COURANT
BEMEENIERAAD VAN HELDER,
l»o. 4741
DONDERDAG 22 FEBRUARI 1917
48e JAARGANG
DE OORLOG.
De legerberlchten van
20 Februari.
fan het W e s t e 1 Ij k front.
>iaafwachting van den grooten
slag, die eerlang op het Westelijk
front zal worden geleverd, duren de
kleine gevechten voort. Althans wordt
vu Duitsche zijde 'gewag gemaakt
var. verschillende aanvallen.
oo ondernamen de Engelschen
velschillende voorwaartache bewe
gingen, o.m. ten W. van Measines
ei; op den N. oever van de Ancre.
Eet vry sterken aanval werd door
dt Engelschen op Zaterdag jl. onder
nomen. Op een front van 6 K.M.
werden 3 vijandelijke divisies in het
vuur gebracht. De ho9ve Moulin, een
ruïne op den N. oever van de Ancre,
et do omgeving daarvan waren het
tooueel van verbitterde gevechten,
die tengevolge hadden, dat de stel
lingen in handen der Engelschen
werden gelaten.
ihï den nacht van 17 op 18 Febr.
was er ook levendige actie op het
Belgische front. Drie aanvallen in
de 'itreek van Yperen mislukten.
Ten Z. van le Transloy werd een
steunpunt der Engelschen overrom
peld De uit 30 man bestaande be
zetting werd gevangen genomen.
uok op het O o s t e 1 ij k front
hebben hier en daar kleine gevechten
plaats. H3t Russische communiqué
maakt melding van het afslaan van
vijandelijke aanvallen in de streek
vau Slaventine, terwijl de Duitsche
berichten spreken van overvallen,
waarbij eenige gevangenen werden
gemaakt.
Uy het Roemeensche front
brachten de Centralen hun stellingen
in 'iet Slanicdal eenigszins vooruit.
Ten 2. van Smotree werd een Rus
sisch blokhuis opgeblazen. Verder
patroiiillegevechten, o. a. b|j Focsani,
waarbij 11 man gevangen genomen
weróeQ en drie machinegeweren en
eer m|jnwerper door de Centralen
werden buit gemaakt.
berichten van het Italiaan-
sch«j Ooatenrijksche front
maken melding van verscheidene
gewone artilleriegevechten. Bovendien
sprake het Italiaansche communiqué
va' jen vry hevigen aanval der
Oostenrijkers op de hoogvlakte van
Aaiagu, die aanvankelijk succes had.
Na irwoede gevechten van man
teges> man werden de aanvallers
ecbrw teruggeworpen.
Ou duikboot- on nWJnoorlog.
\ii Christiania wordt gemeld, dat
ni«: minder dan 6 Noorsche schepen
getorpedeerd werden, en wel de
stoo-fisehepen „Torgnyt" (734 ton),
„Dalb*attie (1827 ton), „Rutenfttll"
(17*. ton), „Cabo" (1254 ton), „Juno"
(241? :on), en „Verdens Gang" (510
tor. Laatstgenoemd schip was opweg
vat- ?sland naar Italië met een lading
viatx
U verschillende Engelache berich
te' wordt alle mogelijke moeite ge-
dau om aan te toonen dat het
duikisyotengevaar, niet veel heeft te
bek jfeenen.
f .fdert het afkondigen van den
iuikbootoorlog, zegt thans weer een
bericht uit Londen, bevat het Duit
sche Iraadtooze nieuws vage, snoe
vende berichten over de verlamming
van de koopvaardij der geallieerden
en meer in het bizonder van Engeland,
alsmede over de aanzienlijke stijging
van het aantal Duitsche duikbooten.
Mer.>. ïtiag echter vragen, waar die
duikbooten dan wel zijn. Van 1 tot
14 februari zijn in de havens van
he! Tereenigd Koninkrijk 4058 Brit-
sche schepen, 227 schepen van
Eugeiand's bondgenooten en 497
onzedige schepen binnengeloopen, te
zaiD6n dus 4777; dat is dagelijks
gemiddeld 341. Uit de havens van
hel 7er. Koninkrijk z|jn in dat tijd
perk vertrokken 3928 Britsche sche
pen, 225 schepen van Eugelands
bondgenooten en 361 onz|jdigeschepen,
tezamen dus 4514.
In deze getallen zijn niet begrepen
visschers- en kustvaartuigen, noch
schepen van minder dan 100 ton.
Als men het aantal in den grond
geboorde schepen vergelijkt met het
aantal aangekomen en vertrokken
schepen, dan blijkt dat gedurende de
twof weken van 1 14 dezer nog
geen percent van laatstgenoemd aan
tal tn den grond is geboord.
Hen moet echter in het oog houden,
dat In de Duitsche berichten gesproken
wordt van het in den grond boren
van verschillende groote vijandelijke
schspen, die in de Engelsche berichten
ni6ï worden vermeld. Zoo wordt in
dn Duitsche mededeeling van den
20f?ren o.m. melding gemaakt van
de vernietiging van een groot Itali-
aanscn troepentransportsehip, twee
gewapende stoomschepen van 3000
en -AOO ton, het Italiaansche stoom-
schi lOceania (4217 ton), het Fran-
sch* stoomschip Mont Vantaux (8233
toró en het Fransche zeilschip Aphro-
dltfl (800 ton).
