LDERSCHECOURANT
No. 47X2
DINSDAG 9 JANUARI 1917
45e JAARGANG
De abonnementsprijzen van ons blad
en zijne premie uitgaven, zijn:
Heidersche Courant f 0.75.
Zondagsbladf 0.45.
Modebladf 0.75.
Fr. per post: binnenl. buitenl.
Held. Crt. f 1.— f 2.
Zondagsblad f 0.52J f 0.85.
Modablad. f 0.85 f 1.10.
"Wij vermelden dit hier afzonderlijk,
aangezien het op het oogenblik nog
niet .mogelijk is, dit in het hoofd van
het blad te veranderen.
Bericht.
Als gevolg van de met ingang
van 1 Januari 1917 door dö Vak
bonden in het Boekdrukkersbedrijf
vastgestelde loonsverhooging, zyn
wij genoodzaakt het tarief der
gawons advartentlön te verhoogen.
De prys van 1 tot 4 regels wordt
thans 40 cent, elke regel meer
10 cent.
De prijs der kleine advertentiën
{gevraagd, te koop of te huur)
big ft bepaald op 80 cent per 4 regels
bij vooruitbetaling. Bij „bevragen
aan ons bureau" ofmet brieven"
wordt daarvoor 10 cent extra
berekend.
Oe prijs der handelsadvertentiBn
(z.g. winkeladvertentiën) zai worden
berekend naar de billijke tarieven,
waarvan een afdruk aan ons bureau
verkrijgbaar Is.
DE OORLOG.
Oe legerberlchten van
6 en 7 Januari.
Op het Westelijk front heerscht
een verhoogde bedrijvigheid. Naar het
Fransche communiqué van den 6en
aangeeft, werd een Duitsche aanval
tegen de hoogten van Mesnil, Maison
de Champagne en Arracourt afge
slagen. Eveneens mislukten de vijan
delijke aanvallen aan de Maas, ten
W. van Vaux, en in de Vogezen ten
W. van den Col de Sainte Marie.
Verder artilleriegevechten op ver
schillende punten van het front. Het
Duitsche vliegterrein by Haucourt en
Mattigny, het spoorwegstation van
Arvigny, de kazernes te Liaucourt en
de opslagplaatsen te Attiche werden
door een Fransch vliegeskader ge
bombardeerd.
Van Eagelsche zyde wordt dd. 6
dezer gemeld, dat ten Noorden van
Beaumont-Hamel twee Duitsche pos
ten genomen werden. Een tegenaanval
der Duitschers werd afgeslagen. Ten
Z O van Atrecht drongen de Engel-
schen bij een raid over een groote
breedte tot de derde Duitsche linie
door.
Na Kerstmis werden in kleine
gevechten 240 Duitschers gevangen
genomen.
Het Duitsche bericht meldt evenwel
dat de Engelschen ten Zuiden van
Atrecht na een langdurig bombarde
ment tot den aanval overgingen. Zij
werden echter met zware verliezen
teruggeworpen.
De opperbevelhebber van
het Belgische leger, generaal
Wielemans, ia Vrijdagmorgen ineen
dorp aan het front gestorven, tenge
volge van een longontsteking, die hij
enkele dagen te voren in de loopgraven
had opgeloopen.
Wielemans was 10 Januari 1868
geboren. Hij werd tot onder-luitenant
benoemd 1 Mei 1881tot luitenant-
generaal is Wielemans tijdens den
oorlog bevorderd. Hfj was een schit
terend soldaat, die algemeen bemind
werd.
Van het Oostelijk front.
Het Duitsche legerbericht van 6
dezer meldt, dat de Russen met
jieuwe strijdkrachten hunne aanval
len op het front Riga-Mittau her
haalden.
Ten O. van de Aa drong de vijand
over de bevroren moerassen in het
front van een bataljon door, doch
overigens werd de aanval afgeslagen
Bij tegenaanvallen werden 900 man
gevangen genomen en verscheidene
machinegeweren buit gemaakt.
Kleinere aanvallen op verschillende
punten van het Duna-front en ten N.
van het Madziol-meer werden afge-
geeft aan, dat aanvallen der
ten N.O. van Kirli Baba af-
afgeslagen werden. Ten Z. van het
Trotozul-dal werden uitgestrekte ver
dedigingswerken van den vijand tus-
schen Katumba en Mt. Faltucanu
vermeesterd. Behalve de zware ver
liezen aan dooden en gewonden ver
loor de vijand ruim 300 man aan
gevangenen.
Aan de Tartaru en Irmniceni wer
den eveneens vijandelijke stellingen
vermeesterd. In het moerassige rivier
vak van de Sereth houdt de vijand
nog eenige dorpen bezet van waaruit
tegenaanvallen worden ondernomen.
Meer naar het Z.O. vermeesterde het
cavalerie-korps de dorpen Olaneasca,
Gulianka en Maxineni. De.voorhoede
heeft de Sereth bereikt.
Voor den druk van het Donau-leger
zijn de Russen op den Noordelijken
Sereth-oever terug getrokken.
In Braïla drongen de verbondenen
vanuit het W. en O. binnen. De be
langrijkste Roemeensche handelsstad
is hierdoor veroverd.
