HELDERSCHECOURANT
T
No. 4791
DINSDAG 19 JUNI 1917
45e JAARGANG
DE OORLOG.
De legerberichten
van 15, 16 en 17 Juni.
Van het W e a t e%ij k front.
Volgens het Engelsche avondbericht
van den 15 en werd ten N.W. van
Bullecourt opnieuw een deel der
Hindenburg-linie vermeesterd. De
Duitsehers, die hardnekbigen tegen
stand boden werden met zware ver
liezen teruggeworpen. 48 man werden
gevangen genomen.
Vrijdag ondernamen de Duitschera
eenige krachtige aanvallen tegen de
door de Engelschen veroverde stel
lingen ten Z. van het kanaal van
Yperen naar Koomen. Overal werd
de aanval afgeslagen.
Een bericht van Zaterdag maakt
melding van verdere uitbreiding der
behaalde voordeelen in deBtreekvan
Bullecourt,
Do Fransche communiqué's maken
melding van kleinere gevechten. Zoo
werden bij hoogte 304 en in de streek
van Badonvillers eenige aanvallen der
Duitschera afgeslagen. By Courcy
heroverden de Franschen een stuk
loopgraaf, dat de Duitschera Zaterdag
morgen vermeesterden.
Verder artilleriegevechten op ver
schillende punten van het front.
Naar het Duitsche bericht van den
16 meldt, werd de gevechtsactie aan
het Vlaamsche front eerst in de
middaguren weer sterker. De streek
van Hollebeke werd zwaar door den
vijand beschoten. Een aanval, die
hierop moest volgen werd evenwel
door het krachtige vuur der Dult-
üchers in bedwang gehouden. Op bet
front in Artois kwam het op ver
scheidene plaatsen tot hevige ge
vechten, zonder dat de Engelschen
eenig voordeel konden behalen.
Alleen ten N.W. van Bullecourt
slaagde de vijand erin tot in de tweede
Duitsche loopgraafline door te dringen.
Een onmiddellijk ondernomen tegen
aanval herstelde echter den ouden
toestand. Nieuwe gevechten ont
wikkelden zich daarop ten O. van
Monchy. Den gebeelen dag zetten de
Engelschen hier hunne aanvallen
voort. Ten O. van Monchy werden
zij teruggeworpen, doch ten N.W.
van Bullecourt drongen zij de Duitsche
stellingen binnen. De stelling werd
door een tegenaanval hernomen,
waarbij de Duitschera 70 man ge
vangen namen.
Aan den Chemin des Dames dron
gen Duitsche afdeelingen de Fransche
Btellingen ten N.W. van de hoeve van
Hurtebisse binnen en vermeesterden
zij een nabij gelegen heuveltop, die
z(j tegen krachtige vijandelijke aan
vallen konden behouden. 25 gevan
genen en 4 machinegeweren vielen
in handen der Duitschera.
Van het Oostelijk en 11a 1 i-
aansche front is do toestand on
veranderd,
Aan het Macedonische front
op verschillende punten hevige artil
leriegevechten, die echter niet door
aanvallen gevolgd werden.
Langs den beneden Stroema, het
Butkovo- en Tahinosmeer hebbende
Engelschen de vooruitgeschoven
stellingen die zij tot nu toe bezet
bielden verlaten en hebben zij zich
teruggetrokken op het brug-
gehoofd aan den linkeroever der rivier.
Bulgaarsche troepen bezetten Ormanli
Dolaptchlflik, Barakli, Djoumaya,
Koumli, Kupri, Prosenik, Topolove,
Kalendra, Yenimahle, Beglikmahl'e,
Salmehle en Xakaraska.
De revolutie in Rusland.
Nog steeds verklaren zich Russische
gemeenten en districten onafhankelijk
van de regeering. Dit wordt thana
weer gemeld van Kirsanof in de
Provincie Tambof en van Tsaritsija,
een belangrijk spoorwegknooppunt
S3n de Wolga. De in laatstgenoemde
plaats heerschende anarchie veroor
zaakt nieuwe moeilijkheden voor de
levensmiddelenvoorziening van Rus
land.
In Kirsanof ontstond een gevecht
tengevolge van een conflict tusschen
de inwoners en een vertegenwoor
diger van de voorloopige regeeripg,
waarbij 8 menschen werden gedood
en verscheidene gewond. De „presi
dent" van de republiek werd ge
vangen gemaakt.
Een g6heel andere geest spreekt
echter uit de berichten betreffende
den uitslag der Gemeenteraadsver
kiezingen. Hoewel de resultaten nog
niet geheel bekend zijn, blijkt uit
de daaromtrent ingekomen berichten,
dat de extremisten een echec hebben
geleden.
De organisatie van het leger
is nog niets verbeterd, zoodat van
een hervatting van de operaties voor-
loopig wel geen sprake zal
zijn. Wel heeft de Doema een mo-
f.ip aangenomen waarin een afzonder
lijke vrede of voortduring van de
werkeloosheid van het leger verraad
jegens de geallieerden wordt ge
noemd, of deze motie veel zal uit
werken valt tp betwijfelen.
Een zeer bijzondere maatregel van
de voorloopige regeering is wel de
invoering van den dienstplicht voor
alle vrouwelijke artsen beneden 45
jaar, die geen kleine kinderen heb
ben. Zy zullen dezelfde titels, ran
gen, rechten en bezoldigingen hebben
als hunne mannelijke collega's.
