HELDERSCHECOURANT
No. 4740
DINSDAG 20 FEBRUARI 1817
46e JAARGANG
Op pagina 4 van dit blad Is
opgenoman
1. Uit dan omtrek.
2. Feuilleton, enz.
DE OORLOG.
Da legerberichten van 17
Februari.
Van het Westelijk front.
De Duitsche berichten geven nog
bijzonderheden over de gevechten in
Champagne, waarbij op de hoogte 185
een Franach loopgravenstelsel van
2 y9 K.M. breedte, bij een diepte van
800 M. werd vermeesterd. De Fran-
sche berichten geven het verlies toe
onder mededeeling dat de stelling
bij Maison de Champagne een saillant
vormde.
Van Duitsche zijde wordt nu verder
gemeld, dat de vijanden herhaalde'
lijk tegenaanvallen ondernamen, die
steeds op een mislukking uitliepen,
en den Franschen, ontzettende ver
liezen berokkenden. Dit echter wordt
in de Fransche commuoiqué's ont-
kend. Wel werden de nu door de
Duitschers bezette stellingen geweldig
door do artillerie onderhanden geno
men, doch de infanterie kwam niet
in actie.
De Duitsche legerberichten maken
overigens melding van verschillende
aanvallen van den vijand, o.a. ten
Z. van Ripont (Champagne).
Op het Oostelük front, geen
gebeurtenissen van belangalthans,
er is geen verandering in den toe
stand. De gevechten worden echter
voortgezet. Naar uit Berlijn wordt
gemeld, gingen den Russen aan op
verschillende punten van het front,
om bij Vluxt, ten Z.W. van Luck,
bij Smorgon, Byrzany en Stanislau,
tot den aanval over, doch werden z|j
teruggeslagen.
Op'het Roemeensche front
zijn gevechten gaande. Volgens een
bericht uit Weenen werden de stel
lingen teN.W. van Herestrau door den
vijand aangevallen. De uitslag van
deze gevechten was nog niet bekend.
Uit Mesopotamie.
Op het gevechtsterrein bij den
Tigris, en wel op den rechteroever in
de Dahrabocht, hebben de Engelschen
een flink succes behaald. Naar een
officieel bericht meldt, hervatten de
Engelschen den 15en hun offensief,
waarby' eeQ belangrijke Turksche
stelling werd bezet.
Bü een onderneming tegen het cen
trum en den rechtervleugel van den
vijand, veroverden de Engelschen ver
volgens een deel der fontlinie ter
breedte van 700 yards, dat later tot
1000 yards bij een.e diepte van 500
yards werd uitgebreid. De zwakke
tegenaanvallen van de Turken werden
gemakkelijk afgeslagen. Later gelukte
ook een aanval op den linkervleugel
van de vijandelijke stelling over eene
breedte van 860 yards.
Slechts hier en daar hielden kleine
vijandelijke detachementen punten
aan den oever der rivier bezet. In
den nacht van 15 op 16 Februari
werden ook deze punten veroverd.
Da geheele Dahra-bocht is thans in
handen der Engelschen.
Het bij deze gevechten gemaakte
aantal gevangenen bestaat uit 89 offi
cieren, o.w. 2 regimenta- en3batail-
lons-commandanten, en 1906 man.
De buit bestaat uit 5 machinegeweren,
2500 geweren, een groote hoeveelheid
munitie, uitrustingstukken en andere
voorraden.
De artillerie schoot verscheidene
pontons, waarin de vijand trachtte te
ontkomen in den grond.
Op 16 Febr. trokken de Engelschen
nog 1200 yards vooruit ten zuiden
van de Shumranbocht. De Engelsche
voorhoede houdt thans den zuidweate
lijken hoek van- de bocht bezet.
Da duikboot- en mljnoorlog.
Het Noorache stoomschip „Dalu-
asta" is den llden Febr. in den
grond geboord. De bemanning bracht
8 uur in een open boot door, ten
gevolge waarvan een der opvarenden
bezweek.
Verder werden in den grond geboord
de Engelsche stoomschepen „Lady
Ann" (1016 ton), „Marie Leonhardt"
(1466 ton), „Marion Dawson" (2800
ton) en „Queenswood" (2701 ton), het
zeilschip „Friendship" en een bag
germolen.
Een Duitsch bericht geeft aan, dat
van de volgende schepen, die in den
grond geboord werden, de vernieti
ging nog niet werd gemeldhet En-
sche 8.s. „Gravina" (1242 ton) met
een lading zuidvruchten, het Itali-
aansche zeilschip .Maria" (1082 ton)
met koffie naar Londen en het Zweed-
sche zeilschip .Hugo Hamilton"
(2863 ton) met salpeter.
In ons vorig nr. gaven wij het
bericht van een duikboot die op één
tocht 85.000 ton scheepBruimte ver
nietigde. Behalve de hierboven ge
noemde schepen bevonden zich hier
onder een stoomschip van 4000 ton
met oorlogstuig ter waarde van 60
millioen naar Egypte, een stoomschip
van 8200 ton met stukgoed naar
Australië, een zeilschip van 2000 ton
met mais, een stoomschip van 8000
ton met steenkool naar Frankrijken
een volgestouwde driemaster van
2700 ton met salpeter naar Bordeaux.