Het avondbericht van den 6en
meldde hevige gevechten bezuiden
Foscani in het Milcovu vak. De mede-
deeling van 7 Januari geeft hierom
trent nadere bijzonderheden. Het
blijkt dat de Russen over een front
van 25 K.M. aanvielen, waarbij zij
erin slaagden de richting van Deilesci
terrein te winnen. Verscheidene hon
derden Russen werden gevangen ge
nomen. Tusschen het Oituz- en Put-
nadat werded de Russen en Roeme-
niörs naar de laagvlakte terugge
drongen. Sterke vijandelijke tegen
aanvallen werden door de Duitschers
afgeslagen. De top van den Mgr
Odobesci werd genomen.
Het Russische communiqué van den
6en meldt het afslaan van vijandelijke
aanvallen ten N. van Cotumba. Ten
Z. van deze plaats moest een hoogte
worden prijsgegeven.
In het Uzu dal werden vijandelijke
loopgraven vermeesterd. Tusschen de
dalen van de Sloraka en Oituz ♦rei den
aanvallen der Oostenrijkers afgesla
gen. Een hoogte werd door de Russen
vermeesterd.
Aan den bovenloop van de Susita,
bij de samenvloeiing van Putna en
Zaballa en ten Noorden van Odobesci
werden de Roemeniërs teruggedreven.
Op het front Ramniceni - Gulian-
ca—Cievonu-Macsineni gingen de
centralen tot het offensief over en
dreven de Russen 4 werst in Oostelijke
richting terug. Later werd het vijan
delijk offensief tot staan gebracht.
Io de mededeeling van den 7en
wordt bericht, dat door een verras
senden aanval vyandeltjke schansen
in het Oituz-dal bemachtigd werden.
Sterke vijandelijke aanvallen ten N.
van de Casin, ten Z W. van Foscani
en aan den benedenloop van de Buzeu
werden afgeslagen.
Aan den bovenloop van'de Susita
en ten N.O. van Foscani werden de
Russen gedwongen terug te trekken.
Ten N.W. van deze stad heroverden
de Roemeniérs het verloren terrein.
De D o b r o e d s j a is thans geheel
in handen der centralen. Galatz ligt
nu onder het bereik hunner vuur.
Het bericht van den 7en geeft aan
dat de Russen hun aanvallen voort
zetten, zonder echter eenig succes te
behalen. Het aantal gevangenen steeg
tot 1300. De gevechten duren voort.
Een vyandelfjken aanval ten Z.W.
van Stanislau mislukte.
Naar van Russische zijde wordt
gemeld, werden ten O. van het moeras,
gelegen op 40 werst ten W. van Riga,
vijandelijke aanvallen afgeslagen.
Door vermetele aanvallen en na
verwoede gevechten slaagden de
Russen er in een dorp aan het Z.W.-
einde van het Babit-meer en 2 vij
andelijke loopgraven ten O. van h6t
dorp Kalntzem te veroveren. Hierbij
werden gevangenen gemaakt en
machinegeweren vermeesterd. Tegen
aanvallen werden afgeslagen.
Hierna hun offensief voortzettend,
bereikten de Russen de rivier ten
Z.O. van het dorp Kalntzem, terwijl
de stellingen ten Z.O. van dit dorp
genomen werden. 8 officieren en 600
man werden gevangen genomen. Een
lichte batterij en munitiewagen wer
den vermeesterd. Nieuwe tegenaan
vallen der Duitschers werden afge
slagen.
Van het Roemeensche front.
Het Duitsche legerbericht van den
Over het geheel genomen houden
de vorderingen der centralen in de
richting van de Sereth dus -aan.
Door den val van Braila en den
verderen vooruitgang, die de centralen
in de laatste dagen in Roemenié
hebben gemaakt, is nu wel zekef ge
worden, dat er in de eerstvolgende
weken zich een zeer interessante
slag aan de Sereth zal ontwikkelen,
waarin het eind oogmerk der cen
tralen zal zijn den Zuidelijken Rus
sischen vleugel op te rollen.
In verband hiermede staat onge
twijfeld de actie op het verhoogde N.
deel van het Oostelijk front. Men
denke aan de gevechten bij Dunaburg
en in de streek van Riga.
Van het Italiaanse h-0 o s t e n-
r Ij k s c h e front.
Naar van Italiaansche zyde wordt
gemeld, werd op de Karst, in de streek
van hoogte 208 het Italiaansch front
over een breedte van een halve K.M.
verbeterd.
De duikboot- en mijnoorlog.
Van Engelsche zijde wordt gemeld
dat 2 Engelsche stoomschepen (totaal-
inhoud van 1593 ton), drie Noorsche
stoomschepen (w.o. één van 1119 ton)
en 2 Deensche (2575 ton) in den grond
geboord werden. Verder wordt gemeld
dat vermoedelijk een derde Deensch
stoomschip in den grond geschoten
werd.
Het Noorsche s.s. „Erica", waarvan
torpedeering werd gemeld, is een
haven binnengeloopen.
Conferentie der Entente te Rome.