'De Vereenigde Staten en
Dultschland.
Naar de Times" mededeelt, is het
doe.' van president Wilson om voor
den «en Haart een beslissing te vra
gen van het congres (waarvan op ge
noemden datum, de zittingsperiode is
afgeloopen), waarbij^ hem machtiging
wordt verleend, tot het doen van
stappen, om den levens en eigen
dommen van Amerikanen buitengaats
te "«schermen. Het zou dan niet noo
dig z|jn het nieuwe congres tot een
buitengewone voorjaar» zitting op te
roepen, tenzij een oorlogsverklaring
n» Jlg mocht z|ju. Want die kan de
president niet zelf uitvaardigen, en
ook kan h(j daartoe niet bij voorbaat
gemachtigd worden.
De „Times" verwacht dat, zoo Wil
son zou geroepen z|jn de macht, die
hem na een hevig debat, ongetwijfeld
zou worden verleend, uit te oefenen,
h|j beginnen zal met de bewapening
van Amerikaansche schepen. Mocht
dan een Duitsche duikboot met zulk
een gewapend Amerikaansch schip
in gevecht raken of het in den grond
boren, dan zouden, naar zijn meening,
de verdedigingsmaatregelen moeten
worden uitgebreid, en zou dan
Amerikaansche vloot worden opge
dragen de Amerikaansche schepen te
convoyeeren en wellicht den handel
met-Europa te beveiligen.
Naar de „Daily Tel." evenwel
mededeelt, zouden de Amerikaansche
schepen, die tot nu toe in de havens
bleven, zich gereed maken om naar
de verboden zóne te vertrekken.
Hetzelfde blad meldt, dat maat
regelen waren genomen, om
Amerikaansche schepen te bewape
nen. Bijzonderheden over de be
wapening konden niet worden mede
gedeeld, maar wel is bekend, dat
kanonnen zullen worden geplaatst
op voor- en achtersteven en mid
scheeps. Vóór het vertrek dezer
schepen zal echter een officieels
mededeeling daarover verschijnen.
Fransche bladen vernemen verder
uit NewYork dat de Amerikaansche
stoomschepen „Orleans" en „Roches-
ter", wier vertrok was vertraagd, Zon
dag toch z|jn uitgevaren met bestem
ming naar een Europeesche haven.
Zij worden naar men weet, in de
Ver. Staten beschouwd als proef-
schepen, om den ernst der Duitsche
duikboot-blokkade te toetsen.
Een nadere bevestiging van dit
bericht is nog niet ontvangen, zoodat
men goed zal doen het onder voor
behoud aan te nemen,
Intusschen gaat men in de Ver
eenigde Staten voort met het nemen
van verscheidene maatregelen voor
het geval het tot een oorlog mocht
komen.
Volgens een telegram van de
Köln. Ztg. heeracht er op het gebied
van militaire voorbereidingen en van
kustbescherming groote bedrjj vigheid.
Naar het heet, zal de haven van
New-York worden voorzien van
dichte netten, die 'b nachts te water
gelaten zullen worden. Ook ia aan
geen schip toegestaan 's nachts
binnen te varen.
Uit Dultschland.
Een ernstige ontploffing.
Naar de Hamburgsche bladen mel
den, heeft de vorige week te Quick-
born (Sleesw|jk-Hollstein) eene ont
ploffing plaats gehad in eene muni
tiefabriek, ten gevolge waarvan 105
meisjes, die daar werkzaam waren,
het leven verloren.
BINNENLAND.
De belemmering van onze
scheepvaart.
De N. Rott. Ct. bespreekt in een
scherp artikel de nieuwe Engelsche
bepalingen inzake de bunkerkolen.
Wat deze Hngelsche eischen, de
vaarten door vijandelijk gebied be
treft, zegt het blad, daarover kan
men denken zoo men wil. De Duit
sche duikbootoorlog is onrechtmatig
en onmenschel|jk, en het feit, dat
onze schepen soms gedwongen wor
den, zich in het gevaarlijk gebied te
begeven, doet aan de onrechtmatig
heid der Duitsche oorlogvoering niets
af. Maar dit belet ni6t dat die oorlog
gevoerd wordt, en dat Dultschland
ondaDks alle protesten daarvan niet
wenscht af te aien. Aan de „Ootmar-
sum" en de „Trompenberg" is het nog
weer bewezen. De Engelsche regee
ring heeft er dus mee rekening te
houden. „Vijfentwintig schepen, be
laden met veevoeder en kunstmest
stoffen, worden door de Engelsche
regeering in Engelsche havens vast
gehouden" -Dat wil dus zeggen, dat
de Engelsche regeering zie boven
25 Nederlandache schepen eischt,
de kans van het lot der „Oot-
marsum" en der „Trompenberg" te
deelen. Zeg van het vernietigen van
die beide schepen zooveel kwaad gij
wilt ook w|j hebben er geen goed
woord voor over maar orkendan
tevens, dat de Engelsche eiscb, in
dien hfi werkelijk is gesteld, is een
onzedelijke eisch waarbij met de on
miskenbare feiten geen rekening
wordt
De vaart op Oost-IndiB.
