helderschecourant Met het oog op den Hemel- vaartsdag, verschijnt ons blad morgen, Woensdag, op den gewonen tijd. No. 4776 DINSDAG 16 MEI 1917 45e JAARGANG Op pagina 4 »an dit blad la opgenomen 1.' Uit den Omtrek. Texel, (Verg. T.E.S.Q., Gemeento- "raad enz.) Anna-Paulowne. 2. Boekbespreking. 3. Feulleton, enz. De legarbarlchten «an 12 en 13 Mei. IQ de streek van Atrecht zijn weder gevechten van grooteren om vang geleverd. Naar het Eogelsche legerbericht van den 12sn aangeeft, werden in den nacht van den Hen en gedurende den morgen van den 12en aanvallen ondernomen in de streek van Bullecourt, tor weerszijden van den weg van Atrecht naar Kameryk en benoorden de Scarpe. Het doel van den aanval werd bereikt en eenige honderden Duitschers ge vangen genomen, Volgens het avondcommunique van den I2en slaagden de Engelschen erin het dorp Bullecourt na hardnekkigen strijd t.e bezetten. Tegenaanvallen der Duitschera werden tot staan gebracht. Aan beide zijden van den weg Atrecht Kameryk werden de Duitsche stellingen over een longte van onge veer 1 K.M. veroverd. Hiermede viel pok een daarin gelegen sterk steun punt, de cavaleriehoeve in handen der Eogelsch8n. Ten N. van de gcarpe werd het kerkhof van Roeux en de ten N. daarin liggende fabriek vermeesterd. Over een front van 1# mijl werden hier de stellingen der Duitschera genomen. In deze govoch- <r,aa werden meer dan 700 man ge- •yangeii genomen en veel loopgraaf- mortieren en machinegeweren ver- meesterd. Hnt offlcieele bericht van den 13 jd maakt echter meldicg van het voortduren der gevechten in Botter court Verder wordt hierin Dog mede gedeeld, dat do vorderingen ten N. van de Scarp9 werden uitgebreid. Het Duitsche legerbericht van den 12en geeft aan, dat in de streek van Atrecht, na ontzettend artillerievuur, opnieuw krachtige Eogelsche aan vallen loskwamen. Voor het grootste deel werden deze door het vuur der Duitsche troepen afgeslagen, waar de Engelschen erin slaagden de Duitsche linie binnen te dringen werden zij door tegenaanvallen weder teruggeworpen. BiJ Roeux werden de gevechten nog oenigen t(jd voort gezet. Tusschen Achótille enQuéant ontbrandden na artillerievoorberel- ding nieuwe gevechten. Omtrent de gevechten aan het Aisne front en in Champagne wordt gemeld, dat aanvallen der Pranschen in de streek van Cernjr en ten O. van Herryau Bac na een bloedig hand gemeen werden afgeslagen. Volgens het avondbericht van la Mei mislukten de aanvallen der En gelschen aan beide zijden van de Scarpe. Alleen bij Roeux behaalden tii eenig voordeel. Zij wisten het dorp binnen te dringen en ook het station te bezetten. Een tegenaanva verdreef hen echter weder uit het °Ook hetmiddagbericht van den lSen maakt melding van verwoeden strya aan het front ten O. van Atrecht. Tuaschen Gavrelle en de Scarpe rukten de Engelschen Zaterdagmorgen op. aan beide zijden van den weg Atrecht-Kameryk en bij Bullecourt. Hot gelukte hun opnieuw Roeux biDnen te dringen. Op alle andere punten werden de aanvallen afge slagen. In den loop van de avond volgenden nieuwe aanvallen aan belde zijden van Monchy, die eveneens af- ^0p0^t«rTinwiD«t die de EngelseheB in Bullecourt hadden behaald_werd door tegenaanvallen weder te niet gedaan. De gevechten om het bezit van dit dorp worden met onvermin derde kracht voortgezet. Een aanval der Fransehe ter zijden van den weg Tahure- Pont je Vert werd afgeslagen. De Franache berichten maken in hoofdzaak melding van artillerie gS. Verder wordt inhetcom- muniaué van den 13 «n gawag ge maakt Van aanvallen der Duitschers Sj Craonne, ten N. vanRelmsen bö Maiaons de Champagne. Alle deze aanvallen werden door de Franachen afgeslagen. Od het O o s t e"l ij k front hadden geen gebeurtenlaaen van belang plaats. Van eenige Russische pa trouillevaartuigen, die zich aan den ingang van de golf van Riga verj toonden, werden, naar van Dultache zijde wordt gemeld, een tot zinken gebracht en een tweede zwaar be schadigd. m m Ook op het Italiaansche front had den geen icfanteriegevechten plaats. De artillerie der beide partyen liet zich echter niet onbetuigd. Volgens de Oqalenrijksche mededeelingen onderhielden de Italianen vooral een sterk vuur aan het Iaonzo-front. In Macedonië hebben de En tente-troepen opnieuw aangevallen en wel in de bocht van de Taerna, bij Grabeanica en ten Z. van