Luchtaanval op Engeland.
Zondagmorgen in de vroegte onder
namen 2 zeppelins een luchtaanval
op de EDgelsche Oost- en Zuidoost
kust. Een der luchtschepen vloog
boven Kent en liet 6 bommen op een
kuststad vallen. Een groot aantal
huizen werd beschadigd door de ont
ploffingen of door brand. Er werden
twee personen gedood en 16 gewond.
De tweede raider viel de kuststad
Eastanglia aan, en werd hevig door
het afweergeschut beschoten, verjaagd
en waarschijnlijk beschadigd.
Na een aantal bommen op open ste
den te hebben laten vallen, werd het
luchtschip door Engelsche vliegers
omlaaggeBchoten en vernield.
Te Easttanglia werd geen schade
aangericht en hadden geen ongeluk
ken plaats.
Het officieele Duitsche bericht be
treffende dezen luchtaanval zegt: Een
van onze eskaders marineluchtschepen
heeft in den nacht van 16 op 17 Juni
met zichtbaar goed gevolg, een aan
val gedaan op de belangrijke vestin
gen van Zuid-Engeland. De lucht
schepen hadden een verbitterden strijd
met de Engelsche strijdkrachten te
land en ter zee en met vliegers te
voeren. Hierbij werd na den uitge-
voerden aanval de „Z. 48" door een
vijandelijken vlieger getroffenbran
dend stortte het luchtschip in zee.
Met de geheele bemanning vond ook
de commandant tevens comman
dant van het eskader den helden
dood. De overige schepen z|jn onge
ierd teruggekeerd.
Verwarring in China.
Volgens een te Canton van de
Nationale Vereeniging ontvangen be
richt z\jn groote militaire operaties
tegen de regeering aangekondigd in
de zes Zuidelijke provincies van
ChiDa.
Men meent te weten, dat de Nationale
Vereeniging in politiek opzicht zes
provincies vertegenwoordigt, die voor
standers zijn van bet deelnemen van
China aan den oorlog aan de zijde
der Entente, onder een republikein-
sche regeering.
De Zuidelijke troepen zouden reeds
op marach zijn naar Woutchang.
Te Tientsin zullen de opstandelin
gen een conventie bijeenroepen, ten
een voorloopige regeerinjfcte
vormen, met een dictator aan het
hoofd, die als president en tevens als
premier zal optreden.
De duikboot- en mljnoorlog.
De Engelsche bladen hebben een
staatje van de scheepsverliezen ten
gevolge van den duikboot- en mijn-
oorlog.
In de week, eindigende op 26 Fe
bruari waren in den grond geboord
of door het loopen op een mijn ge-
loopen (enkel Britsche schepen) 16
van meer dan 1600 t., 6 onder de
1600 ton en 5 visachersvaartuigen.
Voor Maart (afgerond op vier we-
keD) waren de getallen 65,28 en 40;
voor April (afgerond op vijf weken)
138, 52 en 38; voor M6i (afgerond
op vier weken) 76, 87 en 28, en voor
de week eindigende 3 Juui 14, 3 en 5.
In het geheel dus in een kwart jaar
303 schepen van meer dan 1600 ton
126 beneden de 1600 ton en 111 vis
schersvaartuigen. In totaal dus 540
schepen.
Van Fransche zijde wordt mede
gedeeld dat het troepentransportschip
Annam 11 Juni in de Jonische zee
werd getorpedeerd, flr gingen hierbij
geen menachenlevens verloren.
Een passagiersschip getorpedeerd.
Uit Parijs werd dd. 15 Juni gemeld,
dat het passagiersschip „Sr quana" in
den Atlantischen Oceaan is getorpe
deerd. Het had 550 passagiers en 100
koppen bemanning aan boord. Het
aantal vermisten bedraagt 190.
De „Sequana" mat 556? ton bruto,
en behoorde aan de Cie. de Nav. Sud
Atlantique, te Bordeaux.
Twee Fransche stoomschepen zijn
in de Middellandsche Zee, blijkbaar
binnen de Spaansche territoriale
wateren door een groote duikboot
aangevallen. Met kanonnenvuur wis
ten zij evenwel de Duitschera te drin
gen den strijd op te geven.
Volgens de Dyitsche berichten wer
den in het Noordelijk deel van het
versperde gebied 21.300 ton aan
scheepsruimte vernietigd. In de Mid
dellandsche Zee werp een groot aan
tal stoom- en zeilschepen, te zamen
metende 32.316 ton, tot zinken
gebracht.
De Noorsche bark Perfekt", thuis
behoorende te Santifjord, met tarwe
geladen op weg van Bahianaar Kopen
hagen, is Donderdagmorgen ter hoogte
V3,n de Sbetlandseilanden tot zinken
gebracht. De bemanning, bestaande
uit 16 koppen, is door het Nederland-
sche s.s. „Zaanland" (van Bueno3
Aires naar Amsterdam) opgepikt
en te Amsterdam aangebracht.
Naar men weet verleenen Japan-
sche oorlogsschepen hulp bij de be
strijding der duikbooten in de Middel
landsche Zee.
Naar dd. 16 Juni uit Londen wordt
gemeld, viel op 11 Juni een Japan-
sche flottilje torpedojagers vijande
lijke duikbooten in de Middellandsche
Zee aan. Het resultaat ia nog niet
bekend.
B(j deze gelegenheid werd de tor-
idoiager „Sakaki" eenigszins be
schadigd door een vijandelijke torpedo.
