De Vredesvoorstellen.
De verklaring van Wilson.
Een zonder uitzondering gunstige
beoordeeling heeft Wilson's rede ner
gens gevonden. De Engelsche pers
ziet er een pro-Duitsche ondergrond
in, en in Duitschland is mpn de
meening toegedaan, dat het plan voor-
loopig niet te verwezenlijken is. Vele
bladen wijzen er op, dat echter de
voorwaarden voor de Eatente nog
onaannemelijker zouden zijn dan voor
de Centralen. Dat er reden is voor
de Engelsche pers om er een voor
Duitschland voordeelig voorstel in te
zien, blijkt wel uit hetgeen de Duit-
sche „Kreuszeitung" over de verkla
ring zegt, n.1..alle deze eindvoor
stellen treffen het Engelsche wereld
rijk, niet ons. Moge het Wilson
gelukken zijn plannen daar door te
drijven".
De Engelscbe minister Bonar Law,
heeft de redevoering op een vergade
ring te Bristol aan kritiek onder
worpen, waarbij hij o. m. zeide:
„Het hoofd eener groote neutrale
natie moet, welke zijn persoonlijke
opvattingen ook mogen zijn, een
neutrale houding aannemen. Amerika
is ver van de afgrijselijkheden van
den oorlog verwijderd, terwijl wij er
midden instaan. Amerika is neutraal
en wij zijn niet neutraal. Wij gelooven,
dat het diepste wezen van dit conflict
een vraagstuk is, zoo oud als de tijd
het verschil tusschen recht en on
recht".
Verder merkte spr. op dat het
verkrijgen van een duurzamen vrede
evenzeer het doel van de Entente is,
en herinnerde er ook aan, dat
reeds langen tijd er naar gestreefd
is door de Haagsche conventies,
vredesconferenties en aDdere midde
len den oorlog onmogelijk te maken,
of deze in verschrikkelijkheid te doen
verminderen. Deze bepalingen en
voorschriften kunnen eehter niet in
acht genomen worden, wanneer ze
door een der oorlogvoerenden worden
genegeerd.
Spr. verweet Duitschland het schen
den der conventies, waartegen de
neutralen niets vermochten en niet
protesteerden. Daarom moeten er
andere middelen worden gebruikt
oa den toekomstigen wereldvrede
te verzekeren.
Betreffende het verwerpen van het
vredesaanbod, zeide Bonar Law, dat
dit was geschied omdat, indien thans
vrede gesloten zou worden, dit er
een zou zijn, .die de militaire machine
ongebroken liet met een nimbus van
succes, die haar omgeven zou. De
vrede zou het beheer over die macbine
in handen laten van mannen, die
gedurende geslachten den oorlog voor
bereidden, die dezelfde voorbereiding
opnieuw zouden beginnen en die hun
eigen tyd zouden kiezen om de wereld
te dompelen in dezelfde verschrik
kingen, als wij nu ondergaan."
"Volgens den correspondent van de
Londensche „Times" te Washington
voelt Wilson er voor een derde con
ferentie in den Haag bijeen te roepen
om plannen voor een duurzamen
Europeeschen vrede te bespreken.
Deze correspondent zegt verder,
dat de pro Duitschers, en zy, die
spoedig vrede wenschen op een (voor
de Engelschen) bedenkelijke wijze
terrein winnen. Hun voornaamste
argumenten zijn, dat de oorlog toch
wel onbeslist zal eindigen, dat Duitsch
land heel wat liberaler is geworden,
dat het militairisme der geallieerden
in beginsel hetzelfde en inderdaad
voor de Vereenigde Staten nog gevaar
lijker dan het Duitsche militarisme
is, en de Vereenigde Staten vaneen
sterk Duitschland na den oorlog niet
te vreeZen hebben, er veeleer op
voordeelige wijze mee kunnen samen
werken.
De entente moet noodig wat doen,
zegt deze correspondent om op al
die punten opheldering te verschaffen
en een doelmatige tegenpropaganda
te voeren.
D« Engelsche arbeiderspartij
en de vrede.
Londen, 25 Jan. Het congres der
arbeiderspartij te Manchester ver
klaarde zich met 1,498,000 stemmen
tegen 696,000 stemmen tegen het
houden van een internationaal socia
listisch congres gelijktijdig met de
vredesconferentie.
Aangenomen werd met 1,036,000
tegen 484,000 stemmen een voorstel
om een conferentie te houden van
arbeidersgedelegeerden met de gealli
eerde landen.
Met 1,697,000 tegen 802,000 stem
men werd een motie verworpen,
waarbij onmiddellijke vredesvoor
stellen werden verlangd.
Di legerberlchten van
25 Januari.
Van het W e s t e 1 ij k front.
Het Duitsche legerbericht maakt
melding van toenemende bedrijvig
heid der artillerie aan het front
tusschen Ancre enSomme. Herhaal
delyk hadden gevechten plaats tus
schen verkenningsafdeelingen.
Ten Z. van.Berry au Bac drongen
Duitsche afdeeltngen in de Fransche
loopgraven door en keerden met 1
officier en 30 man aan gevangenen
en 2 machinegeweren terug.
Bij de Combres-hoogte voerden de
Duitschers een geslaagden overval
uit. Een aanvallende beweging der
FranBchenblj de Hilsenfrist (Vogezen)
werd gestuit.
