Zonen.
DE OORLOG.
S. COLTOF
S. COLTOF
Ingezonden Mededoellng.
Iiaibiuis
Monsterkamers 2119 A en B.
Tindmiddilan - Eu da Cclogca - Pailumaiiie.
St.lantkaikhol
distributie art. alleen in uiterste ge
vallen raison beeft. Maar ia de toe
stand hier, in vergelijking met andere
gemeenten, zoo ongunstig? Spreker
meent van niet. Er heerscht hier
geen groote werkeloosheid, en tal
van visschers, rijkswerklieden etc.
maken, dat wy in vrtj gunstige
omstandigheden verkeeren. In Am
sterdam, in Schiedam zyn de toe
standen vrywat ongunstiger. Spr.'s
fractie vindt het geen noodzakelijk
heid het voorstel te steunen. Gegevens
omtrent de urgentie ervan zijn niet
verstrekt.
Het voorstel komt in stemming
en wordt verworpen met 12 tegen 6
stemmen. Yóór de heeren Yan Breda,
ZondervaD, Michels, Baak en Spangen
berg.
De agenda is hiermede afgehandeld
en de Raad gaat in comité-generaal,
ter behandeling van reclames pl. dir.
belasting.
De legerberlchten van
22 Februari.
Van het W e s t e 1 ij k front. Mist
en regenachtig weer belemmeren nog
steeds de operaties, waardoor de actie
beperkt blijft tot artilleriegevechten
en schermutselingen van patrouilles,
afgewisseld door overvallen van beide
zijden.
De Engelsche en Fransche com-
muniqué's maken melding van kleine
vijandelijke aanvallen, o.m. bij Bethin-
comt (op den linker Maasoever), ten
O. van Vermelles en ten Z. van
nieuw Capelle, die alle afgeslagen
werden.
Het Duitsche leger bericht geeft aant
dat ten Z. van Armentières de Engel-
schen in de Duitsche stellingen wisten
door te dringen. Door een legeraanval
werden zij er echter weder uitge
worpen. 200 dooden bleven in de
stellingen liggen. Ook verloren de
Ingelschen 89 man aan gevangeneD.
Een gelijk verloop had een zwakke
aanval der Franschen ten W. van
Flirey.
Verder spreekt het bericht van het
terugdrijven van vijandelijke verken-
ningsafdeelingen, o. a. ten Z.W. van
Warneton, ten Z. van het la Bassée
kanaal en tusschen Ancre en Somme.
Verwacht men in Duitscbland actie
aan het front in den Elzaa? Een
bericht uit Zurich schijnt daarop te
wijzen. Hierin toch wordt gemeld
dat verschillende stukken van hooge
kunstwaarde uit de kerk van Col mar
(Opper Elzas) verwijderd en voodoo-
pig in het kunstmuseum te Mbnchen
opgeborgen.
Ook is, ondanks de scherpe afslui
ting der grenzen bij Genève, die
eenige dagen geduurd heeft, door
gelekt, dat sterke transporten Itali-
aansche troepen voorby gekomen zjjn
met bestemming voor het Fransche
front.
Ook op het o o s t e 1 y k e-, het Roe-
meensche- en Macedonische
front bepaalde de bedrijvigheid zich
tot artillerie- en patrouillegevechten.
Van het Oostenryksch-Ita-
liaansche front wordt gemeld,
dat de Oostenrykera opnieuw de
stellingen der Italianen by den monte
Zebio (op het plateau van Asiago)
aanvielen.
Zy werden evenwel teruggeslagen.
Eveneens mislukte een zwakke
vyandeiyke aanval ten O. van Sober.
D* duikboot- en mljnoorlog.
Van Engelsche zijde wordt gemeld,
dat in de grond geboord werden
het Zweedsche s.s. „8kogland"(2903
ton), het Engelsche stoomschip „Per-
86UB" (6728 ton) en de schoener
„Teewljn". Van de opvarenden van
de „Peraeus" worden drie Chineezen
en een Europeaan vermist.
Een Duitsch bericht geeft aan, dat
de volgende schepen tot zinken
werden gebracht op 4 Februari: het
Noorscbe s.s. „Solbakken" met 3740
ton tarwe van Buenos Aires naar
Cherbourg; den 6en het Noorscbe
s.s. „Ellavora" met vruchten en wijn
van Napels naar Londen, en het
Noorsche s.s. „Havjard" met aard-
noten naar Duinkerken.
(Het vernietigen van deze schepen
werd reeds van Engelsche zijde ge
meld).
Twee duikbooten die Woensdag op
hun basis terug keerden, hebben 24
stoom-, drie zeilschepen en negen
visscheravaartuigen in den grond
geboord.
De schepen hadden o.m. de volgende
ladingen9100 ton steenkool, 30.000
ton ijzererts, 8500 ton levensmiddelen
(de helft daarvan beBtond uit boter
en margarine), 2200 ton graan en
hooi, 2700 ton oorlogsmaterieel voor
Italië bestemd, 400 ton zink, 800 ton
stukgoed en 800 ton hoefyzers.
Voorts bevond zich onder de in den
grond geboorde schepen een tank-
stoomschip van 7000 ton.
Zen van de duikbooten heeft een
kanon buitgemaakt.