Achttien gevangenen zijn aange
bracht, onder wie vier gezagvoerders.
Verder werden onlangs als tot zin
ken gebracht opgegeven drie stoom
schepen met 9000 ton en zes visschers-
booten met 900 ton.
Volgens hetzelfde Duitsche bericht
deelden verscheidene teruggekeerde
duikbootcommandanten mede, dat op
de Noordzee geen verkeer van koop
vaarders werd waargenomen.
Het schieten van een duikboot.
Von Forstner, een kapitein van een
Duitsche duikboot, geeft in Velhagen
und Klasing3 Monatsheften een be
schrijving van het leven aan boord
van zoo'n boot.
.Bizonder moeilijk", zoo schrijft
hij, .is het schieten van het lage
heen on weer sliugerende dek van
een duikboot. Groote zeeen kletsen
over het dek, op kanon en kanonniers.
Veelal stooten zij alle mannen van
het kanon weg, languit op het dek,
ja, meermalen worden ze buiten boord
in bet koele nat geslingerd. Maar
de bedieningsmanschappen zijn zoo
wijs zich vast te knoopen met touwen,
waaraan zij zich naar boven hijschen.
Was bet oogenblik niet te ernstig,
dan zou men moeten lachen om die
rondspartelende manschappen, die
telkens weer vol vuur opkrabbelen
naar hun kanon, om het volgende
schot te lossen".
In de Zwarte Zee.
Aan de kust van Klein-Aziö wer
den 16 Turksche zeilschepen door de
Russen in den grond geboord.
Spanje en de duikbootenoorlog.
Indien öe berichten van het Fran
sche blad „Matin" waarheid bevatten,
is men in Spanje niet van plan zich
veel van den duikbootenoorlog aan te
trekken. Naar het blad mededeelt,
rusten de Spaansche reeders hunne
schepen thans uit met motor-reddings
booten en zij zijn bereid hun schepen
te laten charteren door BritsGhe
reeders, mits voor de getorpedeerde
schepen andere worden teruggegeven.
Deze schepen zullen varen onder
Spaansche vlag. De Spaansche scheep-
kapiteins en zeelieden stemmen er in
de door Duitschland verboden
wateren te bevaren. Zij vragen hoo-
gere loonen, in verband met de
kansen die zij loopen, en verder
dringen zij aan op 't aanbrengen van
installaties voor draadlooze telegrafie
op alle schepen, die in verboden
zones varen.
Er is sprake van, alle schepen te
bewapenenen de quaestie of zü in
de verboden zone door Spaansche
oorlogsschepen zullen kunnen worden
gecon vooieerd is in overweging.
Uit Duitschland.
Ds voeding te Berlijn.
Men schrijft aan de N.Rott.Ct.
Een vertegenwoordiging der vak-
vereeniging te Berlijn heeft j.1. een
conferentie gehad met de autoriteiten
der stad op het gebied der voedings
middelen, ten einde een hoogere rant
soeneering voor de geheele bevolking
te verkrijgen. De conferentie werd
door demrykskanselier, den president
van bet Rijksvoeding departement,
den burgemeester van Groot-Berlijn
en zijne collega's der voorsteden, bij
gewoond.
Over het voornaamste van hetgeen
in deze zitting is voorgevallen, is in
een vergadering der Berlijnsche vak
verenigingen verslag uitgebracht.
De vertegenwoordigers hebben hunne
eischen om grootere rantsoenen ge
motiveerd met het argument, dat
thans breede kringen der Berlijnsche
bevolking een te geringen voeding
ontvangen.
De burgemeesters erkenden, dat
de bevolking der groote steden zich
thans in een noodtoestand bevindt.
De regeering zegde toe, zooveel mo
gelijk te zullen helpen. Aan de vak
verenigingen werd beloofd, dat voor
de eerstvolgende drie weken 100
gram vleeseh per hoofd méér dan
totnutoe verstrekt zal worden. Intus-
schen zal de voorraad aardappelen
nog eens worden opgenomen, en men
hoopt dat het mogelijk zal zijn, van
Maart af de portie aardappelen
weder tot 7 pond per hoofd en per
week te verhoogen.
Bij de daarop volgende discusiën,
waaraan da leiders der groote Ber
lijnsche vakverenigingen deelnamen,
werd medegedeeld, dat de toestanden
van het oogenblik, wat de voeding
betreft van dien aard zijn, dat de
grootste ontevredenheid onder de ar
beiders heerschi Slecht door de voe
ding zal men ernstige feiten kunnen
voorkomen.
De biotopen.
In verband met de sluiting der
bioscopen in verschillende Duitsche
steden met het oog op de kolenbe-
sparing, heeft de minister naar aan
leiding van een klacht der kino-ex-
ploitanten en filmfabrikanten be
kend gemaakt, dat hü het met dien
maatregel niet eens is en deze slechts
in het uiterste geval van nood mag
worden toegepast.
BINNENLAND.
Onze scheepvaart.
In de afgeloopen week zijn te
IJmuiden binnengekomen 5 Neder
landsche stoomschepen en vertrokken
8 Nederlandsche stoomschepen en 1
Engelsch stoomschip.