Te Rome is een bijeenkomst ge
houden van verschillende regeerings-
personen en bevelhebbers der Entente,
o.a. Briand, Lloyd George, de Engel
sche gezant te Athene, Elliot, generaal
Millner en generaal Cadbrna deel
namen. Naar men meent is op
conferentie in onderling overleg het
plan vastgesteld voor het militaire
offensief der geallieerden in 1917.
beide vijandelijke kampen gaan stem
men op, die erop wijzen, dat de
oorlog verder met nog meer verbit
tering en dus meer bloedvergieten
zal worden gevoerd dan tot nog
toe.
De Duitsche bladen juichen de
legerorder van den Keizer toe. Hun
onverdeelde meening is dat de Entente
nu met de wapenen gedwongen moet
worden aan de onderhandelingen deel
te nemen. Hoe dat moet gebeuren
heeft de geheimraad Marx in een
vergadering van kiezers te Keulen
gezegd. Allen die om vrede tot eiken
prijs roepen zoo zeide Marx -
zonder zich te bekommeren om de
voorwaarden, laden een zware ver
antwoordelijkheid op zich. Over de
afwijzing van ons vredesaanbod
vervolgde hij dienen wij ons met
blij vertrouwen op het goede einde
van den strijd heen te zetten. Nu de
vijand de hem aangeboden hand met
hoon en nieuwe beleedigingen heeft
afgeslagen, is het ons recht alle
scrupules op zy te zetten. Thans zijn
de strydmethodes geen kwesties van
recht meer, thans mogen en moeten
wij elk wapen met nadruk bezigen
in doeltreffende zelfverdediging. Alles
staat nu op. het spel.
Een rede, door het lid van de
Russische legercommissie Alexandrof
op een politieke vergadering uitge
sproken, geeft al even weinig hoop
op een spoedigen vrede. Spr. zeide
o.m. „De eenige kans, die Duitsch-
land heeft om te overwinnen, is, dat
Rusland in elkaar zakt. Maar wij
hebben 10 man in reserve voor eiken
soldaat in de loopgraven, wij hebben
5 millioen poed graan in reserve en
daarom heeft Rusland er nooit beter
voorgestaan dan nu om zijn nationale
plannen te verwezenlijken".
Spr. verwierp elke gedachte aan
een afzonderlijken vrede en ver
zekerde, dat Rusland tot den laat-,
sten ademtocht zal vechten.
Een legerorder van Keizer Karl.
Evenals Keizer Wilhelm, heeft ook
de Keizer van Oostenrijk, in verband
met het antwoord de Entenfee, een
legerorder uitgegeven. Deze luidt als
volgt
„Soldaten,
Gij weet, dat ik en de met my
verbonden heerschers beproefd heb
ben voor den, door de geheele wereld
^ewenschten vrede weg te banen
doch onze vijanden wijzen, zonder
zelfs onze voorwaarden te kennen, de
hun geboden hand af, zoodat de strijd
moet worden voortgezet.
Wapenbroeders,
Mijn beroep op u en uw zwaard,
heeft in de dertig maandeD, die de
strijd duurt, een duidelijk en helder
antwoord gekregen, uw heldenmoed
en uw dapperheid zullen óok voortaan
het woord hebben.
Nog is er niet genoeg bloed ge
offerd, nieuwe offers moeten worden
gebracht. Op onze vijanden alleen
valt alle schuld I
God is myn getuige daarvoor 1
Vier vijandelijke koninkrijken wer
den door u en de legers uwer dappere
bondgenooten neergeworpen, mach
tige vestingen werden genomen,
groote stukken van de vijandelijke
landen veroverd. Desondanks bedrie
gen do vijandelijke machthebbers
hunne volken en hunne legers steeds
weer met de hoop, dat hun lot zich
nog kan wenden. Aan u is het verder
ijzeren afrekening te houden. Vol
trotsch vertrouwen in mijn leger
macht, plaats ik mij aan uw, hoofd.
Voorwaarts met God
Gegeven te Weenen, 5 Jan. 1917.
(get.) KARL.
BINNENLAND.
De Vredesvoorstellen.
Naar uit Washington wordt gemeid,
heeft de Sena&t met 48 tegen 17
stemmen de motie der republikeinen,
waarin instemming wordt betuigd
met het verzoek van president Wilson
aan de oorlogvoerende partijen om
hun vredesvoorwaarden mede te dee-
len, aangenomen.
Verder wordt medegedeeld dat
Wilson geen plan heeft een tweede
vredesnota te zenden.
Indien de antwoord nota van de
Entente aan president Wilson geen
mogelijkheid overlaat om de onder
handelingen te beginnen, dan ziet
het er voor de oorlogvoerenden en
voor de neutralen donker uit. In de
Brieven voor Hr. Ms. „Holland".
De directeur-generaal der Posterij
en en Telegrafie maakt, onder intrek
king van het ter zake medegedeelde
in de Staatscourant van 5 December
1916, no. 286, bekend, dat met den
trein van 6.41a van Amsterdam naar
Vlissingen, via Engeland, de navol
gende brievenmalen zullen worden
verzonden aan Hr. Ms. Pantserdek-
schip „Holland":
a. 9 Januari e.k. naar Habana (Cuba)
b. 11 Januari e.k. naar Bermuda;
c. 18 en 25 Januari e.k. naar Fayal
(Azoren).
