HËLDERSCHE COURANT de oorlog. No. 4690 DINSDAG 24 OCTOBER 1916 44e JAARGANG LIJST van Ingekomen en vertrokken personen. D. BUI, W. do Ruiter, T. Hazelegor, P. Oninga, H. Brouwer, W. Bootsman, H. Faber, IJ. de Jong, P. PruUcsma, J. Loacher, P. M Koorn, L. Wiersma, P. StoU, P. C. J. Mourus, J. Horsman—Dekker, C, Hommers—0-111, B. v. d. Heulen, G. de Goeü, P. E. Kreetz, H. de Jong, A. Pronk, J. Hagen, J. O. Fransen-Bnddlngli, P. Hekman, bankworker, zUdedrukker, marinier, bootsman, INGEKOMEN. Woonplaats Van: Velsen. Schoten. Amsterdam. Hulsdulnon, Achterstrant 49, Bloematraat 15, ia. sergeont-konst-, PletHelnstraatöS, ld. loopknocht, Spoorgracht 87, ld. hofmeester, Hoogstraat 93, Rotterdam, matr.-scheerder, Schagenatraat 74, Amsterdam, slager, Bloemstraat 21, Hoorn, torp.-maloor, Van Galenitr. 63, Amsterdam, bediende, Nieuwstraat 66, Texel, comm. d. loodsen, Buitenhaven 23, Terneuren. bakker, Klaas Dultstr. 46, Ameterdam. rij tuig poetser, SluisdUkstraat 145, Rotterdam, ronder beroep, Middenstraat 06, Zaandam. ldTuinstraat 22, Amsterdam, botermakor, DUkstraat 8, Alkmaar, relslger, Loodsgraoht 30, Amsterdam, bierhandelaar, Kelreratraat 70-72, Nieuwendam. werkman, Breestraat 16b, Heerlen. ld., SluisdUkstraat 166, Toronto (Canada), schilder H.IJ.S., le Vroonstraat 24, Schagen. «onder beroop, DUkstraat BS, Nijmegen hulp-kommies a.b. „Zeemeeuw", DelfrUl- „m„ korp.-torpedlet, Aclitergr.W.Z.78, Amsterdam. T.K JLv^er'dt-Snethlage, «onder beroep, "v L. HW. Breedvelt, J. r. d. Oord. L. J. 0. Pootjes, Ev.-£ulh. Ned.-Herv. R.-Oath. Rem. Ned.-Herv- Geen. R. Cath. Plantsoenstraat 8, BilswÜk. officier van ges., Hoofdgracht 29, Ameterdam. arbeider, Koegras, Schsgen. serg.-geschutm., Breewaterstraat 2, Amsterdam. F Th Toónen, matrooa-hofm., Californlestr. 16c, Assen. J.'r d. Meulen-de Groot, tonder beroep, Gravenstraat lb, Egmond aan Zee. fSf* Dg abonnementsprijs van de „Heldersche Courant" Is thans per kwartaal In de stad 75 cent, franco per post ft.— Op pagina 4 van dit blad Is opgenomen 1. Twesde Kamer. 2. Sport. 3. Feuilleton, enz. De legerberichten vin 21 en 22 Octobor. Van het Weste1 yk front. Het Fransche communiqué van den 21sten geeft aan dat de dag betrek kelijk rustig voorbijging. Echter maak te het avondbericht van denzelfden datum melding van verwoede aan vallen der Duitschers op Sailly Sail- lyael. Steeds werden zij met zware verliezen teruggeslagen. Verbitterde gevechten vonden plaats ten Z. van de Somme, tusschen Biaches en Mai- sonnette. De tegenaanvallen op Bia ches werden door de Duitschers Diet herhaald. Ten N. van het bosch van Blaise wist de vijand vasten voet te krijgen in de voorste Fransche loop- graaf. Daarentegen gingen in de buurt van Chaulnes de Franschen vooruit. Het ten N. van deze plaats gelegen boach werd door hen vermeesterd. 260 Duitschers werden gevangenge nomen. De communiqué's van den 22sten maken melding van herhaalde tegen aanvallen der Duitschers in de streek van Chaulnes, waarbij zy evenwel niet het minste voordeel konden be halen. Bij een aanval in den ochtend van den 22sten, waarbij de Duitschers in de voorste Fransche loopgraven doordrongen, werd de vijand later omsingeld. 160 van de overlevenden werden gevangen genomen. Het Engelsche legerbericht van den 2l8ten maakt melding van lichte vooruitgang bij Walencourt. Naar dd. 22 dezer wordt gemeld, giDgen de Engelschen over het 4600 M. breede front tusschen de Schwaben- redoute en Le Sars tot den aanval over, met het gevojg dat do linie ongeveer 400 M. kon worden voor- uitgebracht. Het aantal gevangen ge nomen Duitschers bedroeg 1018, w.o. 19 officieren. Aanvallen van den vijand op de Sehwaben-redoute mislukten. Een enkele maal vatte hij vasten voet in deze versterking, doch door verwoede tegenaanvallen der Engel schen werden de Duitschers terug geworpen. Naar het Duitsche legerbericht van 21 dezer aangeeft, mislukten de aan vallen der Engelschen op het front tusschen Le Sars en Eaucourt 1'Abbye. Ook de Fransche aanvallen bij Sailly werden afgeslagen. Dd. 22 dezer wordt gemeld, dat de artilleriegevechten buitengewoon he vig waren. Bij den daaropvolgenden aanval der Engelschen slaagden dezen erin vooruit te komen in de richting van Grandecourt. Bij Gueudecourt weiden zy teruggeslagen. Aanvallen der Franschen bij Sailly bleven zonder succes. Ten Z. van de Somme werden eenige verloren stellingen tusschen Biaches en Maisonnette hernomen. Do Duitschers namen hier 8 officieren en 172 man gevangen en vermeester den 5 machinegeweren. De strijd bij Chaulnes houdt aan. Van het Oo3telyk front. Van Duitsche zijde wordt dd. 21 dezer medegedeeld, dat de Russen hun aanvallen aan de Stochod voortzetten, doch steeds werden teruggeslagen. Russische stellingen aan de Najarofka werden door de Duitschers vermeesterd. 