Omtrent de vernietiging van het
Italiaanache transportschip „Minas",
(reeds 19 Februari gemeld) wordt
thans van Duitsche zijde nog mede
gedeeld dat het 2854 ton metende
schip door een torpedoboot in den
grond werd geboord. Het ss. had 1000
man troepen, en een groote lading
munitie en goud, ter waarde van 8
millioen mark, voor Baloniki aan
boord. De bemanning van het s.s. en
de zich aan boord bevindende troepen
zyn omgekomen, behalve twee man
nen, die door de duikboot gered zijn.
In de buurt van Cartagena is door
de Spaansche overheid een boei ont
dekt die 81 kisten bevatte, waarvan
er 1 met correspondentie, de andere
met afzonderlijke deelen voor duik
booten gevuld waren. Et zijn drie
Dultschers aangehouden.
Minister Garson
over do duikbootenoorlog.
In het Eogelsche Lagerhuis heeft
minister Carson de Duitsche onder
zeebooten-bedreiging besproken,
waarbij hij begon met het geven van
een overzicht over het werk van de
zeemacht. Hij wees met nadiuk op
het groote belang van hetgeen de
groote vloot doet.
De Admiraliteit had krachtig mede-
geholpen by de expedities naar
Mesopotamiö, Saloniki en Egypte en
had bovendien de zeeën vrij te
houden.
Ter illustratie van hetgeen de vloot
had gedaan, deelde de ministpr mede,
tot 80 Octobef acht millioen
menschen door de vloot over zee
waren vervoerd, bovendien meer dan
negen millioenton ontplofflngsmid-
delen en meer dan een millioen zieken
en gewonden. t
In volle zee of in de havqn waren
in het afgeloopen jaar 15,150 schepen
doorzocht, in Januari van dit jaar
alleen in Britsche havens 1764 en
het totale aantal in Februari zal niet
minder zyn dan in Januari.
Ds onderzeeörsbedreiging, zoo ver
volgde de minister, was geen bedrei
ging van den laatsten tyd. Maanden
lang had z(j Engeland reeds boven
het hoofd gehangen. De bedreiging
was ernstig en ze is nog niet afge
wend. De minister was echter vol
vertrouwen, dat de ernst van de
dreiging door de ontwikkeling van de
maatregelen, die reeds genomen zyn
of nog beraamd worden, geleideiyk
belangryk zou verminderen.
In de jongste twee maanden is het
aantal bewapende hand elsschepen met
47.5 procent vermeerderd. Dat heeft
ontzagiyk veel arbeid gekost. Thans
gaat het met de bewapening der
schepen met elke week beter.
Van de bewapende handelsschepen
ontkwamen na een. aanval 75 proc.,
van de onbewapende 24 proc.
De moeiiykheden betreffende de
bewapende handelsschepen in neutrale
havens z(jn zoo goed als alle uit den
weg geruimd.
In de eerste 10 dagen van Februari
zyn in de Engelsche havens 6,076
schepen aangekomen en 5873 uitge
klaard.
De verliezen der Engelschen zijn
ernstig, maar lang niet zoo zwaar als
de blufferige Duitsche mededeelingen
het. wel willen doen voorkomen.
Hoewel de neutralen zenuwachtig
en verschrikt zyn geweest, zy zullen,
naar de minister geloofde, het voor
beeld der Engelschen volgen
spoedig de vaart hervatten.
De minister was van plan in het
vervolg, zoo mogelijk dageiyks het
aantal Engelsche handelsschepen, dat
door my'nen of torpedo's tot zinken
zyn gebracht, te publiceeren met dat
van de handelsschepen, die de havens
van het Vereenigd Koninkrijk binnen
komen of verlaten en tevens een lijst
der schepen, die door onderzeeërs
zyn aangevallen en ontkomen.
Met betrekking tot het vernietigen
der onderzeeörs zeide Caraon, dat de
thans gevolgde methode, en het ver
zwijgen van dergelijke gevallen, de
minst aangename voor den vyand
was.
Het eenige wat de Duitsche admi
raliteit thans te weten komt is, dat
de boot niet ia teruggekeerd.
De minister heeft 40 rapporten
ontvangen omtrent gevechten met
onderzeeërs van het begin van Fe
bruari af. Dat 40 malen In 18 dagen
een gevecht heeft plaats gehad, is
reeds een buitengewone prestatie.
De minister deelde den inhoud
mede van een reeks rapporten, om
de verschillende graden van meer
dere of mindere zekerheid, dat de
overwinning was behaald, aan te
toonen. Als een geval van besliste
zekerheid noemde htj het geval van
een onderzeeërs, die met zyn beman
ning door een torpedojager was ge
nomen.
Twee andere gevallen, die hy ver
meldde, wijzen sommige der metho
den aan, die de Admiraliteit in den
strijd tegen de onderzeeörs toepast,
by voorbeeld een rapport van een
luchtschip, dat een bom had laten
vallen juist op het punt, waar een
onderzeeër was ondergedoken, en
nog een rapport van een hydroplane
betreffende een anderen onderzeeër.
Omtrent de quaeatie van den
scheepsbouw verklaarde Carson, dat
geen enkele scheepshelling in de
volgende maand onbezet zal blijven
en by deed een beroep op de arbeiders
om met onverzwakte kracht door te
werken en op de natie om mede te
werken aan beperking van den invoer,
ten einde de taak der Admiraliteit
te vergemakkelijken. De minister
verklaarde overtuigd te *yn, dat de
bedreiging dan machteloos gemaakt
zou kunnen worden.
