LPool^Ioiin.
Cokes-af gifte.
PLAATSELIJK NIEUWS
Dr. P. Bakker t.
Te Haarlem is in den leefttyd van
77 jaar overleden dr. P. Bakker. De
overledene was vroeger geneesheer
alhier en beeft voor ons district
zitting gehad ia de Provinciale Staten
van Noord-Holland. Siods 1891 was
dr. Bakker te Haarlem woonachtig.
Bij Kon. Besluit ia, ingaande
16 Februari, benoemd tot Voorzitter
van de Plaatselijke Commissie voor
de Ongevallenverzekering, de heer mr.
J. Siekenga, Kantonrechter, alhier.
Voor het diploma Boekhouden
der Vereeniging van leeraren in de
Handelswetenschappen, examen 22,
23 en 24 Januari slaagde te Amster
dam de heer M. Muije, leerling van
den heer A. C. v. d. Metj.
De gesloten vaart.
Sinds 22 Januari is het verkeer
te water tusschen onze gemeenteen
de rest van het land gestremd.
Het vervoer is thans geheel aan
gewezen op de Holl. Spoor, en wat
dit zeggen wil, heeft iedere handels
man tot zijn ergernis en nad6fl
ondervonden. Ook het vervoer van
de levensmiddelen, steenkolen enz.
voor de gemeente is daardoor uiterst
moeilijk, zoo niet onmogelijk. De
belangen van onze gemeente en van
die, welke langs het Noordhollandsch
Kanaal gelegen zijn, zoo al niet van
de geheele provincie, zijn betrokken
b|j een spoedige heropening van de
vaart op dit Kanaal, en wij vragen
onB af, of het niet op den weg ligt
van het Provinciaal bestuur maat
regelen te nemen, hierin te voorzien:
Zoo even vernemen wij, dat de
Voorzitter van onze Kamer van
Koophandel aan den Commissaris
der Koningin een telegram heeft
verzonden van den volgenden inhoud
.Alleen aangewezen op vervoer
per spoor en aan verschillende
artikelen groote behoefte hebbende,
die niet op deze wijze spoedig ge
noeg aangevoerd kunnen worden,
verzoekt de Kamer van Koop
handel te Helder het Groot Noord
hollandsch Kaaaal door ijsbrekers
bevaarbaar te doen maken, evenals
de vaartwegen in Zuid-Holland."
Tot toelichting van dezen laatsten
zin diene, dat van wege de provincie
Zuid Holland reeds is opengemaakt
het vaarwater van de Nieuwe Maas
tot den Haag.
Iu antwoord daarop ontving de
voorzitter van de K. v. K. alhier
hedenmiddag het volgende telegram
„Uw verzoek is overgebracht
aan den Rijks-Hoofd ingenieur, die
het N.-Holl. kanaal beheert."
De .Simson" is vertrokken met
he: lichtschip .Haaks".
Dit lichtschip wordt thans in de
vaargeul tusschen het Engelsche en
Duitsche blokkadegebied uitgelegd.
Militaire HulsvUJttintoonstsiling.
Het plau bestaat om in de Stelling
van Den Helder een Huisvlljttentoon
stelling te houden van werk op allerlei
gebied, vervaardigd door militairen
sedert de vorige Huisviyttentoonstel-
ling, April 1915. (Voor de landstor-
mers geldt deze bepaling niet.)
De bedoeling is, om van het hier
vervaardigde werk een tentoonstelling
te organiseeren.
Het op deze tentoonstelling be
kropnde werk gaat naar de centrale
tentoonstelling te 's Gravenhage.
Inzendingen moeten geschieden
voor 14 Maart a.s., op het Bureau
der Ontwikkélings-cursussen, Dljk-
straat 8.
Waar op de vorige tentoonstelling
zulk mooi werk aanwezig was, kan
ook deze tentoonstelling wellicht
interessant worden.
Haydn't Jaargetijden.
.Crescendo", de afdeeling Helder der
Maatschappij tot bevordering der
Toonkunst, heeft Dinsdagavond in
.Casino" de aangekondigde uitvoering
van het Oratorium .Die Jahreszeiten"
van Job. Haydn doen plaats hebben.
De zaal precies vol de stemming
uitstekend je kondt een speld
hooren vallen; wel een bewijs dat de
uitvoering met groote belangstelling
werd gevolgd.
't Is een heele onderneming voor
een liefhebberijkoor om dit groote
werk van den meester voor het
voetlicht te brengen laten we
dadelijk zeggen dat het onder leiding
van den heer MooiJ mogelijk is.
Mevrouw Mooij - Molenaar vervulde
de sopraan party. We kennen haar
hier en we wisten dus vooraf, dat
zij dit goed zou doen. Op verschillende
plaatsen mochten we haar weer be
wonderen in het zeer zacht weergeven
der muziekzoo b.v. aan 't begin als
de sopraan vertolkt: ,Zie, boe, uit
zuiderlucht gedragen, op der koeltjes
vlerk de lentebode keert". Daar was
die stem zoet en zacht als de zefir
zelf. In zoo waren er meer plaatsen.
De tenorsolo's werden gezongen
door den heer Jos. Holthaus uit Rot
terdam. Als hij verhaalt vinden we
hem 't mooist. Zoo b.v. als hij zegt
dat de landman zijn werk volbracht
heeft enz. Dan heeft bij groote zeg
gingskracht.
De basparty werd vervuld door den
heer W. Herckenrath uit Rijswijk.
Ook deze zanger heeft een lief geluid
machtig en vol uitdrukking is zijn
stem. Bij 't opkomen van het zonlicht
b.v. .het naakt, het komt 1" kwam
dit al zeer uit.