5 officieren en 160 man, benepens 7 machine geweren vielen in handen der Duit schers. Volgens het bericht van den 21en werd dit succes nog uitgebreid. Op den W. oever van de Najarofka werden opnieuw Russische verster kingen vermeesterd, zoodat de Russen op den W. oever van de rivier nog slechts een smalle strook bezet houden. 746 man en 8 officieren werden ge vangen genomen. De Russische berichten melden geen gebeurtenissen van belang. Van het Oostenrijkseh-Roe- meensche front. Het Roemeensche legerbericht van den 21en meldt: In het Bistritz-dal werd de vijand naar de grens terug gedreven. Bij Pricaz werd een vijan delijke stelling geheel omsingeld. Van' de bezetting werden 600 over levenden gevangen genomen. Twee kanonnen, vijf machinegeweren en ander oorlogsmateriaal werd buitge maakt. In het Trotus-dal werden 1 officier en 104 man gevangen geno men en 2 mitrailleurs vermeesterd. Aanvallen der Oostenrijkers in het Uzul- en Oituz dal werden met zware verliezen voor den vijand afgeslagen. In het Buzen daarentegen moesten de Roemeniörs terugtrekken naar Gara Spitalui. In den Bran-pas werden vijandelijke aanvallen afgeslagen. Hevige gevechten werden geleverd aan weerszijden van de Olt. Het bericht van den 22stor. geeft aan dat de aanvallen op de meeste hierboven genoemde punten werden herhaald, doch eveneens afgeslagen werden. Van Duitsche en Oostenrljksche zyde wordt evenwel medegedeeld, dat ae Roemeniërs, niettegenstaande hun hardnekkige verdediging der berg passen, teruggeslagen werden. Nadere gegevens worden in het bericht niet Een Hongaarsch blad weet nog te vertellen dat aan het Zevenburgsche front groote Russische troepen massa's werden verkend. In de Dóbroedsja. Het gaat hier den Russen en Roemenen lang niet voor den wind. Opnieuw hebben de Duitschers en Bulgaren, onder leidiDg van Macken- sen, den vijand een gevoeligen slag toegebracht. Het Roemeensche leger bericht van den 21sten gaf reeds 3an, dat de rechtervleugel door de vijan delijke aanvallen gedwongen wa3 terug te trekken. In het communiqué van den 22en wordt echter van geen vleugel of centrum meer gesproken. Het heet hier kortweg: „Ia de Dobroedsja hebben hevige aanvallen van don vyand ons gedwongen terug te trek ken." Over den loop dezer gevechten worden wij uit den aard der zaak beter ingelicht door de Duitsche en Bulgaarscbe communiqué's. Van Bulgaarsche zyde werd dd. 21 dezer gemeld, dat gedurende den 19en en 203ten Oct. in de Dobroedsja vrij hevige gevechten geleverd werden, waarbij alle vooruitgeschoven stellin gen van den vijand, en zelfs een gedeelte van diens hoofdstelling ver meesterd werden. Daarbij namen zij 24 officieren en 3600 man gevangen en veroverden zij 2 kanonnen en 22 machinegeweren benevens e9n groote hoeveelheid ander oorlogsmateriaal. Volgens het bericht van den 22sten werden deze successen nog uitgebreid. Naar van Bulgaarsche zijde wordt medegedeeld, werd de tegenstand van den vijand in de Dobroedsja geheel gebroken. Van de hoofdstelling wer den de belangrijke, zwaar versterkte punten Cobadin en Topratrissar ge nomen. De yljand heeft zware verliezen ge leden én is in vollen aftocht, vervolgd door onze troepen, wier rechtervleu gel het dorp Techirghiol (ten zuiden van Konstanza) heeft bezet en tot ongeveer 10 K.M. ten zuiden van Konstanza is gekomen. De tot dusver getelde buit bedraagt 8 kanonnen, 20 machinegeweren en veel ander krijgstuig. Er werden nog 200 gevangenen gemaakt. Van fiet Macedonische front Het Fransche communiqué van den 21sten geeft aan dat de Serviërs in de bocht van de Tsjérna opnieuw vooruitgingen. In het gebergte ten N. van Skosiver vorderden zij tot Baldenk. Op 18 en en 19 dezer ver meesterden de Serviërs 7 kanounen en een belangrijke hoeveelheid oorlogs- materieel. Het aantal gevangenen bedraagt 250. In 86 uur tijd gingen de Serviërs 5 K.M. vooruit, daarbij tweede Bulgaarsche