Indien belanghebbenden hunne brie
ven, en andere stukken in deze brie
venmalen wenschen opgenomen te
zien, behooren dezelve voldoende ge
frankeerd te worden en voorzien van
twee elkander snydende lynen over
het geheele adres loopende van den
eerien hoek naar den anderen.
Nodorland en de Vredesvoorstellen.
Op de vraag van het kamerlid, de
heer van Bast, of ook de Nederlandsche
Regeering naar aanleiding van de
verschillende vredesnota's stappen
ter bevordering van den vrede heeft
gedaan, en indien zulks niet ge
schiedde, waarom die niet werden
gedaan, heeft minister Loudon ge
antwoord, dat de regeering geen stap
pen ter bevordering van den vrede
heeft ondernomen, omdat zij overtuigd
was, dat zoodanige stappen harerzijds
onder de omstandigheden van het
oogenblik het beoogde doel met
zouden dienen.
In verband met het bovenstaande
heeft het corresp.-bureau in den Haag
vernomeD, dat de tekst,'van de vredes
nota van president Wilson aan de
oorlogvoerenden niet, gelijk te Madrid
schfjnt te zijn geschied, schriftelijk
en met verzoek om ondersteuning,
aan onzen minister van buitenland-
scbe zaken is medegedeeld, doch
eenvoudig door den Amerikaanschen
gezant aan den heer Loudon is over
handigd zonder eenigerlei verzoek om
ondersteuning.
De „Nieuwe Ct." deelt mede, dat
omstreeks Kerstmis door de Zweed-
sche regeering een uitnoodiging werd
gericht tot de Europeeschen neutralen
ter bespreking van verschillende
punten van volkenrechtelijken aard,
hun gezamenlijke belangen, vooral
na den oorlog, rakende.
Naar het blad uit goede bron ver
neemt, werden reeds eenige weken
geleden (benevens of mede namens
Noorwegen en Denemarken) Zwitser
land, Spanje en Nederland door Zweden
uitgenoodigd oi$ in gezamenlijk over
leg te treden.
Dit voorstel zou geen verband
houden met het Duitsche vredes
aanbod, doch reeds van vroegeren
datum z(jn.
Naar het blad verder meldt, zou
Zwitserland het voorstel hebben
aangenomen, terwijl Spanje bedankte.
Wat het antwoord van de Neder
landsche regeering is geweest, is
niet
Da nieuwe Nederlandsche leening.
Officieel. Op de nieuwe Staats-
leening, groot f 125,000,000, is in
totaal ingoschreven voor f 143,019,500.
Preferentie is gevraagd v. f 22,889,400,
blijft over niet preferent f 120,180,000.
Daarvan wordt 85 toegewezen met
afronding naar boven voor elke toe
wijzing tot het naaste veelvoud van
f 100.
Onlusten op de Aroeellanden.
10 en 11 December werd uit Wel
tevreden aan de „Tel." geseind dat
op de Aroe-eilanden (ten Z. van N.
Guinea) onlusten waren uitgebroken,
die het werk waren van een iulandsche
vereeniging.
Thans wordt uit Weltevreden dd.
7 dezer aan het blad gemeld, dat de
1 werd beteugeld. De hoofd
leiders zijn op twee na gevangen
genomen. De bevolking is naar de
kampongs teruggekeerd en heeft 60
geweren ingeleverd. Bij de inneming
van Wallai hadden wy geen verliezen.
De bevolking verloor aan dooden, ge
wonden en gevangenen 32 personen,
onder wie veertien vrouwen en zes
kinderen, die in huizen vertoefden,
waaruit geschoten word.
De opstand In Tapanoell.
Naar officieel wordt medegedeeld,
breiden de onlusten zich uit over
Siboeloean in het grensdistrict van
de Bovenlanden. Vijf opstandelingen
zijn gedood. Nog 40 militairen zijn er
van ?adang heengezonden.
Aan het „Hbl." wordt dd. 4 Jan.
uit O.-I. geseind:
De heer Muller Wiell, tijdelijk ge
zaghebber in de afdeeling Padang
Sidimpoean, is door de oproerige
bevolking vermoord.
Trawler vermist.
De stoomtreiler Walvisch uit
LJmuiden is nog steeds niet terug
gekeerd en wordt nu als vermist
beschouwd.
De bemanning bestond uit elf per
sonen, van welke in Egmond vijf,
in Velseroord één, In 'a-Hertogen
bosch één, in Schiedam één en in
Beverwijk drie woonachtig waren.
Enkhuizen-Stavoren.
Wegens het mijnengvaar zijn voor-
loopig de avonddiensten der veerboo
ten Enkhuizen—Stavoren stopgezet.
Deze zijn Nos. 157 en 159, die reep.
van Enkhuizen vertrekken te 6.33 en
8.30 en Nos. 158 en 160, die daar
aankomen te 7.15 en 9.14.
Voor da ontvluchte Russische
soldaten.
Op do binnenplaats van het Ura-
nium-hotel te Rotterdam stonden zij
Zondagmiddag opgesteld in vier rijen,
ongeveer honderd vijftig soldaten van
het groote Russische leger, die zich
door ontvluchting uit de krijgsgevan
genschap de vrijheid hadden heroverd.