De samenzang in het trio: .Het
avondklokje klinkt" was eenig mooi
den baszanger biervoor een extra
compliment.
Het koor n&m ons al dadelijk in
bij het le koor .Daal lente, daal".
Zeker is dit een dankbaar stukje,
maar zooala we zeggende vertolking
was ook best b.v. bij de herhaling.
We vinden het jammer dat de
bezetting der mannenkoren niet
grooter is. Hoe machtig had dan b.v.
het slotkoor van het eerste deel
kunnen zijn.
Het orchest der afdeeling was voor
ditmaal versterkt door eenige Mili
tairen.
Als wy over het orchest het laatst
spreken is het niet omdat het naar
volgorde van verdienste eerst hier
zou behooren. Dan zouden wij geen
oogenblik aarzelen het voorop te
zetten.
De eischeD, die aan de muzikale
begeleiding in dit werk van Haydn
gesteld worden, zyn uiteraard groot.
Maar schitterend vonden wij den
heelen avond het gepresteerde. Mis
schien zou de vraag gedaan kunnen
worden of de fluit (vooral in 't begin)
wel geheel harmonieerde in het
orchest.
Mooie passages vonden we in het
le deel als by het bidden (solo-tenor)
het orchest zoo meesterlijk de orgel
begeleiding geeft, in het 2e deel de
onweeracène en het slot daarvan
die zachte uitgang dat langzaam
wegsterven der muziek was heerlijk
schoon.
We hebben meer dergelijke passa
ges aangeteekend. We kunnen ze
natuurlijk niet alle vermelden.
Laat ons volataao met de verklaring
dat bet geheel ons zeer heeft voldaan.
Mej. J. J. K. Meljern had de klavier
begeleiding en verdient een bijzonder
woord van lof.
We mog^n den directeur den heer
Moolj gelukwenschen met zijn wel
geslaagde uitvoering.
Morgen, V r ijd a g, worden num
mers voor cokeibonnen afgegeven
voor de letters
R, S, T, U.
BINNENLAND.
Crisis aan Financiën.
Mr. dr. Anton van Gijn heeft op
grond van gebleken diepgaand ver
schil met den Ministerraad omtrent
de taak en de verantwoordelijkheid
van den Minister van Financien, zyn
ontslag aan de Koningin aangeboden.
Omtrent de aanleiding tot de crisis
aan het Departement van Fin ancien
verneemt het Haagsche Correspon
dentiebureau nader uit goede bron dat
deze gelegenheid is in een moenings-
verschil betreffende de crisiauitgaveu,
hetwelk in den Ministerraad is gerezen
en tot een schriftelijke gedachten-
wisseling heeft geleid, welke den
Minister van Financien tenslotte be
woog tot indiening van zyn verzoek
om ontslag aan de Koningin tegen
het einde der vorige week.
Naar wij vernemen, is tot Minister
van Financien benoemd mr. M. W.
F. Treub, oud-Minister van Financiën
en van Landbouw.
De heer Treub hoopt Vrijdag of
Zaterdag zyn ambt te aanvaardeD.
S.S. „Driebergen" getorpedeerd.
Volgens by de reederlj Furness'
Scheepvaart- en Agentuur-Maatschap
py ontvangen bericht, is baar stoom
schip „Driebergen" getorpedeerd.
De geheele bemanning, die te Brest
zal worden geland, ia gered.
(Het s.s. „Driebergen was bruto
1884 ton groot, en in 1910 gebouwd.
Het schip vertrok 29 Januari van
Rotterdam.)
De belemmering van onze
scheepvaart.
De „N.Rott.Crt." wijst in verband
met de moeilijkheden inzake de leve
ring van bunkerkolen en Bteenkool-
vracht ons door Engeland in den weg
gelegd, op andere, niet minder krasse
eischen, die onzen handel van die
zijde worden gesteld.
Aan het bericht van het Haagsche
correspondentiebureau ontleent het
blad de volgende zinsnede.
„Bij de bekende moeilijkheden
komt thans de mededeeling, dat
Engeland wel bereid is, aan de met
tarwe beladen schepen, in Britsche
havens voor het onderzoek van de
scheepspapieren gedwongen verblyf
houdend, toe te staan, hun reis te
vervolgen, doch dat alle met voeder
artikelen en de grondstoffen voor
onze margarine-nijverheid beladen
schepen voorloopig worden vastge
houden, totdat vaststaat, dat Neder-
landsche schepen zoowel landbouw
producten als margarine naar Enge
land zullen brengen".
In dezen zin, worden verrogaande
eischen van Eugeland onthuld. Het
blad wijst op de moeilijkheid inzake
den uitvoer van landbouwproducten,
dat Engeland alleen in schatkistbil
jetten wil betalen, wat eigenlijk op
hetzelfde neer komt als „op de beer",
en vervolgt dan:
Ten slotte is dit de hoofd
zaak niet. De landbouwproducten
en de margarine, waar het voor
Engeland om gaat, moeten, volgens
den Eogelschen eisch, naar Engeland
gebracht worden op Nederlandscbe
schepen. Hier komt het op aan. Met
andere woorden, Engeland eischt,
dat de Nederlacdsche stoomvaart, die
na de afkondiging van den onge-
breidelden duikbootoorlog den
„meedoogenloozen" duikbootoorlog,
gelijk Reuter hem terecht betitelt,
en dit is voor Reuter een zacht woord
de vaart op Engeland zoo goed
als geheel heeft gestaakt, haar bedrijf
door het gevaarlijke gebied zal her
nemen, en haar booten en bemanning
zal wagen, om Engeland landbouw
producten (contrabande) te leveren.
