénmaal in
'de machinekamer. Het schip maakte
dadelyk veel slagzij en bleef liggen.
Door de sterke beveiliging der
vijandelijke booten gelukte het den
onderzeeör pas 2l/g uur later opnieuw
een aanval op den kruiser te doen,
die intusschen op sleeptouw genomen
was.
Kort voor de onderzeeër zijn schot
loste, observeerde men, dat een tor
pedojager, die op 800 M. schuinsaf
lag, full speed op den onderzeeör af-
stoomde en trachtte hem te rammen.,
De onderzeeër dook onmiddellijk en
vernam dadelijk daarop een sterke
detonatie aan de oppervlakte. De
vijandelijke torpedojagers achtervolg
den den onderzeeör totdat de duister
nis inviel.
öze is intusschen behouden terug
gekeerd. De zwaarbeschadigde kleine
kruiser werd later door een anderen
Duitschen onderzeeör verwoest.
Oultsoh slagschip gezonken.
Londen, 22 Aug. De Admiraliteit
bericht: De onderzeeör „E 23", die
uit de Noordzee is teruggekeerd, rap
porteert, dat hij in den ochtend van
19 dezer met succes een aanval heeft
gedaan op een Duitsch slagschip van
i Nassauklasse.
De commandant van den onder
zeeör deelt mede, dat hij, toen het
schip door vijf torpedojagers terug
naar de haven werd begeleid, het op
nieuw aanviel en het trof met een
tweeden torpedo. Hij gelooft dat het
gezonken is.
Onnoodig te verklaren, dat het
officieels Duitsche bericht, dat een
Engelsche torpedojager iu den grond
geboord en een Engelsch slagschip
beschadigd zouden zljo, totaal uit de
lucht is gegrepen.
Magazijn
HELDER, KROMMENIE,
UITGEEST.
BINNENLAND.
Van het front op den Balkan,
Het offensief der Bulgaren wordt
voortgezet. Naar van Duitsche zyde
wordt medegeeld werden alle stellin
gen der Serviërs op den Malka Midze
Planina genomen, en werd de aanval
voortgezet. Verscheiden tegenaanval
len van den vijand hadden geen re
sultaat.
Tussehen het Boedkowa en Tacby-
nomeer werden de Franschen over
de Stroema teruggeworpen. Verder
naar het O. werd de kam van de
Smynica Planina genomen.
Het -Bulgaarsche bericht van den
21sten meldt, dat den 20sten verder
in het Stroemadal werd opgerukt.
De vijand werd naar den rechteroever
van de rivier teruggeworpen. Op den
linkeroever werden verschillende dor
pen bezet. Er werden 40 Franschen
gevangen genomen. In de streek van
Florina en bij het Ostrowo-meer
wonnen de Bulgaren terrein.
De Servische stellingen op den Nice
Planina, die door twoe regimenten
van de Servische Donau-divisie wer
den verdedigd, zijn genomen. De
Yljand trok naar het O. terug. Het
Landstorm.
De minister van oorlog brengt ter
algemeene kennis, dat nog niet-kan
worden bepaald, wanneer de in 1889
geboren personen, die tot den land
storm behooren of daartoe op of na
1 September 1916 komen te behooren,
in werkelijken dienst zullen gesteld.
Behoudens onvoorziene qmstaudig-
hedèn zal hun opkomst in geen geval
eerder moeten plaats hebben dan in
de tweede helft van December a.s.
Vermoedelijk echter zullen de meeaten
hunner eerst in 1917 behoeven op te
komen.
Zoodra do tijd van indienststelling
zal zijn bepaald, zal nadere bekend
making volgen.
Het opbrengen der Nederlandsche
vlsschersschepen.
De deputatie uit IJmuiden, uit Lon
den teruggekeerd, heeftin een Dinsdag
gehouden vergadering de voorwaarden
der Engelsche regeering medegedeeld,
waarop de trawlers vrij zouden kunnen
komen en de geheele trawlvisscherlj
onbelemmerd zal kunnen worden uit
gevoerd.