Da munltla-ontploffing te Arohangel.
Omtrent de munitie-ontploffing te
Archangel, op 27 Jan. j.1, wordt thans
gemeld, dat dit een verschrikkeiyke
ramp was, die duizenden menschen-
offers heeft geëischt. De ontploffing
had een buitengewone kracht, het
was alsof een aardbeving woedde.
De voorraden munitie en oorlogs
materieel bedekten een oppervlakte
van twee K.M. lengte en een K.M.
breedte.
De ontploffingen volgden buiten
gewoon snel op elkander. Door de
eerste werd reeds een op twee K.M.
afatands liggend spoorwegstation
verhield.
De materiëele schade wordt ge
raamd op honderden millioenen roebel.
Men schryft de ramp algemeen aan
kwaadwilligheid toe.
Tot dusver zyn reeds 100 Finnen
in hechtenis genomen, verdacht van
deelneming aan een complot om de
fabrieken in de lucht te laten springen.
Schending van da Neutraliteit.
Uit Christiania wordt d.d. 22 Febr.
gemeld, dat, aangezien twee Engel
sche torpedobooten op 20 Febr. het
Noorsche s.s. „Sortland" in de Noor
sche territoriale wateren by Statt
hebben aangehouden, de minister
van buitenlandsche zaken den gezant
te- Londen opgedragen heeft by de
Engelsche regeering te protesteeren
tegen deze schending der neutraliteit.
141 KANAALWEG 142.
Groote keuze:
Kapok
Springveeren
Staaldraad
Hut
Stroo en
Zeegras
De Vereenlgde Staten
en Dultschland.
Eender geschilpunten, betge vangen
houden der Amerikaansche opvaren
den van de Yarrowdale", is uit den
weg geruimd. Zy zijn door de Duitsche
regeering in vryheid gesteld. Naar een
bericht uit Washington aangeeft, is
een nota der Amerikaansche regeering,
waarin op vrylating werd aangedron
gen Maandag toch nog verstuurd
geworden. Naar men weet waB deze
nota opgehouden in verband met
geruchten dat de gevangenen reeds
vrygelaten waren. Deze geruchten
werden echter niet officieel bevestigd,
waarin de Amerikaansche regeering
reden vond de nota toch nog te ver-
kenis. Dan komt een noodtoestand,'
waarin de eisch tot levensonderhoud
alles overstemt, waarin van „menache-
lykheid en beschaviug", thans dikwy ls
zoo oDjuisb in de debatten betrokken,
niets overblijft. Van voedsel versto
ken schipbreukelingen plegen dikwyis
te eindigen in ouderlingen stryd en
de sterkeren slachten de zwakken
en worden menscheneters. Ea tot zoo
iets komen zelfs de meest vreedzame
en idealistische menschen. Waar men
thans nog en ook by ons tal
van personen heeft, die reclame ma
ken voor een steeds voortzetten van
den oorlog, zy er op gewezen, welk
beeld van „menschelykheid en be
schaving" in het verschiet ligt. Ook
wij neutralen - Nederland, Scandi
navië, Zwitserland zullen dan aan
het noodlot niet ontkomen.
Een Duitsch bericht van den 22sten
zegt nu dat de bemanning in vryheid
werd gesteld, ofschoon ingevolge de
omstandigheden, die Amerikanen als
krygsgevangenea zouden kunnen
worden behandeld, heeft men hen
by uitzondering vrygelaten. Dit
was reeds lang tevoren besloten, om
dat zy by het begin van de reis niet
wisten, dat zij als deel van de beman
ning van vyandelijke bewapende
kruisers als krygsgovangenen zoudeD
worden behandeld. De in Duitschland
de afbreking der diplomatieke
betrekkingen uit de Ver. Staten
ontvangen telegrammen over de in
beslagneming der Duitsche schepen
do interneering del Duitsche
schepelingen, deden het echter raad
zaam schijnen, die lieden (de Ame
rikanen van de „Yarrowdale") niet in
vryheid te stellen, voor de officieels
Amerikaansche mededeeling over de
werkeiyke toedracht van zaken zou
zyn iDgekomen. Dit is thans geschied,
nu de officieels mededeeling is in
gekomen, dat de Duitsche schepen
in de Ver. Staten niet zyn in beslag
genomen en hun bemanningen niet
^ya geïnterneerd.
De toestand is echter ook al is
dit geschil uit den weg geruimd
niet verbeterd. In Amerika gaat men
voort met het nemen van voorberei
dende maatregelen. Zoo beeft de
minister van oorlog, Baker, na een
conferentie met president Wilson,
bekend gemaakt, dat hy bij het Cod gres
een wetsontwerp ter invoering vsn
don algemeenen militairen oefonplicht
zal indienen, welk ontwerp is uit
gewerkt door den generalen staf.
D6 president zou een voorstander
zyn van het beginsel van den al
gemeenen militairen oefeDplicht, in
dien die op practische wljzo kan
worden toegepast.
Verder wordt uit Washington ge
meld, dat Wilson thans definitief
besloten heeft het Congres te vragen
hem algemeene machtiging te geven
tot het nemen van geschikte maat
regelen ter bescherming van Ameri
kaansche schepen tegen de Duitsche
duikbooten.