De stoomschepen Goentoer, Rind-
jani. Wilis (liggende te Bergen) en
Ophir (binnen kort van Rotterdam
vertrekkende) van den Rotterdam-
sche Lloyd, zijn aangewezen voorde
de vaart uit, Ned. Indié naar San
Francisco, vice versa.-
De uit Ned. Indiö terugkeerende
stoomschepen van den Rotterdam-
schen Lloyd zullen, naar de „N. R. Ct."
verneemt voorloopig opgelegd wor
den.
Twee Nadarlandscha stoomschepen
getorpedeerd.
Omtrent het in den grond boren
van de stoomschepen „Trompenberg"
en „Ootmarsum" wordt nader gemeld,
dat de opvarenden door een Noorsch
stoomschip werden opgepikt.
Beide schepen waren uitgevaren
om in Amerika een lading voor de
Nederlandsche regeering in te nemen.
Thans waren zfi op weg van Cardiff
naar Las Palmas met een lading
kolen voor Engelsche rekening.
Broodrantsoen.
Naar het Haagsche CorreBponden-
tiebureau verneemt is het bericht,
als zou thans reeds vaststaan, dat
bij de eerstvolgende uitdeeling van
broodkaarten het broodrantsoen zou
moeten worden teruggebracht tot
250 gram, volkomes uit de lucht
gegrepen.
Steenkool.
In zake het vervoer van steenkool,
enz., uit Duitschland naar ons land
ontleent de Nieuwe Ct. aan deVoss.
Ztg.
In overleg met de Duitsche regee
ring werden te dien einde te 'a Gra-
hage twee transport-centrales opge
richt, een Duitsche en een Neder-
landsche, die samen werken. Daar
wij om bekende redenen slechts over
een beperkte hoeveelheid rollend
materieel kunnen beschikken, heeft
de Nederlandscbe regeering zich be
reid verklaard, de wagens, die noodig
z|jn voor het vervoer van kolen, staal
en ander door Duitschland te leveren
materiaal, te verschaffen. Zy zal ook
de noodige schepen naar de daarvoor
in aanmerking komende havens van
de nederrjjnsche kolenmijnen zenden.
Bovendien heeft men er over gedacht,
een voldoend aantal werklieden voor
het lossen van de vrachten beschik
baar te stellenin het onderhoud van
dit personeel zou dan door de Neder-
landsche regeering worden voorzien.
Yolgens deze basis moet en zal het
gelukken Nederland de noodige hoe
veelheid kolen, enz. te verschaffen.
Petroleum.
Naar de „Tel." van bevoegde zfide
verneemt, blijft, ondanks den jongsten
aanvoer van petroleum met de „New
York" en „La Campine", zuinigheid
in het petroleumverbruik géboden,
Binnen enkele dagen wordt weer
nieuwe aanvoer met hets.s. „Ocean"
verwacht.
Geen nieuwe aanplant van
tabak op Java.
(Officieel). Aangezien een half milli-
oen balen Java-tabak, ter waarde van
ODgeveer 60 millioen gulden, welk
artikel zeer vatbaar is voor spoedig
bederf, thans nog op verscheping
wacht, heeft de gouverneur-generaal
den residenten der gewesten, waar de
bevolking tabak verplant, last gegeven
het daarheen te leiden, dat met den
aanplant van tabak zoo spoedig mo
gelijk wordt opgehouden en in stede
daarvan andere gewassen verbouwd
worden.
Duurtebijslag spoorwegpersoneel,
De directies van de S. S. en van
de H. IJ. S. M. hebben aan vertegen
woordigers van de categorische bon
den uit het personeel meegedeeld,
dat allen van 18 Maart a.s. af 25
cent per week meer zullen ontvan
gen en de gehuwden mat kinderen
daarenboven voor elk kind beneden
den leeftijd van 16 jaren 80 cent per
week, tot een maximum van 8 kin
deren voor weduwen-wachteressen
met kinderen zal een afzonderlijke
regeling worden getroffen.
Bepleit werd deze verhoogingen
eerder dan 17 Maart te doen ingaan,
maar dat stuite op onoverkomelijke
bezwaren van de z|jde der directies.
(„N. R. Ct.")
Do aardappelnood.
Te Amsterdam heeracht de laatste
dagen volslagen gebrek aan aard
appelen. Dinsdag echter was er
eindelijk weer aanvoer van 87 wagons.
Maar de distributie ging nog niet
van een leien dakje. Het is te be
grijpen, zegt het Handelsblad, dat
e huismoeders met haar 'bonboekjea
op zak zoo vroeg mogelijk getracht
hebben zich van den haar toegewezen
voorraad te verzekeren.
In lange, lange rijen stonden de
vrouwen voor de winkel, of we
kwamen in den Jordaan, in het
Muiderpoortkwartier, of in de Joden
buurt, 't was overal hetzelfde be
treurenswaardige schouwspelhon
derden en honderden huismoeders,
mannen en kinderen in rijen van
drie, vier of v|jf ai naar de breedte
van het trottoir het toelieten voort
durend groeide de stoet.