Huma. Naar het Duitsche legerbericht meldt bleven deze aanvallen zonder succes. Van het Russisch-Turksche front, Naar het Russische communiqué van den 12en aangeeft, werden aanvallen van Koerden-afdeelingen ten Z.W. van Erzindzjan en by den pas Keler Kami afgeslagen. Tusschen Senneh en Pendjivin vermeesterden de Russen een deel der vyandelijke stellingen in de streek van den Gar- ran berg. Zy werden evenwel door inmiddels aangekomen Turksche ver sterkingen gedwongen, op hun oude linie terug te trekken. Op 8 Mei zijn Russische afdeelingen bij Meydan de Diala overgestoken, en opgerukt in de richtiDg van Kipkri. Op 10 Mei werd na een gevecht de overgang van de rivier tusschen Djoemoer en Omar-Aga geforceerd. üit Mesopotamifi wordt van Engelsche zyde gemeld, dat vliegende kolonnes die in het stroomgebied van de Sjat-el Adbaim en Diala opereeren, de Turken terugdrongen tot het Hamrin gebergte (80 myi ten N. van Db duikboot- en mtjnoorlog Naar d.d. 12 Mei uit Berlijn wordt gemeld, hebben Duitsche duikbooten 14 stoom- en 11 zeilschepen, bene vens 20 visecherevaartuigen,tezamen metende 52.500 ton, in den grond geboord. De batoekenls dar duikboot. Het bl(jkt hoe langer hoe meer, dat de duikboot, vroeger door de oor logsmannen bespot en veracht, hoek steen van den wereldoorlog is ge worden. Do .Westminster Gazette" mis schien het best geleide en in ieder geval het meest bezadigde Eogelsche blad, zegt het zoo duidelyk als nog niemand deed. Zoo lang de Duitschers gelooven, aldus het blad, met behulp der duik booten de overhand te krijgen of in ieder geval zooveel succes to hebben dat onze militaire inspanning er on der ljjdt en de Amerikaaoscbe hulp verhinderd wordt, de gevechtslinie te bereiken, zoo lang zullen de Duitschers geen vrede sluiten op voorwaarden, die wy kunnen aanne men en zullen zy voortgaan, van annexaties en schadevergoedingen te spreken. Het gebruik, dat de Duitsche Re geering van de duikbooten maakt, is, naar onze meening, niet maar een episode in de wereldgeschiedenis, maar een geweldig, nieuw feit in de wereldhistorie, dat ver boven alle onderhandelen en diplomatiseeren gaat. Of de Duitschers wiDnen en dan hebben z(j de wereld aan hun voeten, of w(j zegepralen en maken aan de duikboot als handelsvernielster een einde. Geen teruggaan of uit- wyken voor die vraag ».reDgt ons het minste nut, want kalm overleg zegt ons, dat wy oos, als wy thans op een compromis ingaan, ieder oogenblik in de toekomst aan 'n nieuwen aanval bloot staan en dat geen der beweeg redenen, waarvan wy de verhindering van 'n nieuwen oorlog te land kun nen verwachten, of een oorlog ter zee invloed zou oefeneD, welke door een klein aantal goed geschoolde zee lieden met 1000 duikbooten onder nomen zou worden. De Amerikanen zijn evenals de Engelschen en Fran achen overtuigd, dat deze methode van alles omvattende vernieling het leven der beschaafde naties doodeiyk moet taffen en wij allen zyn besloten, dat deze vraag, die nu eenmaal op geworpen is, tot de beslissing moet worden uitgevochten. Hoe deze gedachte ook by de Fran- schen meer en meer ingang vindt, biykt ook uit de .Rappel", waarin Camille Devillar o. m. schryft: Een zeer merkwaardige maatregel is het, wanneer aan onze vischkotters ver boden wordt, zich verder dan twee mijlen van onze kust te verwyderès. De kotters varen derhalve heelemaal niet meer en honderden kilometers netten blijven totaal ongebruikt voor de vischvangst en worden ook niet als afweermiddel tegen de duikbooten gebruikt. Daar geen kotters meer varen, zyn er ook geen patrouille schepen meer. Wat zou men er van zeggen, wanneer onze generaals in den laatsten winter de loopgraven hadden laten ontruimen met de ver klaring, dat men het er van de koude niet kon uithouden? De duikbootoorlog krijgt, schryft vice-admiraal Bssaon in de .QauloiB", een angstwekkende uitbreiding. Enge land's levensmiddelenaanvoer uit het buitenland verminderde aanzienlyk. In Frankryk beginnen wy pas den ernst van den toestand te begrypen. Ook wy moeten aan zekere beper kingen denken en wy hebben reeds te laDg geaarzeld. En het zal nog erger worden. Alle Duitsche arse nalen werken met volle kracht aan duikbooten, die een snelheid krijgen, welke de onze nooit bereiken zullen en geven haar duurzaamheid, welke wy nooit verwachtten. Voor één gezonkene komen