Het Fransche communiqué van
den 25sten geeft aan dat de aanval
der Duitschers bij Berry au-Bac werd
afgeslagen. Verder wordt melding
gemaakt van artilleriegevechten ten
N.O. van Luneville, bjj Hartmanns-
weilerkopf en in den Boven-Elzas.
Van het O o s t e 1 k front.
Naar bet schlint hebben de Duit
schers door hunne tegenaanvallen
een groot deel van bet, bij bet offen
sief der Bussen verloren terrein her
overd.
De Russische berichten hebben daar
niet direct melding van gemaakt,
doch het feit, dat er in het commu
niqué van den 25sten gesproken wordt
van aanvallen ten O. van het dorp
Kalnzem, welk dorp voor korten
tijd in handen der Russen was
doet zien, dat hetgeen de Duitsche
berichten gemeld hebben, overeen
komstig de waarheid was.
Deze aanvallen der Duitschers, die
hen dus tot nog toe eenige K.M.
terreinwinst brachten, worden voort
gezet.
Naar het bericht van den 25sten
aangeeft, werden aan weerszijden van
de Aaverscheidene boschstellingen
der Russen genomen. 140 officieren
en 1700 man, benevens 13 machine
geweren vielen in handen der Duit
schers. Krachtige tegenaanvallen der
Russen, met behulp van ijlings aan
gevoerde reserves, bleven vruchteloos.
Ten W. van Luzk werd met succes
een aanval ondernomen, waarbij 14
Russen gevangen genomen werden.
Het Russische communiqué meldt
het afslaan van aanvallen der Duit
schers bij Sch warden en ten W. van
Riga. Aanvankelijk troffen de vijan
delijke aanvallen aan de Aa hetzelfde
lot. Daarop namen de Russen bij
een tegenaanval eenige hoogten ten
O. van het Tiroei moeras.
Ten O. V3D Kalnzem gingen de
Russen tot den aanval over. De
tegenaanval der Duitschers wierp
hen echter 1 werst in N.-richting
terug. De gevechten, die zeer verwoed
zijn, worden voortgezet.
Op het Roemeensche front
hadden geen gebeurtenissen van be
lang plaats. Qalatz wordt voortdu
rend gebombardeerd. De brandende
stad is ver in den omtrek zichtbaar.
Zeven Russische schepen metoor-
logsmaterieel die Reni trachtten te
bereiken, werden in den grond ge
boord.
De duikboot- en mljnoorlog.
Het Deensche stoomschip „Dan"
(1869 ton) is tot zinken gebracht.
Verder meldt een Engelsch bericht
dat drie visschersvaartuigen uit
Fleetwood door een duikboot mot
kanonschoten in den groüd zijn ge
boord. De bemanningen zijn geland,
na 17 uur in een. boot te hebben
rondgezwalkt. De schepelingen, die
bijna niet gekleed waren, hebben
vreeselijk van de koude te lijden
gehad.
Hit givicht in lis Noordzee.
De .Times" schrijft naar aanleiding
\an het zeegevecht, dat zelden door
torpedojagers gevochten zal zijn onder
meer bezwarende omstandigheden
dan in dezen pikdonkeren winternacht.
Er is alle reden om te gelooven dat de,
vijand zware verliezen leed. Nadat
ze langen tijd gelegenheid hadden de
handelsscheepvaart overlast aan te
doen, zijn de vijanden eindelijk door
oDze torpedoboot jagers gesnapt. Te
lang is niet door de schuld vau
,onze koene scheepsbevelhebbers
in deze wateren den vijand vrijheid
gegeven. Blijkbaar is nu een nieuwe
politiek ingeluid waarvan deze welge
slaagde onderneming de eerste vrucht
is.
Ob nieuwe koers
Dinsdag zijn er te Londen belangrijke
conferenties over marine kwesties
gehouden, zoo melden de Engelscbe
bladen. Onder de vertegenwoordigers
van de geallieerde mogendheden, die
daarbij aanwezig waren, bevonden
zich ook de Fransche en de Italiaan-
sctae minister van Marine. De En
gelsche eerste minister heeft de be
zoekers met een korte toespraak
verwelkomd.
In verband met dit Engelsche be
richt verdient het aandacht, dat het
„Berner Tagblatt" van een handels
firma te Bern verneemt, dat Engeland
alle schepen in de haven van Londen
heeft gerequireerd, wegens een groot
transport van troepen naar het
vasteland.
Het ligt voor de hand, een en ander
in verband te breQgen met de nieuwe
dislocatie van de troepen dor Entente,
waarvan in den laatsten tijd sprake is.
De ontploffing t« Londen.
Wij lezen in de „N. Rott. Crt.":
Omtrent de geweldige ontploffing
die te Londen heeft plaats gehad,
vernemen wij van betrouwbare zijde
nog enkele bijzonderheden, die wij
voor een deel onder alle voorbehoud
meedeeleD, d. w. z. voor Zoover onze
zegsman deze bijzonderheden niet zelf
heeft kunnen waarnemen.
Hij bevond zich, toen de ontploffing
plaats had, aan de Theems, op een
afstand van ongeveer zes kilometers
van de plaats van het onheil verwij
derd. Enkele minuten voor 7 uur in
den avond verspreidde zich over de
atad plotseling een angstwekkende
verlichting. Het verschijnsel werd
onmiddellijk gevolgd door een ont
ploffing, zoo geweldig, als hij nog
nimmer had meegemaakt. Die ont
ploffing had plaats in Silver Town
aan de Theems en deed volgens onzen
zegsman twee chemische fabrieken,
een fabriek waar dynamiet, lyddiet
en andere sterk ontplofbare stoffen
vervaardigd werden, en de fabriek
van de Gazlight Coal Company in,de
lucht vliegen, en had tengevolge dat
de gasfabriek te Woolwich, die op
ongeveer zes kilometers afstand ge
legen is, door den schok werd opge
licht, in brand geraakte en vernield
werd. [De schok deed zich in geheel
Londen gevoelen, zoo hevig, dat van
hetCharing Cros-station, dat ongeveer
15 kilometer verwijderd ligt, geen
enkele ruit heel is gebleven.