Deze voorwaarden komen daarop
neer, dat m het vervolg ook Engeland
een gedeelte der te IJmuiden aan
gevoerde visch in de open markt zal
kunuen koopen.
Nadere inlichtingen konden over
deze belangrijke kwestie nog' niet
worden gegeven.
Engeland zal nu gaan doen wat
het steeds had kunnen doen, namelijk
in de publieke markt alhier de visch
opkoopen.
De quaestie over het viljlaten der
opgebrachte korders is nog niet ge
heel opgelost, doch men hoopt hierin
ook wel een volledig resultaat to be
reiken.
De commissie uit de reederljen zal
opnieuw eene conferentie met den
minister en daarna met den Brit-
schen gezant hébben.
Aardappelen.
Zooals bekend is, werd de vorige
week de grens gesloten voor den
uitvoer van aardappelen. Naar wij
vernemen ligt het in de bedoeling
deze voorloopig niet te heropenen
eu het ia zelfs onwaarschijnlijk, dat
de geheele oogst verder in het land
moet blijven. Dezer dagen worden
aan het Departement de oogatberich-
tcn ingewacht en op grond daarvan
zal dan een definitieve beslissing
worden genomen. Het is echter nu
reeds van algemeene bekendheid, dat
de gemiddelde opbrengst per H.A.
ver blijft beneden die van het vorige
jaar, terwijl bovendien enkele duizen
den H.A. minder met aardappelen
bebouwd zijn. Een en ander heeft
reeds een aanzienlijke prijsstijging ten
gevolge gehad. Wel bestaat de ver-,
wachting dat, naar mate do land
bouwers zekerheid zullen krijgen, dat
geen uitvoer meer zal worden toe
gestaan óok niet voor aardappelen
die voor export zijn verbouwd de
prijzen weder iets zullen teruggaan,
maar deze zullen toch in ieder geval
boven het middelmatige blijven,
omdat anders ook het gevaar be
staat, dat de aardappelen aan het vee
zullen gevoerd worden tenzij van
regeeringswege intijds maatregelen
worden genomen om dat tegen te
gaan.
De aardappelmeelfabrieken zullen
slechts in beperkte mate mogen pro-
duceeren. (Hbl.)
Aankoop van Inlandsche rogge,
v tarwe, gerst en haver.
Door de Provinciale Broodcoramis-
sie voor Noord Holland zijn de vol
gende mededeelingen inzake den aan
koop en het in ontvangst nemen van
rogge, tarwe, gerst on haver gezonden
aan de Burgemeesters in de provincie
Noord-Holland.
1°. Tijdstip van in ontvangst nemen.
Het ligt niet in de bedoeling, dat
de landbouwers den oogst zoo spoedig
mogelijk zullen leveren; integendeel
is het gewenscht, dat de oogst zoo
veel mogelijk bij de landbouwers in
het stroo wordt bewaard en succes
sievelijk in den loop van najaar en
winter wordt gedorscht. Ten einde
dit te bevorderen, ligt het in de be
doeling, aan de landbouwers een billijk
geachte vergoeding toe te kennen
voor latere leveriDg dan 1 October
in den loop van het najaar en in den
winter. Door den Minister zal dezer
dagen die vergoeding, die waarschijn
lijk uitgedrukt zal worden per week,
worden vastgesteld. U ontvangt dan
daarvan bericht. Intusschen is, waar
plaatselijke omstandigheden .hét noo
dig maken, levering terstond na den
oogst niet uitgesloten, doch in dat
geval gelden de prijzen, door den
Minister vastgesteld.
2°. Plaats van levering.
Het ligt in de bedoeling, bij het
voorschrijven van de plaats, waar
door de landbouwers moet worden
geleverd, zich zooveel mogelijk aan
te sluiten aan de plaatselijk bestaan
de gebruiken. In een streek, waar de
landbouwers gewoon zijn, hun pro
ducten naar een markplaats te bren
gen, gelden de door den Minister
vastgestelde prijzen voor levering op
de marktplaats. In streken, waar de
landbouwers gewoon zijn te leveren
bij het schip, hetwelk door de koop
lieden bestemd is voor het vervoer
en dat eene bepaalde ligplaats heeft,
moet de levering als gewoonlijk op
deze bepaalde plaats geschieden en
gelden de vastgestelde prijzen voor
levering, aldaar.