zes nieuwe. Er komen er steeds meer en de blokkade wordt voortdurend gevaarlyker. Zelfs Zeppelin's pakken mee aanéén ving een Noorsch schip op. Alle geleerden der Entente zochten naar middelen, om de duikbooten op te sporen, voor zy de torpedo kun nen afschieten. Niemand had succes. Met betrekking tot den verscherp ten duikboot-oorlog schryft het En gelsche weekblad .John Buil": Hoe wezeniykhet gevaar ia, biykt uit de uitlatingen van Mr. R. White, iemand van groote kennis en aanzien in de scbeepvaartwereld, die als president van de jaarvergadering der General Steam Navigation CompaDj, verklaar de, dat hy de door Duitschers aan de wereldscheepvaart toegebrachte scha de reeds op de kolossale en welhaast ongelooflyke som van twaalf dui zend millioen pond sterling raamde. Mr. White voegde aan deze mededee ling nog toe, dat de scheepvaart nog jaren lang verlamd zou worden door deze vernietigingen! Deze verliezen nemen dag en nacht toe. 12.000.000.000.- het bedrag alleen is reeds in staat om iemand den adem te benemen. Nu is het, hopen wy, duidelyk waarom John Buil steeds met zooveel Dadruk heeft ver langd, dat het Engelsche volk op rantsoen zou worden gesteld, opdat het Engelsche offensief in het Wes ten geen schipbreuk ïydt tengevolge van voedselgebrek op het kritieke oogenblik. (Vad.) Db ontmoeting In de Noordzee. Ook van Duitsche zyde is thans een m6dedeeling verschenen omtrent het gevecht tus3chen Eogelsche en Duitsche lichte strijdkrachten in de Nooidzee, op Vrijdag j.1. Volgens dit bericht werden door Duitsche jagers by een uitval in de hoofden des morgens te ongeveer half zes ten O. van het vuurschip Noordhinder vyandelyke strijdkrach ten gezien, die by het nader komen drie nleuwerwetsche kleine Engelsche kruisers en vier torpedojagers bleken te zyn. Er ontwikkelde zich eerst een gevecht op verren afstand inde richting van de Vlaamsche kust, dat tot Thornton Bank werd voortgezet. Daar hielden de Duitsche strijdkrach ten de vijandelijke kruisers tegen en matigden hun vaart, om den vyand dichterby te laten komen. In het verdere verloop van het gevecht ontplofte op een torpedojager in de vijandelijke linie, tengevolge van een treffer, biykbaar een ketel, waardoor hy zwaar beschadigd werd on slag zyde naar stuurboord kreeg. Hy zonk, naar men waarnam, kort daarna. Da Duitsche strydkrachten stieten nu ;op de vyandeljjke torpsdo-jagers, die al zwenkende, aansluiting by hun verder verwyderde kruisers trachtten te krygen. Zy staakten ten slotte het vuur, toen de vyand in het Noorden uit het gezicht verdween, De Duitschers hadden geen schade of verliezen. Dit bericht is scbynbaar geheel in tegenspraak met de Eogelsche mede- deeling, welke sprak van een door do Duitschers ontweken gevecht. By nadere beschouwing is de tegen atrydigheid in deze berichten niet zoo groot. üit het Duitsche bericht blijkt wel dat de Duitsche torpedojagers eerst den terugtocht aanvaard hebben. Biykbaar zyn zU daarby achtervolgd door de Engelsche jagers, die daardoor den steun van de lichte kruisers moesten missen. Onder bescherming van het geschut van de Vlaamsche kust hebben de Duitschers toen bfijk- baar g6tracbt stand te houden, doch hebben de Engelschen weder contact met de kruisers gezocht. Omtrent het zinken van een der torpedojagers werd van Engelsche zyde niets gemeld. De Conferentie te Stockholm. De leider van de Deenscbe soc. deur. party is van zyn reis naar Rusland ,e Stockholm teruggekeerd. Het doel was de Russische socialisten tot deel name aan de conferentie te bewegen. De Raad van arbeiders en soldaten meende dat de uitnoodiging van de door de revolutie zoo machtig gowor den Russische sociaal-democratie by de Eogelsche en Fransehe kameraden zwaarder zou wegen dan de uitnoo diging der neutralen. De Deensche socialistenleider ge- loofdë, dat zoowel de Zimmerwald- tsche conferentie als die van de Zweedsch - Nederlandsche delegatie met de conferentie van den Russi- schen Raad van Arbeiders en Soldaten zou samensmelten en reeds in den loop van dezen zomer den vrede zou brengen. Vandervelde is Zondag te Stock holm aaugekomen Hy had een lang durige besproking met Branting en verklaarde, dat, daar het Internatio nale Bureau door den Duitschen in val in Belgiö was opgeheven, het thansfook niet het initiatief tot een conferentie kon nemen. Het zou een