Wanneer de president voor het
Congres versqhynt, zal hy duidelyk
doen uitkomen dat hy niet raadt tot
het proclameeren van den oorlog. Hy
zal niet verder gaan dan alleen het
verzoek tot onmiddellijke aanneming
der voorstellen, die hem buitengewone
bevoegdheden zullen moeten geven
over leger en vloot in het tydvak
tusschen de zittingen van het con
gres. Hy zal een verklaring afleggen
omtrent den tegenwoordigen abnor-
malen toestand en wyzen op de
belangryke besluiten, waarvoor men
zal komen te staan.
Men verwacht onmiddeliyk de ver
breking van de diplomatieke betrek
kingen met Turkye en spoedig die
van de betrekkingen met Oostenryk,
Da Europa bedrelgande
hongaranood.
De „N. Rott. Crt." bevat een artikel,
waarin gezegd wordt, dat bij voort
zetting van den oorlog niet alleen
Duitscbland, maar geheel Europa met
hongersnood wordt bedreigd. De
schryver geeft aan dat in normale
jaren van de consumptieartikelen een
zekere reserve overbiyft, doch men
kan rekenen, dat die reserve van voor
den oorlog thans wel is opgebruikt.
De kwade dag breekt dus aan. De
wereldoogst van 1916 was slecht. Een
groote oogst is voor 1917 onwaar-
schyniyk. De oorlog treedt ook te
dien opzichte storend tusschen beide.
De Entente en Amerika zullen den
toevoer van kali moeten missen,
terwyl Europa de chilisalpeter niet
voldoende aangevoerd zal kunnen
krijgen. Wat er nog komt wordt
grootendeels door Engeland vastge
houden.
De conclusie van den schryveris
minder productie over een groot deel
van de aarde, gemis van gelegenheid
tot vervoer, zoodat veel bederft. Groote
voorraden dagelyks naar den bodem
der zee wegzakkende in plaats van
te belanden in de graanpakhuizen
van de spoedig noodlydende bevolking.
In Rusland, waar een groot deel
van den veestapel reeds is geslacht,
schynt in sommige streken de toestand
hoogst ernstig. Reizigers, die Rusland
passeerden, spreken van jammeriyke
tooneelen van hongersnood. Het
Grieksche volk wordt met den hon
gerdood bedreigd.
Het is wenscheiyk alles duideltjk
onder de oogen te zien. Geheel Eu
ropa wordt bedreigd met ondergang.
Nog is hot tyd veel te redden. Er is
een taak voor allen, die zich willen
aangorden tot het redden van
„menschheid en beschaving".
Men meene niét, dat het by de
redding daarvan in de eerste plaats
de vraag geldt welke groep in den
oorlog zal overwinnen. Komen
zooals te vreezon is tyden van
absoluut gebrek, dan verliest de vraag
van overwinning of nederlaag betee-
Het „H.blad" deelt de meening van
den schryver niet, die reeds meer
zich aan zeer sombere voorspellingen
over een komenden hongersnood heeft
gewaagd. Een dergeUjk pessimisme
acht het „H.blad" ongegrond.
De schrijver - zegt het blad -
heeft een voedingsbalans voor de
geheele wereld opgemaakt. Echter
niet met voldoende gegevens. De
misoogst van verleden jaar was
geheel aan klimatologische invloeden
te wijten en toch is van hongersnood,
veroorzaakt door gebrek aan wereld
productie, nog nergens sprake. Ook
in ons land niet, ook in het oorlog
voerend Engeland niet waar de
maatregelen op besparing van voedsel-
verbruik een uiteriyke vorm zyn
ook in Griekenland niet. Alle voedsel-
moeiiykheden zijn te wyten aan ge
brekkig transport. Als Nederland zyn
schepen vrij kan laten varen, behoeft
Nederland geen honger te vreezen.
Als Griekenland niet meer geblok
keerd wordt, is het gevaar voor
Griekenland voorby. Als in Rusland
het vervoer geregeld wordt, zal men
in het land niet meer in ééa stad
schaarschte, in een andere stad
overvolle pakhuizen vinden.
Indien men gaat berekenen, hoeveel
er minder geproduceerd wordt, moet
men ook nagaan hoeveel er thans
minder verbruikt wordt. Duitschland
past voor geheel Europa een groote
besparing toe, van millioenen tonnen
maïs en graan, dat anders naar
Duitschland vervoerd wordt. Het
hongerlijden, voorzoo ver door mindere
productie noodzakely k gemaakt, wordt
voor een gróót deel door Duitschland
gedragen. En zelfs in Duitschland
heerscht sinds de laatste maanden
een toestand, die met het woord
hongersnood schrouielyk overdreven
wordt geteekend. Om te kunnen
nagaan of er sprake van hongers
nood kan zyn, zou men moeten weten
met hoeveel het verbruik verminderd
kon worden, voor er werkeiyk eruatige
nood is. Hoeveel minder graan zou
men, door de kostbare, en verspil
lende votmestmethode in dieriyk vet
kunnen laten omzetten, zonder dat
nog een ernstige en voor de volks
gezondheid schadeiyke vleeschvetnood
ontstaat Duitschland mist, men ver-
gete dat niet, ook alle ingevoerde
plan ten vet ten 1
De 3chryver zegt, dat het gevaar
van hongersnood zich in Europa
dreigend begint te verheffen. Het is
mogelyk. Maar nog niet door een
wereldschaarschte aan voedingsmid
delen, maar door een ontwrichting
en vernietiging van het wereld trans
port van voedingsmiddelen.