Kolonel de Maier, de Russische
militaire attaché, vond er hen in de
militaire houding te zyner verwel
koming, en voor wie in het Neder
landsche leger gediend heeft klinkt
het wel vreemd de wijze waarop zoo'n
compagnie soldaten in burgerkleeding
den groet van den chef beantwoordt
en hem telkens weer uit één mond
bescheid doet op hetgeen hij zegt. In
groepen weiden de mannen daarna
binnengeleid in een met talrijke
vlaggen, met bloemen en groen fees
telijk versierde zaal van het hotel,
waar V: r gedekte tafels den gasten
noodden en waar in een van de
hoeken de kerstboom brandde. Im
mers, Zondag was het voor de Russen
den 25en December en dus Kerstfeest,
de vrededag van het derde oorlogs
jaar.
Geschenken ontvingen zij uit de
handen van de echtgenoote van den
Russischen consul-generaal te'sGra-
venhage, den heer I. de Peterson,
van do echtgenoote van den heer
D. de Peterson en diens jeugdigen
broeder.
En dan namen zij plaats aan de
tafels, in de zaal, waar de kerstboom
naast de beeltenis van den Tsaar
aller Russen, hen herinnerde aan het
verre vaderland, aan het plechtige
kerstfeest der hunnen, aanwie
weet hoeveel liefs en droefs.,ZÜ' dron
ken hun Russische thee, zij aten hun
gebak, deze mannen, die op de slag
velden wellicht den dood vele malen
in het aangezicht hebben gezien, en
die hem toch nogmaals getrotseerd
hebben om weg te komen uit de
gevangenschap. Mannen met som
bere gezichten, veelal met dieplig
gende oogen, stille, inzichzelfgekeerde
mannen, zonen van een onderworpen
volk, wier hoekige gelaatstrekken
zelden door een lach verhelderd wor
den, die het goede even gelaten
schijnen te aanvaardeu als het nood
lot, dat hen scheidde van wat waarde
en inhoud geeft aan het leven van
een mensch.
Welk een verschil met de soldaten
van ons eigen volk, die, nu ja, wel
altijd mopperen, maar niettemin, ook
in de onaangenaamste situaties, steeds
huu tintelenden boert en hun op
wekkende kritiek ten beste geven.
Deze sombere Russische mannen,
die wel kerkelijk-plechtig, maar toch
ook weer zoo droevig weten te zingen,
zooals z(j eerbiedig met het gezicht
naar den kerBtboom gewend, hun
kerstgebed zongen, zij zullen, mis
schien juist omdat zy weinig of geen
vreugde schijnen te kennen, den heer
D. de Peterson, die zyn beproefde
landgenooten dit kerstfeest geheel uit
eigen beweging heeft bereid, wel heel
dankbaar zijn.
Eveneens door de goede zorgen van
den heer D. de Peterson, werden de
Russen in de gelegenheid gesteld den
avond in een bioscoop door te brengen.
Een brandkast met ruim f 32.000
gestolen.
Militairen van den ordonnancen-
dienst ontdekten Vrijdagnacht dat er
was ingebroken op het bureau van
den administrateur van de étappen-
inspectie, gevestigd in een villa aan
den Oudedijk te Rotterdam, nabij de
Rozenburglaan.
De daders hebben zich toegang tot
de villa verschaft van de achterzijde
af-; na het prikkeldraad bij den tuin
vernield te hebbeD, z(jn zij naar den
kelder gegaan, waarvan de deur is
opengebroken. Door den kelder zyn
z(j op het bureau van den admini
strateur gekomen. Daar hebben z(j
een brandkastje, wegende 135 kilo
gram, opgenomen en door den kelder
naar den tuin gesleept, waar het
vermoedelijk op een handwagen is
geladen, en weggereden. De villa wordt
aan de voorzijde door militairen be
waakt, die van de daders niets hebben
De inhoud van de brandkast be
droeg ruim f 82.000. Voor eenige
igen was er ongeveer 3 ton in.
Zondagmorgen werd de brandkast
in de Schie teruggevonden. In hout
verpakt had men de kast laten zinken.
De geheele achterwand was verwij
derd. Er zyn nog één gulden, een paar
dubbeltjes en enkele centen in terug
gevonden, benevens eenige papieren.
Van de daders is geen spoor ontdekt.
Straatschrobben verboden.
Aan den gemeenteraad van 's Gra-
venhage is ter vaststelling aangeboden
een verordening ter beperking van
het gebruik van water, waarbij wordt
verboden de straat, de trottoirs, de
portieken of de al dan niet afgesloten
stoepen aaö de straat of het. trottoir
te schrobben, te spoelen of daarover
water'te storten of te laten vloeien.
Aanleiding tot het ontwerpen van
deze verordening is de omstandigheid,
dat het gewenscht is ook het ver
bruik' van brandstoffen ten behoeve
van het Pompstation van de Duin
waterleiding zooveel mogeiyk te be-
Tot de ingezetenen zal het verzoek
worden gericht de straten voor hunne
woningen zonder het gebruik van
water te biyven reinigen.
INGEZONDEN.
De gasbesparing, die geen besparing Is.