Do „Vondel".
Naar de directie der Stoomvaart
maatschappij .Nederland" mededeelt,
heeft zjj den gezagvoerder van haar
mail-stoomschip .Vondel", dat vol
gens bekomen orders thans op weg
is naar Norfolk (Virginia) en daar
binnen enkele dagen kan aankomen,
instructies geseind om van daar de
reis naar Java te vervolgen via het
Panamakanaal, 8an Francisco en
Honoloeloe.
Do „Batavier II" on do
„Prlna Handrlk".
In ons vorig nummer vermeldden
wij een bericht van de „N. Rott. Crt.",
waarin werd medegedeeld dat de
.Batavier II" en de .Prins Hendrik"
verbeurd verklaard waren. Dit is door
een nader bericht bevestigd. Hierin
wordt verder nog gemeld, dat op de
.Prins Hendrik" een Fransche koerier
was met voor New-York bestemde
zakken met Nederlandsche geldswaar
dige papieren. Reclamaties waren bij
het prtjsgerecht ingediend tot een
bedrag van ongeveer 5 millioen francs,
waarvan mevr. Lebaudy, de weduwe
van den .Keizer van de Sahara",
4,136,000 francs opeischte. Het prtjs
gerecht heeft de geldswaardige pa
pieren verbeurd verklaard en de
reclamanten in de koste» veroordeeld.
Do „Oldambt".
(Officieel.) Op 29 December j.1.
werd het Nederlandsche stoomschip
.Oldambt" door Duitsche zeestrijd
krachten aangehouden en opgebracht
naar Zeebrugge.
De minister van buitenlandsche
zaken heeft terstond, nadat hij hier
van had kennis gekregen, aan Hr.
Ms. gezant te Berlijn opgedragen, by
de Duitsche regeering inlichtingen
nopens deze opbrenging te vragen.
Uit het onderzoek naar het gebeurde,
inmiddels op last van den minister
van marine ingesteld bij den terug
keer van de opvarenden hier te landde
bleek, dat zich bij de opbrenging een
ernstig incident had voorgedaan. Het
vaartuig was, varende met een
Duitsche prijsbemanning en ónder
Duitsche oorlogsvlag, van de Belgische
kust uit door Duitsche strijdkrachten
beschoten, waardoor de eigen beman
ning en de prijsbemanning genood
zaakt waren geweest zich tot lijfsbe
houd in de booten te begeven. Een
der sloepen was tengevolge vaneen
in de nabijheid ontploffende granaat
omgeslagen alle opvarenden werden
ten slotte door te hulp gekomen
Duitsche torpedobooten opgenomen,
doch de 2de stuurman overleed korten
tijd, nadat hü aan boord was gebracht.
Een stoker had een granaatwond be
komen en moest met drie anderen, die
ten gevolge van het te water liggen
ongesteld waren, in Belgiö achter
blijven, waar z(j in een hospitaal
werden opgenomen.
Inmiddels deelde de Duitsche re
geering bü nota van 13 Januari j.1.
meee, dat het stoomschip „Oldambt"
naar Zeebrugge was opgebracht, ver
dacht van het vervoer van contra-
brande.
De minister van buitenlandsche
zaken droeg hierop aan Hr. Ms. ge
zant te Berlü'n op, onder overlegging
van het van Nederlannsche zijde op-
gemaaktproceB verbaal, aandeDuitsche
regeering opheldering te vragen
nopens de beschieting en daarbü de
bevreemding der Nederlandsche re
geering uit te spreken over het feit,
dat de Duitsche regeering niet alleen
had nagelaten om, gelük de Neder
landsche regeering verwacht had, uit
eigen beweging haar verontschuldi
gingen voor het gebeurde aan te
bieden, maar zelfs in haar bovenver
melde nota met geen woord er van
melding maakte.
Het Duitsche ministerie van
buitenlandsche zaken heeft hierop bü
nota d.d. 9 dezer geantwoord, dat het
vóór de ontvangst van het door de
Nederlandsche regeering overgelegd
proces-verbaal geen kennis had ge
dragen van het betreurenswaardig
incident, dat zich bü de opbrenging
van de Oldambt had voorgedaan. Het
terstond ingestelde onderzoek had de
lezing, gelük die van Nederlandsche
züde van het voorgevallene was
gegeven, bevestigd; de beschieting
was het gevolg van een misverstand
aan de Duitsche kustbatterü, die het
ten gevolge der weersomstandigheden
uit zün koers geraakte schip voor een
vyandelijken münlegger had aange
zien. De marine-attaché te'sGraven-
bage had op last van den admiraal,
commandant der Duitsche zeestrijd
krachten in Vlaanderen, de ouders
van den 2en stuurman van diens
droevig uiteinde verwittigd en hun
de betuiging van rouwbeklag en
leedwezen van den admiraal overge
bracht.
De Duitsche regeering verklaarde
het ongeluk, teweeggebracht door
overmacht en een noodlottigen
samenloop van omstandigheden, ten
zeerste te betreuren, te meer, waar
bet incident aan een onderdaan van
een bévriende mogendheid het leven
had gekost, en verscheidene anderen
aan iichamelük leed had blootgesteld.