voudig rechtsaanmatiging zijn, als de Nederlandsche delegatie uit naam van het Internationale Bureau han delde. Hy ontkende dan ook, dat de conferentie eenig nut zou kunnen afwerpen. De Belgische sociaal-democraten, aldus Vandervelde, konden wel is waar met de Duitsche minderheid onderhandelen, maar deze heeft in Buitschland niets te beteekenen. En wat de] meerderheid in de Duitsche party aangaat, zoo zou het onmogelyk zijn, haar de hand te reiken, terwyl zy den keizer de andere hand toe steekt. Naar van Duitsche zyde gemeld wordt besloot het centrale bestuur van de socialistische party van ItaliS aan de couferentie te Stockholm deel nemen, indien althans geen on voorziene gebeurtenissen tusschen beide kwamen en alle Zimmerwalder secties uit te noodigen, eveneens aan de conferentie deel te nemen. De afgevaardigden van de minder heid der Duitsche soc. dem. mogen blykbaar niet aan de conferentie deel nemen. Althans heeft de Rijksdag afgevaardigde Haase, voorzitter van de onafhankeiyke sociaal-democrati sche party, aan den Beriynschen cor respondent van het „Neues Wiener Journal" verklaard, dat de Beriynsche politie-president hem en den anderen leden van de delegatie party passen voor de reis naar Stockholm gewei gerd had. De revolutie In Rusland. Wat men in Rusland eigenlijk wil is met geen mogeiykbeid te zeggen. Het eene bericht meldt dat de raad van afgevaardigden besloot den oorlog met kracht voort te zetten, en het andere oogenblik wordt uit St. Peters burg geseind dat aangedrongen werd op onmiddeiyke opening der onder handelingen. Zoo wordt thans weer dd. 12 Mei uit St. Petersburg gemeld, dat Skoboleff, lid van hot uitvoerend comité van den Raad van Arbeiders en Soldaten-afgevaardigden verklaarde, dat het gansche Russische proletari aat met verontwaardiging het denk beeld van een afzonderiyken vrede van zich afwerpt. Elke soldaat, die om het zoo uit te drukken - op eigen houtje met de Duitschers vrede sluit, benadeelt daardoor de zaak der Russische democratie. Het leger moet een machtige organisatie vor men, die gereed is voor den stryd en moet niet in de loopgraven ontwricht worden, maar het offensief hervatten. IntuBschen gebeurt er aan het Russische front zoo goed als niets, en het is niet te verwachten dat hierin spoedig verandering zal komen. De orde is in Rusland nog ver te zoeken. Zelfs is het in 8t. Petersburg nog niet rustig. Volgens een bericht van Zondag j,l. maakte een bende van ongeveer 80 anarchisten uit St. Peiersburg en Schlüsaelburg zich meester van het buis van den hertog van Leuchtenburg om daar hun hoofd kwartier op te slaan. Zy waren ge wapend met geweren, revolvers en bommen. Qodanks het bevel van den raad van soldaten en arbeiders wei gerden zy het huis te verlateD. Dit werd daarop door troepen afgezet. Wat er op het platteland, of in de andere groote steden gebeurt hoort men niet, Naar de „Daily Tel." uit St. Petersr burg vorneemt, heeft de Raad van soldaten en arbeiders besloten zelf stappen te doen voor de bijeenroeping van een internationale socialistische conferentie. Vertegenwoordigers van alle socialistische party en uit alle landen zullen worden uitgenoodigd, om da conferentie, die in een onzydig land gehouden zal worden, by te wonen. De uitvoerende commissie zal alle regeeringen verzoeken de afge vaardigden faciliteiten te verleenen voor de reis. BINNENLAND. van de vorst geleden, vooral wanneer dan in een 3de kl. rijtuig en wanneer het laat gezaaide perceelen betrof. Tot er door het scheppen van een 4e kl. ombouwen is Blechts by hooge nood- ovenveel gereisd werd als andere zaak overgegaanoverzaaien en in- jaren, zou er geen vermindering van D» zMvliichtrlj. looplg niet te laten ulS nu de gen26^1.1^8!111^^0^^^ Waardin. est verzekeringen heeft laten eindigen. Wel worden er po dSL1D J*eik ge8teld een on derlinge verzekeriug op te richten Kklfn01311?: dez? niet is tot stand e gaan! '«re»" niet naar verneemt, zal ook readers „èT ran Waardingacho 'e? bene- ep treilachepon naar Berlpn woiden afgevaardigd om te trachten van de Duitache re-' geering waarborgen te verkrijgen dat de veracb vangst door Hollaedaché vieachera ongeatoord kan worden voortgezet. Engelsch vliegtuig geland. Te Cadzand !s Zaterdagmiddag de Engelsche éóodekker „Fircbly 5154" Ikw'lak deiustonder b.. Pieter gem. Nieuwviiet. Inzitten- tI'LT" a" C"ad<*=cbe vlieger Tapaeott en de waarnemer JRichard- son, die geïnterneerd zyn. De laatste dagen vliesen unnri durend Duitache en Eagelsche vlieg. STIih0'61' ^ftof'andacb groudge- led, aldua wordt uit Cadzand gemold. Aanvulllngibroodkaartfln. terD!.