55 leden der bemanning verloren het
leven. Het schip werd veilig in een
haven gesleept.
Engelsche torpedojager
In den grond geboord.
Een Oostenrijksche duikboot heeft
den llden dezer in de Middellandsche
Zee een Engelschen torpedojager van
de L klasse in den grond geboord.
De torpedojagers van de L klasse
meten 980 ton en z|jn in 1918 en
1914 gebouwd.
De Conferentie te Stockholm.
De Duitsche soc. dem, hebben op
eenige vragen geantwoord, die het
Stockholmsche Comité aan hen heeft
voorgelegd. Daarin luidt hetDe Duit
sche sociaaldemocratie streeft naar een
vrede door overleg. De levensbelan-
van andere volken mogen niet in den
knel komen. De Duitsche sociaalde
mocraten zijn tegenstanders van ge
welddadige inbezitneming van gebied.
Als alle geweldige inlijvingen wor-
i den verworpen, dan moet daaronder
natuurlijk ook worden verstaan, dat
met wapengeweld vermeesterde kolo
nies moeten worden teruggegeven.
Oorlogsschattingen mogen niet wor
den opgelegd. Iedere dag, dat verder
wordt gestreden, verhoogt voor beide
partijen zoo geweldig de som aan
goed en bloed, die geofferd is, dat reeds
daarom uitstel van den vrede, met
het doel om oorlogsschattingen op te
dwingen niet zou zyn te rechtvaar
digen. Economische onderdrukking
van het eene volk door het andere
zou echter ook vrede onmogelijk
maken.
Wij moeten het denkbeeld verwer
pen van een eenzijdige verplichting
tot herstel van verwoestingen in de
door den oorlog getroffen gebieden.
Deze schade is op alle- oorlogstoo-
neelen door vriend en vijand bij op-
marschen of terugtochten, ten deele
als rechtstreekscbe maatregel van
militaire bescherming, aangericht.
Een onderzoek naar de verschillen
de verwoestingen lijkt ons ondoenlijk.
Wij zijn voor herstel van een onaf
hankelijk België. Het mag geen vazal
staat worden Polen en Finland moe
ten zelf beslissen over hunne vrijheid.
Elzas Lotharingen is nooit een zelf
standige nationale staat geweest.
Negen tienden der inwoners zijn van
Duitsche nationaliteit. Historisch
recht op deze gebieden bestaat dus
voor Frankrijk niet. Er moet een
boven de staten staande rechtsorga
nisatie in het leven worden geroepen,
ter verhindering van schending der
volkenrechtelijke verdragen. Voor de
beveliging van de wereldhandel
moeten waarborgen gegeven worden,
ook omtrent het postvervoer tusschen
oorlogvoerenden en onzijdigen.
De strijd in de lucht.
Naar uit Washington wordt gemeld,
zullen vanwege het Departement van
Oorlog 1000 geheel uitgeruste vlieg
machines, elk met een bestuurder
en een mecanicien, naar Frankrijk
gezonden worden, zoodra de noodige
voorbereidingen gereed zijn.
De ontploffing te Aihton under Lyne.
Officieel wordt thans gemeld, dat
bij de ontploffing te Ashton under
Lyne 41 menschen gedood en 180
gewond werden. De ontploffing werd
door brand veroorzaakt. Het meeren-
deel der werklieden kon zich in vei
ligheid brengen.
Ontploffing in een munitiemagazijn.
Uit Weenen wordt dd. 17 Jun|
gemeld, dat in de munitiemagazijnen
te Steinfeld, bij Wiener Neustadt,
Zaterdagnacht een ontploffing heeft
plaats gehad, waardoor drie maga
zijnen vernietigd zyn. Volgens de tot
dusver ontvangen berichten bedraagt
het aantal gewonden ongeveer hon
derd. Das nachts werden nog alle
mogelijke maatregelen, om hulp te
bieden, getroffen.
De voroordeellng ven Dr. Adler.
Naar aan de Vorwarts wordt ge
meld zal de doodstraf aan dr. Frie-
drich Adler niet worden voltrokken
doch worden veranderd in
nisstraf.
PLAATSELIJK NIEUWS.
Ons gasverbruik.
Menigeen zal zich den laatsten tijd
wel eens hebben afgevraagd; hoe
zit het toch met die gasregeling? De
nam een nieuwe, op beter
verdeeling berustende regeling aaD,
die met 1 Juni zou ingaan, maar wy
hooren hieromtrent niets. Wij lazen
wel in de courant een advertentie,
die er, met haar bedreigingen, omtrent
afsnijden enz. bij te veel verbruik,
inderdaad barsch genoeg uitzag, maar
sedert dien zijn ook al weer een paar
weken vefloopen en we zijn niets
verder. Wat krijgen we nu aan gas
voor licht, brand en industrie?
Inderdaad, de mopperaars heb
ben niet geheel en al ongelijk. Want
het is thans 19 Juni en de nieuwe
regeling, die 1 Juni zal ingaan, brengt
voor verscheiden verbruikers, die er
zoolang ze nog niet weten wit
ze 'te verbruiken krijgen, maar op los
straks de onaangename reke
ning 'onder in den zak van een vijf
dubbel tarief boven bet maximum,
èn bovendien de waarschuwing, dat
het niet weer gebeuren mag.
Het leek ons daarom niet ondienstig
hieromtrent onze lezers eens wat
nader in te lichten.
