ELDERSCHE COURANT
gratis.
NO. 4079
DONDERDAG 28 SEPTEMBER 1918
44e JAARGANG
fff* Dg abonnomaatsprljs
van de „Holdorscbo Courant" la
thans por kwartaal In do stad
75 cent, franco por post ft.—.
Aan onzo abonnó's
buiten de gemeente wordt
beleefd .verzocht 't verschuldigde
abonnementsgeld Heldersche Cou
ranti Zondagsblad en Modeblad
3de kwartaal 1916 te willen over
maken per postwissel of aan post
zegels vóór 1 Ootober a.s., zullende
anders daarover met 5 centB verhoo
ging por post worden beschikt.
Postwissels voor dat doel behoeven
slechts met een zegel yan 21/, cent
beplakt te Worden.
De prijs van het Nieuwe Modeblad
is thans 76 ets. per kwartaal voor
de stad, 85 ets. fr. per post, van de
Held. Crt. 75 ets. voor de stad, fl.—
fr. p. post.
0^*" ZIJ die zioh thans
reeds met Ingang van
1 Ootober op ona blad
abonneeren, ontvangen
de tot dien datum var-
aohijnende nummers
Op pagina 4 van ons blad zijn
opgenomen
1. Plaatselijk Nieuws
OndsrwIJzers-vorgadarlng.
2. Feuilleton, enz.
DE WEEK.
26 September.
Het parlementaire .pekelvat" is
boordevol en wanneer ook hier op
gaat het oude spreekwoord, dat wat
in een goéd vat wordt bewaard, niet
licht verzuurt, dan zal van het „ver
teervermogen", de digestie om nu
eens in culinaire of te wel koks-
beeldspraak te blijven - in de eerst
volgende maanden heel wat worden
gevorderd!,.. Op het laatst dezer
week als wanneer het Lagerhuis
het ontwerp tot instelling van een
Kolonialen Raad behandelt zal de
„storm" woeden, thans onvermijde
lijk te wachten van praeses Borgesius'
voorstel om te beginnen met het
OnderwiJs-artikel de ontwerpen tot
wijziging der grondwetsherziening
aan de orde te stellen na het sectie-
onderzoek, dat op 3 October a.s. zal
beginnen.
Maar afgescheiden reeds van wat
dit voorstel aan politieke passie op
het Binnenhof zal ontketenen, dringt
de vraag zich op den voorgrond, of
de behandeling van het zoo belang
rijke „Indische ontwerp" niet ala van
zelf ertoe leiden zal om minister
Pleyte uit z|jn tent te lokken, waar
nu de gang van zaken in Insulinde
tot zoo groote en alleszins begrijpe
lijke bezorgdheid aanleiding geeft
't Zal niet vaak zijn yoorgekomen,
dat een raadsman der Kroon z<56
weinig „in den pas" stond bij Senaat
èn Parlement als met mr. Pleyte al
sinds geruimen tijd het geval isl...
De wijze, waarop de idealistisch-warm
bloedige Riönzi, genaamd senator
Van Kol, zich in de joDgste zitting
van ons Hoogerhuis heeft uitgelaten
over de houding des ministers van
Koloniën inzake de naasting der
Babat-Djombang-tram.: van zulk eene
schier-minachtende heftigheid zal
men in de annalen onzer Vertegen
woordiging zeker niet licht een ante
cedent vinden. En wét is van derge-
lijken aard bij ontmoetingen tusschen
een der Kamers en Exc. Pleyte daar
aan niet voorafgegaan IOp hoè-
ondubbelzinnige wijze heeft men
aan beide zijden van het Binnenhof
dezen bewindsman niet telkens
en telkens weer getoond, dat er
een tekort is aan vertrouwen en aan
sympathie, waar 't zijn beleid geldt,
't Is deze minister, die onder de be
staande omstandigheden een ontwerp
als 't nu aan de orde komende, zal
hebben te verdedigen. Inderdaad,
men behoeft niet tot de vreesachtigen
te behooren om hieraan denkend
zijn hart vast te houden 1Iven-
min als er profetische blik voor noodig
is om te beseffen, dat ook voor andere
leden van het in 1918 opgetreden
Kabinet bange, zwnar-zwoele Parle-
ments-ufen naderen. Zoo heeft minis
ter Posthuma te waken, dat zijn
pantser wel zeer deugdelijk in orde
Is wanneer by straks in de Binnen
hof-arena heeft te verschenen
't Sterkst; 't veiligst in vol ver
trouwen by de Vertegenwoordiging
blijft minister Loudon staan. Dat
Duitschland zich bereid verklaarde
om als de groote menschen-slach-
ting achter den rug isl de „Tu-
bantia"-zaak door eene internationale
commissie te laten onderzoeken
volgens sommigen heeft 't allicht
iets van wat de Franschen „une
chèque sur Téternité" (een wissel op
de eeuwigheid) noemenZij,
die de zaak kalm-onbevangen beoor-
deelen, erkennen dat men binnen
de grenzen van het momenteel-
bereikbare - hier wel degelijk vóór
zich heeft een succès voor ons buiten-
landsch beleid.