^ï,iStar Llndbouw heeft vehrao!? e v.a° 6 gemeentebeaturen Ion kPoo'd omachre- ven voorwaarden een tweede aan !£L'ntfbroodkaart kan *orden uib gereikt aan turfgravera en veenar beiders, poldergrond en dijkwerkers steenfabrlekarbeideia, Bmeden, sto! (hh elders m g|M on aardewerk fabrieken en in (Jsergieter(Jen, boot- wei kers en sjouwers. Stand dar wlntargawanen op 7 Maf. v.?el. Lieronder volgend overzicht on 7 tS ioiS dm "'ntergewasaen 2LL? la samengesteld naar gegevens, verstrekt door de corres Landbouw. 'a° dlreCtie ïan im wi?.o™e' stre°e8 wtater voor de delMnTd^rS voorgesteld dan hl) in wsrkeibkheid kSfl'k i 8n wiBtef,is e6n aanvan- iolgd g g voorjaar ge- Het behoeft dus geen verwondering te wekken, dat de eland der winter gewassen voor den Ijjd van bet laar weinig bevredigend is. Een guDstigB immer zal veel moeten gSedmakèm vohriivi™ omstandigheden doet de gebrekkige voorziening met stikstof, houdende kunstmest zich zeer ge voelen. Wel heeft de strenge vorst 2J/ ,i,6i de atructuur van den ?™d ark verbeterd, hetgean den groei der gewassen zeer ten goede zal komen. Niet alleen van de vorat maar „ok van bet wild habbèHS wintergewassen in sommige streken h!f! verduren gehad; inzonder- «i y het ge?aI in Utrecht, waar konpoen en faaanten acbadé teweegbrachten, en in Zeeland waar de wilde eenden groote vernielingen hebben aangericht. B Omtrent den verbouw van zomer- gewassen valt bet volgende op te morken. De teelt van peulvruchten en haver heeft zich algemeen zeer uitgebreid. Ook de vSrbouw van aardappeien is bijna overal aanzien ltjk toegenomen. Dit ia echter niet het geval in de streken met veen- kolonialen landbouwdoor het stik stofgebrek ia daar de aardappelcul- tuur plm. 20 pCt. ingekrompen. Tarwe. - De stand der winter- iL ge.middeld vrtf slecht tot matig. De nieuwere, meer opbrengst gevende soorten, hebben het meest zaaien (met tarwe of haver) schynt vaker voorgekomen te zyn. In Noord Holland, met vry slechten stand, is de met tarwe bebouwde oppervlakte (byna alles Wilhelmina) tot ongeveer 25 pCt. Rogge. De stand der winter rogge is dooreengenomen matig tot vry goed. Over het algemeen i3 de vroeg gezaaide rogge tamelyk goed door den winter gekomen. Ten ge volge van de late beëindiging der oogstwerkzaamheden in den herft van het vorige jaar, is echter in sommige streken de rogge gedeelteiyk later gezaaid dan gewooniyk. Deze lato rogge heeft veel van de vorst geleden. Toch is daarvan weinig om geploegd, omdat men als regel slechts by geheel onvoldoenden stand tot dien maatregel is overgegaan. In Noord-Holland is de stand beneden matig. Gerst.— De stand der winter- gerst is over het geheel vry slecht tot matig. In Noord-Holland matig. Koolzaad. - Dit gewas heeft zeer van de vorst geledendienten gevolge is de stand vry slecht tot matig. Het laatste geldt o.a. ook voor Noord Holland. K a r w y. Gemiddelden stand van matig (N.-Holland) tot vry goed. Graslanden. De stand der graslanden is vry slecht tot matig. Men mag aannemen, dat zy ongeveer een maand in groei ten achter zijn. Tot voor korten tyd haddon zy een dood aanzien, daar de voortdurende koude de ontwikkeling st6rk heeft tegengehouden. Hoewel de kleur door de warmte der laatste dagen groen is geworden, staat er geen gras van boteekenis. Daarvoor was het te droog. Met groot verlangen wordt naar een sterkeren grasgroei uitge zien, daar men reeds veel voo wegens gebrek aan voeder in de weide beeft moeten brengen. Mocht overvloediger gras vooreerst nog uitbiyven, dan zou men in verschillende streken tot het afweiden van hooiland moeten over gaan. In Noord-Holland was de stand iets minder dan vry slecht. 