Zie hier dus de positie van onze
scheepvaart in beeldDuitschland
guillotineert ons. Engeland, dat over
de barbaarschheid" van dit bedrijf
niet uitgesproken raakt, tracht ons
te dwingen, ons hoofd onder de
guillotine te steken, w(jl het voor
zich daar voordeel in ziet, Wij wen-
schen niet verkeerd begrepen te
worden. Op de kwalificatie van den
meedoogenloozen" duikbootoorlog
dingen wy niets af maar hoe
moet men de handelwys van Enge
land noemen, dat, zonder schyn van
recht, een ander willens en wetens
tracht te dwingen, zich tot slacht
offer van „barbaarachheid" te maken
Wy vatten samen. In Engeland
zyn een twintigtal Nederiandsche
schepen, die daar „gedwongen" ver-
biyf houden. Om deze schepen terug
te krygen, moet Nederland een los-
prys betalen, in materieel- en levens
gevaar. Onwillekeurig gaan onze
gedachten terug naar practyken van
de oude Mooron, die schepen op zee
inpikten, en dan een losprijs ver
langden.
De „Times" dio ons gisteren be-
rêikte, bevatte toevallig juist een
artikel over „de nieuwe zeerooverjj";
daarmede wordt in dat blad de
Duitsche duikbootoorlog bedoeld.
Onze graanschepen.
De door de N. O. T. met de Brit
sche reg. gevoerde onderhandelingen
het uitvaren mogelijk te maken van
onze graanschepen welke op het
oogenblik gereed liggen om in bal
last naar de Vereenigde Staten te
vertrekken, hebben ertoe geleid, dat
het vertrek is toegestaan, onder voor
waarde, dat deze schepen Halifax
aandoen endat zy voor het tegen
woordige geen havens binnenloopen
ten zuiden van Kaap Hatteras.
Hierbij dient op gemerkt te wor
den, dat de verleaude toestemming
niet is te beschouwen als een alge
meens regel voor de toekomst, maar
dat over elk verder geval afzonder-
ïyk zal worden beslist.
Steenkool.
In verband met de in de laatste
dagen in verschillende dagbladen
voorkomende beschouwingen in zake
de kolenvoorziening van Nederland,
deelt de Rykskolendistributie her
volgende mede
De invoer van Duitsche kolen,
welke in Januari nog geen 100.000
ton heeft bedragen, terwyi op 220.000
ton voor die maand gerekend was,
heeft gedurende de maand Februari
tot op heden, wegens de stremming
van de scheepvaart op den Ryn,
feitelijk geheel stilgestaan. De met
Duitschland in zake het transport
per spoor gevoerde onderhandelingen
hebben tot het resultaat geleid, dat
thans voldoende Nederlandsche wa
gens naar Duitschland zyo gezonden
om het mogelyk te maken dagelijks
acht extra kolentreinen de Neder
landsche gt6ns te doen passeeren.
Verwacht wordt, dat heden zes
extra-treinen Nederland zullen binnen
komen.
Bovenbedoelde acht extra-treinen
kunnen dageiyks ongeveer 4000 ton
kolen aanvoeren, d. i. per maand van
25 werkdagen 100.000 ton. Met
nadruk wordt er de aandacht op
gevestigd, dat door dezen aanvoer,
welke in hoofdzaak uitsluitend voor
de spoorwegen en de gasfabrieken
is bestemd.' de groote moeiiykheden,
waarin wy ons thans iuzaks de
kolenvoorziening bevinden, in zeer
geringe mate uit den weg worden
geruimd.
Nederland heeft in 1916 per maand
een verbruik aan kolen gehad van
700.000 750.000 ton. Rekent men
nu zeer optimistisch de productie uit
Limburg op 225.000 a 250.000 ton
per maand, en neemt meo aan, dat
het mogelijk zal zy'n behalve de
100.000 ion per spoor nog 250.000 ton
langs den Waterweg uit Duitschland
te verkrijgen, één hoeveelheid, welke
het tot dusverre' gedurende den oorlog
nog niet gelukt i3 over water aan t.e
voeren, dan zou dit. te zamen toch
slechts uitmaken een kleine 600.000
ton per maand en zou derhalve het
verbruik in Nederland alleen by door
voering van de thans ingevoerde
besparing en bedryfsinkrimping ten
naastenbij kunnen worden gedekt.
Wat Engeland aangaat, de aanvoer
van de in December toegezegde
hoeveelheid van 220.000 ton per
maand, welke noch in December, noch
in Januari' is aangevoerd, is thans
door de van Engelsche zyde gestelde
eischen inzake het gebruik van de
schepen sinds 1 Februari voorloopig
geheel stopgezet.
Neemt men dan nog in aanmerking
dat de hier te lande bestaande voor
raden door den tot heden in de maand
Februari totaal stopgezetten aanvoer
uit het buitenland en.de zeer geringe
levering door Duitschland gedurende
de laatste vier maanden bijkans totaal
uitgeput zyn, terwyi door de felle
koude der laatste weken voor huis
brand stellig 100.000 ton meer ver
bruikt is, dan waarop by een nor
malen winter had behooren te worden
gerekend, dan zal het een ieder
duideiyk zyn, dat al moge ook uit
Duitschland voor het vervolg een
hoeveelheid van 350.000 ton per
maand worden ingevoerd en uit
Engeland, ondanks de scheepvaart-
moeilijkheden, nog een zeker kwan
tum aangevoerd kunnen worden, de
kolenvoorziening van Nederland nog
gedurende verscheidene maanden met
groote moeiiykheden zal hebben te
kampen.
Da eerste kolentrein uit Duitschland
is gisternamiddag omstreeks 4 uur
te Arnhem aangekomen. De trem
bestond uit 42 wagons.