linie indruk kende. De gevechten duurden nog voort. Volgens de Bulgaai sche berichten werden de vijandelijke aanvallen alle afgeslagen, doch vielen de Serviërs telkens weer met groote hardnekkig heid aan. Dat de loop die de zaken nameD,voor de Bulgaren minder guns tig was, blijkt wel uit het Duitsche bericht van den 22sten, luidende „De gevechten aan de Tsjerna zijn nog niet geëindigd. Duitsche troepen hebben daar ingegrepen." De vorde ringen der Serviërs waren dus wel van dien aard, dat versterkingen dringend noodig waren. In Opper-Albanië bezetten de Italianen Ljaskaviki, aan den weg van Janina naar Koritza. Aan het Italiaansch-Oosten- r ij k s c h e front, ondervindt men last van het slechte weer, hetgeen de operatieB belemmert. Echter vin den hier en daar kleine doch ver woede gevechten plaats. Zoo meldt het Italiaansche communiqué van den 21sten, eenige vooruitgang in het gebied van den Boita, en de omsinge ling van het Travenanges-dal. Na een verwoed bajonetgevecht, waarby het grootste deel der bezetting gedood werd, bleef het dal in handen dei- Italianen. Veel wapenen en krijgstuig werd buitgemaakt. Het Oostenrijk8che legerbericht geeft daarentegen aan, dat 4 vijande lijke aanvallen tegen het Oostelijk deel van den Boita bergrug afgeslagen werden. Een vijandelijke colonne, die in het Brand dal tegen de Oosten- rijksche stellingen oprukte, werd ver nietigd. 2 officieren en 159 man, be nevens 10 mynwerpers en ander oor logstuig vielen in handen der Oosten rijkers. Luchtaanvallen. Van Engelsche zyde wordt gemeld, dat een Duitsch vliegtuig Zaterdag middag boven Sheerness verschoon. Vanuit de aeroplane, die zich op groote hoogte bevond, werden 4 bommen geworpen. Drie ervan vielen in de haven. De vierde viel in de nabijheid van het spoorwegstation. Het vliegtuig werd door Engelsche machines achtervolgd. Door Engelsche vliegtuigen werd naar de admi raliteit meldt een vijandelijke ma chine neergeschoten. De tijd en de plaats in aanmerking genomeD, ver moedt men dat het de machine is geweest, die zich boven Sheerness vertoonde. By 03tende schoten Engelsche vliegers een Duische kabelballon in brand, en vernietigden zy een groot Duitsch watervliegtuig. Duitsche vliegtuigen ondernamen Zaterdagmiddag een aanval op de zich voor de Vlaamsche kust be vindende Engelsche oorlogsschepen. Op een torpedojager werd een treffer waargenomen. Alle machines keerden terug. E«n Duitsche kruiser getorpedeerd. De Engelsche admiraliteit deelt mede dat een kleine Duitsche kruiser van Kolbergklasse Donderdag in de Noordzee door een Engelsche duikboot werd getorpedeerd. Het schip werd zwaar beschadigd doch kon ont- Dit bericht wordt van Duitsche zijde gedeeltelijk bevestigd. Volgens het Duitsche bericht was het de kleine kruiser „Mfinchen" die door de torpedo werd getroffen. Het schip werd even wel slechts licht beschadigd, en kon de haven weder bereiken. (De Kolberg klasse wordt gevormd door kruisers van 4280 ton, bemand met 379 koppen). Ds duikboot- sn mijnoorlog. De Engelsche stoomschepen „Cli- burn" (440 ton), „Marchioness", „Tho Duke" (376 ton) en „Huguenote" (1082 ton) benevens een tweetal Engelsche trawlers en het zeilschip jGock of the Walk" zijn in den grond geboord. Door duikbooten werden verder 6 Noorscbe schepen vernietigd, nl. de stoomschepen „Athene", Fulvio", „Ada" en „Dido" en de zeilschepen „Cottica" en „Guldas". Da beman ningen werden gered. De Oostenrijksche minister-president vermoord. Uit Weenen wordt d.d. 21 dezer gemeld dat de ministerpresident graaf Sttlrghk, terwijl bij in het hoiel Meisjl und Scbadn aan tafel zat, door den schrijver Friedrich Adler werd doodgeschoten. Naar een ooggetuige mededeelde, zat graaf Stürghk in de eetzaal in gezelschap van baron Aehrenthal, de broeder van den over leden minister van buitenlandsche zaken. Drie tafels verder zat de Weenscho schrijver dr. Friedrich Adler. Plotseling stond deze op, deed drie stappen in de richting van de tafel waaraan Stürghk zat, en loste drie revolverschoten op hem. Graaf Stürghk zakte ineeD hij was terstond dood. Eén schot, dat miste, wondde baron Aehrenthal aan den voet. Baron Aehrental ving graaf Stürghk in zijn val op en liet dadelijk genees kundige hulp halen. Toen de schoten vielen, ijlden de aanwezige O.