1 a v e r s. De gemiddelde stand is vry slecht tot matig. Minder dan vry slecht is de stand in Noord- Holland; daar werd van de klaver ongeveer 60°/Q omgeploegd. Os verhooging der relzlgerslarieven. De „Haagsche Post" is niet erg te spreken over do jongste verhoo^ing der reizigerstarieven, en het blad hoopt dan ook dat dit besluit ernstige en tffeotieve protesten zal uitlokken. De motiveering voor de verordening - zoo zegt de „H. P." is aller zonderlingst „aangezien do kolen- vuorraad niet toelaat den reizigers- dierst uit te breiden" worden deze maatregelen genomen 1 „Maatregelen" is inderdaad het juiste woordwant v?y worden eenvoudig door oDze sporen „gemassregelt" sedert het Parlement, naar het schynt niet op de hoogte van de beteekenis der zaak, de fusie der maatschappyen zonder serieuze besprekiBg, en vermoedeiyk ook zonder b9hooriyk nadenken, goedkeurde. Het resultaat ziet men thans. Het klinkt onaannemelijk dat het er den sporen om te doen is het reizen te beperken. Dat zoude chinoiserie zyn, die door geen serieus Minister van Waterstaat ban worden goed geheeten. Mocht de mentaliteit onzer spoorweg czaren echter zóó achteriyk zyn dat die zonderlinge begeerte inderdaad heeft voorgezeten dan is het aar gewezen middel het publiek op de perrons te laten staan wanneer de treinen vol zyn. De bedoeling is echter ongetwijfeld een geheel andere. De sporen willen hun slagje slaan, en in dezen tyd van duurte de floanciéele positie goedmaken welke zy door jaren van slap beheer hebben bedorven. De fusie, die aan alle con currentie een einde heeft gemaakt, stelt hen daartoe in Btaat, en de inschikkeiyke Minister Lely zegt Ja en Amen. Reeds du zyn de toenamen in ontvangsten uit het personenver voer zoo enorm dat de spoorwegen bun vroegere periodieke ontvangst- staten achterwege laten. Zy durven daar blijkbaar in het geheel niet mede voor den dag komen. Heeft de Minister ben onder do oogen gehad toen hy den nieuwen maatregel by Besluit van 7 Mei goedkeurde En heeft by bedacht dat ook de 20 pCt. verhooging in Januari heette te zyn afgekondigd om het verkeer te doen verminderen? De nieuwe Oekase is van de hoogste beteekenis voor ons geheels zaken leven, dat staat en valt met goedkoop transport, zy zal dit opnieuw veel duurder maken. Van handel en ver keer zullen eenvoudig nieuwe tollen worden geheven opdat de sporen een nieuwen gouden oogvt naar binnen kunnen halen waartegenover geen proportioneels verhooging hunner bedryfakosten zal staan. Wy hebben hier niet te doen met een verkeers maatregel, maar met een financieel foefje. En daarom is het niet meer dan billijk dat het geheele excedent der ontvangsten, voortvloeiend uit deze oekase, in de Staatskas komt. De Minister van Financiën zoekt nieuwe millioenen. Hier zyn zij. wagens en dus geen bezuiniging van kolen plaats hebben. De kerkbrand te Dongen. „De Tyd" vernam nog de volgende byzonderheden betreffende den kerk brand te Dongen: De kerk was in 1828 gebouwd. De kerk was ryzig en gedekt met een hoogen koepel. Gewelven en pilaren bestonden alleen uit pleisterwerk, dat voor het vuur een goede prooi was. Het hoogaltaar, in rococostyi, was van hout en reikte tot de gewelven. In dat altaar bevond zich oen oud tableau, vooratellende den marteldood van den H. Laurentius. De volksmond heette het een Rubens, maar een deskundig onderzoek kon er destyds de authonticiteit niet van vaststellen. Behalve het monumentale beeld van den schutspatroon, den H. Lau rentius, aan de voorzijde der kerk, alle beèldeD, altaren, paramenten, fraaie preekstoel en het orgel, de kerkbanken en de kruisweg van den Antwerpenaar Van Beera niet Van Dyck zooals werd gemeld verloren Het tabernakel staat nog overeind. Geheel ongeschonden heeft men daarin de HH. Vaten gevonden. De klokken werden, tot één klomp gesmolten, in den tuin teruggevonden. Een gezin gearresteerd. In den nacht van 20 op 21 April werd inbraak gepleegd in het kantoor der Zeeuwsche Kolenmaatschappy te Middelburg on werd aldaar een be- langryk bedrag aan geld ontvreemd. Reeds direct viel het vermoeden op de familie M. Aldaar werden werk tuigen gevonden, waarmede de in braak zoo goed als zeker heeft plaats gehad. M. werd dien dag aangehouden, daar by toch reeds eenigen tyd ver dacht werd. Intusschen werd het onderzoek voortgezet en kwam men tot de ontdekking, dat er reden was nog een tweede maal huiszoeking inden oliemolen te doeD, waarby het grootste deel van het geld werd teruggevonden, dat op verschillende plaatsen was verstopt, o.a. in een olievat, in een klomp, in een tabaksdoos, waarop de naam van den verdachte stond, enz. Ook werd een party chocolade gevonden, die enkele weken eerder ontvreemd werd van een wagen, die den oliemolen was gezet. Tydens