Er biykt hier absoluut geen ver
minderd gasverbruik te zijn. Het zal
dus goed zyn, indien ons Gemeente
bestuur spoedig betere maatregelen
neemt, om te zorgeD, dat hier ook
werkelijk op de steenkool kan worden
bezuinigd.
Vooral nu, volgens de berichten,
schaarschte zoodanig wordt, dat
de Regeering al maatregelen over
weegt, tot beperking der arbeidstyd
in, zelfs sluiting van fabrieken over
te gaan, en de goederendienst der
treinen te beporken.
Als w(j dan van 4 tot 9 uur (nu
8 uur) de groote verspilling zien,
die vele winkeliers in hunne winkels
toepassen, door het ontsteken van
30 en meer lichten^ alken terwille
van wat reclame, dan moet ons toch
de verzuchting van 't hart, of het
eerst oorlog moet zijn, vóór ook deze
menschen eens zullen begrijpen, dat
de tyd van individueel leven veor
loopig voorbij is, maar dat de gemeen
schap zelf thans alle individueele
belangen aan zich ondergeschikt moet
maken.
En als wy daarnaast hooren, dat
de meeste welgestelde particulieren
absoluut niets op bun gasverbruik
hebben bespaard, zelfs zy niet, die
krachtens hun positie iiet voorbeeld
moesten geven, dan, geachte redactie,
stijgt die ontstemming over de winke
liers tot woede, als wy daarnaast de
last waarnemen, die de tegenwoordige
verordening vele kleine neringdoenden
aandoet, zooals in uw blad toch vol
doende tot uiting is gekomen, eD dat
wy 't op straat haast zonder verlich
ting moeten doen.
Hoe komt men erbij, om de barbiers
tot de winkeliers te rekenen, die dus
thans om 8 uur hun bedrijf moeten
stoppen
Hoe lang zal bovendien nog uit
blijven de wettelyke winkelsluiting,
die althans zal opheffen het onbillyke
verschil, dat de een thans om 8 uur
moet sluiten, doch de ander met
petroleumlampen lustig open blijft?
Het is niet voor mezelf, dat ik die
vraag stel, daar ik er niet over zal
denken, al had ik een petroleumlamp,
om na 8 uur nog open te zyn.
Maar daar zijn al weer vele kleine
neringdoenden, die 't in hun inkomen
voelen, hu zy reedsom 8 uur „dicht"
moeten doen.
Daarom zal het noodig zyn, en wel
zoo spoedig mogelijk, om te bepalen
le. In de winkel-étalages is alle
gasverlichting verboden.
2e. Het lichtgas verbruik boven
een zeker maximum worde naar
dubbel, voor myn part driedubbel,
tarief berekend.
3e. De wetteiyke 9 uur sluiting
volge zoo dra mdgeiyk.
Dan, maar dan ook zeer goed, kan
men den winkelier gerust tot 9 uur
's avonds zyn gaslamp laten branden.
In groote winkels zal dit er één of
twee meer moeten zyn, iets dat naai
de afmetingen te bepalen is. De rest
der lampen dient verzegeld te worden.
Want dit blykt al te waar. Hit
zich zelf bezuinigt de meerderheid
der menschen, die 't voor hun gelde
lijk inkomen niet behoeven te doen,
niat.
Die meenen nog, dat de gemeen
schap van hun rijksdaalders eet en
leeft, al zullen zy zelf moeielijk
kunnen aautoonen, dat men met die
artikelen veel uitvoert, als er eenmaal
niets meer voor te koop is. Welnu
dan is dwang, dwang van overheids
wege eenvoudig een maatregel voor
de veiligheid der geheele gemeen
schap, en als zoodanig altijd endoor
elk te verdedigen.
U dankend voor de ruimte, teeken ik
Hoogachtend,
A. W. Michels.
Geachte Redactie I
De vorige maal heb ik my de vrij
heid veroorloofd om de beschuldigin
gen, door den heer De Zwart in den
Gemeenteraad omtrent my geuit, te
noemen leugenachtig en onwaar, ten
zij door een grondig onderzoek der
feiten' het tegendeel zou biyken,
waartoe ik voorstelde een commissie
te benoemen. De heer De Zwart is
op dat voorstel niet ingegaan, hy zag
er zeker meer politiek voordeel in
om dit in het publiek te doen. Welnu,
ook daartegen heb ik geen bezwaar,
daar ik dan veel meer dan door een
commissie, de gelegenheid verkrijg
om èn aan het Dagelyksch Bestuur
onzer gemeente, èn aan alle gemeen
tenaren het bewijs te leveren, dat
het door den heer De Zwart gepu
bliceerde ispersoonlijk, eenzijdig en
onwaar.
Allereerst dan de quaestie van
huurverhooging door mij opgevoerd.
Het was geen helder oogenblik van
dien heer, toen hy dit schreef, hoewel
hy de bewijzen voor zich had, daar
toch elke aankondiging begint met de
vermelding„Namens de eigenaars".
Er was dus een principaal, die my
daarmede belastte, en die dan ook
alleen aansprakeiyk kan gesteld
worden voor die verheoging, waar
voor zy dan ook de volle verantwoor-
deiykheid op zich nemen. Dus is de
bewering, dat dit door mij is gedaan,
onwaar.