De nieuwe Regeling, in den Raad
van 81 Mei aangenomen, bedoelde
een billijker verdeeling van het be
schikbare gas dan tot nog toe ge
bruikt werd. De aanvankelijke bezui
niging, die, ingevolge ministerieel
voorschrift, 35°/o moest bedragen, en
die geleidelijk aardig was opgevoerd
tot dit percentage, was hard aan het
verminderen en bedroeg, zooals de
Burgemeester zeide,nog slechts
14 V. °/o* kon zoo blyven en
men peinsde ten Raadhuize op andere,
doeltreffender maatregelen.
Aan de gasfabriek heeft men nu
een systeem uitgewerkt, dat, naar
wij mogen aannemen, voor alle gas-
verbruikers even billijk werkt. W1
hebben het in ons blad van 31 Me
reeds in het kort uiteengezet. Het
komt hierop neer, dat de beschikbare
hoeveelheid gas eenvoudig verdeeld
wordt over de bevolking. Voor die
verdeeling zijn coëfficiënten vastge
steld, zoodat ieder eene hoeveelheid
gas krygt, evenredig aan het voor
zijn gezin vastgestelde coëfficiënt.
Bijvoorbeeld: er is 65% van de totale
hoeveelheid gas beschikbaar, zooals
men weet. Van die 65% wordt aller
eerst afgetrokken hetgeen noodig is
voor industrie, waarbij aan industrie-
gas 76% van de normaal benoodigde
hoeveelheid verstrekt wordt. Wat er
dan aan gas overblijft, wordt verdeeld
over licht- en kookgaa. Nu voelt men
wel, dat de groote rompsplomp, die
aan deze regeling annex is, hoofd
zakelijk betreft, het administratieve
gedeelte. Er moesten van de industrie-
gasverbruikers lijsten worden aange
legd, en op die lijsten moest, over
een geheel jaar, het verbruik worden
genoteerd. Van de andere verbruikers
moesten de verbruiks coëfficiënten
worden berekend, en een ander ver
oorzaakte een ontzaggelijke admini
atratieven arbeid. De verbruikskaar-
ten worden nu echter met een paar
dagen verzonden.
Men make zich omtrent de hoeveel
heden, die beschikbaar zijn, geen al
te groote illusies. Aan lichtgas wordt
voor deze maand verstrekt voor 1 pit
3 M8. Dit is voor een gezin van 2 of
3 personen, waarvoor het coëfficiënt
1 geldt. Dit gezin krijgt verder voor
zijn 1 tot 2 comforen nog 13 M8.
Het coëfficiënt 1 is dus gelijk aan
16 Ms. gas.
Stelt men nu het coëfficiënt van
een gezin van 4, 5 en 6 personen
op 1.2, dan krijgen die aan lichtgas
1.2 X-3 M8. 8.6 M8. aan kookgas
12 X 13 M8. 15.6 M8., totaal dus
19.2 M8. Een gezin met een dienst
bode, krygt voor die dienstbode pit
lichtgas extra. Voor de maanden
Juni en Juli is als brandtljd voor bet
lichtgas aangenomen 1 uur, voor
Aug. 1 Va Sept. 2 u., Oct. 4 u.,
Nov. 5 u., Dec. 6 u., enz.
Op de kaarten, die ieder verbruiker
nu ontvangt en wij bedoelen nu
speciaal, die geen muntgas gebruiken,
want voor dit laatste is de regeling
al heel gemakkelijk op de kaarten
staat aangegeven hoeveel men van
elke soort gas gebruiken mag. Maar
die splitsing is slechts geschied ter
wille van de administ]$tie en dö be
rekening, straks, der verbruikte me
ters. Maar de verbruiker zelf mag
het totaal op die kaart gebruiken,
zooals hij zélf wil. Kan hjj bijvoor
beeld, doordat weer petroleum ver
strekt wordt, op een petroleumstel
koken, dan kan hij het daardoor uit
gespaarde kookgas gebruiken als
lichtgas. Eu omgekeerd; heeft men,
door omstandigheden, eens wat veel
kookgaa noodig, dan moet men trach
ten op een of andere wijze op het
lichtgas te bezuinigen.
Tenslottewat de maand Juni be
treft. Wjj voor ons maar het is
slechts eene onderstelling, gelooven
wel, dat B. en W. in dit speciale geval
genade voor recht zullen doen gelden
en de strafbepaling nog niet in wer
king zullen stellen als er te veel ver
bruikt ia. 't Zou ook niet billijk wezen,
waar niemand nog precies weet hoe
veel (of hoe weinig) bij gebruiken
mag. Maar men biyve zuinig doeni
Cursus voor Vistehort In konnis
dor „Wet op het Uitwijken".
Daar de gevaren op zee, door de
buitengewone tijdsomstandigheden,
voor den visscher hand over hand
toenemen, is het dringend noodzake
lijk, dat elke schipper en stuurman
van een visschersvsartuig op de
hoogte is van de wettelijke voor
schriften omtrent het voeren van
lichten en het voorkomen van aan
varingen. Met het oog hierop worden
op last van onze Regeering aan alle
Visscherljscholen en ook hier aan de
Zeevaartschool cursussen gegeven,
waar de kennis dier wet den visschers
wordt bijgebracht. Deze cursus vangt
aan in de laatste week van Juni.
Het onderwijs kan door allen ge
volgd worden, want het omvat alleen
datgene, wat oogenblikkelyk op zee
in praktijk kan worden gebracht.