De Duitsche regeering voegde hier
aan toe, dat zü niet zou gedraald
hebben aan de Nederlandsche regee
ring opheldering over het gebeurde te
verschaffen en haar oprecht leedwezen
uit te spreken, indien het voorgeval
lene haar tijdig ware gerapporteerd
geweest. Zij verklaarde zieh bereid
aan de nagelaten betrekkingen van
den 2en stuurman en aan de andere
gewonde of ongesteld geworden
schepelingen een schadeloosstelling
uit te betalen, indien de Nederland
sche regeering de uitkeering van
zoodanige schadeloosstelling passend
zou oordeelen.
Bunkeren In Engalscha haven».
Van Duitsche zijde wordt uit Sta-
vanger gemeld, dat de reederyen
aldaar de volgende nieuwe Engelsche
bepalingen ontvingen voor de leverin
gen van bunkerkolen. De Nederland
sche en Skandinavische handels
schepen die van de betrokken havens
na het inwerking treden van de
Duitsche zeeversperring zü'n vertrok
ken en in Engèland met een volle
lading goedgekeurde goederen aan
komen, krijgen verlof een kolen- of
cokeslading naar hun land mede te
Ingezonden Mededeeling.
EERSTE HELDËflSCHE BIOSCOOP
KANAALWEG 112.
Goedgekeurde goederen zün por-
phyrieten, veevoeder, levensmiddelen,
mynhout, garens, staal, enz.
Met ballast naar'Engeland komende
schepen krijgen verlof een lading
kolen of cokes naar hun land te
brengen, wanneer zü ttfee reizen met
kolen van Engeland naar een Franscbe
haven aan het Kanaal of ééne reis
naar een Fransche haven aan de Golf
van Biscaye maken.
Met een gedeeltelüke lading aanko
mende of op het oogenblik zonder
lading in Engeland liggende schepen
worden als schepen met ballast be
schouwd.
Bevrachte, thans in Engeland lig-
Vanaf 23 tot an mat 29 FEBR. 1917
Eerste olfloieele
NBderlandseheLeoBr-enVlaotfilin
Ingevolge opdracht van Z.E. den
Minister van Oorlog werd in Augustus
1916 aan de firma Alberts Frèrep (den
Heer W. Mullens) de opdracht ver
strekt tot het vervaardigen van een
Leger- en Vlootfilm.
De opnamen geschiedden onder
leiding van den kapitein E. H. van
den Akker, werkzaam bü den Chef
van den Generalen Staf.
Het doel van den film is om aan
het Nederlandsche Volk, aan de be
woners van onze Koloniën en aan het
buitenland een indruk te geven, dat
onze weermacht, met de haar ten
dienste staande middelen eene ver
gelijking met de buitenlandsche strijd
machten gerust kan doorstaan.
Te veel wordt vaak het oog ge
vestigd op datgene, wat buiten onze
landsgrenzen geschiedt, te breed wor
den dikwüls de eigen onvolkomen
heden uitgemeten.
Wanneer dan ook met dezen ilm
wordt bereikt, dat het zelfvertrouwen
van het Nederlandsche Volk wordt
verhoogd en dat tegenover het buiten
land de indruk wordt gevestigd, dat
ons volk er met allen ernst naar
streeft om züne weerkracht zoo hoog
mogelijk op te voeren, teneinde zijne
onzijdigheid te handhaven en zün
zelfstandig volksbestaan te verzeke
ren, dan is het doel van de samen
stellers ten volle bereikt.
.gende, schepen kunnen vertrekken,
wanneer zy door andere schepen van
dezelfde nationaliteit worden vervan
gen, die de genoemde verplichtingen
betreffende de reizen naar Frankrijk
aanvaarden.
Dit komt dus hierop neer, dat
neutrale schepen, die bunkerkolen
noodig hebben, deze slechts kunnen
verkrijgen indien zü met contrabande
geladen, voor EngelBche rekening, een
reis door het als gevaarlyk aange
geven gebied willen maken.
Llohtbrulboil Sohtuwanbank.
Blijkens bericht aan zeevarenden
is de lichtbrulboei welke het lichtschip
Schouwenbank op ongeveer 51° 42°
N.Br. en 1° 85\5 W.L. heeft vervan
gen, een roode lichtbrulboei met wit
ten breeden band, gemerkt S.B. too-
nende een wit vast licht met ver
duisteringen elke 10 sec., helder 7 sec.
Etn Zeppelin bovan ons land.
Uit verschillende plaatsen in het
oosten van ons land, o.m. uit Mook,
Grave, Gameren en Millingen komen
berichten over het waarnemen van
een zeppelin, die in oostelijke richtiDg
koerste. By Mook werd op het'lucht
schip geschoten, doch daar het zich,
op groote hoogte bevond, was de
trefkans gering.
Een Nederlandach ingenieur te
Scheveningen, die verscheidene jaren
te Berlün heeft gewoond en daar
meermalen proefnemingen met Zep
pelins heeft bügewoond, deelde aan
de „N. Ct." mede, dat hij Zaterdag
ochtend omstreeks 5 uur een Zeppelin
boven Scheveningen heeft gehoord.