Daartegenover staan - in de jong
ste dagen - weer dingen als het op-
brongen (en daarna vrijlaten) van het
s.8. „Prins Hendrik", en van de „Ba
tavier II" door Duitsche onderzeeöra.
Onze positie temidden van de elkaar
op leven en dood bevechtendenin
het ongelukkige, zich verscheurende
Europa (zooals de jongste Troonrede
't uitdrukte) blijft in de hoogste mate
netelig.
Gelijk wat ons misschien aan oeco-
nomischen nood in den komenden
winter wacht, ernstiger is dan menige
huismoeder, óók uit kring waar de
stijging der prijzen niet tot zeer-
boduidende inkrimping behoeft te
leiden, bevroedt. Het oppotten van
waren zonder aannemelijke reden,
en waardoor slechts het algemeen
belang geschaad wordt en de kleinere
beurzen slechts in heviger nood ge
raken, 't kan natuurlijk niet ge
noeg worden afgekeurd. Maar wèlis
't zaak, nu, om naar ouderwetschen
trant te zorgen dat „de provisie-kast"
tegen het booze seizoen gevuld is
voorzoover Bruintje 't kan trekken.
Over enkele dagen is 'l met den
zomertijd uit. Van 1 October af
houden onze klokken en horloges
weer gelijken tred met de zon.
Minister Cort v. d. Linden heeft een
onderzoek gelast naar de voor- en
nadoelen, welke de op 1 Mei j.1.
ingetreden zomertijd heeft opgeleverd.
In afwachting van den uitslag daar
van weten wij slechts met zekerheid,
dat aan gas, aan petroleum, aan
electrisch licht, aan brandstoffen, de
„vollelaag" van een normalen „zonne
dag" zal moeten worden betaald.
Terwijl ik dit schrijf, straalt de zon
in heerlijken zomerglansis 't een
atmosfeer van begin September, zelfs
van vroeger in bet nu haast-stervende
seizoenwekt het schouwspel van
de gelende, dorrende bladeren, waar
van er al zóóvele van de takken gaan'
neerdwarrelen, dubbelen weemoed in
het hart des menschen. Wat zal „de
wachter van den nacht" zeggen,
wanneer over enkele maanden de
natuur weer tot nieuw leven gaat
ontwaken
Uit de Financiëele Nota, door
Minister Van Gijn b(j de ontwerpen
der nieuwe Staatsbegrooting gevoegd,
weten wij, dat het opleggen van
nieuwe lasten tot stijving van 's Rijks
middelen onvermijdelijk zal zijn.
Zeker, het accrès blijft voort
duren van vele Inkomsten. Dat in
Augustus j.1. ter Rijkspostspaarbank
twee miüioen en c.c. acht ton meer
werd ingelegd dan terugbetaald, is
ongetwijfeld een zeer gunstig en
verblijdend teeken. Edoch: hoeveel
is er niet nu, aan allerlei buiten
gewone uitgaven, noodigAan
hoevele onvermijdelijke dingen dreigt
niet gebrek te komen, neemt men
niet de grootste behoedzaamheid in
acht 1Ik herinner nu slechts aan
de mogelijkheid van het weldra stop
zetten van het auto-verkeer in de
hoofdstad, waar de benzine niet meer
in voorraad is, welke factor i.c.
van nog grooter beteekenis is dan
het geschil met de chauffeurs. Wan
neer de ellende, nu sinds zes-en-
twintig maanden de aarde teisterend,
eenmaal achter den rug zal zijn,
zoo zullen zij, die thans tot de „voor
trekkers", de leiders behooren, zich
zelve verbazen over den schat van
beleid, zelfbedwang, nu gevorderd.
Maar op al grooter afstand bezien,
zal het verduurde leed kleiner lijken
dan 't in werkelijkheid was. Deze
veerkracht, dat vermogen om zich
te herstellen na geslagen ziele- en
lichaamswonden, is eene der heerlijke
eigenschappen, den mensch ingeboren.
Gelijk op de met bloed gedrenkte
slagvelden, op de terreinen van
gruwelijke vernieling weer dra op
bloeit het nieuwe, onverwoestbare
leven
Mb. Antonio.
DE OORLOG.
Da lagarberichtan
«an 25 an 26 September.
Van het W e s t e 1 ij k front.
De zware artilleriegevechten ge
durende de laatste dagen aan het
Somme-front geleverd, zijn, zooals
zich liet aanzien, het voorspel geweest
van sterke infanterieaanvallen der
geallieerden.
De resultaten van die aanvallen zijn
zoowel voor de Engelschen als voor
de Franschen gunstig geweest. De
Engelschen vielen aan op een front
van ongeveer 10 K.M. lengte, loopende
van een punt ten N. van Martinpuich
tot ten N. van Gombles, en brachtén
dit front ongeveer 1600 M. vooruit.
