HELDERSCHECOURANT
Hotel Bellevue.
Diners. Soupers.
No. 4723
DONDERDAG 11 JANUARI 1917
46* JAARGANG
Bericht.
Als jgevolg Tan de met ingang
van 1 Januari 1917 door de Vak
bond wi in het Boekdrukkersbedrijf
vasfcgwtelde loonsverhooging, zijn
wij genoodzaakt het tarief der
gewone advertentlSn te verhoogen.
De prijs van 1 tot 4 regels wordt
thans 40 cent, elke regel meer
10 cent.
De prijs der kleine advertentiën
(gevraagd, te koop of te huur)
blij ft bepaald op 30 cent per 4 regels
bij vooruitbetaling. Bü „bevragen
aan ons bureau" of „met brieven"
wordt daarvoor 10 cent extra
berekend.
Os prijs der bandelsadvertentiën
(z.g. wlnkeladvertentiën) zal worden
berekend naar de billijke tarieven,
waarvan een afdruk aan ons bureau
verkrijgbaar Is.
Op pagina 4 van dit blad Is
opgenomen
Ingazonden,
2. Feuilleton enz.
DE OORLOG.
De legerberlchten van
8 en 9 Januari.
Op het W e s t e 1 ij k front was de
gevechtsactie gering, daarentegen
waren de artilleriegevechten op ver
scheidene punten zeer hevig.
In de landen der Entente
dagen terug bv. in Frankrijk gaan
af en toe stemmen op, die zeggen
dat Engeland niet voldoende doet
om de bondgenooten te steunen. Als
antwoord hierop heeft naar uit
Loudm wordt gemeld de Engelsche
regeering voor het eerst aan Reuter
en aan de correspondenten, die aan
het front zijn, veroorloofd om mede
te deelen, dat de Engelsche troepen
die in Frankrijk zijn, ongeveer twee
millioen man sterk zijn, en op een
front van 160 K.M. samengetrokken
zijn. Geen gedeelte van de verschil
lende Europeesche fronten is zoo
geducht bezet als het Engelsche front.
Reuter: voegt hieraan toe, dat de
omvang van de aanstaande krachts
inspanning der Engelschen in Europa
niét' op zijn waarde geschat wordt,
behalve door de Duitschers. Hoewel
de geallieerde regeeringen het belang
en den grooten omvang van de door
Engeland ontwikkelde krachtsinspan
ning kennen, geeft de openbare
meening in Frankrijk, Italiö en
Rusland er zich niet nauwkeurig
rekenschap van. 2y bepaalt er zich
toe, de lengte van de verschillende
fronten uit te meten en beschouwt
de kortheid van het Engelsche front
als een teeken vau militaire zwakheid.
Men kan er nog bijvoegen dat de
tegenwoordige troepensterkte aan het
Engelsche front in drie of vier
maanden nog veel grooter zal zijn
geworden, wanneer het oogenblik
voor operaties op groote schaal ge
komen zal zijn.
Van het O o s t e 1 ij k front.
Ten Z. van Riga zetten de Russen
hunne aanvallen voort. Naar dd. 9
Jan. van Duitsche zijde wordt mede-
gedèeld, mislukten vijandelijke aan
vallen, aan weerskanten van de ka,
ondernomen.
Het door de Duitschers bezette
Dwinaeiland Glanden, ten N. van
Illuxt ging weder voor hen verloren.
Pogingen der Russen om op den
linker Dwina-oever vasten voet te
krijgen werden evenwel tot misluk
king gebracht.
Het Russische communiqué van
den 9en geeft aan, dat aanvallen der
Duitschers tegen de Russische stel
lingen bij Kalutsem afgeslagen wer
den. Het eiland Glauden werd door
een plotselingen aanval der Russen
heroverd. 7 machinegeweren en 4
loopgraafmortieren werden genomen,
17 man gevangen gemaakt.
Een vijandelijken aanval ten N.O.
van Chelvov werd afgeslagen.
Van het Roemeensche front.
De gebeurtenissen die zich aan de
Sereth afspelen, vormen hoogst be
langrijke oogenblikkèn in den loop
der krijgsverrichtingen. Zoodanig
worden zij ook in de landen der
Entente beschouwd. Blijkbaar ver
wacht men echter dat spoedig een
verandering zal intreden, die de
Russen dan in staat zal stellen tot
het offensief over te gaan.
Het bericht uit Parijs dat men den
strijd aan het Sereth front van het
hoogste belang achtte wijst hierop.
Immers is het niet de gewoonte dat
de partij die in het nadeel is, dezen
nadeeligen toestand als hoogst belang'
rijk aanduidt.
Intusschen heeft de tegenaanval
der Russen, hoewel met aanvankelijk
succes bekroond, niet kunnen beletten
dat de versterkte plaats Focsani ver
loren ging. Blijkbaar heeft de aanval
dan ook geen ander doel gehad dan
den terugtocht op meer achterwaarts
gelegen stellingen te dekken.