Het geluid, dat zeer sterk was, kwam
uit zee en verplaatste zich snel land
waarts. Het luchtvaartuig bleef on
geveer tien minuten halverwege
Den Haag—Scheveningen kruisen en
ging toen in Noordelyke richting.
Omstreeks halfzes is het terugge
komen en daarna stierf het geluid
langzaam weg.
De waarnemer kon door den nevel
het luchtvaartuig niet zien, maar
zün geoefend oor onderscheidde zeer
duidelük het geluid van een Zeppelin.
Vergissing daaromtrent acht hü
buitengesloten, verklaarde hg.
Blijkbaar heeft dus het luchtschip
weer eens den kortsten weg, nl. die
over Nederlandach gebied, genomen.
Pstroltum-aanvoer.
Zaterdagmorgen te 5 uur is uit
Engeland den Nieuwen Waterweg
binnengekomen een boot van ie
American Petroleum Cy., de .New-
York", met 8000 ton petroleum.
0» kolinrantioansarlng dar
Induatria.
In verband met de beperking aan
de Industrie opgelegd, om niet meer
dan 75 der beweegkracht te ge
bruiken, van het quantum waarover
tot nu toe beschikt werd, zün de
directies der groote Nederlandsche
bladen overeengekomen, het Maandag
ochtendblad, dat sedert het begin van
den oorlog werd uitgegeven, niet
meer te doen verschynen. Verder zal
ook het getal bladzüden worden
verminderd.
De ^N. Rott. Crt." geeft nog aan
de schrüfluatigen onder de menschen
te kennen, dat door deze maatregelen
de plaatsruimte geheel noodig is
voor de verschillende berichten, en
dus ingezonden stukken slechts by
hooge uitzonderingen zullen worden
opgenomen. Ingeval zy meer dan 40
regels druks zouden beslaan, worden
zü in geen geval opgenomen.
Inlavarlng van Branan an Baonan.
Door de Provinciale Brood-Commis
sie in Noord-Holland is dd. 17 Febr.
de volgende circulaire aan de Burge
meesters in Noord-Holland gericht
Door Zyne Excellentie den Minister
van Landbouw, Nüverheid en Handel
werd mfj verzocht de inlevering van
tarwe, haver, gerst en boonen zooveel
mogelük te bevorderen.
In verband hiermede heb ik de eer
U te verzoeken aan de landbouwers
in Uwe Gemeente die nog graan of
'boonen in moeten leveren te doen
weten, dat zü deze artikelen, zoodra
het open water dit weer toelaat, zoo
snel mogelijk in zullen moeten leve
ren. Aan Uwe prudentie wordt over*
gelaten den datum van aflevering voor
de landbouwers in Uwe Gemeente te
bepalen, waarbü met büzondere om
standigheden door U zal kunnen
worden rekening gehouden. Echter
zal de datum van aflevering door U
niet later mogen worden gesteld dan
22 Maart e. k., tenzij door U met het
oog op zeer afwükende omstandig
heden verlof is gevraagd en verkregen
om dien datum voor bepaalde, met
name genoemde landbouwers, later
te bepalen.
In de bovengenoemde aflevering
zijn niet begrepende granen of boonen,
die den landbouwers voor de voede
ring van bun vee zyn gelaten, terwül
ook granen, bestemd voor den zaal,
mlta zü reeds daarvoor zün goedge
keurd, nog niet gevorderd behoeven
te worden.
Voorts is mü door den Minister
van Landbouw, Nüverheid en Handel
verzocht er algemeen de aandacht op
te vestigen, dat met het eog op de
tüdsomstandigheden en de onzeker
heid wat betreft overzeesche aanveer
van granen en veevoederartikelen ten
zeerste gewenscht is, dat deze door
landbouwers en veehouders met
uiterste zuinigheid vervoederd worden
en dat Züne Excellentie het tevens
wenschelyk acht er bij de landbou
wers, die granen of boonen van den
oogst 1916 nog onder hunne berus
ting hebben, nog eens op aan te
dringen, dat z<j deze met de uiterste
zorgvuldigheid behandelen.
Beleefd verzoek ik U daarom hierop
de aandacht van de landbouwers en
veehouders in Uwe Gemeente nog
eens in het büzonder te vestigen.
Onlustan In da Bataklandan.
(Officieel.) Bü het Departement van
Koloniën is ontvangen hef volgen
de telegram van den Gouverneur-Ge
neraal van Nederlandsch-Indië
.Een militaire patrouille is op het
eiland Samosir (Tobameer, Bataksche
hoogvlakte) door aanhangers van de
Perhoedamdam aangevallen. Onzer-
"'i geen verliezen, acht aanvallers
gedood".
Zeamllloiana naar Oaat-ladli.
Op de vraag van het Kamerlid, den
heer Hugenholtz, omtrent uitzending
van zeemiliciens naar Oost-Indië (in
gezonden 6 dezer):
Op 80 November 1916 heeft de
minister in de Kamer verklaard„dat
ik geen vrijwilligers meer derwaarts
(Oost-Indië) zou zenden, zonder dat
zü voldoende gerugsteund werden
door wettelijke maatregelen om te
voorkomen dat zü zich niet klakke
loos en onbezonnen zouden laten mee-
sleepen door een georganiseerde aktie
tegen het gezag."