Naar het Engelsche stafbericht van
den 25sten mededeelt, werden de
versterkte dorpen Les Boeufs en
Morval (geweldig versterkte steun
punten der Duitsche linie) genomen
en bovendien verscbeideneloopgraven-
stelsels vermeesterd. Het bezit van
deze dorpen, en vooral van Morval,
maakte de toestand voor de Duitschers
te Combles bijzonder hachelijk. Morval
toch ligt op de hoogten ten N. van
Combles. Bovendien waren de Fran
schen ten Z.O. en O. van Combles
reeds eenige K.M. vooruitgegaan,
zoodat deze plaats als het ware in
een zak kwam te liggen, die elk
oogenblik kon worden dichtgebonden.
Zooals dan ook in het Engelsche
bericht werd aangegeven waren de
verbindingen der te Combles liggende
Duitschers met de andere Duitsche
troepen zoo goed als afgesneden.
Naar van Fansche zijde gemeld wordt,
waren de Duitschers ook reeds
begonnen met het achteruitbrengen
van het te Combles aanwezige
geschut.
Tijdens ds vermeestering der
dorpen Les Boeufs en Morval namen
de Engelschen een groot aantal
Duitschers gevangen en werd een
aanzienlijke hoeveelheid machinege
weren en ander oorlogstuig buit
gemaakt.
Intusschen hebben de Engelschen
noch de Franschen gewacht, tot de
Duitschers Combles zouden ontruimen.
Volgens het bericht van den 26aten
drongen de Engelsche troepen van uit
het Westen Combles binnen, waarbij
de Duitschers zware verliezen leden.
Bovendien vermeesterden de Engel
schen ten N. van Les Boeufs nog een
sterk Duitsch werk. Ruim 1500 ge
vangenen werden reeds binnenge
bracht, en neg steeds komen daar
meer bij.
Nog een andere slag werd
Duitschers door de Engelschen
gebracht.
Volgens een stafbericht van den
avond van 26dezer vermeester
den de Engelschen thans ook
bet zoolang door de Duitschers met
succes verdedigde Thiepval. Daar
bij drongen zij bovendien nog ten O.
van dit dorp door en veroverden
daar een hooge heuvelketen, en de
Hohenzollern-redoute.
Ook de Franschen maakten flinke
vorderingen. Naar het communiqué
van den 25sten meldt, vielen
3 des middags te 12 uur de
Duitsche stellingen aan tusschen
Combles en Rancourt en van Ran-
court tot de Somrne.
De Franschen brachten hun linies
vooruit tot aan den Zuidelijken rand
van het gehucht Frégicourt en ver
meesterden al het versterkte terrein,
tusschen Frégicourt en hoogte 148.
Z(j namen het dol-p Rancourt en
breidden hun stellingen ten Oosten
van den weg Béthune 1 kilometer
diep uit, van den weg naar Combles
af tot aan Bouchavesnes. Voorts be
stormden zy de hoogte ten N.O. van
Bouchavesnes en bereikten zij hoogte
130.
Meer naar het Zuiden vermeester
den zij verscheidene loopgraafstelsels
in de buurt van het Noorderkanaal,
tusschen den weg van Béthune en
de Somme.
Naar het middagbericht van den
26sten mededeelt, vermeesterden de
Franschen het gehucht Frégicourt.
Vooruitgeschoven afdeelingen dron
gen door tot op de begraafplaats van
Combles, en tot aan den Zuidrand
van dit dorp. Z.W. van Combles
vermeesterden zij een vijandelijke
loopgraaf en namen een compagnie
Duitschers gevangen. In den loop van
den 25sten steeg het aantal gevan
genen tot meer dan 800.
Volgens het avondcommuniqué werd
geheel Combles door de
geallieerden vermeesterd.
Iet geheele dorp lag vol met lijken
van Duitschers. 1200 ongewonde
manschappen werden gevangen ge
nomen en meer dan 80 machinege
weren veroverd. Ten N. van Frégi
court vermeesterden de Franschen
een boscbje en het grootste gedeelte
van het versterkt terrein tusschen dit
boscbje en dat van St. Pierre Vasst,
ten O. van den weg naar Bapaume.
De berichten maken verder melding
van groote actie van dé verschillende
vliegtuigeskaders.
Volgens het Duitsche legerbericht
van den 26sten mislukte de aanval
der Engelschen tusschen de Ancre
en Eaucourt 1'Abbye (N.O. van Mar
tinpuich). Ten Z.O. van deze plaats
echter behaalden de Engelschen een
succes door de inbezitneming van de
in de linie Gueudebourg-Bouchavesnes
liggende dorpen. Meer naar het Zuiden
werden de stormloopen der Franschen
afgeslagen, waarbij de aanvallers
zware verliezen leden.
Van het Ooste1 yk front.
Van Russische zijde wordt gemeld,
dat de verbondenen een hevigen aan
val ondernamen tegen de Russische
stellingen ten N. van het Koldichefski-
meer. Zij werden met zware verliezen
teruggeslagen.
Het Duitsche legerbericht maakt
melding van het afslaan van Russi
sche aanvallen in het Ludowa-vak.
Eveneens mislukte een zesmaal her
haalde aan val der Russen by Maüajow.