Het onheil heeft naar onzen zegs
man heeft opgemerkt, op de Londe-
naars een buitengewonen indruk
gemaakt, die van een veel meer
diepgaand karakter was dan b.v. de
Zeppelinaanvallen. Het was hem niet
mogelijk het terrein van het ongeluk
te bereiken; dit was tot op zeer
grooten afstand afgezet en alleen een
paspoort verschafte toegang. Het
transport van de gewonden heeft twee
dagen aangehoudenop den tweeden
dag beeft onze zegsman een groot
aantal kinderen naar den Townhall
zien brengen, die hun ouders kwijt
waren geraakt. In de fabrieken
werkten heel veel vrouwen en meis
jes; te Londen werd gezegd dat in
één fabriek 1200 dooden waren en
dat bet geheele aantal niet minder
dan 8000 bedroeg. Men heeft echter
te bedenken, dat bij dergelijke nood
lottige gebeurtenissen steeds sterk
overdreven wordt, vooral onder den
eersten indruk, zoodat dit ook met
deze getallen zeer goed het geval kan
zijn.
Geen Engelsche granaten naar
Amerika.
De EDgelsche minister van munitie
deelt in verband met de bestelling
van de Ver. Staten aan de firma
Haófleld van 14 en 16 duims granaten
mede, dat alle staal-voorraden in
Engeland onder zijn toezicht staan
en dat zoolang de oorlog duurt daar
van geen ander gebruik mag worden
gemaakt dan ten dienste van Engeland
en zijü bondgenooten.
De firma Hadfleld zal, naar den
minister veronderstelt, ook wel voor
behoud hebben gemaakt toen zij voor
de levering naar de Ver. Staten in
schreef.
De toestand in Zweden.
Een Zweedsch grijsboek noemt
voor Zweden den ekonomischen toe
stand aanmerkelijk ongunstiger dan
bij het begin van 1916. Vooral het
gebrek aan grondstoffen wekt zorg.
Met het einde van 1916 had Enge
land waren ter waarde van 59l/g
millioen kronen in beslag genomen,
en Duitschland ter waarde van
864,000 kronen.
Gebrek aan Steenkool.
Met de koude dezer dagen hindert
de schaarschte aan steenkool ernstiger
ln Frankrijk en Italiö.
In de Fransche Kamer heeft minis
ter Herriot daaromtrent gezegd, niet
te kunnen tooveren. Vandaag zou hij
van dezelfde plaats mededeelen, in
hoe ver de bevolking op verbetering
te dien aanzien zou kunnen rekenen.
Reeds zijn er te Parijs kolenopstootjes
geweest.
Duitsche bladen ontleenen via Bern
aan de Nouvellisfe van Lyon, dat er
te Parijs heftig is betoogd. Op het
plein van de republiek protesteerden
arbeiders en beambten, en er werdeD
oploopen gevormd, die steeds aan
groeiden. Groepen menschen trokken
langs de boulevards tot het plein van
de opera, waar de politie ze scheidde.
Ook heeft een reeks belangrijke fa
brieken te Parijs wegens gebrek aan
Bteenkool het bedrijf moeten stop
zetten. De daarbij betrokken arbeiders
hebben vóór het minisierie van mu
nitie een betooging gehouden. Herriot
beloofde hen daarop onverwijlde te
werkstelling elders.
PLAATSELIJK NIEUWS.
Hr. Me. „Holland".
Blijkens heden ontvangen telegram
is Hr. Ms. Holland" van Willem
stad vertrokken.
Uitslag aanbesteding.
Door Burgemeester en Wethouders
werd Vrijdagmiddag aanbesteed de
leveriDg van benoodigdheden voor het
onderwijs in de nuttige handwerken
op de O. L. Scholen, gedurende 1917.
IngekomeD waren de volgende bil
lettenL. Rumpff f 1546.25 en I.
Grünwald f 1606.55.
De levering is aan den laagsten
inschrijver gegund.
Aanbesteding verbouwing „Tlvoll".
Door den heer J. Krljnen, architect,
van Hogendorpstraat Helder, werd
Vrijdagmorgeu in Hötel „de Toelast"
aanbesteed het verbouwen van de
schouwburgzaal ..Tivoli".
Hoewel deze aanbesteding als eene
openbare was aangekondigd, weigerde
men ons de cijfers te verstrekken,
zoodat w]j den uitslag niet kunnen
publiceeren.
Commissie uit de Arbeidersbeweging
voor de Levenamlddelenveorzieulng.
Evenals dit reeds in andere ge
meenten geschied is, heeft de Arbei
dersbeweging hier ter plaatse een
commissie voor de Levensmiddelen-
voorziening uit haar midden benoemd.
Deze commissie bestaat uit:
voor de Soc. Dem. Arb. Partij, D. C.
A. de Zwart, voor de Heldersche
Bestuurdersbond, B. Zondervan, en
voor de Arbeiders Coöperatie B Voor
uit", D. W. Spangenberg.