Naar de „N. Rott. Ct." opmerkt,
staat het verlies van Focsani in
verband met de daaraan voorafgegane
gebeurtenissen. Door het verlies van
Braila was reeds een van de voor
naamste steunpunten voor de ver
dediging van de linie aan den
rechteroever van de Sereth wegge
vallen. Door hun vooruitgang daar
en in het gebergte, dreigden de cen-
tralen op twee plaatsen over de Sereth
heen te trekken, in welk geval het
voor de Russen slechts een nadeel
zou zijn, zoo zij in het centrum zich
nog op den rechteroever bevonden.
Nu is met Focsani ook het tweede
van de voornaamste steunpunten aan
den rechterkant van de Sereth weg
gevallen. En daar de Russen zich ook
niet in een tusschenstelling, die zich
nog aan een kanaal tusschen Focsani
en de rivier bevond, hebben kunnen
handhaven, hielden de gebeurtenissen
van Maandag in, dat de rechteroever
van de Sereth in het bezit van de
centralen is, en weldra de strijd om
den overtocht over deze ten deele
rivier een aanvang zal
Ook het verlies van den berg Mgi
Odobesci, ten N.W. van'Focsani heeft
voor de Russen nadeelige gevolgen.
Waarschijnlijk zullen zij nu tot achter
de Putna moeten terugtrekken.
Uit Italié komt een bericht het
welk aangeeft dat de munitie-voor
raad der Russen is aangevuld en de
transportdienst opnieuw is geregeld,
en dat spoedig een nieuw ofFensief
der Russen zal beginnen.
Niet onwaarschijnlijk is het, dat
de Centralen, dit wetende, na de
verovering van Walachije hun ver
overingen voortzetten en zich niet
naar Macedonië wenden, teneinde
de voorbereidingen tot het offensief
zooveel mogelijk in de war te sturen.
Met betrekking tot de krijgsver
richtingen wordt van Duitsche zijde
dd. 9 dezer medegedeeld, dat de
Russen de naar de Moldauvlakte voe
rende dalen hardnekkig verdedigen.
Stap voor stap worden zij evenwel
terug gedrongen.
Ook Maandag verloren zij aan beide
zijden van het Casin- en Susita-dal
sterk verdedigde stellingen. Verwoede
tegenaanvallen brachten hierin geen
verandering.
Uit de streek van Fundeni zijn de
Russen op de linie Czangeni-Manesti
teruggeworpen. Het dorp Garleaska
werd bestormd en bezet gehouden.
De buit die Maandag werd gemeld,
steeg tot 3 kanonnen en 10 machine
geweren het aantal gevangenen tot
97 officieren en 5400 man.
Een Bulgaarsch bericht maakt mel
ding van de beschieting der in de
Dobroedsja door de Bulgaren bezette
stad Tulcea, aan de Donau, door een
vijandelijken monitor.
Het Russische communiqué geoft
aan dat aanvallen der centralen aan
Oituz, en aan de Suaita afgeslagen
werden. Aan de rivier Casin werden
de Roemeniörs een weinig terug ge
drongen.
Op de linie aan de Putna en de
Sereth werden nieuwe stellingen
ingenomen.
Op de overige fronten geen ge
beurtenissen van belang.
De duikboot- en mijnoorlog.
HetFraDsche ss. „Alphonse Conseil"
(1591 ton) het Engelsche ss. „Lesbian"
(2555 ton en het Japansche ss. „Sjinto
Maroe" (2592 ton), zijn in den grond
geboord.
Naar men meent trof het Noorsche
i. „Borgholm" het zelfde lot.
Het met contrabande voor Engeland
iladen Noorsche as. „Lupus" (536
ton) werd als prijs naar Hamburg
opgebracht.
De conferentie te Rome.
Uit Parys wordt gemeld, dat de
Fransche ministers Maandagavond
uit Rome teruggekeerd zijn. Briand
zeide daarbij tot eenigejournalisten:
Wij komen voldaan terug, niet wegéns
de flinke houding van Italië, waaraan
we nooit hebben getw^feld, maar
omdat we in beginsel tot overeen
stemming zijn gekomen. Wij hebben
ook alle kwesties van ondergeschikt
belang opgelost. Vandaar, dat we een
uitstekenden indruk meedragen.
Een ultimatum van da Entente
aan Griekenland.
Naar dd. 9 dezer uit Piraeuswerd
gemeld, stelden de Ententemogend-
heden Frankryk, Engeland, Rusland
en Italië Dinsdagmorgen een ultima
tum aan de Grieksche regeering.
Hierin werd geöischt, dat birinen' 48
uur aan de in de nota van 31 Dec.
gestelde eischen moest worden vol
daan.
Dej nota van 81 Dec., die door de
Grieksche regeering gedeeltelijk on-
aannemelljk werd verklaard, eischte
verontschuldiging voor de vijande
lijkheden van 1 December
degradatie) van den verantwoorde
lijken officier;
publiek eerbetoon aan de vlaggen
der geallieerden;
amnestie voor alle gearresteerde
Venizelisten
schadeloosstelling voor de den
eersten en tweeden December ver
nielde eigendommen, inclusief die van
de Venizelistische pers;
herstel van contróle op die lijnen,
waaromtrent onderhandeld zal wor
den tusschen de vertegenwoordigers
der Entente en de regeering, teneinde
deze aangelegenheid minder verward
te maken voor de Grieksche autori
teiten
overbrenging naar den Peloponesus
van alle troepenmachten, wapens en
munitie, met uitzondering van wat
noodzakelijk is voor politie doelein
den.