De winkeliers, die aardappelen
hadden ontvangen, konden hunne
klanten helpen: zes koopers, soms
ook een paar meer werden dan
tegelijk door politieagenten in de
winkelruimte gelaten, de deur ging
op slot, en de groote, aangroeiende
massa die buiten stond bleef niet
anders over dan maar weer te wachten
en te wachten totdat straks misschien
haar de portie, waarop zij volgens
bonnetjes recht hadden, zou
worden toegemeten.
Het was dan wel droevig als,
nadat de helft of een minder gedeelte
nog van de wachtenden waren ge
holpen, het bordje „Regeeringsaard-
appelen uitverkocht" voor het raam
werd gezet. Toch bleef er wel niets
anders over dan maar te berusten
en zoo gauw mogelijk zich aan te
sluiten bij een andere rij in dezelfde
straat of een straat verder, een rij
die ook alweer uren stond te wachten.
Om twaalf uur 's middags was in
verschillende volksbuurten een zeer
groot aantal winkels nog zonder
aardappelen.
„Om drie uur werden ze verwacht",
heette het by den een; „de kruier
is onderweg", verklaarde een ander
maar er waren er ook die absolunt
geen tijd konden opgeven, die zelfs
niet wisten of en wanneer de aard
appelen konden komen. En die aard
appelenhandelaars sloten dan maar
hunne winkels en de menschen
bleven buiten wachten in de hoop,
dat ze toch eindelijk wel zouden
worden geholpen. Het Marktwezen
had toch immers dezer dagen bekend
gemaakt, dat er Dinsdag en Donder
dag en Zaterdag op de bonnetjes
regeeringsaardappelen te krfigen zou
den zjjn. Hoe moest dat nu?
Ja, inderdaad, hoe moest dat nu?
W|j hebben het ons ook afgevraagd,
telkens wanneer wij de drommen
wachtenden zagen, die in hoofdzaak
dan toch wel tot de vrouwen uit de
arbeidende klasse behoorden, waar
men niet zelden om twaalf uur het
middagmaal gebruikt. En 't ligt voor
de hand, dat in de meeste huishoudens,
waarvan nu een der leden stond
opgesteld in de file, de goede gang
van zaken toch wel in 't ongereodo
'moet zijn geraakt.
Wjj hebben ons voor nadere infor
maties tot het bureau van het Markt
wezen gewend. Hoeveel aardappelen
heden waren aangekomenmen
wist het niet.
Wanneer in deze week opnieuw
aardappelen beschikbaar werden ge
steld Men wist het niet.
Men wist alleen, dat de distributie
in vollen gang was.
Nu, dat hebben w|j ook gecon
stateerd
(Hbl.)
Rara fabrikanten.
Maandag moest voor het Leidsche
kantongerecht verschenen een twee
tal jongelui: Dirk Corn. en Corn.
Dirk van den Vijver resp. 19 en 20
jaar, omdat zfi hunne fabriek te
Rtjnsburg, een groentenzouter|j en
mosselkoker|j voor export, niet vol
gens de regelen der Arbeidswet had
den ingericht. Er werden hun niet
minder dan negen overtredingen
dienaangaande ten laste gelegd. Er
waren tijdens de verbaliseering niet
minder dan 71 werklieden werkzaam
en er was o.a. een electrische motor
van 25 paardekracht in werking ge
steld.
Beklaagden waren niet verschenen,
doch de kantonrechter, mr. Klein, die
blijkbaar een onderzoek in loco had
ingesteld, deed er een leelyk boekje
open. De heeren die zelf bontjassen
droegen en autotochten maken, maken
volgens hem van koolstronken en
ander groentenafval vatgroenten en
van de gekookte mosselen heerlijke
marmelades, die zy in Duitschland
tegen goede prijzen van de hand doen.
Dit geeft hun echter volgens den
waarnemenden ambtenaar van het
O. M. mr. A. I. Fokker geen vrijbrief
om met de wetten der volksgezond
heid ook de Arbeidswet met de voeten
te treden en daarom vroeg hjj een
totaal bedrag aan boeten van f900.
2000 gulden beloonlng.
Een belooning van f2000 is door
den officier van justitie te Rotterdam
uitgeloofd voor dengene of degenen, die
zoodanige aan wijzigingen kan of kun
nen geven, dat z|j leiden tot opspo
ring en inbeslagneming van het op
5 Jan. 1917 gestolen geldelijk bedrag,
groot f 54.000 uit do brandkast van
den ïtappendienst te Rorterdam of
een aanmerkelijk gedeelte daarvan.
op Dinsdag 20 Fsbraari 1917.
Afwezig de heeren Over de Linden,
Spruit en Zander.
De notulen der vorige vergadering
worden goedgekeurd.
Aan de orde z|jn:
Ingekomen stukken on mededeillngen.
II. Goedkeuring van:
a. hot 8e suppletoir kohier der
Plaatselijke Directe Belasting naar
het inkomen, dienst 1918;
b. het 8e kohier van de belasting
op de honden, dienst 1916;
het 10e kohier van schoolgeld-
heffing, dienst 1916 en het le, 2o en
kohier van schoolgeldhefflng,
dienst 1917
d. het Raadsbesluit van 20 Sep
tember 1916, tot heffing der belasting
op het gedistilleerd.