De cursus wordt op 2 avonden per
week gedurende 6 a 6 weken gegeven.
Aan het eind heeft een onderzoek
door een lid van den Schepenraad
plaats, die aan hen, welke aan de
eischen voldoen, een certificaat uit
reikt.
Het onderwijs is geheel kosteloos.
Aanmelding kan geschiedenVrydag-
avond van 7-8 uur aan de Zeevaart
school. De directeur,
Th. C. W. v. Mierlo.
BINNENLAND.
Aanbouw Marino.
De minister van marine heeft aan
i maatschappij voor Scheeps- en
Werktuigbouw Ffienoord, te R'dam
den bouw van een kruiser voor de
verdediging van Nederlandsch-Iodië
opgedragen.
Zeppalin boven ene land.
Van verschillende plaatsen in ons
land komen berichten van een Zep
pelin, die hier Zaterdag gezien is. In
den Haag kom men het luchtschip
goed waarnemen, daar het zich scherp
tegen' den helderen hemel afteeken-
de. Naar offlicieel bericht werd, be
vond het vliegtuig zich vijf mijlen
buiten ons grondgebied. In den Haag
waren echter verscheidenen, die stel
lig de overtuiging hadden, dat het
zich vlak boven de stad bevond, zjj
het op groote hoogte. Van IJmuiden,
Hoek van Holland, Delft, Maassluis,
Oostvoorne, den Burg (Texel), Gro
ningen en Veendam komen eveneen-
berichten omtrent het waarnemen
van den Zeppelin. Uit Hoek van Hol
land wist men te berichten, dat het
luchtschip vermoedelijk een convooi
Duitsche schepen begeleidde, die Za
terdagavond vertrokken waren.
Da schaapvaart
Het stoomschip ,Hollandia"zalop
11 Juli via New-York naar Zuid-
Amerika vertrekken.
Naar het Hbl. verneemt ligt het
in de- bedoeliDg van den Koninklijken
Hollandschen Lloyd voorloopig maan
delijks een passagiersschip via 'de
zelfde route te expedieeren waar
mede derhalve niet alleen de geregelde
vaart op Zuid Amerika zal worden
hersteld, doch bovendien tot nader
order eene geregelde verbinding met
Noord-Amerika in het leven wordt
geroepen, die voornamelijk voor passa
giers, welke via New York, San Fran-
cisco naar Oost-Indië wenschen te
reizen, een welkome vermeerdering
van reisgelegenheid moet opleveren,
Het stoomschip „Fauna" der Kon,
Ned. Stoombootmaatsch., dat 9 Janu
ari via Cardiff naar Noord-Amerika
vertrok, is Vrijdagavond van Gulfport
met een lading pitch-pinebalken te
IJmuiden binnengekomen. Te Halifai
welke haven het stoomschip voor on
derzoek moest aanloopen, heeft de
„Fauna" geruimen ttyd gelegen, voor
dat toestemming tot vertrek werd
gegeven.
Het is langen tijd geleden dat het
laatste stoomschip met dit soort hout
voor Amsterdam binnenkwam.
Aardappelen an ataankolan.
Het Nederl. corresp. Bureau te den
Haag meldt:
Tengevolge van de bekende hoogst
onvoldoende opbrengst van den vori-
gen oogst van winteraardappelen, met
name die van de klei, heeft de aard
appelvoorziening, ofschoon tot nu toe
geen kilogram aardappelen ia uitge
voerd, in de afgeloopen maanden
groote moeilijkheden opgeleverd. Ge
durende de maand Juni zal er een
zoodanig tekort aan aardappelen zijn,
dat zelfs het zeer verminderde rant
soen van één kilogram per hoofden
per week niet volledig beschikbaar is.
In weerwil van deze ongunstige
omstandigheden moet de regeering
gedurende deze maand nog eenige
export van aardappelen van den ouden
oogst en waarschijnlijk van den nieu
wen oogst toestaan.
Ter verklaring van dit feit dat, uit
sluitend bezien van het oogpunt van
de levensmiddelen-voorziening, niet
verdedigbaar zoude zijn, kan mede
gedeeld worden, dat deze maatregel
verband houdt met den invoer van
steenkolen.
De productie der Nederlandsche
mijnen is helaas bij lang na niet vol
doende om te voorzien in de behoefte
van de huisbrand. Een geregelde
maandelljksche invoer van belangrijke
hoeveelheden steenkolen is noodzake
lijk om het economisch leven aan
den gang te houden en daardoor zoo
veel mogelijk werkloosheid te voor
komen.
Bovendien moet, als het eenigszins
kan, voor den komenden winter wor
den gezorgd, dat niet nog veelmeer
koude zal worden geleden dan in den
afgeloopen winter en, zfin er geen
kolen, dan zullen door gebrek aan
kook- en lichtgas de dagelijks terug-
keerende onaangenaamheden nog
grooter worden.
Ten opzichte van den aanvoer van
steenkolen is Nederland tegenwoordig
enkel aangewezen op zijn Oostelijke
naburen en op het bezette gedeelte
van België. Van overzee ontvangen
wij geen steenkolen meer.
Het staat vaat, dat gezien de groote
moeltjkbeden, die zich in Duitschland
en België ten opzichte van de pro
ductie en de export van steenkolen
voordoen, van onze zijde eene tege
moetkoming ten opzichte van den
datum van levering van nieuwe aard
appelen noodzakelijk is, als verzekerd
is, dat wy in Juni en Juli nog die
hoeveelheid steenkool ontvangen, die
w(j absoluut niet kunnen missen.