8ebrek aan zout.
Naar het „Hbl." meldt, doet zich
in de laatste weken hier en daar
nijpend gebrek aan zout gevoelen.
Naar het blad mededeelt, dateeren
de moeiiykheden reeds vanaf October
1916, toen vry plotseling alle zout-
zendingen uit Duitschland ophielden.
In Duitschland verlangde men voor
de zoutlevering invosr van andere
artikelen uit Nederland, en een garan
tie dat het geraffineerde zout, afkom
stig van het Duitsche ruwzout direct
noch middellijk in handen der ge
allieerden zou komen. Hiervoor werd
een aparte controle ingesteld.
Tydens de langdurige ouderhande
lingen werd de invoer stopgezet. Ten
slotte kwam echter een contract tot
stand.
In verband hiermede zullen de
zoutzieders aan bepaalde bedry ven
bv. do margarinefabrieken, die alleen
naar de geallieerde landen exportee
ren absoluut niet mogen leveren.
Voor do levering aan andere bedry ven
huidenzouterijen,darmonzouterijen,
de geheele chemische industrie enz.
moet telkens weer de toestemming
van de Deutsche Handelsstelle worden
verkregen, terwyi eindeiyk de andere
afnemers alléén worden bediend
wanneer zij garantie geven, dat het
zout slechts gebruikt wordt voor hun
gewone bedrijf.
Toen d6ze overeenkomst eonmaal
tot stand gekomen was, kwamen
weder qenige partijen ruw zout uit
Duitschland, nl. die, welke bij de
stopzetting van den uitvoer reeds
verladen waren. Kort daarop trad de
vorst in en sloot ons land opnieuw
af van den verderen toevoer.
Ingezonden Mededeeling.
Isarbeurt TJ SlJmiWol
Monsterkamers 2119 A en B.
Tandmiddslen - Eau dl Cologna - Faifumaiiin.
Zóó is langzamerhand het gebrek
ontstaan. Nóg zal men zich hier en daar
eenige wekenjnoeten behelpen. Maar,
nu de rivieren en kanalen spoedig
weder geheel voor de vaart open
zullen zijn, mag de vorwachting
worden gekoesterd, dat de levering,
al gaat deze dan niet meer zoo vlot
als vroéger, binnenkort weder vrij
geregeld zal plaats hebben.
Aardappelmeel
voor do banketbakkerij.
Naar de Bakkersbondscouiant, het
officieel orgaan van den Nederl. Bak-
kerBpatroonsbond bericht, is er bin
nenkort een regeeringsbesluit te
verwachten, waardoor het gebruik van
tarwebloem voor de banketbakkery
verboden zal wordeD. De regesring
zal dan in plaats van tarwebloem,
aardappelmeel beschikhaar stellen.
Do gasbesparing te Amstsrdam.
Het „Hbl." meldt dat men tot
dusver te Amsterdam or niet in
geslaagd is meer dan 19% te be
zuinigen in plaats van de door den
Minister gewenschte 35%.
Over het geheel genomen, zegt. het
blad, begrijpt en billykt het publiek
den drang naar nbg meer bezuini
ging, maartal van omstandig
heden doen zich voor, die een minder
gasverbruik onmogelijk maken. De
een heeft een zieke thuis, wiens
kamer voortdurend door de gas
kachel op temperatuur moet worden
gehoudeD, een tweede verhuurt, als
gevolg van de tijdsomstandigheden,
kamers; een derde heeft zyn kook-
fornuis en vulkachels afgeschaft en
stookt volgens een vroeger van ge
meentewege verstrekt advies, op gas.
En in tusschen hebben de gasfa
brieken deze maand nog geen kilo
gram steenkolen ontvangen; men
teert van den opgedanen voorraad
en gaat daardoor per week 4000 ton
achteruit.
De Rijksmiddelen.
In Januari is blijkens den middelen
staat ontvangen f 16.098.796, dat is
ruim f2.500 000 meer dan in Januari
1916. Verschillende omstandigheden
in aanmerking nemende, o. m. dat
de inkomsten van post, telegraaf en
telefoon., niet meer op dezen staat
verantwoord worden, bltjkt, dat hét
bedrag feitelijk hooger is dan ooit te
voren. Byna alle middelen hebben
hiertoe bygedragen. Ten achtsr bleven
alleen de loodsgelden, de domeinen
en de wy'naccljns. Zoo brachten de
loodsgelden f 71.500 op tegen f114.600
in 1916. Zij geven wel een scherp
beeld van de vermindering van onze
toch reeds zoo geducht belemmerde
scheepvaart. By de domeinen moet
men rekening houden mot het feit,
dat de opbreDgst in het vorig jaar
abnormaal hoog was. Bij de wyn-
accijna bedraagt de vermindering
slecbts een paar duizend gulden.
Van de middelen, die meer ople
verden, gaf de suikeraccyns een ver
hoogde opbrengst van f 1.12 millioen
te zien. Deze ontvangsten hebben
betrekking op de consumptie gedu
rende November 1916. Deze hoeveel
heid is aanmerkeiyk grooter geweest
dan het vorig jaar. Hierby komt nog,
dat teruggave van accijns, wegens
uitvoer van suikerhoudende goederen,
slechts vorleeud is voor een hoeveel
heid, dio ongeveer de helft bedroeg
van die in het vorige jaar.
De tweede belangrijke styging be
treft het gedistilleerd, waaruit f2.19
millioen binnen kwam tegen f 1.62
millioen ten vorigen jare. Door dezen
vooruitgang van f 550.000 wordt
echter slechts een deel goedgemaakt
van den achterstand van 8 ton, die
December 1916 in vergelijking met
hst voorafgaande jaar had gebracht.