Overigens is de toestand onveranderd.
Van het Oostenryksc h-R o e-
meensche front.
Naar een Duitsch bericht meldt,
zyn de troepen in het vak van Her-
maDnstadt tot den aanval overgegaan
en hebben zij eenige voordeelen be
haald. Aan weerszijden echter van
de kam-linie Szurduk - Vulkan pas
hebben de Roemeniörs eenige grens-
hoogten genomen. De aanvallen op
de passen zelve werden alle afge
slagen. Echter zyn de afdeelingen,
die deze passen verdedigden, op bevel
teruggetrokken.
In het Oostenryksche bericht wordt
eveneens van deze gevechten melding
gemaakt. Verder wordt nog gemeld,
dat ten Z. van Szekely-Udvarhely
eveneens kleine gevechten plaats
hadden.
De Roemeensche legerberichten
geven aan dat de vorderingen in
Zevenburgen voortduren, len derde
deel van Zevenburgen is reeds in
handen der Roemeniörs.
Van het Roemeensch-Bul-
gaarsche front.
Volgens een Bulgaarsch bericht zyn
de troepen op den Bulgaarachen
rechtervleugel in de Dobroedsja met
succes voortgerukt, en hebben zy de
linie Amzartsj - Perweli bezet. De
vyand trok in N. richting terug.
Een mededeeling van Roemeensche
zijde geeft nog aan dat de troepen
machten aan de Zuidgrens, van Or-
sowa tot aan de Zwarte Zee bestaan
uit minder dan 150 bataljons Bul
garen, 6 bataljons Duitschers en een
10-tal bataljons Turken, welke macht
te zwak wordt geacht om de Donau
te kunnen overtrekken.
dat een poging der geallieerden om
by Florina over het geheele front op
te rukken, mislukte. Aan hetStroema-
front mislukte een poging om ten O.
van Orlick naar den linkeroever van
de rivier over te Bteken.
Engelsch munltle-depBt In d«
lucht gevlogen?
Beriyn, 26 Sept. De Norddeutsche
Allgemeine Ztg. schrijft.Blijkens een
draadloos bericht uit New York van
den 5den dezer heeft de New York
Times een bericht openbaar gemaakt,
waarin op gezag van een brief van
het Engelsche parlementslid -King
werd megedeeld, dat kort voor den
16den Augustus de grootste ontplof
fing, waarvan men ooit gehoord
heeft, achter de Engelsche linies in
Frankryk was voorgekomen. Het
verlies aan munitie werd op 25
millioen dollar geschat.
De Norddeutsche is van officieele
zij in staat gesteld daarby de vol
gende opheldering te gevenEen der
grootste Engelsche opslagplaatsen
van munitie 16 K.M. ten Z.O. van
Caleia aangelegd. Dozijnen magazy nen,
loodsen waren gebouwd. Onafgebroken
kwamen munitietreinen aan om het
reusachtige depót te vullen. Toen de
gebouwen klaar en met munitie
gevuld waren, hebben in den nacht
van 20 op 21 Juli onze luchteskaders
er een aanval op gedaan en wel met
overweldigend succes. Het geheele
munitiedepót is tot op de laatste loods
in de lucht gevlogen, zoodat alleen
een diep gat in den grond en een
groote wrakhoop de plaats aanwees
waar het gestaan had. Ver in den
omtrek zyn de woonhuizen en de
loodsen voor de munitiebooten ver
brand. Goed gelukte fotografische
opnemingen van onze vliegers op
den dag voor en op den dag na den
geslaagden aanval laten over den
omvang en de beteekenis van dit
verwoestingswerk geen twyfel.
Da „Braman"?
Uit Westerly in den staat Rhode
Island (Vereenigde Staten) wordt
gemeldDe kapitein van een sleep
boot heeft bevel gekregen zyn boot
gereed te houden om naar Moutauk
Point te stoometf ten einde een
handeladuikboot naar New Londen
te sleepen. Naar verluidt wacht de
Duitsche duikboot onder water de
sleepboot af.
Weer aan luchtaanval
op Engeland.
In den avond en den nacht van
den 25sten hebben 7 Duitsche lucht
schepen opnieuw een aanval gedaan
op Engeland. Het voornaamste doel
waren de industrie-centra in de N.
Midlands. Schade aan fabrieken of
militaire inrichtingen werd niet ge-
'1. De Zeppelins deden geen po
gingen om Londen te naderen.
Het aantal slachtoffers van deze
luchtaanval bedraagt 86 dooden on
27 gewonden. By den vorigenaaDval
waren deze getallen resp. 88 en 125.
Volgens het Duitsch bericht werden
met goed gevolg bommen geworpen
op Portsmoutb, op versterkte plaatsen
aan de TheemsmondiDg en op fa
brieken in midden Engeland. De
luchtschepen zijn alle behouden
teruggekeerd.
Da vernielde Zeppelins.
Sedert begin van den oorlog zijn
er 16 zeppelins vernield, waarvan 9
in den loop van dit jaar. Althans
van dit aantal staat het verlies vast.