Wy hebben reeds genoeg aan de
euvelen, die er werkeiyk zijn, zonder
er nieuwe euvelen by te bedonken.
Zpo zal b.v. in een klimatologisch
normaal aardappelenjaar de veenko
lonie-aardappel voor de Nederland-
sche volksvoeding volstrekt overbo
dig zyn. En als wegens gebrek aan
stikstofmest, daar boonen en niet
aardappelen verbouwd worden, zal
de Nederlandsche volksvoeding daar
van voordeel, niet nadeel ondervinden,
Met het bovenstaande willen wy
echter niet zeggeD, dat wy niet goed
zullen doen zuinigheid in alles be
trachten. Integendeel, wy gelooven dat
het noodzakeiyk is, dat wij op levens
middelen sparen wat wy kunnen.
Nieuwe misoogsten zyn mogelyk,
verslechtering van het wereld vervoer
is ook niet uitgesloten, zoodat zeker
ieder zich tot plicht moet rekenen
van geen levensbehoefte meer te ge
bruiken, dan bepaald noodig is.
De zuigelingensterfte In Duitsehland,
De „Vorw&rta" wyat er op, dat de
verhooging van den melkprys van 32
op 44 pfennig per liter waarschynlijk
het sterftecijfer voor zuigelingen nog
hooger zal dry ven dan het reeds het
laatste jaar was. Volgens de statis
tieken voor Beriyn was de zuigelingen
sterfte in September, October en
November 9.62, 9.25 en 9.83 °/0 van
het aantal levendgeborenen; in 1916
was het percentages over dezelfde
maanden resp. tot 11,62, 10.25 en
11.68 gestegen.
Tegen de jeugdverwllderlng.
Te Münster wordt met kracht op
getreden tegen bandeloosheid en ver-
waarloozing der jeugd. Zoodra het
donker invalt, mag zy verschillende
straten en pleinen o.a. van Münster
niet betreden, niet rooken in het
openbaar, niet vertoeven in koffie
huizen, banketwinkels, ververscbings-
salons e.d. zonder toezicht van ouders
of overheden; noch in schouwbur
gen, waar lichtbeelden worden ver
toond of specialiteitengezelschappen
optreden in restaurants en herbergen,
waar zanguitvoeringen, voordrachten,
enz. worden gehouden. Onder jeug
dige personen worden hier verstaan
jongens en meisjes onder de 17.
1 Maart a.s. zal het 25 jaar
geleden zyn, dat de heer De Glopper,
brigadier van politie, bij de politie
in dienst trad.
Op het Donderdag te Utrecht
gehouden examen, slaagden voor de
acte nuttige handwerkeD, de dames
M. G. Duinker en P. J. Dunk, alhier.
Spaarbank R. K. Volksbond.
Onder voorzitterschap van den heer
W. C. van Breda had Woensdagavond
in het Bondsgebouw de jaarvergade
ring plaats der Spaarbank „H. An-
Lonius van Padua".
In zijn openingswoord constateerde
de voorzitter een Hinken vooruitgang
van het ingelegde bedrag en van het
aantal inleggers.
Uit het verslag van den penning
meester stippen wy het volgende aan
Aan ingelegde gelden werd ontvangen
f 48810.65'. uitbet. werd f28856.07'.
Het gezamenlyk saldo der inleggers
bedroeg op 1 Jan. 1917 f83712.54.
Naast de vaste rente van 8 procent
kan aan de inleggers nog 0.2 procent
worden uitgekeerd. De premie-inleg
gers, dat zyn zy, die meer dan 15
maal een inlage deden, krygen 3.75
procent.
De waarde der effecten was be
rekend naar den beurskoers op 31
December. Deze was gemiddeld 1.8
procent hooger dan verleden jaar.
Uit de overwinst werd een bedrag
van f650.— gereserveerd voor even
tueel verlies op effecten.
Het reservefonds is thans f 3679.31,
zijnde 4.5 procent van het ingelegde
bedrag.
Het aantal inleggers was op 1 Ja
nuari 1.1. 514.
Namens de commissie van verifl-
eurs bracht de heer B. A. Meyer
verslag uit. Alle boeken en beschei
den, benevens de aangegeven effecten
en hypotheekakten waren nagezien
en in orde bevonden.
Aan den penningmeester, den heer
H. J. Mahieu, werd dank gebracht
voor zijn accuraat beheer.
Als lid van den Raad van Toezicht
werd benoemd de heer J. A. Zoetelief.
Tot leden van den bestuursraad
werden herkozen de heeren W. C.
van Breda, W. F. Ligteringen en
M. Bock.
Als verifieurs werden voor het
loopende boekjaar aangewezen
heeren B. A. Meyer, 3. Luyekx en
P. J. Bosch.
Met een dankwoord sloot daarop
de voorzitter de vergadering.
141 KANAALWEG 142.
Groote keuze:
Wollen
Watten
Zijden
Molton en
Fantasie
PLAATSELIJK NIEUWS.
Ds orlils aan flnanolln.