De registratierechten leverden
f 1.239.000 op, tegen f682.000 in
Januari 1916. Dit laatste was reeds
bijna tweemaal hooger dan het in
1915 ontvangen bedrag. Met uitzon
dering van de maanden November
en December 1916, is het cyfer het
hoogste, dat ooit werd geboekt.
De hypotheekrechten brachten meer
dan 2 maal zooveel op "als in Januari
1916. (f117.200 tegen f63.000). De
zegelrechten gaven een vermeerdering
van meer dan een ton.
De directe belastingen hebben ruim
gevloeid. Uit het personeel kwam
ruim een ton meer ip, uit de ver
mogensbelasting een halve ton, uit
de inkomstenbelasting f75.000. De
opbrengst der accynzen op zout, bier
en geslacht toont opnieuw een voor
uitgang aan in verband met de hooge
pryzen, den aanwas der bevolking
etc. Gunstig biyveu ook de cyfers
der belasting op goud- en zilverwer
ken. De io Januari ontvangen bate ad
f56.600 (tegen f48.000 verleden jaar)
overtreft het vroegere record van
Januari 1914; destijds het hoogste
bedrag, dat ooit in een enkéle maand
was binnengekomen, met ruim f 6000
of 12%.
De invoerrechten, hebben opnieuw
een vermindering gebracht, zij het
ook, dat deze slechts f75.000 d. i.
nog niet I heeft bedragen. Intus-
sehen is dit resultaat feiteiyk zeer
gunstig, wanneer men in aanmerking
neemt, welke belemmeringen het
verkeer in Januari ten gevolge van
ysgang heeft ondervonden. Het ruime
vloeien der invoerrechten houdt ech
ter uitsluitend verband met de sterk
verhoogde prijzen der artikelen, waar
over invoerrecht naar de waarde
moet worden betaald, en vormt hoe
langer hoe minder een aanwyzing
omtrent de bedry vigheid in het
zakenleven.
Yerder heeft het Ryk in Januari
f2.5 millioen opcenten voor het lee-
ningsfonds ontvangen, d. i. ruim 5
ton meer dan verleden jaar, alsmede
f 3 millioen uit de belastingen in ver
band met de buitengewone omstan
digheden. Verreweg het grootste aan
deel hebben hierin de verdedigings-
belasting Ib en II gehad, d.w.z. de
extra vermogens- en inkomstenbe
lastingen. Uit de oorlogBwinstbelas
ting zyn nog slechts een luttele
f81.000 ontvangen.
Een ledige doodkist.
23 jaar geleden stierf te Edam een
klein stumperig boertje aan rugge-
mergatering. Na enkele jaren her
trouwde d9 weduwe, die kort daarop
naar Amerika vertrok, alwaar zy is
overleden. Niemand keek meer
naar het graf om. -
Tot in den loop der vorige week
het graf, waarvan de wettelyke ter
mijn was verstreken, moest worden
geruimd. De kist werd te voorschyn
gehaald, geopend en., ledig bevonden-
Waar is het ïyk, wat is er met hot
stoffelijk overschot geschied?
De doodgraver en zyn helper, die
de ter-aarde-bestelling verrichtten
zyn overleden.
De enkele familieleden te Edam
woonachtig, vernamen de lugubere
geschiedenis uit den mond van hem,
die de kist heeft opgegraven. Zy zyn
diep onder den indruk van hetgeen
is geschieden wenschen niots liever
dan deze zaak tot klaarheid te brengen,
maar hoe, op welke manier! De
hoogbejaarde vader, de zwager en
de zuster, allen herinneren zij zich
het lijk te hebben gezien kort voor
de kist werd dicht geschroefd.
Een, in verband met verschillende
omstandigheden, onwaarschyniyke
veronderstelling wordt uitgesproken,
dat bier de schonnende hand aan het
werk is geweest. Echter wordt ook
de meeniüg uitgesproken, dat mis
schien iemand het zieke iichaam aan
de snykamer zou hebben verkocht;
en dat, op het allerlaatste oogenblik
de kist nog eens geopend is om 't
uitgeteerde lijk de laatste rustplaats
te ontnemen... en in dit verband
beschouwd, zou het andere gerucht
van waarde kunnen zyn, dat in plaats
van met schroeven de kist slechts
met spijkers gesloten bleek.
De burgemeester van Edam, die
als hoofd der politie de zaak in
onderzoek heeft, zal zich met het
anatomisch laboratorium to Amster
dam in verbinding stellen. Eu zoo
kan het dan gebeuren dat bet ge
heim van de ledige doodkist ten
slotte toch nog wordt ontsluierd.
Een brutale roover.
Een zeldzaam brutaal stukje is Maan
dagavond te Hoogkarspel uitgehaald.
In het holst van den naeht is daar een
man dié zyo gelaat onherkenbaar had
gemaakt, de woning van den landbou
wer Berepoot binnengedrongen. Met
een mes dreigende kwam hij voor
het bed van B. en eischte het aan
wezige geld. Toen het niet snel ge
noeg gegeven werd gaf de indringer
den boer een snee over de hand. De
ze heeft daarop f600 afgegeven.
Aldus het verhaal van den mis
handelden en'beroofden landbouwer.
Raadsoverzicht.
Al dadelyk by het binnenkomen in
de vestibule van het raadhuis botsten
wij tegen de publieke tribune op. Niet
te verwarren met de publieke opinie.
Die de tribunisten nl. stonden, in
een kluitje bijeen in de dikke duister
nis. 't Was een griezelig gezicht, maar
wij begrepen, dat het slachtoffers
waren van den nood der tyden en
dat het nog lang niet het ergste was
hier in een kluitje bijeen te staan.