3°. Lavering van zakken.
Ook in dit opzicht ligt het in de
bedoeling, zich geheel aan te sluiten
bij de bestaande gebruiken. In streken,
waar het gewoonte was dat de zak
ken door de handelaren werden ge
leverd, moeten ook thanB de zakken
ter beschikking van de landbouwers
worden gesteld. Het ligt in de be
voegdheid der Burgemeesters om,
waar noodig, voor het gebruik dezer
zakken en voor het ontvangen der
granen de tussehen komst van hande
laren in te roepen en hun voor hunne
bemoeiing eene redelijke vergoeding
toe te kennen, een en ander in over
leg met den voorzitter der Commissie.
4°. Qualiteit der te leveren granen.
Behalve, zooals reeds in de circu
laire van den Minister is aangegeven,
ten opzichte van het gewicht, moet
ook rekening gehoudun worden met
de qualiteit der te 16veren granen.
De prijzen, aangegeven in de circu
laire van den Minister van Landbouw,
gelden, zooals daar gezegd Is, voor
goede, qualiteit.
5°. Gebruikelijke kortingen.
Met dezen term worden bedoeld de
kortingen, zooals die plaatselijk in
den handel gebruikelijk zijn.
6°. Zaaigranen.
Het ligt in de bedoeling, de
legenheid te openen voor de levering
van zaaigranen door andere land
bouwers en uit andere streken.
7°. Hoeveelheden voor veevoeder bestemd.
Dezer dagen kan worden verwacht
de vaststelling van de hoeveelheid
granen, die den landbouwer voor vee
voeder kan worden gelaten.
8°. Reeds verkochte partijen.
De mogelijkheid doet zich voor, dat
in sommige gevallen de oogst door
den landbouwer te Yelde zal zijn ver
kocht. In dat geval moet het contract
voor de levering van den oogst ge
sloten worden met den kooper.
9°. Kleine hoeveelheden.
De mogelijkheid bestaat, om zeer
kleine hoeveelheden, waarvan voor
den Burgemeester vaststaat, dat zij
voor persoonlijk gebruik zijn bestemd,
door het gezin van den landbouwer
of door zijn personeel te worden ge
geten, vrij te laten. Daarbij moet als
maatstaf worden aangenomen een
maximum van 90 K.G. per persoon,
kinderen bereden 2 jaar niet mede-
gerekend.
10°. Granen getooid In andore gemsenten.
Granen, geteeld in een andere ge
meente dan die, waar de verbouwer
woont, behooren in laatstbedoelde ge
meente, waar door den verbouwer
het graan zal worden geborgen, te
worden aangekocht.
11°. Weigering om contracten te sluiten..
Indien het mocht voorkomen, dat
landbouwers weigeren hun oogst op
de door den Minister aangegeven
wijze te verkoopen, worden de Burge
meesters hiermede uitgenoodigd, daar
van terstond bericht te doen aan den
Voorzitter der Provinciale Broodcom
missie voor Noord-Holland.
Een verdacht geval?
Uit Weltevreden wordt aan de
Telegr. geseind, dat luitenant Dorren,
die tegen den wil harer familie een
Indische princes trouwde, plotseling
overleden is.
OmkooperlJ.
De Venlosche gemeentepolitie heeft
naar de gevangenis te Roermond
overgebracht den kommies der be
lastingen, W. St., die zich door Duit
sche smokkelaars had laten omkoopon.
Smokkelen.
Aan de grens te Beek bij Nijmegen
hebben de rijksambtenaren Dinsdag-
jen in een wagen van S. te Nijme
gen, waarmede e&s- verhuisboedel uit
Duitschland zou worden gehaald, een
dubbelen bodem en dubbele wanden
ontdekt, die opgevuld waren met 555
pond leer en een groote hoeveelheid
margarine, vet, olie, meel, enz. Alleen
het leer had een waarde van ruim
f 1000. Alles werd in beslag genomen
gen den vervoerder is proces-ver
baal opgemaakt.