2. Dankbetuiging van het Hel-
dersch Drankweercomité voor het
verleend Bubsidie van f100.—
Bericht van de Kamer van
Koophandel en Fabrieken, dat tot
haar Voorzitter en Vice-Yoorzitter
zijn herbenoemd, onderscheidenlijk
A. Kolster en W. H. Burgers.
4. Berichten van aanneming der
benoeming van:
J. P. Sweering, D. Bakker en
M. Grunwald, als leden der Commissie
tot Wering van schoolverzuim.
b. .C. Veentjer en Th. J. van Pien-
broek, als onderwijzeressen aan
school 6.
5. Beslissing van Gedeputeerde
Staten op het bezwaarschrift tegen
den aanslag in de plaatselijke Directe
Belasting naar het inkomen, dienst*
1915 van A. van der Sluis.
1-5 voor kennisgeving aange
nomen.
6. Adres van de Afdeeling Helder
van den Algemeenen Nederlandschen
Bond van Arbeiders(sters) in het
bakkers chocolade- en suikerbewer-
kingsbedr|jf, houdende verzoek om
toekenning aan de broodbezorgers
voor het uitreiken én weder in ont
vangst nemen van broodkaarten van
3 ets. per couvert.
De Voorzitter deelt mede, dat
met het Distributiebureau overeen
gekomen is voor het uitreiken 5 cents
te eischen. Worden de kaarten afge
haald dan vervalt deze regeling.
7. Adressen van J. P, de Graauw
en 1110 andere ingezetenen, van
Robertson en 12 andere hotel
houders en van de Nederlandscbe
Vereeniging van kermisvakgenootea
..Ons Belang", houdende verzoek niet
tot afschaffing der kermis over te
gaan. (Zie Held. Crt. 17 Febr.)
De Voorzitter deelt mede, dat
dit in behandeling zal worden ge
nomen tegelijk met het betreffende
voorstel van den heer Adriaanse tot
afschaffing der kermis, hetwelk thans
om prae advies in handen van B. en
W. is geBteld.
Commissie van Toezicht op het
Middelbaar Onderwijs.
III. Verzoek van B. van Utteren,
als lid der Commissie van Toezicht
op het Middelbaar Onderwijs eervol
ontslag verzoekende.
Onder dankzegging voor de bewe
zen diensten eervol verleend.
Schoolvosdlng en (of) schooHcleedlng.
IV. Voorstel met betrekking tot
het van gemeentewege verstrekken
van voedsel en (of) kleeding van
schoolgaande kinderen.
De heer De Zwart zou willen
vooratellen om dit thans aan te houden
en de rapporten hieromtrent aan de
raadsleden ter bestudeering toe te
zenden. De winter is thans toch
grootendeels verstreken, zoodat
dezen winter niets meer van komt.
De heer 'Biersteker vindt het
beter B. en W. uit te noodigen gevolg
te geven aan het algemeen verzoek,
waarin gezegd wordt door de hoofden
van scholen, dat het moeilijk te
beoordeelen is in hoever een kind
ondervoed is. Spr. meent dat dit
vruchtdragender zal z|jn dan het in
druk rondgeven der rapporten, die
toch alle dezelfde conclusie bevatten
en opgesteld z|jn in overleg met
andere hoofden. Uit een onderzoek
zal het best kunnen blijken de kwestie
der ondervoeding.
De heer De Zwart zegt, aan
vankelijk hetzelfde te hebben gewild.
Als we de rapporten der hoofden van
scholen nagaan, dan zou daaruit
blijken, dat die heeren, aan de hand
der wet, het niet noodig achten
kleeding en voedsel te verstrekken.
Spr. kan zich in zoover hiermee
vereenigen. Maar daarnaast zou hy
toch ook de rapporten in druk willen
geven. Spr. heeft weer het oog op
dat van den Armenraad om de eigen
aardige conclusies, die daarin vaak
worden getrokken. In ieder geval
ontraadt spr. eene beslissing in het
huidige stadium der zaak.
De heer Adriaanse zou toch
gaarne zien, dat de Raad in beginsel
medeging met hetgeen B. en W. vra
gen. Zij vragen om met het bestuur
der Vereeniging „Kindervoeding" in
onderhandeling te treden en de tijds
omstandigheden pleiten ook daarvoor.
De heer Biersteker heeft er
niets tegen, w|jst er echter op, dat
het z.i. een gunstig teeken is, dat
niettegenstaande de tjjdsomstandig
heden, de rapporten oordeelen, dat
tot voeding en kleeding nog niet
behoeft te worden overgegaan. Aan
die gedrukte rapporten hecht spr.
niet zooveel waarde.
De heer De Zwart zegt, datz|jn
voorstel om het punt van de agenda
af te voeren geschiedde in de eerste
plaats om een de,bat te vermijden.
De heer Adriaanse echter, die den
vorigen keer spr. uit beginsel be
streed, verdedigt nu het principe van
B. en W. Spr. wil dan zijnerzijds
wel zeggen, dat h|j deze bekeering
verdacht vindt. B. en W. stellen iets
iets voor, dat in lijnrechten strijd is
met een besluit van den Raad. Als
B. en W. nu op het oogenblik voedsel-
verstrekking of kleeding niet noodig
vinden, moeten ze ook geen subsidies
geven aan eene vereeniging. Oor
spronkelijk. is besloten in principe
school voeding en (of) kleeding te
geven. De zaak is toen aangehouden
ter verkrijging van gegevens. Spr.
betwijfelt of de juiste gegevens wel
verstrekt z|jn, waar in de rapporten
staat, dat geen voeding noodig is.