Of er nog meerdere verloren gegaan
'jn is niet bekend.
Van de zeppelins die tijdens den
oorlog aanvallen deden op Engeland,
werden er 7 neergeschoten en 5 zoo
zwaar beschadigd, dat men ze als
verloren kon beschouwen.
Pruisische verliezen.
De Pruisische verliesiysten no's
630 t/m 639 vermelden de namen
van 57,648 gèsneuvelden, gewonden
en vermisten (vorig tiental ïyaten
54,117). De lijsten t/m 639 bevatten,
3,173,065 namen.
Uit Griekenland.
Wenizelos is op Kreta aangekomen.
Naar de Daily News verneemt bracht
het vertrek van Wenizelos in de
Konings- en regeeringsgezinde krin
gen te Athene groote verslagenheid
teweeg.
Uit verschillende garnizoensplaat
sen kwamen berichten meldende dat
de bezettingen zich bij de revolutio
naire beweging hadden aangesloten.
Op het Oostenryksch-Ita-
liaansche front geen gebeurte
nissen van belang. Italiaansche be
richten maken melding van het af
slaan van verschillende hevige tegen
aanvallen der OostenrykerB, naby den
top van den Monte Sief.
Van het Macedonische front.
Van Fransche zyde wordt mede
gedeeld, dat in de streek van Florina
zware gevechten werden geleverd.
Ten O. van de stad werd een ver
woede aanval der Bulgaren afge
slagen. Ten W. van de plaats wer
den 50 Bulgaren gevangen genomen
en 4 machinegeweren vermeesterd.
Op verschillende punten van het front
vry hevige artilleriegevechten.
Het Bulgaarscbe legerbericht meldt
BINNENLAND.
Ds onlusten In DJambl.
(Officieel.) Op verzoek van kolonel
Kroesen zyn nog twee compagnieën
infanterie van Java naar Djambi ge
zonden, ten einde over eene voldoende
macht voor het patrouilleeren op het
terrein van den opstand te kunnen
beschikken.
De correspondent van de „N.R.Ct."
te Soerabaja seint d.d. 26 September
De regeericg moet bericht hebben
ontvangen, dat de opstand in Djambi
te vroeg in Tembesi is uitgebroken;
het schynt, dat een veel uitgebreider
opstand was beraamd met vertakkin
gen in de Lampongs, Palembang,
Djambi, Benkoelen, de Westkust. Dit
feit wordt bevestigd door brievenen
beschikkingen op boden gevonden,
die aan de grens ,van Djambi zijn
gevangen genomen. Ér heerscht groote
onrust. De garnizoenen in Korintji
en Palembang zyn versterkt, heden
zyn de manoeuvres op Java gestaakt.
Vuige laster.
Het „Handelsblad" schryft:
In de „Franf. Zeitg." van 26 Sept.
komt een van onwaarheden wemelend
opstel van zekeren dr. Max Roloff
(Bre3lau) over de onlusten in Djambi
voor.
Zoo heet 't, niettegenstaande den
grooten economischen vooruitgang
der inlandsche bevolking van Indië
in de laatste jaren, dat de economi
sche achteruitgang en de met wreede
gestrengheid geïnde hooge belastingen
welke der inlandsche bevolking zyn
opgelegd oorzaak zouden zyn van de
oprichting van de Sarikat Islam en
van den opstand in Djambi.
Dat is één leugen uit vele.
Erger is het wanneer de schr. het
heeft over onze aanrakingen met
Djambi in de laatste jaren en beweert
in 1901 met eigen oogen te hebben
gezien, dat „de HollandBche soldaten
de overlevende, niet in het gebergte
gevluchte bewoners, mannen, vrou
en kinderen, in kuilen dreven petro
leum daarover goten en alles in brand
staken."
Een geliefkoosd pacificatie middel,
voegt deze schrijver er aan toe.
Wat deze over 't optreden onzer
soldaten opmerkt, is natuurlijk ge
logen. Wij maken daarvan dan ook
slechts melding, opdat getuigen van
onzen strijd in Djambi in genoemd
ar een en ander kunnen rechtzetten.
Maar dat zulk bedryf een gelief
koosd pacificatie-middel voor ons
Hollanders was, by onzen atryd met
den inlaadschen vyand, dat is al vast
vuige laster!
Ds „Print Hendrik".
Dinsdag om tien minuten voor
twee kwam de „Prins Hendrik" te
Yliasingen aan.
De equipage had streng bevel ge-
kregen-nieta uit te laten.
Reizigers deelden echter eenige
belangrijke nieuwe byzonderheden
mede. Toen de zes Duitsche torpedo-
booten de „Prins Hendrik" aanhiel
den, kwamen drie Duitsche civiele
personen met de marine officieren
aan boord. Deze burgera wezen on-
middeliyk de Engelsche en Belgische
koeriers aan, om wie het in hoofdzaak
te doen was.
Zoo zeiden dezelfde reizigers, dat
i Duitschers de Nederlandsche mail
lieten aanwyzen en onmiddeliyk 'n
zak, dien ze moesten hebben, openden
en er eenige brieven uithaalden.