Tot belooning kwamen we even later
in een keurig-verlichte raadzaal. Zes
lichten braDdden er en óen voor de
tribune, 't Was voor de raadsleden
drie man per licht, 't geen heusch
niet te veel is voor een verlicht
menseh. Maar niet allemaal hebben
daar genoeg aan. Natu.uriyk was er
een betweter, die mopperde en natuur
lijk was het de s. d. a. p. „Poffer-
dikkie", mompelde de heer Michels,
„wat een licht, wat een licht 1" „Ja",
riep de heer Biersteker, „dat kon wel
wat minder!" Maar de Voorzitter,
goedmoedig als steeds, zeide,'t Is
uit reverentie voor de edelachtbare
heeren geschied 1" Toen werden ze
allemaal lekker als kip.
Al dadelijk was de s. d. a. p. byna
het slachtoffer. Er was nl. het vorig
jaar een motie van haar aangenomen,
waarin eene principieele verklaring
werd afgelegd hoe de Raad stond
ten opzichte van verplichte school-
voeding resp. -kleeding. De uitspraak
was gunstig, d.w.z. dat de meerder
heid zich vóór het principe verklaarde.
Nu had de s. d. a. p. al eens aan
gedrongen om werk te maken van
deze geschiedenis en zij werd zoet
gehouden met de mededeelingen, dat
er aan gewerkt werd. En nu waren
B. en W. dan met een voorstel ge
komen, dat echter negatief was en
alleen een overleg wilde met de
vereeniging „Kindervoeding". Want
zoo heel erg was het niet noodig
hier, zeiden B. en W., aan de hand
van rapporten. De heer de Zwart
wilde de beslissing over dit prae-
advies aan houden en dan de rapporten,
o.a. van den armenraad, die, naar de
heer de Zwart zeide, tot eigenaardige
conclusies kwam, in druk rondzenden
aan de leden. Neen, zei de heer Bier
steker, laten we dan B. en W. een
nader onderzoek opdragen. Wat heb
ben we nu aan al die rapporten, die
zijn toch naar éen model gemaakt.
Mij best, zei de heer de Zwart, maar...
toch de rapporten in druk. En toen
de heer Adriaanse óók het voorstel
van B. en W. verdedigde, had men
het lieve leven gaande.
Wel allemachies, riep de heer De
Zwart uit, den yorigen keer heeft
deze hoer breedvoerig betoogd, dat
schoolvoeding en -kleeding uit den
booze is volgens de principes der
antirevolutionairen, en nu verdedigt
hy de voorstellen van B. en W. en
wil overleg plegen met „Kindervoe
ding". Dat klopt niet, meneer de
voorzitter, dat klopt niet. En ik snap
het wel m. d. v.de andere heeren
hebben óók last van hun principe.
Dat ding zit hen in den weg, ze
kunnen het niet verstuwen.
Hè, meneer de Voorzitter, zeide de
heer Adriaanse, dat vind ik nou niets
aardig van meneer De Zwart, om
my verdacht te maken. Maar ik
vind eerst particuliere hulp en dan
pas de gemeente, en niet: maar te
geven noodig of niet.
Heeren, zei de Voorzitter,, schei
nou uit. Dan kunnen we de discussie
sluiten.
Nog vyf minuten, riepen ze van
allen kant, en zoo groeide er een uur
gaslicht uit zonder dat het iets lichter
werd. Want de heer De Ven zei, dat
de heer De Zwart zich vergistte als
hy meende, dat destyds, by de-prin
cipiële uitspraak, ook besloten ia
hoe de verstrekking zou moeten
plaats hebben, en de heer Michels
vond, dat de heeren Adriaanse en
Biersteker zich vergis'ten als ze
meenden, dat die rapporten zoo be
langrijk waren. Terwyi de heer Bier
steker zei dat de heer Michels zich
vergistte door opnieuw een grooten
boom op te zetten over het beginsel.
Toen het uur om was, nam de
Voorzitter weder.den hamer ter hand
en sloot de discussies. En weder
laaide opnieuw het gaslicht op en
kostte het een half uur minstens aan
gas. En dan te bedenken, dat wij in
de vestibule tegen elkaar aan botsten,
on dat hst hier, trots al dat geda
gepraat, maar niets lichter werd!
Want toen dan eindeiyk voor de
derde maal (het kau ook vierdemaal
zyn geweest, wij raakten den tel
kwyt) de discussies gesloten werden
en bleven, waren we nog maar aan
do opdracht die B. en W. aanvaardden,
om een nader onderzoek in te stellen.
Zie hier dus van moeizaam streven
het resultaatdat de vlieg, die de
s.d.a.p. den afgeloopen zomer ving in
den vorm van de principieele uit
spraak, in de room der discussies
bijna ware verdronken, als niet de
heer Biersteker het beestje hadde ge
red. Of het ten slotte ook goed was,
dat er zes lichten brandden.
Toen eenig kleingoed van de baan
was, kregen we de zaak de^ winkel
sluiting. De tijd is er rijp voor, zsiden
B. en W. en het moet nu maar. Nu
waren hieromtrent eenige amende
menten ingekomen van de S.D.A.P.
Allereerst was er een amendement
van B. en W. zeiven. Die wilden
nu met het oog op gasbesparing om
7 uur sluiten, inplaats van 8 uur.
Dit was iD overleg met de winkeliers
vereniging,, die gezegd hadals 't
moet dan moet bet, maar dan ook
radicaal en geen openbiyven met
petroleumverlichting. Want de een
heeft een groote lamp, de ander een
kleine, en de-derde een nachtpitje...
dat is te ongelijk. Dan allemaal maar
sluiten.