Men heeft het oog gehad op lieden,
die in deze dagen wat meer verdienen
dan vroeger het geval was. Daar
door verdoezelt men de zaak waar
het om gaat. Het principe, dat in
den Raad geuit was, zat de heeren
in den weg. Spr. weet, dat het Arm
bestuur soms tot 70 paar klompen
verstrekt, en zoo z|jn er meer dingen,
die niet in cijfers zijn onder te bren
gen, maar die wijzen op de nood
zakelijkheid van wat spr. betoogt.
De heer Adriaanse vindt het
niet aardig, dat de heer De Zwart
hem verdacht maakt. Hoewel niet
bestrijdende het voorstel De Zwart,
heeft spr. gezegd toch gaarne óók
het voorstel B. en W. te erkennen.
Spr. bedankt voor de taktiek om
maar kleeding etc. toe te kennen,
of z|j noodig is of niet. De Raad
heeft den toestand langs ambtelijken
weg onderzocht. Voor allen is het
resultaat eene verrassing, behalve
voor den heer De Zwart zeiven. Spr.
standpunteerst particuliere hulp en
pas in het laatste, als die tekort
schiet, gemeentelijke, is nog het
zelfde. Maar om nu maar te geven
noodig of niet, vindt spr. niet goed.
De heer De Ven is het eens met
den heer De Zwart als hij zegt, dat
de Raad zich in beginsel heeft uit
gesproken vóór de schoolvoeding en
kleeding. Maar de heer De Zwart
vergist zich als hy meent, dat toen
ook gezegd is hoe die zou moeten
plaats hebben. Daarvoor heeft de
Raad zich niet uitgesproken en op
het oogenblik vindt de gemeente het
voldoende de zaak aldus te regelen,
omdat de behoefte nog niet groot
genoeg is. Wat is er tegen B. en W.
hst recht te geven het aldus te doen
De heer M i c h e 1 s vindt, dat de
heeren Adriaanse en Biersteker een
overdreven voorstelling geven van
ingekomen rapporten. Met den heer
Biersteker is spr. het eens, dat de
rapporten onbelangrijk zijn, naar één
model gemaakt. De hoofden van
scholen schijnen tezamen te hebben
vergaderd. Nu is de geheele opzet
van B. en W. geweest om dergelijke
rapporten te krijgen. Natuurlijk niet
opzettelijk, want men mag B. en W.
niet verdenken van kwaadwilligheid,
maar hier is een te enge opvatting
van art. 35 der leerplichtwet gehul
digd. Dit is een van die artt., waaruit
alles te halen is voor goed- zoowel
als voor kwaadwilligen. B. en W.
nu hebben zich aan de enge uitlegging
gehouden en gevraagd welke kinderen
tengevolge van onvoldoend voedsel
of kleeding, verzuimen. En dat getal
is inderdaad niet zoo groot. Zelfs in
Amsterdam of- Rotterdam is dat zoo
groot niet. De heele kwestie is dus,
dat de opdracht te begrensd was.
De heer Biersteker: Geeft u
dan een ruimere.
De heer M c h e 1 sIk behoef dat
niet te doende vader van de wet,
de heer Borgesius zelve, heeft de
ruimere opvatting eraan gegeven.
Spr. citeert uit de Memorie van Ant
woord bfi de verdediging In de Kamer.
Bitzelfde, wat de heer Borgesius er
omtrent zegt, is ook spr. meening
en ook in de brochure van Bruinwold
Riedel wordt gezegd dat de bevoegd
heid tot het verstrekken van school
voeding en kleeding al bestond ln de
lager onderwijswet. Het gaat hier om
de kwestie van al of niet school gaan.
En dan behoeft een kind toch niet
eerst van school weg te bl|jven om
te constateeren of werkelijk voeding
(kleeding) noodig is. Spr. is het overi
gens een3 met het rapport, dat ge
waakt dient te worden voor eene te
optimistische beschouwing.
De heerBiersteker:Het sch|jnt
wel als of opnieuw het beginsel van
schoolvoeding en kleeding uiteengezet
wordt. De heer Michels zet er althans
een geweldige boom over op. Dit was
niet noodzakelijk, het principe is ge
noegzaam gebleken. De vraag is
slechts als gezorgd wordt, door een
particuliere vereeniging, voor een
kleine behoefte of dan toch nog van
gemeentewege moet worden inge
grepen, wat spr. betwist. Het ware
beter geweest de zaak te renvoyeeren
naar B. en W. om een nieuw onder
zoek in de richting van den heer
Michels. Spr. is niet tegen gemeente
lijke voorziening, maar eerst als parti
culier initiatief tekort schiet.
D8 heer Michels; Bat schiet te
kort.