De zakken der koeriers zyn ook in
beslag genomen en een, die over
boord was geworpen, werd opgevischt.
(Tel.).
Naar het schijnt is het verkeer op
de Noordzee weder gestremd. Een
mailboot die te VlissiDgen verwacht
werd kwam niet aan, ook vertrok er
geen naar Engeland.
De' „Rirabrandt."
Het passagiersstoomschip „Rem-
brandt", van de stoomvaartmaat
schappij Nederland te Amsterdam,
van Batavianaar Amsterdam bestemd,
is met gebroken lagendruk kruk-as
Kaapstad aangekomen. Waar
schijnlijk zal het oponthoud zeven
dagen duren.
Verzending van poetpaketten.
Ingediend is een wetsontwerp tot
wijziging en aanvulling van de wet
van den 21sten Juni 1881 (Staatsblad
no. 70) tot inrichting van een dienst
ter verzending met de post van
pakketten, een gewicht van 5 kilo
gram niet te boven gaande.
Toorgesteld wordt do bedragen van
15, 20 en 25 cents te verhoogen tot
achtereenvolgens 20, 25 en 80 cents.
Yoor pakketten met aangegeven
waarde ia een opklimmend recht
verschuldigd dat niet hooger wordt
gesteld dan 2 J cent voor elke honderd
gulden of gedeelte van honderd gulden
aangegeven waarde, met een minimum
van 12J cent voor elk pakket.
Yoor invordering van gelden op
pakketten ia verschuldigd een recht
van 5 cent voor bedragen niet hooger
dan f 17J cent voor bedragen
tusschen fl—25 en 15 cent voor
bedragen van f26 en hooger.
In de eerste plaats meende de
Minister van Waterstaat verhooging
van het port der postpakketten te
moeten voorstellen, omdat de dienst
der pakketpost tot dusverre met
groot verlies heeft gewerkt. De
overigen b in de pakketpost noodig
geachte herzieningen betreffen o.a.
de verrekenpakketten, waaraan de
regeling tot heden onvoldoende was.
Invordering van gelden is thans
slechts mogeiyk op pakketten met
aangegeven waarde en tot het bedrag
dier aangegeven waarde; met een
maximum van f160. Het is wenscheiyk
ter zake eene regeling in de wet zelf
neer te leggen, waarby de gelegenheid
wordt gegeven op elk pakket gelden
te doen invorderen, onafhankelijk
van de waarde daarvan. Daartoe
wordt een nieuw artikel voorgesteld.
Het maximum bedrag hetwelk kan
worden ingevorderd wordt gesteld op
f500 per pakket.
Schipbreukelingen.
Het Nederlandsche s.s. „Comme-
wyne", van den Kon. West-Indischen
Maildienst, Dinsdagmiddag van West-
Indië te LJmuiden binnengekomen,
heeft aldaar aan land gezet de vol
ledige bemanning, zynde 9 menschen,
van den Engelschen stoomtreiler
„Cynthia Grimsby 346", welke treiler
in den nacht van 24 op 26 September
door de Duitsche duikboot „U 57" tot
zinken Is gebracht. De bemanning
had plaats genomen in de scheeps-
boot, welke door de duikboot op sleep
werd genomen, doch door te groote
snelheid werd omgetrokken, zoodat
twee der inzittenden te water ge
raakten en de anderen zich aan de
Bcheepsboot moesten vastklemmen.
Allen werden daarop aan boord van
de duikboot genomen en onder in
het schip gebracht, totdat de „Comme-
wijne" passeerde, die door een schot
van de duikboot tot stoppen werd
gedwongen en een scheepsboot moest
uitzetten, om de Engelsche bemanning
over te nemen. Te LJmuiden heeft
Engelsche vice-consul de zorg
voor de menschen overgonomen.
Abnormale prijzen.
De abnormale tijden geven abnor
male prijzen in handelsartikelen en
dikwyis ook in zeer eigenaardige
verhoudingen.
Op de weekmarkt te Apeldoorn
bonden Dinsdag de varkensboeren
hunne biggen voor f2 per stuk niet
kwyt, terwijl opkoopers voor oude,
taaie kippeh met genoegen dien prijs
en zelfs nog meer per stuk betaalden.
Ontaards ouder».
Wegens bedelary werden Dinsdag
door de politie te Utrecht aangehou
den een 32-jarige man en een 32-jarige
vrouw. Het medeiyden der voorby
gangers en der menschen, by wie zy
aanbelden, trachtten zy op te wekken
door een luid huilend kind te vertoo-
nen, dat de moeder in een doek op
den arm droeg. Teneinde de kleine
aan het schreeuwen te krygen, werd
het zoo nu en dan eens geslagen
en mishandeld. Op het politiebureau
bleek het, dat vader en moeder onder
den invloed van sterken drank ver
keerden en nog van voldoende geld
middelen voorzien waren. Hun intrek
hadden zy genomen in een bedelaars
logement.
Eigenaardige toeitanden.