Direct na haar installatie heeft
deze commissie zich gewend tot den
heer Burgemeester dezer gemeente
om een onderhoud op a.s. Zaterdag
morgen over de distributie van levens
middelen en brandstoffen.
Verder zal de commissie zooveel
mogelijk 's Maandags, 's Woensdags
en Vrijdags van iedere week telkens
des avonds van 7 tot 8 uur zitting
nemen in een der bestuurskamers
van het Gebouw van den Bond van
MindGr Marine Personeel in het
Spoorplantsoen, ten einde een elk in
de gelegenheid te stellen kiachteD of
wenken ten opzichte der levensmid
delenvoorziening by baar in te dienen.
Ziekenfonds R. K. Volksbond.
Donderdag 25 Jan. vergaderde in het
Bondsgebouw bovengenoemd fonds.
De voorzitter, de heer Wols, deed
mededeelingen omtrent den toestand
van het fonds, die in alle opzichten
goed is te noemen.
De heer Minneboo verklaarde by
het nazien' der boeken deze in goede
orde te hebben bevonden. Uit het
verslag van den penningmeester biykt
dan het laatste halfjaar een batig
saldo gaf van f 125.
Op de Spaarbank der Afdeeling was
belegd op 1 Januari f 1725.
Tot verifieurs werden benoemd A.
Dame Jr. en A. Steeman.
Gezien den goeden finantieelen
toestand doet het bestuur het voorstel
om op de uitkeeriDg een toeBlag te
geven van 20 en die alduB te
brengen op f 1.20 per dagdit wegens
de abnormale tyden en zoolang het
bestuur zulks noodig oordeelt.
Met bijna algemeene stemmen wordt
het voorstel aangenomen. Na eenige
huiBh. besprekingen sluit de voorzitter
met een dankwoord aan donateurs
en leden de goedbezochte vergadering.
Bond van actief dienende
Onderofficeren-Machlnedrljver en
Stoker „Voorwaarts."
Het Hoofdbestuur van bovengs-
noemden bond heeft aan de Tweede
Kamer een adres gericht, waarin ge
zegd wordt, dat d8 leden, hoewel
erkentelijk voor de door de regeering
nieuw ingediende duurtetoeslag-voor
stellen, de voorkeur wordt gegeven
aan een grondige soldy-herziening.
Het adres geeft aan, dat by de in
1913 plaats gehad hebbende tracte
ments-herziening de gehuwden achter
uit zijn gegaan, en dat van den tegen -
woordigen minister, biykens zyn me
morie van antwoord, geen verbete
ringen zijn te verwachten.
Adressant zegt verder te willen
medewerken de betreffende voor
atellen beter aan het doel te doen
beantwoorden, doch spreekt tegeiyker
tyd deD weDsch uit, dat het Hooge
College daarby ook een behoorlyke
soldy regeling van het machine per
soneel onder de oogen zal willen zien.
Om bovenstaande redenen wordt
daarom aan de Tweede Kamer ver
zocht
de wenschelljkbeid te willen uit
spreken
le. dat ten spoedigste eene her
ziening van de soldy-regeling voor
het machinekamer-personeel worde
ter hand genomen, zoodat met de
benoodigde bedragen voor verhooging
dier soldyen by de indiening der
Marinebegrooting 1918 rekening zal
gehouden kunnen worden.
2e. wanneer daarvoor de benoeming
van eene Commissie noodzakeiyk
wordt geacht, met het oog op de
soldyen van het overige personeel,
die Commissie voor minstens de helft
te doen bestaan uit vertegenwoordi
gers van- en aan te wijzen door de
bestaande organisaties van bet Marine
personeel.
De ingediende duurtetoeslag-voor-
stellen te willen verbeteren, opdat
le. de loongrens worde opgevoerd
tot f2600.-
2e. alle belanghebbenden, met uit
zondering van de ongebuwden, niet-
kostwinners, eenzelfde bedrag ont
vangen van f150. -
3e. in verband met sub. 2 de kinder
toeslag zoodanig worde geregeld, dat
het totaal van hoofdbyslag en kinder
toeslag blijft gehandhaafd op f 240.-
4e. alle ongehuwden in de regeling
worden betrokken.
Postverkeer met Texel.
Texel, 25 Jan. Ondanks 't sedert
eenige dagen vrij sterk wintert,
mogen wij ons verheugen in een vry
goed postverkeer. Twee malen per
dae mochten wy tot heden een be
stelling ontvangen, die nog vroeger
in ons bezit kwam dan op gewone
tyden.
Ons feuilleton.
In dit nummer beginnen wy met
de publicatie van een zeer boeiende
roman van een veelgelezen Engel
sche schrijver White genaamd.
Steeds zal dit verbaal de belang
stelling van onze lezers onverzwakt
gaande houden.
TWEEDE KAMER.
Zitting van Oonderdag 25 Januari.
De algemeene beschouwingen over
de begrooting van Buitenlandsche
Zaken 1917 worden voortgezet.
De beer Scheurer(a.-r.)betoogt
het niet-wenscheiyke van den door
den heer Duys aangewezen weg
inzake regeeringsbemoeiingen met de
deportatie der Belgen.
De heer van Hamel (u.-l.) be
spreekt de quaestie van de wegens
spionnage in het buitenland gevangen
gehouden Nederlanders. Onze regee
ring dringe op mededeelingen van de
Duitsche regeering aan. Spr. vraagt
waarom onze regeering in vroegere
gevallen wel succes had.