De heer Biersteker: Dat zegt
u altijd. Ook bij woningbouw is dat
gezegd. Maar uit de praktijk zal het
moeten blijken. Spr. handhaaft z|jn
voorstel om het te renvoyeeren naar
B. en W.
De heer De Zwart drukt erzjjn
verwondering over uit, dat niet een
gewijzigd voorstel is gekomen van
zijde van de heeren, die beweren,
dat destyds niet het principe was
uitgesproken. Er staat uitdrukkelijk
in de motie, die aangenomen is:
Overwegende, dat ter bevordering
van het schoolbezoek in deze gemeente
het noodzakelijk kan z|jn, dat van
wege de gemeente kindervoeding en
(of) -kleeding wordt verstrekt" enz.
Dat principe is aangenomen. Als er
behoefte was dan had daarin al voor
zien moeten z|jn. Wilde men dit niet,
dan had men een amendement
moeten indienen b.v., door bijvoeging
van „door middel van subsidie". Nu
wordt gezegd, dat vereenigingen zoo
i joed werken, terwijl uit alle rapporten
jlijkt, dat het part. initiatief tekort
schiet
De Voorzitter merkt op, naar
aanleiding van het verwijt van den
heer De Zwart betreffende de enge
opvatting van art. 85, dat onder 8
niets anders staat 'dan „onderzoek
instellen". Het College heeft de zaak
nog breeder opgevat dan oorspronke
lijk de bedoeling wasde Armenraad
is ook nog geraadpleegd.
De heer De Geus vindt, dat een
directe 'hulp toch beter ia dan een
„nader onderzoek". Wat zou men
eigenlijk beter willen zien toegelicht?
vraagt spr. De rapporten waarvoor
toch alle onderwijzers z|jn geraad
pleegd, vallen niet uit in den geest
van de heeren Michela en De Zwart
en deze willen nu de zaak verschui
ven. Als spr. van de noodzakelijkheid
van een en ander overtuigd was
geweest, had h|j wel een voorstel
gedaan om, hetz|j door particulieren,
van gemeentewege dit te ver
strekken, maar spr. vindt dentoeBtand
niet zóó, dat nog een nader onderzoek
noodig is. B. en W. hebben naar hun
eerlijke overtuiging geadviseerd en
het getuigt niet van waardeering
tegenover het College en de hoofden
van scholen om te zeggen of het
rapport wel overeenstemt met de
waarheid. De heer Michels zeide zelf»,
dat ze een zoodanige opdracht hadden,
dat ze niet anders konden.
De heer D e V e n komt ook tegen
deze uitlating op. Spr. leest de op
dracht aan de hoofden van scholen
voor, waarin z.i. niet ligt opgesloten,
dat de onderwijzers geene af wijkende
meening zouden mogen geven. Spr.
vreest, dat B. en W. eene moeielljke
taak leggen op de schouders der
onderwijzers.
De heer Michela zegt, dat de
teleurstelling omtrent het antwoord
der onderwijzers niet zoo heel groot
is. Immers, z|j konden niet consta
teeren, dat er verzuimd was. Maar
wel konden ze zeggendie of die
is achterlijk en die achterlijkheid is
het gevolg van onvoldoende voeding.
Dit is op school niet uit te maken.
Laat de commissie tot wering van
schoolverzuim eens wat meer op
huisbezoek gaan. Wie zal durven
ontkennen of onder het „geoorloofd
verzuim" niet vaak verzuim is, ont
staan uit ondervoeding (tandziekten
b.v.) Dit vraagstuk is veel grooter
dan B. en W. hebben gedachtde
opdracht aan de hoofden is te begrensd
geweest.
Be heer G r n w a 1 dAls B. en
W. de Vereeniging „Kindervoeding"
subsidieeren, moét deze Vereeniging
een rapport indienen op welke w|jze
zij de gelden besteed heeft. Het iB
wenschel|jk, dat dit op een w|jze
geschiede, die de bedoeling "van den
Raad weergeeft. Spr. wil den eisch
van rekenplichtigheid stellen.
De heer Biersteker merkt nog
op, dat „Kindervoeding" momenteel
niet om subsidie zal komen. Uit haar
rapport bljjkt, dat de eigenlijke Kin
dervoeding niet tot haar recht kemt
en niet zoo zeer noodig is.
Na eenige nadere discussies aan
vaarden B. en W. de opdracht om
een nader onderzoek in te stellen.
Bratlflcatl».
V. Adres van] G. C. F. Koch, H.
Reekerp en J. Janssen, houdende ver
zoek om toekenning eener gratificatie
voor in 1916 verrichten buitengewonen
arbeid aan het opnemen en veranderen
van gasmeters, met voorstel van
Burgemeester en Wethouders.
Belooslng J. Frsjr.
VI. Voorstel om aan deneommtss
ter Secretarie, J. Fray, over 1916 een
belooning toe te kennen van f 50.—
voor werkzaamheden, ten behoeve
van de Commissie voor de Gasfabriek
en Waterleiding, alsmede tot aan
vulling van art. 8 der Verordening,
regelende de samenstelling en den
werkkring dier commissie.
Bamssnte Reiniging.
VII. Voorstel om aan werklieden
der Gemeente Reiniging oliegoed en
waterlaarzen te verstrekken.
Cradlst-eommlsste.