-H. en Duitsche officieren op den dader toe en trokken hun 'iels. Adler gaf hen zijn naam op zeide: „Pardon heerenl Ik weet wat ik gedaan heb en zal mij zonder verzet laten aanhouden". Op de vraag van een officier, waarom hij den aanslag had gepleegd, antwoordde hij: „Dat zal ik voor het gerecht te verantwoorden hebben". De dader werd in hechtenis ge nomen en naar het huis van be waring overgebracht. Het bericht, dat door bulletins van de bladen spoedig in de stad bekend was, maakte overal de verontwaardi ging over den zinneloozen moord gaande. Algemeen bleek, hoeveel sympathie de bevolking voor den ver moorden minister-president koesterde. De moordenaar, dr. Fritz Adler, werd in 1879 te Weenen geboren. Hij was hoofdredacteur van het tijd' schrift „Das Volk", dat bij het uit breken van den oorlog ophield te verschijnen. Sedert gaf hij een maand blad „Der Kampf' uit, waarvan hij hoofdredacteur is. „Der Kampf' is een wetenschappelijk tijdschrift, dat alle vraagstukken in de sociaal demo cratische beweging behandeld. Fritz Adler was ook secretaris van Duitsche sociaaldemocratische partij in Oostenrijk, maar stond in vele opzichten met haar op gespannen voet. Hij is zeer bemiddeld en gaat door voor een zeer radikale en opge wonden zonderling. Uit al zijn opvattingen en zijn gedrag kan slechts de slotsom worden getrokken, dat de moord de daad van een dweper was. Op vele hem gestelde vragen wei gerde Adler te antwoorden. Herhaal delijk verklaarde hij echter de be- teekenis van zijn daad volkomen te beseffen en het besluit, om den moord te plegen, na rijpelijk overleg te hebben genomen. Alle na den aanslag ingestelde sporingen wijzen er op, dat Adler geen medeplichtigen heeft en dat hij tengevolge van ingespannen arbeid en oneenigheid met zijn partij en met zijn eigen vader in een toestand van overspanning en verregaande zenuw achtigheid verkeerde. Alle bladen in de monarchie schrijven dat het bericht over zinneloozen aanslag op graaf Sürgbk allerwegen in het rijk de grootste droefheid en de diepste deelneming heeft gewekt. Graaf Stürghk behoorde niet tot de staatslieden, wier politiek en persoonlijke eigenschappen aan leiding gaven tot vijandig fanatisme. De pers is eenstemmig in haar oordeel, dat Oostenrijk door den dood van den minister-president een zwaar verlies heeft geleden. BINNENLAND. Onlusten in Indlë. De correspondent van het Hbl. seinde d.d. 19 dezer Het Soerabajaasch Handelsblad deelt mede dat de troepen niet dadelijk nadat om hen gevraagd was, naar Djambi waren afgezonden, daar het legercommando het plan koesterde, eerst de leger-manoeuvres te laten Officieel wordt medegedeeld dat te Rawas alles rustig is. De% correspondent seinde d.d. 21 October. Het Nieuwsblad van Palembang bulletineerde beden,! dat de opstand in Soeroelangoen (Rawas) geheel ge broken is, alle hoofden vanden opstand en de oproerlingen in hechtenis ge nomen z(jn en dat het er nu rustig is. Dit nieuws is nog niet bevestigd." Aan De Telegraaf werd 21 Octobor het volgende uit Weltevreden bericht Het N. v. d. D. v. N.-I. verneemt, dat een uitgebreid complot is ontdekt, dat zich uitstrekt over Kediri, Djom- bang, Ngandjoek en Madioen. De leider van deze opstandige beweging is een zwendelaar, Dietz, zichzelf noemende Pangeran Mohamed, zoon van de verbannen Ratoe Kedaton. Hij ver klaarde, dat het zijn bedoeling was een nieuwen staat te grondvesten. Het onderzoek naardekleineopstootjes van de vorige week, die ontijdig uitbraken, heeft het gouvernement op hetspoor van het complot gebracht. Ratoe Kedatoe, die in 1873 een poging deed, om docr een opstand haar zoon pangeran Soerjenglono op den Djokjaschen troon te helpeD, werd naar Menado verbannen en i3 daar 26 Moi j.1. overleden. Het lid van den Raad van Indië de heer J. H. Lieftinck heeft opdracht gekregen een onderzoek in te stellen naar de belastingen en heerendiensten op ZuidSumatra, Timor, Menado en Borneo, daar verzekerd wordt, dat de zware lasten de oorzaak zijn van de herhaalde troebelen. De Locomotief verneemt, dat een detachement politiesoldaten naar Balikpapan is gezoDdeD, omdat onte vredenen er de gebouwen van de Kon, Ned. Petroleum My. in brand dreigen te steken. Dulkbootan In Nedarlindsch rechtsgebied. Het Nederlandsch correspondentie bureau in Den Haag meldt: Wy vernemen dat het „memoran dum" van de geallieerde mogend heden inzake de toelating van duik booten in