Over de grens gekomen.
Dinsdagmorgen ia te Valkenswaard
in Duitsche deserteur aangekomen.
Volgens zijn verklaring was hij van
de wacht Neerpelt (Belgiö). Hij moest
op post aan de grens en daar hij
wist, dat hij vandaag naar het front
moest, was hij over een muur van
de wacht geklommen, alzoo den elec-
trischen draad mijdende. Hij had een
een hoed op en eon burgerjas aan.
Zijn uniformjas (tuniek) is later aan
de grens, waar hij zo verborgen had,
jgehaald. Zijn wapens had hij
aan de wacht gelaten.
Straatroof.
In den avond van 18 Juni, om
streeks elf uur, stond iemand uit de
)rovincie op den O. Z. Voorburgwal
>ij de Armsteeg te Amsterdam te
prateu met een bewoonster der St.
Olofsteeg. Plotseling greep de vrouw
naar de linkerbinnenzak van 'a mans
jas en haalde daaruit een portefeuille,
waarmede zij hard wegliep, om ten
slotte in haar woning te verdwijnen.
De beroofde zag haar de woning
binnen gaan en waarschuwde de politie,
die een onderzoek instelde en de
jortefeuille, inhoudende acht bank-
nljetten van f10, spoedig in de
dakgoot verborgen vond.
Dinsdag stond de vrouw voor de
vacaotiekamer der Rechtbank aldaar
terecht. Zij heeft aan de Rechtbank
een brief geschreven, dat ze een
-ander leven zal gaan leiden. De
politiebeambte, die als getuige werd
gehoord, verklaarde, dat de beklaagde
een acht h tien jarou de St. Olofsteeg
bewoont en op het politiebureau een
slechte reputatio heeftverschillende
klachten van berooving zijn tegen
haar ingekomen, doch tot dusver
heeft men nooit het bewijs tegen
haar geleverd kunnen krijgen.
Het O. M., mr. Cluysenaar, eiachte
zes maanden gevangenisstraf.
Mr. A. Zeldenrust.dleals verdediger
was toegevoegd, verzocht de beklaagde
voorwaardelijk te straffen.
Uitspraak 5 September a.s.
gehouden op Dinsdag 22 Augustus 1916,
's avonds tan 8 uur.
Voorzitter de heer Houwing, burge
meester.
Aanwezig alle leden, behalve de
heer De Zwait, die verhinderd was
wegens ongesteldheid.
De notulen der vorige vergadering
worden vastgesteld, nadat de Voor
zitter den heerenGrunwald en Spruit
eene rectificatie van enkele woorden,
die zij verzochten aan te brengen,
heeft toegezegd.
Ingekomen stukken en mededeelingen.
1. Goedkeuring van:
a. de verordemug-op de heffing van
opcenten op de hoofdsom der perso-
neelo belasting;
b. 2e kohier der Plaatselijke belas
ting naar het Inkomen 'en 5e school
geldkohier, beide dienst 1916.
2. Besluit der Staten van Noord
Holland van 18 Juli 1916, No. VII,
waarbij ten behoeve der Zeevaart
school, met ingang van 1916 tot
wederopzegging, een bijdrage is
leend van ten hoogste f2050.— ptr
jaar, als Rijk en Gemeente jaarlijks
onderscheidenlijk tenminste f9700.-
f6850.ten behoeve der school
beechikbaar stellen.
2 voor kennisgeving aange
nomen.
8. Adres van C. D. Colpa, houdende
verzoek om overplaatsing als hoofd
van school 7b naar de op te richten
uJ.o.-schooI.
Voorzitter deelt mee, dat de
districts schoolopziener eerst de goed
keuring en nadere regeling omtrent
de voorgestelde schoolplannen wil
afwachten alvorens eon voorstel te
■en.
De heer G r u n w a 1 d heeft gezien
dat er verschil van meenifig is tus
sehen den schoolopziener en B. en W.