Mag uit deze verklaring worden
afgeleid dat, nu bovenbedoelde wette-
lüke maatregelen in den vorm eener
wüzlging van het Crimineel Wetboek
voor het krügsvolk te water zün tot
stand gekomen, de minister van
verdere uitzending van zeemiliciens
naar Oost-Indië zal afzien, zoolang
hy de beschikking heeft over vrü-
willigere?
luidt het antwoord van den heer
heer Rambonnet, minister van marine
(ingezonden 17 dezer):
Naar aanleiding van de mü bü uw
schrüven van 6 dezer no. 209 toege
zonden vraag, ingediend door het lid
der Kamer den Hugenholtz, heb ik
de eer U Hoogedelgestrenge mede te
deelen, dat door de totstandkoming
van art. 92a van het Crimineel Wet
boek voor het Krijgsvolk te water,
de redenen vervallen zün, die in den
zomer van 1916 tot de uitzending
van zeemiliciens geleid hebben. Op
dien grond zal geen verdere uitzen
ding van zeemilliciens naar Oost-Indië
voor aflossing van vrüwilligera plaats
vinden, zoolang deze laatsten daartoe
beschikbaar zün.
Evenwel zal uitzending naar Oost-
Indie alsnog plaats hebben van die
zeemiliciens, die na voor uitzending
te zün aangewezen, zich door desertie
aan die bestemming hebben onttrok
ken, doch thans weder voor den'dienst
beschikbaar zyn en dit ter aflossing
van die zeemilicienB, die het vorige
jaar in plaats van de gedeserteerden
zün uitgezonden.
Diefstal In aan train.
Een makelaar is des avonds terwül
hü sliep, in den trein op het traject
Rotterdam—Delft van zyn portefeuil
le, inhoudende f 8000 aan bankbiljet
ten, beroofd. Te Delft hebben de die
ven den trein verlaten. De ledige
portefeuille werd in den wagen
teruggevonden.
Handal In kattaa.
Sinds enkele weken is op de markt
van levende en doode beesten (kippen,
eenden, honden, konijnen) en huiden,
die 's Zaterdagsmorgens aan den voet
enindeschaduw vandealoude Jacobi"
te Utrecht wordt gehouden, ook een
kattenbandel geopend kortelings
gedoode wel te verstaan die tegen
verschillende prüzen van fl.26 tot
f8, van de hand worden gedaan. De
kooplui, die natuurlük alle griezel op
dit punt hebben overwonnen in
tegenstelling tot den gelegenheids-
bezoeker van deze markt, die bü het
zien van een doode poes nog wel
even een bittere wrok in zich voelt
opkomen, hebben de beesten, die zü
ten verkoop aanbieden, meestal van
stroopers opgekocht (misschien ook
wel zelf gestroopt), zoodat aan dezen
handel, gelük men trouwens wel
gissen kon, steeds een obscuur geurtje
blüft hangen, behalve nog het eenigs-
zins lugubere, dat er al vanzelf aan
vastzit.
Geen wonder intusschen, dat men
den laatsten tüd vaker van spoorlooze
verdwüningen hoort dan vroeger.
En dat men lugubere vertelsels
verneemt en verhalen leest van zoo-
en zooveel kattenkoppen, die hier of
daar zün gevonden.
Wü hoorden ook al van iemand,
die vanmorgen naar de „kattenmarkt"
ging, om te zien, of hü zijn verdwenen
poes nog soms onder de „aangeboden"
beesten zou terugvinden.
En het volgende incident moet zich
eveneens reeds vanmorgen hebben
afgespeeld.
Iemand, die een geworgde kat in
een zak meevoerde, slaagde erin een
kooper te vinden. Vijf en twintig
stuivers was de koopsom, waarover
men 't eens werd.
Doch in den tüd, dat de twee
kooplui stonden te onderhandelen,
was poeslief, die blükba&r niet af
doend» was geopereerd, doch slechts
een tijdlang buiten bewuBtzün was
geweest, „bü"gekomen. had zün neus
buiten den zak gestoken enwas
ontsnapt.
De koopsom was al in handen van
den eigenaar, doch het verkochte
beest, blü met zün nieuwe vrüheld,
rende weg, en klom in een boom.
De kooper kon met zün portemon-
naie en een teleurgestelde facie in
letterlüken zin „den kat uit den
boom kyken".
De vroegere eigenaar was allerminst
van plan, de 25 stuivers terug te
geven. Hü redeneerde blükbaar die
binnen binnen, binnen binnen.
„Utr. Dagbl."
PLAATSELIJK NIEUWS.
TosnaslvsrsiRlglng „Tsvans".
De Heldersche Tooneelvereeniglng
„Tavenu", die reeds meerdere malen
haar krachten in dienst gesteld heeft
der liefdadigheid, kondigt voor de
eerste week van Maart weder eene
uitvoering aan waarvan de baten
bestemd zün voor de Heldersche
Vereeniging ter Bestrüding der Tuber
culose.