Toen Maandagmiddag een bewoner
van de buurt buiten de Muiderpoort
te Amsterdam uit het achtergedeelte
van zyn woning naar den achterkant
van de huizen der Commelinatraat
keek, zag hy tot zyn verbazing, dat
uit een der vensters een kindje aan
een touw naar beneden gelaten werd.
Op een gegeven oogenblik brak het
touw en viel de kleine. Doordat het
op iemands hoofd terecht kwam,
waardoor de val gebroken was, had
het schaap, blijkens onderzoek in het
O.L. Vrouwe gasthuiB ingesteld, geen
letsel bekomen.
By onderzoek der politie bleek dat
het kind neergelaten was door een
vrouw, teneinde het te doen terecht
komen bij de verzorgster van de
kleine, die haar woning niet kon
verlaten, omdat zy daarin door een
„vriend" was opgesloten.
Opllshtlng.
Op last van de justitie is in het
huis van bewaring te 's-Gravenhage
opgesloten, als verdacht van oplich
ting, D. D., zich noemende directeur
eener naamlooze vennootschap, wo
nende Stadhouderslaan 3 te 'sGra-
venhage.
D. werd reeds geruimen tyd door
politie en justitie in het oog gehou
den, daar hy onder zeer sterke ver
denking Btond, allerlei obscure zaakjes
op financieel gebied aan de hand te
hebben. Steeds wist D. den dans te
ontspringen, tot onlangs, toen hy
onder het hoofd Anglo-Merchant-
Tradera Association te Londen, groote
advertenties plaatste. Hierin werden
groote ryzingen in Steels aangekon
digd, waarmee groote sommen te
verdienen zouden zyn. Tegen toezen
ding van een bedrag van f5 bood
hy de kans aan, in die winst te
deelen. Tot dat doel moest men een
onder de advertentie afgedrukten bon
invullen en aan D.'s adres zenden.
Tal van menschen zonden aan D. den
ingevulden bon, met een bedrag van
f5, maar hoorden later nooit meer
iets van D. Kwamen zy te zijnen
huize reclameeren of inlichtingen in
winnen, dan kregen ze nimmer D.
zelf te spreken, doch altyd diens se
cretaris, zekeren heer I. H. B.
De zaak kwam aan het rollen, door
dat iemand, die ook f5 had gezon
den, volgens D.'s advertentién f100
zou hebben gewonnen; doch noch
dit bedrag, noch de f 6 kon hy terug
krygen. Hierin vond de justitie aan
leiding om in te grijpen en D. werd
gearresteerd als verdacht van op
lichting.
D. D. is 48 jaar oud en geboren
te Middelburg.
Boefjes.
Het dochtertje van zekeren Y. te
Leerdam had uit een geldkistje van
haar vader f 100 weggenomen. Een
biljet van f 40 is terechtgekomen,
doordat het meisje by een horloger
een gouden horloge wilde koopen, die
daarop den vader waarschuwde. De
rest van het geld, een bankbiljet van
f60, is door de politie opgespoord.
Twee boefjes van 15 jaar hadden het
verzilverd en 't geld begraven. Beiden
hebben bekend en zyn geverbaliseerd.
Een nader ingekomen, in hoofdzaak
gelijkluidend, adres van J. J. Snor en
A. Rozeveldt, onderofficieren by het
bewakingsdetachement te Rottumer-
oog, behelst hetzelfde verzoek.
B. en W. merken hieronder het
volgende aan den Raad op:
Het is niet duideiyk, waarom
adressanten dezen weg van inzending
van een collectief adres hebben ge
kozen in plaats van tegen een te hoog
geoordeelden aanslag op de door de
gemeentewet voorgeschreven wijze,
individueel in verzet te komen. Indien
toch slechts omtrent den aanslag vau
een hunner een uitspraak in hoogste
instantie was uitgelokt, zou deze
uitspraak uit den aard der zaak voor
taan voor alle overeenkomstige ge
vallen tot leiddraad zyn genomen.
Hetgeen wordt gevraagd Is feitelijk
een uitspraak, welke noch de wet,
die de procedure in belastingzaken in
byzonderheden heeft geregeld, noch
de belasting verordening kent, n.1., dat
de Raad eene slechts hemzelf bindende
verklaring, zonder onmiddellijk rechts
gevolg, zal afleggen, nopens de wijze,
waarop hy voortaan in bepaalde go-
vallen de hefflngsverordening toepas
sen zal.
Ofschoon er dus aanleidiDg zou
kunnen zyn, om het adres eenvoudig
terzijde te leggen en adressanten te
berichten dat zy, zoo zy zich met
hun aanslag bezwaard achten, daar
tegen op de door do wet bepaalde
wijje en binnen den door de wet
bepaalden tyd bezwaren kunnen in
dienen, willen wy ods er toch niet
aan onttrekken, omtrent hetgeen
gevraagd wordt, ons gevoelen te
zeggen.
Wy wyzen er dan op, dat de
eenige vraag, die metterdaad beoor
deeling behoeft, deze is, of het be
paalde onder 8e van artikel 8 der
Verordening op de heffing der Plaat-
seiyke Directe Belasting naar het
inkomen by de regeling van bedoelde
aanslagen tot dusverre al dan niet
juist is toegepast.