Voor deze moeilijke keuze geplaatst,
zal de minister van landbouw, Dtjver-
heid en handel het best het lands
belang dienen, door maatregelen te
nemen, die den boleninvoer voor deze
en de volgende maand verzekeren.
Hiervoor is dan echter noodig, dat
nog een deel van ons klein overschot
van winteraardappelen uitgevoerd
wordt, zulks om het landbouw-export-
bureau in staat te stellen te voldoen
aan een met Eogeland aangegane
verplichting, waarbij bepaald is, dat
de beschikking over een zeker aantal
wagenladingen aan Engeland ^zal
voorafgaan aan aardappelexport naar
Duitschland, terwijl van de aardappe
len van den nieuwen oogst waar
schijnlijk aanvankelijk de helft van
den aanvoer op de veilingen geëxpor
teerd zal worden en de helft voor
binnenlandsch verbruik beschikbaar
is.
Aldus handelende, zullen in de
laatste dagen van de maand Juni de
aardappelen in ruime hoeveelheden
voor binnenlandsch verbruik beschik
baar zijntot dien tijd zal men zich,
als dit noodig is ter wille van de
steenkolen moeten trachten te behel
pen met wat minder aardappelen en
wat meer rijst.
De Algemeen* Staatspartij.
Men deelt aan het „H.blad" mede,
dat de „Algemeene Staatspartij" in
den uitslag der stemmingen van Vrij
dag j.1. aanleiding vindt om een volks
petitie aan de Koningin voor te be
reiden, teneinde er b(j Hare Majesteit
op aan te dringen om:
le. de aanhangige voorstellen tot
grondwetswijziging niet goed te
keuren wanneer deze door de zit-
lievende Kamers zullen zijn aange
nomen
Treub te belasten met de
reconstructie van het ministerie zoo
mogelijk met behoud vanLoudonals
Minister van Buitenlandsche Zaken.
Staking Ie het Havenbedrijf
te Rotterdam.
In een zeer drukbezochte verga
dering van de combinatie van haven-
arbeiders-vereenigingen ia Zaterdag
avond besloten Maandag tot de al
gemeene staking in het Rotterdamsche
havenbedrijf over te gaan. Geleidelijk
had zich de staking al partieel meer
en meer uitgebreid.
Op de vergadering waarin tot staking
besloten werd, wees de heer E.
Bouwman, Voorzitter van de ge
combineerde vergadering, op de snelle
ontwikkeling van deze staking, zonder
dat de bootwerkers door hun orga
nisaties hiertoe werden aangespoord.
Deze staking is door de leiders niet
onmiddellijk op de spits gedreven,
zeide spreker, doch zij ontwikkelt
zichzelf geleidelijk. Bij de firma W.
H. Müller Co. is nog niet gestaakt,
omdat deze week voor de bootwerkers
het garantieloon nog doorging. De
Holland-Amerlka Lyn en de Rotter
damsche Lloyd zullen vermoedelijk
Maandag stil gaan liggen. Dit zijn
de eenige cargadoors-firma's
nog gewerkt wordt, doch spr. zou
ook willen, dat elevatoren en het
beurtbedryf stopgezet worden. Deze
staking heeft nieta te maken met
LIJST
Naam
B. Strikkei,
H. MeJJer,
D. t. Schellen.
J. H. Jole.
D. Bruk,
J. Laura,
H. W. Henderaon,
F. J. StJffera,
O. Hoep,
H. Qomes,
P. J. Stroo,
M. J. v. d. Heuvel,
E. Mulder,
8. Wlidema,
M. Donkersloot,
J. Putting,
M. RaachT
H, J, 8. Amesz,
J. Mora,
Wed. J. E. Berace,
H. Roeland,
Wed. D. de Cook,
C J. Plegen,
A C Bruins,
J. Kraai},
W. J. Oatenbrug,
M. Hardoiff,
Beroep
werkman,
adjudant,
kaasmaker,
magaz(Jnkneoht,
assistent H. IJ. S.,
landbouwor,
aergeantmajoor,
schilder,
arbeider,
IN6EK0MHN
Woonplaats
postbeambte,
zeeman,
werkman,
smid,
slager,
zonder,
zeeman,
zonder,
scheepmaker,
onderwijzeres,
opperschlpper,
zonder,
teekenaar,
P- W. H. van Bockel, korporaalmacbinedr., Callforniestr&at 47,
TanGeloof:
Basaingracht M, Amsterdam. B. Cath.
van Hogendorpatr. 80, Ev.-Luth.
Koegraa, Z.enN. Schermer. Ned.-Herv.
Molenstraat 28, Looedrecht.
van Hogendorpetr. 46, Uitgeest.
Koegras 283, Henabrook.
Plet Helnatraat 68, Utrecht.
Pijlsteeg 6, Amsterdam.
Duinweg, Hlllegom.
Achterstraat 49, Velsen.
Molenstraat 49, Arnhem.
2e Emmadwaraatr. la, O. en W. Souburg.
Achtergracht Z/z. 29, Lelden.
Wachtstraat 68, Schoten,
de Ruijterstraat 67, Zandvoort.
Kerkgracbt 2, Haarlem.
Dijkweg 68B, Giesaendam.
Hooestraat 87o. Zaandum.
Amsterdam.