Er zyn trouwens verschillende fac
toren, welke die huurverhooging wet
tigen, doch daarnaar een onderzoek
in te stelleD, acht die heer niet
noodig 1 Of de exploitatiekosten al
met 40 pet. zyn gestegen, de grond
lasten zyn verhoogd, hypotheekrenten
zyn vermeerderd, kosten van aankoop
der woning alleszins reden daartoe
geveD, dit alles laat hem koud, hy
constateert huurverhooging, en waar
dit is gebeurd, grijpt by naar rechts
en links, en schreeuwt, tuk hier en
daar en ginder, overal huurverhoo
ging I hebt gy nu genoeg bewyzen
anders heb ik er meer; doch het
noodzakelykste te doen, n.1. te onder
zoeken of er ook degeiyte gronden
voor die verhooging bestaan, laat
hij na. Waardoor, als natuuriyk
gevolg, zijn mededeelingen getuigen
van eenzijdigheid en reclamemakerij.
Eén staaltje van die eenzydigheid
wil ik nu eens nader toelichten, en
wel wat betreft de huurverhooging
van perceel J. in 't Veldstraat 96.
In genoemd perceel woonde de kor
poraal van de Marine HWat
hy nu vóór Juni '16 verwoonde, doet
niets ter zake, omdat dit perceel
toentertyd door een anderen eigenaar
werd aangekocht voor de som van
ruim f1600.—. Dat dientengevolge
de huurprys op f 2.40 werd gebracht,
zal niemand, die in dat vak bekend
te hoog noemen, eerder te laag.
Kort daarna werd bedoeld perc«el
weer verkocht, doch nu aan iemand,
om bet zelf te gaan bewonen. Aan
H. werd toen de huur opgezegd, en
hem enkele weken tijd gegeven naar
een andere woning om te zien. Hier
mede waren wy hem behulpzaam,
en hebben hem daartoe aangeboden
eerst perceel Binnenhaven 127, voor
f 1.60 psr week, daarna perceel Bin
nenhaven 6Ï voor f3.— per week,
beide perceelen werden echter door
hem afgewezen, zynde het eeneniet
geriefiyk genoeg, en het andere te
duur.
De bewering dat H. dus als huur
der kon aangemerkt worden, is niet
juist, daar hem de huur was opge
zegd, omreden de eigenaar zelf zyn
perceel wilde betrekken.
Intusschen blykt hieruit hoe moei-
iyk men zyn huis kan terug bekomen,
dat men van week tot week in huur
afstond en voornameiyk in dit geval,
waaraan den betrokkene twee maal
een huis werd aangeboden.
Met een en ander ging echter zoo
veel tyd heeD, dat de eigenaar ten
einde raad besloot hem ter kennisse
te doen brengen, dat, als hy nu niet
spoedig vertrok, hy dan voortaan
f0.60 per week meer zou moeten
betalen, doch ook dit mocht niet
baten, en H. heeft dan ook geen
enkele maal dit meerder bedrag be
taald.
Om nu echter toch zyn doel te
kunnen bereiken werd door den
eigenaar aan H. een stuk geld aan
geboden, als hij dan maar spoedig
vertrok. Dit had het geweDSchte
resultaat, daar hij toen zeer kort
daarop een andere woning had.
Na deze toelichting komt dit geval
toch zeker in veel gunstiger licht te
staan, en waar ook hier de heer De
Zwart niet vooraf onderzocht, is zyn
vermelding van dit geval eenzijdig
•n verkeerd.
Zoo zou ik wat de andere genoemde
gevallen betreft, kunnen doorgaan en
aantoonen, dat zeer is overdreven
zonder voorafgaand onderzoek.
Ook is dit het geval metmej.Van
P. aan de Spuistraat.
Bedoelde juffr. moest door my op
haar zéér ongeregelde betaling worden
gewezenhierover natuuriyk gebelgd,
komt zy ten mijnent een opstootje
verkoopen, alsof ik de sshuldige was.
inplaats van zy. By die gelegenheid
trad zij zoo brutaal en arrogant op
(zooals de proselieten van De Zwar»
dit gewend zfin), dat ik haar wellicht
ni6t in Nederlandsch, maar dan toch
zeker in Hollandsch heb te verstaan
gegeven, dat, als z(j daarvoor geon
excuus vroeg, ik haar niet langer als
huurster wenschte. Zy heeft hieraan,
overtuigd als ze was van möngoed
recht in deze, gevolg gegeven en,
i nog wel persoonlijk. Waarmede die
zaak dus uit was en wel zóó, dat zij
by het terugbrengen der sleutel, kort
na dit geval, my vroeg om, als z(j
weer in den Helder terugkeerde, by
my om een woning mocht aankloppen.
Dit klinkt toch heel anders als wat
de heer De Zwart hieromtrent
mededeelt.
0nnooz6l zegt die heer nog toen
ik dit feit In de Raad besprak; zei
de heer Biersteker dat dit niet kon,
dit, tot geruststelling van vele lezers
en lezeressen't Spyt my wel, dat
ik den heer de Zwart en zyn baan-,
tjes-aanhangers, die rust moet ont
nemen, door hen mode te deelen, dat
elk eigenaar of zyn gemachtigde het
recht heeft om eiken huurder zonder
onderscheid, de huur te doen opzeggen
en wel zonder opgave van redenen,
tenzy een contract dit belet.