Donderdag 8 Maart wordt namelük
door deze vereeniging opgevoerd het
tooneelstuk „Het Instinct" van den
Vlaamschen schrijver Henri Kiste-
maeckers. Eenigen tijd geleden, ter
gelegenheid van het 12'/j jarig be
staan der vereeniging, voerde zü dit
ernstige, sympathieke tooneelBtuk
voor het eerst hier op. Het stuk
schetst het innerlyke conflict tua-
schen plicht en gevoel bü een dokter,
waarby tenslotte het „instinct"
het eenvoudige, natuurlyke plichts
gevoel; het wint. .Tavenu" zal met
dit zelfde stuk uitkomen te Haarlem
ter gelegenheid van den tooneel^ed-
Btrljd, uitgeschreven door de Kon.
Letterlievende Vereeniging „J. J.
Cremer" aldaar.
Aan de nieuwe instudeering van
het stuk is de laatste maanden alle
zorg besteed. De bekende auteur en
kunstcriticus, de heer J. B. Schuil,
heeft geheel belangeloos de leiding
der repetities op zich genomen. Door
ziekte van den heer Cohen, die een
der hoofdrollen speelde, heett het
Bestuur zich genoodzaakt gezien de
medewerking te verzoeken van den
heer Seger Klunk uit Rotterdam,
een der beste dilettant-tooneelspelers
van ons land en Voorzitter van den
Ned. Dilettant-Tooneelap. Bond.
Belooft dus deze opvoering een
zeer interessante te worden, de attrac
tie zal nog stijgen door het feit, dat
„Het Instinct" voorafgegaan wordt
door een éénacter van den heer Schuil
zeiven, getiteld „Doodenrit." Dit
stukje verplaatst ons hoe kan het
anders? in den rondom ons woe
denden oorlog en wel Donderdag
op Zaterdag 81 Juli 1914 in een
garnizoensplaats in Franscb-Lotha-
riogen. De schrüver zelf speelt er
één der hoofdrollen in. De vereeni
ging „Tavenu" heeft de première van
dit stukje.
Wü meenen met het bovenstaande
genoegzaam de aandacht te hebben
gevestigd op dezen zeer intereBsanten
avond. Wü drukken dan ook den
wensch uit, dat het Heldersche pu
bliek in grooten getale zal opgaan
om deze voorstelling bü te wonen
en daardoor de kas der vereeniging
te spekken.
HaRÉollRsclab „SirtRata".
Zaterdagavond gaf de Heldersche
Mandolineclub .Serenata" eene uit
voering onder leiding van haren
directeur, den heer L. B. M. Polak.
Een uitgebreid programma, vol af
wisseling, werd vlot en zonder haperen
afgewerkt.
.Serenata" heeft wel eens veel
minder goede uitvoeringen gegeven.
Er bleek yverig gestudeerd te zijn
en er bleek ook, in de spelcapaciteiten,
een aanwerkelüke vooruitgang te
zün, althans, de verschillende
nummers klonken aangenaam en de
nuances kwamen goed uit. Bü voor
beeld, die ballade .Seemans Loos";
hoe mooi deed daarin niet het diepe
geluid van mandola en guitaar! En
de piano- en orgelbegeleiding samen
werkte eveneens mede tot een fraaien
samenhang.
Behalve een viertal nummers van
de mandolineclub .Serenata", werd
door een strükkwartet een melodieuae
„Berceuse" van Hauser gegeven,
terwül .Eatudiantina" gerecruteerd
uit de groote club, een caprice ïmi-
tatif ten gehoore gaf, waarin zeer
duidelük het geluid van een molen
te onderkennen was.
Drie mandolinen en een mandola
gaven een melodie van J. Benoit, en
tot slot trad de heer Joh. Pala op
met een tweetal nummers voor viool,
die zeer in den smaak vielen, vooral
Wleniawsky's bekende „Mazurka".
De heer Pala werd kunstzinnig be
geleid door mejuffrouw Dol..
Na de pauze kwam een geheim
zinnig nummer. Aangekondigd als
„The two BobB in their phenomenal
musical sketch", bevatten zün onder-
deelen mysterieuse opschriften als
„The ghost of the violln", „That
mysterious Girl" e. d. En laat het
ons maar bekennen: onze vulpen
weigert al deze geheimzinnighedens
naar den aard te schetsen. Er kwam,
inderdaad, een geest ln voor, ook
een geholmzinnlge damemaar
er meer van te zeggen zon onbegonnen
werk zün.
Liever schrüven wij art. 5682168
van de krygsartikelen, die bü den
aanvang van het bal werden voor
gelezen, af: „Het Is ten strengste
verboden samenscholingen te houden
gedurende 't dansen van meer dan
8 personen bü de wet van 81 Febr.
(Held. Courant No. 11)".
Nietwaar?Met een dergebjk verbod
moet een bal wel slagen. En nu
spreek ik nog niet eens van al de
lampions, die in de zaal hingen, want
de directie van „Casino" mag niet
veel licht meer branden en nu vond
men er dit op.
Zoo is er genoeglyk, zü het wat
kort, gedanst en zette men des
Zondagsmiddags de plechtigheid, ln
den vorm van een thé, voort
Err av«RtRurl|k« ralt.
„Ais Iemand verre reizen doet
Dan kan hü wat verhalen".