de neutrale wateren, eenigen tijd geleden ook aan de Nederlandsche regeering is overhan digd. De regeering heeft in haar antwoord van 14 dezer doen uitko men, dat, bij gebreke van speciale bepalingen ten aanzien van duik booten, de regelen, in het algemeen voor oorlogsvaartuigen voorgeschre ven, ook op de oorlogsduikbooten van toepassing zijn. De regeering heeft er verder op gewezen, dat, krachtens de Deutrali- teitsproclamatie, de toegang tot de Nederlandsche territoriale wateren, havens en reeden aan alle oorlogs schepen der belligerenten dus ook aan de oorlogsduikbooten is ont zegd, en dat slechts in de, in voor noemde proclamatie uitdrukkelijk vermelde uitzonderingsgevallen een verblijf binnen het Nederlandsche rechtsgebied wordt toegestaan. Wat de handelsduikbooten betreft, heeft de regeering opgemerkt, dat geen enkel volkenrechtelijk beginsel haar interneering zou rechtvaardigen. Wordt een duikboot in het Neder landsche rechtsgebied aangetroffen, dan is het, evengoed als zulks het geval is by met-onderzeeërs, mogelijk, door een onderzoek met zekerheid vast te stellen, of het schip het karakter van een oorlogsschip of van een handelsvaartuig heeft. De volledige tekst van dit antwoord zal in het eerstvolgend OraDjeboek worden opgenomen. Da „Nlekerle". Het Nederlandsche s.s. „Nickerie" van den Kon. West-Indischen Mail dienst, dat in den nacht van Zater dag op Zondag te IJmuiden had kunnen binnen komen, is eerst ruim 12 uur later gearriveerd. Op de Bel gische kuBt was het schip door Duit sche torpedobooten aangehouden en naar Zeebrugge opgebracht. Na een onderzoek van de ladingpapieren en passen der bemanning en van de passagiers werd een te New-Tork aangemonsterde chef kok, van Itali aansche nationaliteit en dienstplich tigen leeftijd medegenomen. Het schip kreeg daarna vergunning de rela voort te zetten. Twrawter* vermist. Te IJmuiden heerscht bezorgdheid over het lot van de stoomtreilera U. T. Cremer en Zaanstroom, die nu reeds ruim 14 dagen reis hebben en waarvan geen bericht van opbrengen is ontvangen. De directie van de U. T. Cremer heeft naar verschillende buitenlandsche havens telegrafiisch om bericht gevraagd. Trawlers loigalaten. Van haar rechtsgeleerden raadsman te Londen heeft de reederavereeniging te IJmuiden bericht ontvangen, dat hij van het Britsche departement van buitenlandsche zaken de mondelinge mededeeling heeft gekregen dat de aangehouden trawlers zijn losgelaten. Ean mijn-ontploffing. De zeillogger „Donker Curtius" uit Katwijk is Zondag zonder vangst te IJmuiden teruggekeerd, daar een drijvende mijn in de net en was ont ploft, waardoor bijna de ge reele vleet verloren ging. Het schip 7 elf heeft door de zware dreuning ia het water 'eneens schade beloopen. Het zusterschip „Adriana" kwam ook zonder vangat binnen, wijl ook dit door een mijnontplofflng belang rijke schade aan de vleet bad bekomen. Persoonlijke ongelukken kwamen niet voor. Gedoofde kustlichten. Door het hoofdbestuur van de reederavereeniging voor de Ned. HaringviBscherij is aan den minister van Marine verzocht om ten spoedigste de gedoofde lichten op de Wadden eilanden weder te doen ontsteken, daar reeds ernstige verliezen aan menschenlevens en materiaal door de visscherij zijn geleden, en geducht moet worden, dat nog meer onge lukken gebeuren, wanneer de kustlich- tenniet branden. Aanvoar van cacao stop gazet. Naar het Hbl. verneemt is de aan voer van cacaoboonen voorloopig weder geheel stopgezet. De N. - O. T. heeft aan de Kon. Nederlandsche Stoomboot Mij., Kon. Hollandsche Lloyd en Kon. West- Indische Maildienst verzocht, tot nader order, geen cacaoboonen, resp. van Portugal, Brazilië enWest-Indië naar Nederland te vervoeren, ook niet die partijen waarvoor reeds ver gunning was gegeven. Daar de Neder landsche fabrieken het ruwe product In hoofdzaak uit deze landen betrek ken, worden deze door den genomen maatregel zwaar getroffen. Presentisgeld voor Kamerladan. Het Hbl. publiceerde voor korten tyd de tekst van een „verloren Rede voering" waarin de instelling van presentiegeld voor de Kamerleden werd bepleit. Nu een dergelijk voor stel door minister Cort v. d. Linden is ingediend, schrijft de Hoefijzer correspondent van het blad: Juich, onbekende auteur der „Ver loren Redevoering" 1 Want sneller zeker dan gij hadt verwacht, is aan uw wensch