Hij hoopt, dat het m.u.l.o.-onderwijs
voor 1 Sept. klaar zal komen.
Voorzitter zegt, dat hij daar
aan twijfelt; het College zal echter
doen wat het kan. Aan de hoofden
van scholen is echter geschreven de
leerlingen die naar u.l.o. en m.u.l.o.
zouden overgaan, voorloopig te hou
den.
De heer G r u n w a 1 d meent, ge
zien de stukken, dat B. en W. sterker
staan dan den schoolopziener, maar
hoopt zeker dat met 1 Oct. de
zaak haar beslag heeft.
Voorzitter zegt, dat B. en W.
het zekere voor het onzekere bobben
genomen en hier deu kortsten weg
maar hebben gezocht door toegeven.
De heer M i c h e 1 a vraagt, of de
kinderen die anders op de u.l.o.-school
zouden zijn gekomen, nu moeten
wachten.
Wethouder De Ven antwoordt,
dat het gewone examen doorgaat,
alleen de kinderen der andere scholen
zullen daar voorloopig moeten blijven.
4. Adres van het Ned. Verbond
voor Vakvereenigingen, houdende
verzoek ten spoedigste de herziening
der loonen van het lagere ambte
naren-, bedienden en werklieden-
personeel ter hand te nemen.
Gesteld in handen van B. en W.
om prae-advles.
5. Adres van den brugwachter J.
Dekker, daarby verbetering verzoe
kend van zijn ambtswoning.
Voorzitter stelt voor, dit aan
te houden tot bij de begrooting.
De heer Örunwald heeft daar-
gen bezwaar. Hy meent, dat spoe
dige verbetering hier noodig is.
Voorzitter meent, dat hier toch
wel een dag en uur kan gewacht
worden.
De heer M i c h e 1 s merkt op, dat
de woning allang op de nominatie
stond voor verbetering. Hij heeft er
vroeger al eens naar gevraagd want
de toestand is onhoudbaar.
Voorzitter zegt zoo spoedig
doenlijk verbetering toe.
De heer G r u n w a 1 d wilde het
adres naar B. en W. zenden om prae-
advies.
Voorzitter merkt op, datB.enW.
al overladen zijn inet werk. Volgen
de week zal de Raad alweer in ver-
jaderiDg bijeengeroepen worden. Hij
jeveelt aan behandeling bij de be
grooting. Aangenomen.
6. Voorstel van D. H. Gruuwald
tot vaststelling eener verordening tot
beteugeling van het gebruik van
tabak door kinderen.
(Zie „Heldersche Courant" van
Zaterdag 19 Aug. j.1.).
De heer Van Breda merkt op,
it in de artikelen alleen sprake is
van straf op verkoop. Hij meent, dat
ook het rooken door kinderen moet
verboden worden.
De Voorzitter Btelt voor, het
voorstel in handen van B. en W. te
stellen om prae-advles qn dit af te
wachten. Aldus besloten.
7. Adres van J. van Roon daarbij
eervol ontslag verzoekend als leeraar
aan de Zeevaartschool en aan do Vis
schermschool met ingang van 1 Oc
tober 1916.
Eervol verleend onder dankbetui
ging.
Gratificatiën.
Voorstel om voor 1917 toe te ken
nen de gewone jaarlyksche gratifl
catiën aan 1. wed. A. Kruk f 50.—
2. Wed. J. Roosloot, wed. D. Visser
eu wed. A. J. de Graaf ieder f 100.
Aangenomen.
Belastingkohieren.
Ter vaststelling worden aangeboden
het 6e en 7e kohier van schoolgeld
heffing, dienBt 1916, onderscheidenlijk
tot f71.— en f 112.58. Aangenomen.
Rapport der Raadscommissie betreffende
de zaak Buljs.
(Reeds in zijn geheel opgenomen
in de „Heldersche Courant" van Dins
dag 8 Aug. 1916).
De heer Spruit zegt, met belang
stelling te hebben kennis genomen
van het rapport. Hy is er echter niet
tevreden mee. Men ia een andere
kant uitgezeild dan verwacht was.