Verder wees de nota er op, dat
militaire noodzaak de Entente er toe
zou kunnen brengen, troepen op Itea
te doen landen, teneinde deze naar
Saloniki te kunnen doorvoeren.
De nota was alleen geteekend door
de vertegenwoordigers der bescher
mende mogendheden Engeland,
Frankrijk en Rusland. De Italiaansche
gezant legde een verklaring af, waarin
de solidariteit met de nota der Entente
werd betuigd.
Tropof afgetreden.
Petrograd, 10 Jan. De minister
president Trepof en de minister van
onderwijs Ignatief zijn afgetreden.
Prins Golitzin is benoemd tot pre
mier, senator Koeltsjinsky tot mi
nister van onderwijs.
De Vredesvoorstellen.
De soc. dem. Rijksdagafgevaardigde
Scheidemann heeft, in verband met
het antwoord der Entente, op een
vergadering te Augsburg zijn stand
punt over den vrede uiteengezet.
Hierbij heeft hij o.m. gezegd:
Al heeft de rijkskanselier van
onderpanden en de oorlogskaart ge
sproken, .men mag niet over het
hoofd zien, dat wij op de wereldkaart
ons koloniaal bezit verloren hebben
en onze koopvaardij op de wereldzee
geheel stilstaat. Wat voor voordeel
zouden wij er onder deze omstandig
heden bij hebben, als wij Belgie en
Noord Frankrijk behielden Wij malen
geen zier om Belgiö en om het erts
bekken van Briey, als wy de vrije
zee hebben. De al-Duitsche oorlogs
doelen zijn niet te verwezenlijken.
De eenige redelijke grondslag, van
den vrede Is: „Wat Franach ia, blijft
Franacb, wat Belgisch is, blijft Bel
gisch, wat Duitsch is, blijft Duitsch."
De overwinning van Duitschland be
staat hierin dat het zich in den strijd
tegen een ontzaglijke overmacht ge
handhaafd heeft. Een nederlaag zou
de Duitscho handel en nijverheid
verlammen, de arbeiders tot ellende
doemen, het Duitsche volk tot een
bedelaarsvolk in Europa maken. Enge-
and's dreigementen moeten ernstig
opgevat" worden. Maar Duitschland
treft nu voor den verderen strijd
i verantwoordelijkheid en het zal
vechten en volhouden tot den laatsten
man, vechten voor het bestaan en
de toekomst van het Duitsche volk.
Duitsche oorlogsdoelen.
Is tegenhanger van het door
Scheidemann gesprokene, geven wij
hieronder weer wat de „Nationale
Commissie" in Duitschland, die onder
leiding staat van Prins Weael, en
welke commissie Vroeger als gematigd
in haar eischen beschouwd werd, als
vredesprogramma voert
lo. De vrede moet niet slechts
een Duitsche, maar ook een der
bondgenooten zijD. Hij moet een
blijvend samengaan der nu verbonden
mogendheden verzekeren
2o. Over de door ans veroverde
gebieden moet op grond van den
oorlogstoestand en nadruk leggend
op het belang van Duitschland beslist
worden. Voor alles moet naar de
Btrategisch noodige grensverbetering
gestreefd worden. Het woord „ver
overingspolitiek" mag ons daarbij
niet afschrikken
3o. De vryheid der zeeön voor ons
en voor de rest van de niet-Engelsche
wereld, vooral voor de neutrale mo
gendheden, moet verkregen worden;
4o. Een krachtig, levensvatbaar
en verdedigbaar koloniaal rijk moet
ons teruggegeven worden;
5o. Er moet naar het verkrijgen
van een oorlogsschatting, die met de
grootte onzer opofferingen overeen
komt, gestreefd worden.
Erg gematigd ziet dit programma
er niet uit en het woord „grensver
betering" doet sterk denken aan an
nexatieplannen.
De Belgische arbeidersjong
en de vredesvoorstellen.
Naar dd. 9 dezer uit Parijs wordt
gemeld, hielden de leider8 van de
Belgische arbeidersparty na het Duit
sche vredesaanbod een geheime ver
gadering. Een resolutie werd aange
nomen, waarvan de hoofdinhoud luidt
als volgt:
De Belgische arbeiderspartij ziet in
de dubbelzinnige verklaringen van
den kanselier een manoeuvre om een
bedenkelljken vrqde voor te bereiden
ten gunste van de centrale mogend-
jn. Derhalve acht zy internationale
socialistische beraadslagingen ten
gunste van den vrede thans nutteloos
en gevaarlijk. Ook al mochten alge-
meene theoretische en practische
conclusies, zelfs met algemeene
stemmen, er uit voortkomen, dan
zou toch de Belgische arbeiderspartij
niet het minste vertrouwen hebben
in de wijze, waarop deze door de
Duitsche soc.-dem. zouden1 worden
opgevolgd. Het wantrouwen van de
Belgische arbeiderspartij is des te
meer gerechtvaardigd, nu in Belgie
een deportatie in massa plaatsvindt
van arbeiders, die bij honderdduizen
den veroordeeld zijn tot dwangarbeid
ten voordeele van den vljand( zonder
dat de meerderheid van de Duitsche
arbeiderspartij iets anders tegen de
verdrukkers, die zij gehoorzaamt,
weet te zeggen, dan vage en zwakke
woorden van medelijden voor de
broeders, die tot de gruwelijkste
slavernij worden gebracht.