Het aangehaalde voorschrift luidt
„By de toepassing der bepalingen
van de artt. en 7 gelden de navol
gende regelen:
le
2e
8e. Yoordeelen, niet in geld genoten,
alskost en inwoning, vrije woning,
vrye voeding en dergeiyke, worden
op hun geldeiyke waarde begroot."
De vraag is dus niet, welke waarde
door anderen met andere bedoelingen
en op grond van andere voorschriften
aan een bepaalde verstrekking wordt
toegekend, maar hoeveel de werkeiyke
geldswaarde van zulk een verstrek
king geacht moet worden te bedragen.
Indien de verstrekking, waarvan
i. c. sprake ls, door het Ryk onjuist
mocht worden gewaardeerd, kan dat
voor belanghebbende onder bepaalde
omstandigheden een voor- of een
nadeel rijn, maar nooit mag dat voor
den Raad een reden wezen om het
Ryk op dien weg te volgen, hetgeen
op een opzetteiyk onjuisto toepassing
zijner eigen verordening neerkomen
zou.
Het komt ons voor, dat dit laatste
inderdaad het geval zou zyn, wanneer
op het verzoek van adressanten werd
ingegaan.
Met den gemeenteontvanger zijn
wy van oordeel, dat, indien de gelds
waarde van vrye voeding en vrye
geneeskundige hulp, alsmede de z.g.
afeltoelage, wordt begroot op totaal
f 120 per jaar, deze begrooting niet
overdreven is te achten.}
Hetgeen het Rijk met andere be
doelingen bepaalt, ontheft het Gemeen
tebestuur niet, wy herhalen dit, van
de verplichting, om zelfBtandig en
naar eigen inzicht aan de eigen
belasting-verordening uitvoering to
geven.
Op grond van deze overwegingen
stellen wy U voor, ons op te dragen
aan adressanten te berichten, dat in
het door hen aangevoerde geen aan
leiding wordt gevonden om een
andere uitvoering van de verordening
op de heffing der Plaatsoiyko Dirocto
Belasting naar het Inkomen te be
vorderen.
Het advies van den gemeente
ontvanger ligt ten Raadbuize ter
inzage.
PLAATSELIJK NIEUWS.
Vergadering van den Raad der
Gemeente Helder,
op Donderdag ,28 September 1916,
des avonds ten 7J uur.
Onderwerpen ter behandeling
1. Ingekomen stukken en mededee
deelingen.
2. Subsidie Handelsavondschool.
3. Voorschot Woningbouw aan den
Brakkeveldweg.
4. Veratrekking cokes tegen vermin
derden prijs.
5. Geldleening.
6. Regeling lesuren enz. Burgeravond
school.
Plaatselijks directs belasting
By raadsbesluit van 20 Juli 1916
werd om prae-advies in handen van
B. en W. gesteld een adres van Yan
Klaveren en 61 anderen, allen onder
officieren aan boord van Hr. Me.
„Koningin Emma", houdend het ver
zoek, in het vervolg by de aanslas-
regeling voor de Plaatselijke Inkom
stenbelasting de geldeiyke waarde der
door hen genoten vrije voeding niet
meer te bepalen op f 120 per jaar,
doch op 15 cent per dag of f 64.75
per jaar.
Gemeenteraad.
De Raad vergadert hedenavond ter
behandeling van de hierboven afge
drukte agenda. Inzake de Vereeni-
ging voor Volkshuisvesting en de
Handelsavondschool publiceerden wy
de adviezen in ons no. van 23 Sep
tember; dat van de Onderofficieren
betreffende hun plaataeiyke belasting
vindt de lezer in dit nummer.
Verder is van Gedeputeerde Staten
ingekomen mededeeling van de ver
daging hunner beslissing op de raads
besluiten tot wyziging van School 8
in een school voor u. 1. o., van de
wyziging der verordening tot regeling
van het openbaar lager onderwys,
van de aanwyzing van de Nederd.
Herv. Kerk te Koegraa als tydeiyk
schoollokaal voor L.O.
Door de afdeeling Helder R.-K.
Volksbond van Personeel In dienst
van Openbare Lichamen en Bedrijven,
is een verzoek aan den Raad gericht
om aan alle gemeente-werklieden eene
loonsverhooging toe te kennen van
f8.— per week en daarnaast een
algeheele herziening van do loonrege
ling der werklieden en van het werk
liedenreglement te willen ter hand
nemen.
Yan C. Kramer is een adres inge
komen inzake het staan van privaat-
emmers langs den weg.
Ingekomen is een voorstel om met
ingang van 1 October a.s. voor do
gemeentenaren de cokes tegen f 0.60
per H.L. verkrygbaar te Btellen, ter
wyl tenslotte de Raad, behalve over
de toekenning van eenige gratificatiën
en subiiidiën, zal hebben te beslissen
over eene nadere regeling van jaar
wedden en lesuren, alsmede tot be
noeming van leeraren aan de Burger-
Avondschool.