Maar dit was het meest radicale
gedeelte van den Raad toch te radi
caal. Neen, zei de heer Michels, 8
uur sluiten, best, maar 7 uur
grand merci. Dan wordt het publiek
de dupe. Maar toch werd deze wij
ziging aangenomen, vooral toen de
heer Grünwald zei, dat het met
petroleum ook nog wel eens de
spuigaten kon uitloopen. (D.w.z. niet
de petroleum, maar de voorziening).
'i Wordt dus, voor ééne maand
ongeveer, om 7 uur sluiten voor de
winkels, 't Is draconisch, de Voor
zitter zeide het zelf, maar wat is er
aan te doen? 't Kan nog erger.
Helaas! de eindstemming kon niet
plaats hebben, omdat de stemmen
staakten by" een nieuw, ook door de
S. D. A. P. voorgesteld artikel, dat de
Zondagsrust voor kappers en barbiers
moest invoeren. Wat was het geval?
De kappers willen Zoudag3 wel
sluiten, maarer is één „collega"
die niet wil. En nu verzochten zij
aan den Raad om wettelyke Zondag
sluiting in te voeren. Eo hierop
staakten de stemmen. Want enkelen,
de heer Van Neck o.a. betoogden,
niet ton onrechte, dat hek niet aan
ging voor ééne categorie ten derge-
lijken maatregel in te voeren; anderen,
de voorstellers c.s. zeiden, dat het
toch niet zoo erg was, waar de
betrokkenen (min éen) er zelf om
vroegen. Beide partyen hadden na
tuurlijk geiyk, maar het grapje kost
ons een nieuwe vergadering.
Eén recalcitrante barbier is de
oorzaak, dat de gemeente heden,
Donderdagavond, een nieuwe zitting
moet uitschryven met den aankleve
van dien: presentiegeld 21 X 8.—
plus een tiental gaspitten, kachels
etc. (om van het sigaren grabbelkistje
niet te spreken). Een burger, die zyn
geld niet opbrengt.
De andere artibeleq werden aan
genomen bet halfuurtje speling, dat
de winkelier 's avonds krygt om zyn
klanten, die op het sluitingsuur
komen, nog te bedienen, werd inge
kort tot een kwartier. Teutende oude
juffrouwen, zullen dus haar buur
praatjes aanzienlijk moeten inkorten.
De heer Bok hield een zeer merk
waardig speechje over deze zaak. Zou
de heer Bok niet weten, dat er ergens
in Europa oorlog is?
Ook de heer Van Breda hield er
eigenaardige opinies op na. Dez6 heer
redeneerdewe moeten 35 op gas
bezuinigen, dat is het voorschrift van
den minister. Waarom moet nu een
winkelier meer bezuinigen dan 35
torwyl er genoeg niet-winkeliers zyn,
die het percentage niet bereiken?
Inderdaad, die zyn er en de Voor
zitter toonde aaD, dat daarmee reke
ning wordt gehouden, b.v. met zieken
e.d. of menschen, die al op hun
minimum zyn.
We waren nu aan het einde der
agenda, maar het interessantste, zy
het niet het stichteiykste, tooneeltje
zou nog komen. Er was storm in
aantocht, een storm in een glas water
beroerde een uur lang do heilige
wanden der raadzaal. De vloer dreun
de, de zoldering zwoegde en piepte,
de punt van het perspotlood brak af
en de publieke tribune was muisstil
een olifant zou een muis baren.
Wat was er gebeurd, dat zoo heftig
de rust verstoorde in onB mieren
nestje? Was het de miereneter, die
zijn spitsen snuit tusschen ons instak
en ons en onze reputaties oppeuzelde
met huid en haar?
Lieve lezer, het was slechts de
heer De Zwart, die zich verelikte in
een portie erwtensoep. Een beentje
scheen in zyn keel geschoten te zyn,
en maakte, dat de heer De Zwart
't benauwd kreeg, hoestte en proestte,
en blauw werd en rood van be
nauwenis.
Was de soep te heet? zal de lezer
vragen. Was ze gepeperd of te zout?
Of wat was de reden van de ver-
8likkery van den overigens zoo be-
zadigden heer De Zwart?
Neen, dat alles was in orde. Maar
de bereiding deugde niet: de. soep
was niet bereid volgens het aloude,
beproefde recept der sociaal-demo
cratie, en daarom verslikte zich de
heer De' Zwart eraan. Om het min
der bloemrijk uit te drukken: het
was Prinzipienreiterei van dien heer
om zoo te fulmineeren tegen een goed
bedoelde en vermoedeiyk ook goed-
opgezette beweging, die cu toevallig
met van de S.D.A.P. uitgaat, docb
die in wezen precies even democra
tisch en even sociaal is ais de partij
zelve.
Het was star en strak marxisme,
dat. de heer De Zwart in den Raad
bracht in den vorm van snert of
boerenkool met worst, en bet bleek,
als alle marxisme, in de praktijk
absoluut onbruikbaar.
En het was ergeriyk, dat de heer
De Zwart zich tot de woorden „dilet
tant-komedianten" liet verleiden, ter- i
wyi hij zoo goed als ieder ander,
weet, welk een nuttig, sociaal werk
de Volksbond al heeft verricht, met
zyn volkskoffiehuizen enz., zoodat
men ook in de goedkoope keukens
wel vertrouwen mag hebben. Trou-
-wens, zijn partijgenooten zullen
de felle speech van den heer De
'Zwart ook met verbazing hebben
gehoord. De heer Biersteker verweet
den Voorzitter den spr. Diet tot d'e
orde te hebben geroepen by de woor
den „dilettant-komedianten", en do
Voorzitter verdedigde zich door t.e
zeggen, dat hy niet graag het debat
wilde tegenhouden door integrijpei
Maar de heer De Zwart, die, door
zyn booze wóórden, npodeloos velen,
die, van een ander standpunt, hun
sociaal werk even 'goed meenen en
even goed verrichten als de s.d.a.p
griefde, de heer De Zwart 7ond
bet niet noodig zyq woorden te
herroepen.