Mej. Veentjer wist het moeilijke
van het geval en had een dokter
moeten waarschuwen.
Dr. Van der Lee gaat niet vrij uit
hij kende de patiënte, wist dus
tneer omtrent haar in zulk "eeu ge
val, bU verwees naar dokter Bakker
die weigerde omdat hij op een andere
bevalling wachtte.
Dr. Louwerse, zelf ziek, verlaDgde
een rijtuig,- de telefoon waa uitge
schakeld en Buijs had intusschen
dokters afgeloopon. Da vrouw lag te
wachteu of haar gewone geneesbee
zou komen. Dr. Louwerso viel iu en
vond het geval na onderzoek niet
hopeloos. Het meerijden van Buys is
ook op andere wyze geschied dan
vermeld ia. Dr. Louwerse had nog
eens gehoord moeten worden.
Over het roepen van een geestelijke
is niet gesproken, maar Dr. Louwerse
wist niet dat de patiënte R.-K. was.
Spr. zou willen terugnemen het
laatste verwijt aan Dr. Louwerse.
Wat de Voorzitter eens zei in een
vergadering, nl. dat de dokters de niet-
armen patiënten wel zouden helpen
uit menschlievendheid is geblekeu
niet op -te gaaD.
Spr. uit nog zijn verwondering dat
het rapport is gepubliceerd in de krant
vóór de raadsleden en de betrokken
personen het kenden.
De Voorzitter merkt op dat
de raadsleden met de verklaring van
mej. Veentjer niets te maken hadden.
Dr. Louwerse had te kennen gegeven
dat Buljs kon mederijden. Alles was
van dringenden aard. Dr. Louwerse
had moeten aandringen dat Buljs bij
den naastbyzijnden apotheker om het
voorgeschreven recept was gegaan.
Uit de getuigenverklaringen is ge
bleken dat Dr. Louwerse bekend
kon zijn met de godsdienstige gezindte
der patiënte.
Wat de publicatie der stukken
betreft, deze is tegelijkertijd geschied
met het ter kennis brengen aan de
raadsleden zooala steeds geschied, en
niet eer.
Het rapport ia na rijn beraad op
gemaakt on van de conclusies kan
de commissie niets terugnemen. Ook
Voorzitter had met den mantel der
liefde wille'n bedekken, doch de com
missie had tot .taak een oordeel te
vellen.
De commissie neemt niets terug.
De Raad kan met dat rapport doen
wat hij wil.
De heer örunwald is ook niet
tevreden met het rapport. De draad
die er (door loopt Is niet juist. De
patiënte, geen armen-patiënte, stuurt
naar den dokter en deze wil niet ko
men. 't Is wel gemakkelijk als mtn
zijn deur niet uitgaat. De gemeente-
doktoren dragen de verantwoording
niet, Dr. van der Lee bad dat moeten
doen. Was het geen armen patiënte,
dan had ook naar de handelingen van
de gemeente artsen goen onderzoek
dienen ingesteld te worden.
In de eindconclusie staat een be
schuldiging aan de gemeente dokters
die volgens spreker niet bewezen is.
Dr. Bakker heeft geen voldoende
motieven voor zijn niet-meegaan aan
gegeven, zegt de commissie. Spr.
zegtdat kunnen leeken niet beoor-
deelen. Hij meende dat hy moest
wachten op een andere patiënte. De
eindconclusie gaat over Dr. van der
Lee h6en.
En 't was toch een patiënte van Dr.
van der Lee.
De heer Bok: Niet waar
De heer G r u n w a 1 dAan Dr.
van der Lee was toch de laatste
rekening betaald.
De eindconclusie ten opzichte der
gemeeDte-geneesheereu kan spr. niet
onderschrijven.
De Voorzitter herinnert er aan,
dat de vraag was of de behandeling der
armen-patiënten by de tegenwoordige
functionnarissen wel in goede handen
was en veilig. De commissie heeft uit
gesproken dat, gezien de behandeling
er niet armen-patiënte, die der andere
patiënten dus zonder meer ook niet
zonder gevaren was. Voorzitter zou
wel eens willen zien wat de heer
Grunwald doen. zou als zijn vrouw
in doodsnood was en geen dokter kon
krygen.