Anna Paulowna.
Amsterdam. Geen.
Alkmaar. R. Cath.
AmBteidam. Ned.-Herv.
Haarlem.
Vlieland.
Middelburg.
Hoorn.
Amsterdam.
SteenwiJk. Geen.
Amsterdam. Ned.-Herv.
Schoten. Doopsg. G.
Wagenstraat 18,
SlulsdiJkstrast 117,
Brandkraaneteeg 6,
Gasstraat 62,
Gravenstraat 19,
Wasgateeg 17,
Weststraat 88,
Loodsgracht 23,
Kerkgracht 18,
Breewateratraat 28,
Molenstraat 93,
Middenstraat 93,
•Güth.
jd.-Herv.
...-Oath.
Ned. Herv.
Doopsg. G.
R.-Catfa
Ned-Herv.
Apost.
Ned.-Herv.
eenig streven om loona- of arbeids
voorwaarden te verbeteren, doch is
alleen tegen den honger.
Er moet nu zoowel voor de losse
als voor de vaste havenarbeiders een
goede en afdoende steunregeling
komen.
De regeering heeft sinds 1914 niets
van belang voor de oor logs werke
loozen gedaan.
Bovenal is dit conflict er een tus
schen de arbeiders en de regeering.
De heer A. W. Heykoop, zeide dat
de eischen der arbeiders in dit conflict
algemeen waren en dat zelden een
staking zoo eensgezind begonnen, zoo
sympathiek was. In Amsterdam heb
ben wekelijks aan 2000 gezinnen
steunuitkeeringen van f 16—f 18
plaats. Dat kan hier ook, zeide spreker.
Deze staking is zuiver demonstratief.
Zy moet getuigen van een algemeen
verzet van de Rotterdamsche boot
werkers.
Twee kinderen verbrand.
Vrijdagnacht is te IJlat door onbe
kende oorzaak brand uitgebroken in
het schip van R. Jellema uit Sneek.
Twee jongens van 5 en 6 jaar zijn
verbrand. De schipper en zijn vrouw
zijn met ernstige brandwonden in
het ziekenhuis te Sneek opgenomen.
Het schip is grootendeels uitgebrand.
De Inbraak bij da firma Begeer.
Zaterdagmorgen zijn zes verdachten
inzake de inbraak bij de firma Begeer
ter beschikking der Justitie gesteld
en naar het Huis van Bewaring te
A'dam overgebracht. Het zijn de drie
vermoedelijke daders Bolkenstein,
Klopper en Veltman, alsmede de moe
der van den eerste, vrouw Kors en
diens stiefvader Lust, benevens een
broeder van Bolkenstein. De man, die
werd aangehouden omdat hij verdacht
wordt tusachenpersoon te zyn ge
weest bij den verkoop van den buit,
bevindt zich nog aan het bureau St.
Pietershal in bewaring.
Van het eerste drietal, dat naar men
weet eveneens verdacht wordt van de
verschillende brandkastdiefatallen hier
ter stede was naar het schijnt Bolken
stein de leider, die de inbraken be
dacht; Klopper moet dan meer de
technicus zijn geweest, die de brand
kasten bewerkte.
De bende beschikte over vertrouwde
vrienden, in de oude stad gehuisvest,
die er wel voor zorgden, dat het ge-
stolene veilig verborgen werd en niet
te lang op dezelfde plaats bleef. Waarbij
de ingewikkelde bouworde van vele
oude huizen de bende zeer te stade
kwam.
Door deze aanhouding is de politie
overtuigd althans de hoofden der
bende in handen te hebben. Er loopen
wellicht nog enkele leden rond, die
misschien nog wel eens hier en daar
een kansje zullen wagen, maar die,
beroofd als zij zijn van bun chefs, toch
niet meer gevaarlijk wórden geacht.
Behalve voor commissaris Heeroma
is deze aanhouding ook een groote
voldoening voor een beambte van het
bureau St. Pietershal, den rechercheur
Klein, die ruim een half jaar aan één
stuk dag aan dag in de weer was om
te trachten een spoor van de brand-
kastdieven in handen te krijgen. Met
i groote omzichtigheid moest bij daarbij
;e werk gaan, want hjj bevond zich
tegenover een geslepen bende. Het
begin van het einde was deaanhou
ding van twee hoofdlieden der bende,
Vermeulen en Haleber, wegens den
treindiefatal tusschen Rotterdam en
Delft. De leiding ging toen van Ver
meulen op Bolkenstein over. Zyn
moeder, vrouw Kors, wordt beschouwd
als degene, die de bende meermalen
van raad diende.
Van het gestolene is naar schatting
twee derde terecht gekomen. Daar
onder zijn ongeveer alle groote stuk
ken, die ontvreemd werden.
Zoo kom ik dan, G. R., op het
voorstel van B. en W. tot het stichten
van een Centrale Keuken en het
overnemen der bestaande Keuken
met alle daarop rustende lasten.
Wat verstaat men hiermede?
Eigenaardig tocb, dat men in het
verslag der Raadszitting van 31 Mei
j.1. en in bet Raadsoverzicht (2e blad)
niets van deze lasten vermeld ziet.
Mogen wy, belasting betalenden, dit
soms niet weten
Een bescheiden vraag. Is hier ook
soms in begrepen het nadeelig saldo
der bestaande Keuken, hetwelk naar
verluidt al in de duizenden loopt
Een weinig meer licht was toch
zeker gewenschtü
Eq is het wel raadzaam om thans
over te gaan tot stichting en in ex
ploitatie nemen der Centrale Keuken
nu men dagelijks kan lezen dat juist
in de steden waar men het niet ver
wachtte de keukens moeten worden
gesloten of stopgezet.