door de Regeering, in wezen althans, tegemoetgekomen. Uw bescheidenheid en alle Kamerleden spreken immers van hun „bescheiden meening," niet waar I zal u wel licht beletten, aan te nemeD, dat de Regeeringswyziging nu juist aan uw zoo fortuinlijk in onze handen ge raakt ontwerp redevoering iB te dan ken. Goed, neem aan dat gij een denkbeeld heb geopperd waarmee de Regeering ook reeds omging. Dan mag u dat. toch al een reden zijn tot persoonlijke voldoening. En waar het 't meeat op aan komt zakelijk kunt gij zeer voldaan zijn. Wel zijn de cijfers van de Re geering niet geheel de uwe het vaste salaris zal u wat hoog en het presentiegeld wat te laag zijn maar daarover zal nader zyn te spreken by het artikel. De hoofdzaak is, dat de Regeering voorstelt wat ook gij hebt verlangd': presentiegeld voor Kamerleden „tot het tegengaan van het absenteisme". Wij verheugen ons er nu dubbel over dat wij uw verloren document hebben gepubliceerd. Prov. Staten van Noord-Holland. Door Ged. Staten is een nota over gelegd aangaande den voortgang der herstellingswerken aan de Zuiderzee dijken. Het overzicht loopt tot aan het begin van deze maand. Aangaande den Anna Paulowna- polder wordt medegedeeld, dat het nieuwe dijksvak in de doorbraak op 13 Juli 1916 voor de eerste maal werd voltooid, opgeleverd engoedge keurd. De werken blijven in goeden staat verkeeren. De zakking en in klinking van het nieuwe werk is gering. De voorziening van het buitentalud wordt thans door de definitieve basaltbekleeding ver van gen. Voor de werken tot verhoogiDg en verzwaring van den Amsteldljk en den Oostdyk werd binnendijks een zanddepöt van circa 160,000 kub. M. inhoud aangebracht. De binnenberm is, wat het zand- profiel betreft, zoowel langs den Amsteldijk als langs den Oo3tdljk gereed. De verzwaring van het dijks- lichaam met zand nadert bij den Amsteldljk hare voltooiing; bij den Oostdijk is die verzwaring over na genoeg de helft aangebracht. Met de verhooging van de dijken is een aanvaDg gemaakt. Reeds zijn ruim 60,000 kub. M. aanvullingsgrond en nagenoeg 20,000 kub. M. bekleedings- grond in profiel verwerkt. Van de verdediging der buitenbe- loopen, welke volgens het bestek eerst op 31 Juli 1917 geheel gereed moeten zijn, is thans ruim 6000 vierk. M. basaltglooiing en bijna 10,000 vierk. M. glooiing van gewapend beton aangebracht. De grondwerken zullen waarschijn lijk eenige weken na den vastgestelden termijn gereed komen, wegens de moeilijkheden, welke bij het verkrijgen van het benoodigde materieel zijn ondervonden. Aan de werken zijn ongeveer 450 arbeiders bezig, terwijl ten behoeve van het grondvervoer 16 K.M. spocr is gelegd. Een plan tot verbetering van den Balgdijk is in bewerking. Het ligt in de bedoeling dien dijk nog vóór den winter op de laagste gedeelten met een kistdam te verhoogen. De ophoogingswerken aan den zeedijk van den Terschellinger polder hebben goeden voortgang. Bij normale; weersomstandigheden zullen zij omstreeks 1 November a.s. gereed zijn. De verbetering van den zeedijk van in Prins Hendrikpolder op Texel, van het Horntje tot de uitwateringssluis, ter lengte van 1560 M., is geheel voltooid. Het grondwerk is ook overigens grootendeols gereed de afwerking der steenglooiing iB vertraagd door gebrekkigen aanvoer van basalt. Van de zeedijken van het Heem raadschap W i e r i n g e n zyn de werken aan den Oeverdijk geheel gereedaan den Stonteldljk zijn de verhooging en de verbetering van de steenglooiing nog in uitvoering. Ook aan de steen glooiing van den Kompe- dijk en aan de verhooging van den Hoelmerdijk wordt nog gewerkt. De Westerlanderdyk is gereed met uitzondering van de verbreeding van de kruin op enkele plaatsen. De steenglooiing en de betonwer ken van den Polder Waard- Nieuwland op Wieringeü, welke volgens door Ged. StateD aan het bestuur verstrekte voorschriften in 1916 moesten worden uitgevoerd zijn gereed. De grondwerken zijn nog in uitvoering. INGEZONDEN. Geachte Redactie. Gaarne zag ondergeteekende het volgende in uw geacht blad opge nomen. Bij voorbaat dank. Belasting op publieks vermakelijkheden.' Aangezien ik in uw nummer van 1.1. Donderdag 19 Oct. las, dat door h.h. B. en W. onzer, gemeente, een belastingontwerp op' publieke ver makelijkheden by den Raad is inge diend, zoo zij het my vergund, als toevallige belanghebbende, het