De heer VanLeeuwen(s.d.a.p.)
huldigt de regeering voor haar buiten-
landsch beleid, dat dsn vrede wenschte
te- handhaven. Van medewerking van
neQtrale staten is geen praktisch
resultaat te wachten. Inplaats van
vrede door dwang zooal3 men thans
bepleit, is .vrede door macht", d. w. z.
door de macht der volkeren, die den
oorlog zullen kunnen beletten. Vrede
zal alleen verzekerd zyn als de soc.
dem. {sterk is. Hy vindt een middel
om wat meer aan de Kamer mede
te deelen in de benoeming van een
commissie voor de buitenlandsche
aangelegenheden. De regeering dient
in deze dagen voeling te houden met
het parlement.
De heer N o 1 e n s (r.-k.l vraagt
zich af waartoe al deze discussies
dienen. Van alle neutrale mogendheden
heeft toch, zegt spr., de Paus het
meeste gedaan voor den vrede. 8pr.
wijdt eenige woorden aan de rede van
den heer Dresselhuys.
Ook de heer De Savornin
Lohman bespreekt deze rede. De
schuld van het voortduren van den
oorlog ligt aan de dwaze wereldórde,
die wij aan het Weener Congres te
danken hebben. Door dit congres is
de principieels ongeiykheid der volke
ren ingevoerd. Wilson heeft tegenover
het machtstelsel van het congres
precies het tegenovergestelde principe
gesteld. Om tot orde te komen moet
er eerst een geheel andere interna
tionale rechtstoestand komen. De
kleine naties moeten den moed hebben
om te zeggen: wy hebben evenveel
recht als de groote naties. Het stand
punt van den heer de Beaufort, dat
deze oorlog zoo vreeseiyk ie, dat geen
volgende mogeiyk is, acht spr. eene
utopie.
De heer Van der Voort van
Zyp (a.-r.) bespreekt de desertie van
Nederlandsche zeelieden van de
Kessler en laakt de houding van
onzen consul-generaal te Londen.
Hij critiseert de houding van de
reeaeryen tegen het scheepsvolk. De
eischen der matrozen werden inge
willigd, maar de machinisten moesten
den Btryd aanbinden om pensioen
voor hun weduwen en weezen te
kunnen verkrijgen. De stuurlieden
werden ontslagen, maar ale de offi
cieren weigeren te varen aan boord
van een schip, dat uitsluitend con
trabande vervoert, prikkelt dit de
reeders om de zaak voor den rechter
te brengen.
De heer Troelatra (s. d. a. p.)
vindt, dat de heer Duys met zijne
rede een verdiensteiyk werk deed,
doordat bij uiting gaf aan de ge
voelens, die de overgroote meerder
heid van ons volk bezielen. Neutra
liteit behoeft toch niet te beteekenen,
dat men doet alsof men onverschillig
is voor de daden, die door elke
oorlogvoerende mogendheid op haar
beurt worden gepleegd. Het is niet
voldoende by de feiten stil te staan,
maar practisch moeten we ook onzen
kleinen invloed aanwenden om te
komen tot het ophouden van den
str(jd. Kunnen wy niets doen, vraagt
spr. Een klein land moet zijn stem
laten hooren, het heeft spr. verwon
derd, dat in het koor der vredes-
étommen die van Nederland niet is
gehoord. Spr. zegtspreek telkens
over vredewij komen by voortduriug
steeds meer in het gedrang. Spr.
juicht de rede van den heer Dressel
huys toe, al stemt hy daarmede niet
in elk opzicht in. Spr. behandelt do
schuldvraag en roept tenslotte de
socialistische arbeiders op om front
te maken tegen het imperialisme.
Installatie van dsn Voorzitter.
De griffier leest het betreffende
Kon. besluit voor inzake de benoeming
van den heer mr. D. Fock tot Voor
zitter in de plaats van den overleden
heer Borgesius, waarna de wd. Voor
zitter, de heer Schaper, in een
rede hem gelukwenscht en het
presidium aanbiedt in een geestige
rede, die door'den heer Fo,ck be
antwoordt wordt.
Uit de verdere discussies betrof
fende de thans voortgezette behan
deling der begróoting buitenl. zaken
memoreeren wy de rede van den
Min. van Buiten]. Zaken (den
beer Loudon). De min. kan zich
over verschillende belangryke kwes
ties niet uitlaten, o.a. over de zaak,
die de heer Dresselhuys ter sprake
bracht. Op verschillende vragen ant
woordde de min. Den heer Duys
antwoordt de min., dat publicatie
van den volledigen tekst der nota
niet noodig is, daar hy voldoende
bekend is. De zedefijke verantwoor
ding ten opzichte der Belgen gaat
niet verder dan tot die ten opzichte
waarna beloften zijn afgeleverd. Den
heer Dresselhuys aDtwoord de miD.,
dat het geen wijze politiek zou zyn
om dwang op andere mogendheden
uit te oefenen.
In de avondvergadering werd de
Waterstaatsbegrooting behandeld. Wy
vinden hierin niets om te reviewen.
Van het ijs.
Baanveger.