De heer Grunwald: „Maar Dr.
van der Lee had Buys weggestuurd".
De Voorzitter vervolgt, dat de
commissie met Dr. van der Lee nietè
te maken heeftdie is geen gemeente
geneesheer. De commissie heeft con
clusies getrokken uit het-geval en
voorzitter meent dat de doktoren
alle patiënten moeten helpen. Dr. van
der Lee beeft ze beschouwd als ar
men-patiënte.
De heer Spruit wil het onder
zoek nog voortzetten en Dr. Louwerse
nog eens hooren, die, zelf ziek, toch
geholpen heeft.
Voorzitter zegt, dat Dr. Lou
werse behoorlijk is gehoordhij acht
verder onderzoek niet noodig. De raad
kan het rapport aannemen, verwer
pen, verwijderen wat te scberp is;
'tzal hem genoegen doen voor do
doktoren.
De heer Grunwald leest uit het
rapport dat Dr. van der Lee de vrouw
niet beschouwde als armen patiënte
dat heeft ook Buys zelf gezegd.
De heer Van N e c k zegt dat 'uit
het rapport eu het verhoor blijkt dat
vrouw Buys door allen beschouwd
is als armen-patiënte. Buys had moe
ten zeggen Ik betaal en gij zult my
helpen. Het ergste vindt hij dat den
volgenden dag door niemand naar
die vrouw is omgekeken. Dat vindt
hij bet ernstigste in dit gevai. De
dokter die haar verlost heeft had
moeten zorgen, dat een der dokters
naar het mensch was toegegaan. De
zaak beeft Iets te wenBchen ovorge
laten, dat is de conclusie van het
rapport.
De heer Bok wil iets recht zetten,
Dr. van der Lee heeft hem persoon
lijk gezegd dat hij gezegd heeft: „ik
ben geen armen dokter, je moet by
mij niet zijn". En tegelijkertijd heeft
bij de armen dokters genoemd.
De heer Grunwald: „Ik werp
geen blaam op Dr. van der Lee".
De heer Bok: „Dat doet u wel.
Dr. van der Lee kan zich niet ver
antwoorden".
De heer Grunwald: „Ik ga af
op het rapport".
N.V. Stoombootdienst
van Gebr. Zur Mühlen.
GOEDKOOP REIZEN.
DAGELIJKS:
van NIEUWEDIEP
's morg. 7 uur, 's avonds 11 uur,
van AMSTERDAM
'smorg. 9.15 uur, 'smldd.3.30uur.
De heer Michels: Het rapport
zooals het daar ligt is door do com
missie onpartijdig samengésteld. De
commissie treft geen blaam te scherp
te zijn. Aan hen die over Dr. van
der Lee spreken zegt hij: 't Rapport,
houdt in eene veroordoellng van alle
geneesh6eren.
Wat Dr. Bakker verweten wordt
treft ook Dr. van dor Lee. Die konden
wij niet hooren. Met de veroordeeheg
der 2 geneesheeren zijn ook de andere
veroordeeld. Wij hadden te maken
met de armen-doktoren. De commissie
meent dat de armen-practljk niet iu
veilige handen is. Als men tweemaal
bij twee doktoren komt in zoo'n eru-
stig geval en zy weigeren, dan zegt
spr. kan de vrees ontstaan en is zij
niet geheel ODgegrond dat de behan
deling der armer, patiënten niet ge
heel in veilige handen is. De com
missie kan niets terug nemen.
De heer Grunwald had over
de conclusies de doktoren willen
hooren en kan zich niet vereenigen
met de scherpeconclusie. De com-
lie kan niet beoordeelen of Dr.
Bakker noodig was bij de patiënte
waarop hij wachtte.
De heer Michels: „De heeren
hebben zeker de stukken niet gelezen?
Voorzitter: De bijlagen niet.
Die zijn en waren echter ook ter In
zage voor de leden.