De Belgische arbeiderspartij hoopt
vurig, dat de socialisten in de ge
allieerde landen eensgezind zullen
zijn om maatregelen te beramen en
goed te keuren, welke er toe kunnen
leiden om dezen verdedigingsoorlog
tot een goed einde te brengen, door
nederlaag van de aanvallers.
Uit Berlijn wordt nog aan „de Tijd"
gemeld
Ofschoon de vredesactie, welke
tengevolge]van het aanbod der centrale
mogendheden enkele weken is ge
voerd, door het afwijzend antwoord
der Entente voor goed schijnt gesloten,
kan tegen de helft dezer maand toch
nog een belangrijke verklaring van
den Rijkskanselier tegemoet worden
gezien.
Er wordt! slechts gewacht op het
antwoord dat de Entente aan Wilson
zal geven, om de verdere houding
van Duitschland en zyn bondgenooten
ten aanzien van de vredesbeweging
vast te stellen. Deze vaststelling zal
geschieden in de redevoering door
den Rijkskanselier bij de weder-
bijeenkomst van den Rijksdag te
houden en gepaard gaan met een
vertoog tot de neutralen, welke
Wilson's voorstel hebben gesteund.
De redenen waarom Nederland geen
officieelen overigens -niet gevraag-
den, steun aan de nota van Wilson
verleende, zijn hier bekend en worden
gebillijkt. Men weet, dat de Neder-
4%
Kaarten en
Atlassen
Oartonneeren
der boeken
Kaften 2 ct.
Kantoor-
behoeften
landsche regeering een anderen stap
op het geschikte oogenblik zal doen.
WashingtoD, 9 Januari. President
Wilson heeft den Zwitserschen ge
zant persoonlijk bedankt voor het
voorstel van Zwitserland om de nota
van Wilson te ondersteunen.
Kabinetscrisis in Spanje.
De tot nu toe door Spanje gevolgde
neutraliteitspolitiek, en vooral ook het
niet steunen van de nota van Wilson,
had tot gevolg, dat het ministerie-
Romanones sedert eenigen tyd bloot
stond aan scherpe aanvallen der vrij
sterke pro Duitsche pers.
Zoo gaf bijv. het blad „La Nacion"
n onderhoud met een diplomaat
(men meent den Duitschen gezant)
weer, waarin gezegd werd, dat het
in den grond boren van Spaansche
schepen „een ernstige les" wasvoor
wijze, waarop de eerste minister
zichzelf aan de zijde der geallieerden
had geschaard en de gelegenheid tot
bemiddeling in den oorlog had laten
voorbijgaan.
Uit Madrid werd nu dd. 9 Januari
gemeld, dat Romanones het ontslag
van het geheele kabinet aangevraagd
had. De Koning verzekerde hem
echter opnieuw van zijn volkomen
vertrouwen, zoodat het geheele kabi
net aanbleef.
Waarschijnlijk had dus deze crisis
in hoofdzaak een demonstratief ka
rakter, in verband met de boven
vermelde perscampagne.
PLAATSELIJK NIEUWS.
Aanbesteding Schoolbehoeften.
Door Burgemeester en Wethouders
werd Dinsdagmiddag aanbesteed: de
levering van schoolbehoeften voor de
openbare lagere scholen alhier, de
Burger-Avondschool en de Zeevaart
school. Ingekomen waren de volgende
biljetten:
h- do h.J.p. Boekü. J. C.
Wit Jr. Egn'er Haas Duinker
School 1-8 6.44A85» 6.86S.S6' - 7.029.91'
BUr®chool°n-d 698"50 m60 - 781,40
Zoevaartschool 885.60 897.72' - 402.45
6%
4%
20 ct. 20 Ct. -
1.540.99 1.685.59 1.687.91'
6e Winterconcert Marinekapel.
Het symphonie-orkest der Marine-
tpel gaf Dinsdagavond in „Tivoli"
zyn 6e concert. Vooral het eerste
gedeelte was interessant en boeiend;
na een „Marche solennelle" van den
directeur zeiven, die uitmuntte door
klankschoonheid, volgde Beethoven's
Egmond-ouverture.In dit nummer,
maar vooral in het hierop volgende
van Massenet, toonde het corps weer
eens, wat het prestoeren kan. De
„Scène3 pittoresques" van Massenet
personifieeren a(s het ware den geest
van het Fransche volk. Zy bestonden
achtereenvolgens uit een bijzonder
mooien, zeer geestig gedachten
marsch, Ais de Ballet, luchtig en
huppelend en vooral geestig; een
heerlijk schoon Angelus, waar tus
schen het orgelspel door telkens de
melodie opklinkt van de Angelusklok,
en tenslotte het woeste, bacchantische
FSte bohème, met af en toe den
opklaterende schaterlach van de
fuivende jongelui. Een prachtig
nummer.