Bij Koninklijk Besluit van Woens
dag is aan mr. dr. A. van Gyn met
ingang van Donderdag eervol ontslag
verleend als minister van financiën,
met dankbetuiging voor do vele en
gewichtige diensten, en is benoemd
tot minister van financiën prof. mr.
W. F. Treub.
Prof. Treub is Donderdag door de
Koningin beëedigd.
De afgetreden Minister van Finan
ciën, mr. Van Gijn, heeft Donderdag
ochtend van de ambtenaren van zyn
Departement afscheid genomen.
De nieuwbenoemde Minister van
Financiën, mr. Treub, heeft Donder
dagmiddag de portefeuille van zyn
ambtsvoorganger overgenomen en
heeft Vrijdagochtend zyn gewone
ambtsbezigheden op het Ministerie
aangevangen.
Het lid van de Tweede Kamer de
heer Troelstra heeft Donderdag tot
minister Cort van der Linden de vol
gende vraag gericht:
Wil de minister de Tweede Kamer
mededeeling doen van de oorzaken en
het verloop van de crisis aan het
ministerie van financiën? Kan worden
aangenomen, dat de nieuwe minister
van financiën ten opzichte van het
verschil tusschen Z. E. en de Kamer,
dat hem intertyd noopte zyn ontslag
te nemen, een gedragsiyn zal volgen,
die niet tot nieuwe conflicten te dier
zake zal leiden?
BINNENLAND
Onze scheepvaart.
Een deputatie uit het bestuur der
Vereeniging van Nederlandsche Ge
zagvoerders en Stuurlieden ter Koop-
vaardy, vergezeld van verscheidene
gezagvoerders, had Donderdagmiddag
een conferentie met Z.E. den Minister
van Marine, ter bespreking van de
veiligheid der vaart op de Noordelijke
route.
O. m. werd de wenschelykheid
uitgesproken van het leggen van een
tweede vuurschip in de vrygelaten
doorvaart.
Van het resultaat vau deze bespre
king en van nog eenige andere om
standigheden als het verkrygen van
overeenstemming met dereedereten
opzichte v. d. vracht, zal het afhangen,
wanneer de schepen, die graan voor
de regeering varen, zullen vertrekken.
Z.E. zegde toe, zoo spoedig dit
feiteiyk mogelyk was met het oog op
bezwaren van personeel en materiee
het door de vereeniging voor de
thuisvaartnoodzakelyk geachte tweede
vuurschip te zullen doen uitleggen,
terwyl alsdan het thans uitgelegde
vuurschip zal worden verlegd naar
de door de vereeniging in overweging
gegeven plaats.
Da „Drlebargsn".
Het stoomschip „Driebergen" had
toen het getorpedeerd werd,
lading steenkool aan boord .en was,
na lossing daarvan, bestemd om te
Baltimore graan voor de Nederland
sche regeering te halen.
B(j het ministerie van buitenland
sche zaken is van den Nederlandschen
consul te Brest bericht ontvangen
van de torpedeoring in open zee van
het stoomschip „Driebergen". By de
afzending van het bericht werd de
equipage, die gered ia, spoedig te
Brest verwacht.
De „Ambon".
De Tel. verneemt uit Lenden, dat
het Nederlandsche stoomschip „Am-
bon" Woensdag door een Duitsche
duikboot aangehouden werd. De be
manning verliet het schip, dat ver
volgens getorpedeerd werd. De „Am-
bon" bleef echter drjjjvend. Bijgevolg
gingen de kapitein en vier officieren
naar hun schip terug, terwyl de rest
der bemanning aan land is gezet.
Misschien blyft het mogelyk het
schip te redden.
Da vaart op Oott-IndiS.
Het van Batavia thuiskomende
stoomschip „Kawi", dat de reis via
het Panamakanaal maakt, is 13 dezer
van Padang vertrokken en het uit
gaande stoomschip „Djebres", dat te
Bergen (Noorwegen) binnenliep, heeft
heden de reis voortgezet.
Een lange reis.
Het 19 November 1916 met stuk
goed voor de N. O. T. van New-York
naar Rotterdam vertrokken stoom
schip „Sekstant" is eerst Dinsdag
daar aangekomen. Het oponthoud is
ontstaan doordat het stoomschip te
Bristol een gedeelte ladiDg (350 ton)
heeft moeten lossen en omdat er
verschillende moeilijkheden, ook wat
de uitvaartvergunning betreft, waren
ontstaan.
1 Jan. 1917 liep de „Sekstant" te
Bristol binnen. Het heeft dus 51
dagen oponthoud gehad.
Da mail galost.
Het s.s. „Krakatau", 18 dezer van
Batavia te Amsterdam aangekomen,
heeft op last van de EngelBche auto
riteiten, de post te Falmouth moe
ten lossen.
Gedroogd* groenten.
Naar het Hbl. verneemt zyn by de
Groen tencentrale maatregelen in
voorbereiding tot het beschikbaar
stellen in den kleinhandel van ge-
droogdè groenten (Julienne).
141 KANAALWEG 142.
Groote kouze:
Aan de Nederlander (c. h.) wordt
medegedeeld, dat de oplossing van de
crisis in parlementaire kringen met
zeer weinig instemming is ontvangen.
Het Nederlandsch Correspondentie
bureau in den Haag heeft den afgetre
den min. Van Gyn geïnterviewd om
trent de oorzaken van zyn aftreden.