mijne daarvan te mogen zeggen. Voorop wensch ik de vraag te stellen, wat wordt verstaan onder Publieke ver makelijkheden Alleen schouwbur gen, bioscopen en dansgelegenheden Of ook zaken, zooals b.v. De Marine club e. a. waar toch de bezoekers ook niet voor hun verdriet heen gaan. Ten tweede: Is het doel van het voorstel vau 10%, die te heffen van de ontvangsten, of van de netto winst? Dit is een voorname factor. Er zullen genoeg publieke vermakelijk heden zijn, die als het van de ont vangsten wordt geëischt, hun zaken zoowat geheel exploiteeren zullen voor belasting A, belasting B, enz. B. en W. moeten zich dan ook niet blind staren, op zoo'n enkele plaat selijke uitzondering, waar de zaken er mogelijk financieel goed voor staan. Een andere vraag is, of het conse quent genoemd kan worden, om juiat een zekere categorie zakenmen- schen zwaarder te belasten ter wille van een bedragje van f 4000 ten voordeele der gemeentekas. Daai&y valt evenwel niet te ontkennen, dat het prijzenswaardig genoemd kan worden, dat de bestuurders onzer gemeentelijke huishouding, op finan cieel gebied er uit willen halen, wat er billijkerwijze uittehalen valt, opdat deze huishouding zoo economisch mogelijk geschiedt. Maar door het voorgestelde geschiedt juist het tegen deel. Willen B. en W. vermeerdering der inkomBten, accoord, doch dan is er nog een hetero en rechtvaardiger wijze, n.m. belasting naar draag kracht, welke hier ter plaatse zoo veel te wenschen overlaat, dat als deze goed was geregeld, zij minstens het 6-voud van f 4000 in ds gemeente kas deed vloeien. Onze plaats is zeker niet rijk aan menschen met gewe tenswroeging, zooals men die wel eens in andere plaatsen aantreft, en waarvan men lezen kan, dat b.v. door een onbekende uit gewetens wroeging getonden werd als te wei nig betaalde belasting de som van. Nu stel ik mij geenszins voor, dat, al komen er nu direct eenige van die belastingbetalers, met bun te weinig betaalde penningen ter bevoegder kantore, B. en W. niet evengoed zouden zijn gekomen met hun voorstel. Doch dit neemt niet weg, dat de manier van extra belas ting heffeD, als deze, onbillijk ge noemd kan worden. Daarbij is deze soort belasting een indirecte belasting. Want, wie ter wereld zal het kunnen verbieden, dat de exploitant neiging gaat gevoelen en ook toe gaat pasaen, zijn entrée's of consumpties, of wat dan ook, te verhoogen, welke ver hooging dus indirect komt te drukken op de groote massa, zoodat daardoor, zooals byna met alles in onze huidige samenleving, ook deze er weder de dupe van zal zijn? Doch daar be kommert in vele gevallen de fis cus zich niet om, maar ik wil er daarom toch op wijzen, dat er eenig gevaar in zit. Nood leert bidden, zegt men,, en in dit geval openen B. en W. de gelegenheid, om te moeten bidden of men wil of niet. Een belasting op de publieke ver makelijkheden is juist daarom mijns inziens glad verkeerd, omdat men juist daardoor de gelegenheid schept, dat de exploitant daarnaar zijn zaken zal gaan regelen en er dus niets anders over zal blijven, dan verhoo ging van entrée's of wat ook, doch in elk geval, uit de zakken der groote massa zal hot komen, om daarna In de gemeentekas terecht te komen. Daarom, belasting naar draagkracht voor allen is de manier voor een rechtvaardige belastingheffing. Nu ik toch de belastingheffing ter sprake breng, komt mij de gelegen heid geschikt voor, om er op te wyzen, dat het voor geen tegenspraak vat baar is, als ik zeg, dat, wanneer men belastingverhooging wenscht, die zelfde oyerheid verplicht is den belas tingbetaler in de gelegenheid te stel len, aan zijne verplichtingen te kun nen voldoen. In enkele gevallen ge schiedt zulks thans niet voldoende. Als mede bioscoopexploitant wil ik mij nu eens bepalen tot dit bedrijf, met mijn kritiek. De verordening op de publ. vermakelijkheden zegt o.m. dat kinderen beneden de 16 jaar geen toegang hebben, zonder geleide van ouders of voogden. Een prachtige be paling, want stel u voor, een kind, dus van 16 jaar, 864 dagen en eenige uren (buiten een schrikkeljaar) is niet mondig voor bioscoopbezoeker(ster), maar als vader, moeder of voogd er b(j z|jn, al iB het dan 10 jaar, vervalt het gevaar, welke zoo'n bioscoop wel op kan leveren voor d9 geestesge steldheid des kinds. Dan zyn de zelfde vertoonde films, niet meer prikkel baar