Na de pauze was het programma
minder; na eene ouverture van Chape-
lier een paar kleine stukjes van
Canoby en Elgar, terwijl inet een
wel wat lange fantasie uit „Ma
dame Butterfly" besloten werd.
Vereeniging v. Vrouwenkiesrecht.
Onlangs is door het bestuur van
de afdeeling Helder van de Vereeni
ging voor Vrouwenkiesrecht het vol
gend schrijven aan minister Posthuma
Vrouwen en meisjes van den
Helder 1
Dé ure kan komen dat de mannen
worden weggeroepen.
Dan moet hulp plotseling en onver
wacht worden verleend. Want door
het oproepen van een groot aantal
werkkrachten uit staats- en gemeente
bedrijven, uit particuliere zaken, zou
een plotselinge stagnatie kunnen ont
staan juist op het oogenblik dat de
heele samenleving er belang b|j heeft
dat de zaken geregeld loopen.
Verschillende diensten, nu door
mannen verricht moeten door de
vrouwen kunnen worden overgeno
men. Om voor onze plaats nog niet
speciaal te wijzen op de groote be
hoefte die hier in geval van oorlog
zou zijn aan verplegend personeel.
Maar zal dat kunnendan
moeton we weten op wie wij in dat
geval kunnen rekenen, dan moet
nu reeds gezorgd worden dat zij, die
zich daarvoor aanmelden, zoo noodig,
geoefend worden.
Een ieder kent een vak, acht zich
geschikt voor een bepaald vak, meent
dat zij het na eenige voorbereiding
zou kunnen uitvoeren, welnu, als
ge dat op geeft, zijn we klaar.
Wy bedoelen niet ods te begeven
op het terrein der industrie, ook niet
op dat van den landbouw. Wij willen
helpsters, vervangsters hebben voor
post- en telegrafie, vervoerwezen, win
kelbedrijf en administratie, huise
lijke bezigheden en verplegingsdienst
vooral.
't Is de bedoeling dat by eventueele
overname van het werk steeds die
genen voorgaan die voor haar brood
moeten werken. Eveneens zullen voor
gaan die vrouwen wier man of vader
de betrekking bekleed had.
In 't oog moet gehouden* dat alle
zich aanmeldende krachten alleen
dienen tq-r vervanging van man
nelijke werkkrachten in tijden van
nood, dat zy dus nooit aanspraak
zullen mogen maken op de tijdelijk
ingenomen plaatsen.
Voorgestaan wordt ook het beginsel
gelyk loon voor geiyken arbeid
door onderbieding mag de vrouw den
man absoluut niet verdringen. In
sommige groepen mag geen loon
worden geöischt, b. v. de helpsters
in ziekenhuizen.
Vrouwen en meisjes van den Helder.
Leest dezen oproep met aandacht
en ernst. Wy begrypen ge zult vóór
U aan te geven er meer van willen
weten. Welnu:
Big eiken boekhandelaar stellen wij
gratis verkrijgbaar een boekje dat
U volledig inlicht. Gaat even binnen
en vraagt het.
Met dezen oproep vervallen alle
vroegere gedane toezeggingen. Wie
zich vroeger voor een bepaald bëdryf
of dienst in tyd van nood heeft op
gegeven moet het nu opnieuw doen.
Vrouwen en meisjes, stelt U ten
dienste der gemeenschap op het
oogenblik dat het land U noodig
heeft.
Er zal gelegenheid zyn zich te laten
iDschryven tot het verkrijgen van
nadere inlichtingen op Donderdag
en V r ij d a g 18 en 19 Januari
van 10 tot 5 uur inde kleine zaal
van „Casino".
Onderstaande dames zijn bereid alle
gevraagde inlichtingen te geven.
Het Comité v. d. Urgentie-Raad
Mevr. Naudin tkn Cate-Gêbel.
Mevr. Repelaeb van Driel
van Limburg Stibuv.
Mevr. De Boeb—Jongkees.
Mevr. van Tbotsenbubg—
van Lieb.
Aan Zyne Excellentie den Minister
van Landbouw:
In gevolg van Uwe, thans gepubli
ceerde raadgeving aan de huisvrouwen
om toch vooral zuinig met levens-'
middelen om te gaan, zou het bestuur
van de afdeeling Helder van de
Vereeniging voor Vrouwenkiesrecht
gaarne het volgende onder de aan
dacht van Uwe Excellentie brengen.
Waar adressante met zekerheid
meent te kunnen gelooven, dat er
door de mannen van Marine en Leger
de grootste zuinigheid niet wordt
betracht, dat, wanneer er met overleg
werd gehandeld, dit een enorme be
sparing zou geven, verzoekt zy Uwe
Excellentie dringend zoo spoedig
mogeiyk in die plaatsen, waar
garnizoen of marine is, eenige flinke
vrouwen te laten aanstellen, die
dageiyks de mannen met raad en
daad kunnen bijstaan.