Wy vermelden hieruit het volgende:
Mr. Van Gijn, aanvankelyk niet
genegen, die inlichtingen te verschaf
fen, kwam hierop terug na lezing
van een artikel in „Het Vaderland",
dat z. i. allerlei aparte onjuistheden
zegt en dat de zaak op zy wegen brengt,
welke met de crisis niets uitstaande
hebben.
Het verschil lag, .zoo deelde mr.
Van Gyn mede, by de crisis uitgaven,
met name by de distributie uitgaven.
„Gy kunt reeds uit de toelichting van
het 80 millioenontwerp zien, dat er
over de opdrijving van die uitgaven
reeds in November vóór de indiening
van het ontwerp een woordje gevallen
was. Anders neemt men niet in de
toelichting op, dat de minister van
fioanciön zich slechts noode met de
zaak kon vereenigen.
Het is duidelijk, dat het cyfer van
f 80 millioen niemand bond, dat de
minister van landbouw niet kon op
houden met de distributie, als het
cyfer bereikt was, noch de minister
van financiën verdere uitbetaling kon
weigeren, als het zoover was. Feiteiyk
is de f 80 millioen een memoriepost
dat er een cyfer wordt neergezet is
slechts om de Rekenkamer in staat
te stellen de uitgaven gaandeweg te
verevenen op een begrootingspost.
Dat weet ieder, die ooit met dergelyke
uitgaven te maken had. De geheele
paragraaf 5 van de 'Memorie van
Toelichting had ten doel te laten
blyken, dat de minister van financiën
zich met het geheele, in die toelich
ting ontwikkelde plan, maar matig
kon vereenigen en dat ook zyn collega
van landbouw erkende, dat het nu
welletjes werd, en niet zonder meer
kon toegelaten worden, dat de zaak
misschien nog meer ging kosten.
Maar gy liet de indiening dan toch
destyds doorgaan, zoo merkten wy op.
„Ja", zeide mr. Van Gyn, „om des
lieven vredes wilde distributiewet
is nu eenmaal uit te voeren en ik
hoopte, dat de Kamer zich ook nog
wel eenB zoude bedenken, alvorens
zulk een sprong in 't duister goed te
keuren. Dat kon al uit het voorloopig
verslag blyken. Dit verslag kwam na
twee maanden. Inmiddels was het
my steeds duideiyker geworden, dat
er van de f80 millioen een groot
bedrag ten goede komt aan wie het
niet bepaald behoeven. Ik bedoel hier
niet zoozeer de betrekkeiyk kleine
categorie van de menschen met f 3000
en meer. Die betalen toch straks weer
in den vorm van belastingen watzy
nu proflteeren. Neen, ik bedoel de
zeer breede kringen van menschen,
die 25 pet., 50, 70 ja soms 100 pet,
meer loon hebben (velen door hun
hoog loon zelf de tarwe duur helpen
maken) en voor wie de schatkist nu
groote offers brengt, hen nog daaren
boven aan een byzonder gunstigen
toestand wennende, die niet bfijven
kan. Daarom heb ik, toen het voor
loopig verslag verschenen was, dat
nu juist niet van groote ingenomen
heid met deze koBtbare aangelegen
heid sprak, gepoogd een weg te wyzen,
langs welken zy, die het noodig
hebben, beter zouden worden gehol
pen, en zy, die het niet of nagenoeg
niet behoeven, geen steun wegens de
duurte zouden krygen. Deze poging
is mislukt en ik moet erkennen, dat
de bezwaren van de uitvoering vele
waren, al waren ze by zorgvuldig
overleg met deskundigen wel te ver
minderen geweest. Het sprak vanzelf,
dat ik er prys op stelde, nadat die
poging mislukt wsb, dat althans de
fout van het bestaande stelsel een zoo
klein mogelyke werkingsfeer kreeg of
behield, en daarom gaarne gezien
bad, dat de memorie van antwoord
van het 80millioen-ontwerpzóó werd
gesteld, dat zy naar langzame inkrim
ping wees. De Kamer kon dan aan
haar neiging om in die richting te
gaan, ook gemakkeiyker toegeven.
De lieden, die werkeiyk sterke be
hoefte hebben aan veel artikelen
onder kostprys, kon men dan nog
individueel op andere wyze trachten
te helpen.
IntuBschen - en hier zit de
knoop alle overleg inzake
de memorie van antwoord
werd my geweigerd. Ik heb
het stuk tegeiyk mogen lezen met
eiken anderen Nederlander. En dat
by een ontwerp, waarby elke ook
oogenscbyniyk onbelangryke - be
slissing tientallen van millioenen
kost.
Dat kon ik moeiiyk op my laten
zitten.