En nu de assurantie.
Laat ik den heer de Zwart vooraf
dit zeggen, dat wanneer ik de gelagen
heid kan benutten om naast het
verhuren van een woning ook een
post assurantie te sluiten, ik dit
met recht doe.
Zoo deed toch immers ook het lid
van het dagelyksch bestuur opwien
hy zich beroept of weet hy niet dat
bedoelde dienstbode, of a.s. gelukkige
eerst alleen b(j dien mynheer verze
kerd was, en nu zy beide gelukkig zyn,
die post assurantie bij bedoelden hee
is gesloten op naam van B.
Zou de heer de Zwart geloov
dat deze heer alleen uit philantropia-
oogpunt verzekert? Ik geloof het
tegendeel. Natuurlijk staat het eiken
agent vry om, waar hy kan, een post
assurantie te sluiten, omdat hij tegen
over zyn My. de verplichting heef»
daardoor werkzaam te zyn.
De heer De Zwart beroept zich o
voorwaarden, doch ik verklaar bi'
uitdrukkeiyk, dat door mij voor h
verkrygen van een woning nooit
voorwaarde om in de assurantie
gaan, is gesteld.
Rest- my nog te bewyzen dat
heer De Zwart, ook wat dit laa
geval betreft omwar is.
Na eerst te hebben geschrr
dat B. by my om een woning
geweest, welke hem werd gewei
of hy moeBt eerst in de assu.'
gaan, en ik hem zou hebben ver
eerst hierover advies in te v
vervolgt htj
Voor dit dreigement zwichl
want men kan toch niet sonó
JFk dies werd een woning van
K. aan de Sluisdijkstraat b
onder de gestelde voorwaar
Maar, Mijnheer de Redact*,
nu toch het toppunt, hierbj.
ik reeds aangetoond, dat h^
in de assurantie is by b0R
het Dagelyksch Bestuur, qq]
erger wordt het, als ikmjj
dat de man geen woni,aDS
heeft, of bewoont; het pt jj,
door hem betrokken is Slu^n
eigendom van een Daqonjn.
ik nooit inzake verhurirjii z0\f
gen in relatie stond, en
beheert. schreef
Had ik nu ongelijk ,B
dat de heer de ZwgwiQ ,er.
in zyn voordeel en ^en
schillende zyner med£ dat hij
Ik wil niet verond-i' het er
dit opzettelijk doeQ'octa m,
alleen schim door hem
constateeren dat hl^ken Zeer
naar voren gebraj nde}d en
oppervlakkig heel'j n moet
voorgesteld. Eo *Baatuuren
dienen om ons Dag/ to li.hUin,
den geheeleu Ra'M(ms daar.
dan ziet Net er t ult.
mede donker, s» gen maan
Met deze mei y 0£) v6rder
te kunnen volstr 1
"SS™?, ïoldoeude ia ge-
MN dunkt dalrt het met de
bleken dat do n6emt, en
waarheid n et raatjea mt
IK ffiï&SL®' doet 1,1
z|jn dualiteit dit ge.
Voorts ver^, dat, al-
^'f.'toiig wordt urt-
behoorlijk onder-
zoek naar «mïheid voorafgaat.
w miihJe Redrcteur beleefd
dankende v"6 plaatsruimte.
Hoogachler
Inaeai0" modadeellng.
Ais es mis gaat.
Verschelen van nierzwakte, zoo
ale SS»» vermoeidheid, sche-
merinêe«oor de °°8eD' ■^ugplJ,I1,
wX&ssen, spit, mergruis,
■Item Watiek en waterzucht
iKoinde om iemand het gevoel
te eeverf allea mis Saat'
Ho^iger zulk een stand van
zaken 'anderd wordt, des te beter
want iverwaarloozing komen vaak
oneenJP6 nierziekten voort. Mis-
oM^iebt eli te veel vleesch of
onderwaar voedsel gebruikt, u te
veei rgen gemaakt, en met vol
doen' lichaamsoefening, ^sache
hifhtn slaap genomen. Als dit het
gevrfs, woel dan geregelder n uw
llwnten en een poos zorgvuldiger
^üreen verstandige, nuttige raad,
ma- dat is niet voldoende, want<J®
SJ, een of andere oorzaak verzwakte
^KtKiKftr^
u
geneesmiddel vöor de nieren en blaas
||jn. Als bijtijds met dit middel be
gonnen wordt, 'dór do nieren ernsüg
ziek werden,dienen de goederesultaten
duurzaam te z|jn. Maar verwaarloos
uw nieren niet te lang.
Te den Helder verkrpgb. btj Alb.
ten Klooster, Keizerstr. 03. Elschdo
echte POBter's Rugpbn Nieren Pillen,
voorzien van het handelsmerk
man met zijn handen in de lendenen -
op de verpakking. Toezendtng ge
schiedt franco na ontv. v postwisaol
A ƒ1.76 p. doos of ƒ10.- P- te»
doozen. 1