of aanstootelijk, want het kind is onder geleide. Kan het dwazer? Ja, zal men mij toevoegeu, maar dan ia onze verantwoordelijkheid er af en laten wij daarin de ouders vrij. Maar dan heeft ook het heeie artikel geen zin meer. De moraal van dat artikel kan geen andere zijn dan om het nadeelige van aanstootelijke films te voorkomen, voor de jeugd. En dit ia, in zulk een geval een paskwil. En dat de overheid er stellig nadeelige gevolgen van inziet, bewijst het strenge handhaven er van, 't geen wij ar altevaak persoonlijk ondervin- i, doordat den kinderen met den sterken arm, den toegang ontzegd wordt. Wat toestand schept men hier door? Wel, ten eerste zoekt het kind ontspanning in straatschenderij, wat het ook niet mag (en veel verderfe lijker is) daar toch elk gezond en opgewekt kind, van nature zoekt naar ontspanning, wat nu eenmaal helaas bestaat, juist uit kattekwaad. Een sterke toepassing daarvan is mijns inziens zeer overbodig. Is men zoo zedelijk aangelegd, sluit dan alle vermakelijkheden, verbied dan ook ontspanningen, waar maar al te vaak, door grootere en zelfs intellectueele menschen, meer kwaad wordt ge sticht dan door een onnoozele plaat- vertooning. Misschien maken dan alle publieke vermakelijkheden wel plaats voor kerken en dan het antwoord slik ik hierop in. Doch wat volgt er moer uit de weigering der kinderen, voor bioscooptoegaDg? Ook een finan cieel nadeel, en 11 .-iet zoo'n geringe mate, omdat juist een bioscoop, door een groot aantal kinderen, een ont spanningsplaats is en gaarne wordt bezocht. Men ontneemt hun die ge legenheid en het kind is geneigd, iets te gaan doen, vaak zeer veel nadee- liger, dan het bioscoopbezoek. In de groote steden, begint men dan ook al hoe langer hoe meer die klein zieligheid op zü te zetten. En voor de politie is er wel ander, opbouwen- der werk te verrichten, dan te vragen aan de kinderen, hoe oud ben je en waar woon je. 't Ia toch geen bordeel. Stol u voor dat ons land in den oorlog was gewikkeld, wat zouden onze kinderen daardoor niet lijden en kun nen zien, hoe treurig het nog met onze beschaving gesteld is en de onzedelijkheid in hoogste mate, kun nen waarnemen. Vandaar dat ik durf beweren, dat men maar altevaak het kwaad op verkeorde wegen pleegt te zoeken en tegen denkt te gaan. Een ruimere blik in dezen is dan ook van overheidswege zeer gewenacht un zelfs noodzakelijk. Bioscoopfilms zyn vaak van paedagogische strekking, waardoor het kind juist meer ont wikkelt. Achtend, J. J. SCHOEFFSLBNBEBGF.R. KLEINE ADVERTENTIËN VAN 1 TOT 4 REGELS 30 CENT, IEDERE REOEL MEER 7 CENT, WORDEN ALLEEN TEGEN VOOR UITBETALING GEPLAATST. Ingezonden mededeeling. Overtollig urinezuur. Urinezuur, weinig bekend in de dagen van eenvoudige, natuurlijke leefwijze in de buitenlucht, is een vergift binnen het menscheiyk lichaam gevormd door overwerking, het ge bruik van vleeBch, zorgen, laat naar bed gaan en gebrek aan rust. Als gij u gedrukt en moedeloos gevoelt, zwak, zenuwachtig en ver moeid, gij last hebt van hoofdpijn en aanvallen van duizeligheid, is het waarschijnlijk, dat zich te veel urine zuur in het gestel ophoopt. De nieren dienen al het overtollige urinezuur uit het bloed te filtreeren. Rugpijn en abnormale waterlooziDg zijn het eerste protest van zwakke nieren, en bij verzwakte nieren heeft urinezuur spoedig de overhand. Dan bestaat gevaar voor niergruis, rheu- matiek, spit, ischias, waterzucht of verharding der aderen. Foster's Rugpijn Nieren Pillen ver sterken zwakke nieren, maar bij minder zware voeding, en meer frissche lucht, lichaamsoefening en slaap werkt het geneesmiddel spoe diger. Vry drinken van water ia ook behulpzaam. Foster's Pillen werken rechtstreeks op de nieren en helpen deze om de vergiftige afvalstoffen behoorlijk uit het lichaam te verwijderen. Dit ge neesmiddel regelt de urine-organen en is van groote waarde by niergruis, •8teeD, waterzucht, rheumatiek, rug- pyn, spit en alle urinezuurkwalen. Wacht u voor namaak onder ge- ïykluidende namen. De echte Foster's Rugpyn Nieren Pillen dragen de handteekening van James Foater op de verpakking en zyn te den Helder ver- krijgb. by Alb. ten Klooster, Kelzerstr. 93. Toezending geschiedt franco na ontv. v. postwissel k ƒ1.75 p. doos of ƒ10.- p. zesdoozen. (48)

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1916 | | pagina 1