Er zyn toen nog onderhandelingen
gevoerd, maar die brachten een op-
S,
vatting van myn verantwoordelijk-
heid (feitelyk ook van de hunne) bij f
myne ambtgenoolen aan het licht, I
die het verschil nog erger maakte, i
Men stelde zich op het standpunt i
en vorderde, dat ik dit zou aan- j
vaarden, dat, wanneer het zoo
genaamde criais-uitgaven geldt, de I
minister van financiën zich heeft
neer te leggen by de besluiten van
den ministerraad en zyn verantwoor
deiykheid naar buiten alsdan gedekt
moet achten door zulke besluiten
(al acht hy ze nog zoo strydig met
een behooriyk beheer van de finan- j
ciën.) Het spreekt vanzelf, dat hij J
zich op zulk een besluit niet zoude T
kunnen beroepen, als by in de Kamer j
ter verantwoording werd geroepen
dat zou de Kamer niet dulden. Trou f
wens, wie zou zulk een pover figuur j
willen slaan
De minister van financiën, aldus
verder de kersversche verantwoorde- I
ïykheidsleer, kan het gewicht van 1
zyn persooniyke verantwoordelykheid I
en de consequentiën daarvan
slechte in de weegschaal leggen,
wanneer het geldt de indieniDg van i
een credietaanvrage by de Staten-
Generaal. Eenmaal zulk een crediet-
aanvrage goedgevonden hebbende,
gaat hem de zaak niet meer aan."
Wy vroegen den oud-minister, of
dan zijns inziens de minister van
financiën zich met de besteding van
het by eiken begrootingspost toege
stane bedrag moest bemoeien.
„Allerminst", luidde het antwoord.
Maar wanneer het om begrootings-
posten gaat, die feitelijk slechts
Btelpoaten, verkapte memorieposten
zyn, die dus slechts formeel begroo-
tingsposten zyn, dan staat de'zaak
anders.
By zulke begrootingsposteD, die op
zich zelf niets zeggen, is het naar
myn meening de onafwyabare plicht
van den minister van financiën om,
wat de hoofdzaken der besteding
aangaat, die ten slotte het eindbe
drag van de werkeiyke uitgaaf be
palen, zooveel mogelyk toe te zieD,
dat slechts bet zeer noodige geschiedt.
Voor de beachikking over zulke pos-
sten is de minister van financiën
mede verantwoordeiyk, wat de hoofd-
lynen aaugaat; hy moet toezien.dat
op groote schaal meer wordt uitge-
gegeven dan noodzakeiyk is.
Doet hy zulks niet, dan is er fei
telyk niemand, die de verantwoorde-
deiykheid op zich neemt, dat de uitga
ven door den begrootingspost niet
merkeiyk gelimiteerd - niet tot zoo
danig bedrag zullen stygen dat daar
voor niet op behooriyke wyze dek
king kan worden gevonden.
Mr. Van Gijn houdt zich overtuigd,
dat tegen het verleenen van de reus
aebtige formeel gelimiteerde, doch
feitelyk blanco-credieten voor crisis
uitgaven zeer ernstig bezwaar by de
volksvertegenwoordiging zoude rijzen,
indien bekend werd, dat de minister
van financiën, die in de eerste plaats
de verantwoordelykheid voor de staats
financiën op zich neemt en veronder
steld mag worden daarvan het beste
overzicht te hebben, die verantwoor
delykheid door besluiten van den
ministerraad gedekt acht, óók ingeval
hy persoonlyk meent, dat door de
opvoering van de uitgaven de financiën
in ernstige ongelegenheid zullen ko
men of dat er op groote schaal on-
noodig geld wordt uitgegeven.
„Ik heb mitsdien," zoo beBloot de
oud-minister, „aan dien eiach niet
kunnen toegeven."
Wy veroorloofden ons ten slotte
de vraag, of de heer Van Gyn niet
vreesde, dat de zyns inziens verder-
felyke leer dan nu toch gehuldigd
zoude worden. Het antwoord luidde,
dat hy daaromtrent geheel gerust
was.
„Een tweede rangspersoon, een niet
met staatszaken bekend man of een
onverschillige had men allicht bereid
gevonden, zulk een kersversche leer
omtrent de ministerieele verantwoor
delykheid op gezag aan te nemen.
Maar by een eerste rangs-man als
thans gevonden is, is dat ondenkbaar.
Myn gezonde opvatting, waarmede
ik voor ieder, die met ons constitu-
tioneel-parlementair stelsel goed op
de hoogte is en met de werkeiykheid
van het flaanciëele beheer bekend is,
durf verschynen, overwint nu onge-
twyfeld tot nader order en ik hoop
wederom voorgoed."
Onlustëi in de Bataklandsn.
(Officieel). By het Departement van
Koloniën is ontvangen het volgende
telegram van den Gouverneur-Gene
raal van Nederlandsch-Indië.
De Resident van Tapanoeli bezocht
op Samosir zonder eenige militaire
voorzorg eene byeengeroepen volks
vergadering, waaraan verscheidene
honderden leden der bevolking deel
namen. Omtrent de oorzaken van
het verzet meldde de Resident dat
de gewillige en onderdanige, doch
buitengewoon lichtgeloovige bevol
king opgestookt was door kwaad
willigen van Siboga, die voorgaven
een onafhankeiyken staat te willen
stichten.
De in een vorig bericht bedoelde -
aanval op onze troepen had plaats
onder bedreiging en onder den in
vloed van drank. Vele aanvallers
waren ODgwapend.
Overstroomingen in Palembang.
Batavia, 22 Febr. De resident van
Palembang seint dat daar groote
óveratroomingen en landverschuivin
gen zyn voorgekomen. Op véle wegen
staat het water een meter hoog.
Bruggen, sluizen en huizen zyn ver
nield. Huizen aan de Oganrivier zy'n
weggebroken omdat rivieroevers be
zweken. Alle rystvelden in Ogenoeloe
zyn overstroomd en waarscbyniyk
geheel vernield.