Zeker de bedoeling der oprichting
is prachtig, maar de practyk leert
toch iets anders.
Het raadslid Baak verklaarde toch,
en h)j kan het weten, dat onze be
staande keuken ook hard aan het
tanen is, volgens den overzichtschrij
ver weer niet, en al noemt Michels
het een prutsding waar 80 mevrouwen
in regeeren (zie Held. Courant 12 Juni
'17) toch zou ik den Raad voorzichtig
heid willen aanraden in deze kwestie.
Principes zijn mooi, zegt het raads
lid Biersteker, maar als deze principes
f 100.000 kosten, dan dank ik voor
deze principes. Juist, zoo is het.
Laat de Raad zorgen dat als de nood
dan toch aan den man komt dat men
in een minimum van tijd de keuken
blaar heeft, neemt voorzorgsmaatre
gelen, maar wacht met een exploitatie,
want mijn inziens wordt het een strop
even als in andere steden.
Het is beter ten halve gekeerd, dan
ten heele gedwaald I
W. R. Zits.
Helder, 14 Juni 1917.
Onze sproeiwagen.
Onze sproeiwagen I jk, zeker 1 onze
sproeiwagen. Och, kom, laat Ik nu
niet al te sarcastisch zijn, want dat
onze begrijpen er helaas velen nog
niet en ik zie het gezicht van die
velen al betrekken, als ik van onze
spreek, vooral in den zin, als door
my bedoeld. Terzake.
Wij hebben een sproeiwagen, welke
thans op nonactiviteit schyot te zyn
gesteld, althans hy doet geen dienst
n deze warme" dagen.
WaterbezuinigiDg, mynheer l Prach
tig, accoord zelfs, maar geen afdoend
argument, om den sproeiwagen geen
dienst te laten doen. 't Is zelfs een
schande, in een plaats als de onze,
rondom het water gelegen (ik schabel
hierby het stinkend gedeelte Held.
Kanaal natuurlijk uit), onze straten
te laten uitpiepeD, trots een sproei
wagen en genoeg aanwezig water.
Een goede maatregel om zieke men
schen te ja, ik zou haast zeggen
te produceeren. Geen water* Welnu,
men koppele de sproeiwagen aan in
zee, met zuig- en perspomp, en men
heeft zelfs nog frisscher water dan
uit de waterleiding. En anders: in
den winter neemt men volk aan om
sneeuw op te ruimen, doe het dan
tbans ook, om, als het te veel bezwaar
oplevert het water uit zee te halen,
volk aan te nemen, de sproeiwagen
vol te dragen, 'tls een gezondheids
maatregel, veel noodzakelijker nog
dan het sneeuw opruimen in den
winter. Alles kan, als er een wil is
men daarby de hersenen laat
werken.
Achtend,
J. J. SOHOEEFELENBERGBR.
INGEZONDEN.
Haring of kult.
Geachte Redactie!
Toen voor eenige dagen de inge
zetenen van den Helder hun aanslag
biljet voor de plaatseiyke directe be
lasting (boofdeiyke omslag) ontvingen,
sloeg menigeen, toen z(j vernamen
wat aan den gemeente-ontvanger
moet worden afgedragen, de schrik
op het Ujf.
Het viel nog al mee, schreef U,
en hoogBtwaarscbyniyk zullen wy in
1918 nog bitterder pillen hebben te
slikken.
Geen pleizierig vooruitzicht zou ik
zeggen I
In abnormale tyden gebeuren er
abnormale dingen, en men doet ver
standig zich daarby zooveel mogeiyk
aan te passen. Ieder huisgezin heeft
zyn inkomen noodig om fatsoeniyk
te kunnen rondscharrelen (vooral
tegenwoordig), zoo ook hot huisgezin
(gemeente) den Helder.
Als lid van dat huisgezin en mede
betalende (niet zoo zuinig) heeft men
toch zeker ook het recht om toe te
zien dat de dubbeltjes niet op roeke-
looze of op onverantwoordeiyke wyze Ult d,n omtrBk.
worden besteed. 12. Feuilleton, enz.
Inderdaad kan de sproeiwagen niet
worden gebruikt wegeDS onvoldoende
capaciteit van het pompstation der
waterleiding. De raad nam voor eenige
weken het besluit tot dë uitbreiding
van buizennet en prises d'eau, maar
in een paar weken is zooiets niet
klaar. Nu hebben wy tot overmaat
van ramp een bizonder droge en
warme Junimaand, en zeer zeker
ware thans een sproeiwagen een nut
tig instrument.
Wat de dóór inz. aangegeven op
lossing betreft om de wagens door
losse werklieden te doen vullen, even
als men 's winters sneeuw laat op
ruimen, het plan is fantastisch en
grootsch van opzet. Wy vreezen ech
ter voor de uitwerking in de practyb.
De huidige wagens der reiniging
zyn ingericht op leidingwater. De
Directeur heeft eene aanvrage inge
diend voor eene pomp, teneinde de
wagens met het water van het werf-
kanaal te kunnen vullen. Maar de
pomp is er nog niet. Eq dus krijgen
we geen straatbesproeilog.
Op pagina 4 van dit blad Is
opgenomen