De heer De Zwart, kreeg behoorlijk
op zijn vestje over zyn houding. Te
betreuren zou het zyn als hierdoor
bij de arbeiders de zaak der goed- 1
koope maaltijden werd bedorven.
Want het is juist voor den arbeider
zoo'n groot belang als dit slaagt.
The rest issilencewel was
er nog een geheime zitting over deze
geschiedenis, maar daar heeft, m< t
uw verlof, u noch ik iets mee te
maken. Eu zoo gingen we huis toe,
om Donderdagavond weer present te
zijn.
Uit de Pers.
De criils'aan Financiën.
Onder den titel „de wonde plek"
schrijft het „Handelsblad":
Wat' hapert er toch iu dezen tyd
aan onze finautieele leiding? Binnen
een jaar beleven wij nu de derde
miniatercrisis aan Finacciön. We
zullen maar niet diep iDgaan op do
vraag, of de schuld van die crississen
heeft gelegen by een der Kamers,
bij de betrokken Ministers of by den
Ministerraad. In 't .algemeen schijnt
wel te mogen worden betwyfeld of
bij alle elementen, die in zoo'o crisis
meewerken, wel voldoende het volle j
besef van den ernst der tyden heeft
geheerscht.
De schrijver betoogt dat de volks
vertegenwoordiging recht heeft om
te worden ingelicht over de oorzaak
van dit buitengewone aftreden. Er
was conflict tusschen den Minister
en den Ministerraad. Den ganschen
Ministerraad? En waarover? Daarop j
dient zoo spoedig mogeiyk een ant- j
woord te worden gegeven. -Het ge- I
schil is, zegt de schr., niet van dien i
aard, dat het niet ten volle kan
worden belicht.
Dubbele aanspraak op zulk een
opheldering, meent de schr. mag de
Eerste Kamer maken. Deze immers,
die kort geleden vry algemeen Is j
hard gevallen (o.i. terecht) wegens
de luchthartige wy'ze waarop rijden
heer Van Gijn deed heengaan, zal
thans byzonder benieuwd zyn on
met reden naar de oorzaak van
een conflict, dat den toen met kunst
en vliegwerk behouden Minister tbch
tot aftreden noopte.
Wy betreuren, aldus gaat het Hbl.
voort, het heengaan van den heer
Van Gyn intusschen hoezeer wy
ons ook verheugen over de oplossing
der crisis.... waarmee men ook nu
weer byzonder fortuiniyk is geweest. I
(de heer Cort van der Linden heeft
waarlyk verbysterend veel geluk in
het.... spel).Wy betreuren dat. aftreden
niet alleen om de verzwakking der
positie van hét Kabinet, die van deze I
ongestadigheid aan Financiën het
gevolg moet zijn. Ook om het heen
gaan van deze bekwamen financier
van aangename omgangsvormen. Hij
was snel persona grata in de beirto
Kamers geworden en het is waariyk
niet geweeBt uit gemis aan waar-
deering van zyn persoon dit is
duideiyk uitgesproken geworden -
dat de Eerste Kamer met hem in
conflict geraakte. Hy heeft nu byna
een jaar geleden, h6t land 'n grooten
dienst bewezen door, als de eenige
man dien ieder de aangewezene achtte,
tegen zy'n eigen zin de zware nalaten
schap van den heer Treub te aan
vaarden. En hy heeft opnieuw het
landsbelang boven zyn persoonlijke
neiging gesteld dooi-, in het conflict
met de Eerste Kamer, zich te laten
vinden voor een compromis. Nu is
hy, ondanks dat alles, binnen het
jaar zyn vroeger ambt aan Financifin
kwyt én zyn ministersportefeuille. Hy
had beter verdiend.
En dat by nog eens zou stranden
op een conflict met zy'n eigen
collega's, dat is zeker wel het aller
laatste dat by, by het aanvaarden
van zyn ambt, heeft kunnen voorzien.
Maar het land zal zy'n optreden in
dezen oorlogstydmèt dank berdenken.
Overdenopvolger, den oud-minister
Treub, zegt de „Hbl."-schryver
Wij zijn ervan overtuigd, datgansch
Nederland - misschien met uitzon
dering van een zekere groep van
rechts met groote ingenomenheid
zal vernemen, dat de man, die nog
geen jaar geleden zyn afscheid mot
een Koninkiyke dankbetuiging voor
de den lande bewezen „zeldzaam
bel&ngryke diensten", thans weder in
het ministerie treedt. Om het zoover
te brengen zal hy, en zullen.ook wol
anderen, zeker wel zich over eenige
moeilijkheden hebben] moeten heen-
zetten. Maar met goeden wil van
weerskanten is dat gelukkig :gegaan.
En het land ziet weer een plaats van
gezag innemen door den man wiens
kracht on genialiteit het Bind» Aug.
1914 zoo ongemeen heeft loeren
waardeeren.
Over den aard van het diepgaand
geschil kan men slechts gissen, aldus
de „N. Rott. Crt." In de belasting-
ontwerpen, de algemeene belasting-
politiek van den heer van Gyn ligt
het naar alle waarschynlykheid niet.