De maan bad gewisseld en de
wind was zelfs Woensdagmorgen,
in de vroegte heel even afgedwaald
van Oost naar West, doch de winter
bleef en toen de gemeente scholen des
middags vrij kregen, waren de meeste
buuiten van Helder en Nieuwediep
verlateD, want de staatjongens, die
zich anders door niets laten verjagen
uit hun wijk, waren naar het kanaal
tje aan de Loodsgracht, aan de
Molengracbt, aan de Westgracht en
nog verderop en zelfs heele kleine
peukjes waren met broertjes en zusjes
voor een oogenblik naar de slooljeB,
naar de sterk genoeg bevroren plassen
verdwenen. Maar de lust tot schaat
senrljden tot wat krabbelen op de
ysbaan mocht velen er heen trekken
om het hart eens ter dege op te
halen - Toontje uit de ouwe Helder
moest er naar toe om wat te ver
dienen.
.Hier heb je een bezem en een
paar wanten van je vader en nog een
overtrekker voor je ooren en een
jekker en klompen en gaan nou als
de bliksem naar de Kanaalweg. 't Is
Woensdagmiddag je hoeft niet
naar school en het is niet noodig om
maar wat rond te slenteren voor
uit, doe je best er is wat te ver
dienen maak dat je er by komt
't is een dure tyd en ik kan de centen
goed gebruiken," aldus 'sprak zijn
moeder.
We hebben hem gadegeslagen tus
schen de twee bruggen. Het was een
mager, teringachtig venlje, een arme-
ïyk figuurtje in de te-wijde jas, die
hem sjokkerig om 't lijfje bungelde.
Met zijn groote bezem was hy zenuw
achtig en gejaagd in de weer, zóó,
dat het zyn bleek achterbuurt-ge
zichtje purperde. Heel snel vlogen
zyn blikken naar dames en heeren
en als er iemand iets uit de zak op-
grabbelde, dan hield-ie die met z'n
oogen vast en jakkerde door de hurrie
van schaatsenryders er op af. Op 'n
bolletje liep-ie dan weer terug naar
zyn baan die spiegelglad was en be-
goD opnieuw te vegen. Hij voelde zyn
wangen gloeien en op z'n voorhoofd
zat 't zweet. Wanneer hij haast
buiten adem was, zag je hem staan
rusten, z'n handen gevuist in de lub
berende zakken van zyn jas en af
en toe moest hij eenB voetstampen,
want in zijn houten klompen kwrieu-
welde 't zoo gek net of heel fijne
speldjes er prikten. Doch het duurde
niet lang of hy was weer in actie,
veel haastiger. Telkens Bpiedde hy
rond, naar alle kanten. Sommigen
zweefden hem hard voorbij, anderen
gingen bedaard. Nu eens wenkte
men hem en dan weer voelde ie
korte, stootjes op zijn rug. Telkens
raakten z'n vingere even de petklep
voor de centjes, zyn bezem onhandig-
stijf tegen z'n linkerzijde. En zoo
werkte hy en verdiende hy tot het
donker werd en de witlichtende
lantaarns hier en daar wel reuzige
kalkspatten [leken op Kanaalweg en
Loodsgracht en toen het maantje
eindelijk door de wazige boomgroepen
met dooreen gekrieuwel van naakte
takken scheen, drong-ie door de men
schen heen, met z'n bezem onder
den arm. Z'n kraag zette-ie op en
z'n schouders trok-ie hoog. Nou gingen
z'n ooren schuil achter een wolletje
laken en waren ze beschut tegen den
bytenden wind. Met een flink loopje
stond hy op den kant en als een
haas scboot-ie over 't Westpleintje
zyn oude, eenvoudige buurt in, naar
zyn huis, naar zyn moeder, die zeer
zeker tevreden mag zyn over het
ferme gedrag van haar jongen op den
vryen Woensdagmiddag, terwyi zoo
veel andere kornuiten onbezorgd,
onbekommerd zich vermaakten.
INGEZONDEN.
Armenraad te Helder
L. S.
Gedurig bfijkt ons, dat nog maar
al te dikwyis, vooral door particu
lieren, gegeven wordt aan armen of
die zich als zoodanig voordoen, zon
der dat vooraf een onderzoek wordt
Ingesteld. Verklaarbaar is dit wel,
maar daarom nog niet goed te
keuren.
Men geeft om van iemand af te
zijn, zooals meermalen gebeurt bij
de venters die met postpapier, enz.
langs de deur loopen, oogenscbyniyk
om te verkoopen.
Dergeiyke lieden zyn in negen van
de tien gevallen niets anders dan
bedelaars.
Ook wil men liever meermalen
onnoodig iets geven, dan éénmaal
een arme wegzenden, die werkelijk
iets behoeft.
Weet ge, wat de gevolgen daar
van zjjn?
Men geeft aan menschen die het
öf niet noodig hebben, doordat ze
zeer goed in hun onderhoud weten
te voorzien öf aan lieden, waarin de
Instellingen van Weldadigheid reeds
veel ten koste leggen, maar wat
niet bekend is.
Ook verschaft men meermalen
middelen aan personen, die bet ont-
vangene op zeer verkeerde wyze
besteden.
Daarentegen staat weer, dat er
verschillende werkeiyke armen zyn,
die zich te fatsoen ïyk achten om by
particulieren om hulp te gaan vra
gen, terwyi de Instellingen van Wel
dadigheid dikwyis met de beste wil
niet voldoende kunnen helpen.
.Maar", zult ge zeggen: .altyd
weigeren wil ik ook niet en om voor
elk geval een onderzoek in te stel
len, daarvoor ontbreekt my de tyd".
Toch behoort het, onderzoek de
grondslag te zijn van de goede armen
verzorging
Laten wy u daarom nog eens
wijzen op den Armenraad, die hier
ter stede sinds 1913 bestaat. Wilt
ge iets weten omtrent iemand die
zich by u aanmeldt om steun, dan
kunt ge altijd bij den Armenraad de
ruimst mogelijke inlichtingen ver
krygen.