Zoo luidt het oude liedje. Maar
wel niemand heeft ondervonden wat
onze stadgenoot, de heer Ambriola,
op zyn zwerftochten ondervond. En
dat hy voorloopig er niets van hebben
moet om weer aantemonsteren, zal
niemand hem kwalük nemen.
Reeds ten vorigen jare was de heer
Ambriola op een züner reizen door
de Engelschen gevangen genomen
en verbleef hy eenige maanden in
een Engelsche gevangenis. Maar dat
was nog maar een kleinigheid bü
wat hem in Noorwegen te wachten
stond.
Onze stadgenoot bevond zich in
November aan boord fan het s.s.
jlvanhoo" op weg van Archangel
naar Huil, toen dit schip aan de
Moermansche Kust getorpedeerd
werd door den Dultachen onderzeeër
U 56. Het schip, met hout geladen,
bleef echter dryven en eerst na een
groot aantal schoten afgegeven te
hebben, slaagde de 56 er in de
Ivanhoe" te doen zinken.
De bemanning werd aan boord van
den onderzeeër genomen, en zou aan
de Noorache kust worden geland.
Aldaar aangekomen, vond de U 66
daar drie booten, die, naar men
meende, Noorache torpedobooten wa
ren. De bemanning van de getorpe
deerde „Ivanhoe" kreeg bevel zich
gereed te maken om aan wal te gaan.
Op 100 meter afstand van de torpe-
booten gekomen, heschen de Duit
schers eeu signaalvlag en wachtten
op antwoord. Het antwoord kwam in
den vorm van granatende torpedo
booten waren Russen. Aanvankelijk
dachten de Duitschers nog, dat ook
Noorwegen in den oorlog betrokken
was.
De Russen schoten raak, wpntna
drie schoten was de mast neer, en in
de tanks groote gaten. De 66 moest
een heenkomen zoeken en dook met
razende snelheid naar beneden. Iu S
seconden dook ze 70 M. naar beneden.
De bemanning, ook de schipbreu
kelingen van de „Ivanhoe" moest
op handen en voeten „vooruit" krui
pen. Toen na een paar uur de boot
wat meer balans kreeg en de schade
opgenomen kon worden, viel deze
nog al mee.
Na op de Noorsche kust geland te
zün, - ging de heer Ambriola op een
passagiersboot naar Trondjem. Tier
weken is hg daar onder dokters-
handen geweest, en eenige weken
na zün herstel monsterde hü op de
,Neptun", van Bergen.
Op een goeden dag kwamen twee
rechercheurs aan boord van de „Nep-
tun", die te Bergen lag, arresteerden
onzen stadgenoot, en brachten hem
□aar Trondjem terug. Aldaar werd
hü door de politie in verhoor ge
nomen, en bleek dat hg van spion-
nage verdacht werd. Een zekere
Julius Eckbohm, met wien Ambriola
in het Zeemanshuis had gelogeerd,
had hem een brief ter bezorgiDg
gegeven, en deze brief, die was
achtergebleven in het Zeemanshuis,
was de aanleiding geweest tot zijne
arrestatie.
Drie weken lang is onze plaats
genoot gevangen geweest Hü had
het uitstekend ln de gevangenis,
kreeg best eten en drinken, vruchten,
tabak, cigaretten etc. En mocht ein-
delük, door een detective vergezeld
naar de Deeniche grens vertrekken.
Echter werd hem verboden ooit weder
in Noorwegen te komen.
Over Denemarken en Duitschland
is de heer Ambriola weder naar ons
land teruggekeerd on heeft voorloopig
van 't varen genoeg.
Ingwxonden mededeeling.
firuiuiii in oedi gnoontin
maakt u gezond.
Als GIJ verschünselen van nier
zwakte hebt, zooals waterstoornissen,
onzuiver bloed, rheumatiek, ischias,
spit, niergruis of -steen, rugpgn of
onnatuurlüke vermoeidheid, beproef
dan de nieuwe Foeter's methode:
Geef rust aan uw gestel door minder
vleeseh, thee, koffie of opwekkende
middelen van welken aard ook te ge
bruiken, en drink meer water en meer
melk. Vermüd te veel inspanning on
zorgen. Geniet meer frisBche lucht,
slaap en lichaamsoefening in de bui
tenlucht. Breek onmiddeljjk met alle
twijfelachtige gewoonten.
Deze verstandige methode is goed
voor elk, maar men kan natuurlijk
niet verwachten, dat de nierzwakte
zonder verdere hulp verdwünt. Zieke
nieren vereischen behalve zorg een
niergeneesmiddel.
Mochten uw nieren verzwakt zün
sof worden, herinner u dan Foster's
Rugpün Nieren Pillen, het speciale
geneesmiddel dat de nieren regelt
zooals laxeermiddelen de ingewanden
regelen. Foster's Pillen en Foster's
Betere Gezondheid methode passen
allen mannen en vrouwen, oud en
jong die reden hebben om hun
nieren te verdenken.
Wacht u voor namaak, elke echte
doos draagt de handteekening van
James Foater. Foster's Rugpün Nieren
Pillen zün te den Helder verkrjjgb.
bü Alb. ten Klooster, Keizerstr. 99.
Toezending geschiedt franco na ontv.
v. postwissel h f 1.76 p. doos of
f 10.- p. zes doozen. (42)