Ernstig hopende, dat Uwe Excel
lentie de welwillendheid zal hebben
op dit scbryven in te gaan, enz.
Urgentieraden.
In meerdere plaatsen van ons land
zijn tijdens de mobilisatie opgericht
Urgentieraden, die ten doel hebber
te zyn het centraal punt waar vrou
welijke vrywillige werkkrachten op
elk gebied zich kunnen aanmelden
tot het verrichten van arbeid in tydeD
van nood voor Staat, gemeente of
particulier.
Tot hiertoe bestond in onze ge
meente zulk een Urgentieraad niet.
De telkens opduikende vredesgeruch-
ten deden ons hopen, dat 't wellicht
niet meer noodig zou zyn.
Nu echter, blijkens de berichten
der laatste weken, de vrede nóg lang
op zich kan laten wachten, nu is bet
niet langer verantwoord, dat ook in
onze gemeente geen pogingen zouden
worden gedaan om klaar te zyn, als
droeve dingen het noodig zouden
maken.
O, mocht het niet noodig zyrvl
Maar 't kan, en wie gereed wil
zyn, dient zich voorbereid te hebben.
We zouden anders het zelfverwyt
niet kunnen ontgaan: „Hadden we
toch maar intyda gezorgd".
3INÜENLABD
Nederland en de nota fan Wilson.
Dr. van -Dyke, de vertrekkende ge
zant van Amerika te den .Haag,
heeft aan de Asb. Press of America
een verklaring afgelegd, waarin hy
o.a. zeideDe mededeeling van den
Nederlandschen minister van buiten-
landsche zaken, dat president Wil
son's nota f van 18 December, aan
hem door my werd overhandigd, zon
der eenig verzoek of wensch tot
ondersteuning ervan door de Neder-
landsche regeering is volkomen juist.
Ik deed zulks, omdat door myne
regeering my aldus was bevolen.
Mijne opdracht' luidde, de nota van
president eenvoudig als kennis
geving te overhandigen.
De reden hiervan is, dat Amerika
j delicate en moeiiyke positie van
de Nederlandsche regeering te midden
van dezen oorlog begrijpt en er niet
haar aandrong, zelfs haar niet
verzoeken wilde, iets te doen, dat
door haar niet raadzaam, voorzichtig
en nuttig zou worden geacht.Ik'
mijn best gedaan, dit juiste begrip
van de Nederlandsche positie in de
Vereenigde Staten te bevorderen, en
zal ook daarmede voortgaan.
Engeland en onze munitieaanmaak.
Eenigen tijd terug werd gemeld,
dat Engeland voortaan alle materialen,
bestemd voor onze artillerie-inrichtin
gen ongehinderd zou laten passeeren,
In de maand December zyn echter
op bevel der Engelsche regeering
weder een aanzienlijke voorraad mate
rialen, voor de rykswerkplaatsen be
stemd, uit een paar schepen van de
Holland - Amerika-iyn ontscheept.
In verband daarmede heeft men op
nieuw de aanvoer dezer materialen
uit Amerika moeten stopzetten,
Dit heeft al spoedig geleid tot een
gebrek aan messing, hetgeen tot ge
volg had, dat de aanmaak van mu
nitie gedeeltelijk moest worden stop
gezet, 100 arbeiders kregen in ver
band met dezen toestand reeds ontslag,
terwijl een 40 tal schade lijden door
invoering van verkorten arbeidstyd.
Indien niet spoedig opnieuw materi
aal wordt aangevoerd, is het te voor
zien, dat de werkloosheid aan de
Artillerie-inrichtingen binnen korten
tyd zeer groote afmetingen zal aan
nemen.
Da nieuwe Britsche gezant.
De Londensch berichtgever van het
Hbl. meldt
Omtrent den nieuwen Britschen ge
zant te 's-Gravenhage schrijft de
„Morning Post": De heer j,ownley
heeft getoond tot de „sterke" man
nen te behooren in den diplomatie
ken dienst. Als gezant in Argentinië
verwierf by in buitengewone mate
het vertrouwen en de erkentelijkheid
van de Britsche handelaars door het
levendig belang dat, hij in handels
zaken stelde. De Britsche Kamer van
Koophandel' te Buenos-Aires, waar
van hy president werd, had veel aan
zijn werkzaamheid te danken. Met
de benoeming van een diplomaat van
deze ervaring en zulk een bijzondere
sympathie voor handelsbelangen op
den post te 's Gravenhage, kan de
regeering, meent het blad, in de
tegenwoordige omstandigheden wor
den gelukwenscht.
Blijkens een Reu ter-telegram merkt
de „Morning Poat" nog op, dat sir
Walter Townley een man is die wel
zal weten boe bij een beroep zal
doen op den patriotischen en natio-
nalen geest der Nederlanders, die
aan de zijde der geallieerden staan
en die zeker zich niet zal bukken
voor de Duitsche Nederlanders, die
aan Duitslands zijde staan.