VIII. Voorstel tot het verleenen
van een crediet van f 100.-, ten
behoeve der in te steNen Commissie,
die tot taak zal hebben te onderzoeken,
wat ln deze gemeente kan worden
gedaan om handel, nijverheid of ver
keer tot grooter ontwikkeling te
brengen. (Zie Held. Crt. 17 Febr.)
Een en ander conform advies ver-
'e0nd' Winkelsluiting.
II. Voorstel tot vaststelling eener
Verordening op de winkelsluiting. (Zie
Held. Crt. 17 Febr.)
Hierop Is nader ingekomen van
B. en W.
Voorstel tot w|jzigiDg van het voor
stel tot vaststelling der Verordening
op de winkelsluisting.
(Zie „Held. Crt." 17 Febr.)
Van de s.d.a.p. zfln hierop amende
menten ingediend, die wij publiceer
den in ons no. van 20 Febr.
De heer De Zwart vraagt of deze
ter inzage voor de leden hebben ge
legen.
De Voorzitter leest ze voor
en merkt op, dat B. en W. tegen een
sluiting om 8 uur (t|jdel|jk) bezwaar
maken. De gasbesparing is op het
oogenblik van 14 op 21 gekomen.
Dat is nog niet voldoende, daar 85
bereikt moet worden. Als nu tot 8
uur de winkels geopend mogen blijven,
wordt de verkregen besparing tot d«
helft gereduceerd. Het half uur speling
na sluiting is in overleg met d»
winkeliers bepaald. De speling is wsl
wat groot en zal wel claudiatien Ter-
koopen in de band werken, maar
men oordeelde haar toch noodig.
In wat de samenstelling der com
missie betreft B. en W. meenden
dat het beter was die uitsluitend te
doen bestaan uit belanghebbenden.
De heer Van Breda zegt, dat
s. i. de winkeliers ook recht hebben
op W/a van het gasverbruik, waar
alle gasverbruikers gerantsoeneerd
worden.
De Voorzitter: Ben recht is
het niet.
De heer Van Breda: Het is dan
toegestaan. Wanneer h|j dus maar
85 bezuinigt op zfin gas, mag b|j
zooveel gebruiken als bij wil. Het
sluitingsuur van 7 vindt spr. ook te
vroeg; dit zou den winkelstand ont
wrichten.
De Voorzitter zegt, dat niet
ieder bezuinigen kan. Ir zijn ge
vallen, waarin bet niet mogelijk is
te bezuinigen. En B. en W. hebben
het minst noodzakelijke licht, dat
zijn de winkeletalages, in de eerste
plaats uitgeschakeld. Toch is tot
spr. verbazing, nog veel petroleum
verkwist. In ook daarop moet wor
den bezuinigd. In vergelijking met
andere plaatsen z|jn wjj hier nog ln
gunstige conditie. De voorstellen,
zooals die thans z|jn, zijn draconisch,
maar we z|jn nog niet aan de be
zuiniging toe.
De heer Van B r e d a wil in de
laatste plaats de winkeliers laten
bezuinigen. Waarom niet de bios
copen een paar avonden in de week
gesloten? vraagt spr.
De heer Van N e c k gelooft, dat
de heer van Breda de ganBchp ge
meente in donker wil zetten. Deze heer
vergeet, dat b|j een vroegere gelegen
heid, toen ook kolennood heerschte,
al velen bespaard hebben. Straks
zitten we misschien heelemaal in
het donker. Wjj hebben ons een
voudig aan den toestand aan ie
jassen, en het publiek moet overdag
ïalen. wat het noodig heeft. De harde
noodzakelijkheid dwingt tot bezui
niging, en de tijdelijke verordening
vervalt vanzelf als de dagen langer
worden.
De heer Michela staat, wat de
sluiting betreft, aan de z|Jde van
den heer Van, Breda. Spr. is zelf
zeer radicaal in dit opzicht, maar
met een sluiting om 7 uur dupeeren
we het publiek. Er is eene grooto
categorie, die onmogelijk vóór 7 uur
haar boodschappen kan doen.. Het
malle is, dat de verordening ver
dedigd wordt voor gasbesparing, ter
wijl ook thans reeds geen gas meer
brandt. En wat petroleum betreft,
ja, als er niet meer is, wat geeft
dan nu dat ééue uurtje Maar we
hopen de schaarschte te boven te
kunnen komen, met bet oog daarop
is de bezuiniging. Er kan inderdaad
ook op andere inrichtingen gewezen
worden. Laat men een commissie
benoemen, die b|j de caféhouders
rondgaat.
De Voorzitter: Dat gebeurt
reeds.
De heer Michels. Er is nog wel
te besparen. De bioscopen kunnen
best 2 uur per avond draaien, inplaats
van 4het publiek, dat ze hebben
kan best in ééne voorstelling tegelijk
worden bediend. Dit zou eene belang
rijke gasbesparing geven.
De Voorzitter zegt, dat eene
Commissie bezig is de lichten voor
te schrijven, die mogen branden. De
kwestie der bioscopen heeft ook de
aandacht van B. en W. gehad, maar
men vergete niet, dat ze de mensehen
van de straat houden. Zelfs in Duitsch
land, waar de schaarschte veel grooter
la dan hier, heeft men de bioscopen
met rust willen laten.
(ZU verder peg. 4.)