Formulieren voor aanvraag van
inlichtingen zyn op het Bureau van
den Armenraad kosteloos te ver
krygen en wanneer ge ons die in
gevuld zendt, ontvangt ge zoo spoe
dig mogelyk de gegevens die ge
behoeft. Op ons bureau iB een uit
gebreide verzameling van gegevens
omtrent een groot aantal personen
en zoo we u daaruit niet oogen-
blikkeiyk kunnen helpen, wórdt
geheel kosteloos een onder
zoek ingesteld.
Op deze wijze kunt ge nagaan of
de arme die zich by u heeft aange
meld om steun, werkelijk verkeert
in de omstandigheden als bij voor
geeft, terwijl u tevens blijkt, of hy
reeds steun ontvangt.
Ook al hebt ge reeds eenmaal ge
geven, stel dan toch een onderzoek
in. Iemand, die eens iets van u ont
vangen beeft, komt zeker terug en
by een tweede bezoek zijt ge dan
voorbereid.
Ten slotte verzoeken wy u met
aandrang, nooit iets aan kinderen
med8 te geven.
De Armenraad te Helder:
W. H. Buroirb, Voorz.
RüMWir, Secretaris.
Bureau: Kerkgracht 11.
Telefoon 225.
Spreekuur van den Secretaris
eiken werkdag van lll/j
tot 121/, uur.
Helder, 26 Jan. 1917.
Geachte Redactie,
Zou onderstaande een plaatsje in
Uw blad kunnen vinden, misschien
trekt het de aandacht van de bevoegde
autoriteiten.
Er is periculum in mora wat de
cokesvoorziening betreft in onze
gemeente.
De ontworpen regeling zooals die
op het oogenblik plaats vindt, voldoet
niemand. Algemeen is er een grimmig
gemopper. Mijns inziens kon het
gemakkelijk en beter op andere manier
en wel als als volgt:
Iedereen die cokes wil hebben,
geeft daar schrifteiyk kennis van aan
Distributiebureau, met juiste naam
en adres en van zyn kolenleverancier.
Deze meded&eling geschiedt in een
gesloten enveloppe, waarin een 8 cents
postzegel en een ledige enveloppe.
Het distributiebureau heeft nu niets
anders te doen, dan aanvragers hun
bon over de post thuis te sturen, dit
kost dat bureau dus niets en hiermede
wordt voorkomen, het uren laDge
wachten, dringen en mopperen, om
een bonnetje machtig te worden.
Ook kan het nog, door de bons van
de aanvragers rechtstreeks naar de
Gasfabriek te sturen, daar worden
menschen aangenomen, die tegen 10
cent bezorgloon de cokes thuis
brengen.
Geloof my, geachte Redactie men
heeft er graag wat voor over, om niet
in deze barre kou eenige uren te
moeten staan.
En .last not least" een vraag aan
onzen heer Burgemeester. Inderty'd
was hier een suikernood. Voor dit toch
hoofdzakeiyk genotmiddel, werd ge
ducht ingegrepen en de voorraad ge
leidelijk verdeeld. Maar deze kolen-
nood is veel urgenter. Gryp in Edel-
Achtbare, ter wille van honderden
Uwer ingezetenen, neem de aan
wezige voorraden op en distribueer
ze geleidelijk.
Het is hoog noodig. Mocht de wet
zulks niet toelaten, dan is er inden
tegenwoordigen tijd wel een mouw
aan te passen, om dat recht wel te
hebben. Help spoedig.
Met dank en Hoogachting,
F. Lstschebt.
Den Helder, 24 Jan. 1917.
Geachte Heer Redacteur,
Gaarne zag ondergeteekde, als lezer
van Uw blad, opname van onder
staand schrijven. By voorbaat mijn
dank.
In het nummer van Zaterdag 20
dezer van Uw blad komt een inge
zonden stuk voor, geteekend „Kans"
waarvan de hoofdstrekking blijkt te
zijn het oprichten van een vereeniging
voor schoenmakers.
Nu, als schoenmaker zijnde, doch
thans in militairen dienst en boven
dien tydeiyk inwoner dezer gemeente,
heb ik daar geen belang by, doch
zoo ik dat wel had, had ik hiertoe
reeds lang stappen gedaan. Want zoo
er voor de schoenmakers thans iets
noodzakeiyk is, dan is dit de ver
eeniging. Dus roep ik hen door deze
dan ook luide toeVereenigt U zoo
spoedig mogelyk.
Doch geachte lezers, ik dwaal
feitelijk af van het dool van dit
schryven, of beter gezegd, ik ben er
nog niet aan begonnen.
Dus nu ter zake, en eens tegenover
het publiek in 't algemeen, eens uit
de school geklapt, beter gezegd uit
het vakblad voor de schoenmakers.
Het is mij onbegrypeiyk hoe som
mige schoenmakers hier aan den kost
komen, want als ik zoo hier en daar
eens hoor wat er hier voor liet
reparatie werk betaald wordr, dan
beklaag ik de schoenmakers en benijd
het publiek dat zoo goedkoop aan
heele schoenen komt.
Hier volgt een uittreksel van de
pryscourant der schoenmakers in het
Gooi, vastgesteld op 2 Jan. 1917.
Zolen en Hakken voor kinderen
van No. 1817 1 gulden tot f 1.40
Meisjes van No. 28-38 f 1.55 tot
f2.10; Dames van No. 36-43 f2.25.