Onlusten in Tapanoeli.
(Officieel.) By het departement van
koloniën is ontvangen het volgende
telegram van den gouverneur-gene
raal van Nederl. Indië: „De resident
van Tapanoeli bericht dat sedert
Zaterdag niets meldenswaards voor
viel. De opstand schynt geheel be
dwongen te zijn. In het geheel zyn
vijftien opstandelingen gedood, vier
gewond en vijf en-veertig genomen,
onder wie dertig door de bevolking.
Het landschapshoofd van Siboelan ia
by ongeluk gedood."
Mat klein verlol.
(Officieel.) De dienstplichtige onder
officieren, korporaals en manschap
pen deF militielichting 1909, behoo-
rende tot het korps pantserfordartil-
lerie en het korps torpedisten, zullen
Januari 1917 in het genot van
onbepaald (klein) verlof worden ge
steld.
Vee-uitvoer.
Naar wy vernemen heeft de minister
den uitvoer toegestaan van 750 koeien
en 50 stieren. De regeling van den
uitvoer is opgedragen aan het Ned.
Rundveestamboek. De koeien moeten
voor 1 October 1916 zyn ingeschreven
in register, stamboek of rundvee-
stamboek. Alleen die koeien welke
minstens eenmaal gekalfd hebben
worden ten uitvoer toegelaten. In
geen geval vet vee.
De stieren moeten zyn volbloed
stieren, tusschen de 14 maaiden en
jaar oud en ingeschreven in het
stamboek.
De aankoop zal, zonder eenige be
perkende bepaling, geschieden op de
vrije markt door een commissie van
Duitsche en Oostenrijksche kooplieden.
Aan deze commissie zyn toegevoegd
exporteurs van stamboekvee,
die voor hunne bemoeiingen een be
paalde provisie zullen ontvangen.
(Hbl.)
Ingxxonden RSededaeling.
Helder. Telefoon Interc. 49.
Partijen speciale
condities.
Vergaderlokalen disponibel.)
WILHELMINA-BILLARD.
Diners worden aan huls bezorgd.
Duurte-bIJslag.
Ingediend zyn wetsontwerpen tot
verhooging resp. wyziging en. aan
vulling van de verschilende hoofd
stukken der Staatsbegrooting voor
1917 en van de staatsbedryven enz.
voor dat jaar (tegemoetkoming wegens
duurte van levensmiddelen).
Aan de Memorie van Toelichting
is toegevoegd een byiage, waarin die
regeling is samengebracht.
Hieraan wordt ontleend, dat onder
de regeling vallen:
a. het vaste personeel in dienst
van het Ryk b. bet personeel, dat,
hoewel niet vast aangesteld, wat zijn
dienstprestatie en zyn verdere ver
houding tot den Staat bqtreft, een
overeenkomstige positie inneemt als
Rijksambtenaren en Rykswerk-
lieden; c, de onderwyzerB der open
bare en bijzondere scholend, zy
die in zljdelingachen staatsdienst zyn.
De grenB is gesteld op:
f 1900 voor de gemeenten der lekl.
1850 „2e
1800 „3e
1750 „4e
1700 „Be
1650 overige gèmeenten.
De hoofdbyslag heeft een algemeen
geldend maximum van f 120.
Aan hen, die een hoofdbyslag ont
vangen, wordt bovendien een kinder
bijslag toegekend, ten bedrage van
f 15 voor elk kind beneden 16 jaar.
Maximum f 120.
De duurtebyslag wordt uitgekeerd
in 4 termynen en wel zooveel mogplyk
tusschen den löden en den laatsten
van elk der maanden Maart, Juni,
September en December.
Verder wordt voorgesteld alle on-
gehuwden, die in een pension of op
kamers wonen, in den toeslag te doen
deelen, mits de bezoldiging minder
dan f1200.- bedraagt.
De ongehuwden, kostwinner zynde,
worden gerangschikt in tweê groepen.
De -.eerste zijn zij, die zich biyvend
en geheel hebben belast met het on
derhoud van naaste bloedverwanten
zy ontvangen den vollen toeslag. De
tweede groep, de mede-kostwinners,
genieten de helft van denbyslagder
gehuwden, met inachtneming van
de grens van f1200.—.
Bepaald is voorts, dat zy, wier
totaal inkomen volgens de Ryks-
inkomstenbelasting de in deze wet
gestelde grens met meer dan f200.—
te boven gaat, noch hoofdbljslag noch
kinderbijslag zullen ontvangen. Even
genoemd bedrag Yan f200.— is op
genomen ten einde eenige speling toe
te laten. Zy, wier inkomsten, in de
betrekking genoten, de evenbedoelde
grens met minder dan f120.— te
boven gaan, kunnen aanspraak maken
op een kinderbijslag.
De gemobiliseerde ambtenaren en
wetklïeden alsmede de onderofficieren
en korporaals van de landmacht
werden voor het loopende jaar buiten
de regeling gesteld. Ten opzichte van
den voorgestelden hoofdbljslag geldt
dit ook thans, echter niet ten aanzien
van den kinderbijslag. Het daarvoor
in aanmerking komend militair per
soneel zal in laatstgenoemden byslag
moeten deelen.