het verhoor by den rechtercommis saris werd ook de vrouw van M. geairesteerd, terwyl tevens bleek, dat ook drio zoons van dit echtpaar, allen deserteurs uit het Nederlandsche leger, die meer buiten dan in Middel burg vertoeven, meer van de zaak [.moesten afweten. Hun aanhouding werd verzocht. De oudste meldde zich to Amsterdam in een kazerne, de tweede word te Amersfoort door de politie gearresteerd en beiden naar Middelburg overgebracht, waar zij thans ook in het huis van bewariDg zyn gedetineerd. Intusschen is thans ook de derde, die reeds een maal aan eene arrestatie te Middelburg bad weten te ontkomen, en die door de politie steeds op de hielen werd ge zeten, zichzelf te Middelburg komen aangeven en zit ook deze thans in arrest. Ontploffing. Aan boord van het tankschip „Ame rican" van de American Petroleum Company, liggende aan Wilton'a Scheepswerf aan den Westkousdyk te Rotterdam, heeft Vrijdagnamiddag omstreeks 6 uur, een hevige ont ploffing plaats gebad, gepaard gaande met een geweldigen knal. Dit ge schiedde by het openmaken van de zich in het voorschip bevindende tank no. 8, waarbij een voorman de onvoorzichtigheid had zich van brandende kaars te bedienen. Tank no. 8, dio gasvrij gemaakt moest worden, is uit elkander gesprongen, terwijl in het voorschip aan bakboord z(jde een groot gat ia geslagen on dit gedeelte van de „American" vol water is geloopen. Vier personen kregen ernstige brandwonden aan hoofd en banden. Vermist werd een jongen van ODgeveer 17 jiar,die ook in het voorschip werkzaam was. Zyn lyk is later in het ruim gevonden, toen het tankschip Vrydagavond uit het dok, waarin het stond toen de ont ploffing plaats had, in een ander dok op dezelfde werf gebracht was. Er stond ongeveer 6 meter water in het voorschip. Hit drama In de Raadhulsatraat te Amsterdam. Het tweede slachtoffer van het drama in de Raadhuisstraat, mr. A. J. Fröhlich is Vrijdagnacht in het Binnengasthuis overleden. Omtrent de aanleiding tot dit dra ma tast men in het duister. Het staat wel vast dat fioancieele omstan digheden niet de aanleiding zijn ge weest. Vermoed wordt, dat de zoon in een aanval van zwaarmoedigheid heeft gehandeld en dat hy, alvorens de hand aan zichzelf te slaan, zyn moe der van het léven heeft beroofd uit de overweging, dat de dood van haar zoon, met wien zy in de beste ver standhouding leefde, haar te zeer zou hebben geschokt. INGEZONDEN. Onder de vele klachten, die het „Hbl." over de aanstaande verhooging der spoorwegtarieven ontving, kwam deze het meeat voor, dat de 3ie kl. reiziger, die geen goedkooper klasse kan kiezen en toch reizen moet, er zoo slecht af komtmen vraagt om een 4de klasse, in bagagewagens byv. Wy hebben inlichtingen iDgewonnen en moeten meedeelen, dat de biliyk- beid van de klacht wel wordt erkend, maar 'dat er toch niets aan te doen i9. Bagagewagens hebben de spoor- wegmaatschappyen ten eerste voor bagage noodigin een bagagewagen 1 gaan voorts veel minder menschen Zenuwachtige Vrijzinnigen I Mynheer de Redacteur. Vergun ons naar aanleiding van bet ingezonden stukje van het Bestuur der Centrale VryziDnige Kiesvereeni-1 giug eenige plaatsruimte, om, daar die heeren hun zelfbeheersching schynen kwyt te zyn, de lezers van Uw geacht blad even een juister beeld te geven van de geschiedenis der debatvergadering, dan zij het hebben voorgesteld. De vrijzinnigen schynen uit alles wat zy van hun gading achten, politieke munt te kunnen slaan, om de doodeenvoudige reden, dat zij een eerlijke principieele b*~ gtrigding niet aandurven. In deze heele geschiedenis treedt direct naar voreD, en het valt den aandaohtigen lezer ook onmiddellijk op, dat de vrijzinnigen geen moeite gedaan hebben, om deze debatver- gadering mogelijk te maken, maar zy hebben alles in het werk gesteld om haar onmogelijk te maken, maar dit moest op een beetje aanuemeiyke wijze geschieden, dan twijfelde nie mand aan hun heldenmoed. Waarom achtten zy het noodig om in alle couranten, strooibiljetten en wat dies meer zy deze geschiedenis zoo weer te geven alsof wjj, de uit- noodigerB, notabene bang waren de degens met hen te kruisen. Myne heeren, Uw gezwendel mei. een en ander, doet denken aan de Farizeeërs in den tempel di8 er door zeker iemand, om hun geschacher, met kabeltouwen uitgeranseld werden. Hadt gy, heldhaftige vrijzinnigheid, toen