De heer Biersteker vraagt of
de heer Grunwald het rapport wel
gelezen heeft. HU citeert verschillende
gedeelten van het rapport en meent
dat het daar afdoende staat en juist
gezegd is door de commissie. Uit de
feiten bleek duidelijk dat Dr. Bakker
geen voldoende motieven voor zijn
weigering had. Als een dokter een
kraamvrouw wachtend is zou hij niet
uit kunnen dien heelen tydDe dok
toren laten dan thuis een boodschap
achter, „daar kun je my vinden"
dat had hier ook kunnen geschieden.
Wat de tweede conclusie betreft:
uit de verklaring dèlir blijkt dat Dr.
Louwerse nog eenigen lof wordt ge
bracht maar ook wordt gewezen op
de weinige zorg daarna aan patiën
te gewijd. Dr. Louwerse had zijn
collega Dr. Bakker moeten waarschu
wen. De vrouw lag nu zonder verdere
hulp van 7 tot 4 uur. Dat de vrouw
R.K. was zegt Dr. Louwerse niet te
hebbön .geweten. Tegengestelde vor-
klaringen van de familie staan daar
tegenover. Zijne behandeling getuigde
dus van weinig zorg.
Spr. releveerde ten slotte dat de
totaal indruk was, dat alle doktoren
meenden, dat de patiënte van de ar-
men-practljk was. Later ontdekte men
dat 't geen geval van armen prac
tljk was.
De 8e conclusie: de vrees is niet
ongegrond dat geen vgldoende halp
is gewaarborgd voor onze armen-
patiönten. Als dit geen armen-practyk
was, wat zal dan gebouren als dit
wel het geval is?
Als men dus bandelt met het groene
hout wat zal dan met het dorre ge
schieden
De commissie kan daarom geen
letter terugnemen, 't Rapport is met
de noodige zorg samengesteld en spr.
is overtuigd dat de raad het zal aan-
De heer Grunwald betreurt dat
de belagen niet ter inzage hebben
gelegen. HU zou ze alsnog willen iu-
zien waartegen de voorzitter geen
bezwaren heeft.
Over de conclusiën wórdt in zijn
gehéel mondeling gestemd. Zij worden
aangenomen met op 2 na algo-
stemmen. De heer Spruit
stemde tegen, de heer Grunwald
blanco.
Aan de orde is thans:
Beplanting „Donkere duinen".
VoorBtel om goed te keuren, dat de
leiding der werkzaamheden tot ge
leidelijke beplanting der z.g. „donkere
duinen" wordt opgedragen aan den
Directeur der gemeente-roinlging en
machtiging te verleenen tot aankoop
van een motorrijwiel voor den Direc
teur der Reiniging.
De heer Baak is niet persé tegen
het aanschaften van een motorrUwiel
door een ambtenaar der gemeente,
maar vraagt: Komt de sop niet.
duurder dan de kool Zal het bedrUf
er niet onder lyden als die Directeur
die beplanting moet gaan inspectee-
ren?
De Voorzitter vindt dat geen
bezwaar. HU zal eon keer per dag
gaan kijken, denkt by.
De heer Michels zegt dat de
aanleiding tot het aanschaffen voor
het motorrijwiel blijkens destukken,
ligt in de bebosschiDg der „donkere
duinen". Zonder die bebossching was
het misschien niet noodig, de belt is
toch telefonisch aangesloten. In an
dere gemeenten is de afstand even
groot. Spr. had gehoord dat voor den
directeur een rUtuig met paard zou
worden beschikbaar gesteld. Misschien
wel een paard alleen. HU vraagt
voorts: Kunnen we niet zoo'n motor
huren?
Er zal zooveel werk aan die bebos
sching niet zijner is slechts f 500
per jaar voor uitgetrokken.
De exploitatiekosten van een rUwiel
als dit van f 850, bedragefi f 300 tot
f 825 per jaar. Dat is nog al veel. Do
huurprijs was hier wat duur opge
geven. Spr. meent dat men voor f 200
wel klaar komt.
(21a vorder vlordo pagina).