In afwijking van de voor 1916
toegepaste regeling ligt het in de
bedoeling zoowel voor de toetsing
van de loongrens als voor de bere
kening van den hoofdbyslag, het geld
in vastgesteld traktement te vermin
deren m6t de verplichte penaioen-
bydrygen.
Oe Maohlnistenstiklng.
In ons vorig nr. vermeldden w(i, de
in de te Rotterdam gehouden ver
gadering van Machinisten aange
nomen motie, waarin gezegd werd,
dat de leden van den Bond wel wilden
varen op door de regeering gerequi-
reerde schepeD, als deze alleen zou
den varen ten bate van het algemeen
landsbelang, zoodat dus de eventueele
voordeelen alleen komen ten bate van
'alands kas.
Om opheldering te krijgen over de
beteeken iB van deze motie, werd
Dinsdagmorgen door den Minister van
Landbouw, het volgende telegram
verzonden„Bond Machinisten Koop
vaardij, Scheepmakershaven Rotter
dam: Voor alle schepen, die door do
Regeering gerequireerd wordeïi,
wordt door my de te bedingen vracht
vastgesteld, zonder dat de reeder
daarop eenigen invloed heeft. Ik
neem aan, dat uw leden van plan
zyn op die schepen te monsteren.
Mocht dit niet zoo zyn, wil my dit
dan per keerende laten weten, de
Minister enz."
Hierop is Dinsdagavond by den
Minister het volgend telegrafisch
antwoord ingekomen: „AanMinister
van Landbouw, 's Ctravenhage. Onze
motie bedoelt alleen, dat voor requi-
reering van schepen aan de eigenaars
wordt vergoed een schadeloosstelling,
bepaald, niet door tegenwoordige
vrachtpryzen, maar door 's lands
belang. Alleen, is de in uw telegram
bedoelde requireering dezelfde als
iieeds bestond voor aanname onzer
motie, dan biyven onze leden wei
geren. Namens het beBtuurSchuite
maker, le secretaris."
De toestand is dus nu zoo, dat
door een duizendtal personen (machi
nisten) Nederland bedreigd wordt
met gebrek aan graan en steenkool.
Er liggen 16 graanbooten stil, te
zamen kunnende vervoeren ongeveer
55.000 ton. en 5 kolenbooten, welke
ongeveer te zamen 10.000 ton kun
nen vervoeren. (Hbl.)
Dijk verzakt.
Naar men aan het „N. v. d. B."
mededeelt, is tusschen Durgerdam en
het KinBelmeer de Zuiderzeedljk over
een lengte van 25 M. verzakt, ver-
moedeiyk ten gevolge van het spuiten
van zand achter den dyk. In den dijk
zyn in de lengte op die plek twee
scheuren zichtbaar. Een ploeg werk
lieden is thans bezig met den toe
stand van den dyk te verbeteren.
Hoog water.
Uit Steenwyk schreef men Maandag
aan het Hbl.Het ziet er in de uit
gestrekte veenderyen om en by-deze
plaats weer allertreurigst uit. Groote
uitgestrektheden staan geheel blank,
zoodat de veie duizenden turven, al
daar nog aanwezig, geheel verloren
zijn, als er niet spoedig verandering
komt. Bovendien kan er door den
hoogen waterstand niet gewerkt wor
den en staat alle veenarbeid stil.
Tusschen Goor en Lochem staan
byna alle landeryen blank zoo ver
het oog zien kan. De Bolksbeek en
de Schipbeek hebben het Markelo3cbe
en Hattemerbroek in een zee her
schapen, waarboven enkele eilanden
uitsteken.
Berichten omtrent de waterstand
op de rivieren geven evenwel aan,
dat de val van het water aanhoudt.
Een ontrouwe brievenbesteller.
Er liggen thans, meldt 'de „Delft-
sche Ot." op het politiebureau te Delft
eenige duizenden brieven voor per
sonen in Delft en elders. De besteller,
die de brieven achterhield om er de
geldswaarde uit te halen, heeft zooveel
eerbied gehad voor de verduisterde
correspondenties, dat hy alle brieven,
hy verdonkeremaande, heeft be
waard.
Eenige' bestellers van het postkan
toor zullen op het politiebureau de
teruggevonden brieven sorteeren en
die aan de geadresseerden bezorgen.
Er zyn bij den stapel poststukken
van begin 1915.
Huiselijk drama.
Maandagavond ontstond twist tus
schen een echtpaar, wonende in het
hoekhuis Kleine Kattenburgerstraat-
Mariniersplein te Amsterdam. De
vrouw wond zich zoo op, dat zy haar
echtgenoot met een mes een snede
over het hoofd toebracht. Daarna
wierp zy zich uit het raamnadat
zy van de straat was opgenomen,
trad de dood spoedig in..
De man, wiens toestand niet ernstig
is, werd in een naburig zittingslokaal
van den Geneeskundigen Dienst ver
bonden.