wij, en terecht, een goede voor bereiding van 24 uur voor een debat vergadering te kort achtten, geen enkele kans, om een anderen avond daarvoor aan te wyzen U w succes was by voorbaat verzekerd, zooals gy zelf beweert. Was er ook geen avond buiten 10 Mei. 7e, 8e, 9e, 11e, 12e, 13e, en 14e Mei, meer? Wij vroegen toch niet positief om 10 Mei, maar slechts „b.v. 10 Mei" en wat dunkt U Of kunt U in 24 uur tyd een debatavond orgaDiseeren, waar voor overleg noodig is en tijd voor verkoop van kaarten, voor beide partyen evenveel, gelyke tydverdee- ling, annonceering enz.? Wy gelooven dat de Heeren niet eens weten wat een debatvergadering is, anders zouden zy het onmogeiyke ervan bebben ingezien. Trots hun organisatorisch taicDt wat biykt uit hun verwaarloosd distrikt (hun eigen woorden, zie Held. Courant vorig nummer), blyven wy het onmogelyk achten. Wat bedoeldet g(j toch met Uw: Komt gy dan maar aan den Burg, daar spreekt Oud Waarom kwaamt gy niet by ons aan Oudeschild, daar sprak Thomassen? Waarom liet gy U Uw by voor baat verzekerd succes zoo ontgaan? Moesten wy onze mooie Meiver gadering nu terwille van U maar opdoeken en op sjouw naar Vriend Oud, met een 200 man, odz. Maar hoe heb ik het nou met U Wat Uw gemodder aangaat van Thomassen en ziekelyke omstandig heden, kan ik U wel meedeelen, dat deze heele geschiedenis haar beslag had gekregen voordat hy er ook maar iets van wist Want dat de vergadering met door ging op Oudeschild tot onzen grooten spijt, komt door een levensgevaar liiken toestand van zyn vrouw, waar door hy niet weg kbn. Dit kan ik ieder die daar aan mocht twyfelen met de in myn bezit zynde tele grammen etc. bewyzen. Maar ook zoo'n penibele, Intieme aangelegenheidexploiteeren de heeren voor hun verkiezingsgemodder. Bah l Er is een spreekwoord, dat zegt „Wie geen schuld heeft, heeft zich niet te verantwoorden", en dat ia zeer zeker op de heeren vryzinnigen van toepassing'. Maar het zal U met baten. Uw laf en lamlendig gedoe zal ons ver sterken om de juiste feiten belem- mender aan de kaak te stellen. Gy zit in de piepzak, en een kat die het benauwd heeft, maakt rare sprongen, maar al Uw zoovele jaren oningeloste beloften hebben de groote massa des volks de oogen geopend, en hen getoond, dat hun belangen by U niet meer veilig zyn, nu niet en nooit niet. Hoe de uitslag der stembus ook zy, toy vreozen die niet. éij u>el. Wy hebben niets te verliezen, maar een wereld te winnen. Gy echter voelt langzamerhand Uw standje verloopen, Uw invloed ver kleinen, Uw macht afbrokkelen en dat maakt U menschen zonder idealis me, landerig en sagrijnig. Over ons heeriyk werk sprekend als van humbug is een voorbeeld van uw machtelooze woede. Gij kunt niet uitstaan dat gy ons niets ten laste kunt leggen, daar onze woor den zich paarden aan dito daden. Wy deden weinig, zegt ge, en naar onzen zin ook, want harde werkers doen nooit genoeg naar hun eigen zin, maar het was toch iets, wat wy deden, maar heeren wat deedt gy? Noem het ons toch en wy zullen het den volkeren be kend maken, want daar hebben wy altcox den zedeiyken moed voorge had. GU echter niet, in plaats van waarheid leugeD, in plaats van waar deering jaloezie en gemodder. Ja gemodder. Ia dat geen modder campagne die gy met deze verkiezingsactie te zien ^Verberg ¥w apyt, over achteruit gang, verval van krachten en ver loren geluk, toch niet met oneeriyke beatryding, want daar verlaagt ge U zelf mede. Tot slot wyzen wy nog even op het feit, dat gy ons verwyt nog geen antwoord gezonden te hebben, op Uw schry ven waarin ge by een eventueele herstemming het aanbod van ons voor het houden van een debatavond, in overweging zoudt nemen. Maar, myne heeren, toen ge dit schreeft waart ge zeker erg zenuwachtig, wy hoeven toch niet te antwoorden, voor dat gy het resultaat van Uw overweging aan ons hebt medegedeeld nietwaar? Wy zyn dus aan de beurt, om met reikhalzend verlangen, uit te zien naar Uw geeörd schrijven, waarin ge dit neer legt. Inmiddels, myne heeren, vooral kalm, en waar blyven, want pas op. anders brandt ge Uw eigen vin gers. Dag mynheer Grunwald. Dag mijnheer De Geus. U mijnheer de Redacteur onzen hartelijken dank. Hoogachtend J. Borkert, Secretaris Federatie S.B.A.P. Den Helder, 14 Mei 1917.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1917 | | pagina 1