Jongens van No. 28-35 f 1.65 tot
f2.-; No. 86-48 f2.10-2.75;
Heeren No. 40-47 f2.90.
Geachte lezers vergelijkt deze
pryzen nu eens met de prijzen die
U hier betaalt, en bedenk bovendien
dat sinds 2 Jan. 1917 het leer weder
in prys gestegen is, komt het U dan
niet onbegrypeiyk voor hoe dat
mogelyk is?
Dat zal ik U trachten duidelijk te
maken door eenige pryzen te noemen
van verschillende soorten leer voor
komende in het vakblad van deze
week.
Reyenplaten f3.60; Reyenplaten
,2e soort f 3.—Buffelcroupous f 1.90
Blanke platen f 2.50Halsbanen
f 1.67 Nekrepen f 1.30; alles p. pond.
Maar al het hout is geen timmerhout.
Nu tot slot nog een goede raad,
ding nooit by een schoenmaker af
maar zeg liever dat ge gaarne iets
meer betaalt, als Uw schoenen dan
maar goed gemaakt wordeD en er
geen Nekreepen of Halsbanen aan
verwerkt worden.
Het schoenwerk ia een artikel van
vertrouwen en zoo U een goede
schoenmaker heeft, blijf dan by hem,
en probeer niet by zijn concurreDt
die goedkooper is, of het moet er een.
zyn die voor zyn plezier zit te werken
of het leer cadeau krijgt ofhet
vergeten heeft te betaien 1
U mijnheer de Redacteur, nogmaals
dankende voor de opname van dit
stuk.
Hoogachtend,
J. C. SMAL,
Gortersteeg 8.
UIT DEN OMTREK.
Texel, 28 Jan.
Heden hield de vereeniging voor
Vrouwenkiesrecht, afd. Texel, eene
vergadering in café .Den Burg". Do
opkomst kon, in vergeiyking met
andere huishoudelijke vergaderingen,
goed genoemd worden.
De presidente, mevr. Wagemaker,
opende de vergadering, riep daarby
het welkom aan allen toe, sprak de
meening uit, dat de grootere opkomst
te danken was aan het feit, dat de
Heer A. Mljs oen lezing zou houden
over .Evenredige Vertegenwoordi
ging" en sprak den wensch uit
dat. men een genoegelljke vergadering
zou hebben.
De secretaresse, mej. M. Dyt, las
de notulen, die onveranderd goedge
keurd werden met dank van de ver
gadering.
Het jaarverslag gaf een overzicht
van wat in 1916 in de afdeeling had
plaats gevonden. Vooral werd betreurd
de scheuring, door „de Neutrale" be
werkt. Met veel genoegen werd ge
wezen op de schitterend geslaagde
Propaganda-vergadering. Het versiag
werd goedgekeurd.
Mej. M. Dyt, die de afdeeling neeft.
vertegenwoordigd op de Algemeene
Vergadering, gehouden to 's Graven-
hage, gaf een keurig uitvoerig ver
slag van de handelingen dier verga
dering. Ook hiervoor ontving mej.
Dyt den hartelMken dank van de
presidente.
Intusschen waren nog verscheidene
dames en eenige heeren ter verga
dering gekomen.
Do presidente deelde mede, dat
van den heer Mys bericht was inge
komen, dat hy te 9 uur aanwezig
zou zijn.
Vervolgens werd een overzicht
gegeven van het vele werk, dat de
vereeniging, dus ook de afdeeling,
wachtende is. Als straks de grond
wetsvoorstellen Wet geworden zullen
zyn, zal men front maken om te
trachten het stemrecht te verkrijgen.
Ook zullen dan vrouwen lid van de
Kamer kunnen worden, doch voor-
loopig door stemmen van mannen.
Men zal dan ook onder de oogen
hebben te zien, of men reeds dadelijk
zal trachten een of meer vrouwen
in de Kamer te doen komen, by
passief stemrecht.
De rekening, die sloot met een
batig saldo van f 10.47, werd goed
gekeurd, nadat bij monde van mej.
C. Dalmeijer rapport over het goed
sluiten dier rekening was uitgebracht.
Tot rekening-opneem8ters voor het
loopende jaar werden door de presi
dente aangewezen de dames Roeloffs
en Van der Vegt, die het beiden
aanvaardden.
Tot presidente der afd. werd met
op één na algemeene stemmen ge
kozen mevr. Wagemaker—Keyser,
die de benoeming aannam en na
gecomplimenteerd te zijn door mevr.
Keyser—Koster, beloofde haar beste
krachten aan de afd. en verder aan
de vereeniging te zullen geven.
Mevr. Wagemaker was tot heden
waarnemend presidente wegens het
bedanken van mej. E. Lsngeveld,
die by „de Neutrale" was overge
gaan. Verder werden tot leden van
het bestuur herkozen de- dames
Bossen—Tates en Keyser—Boller.
De laatste aanvaardde haar hernieuwd
mandaat; aan mevrouw Bossen, niet
ter vergadering aanwezig, zal bericht
van bare benoeming gedaan worden.
Hierna werd den heer A. Mys
welkom ter vergadering geheetenen
hem het woord gegeven ter behan
deling van zyn onderwerp: „Even
redige Vertegenwoordiging".
Na een overzicht gegeven te heb
ben van de tegenwoordige wijze van
verkiezingen en stemmingen en van
do veranderingen, die de Grondwet
in stemplicht en evenredige verte-