Kachel zeiltjes
Coltof.Kanaalweg.
HWollen DEKENS
cent.
2-persoons.
DE OORLOG.
Van hst Westelijk front.
Bellöo, 14 OiiloHer. Op hot Woetelljk
deel vüü den Cbemiu dea Dames wur
den nu on dan krachtige artillerie-
gevochten gcle?e:d. Aan den weg
Laon Soisfaons dedeu de Franschen
tegen de door oijb ten Noorden van
den molen van Vauclere genomen
loopgraven gisteren vyf krachtige
tegenaanvallen, die alle zonder resul
taat bleven en onder verliezen mis
lukten.
Berlijn, 15 October. In Artola vielen
de Engelschen met sterke strijd
krachten tusschen de Scarpe en den
weg Kamerljk Atrecbt op een front
vau 4 K.M. aan. Op de vieugela
mislukte de stormloop in- het vuur,
in het. midden drong de vijand in
onze linies. Hij werd daar 's nachts
door een tegenaanval weer uitge-
worpon.
Tusacben .het Ailette dal en Braye
alsmede in het middelste gedeelte
van den Cbemln des Dames sp-elden
zich over dag hevige artillerie ge
vechten af. Ook ten N. van Reims,
in Champagne en aan de Maan werd
het vuur soms sterker.
Londen, 15 Octobt Vannacht heeft
du vijaud onze stelliugen op
voornaamsten hoogterug ten Z. van
Broodseinde zwaar gebombardeerd.
Geen infanterie actie.
In een geslaagde overrompeling
hebben troepen uit de Oostelijke
graafschappen gisterenmiddag ten
Z.O. van Moncby le Pceux 35 ge
vangenen en twee machinegeweien
genomen. Er werden door de in fan
lerie ongeveer 200 Duitschers gedood-
en zoven vijandelijke Schuilplaatsen
met ontplofoaro stoffen vernield.
De landing op Oesel.
St. Peteraburg, 14 October. Twee
van onze torpfedobooten wisselden
den 12en October kanonvuur met
do vijandelijke schepen, die het dorp
Serro In het Zuiden van het eiland
Dago bombardeerden.
Tegen kwart over 5 vs middags
drongen vijandelijke torpedobooten
tusschen de eilanden Dago en Oesel
door, maar werden door zwakkere
zeestiyd krachten der Russen terug
gedreven. Volgens nadere berichten
zette de vijand den 12en Oct. om
uur zlln laDding in de Golf van
Tagelacht bij Merls voort. Onze
voorhoede bezette Aboel, acht werst
ton Zuiden van Mens. Onze voor
posten begonnen na een gevecht
naar het binnenland van het eiland
terug te trekken. De vijand verspreidt
zich in Zuidelijke en Oostelijke
richting over het eiland.
Berlijn, 15 October. Op het eiland
Oesel zijn snelle vorderingen gemaakt,
In oen onstuimigen opmarscb wier
pen onze infanterle-reglmenten en
wlelrljdersbataljons, dikwijls zonder
de oprukkende artillerie af te wach
ten, den vijand, waar hij standhield,
terug. Het schiereiland Sworbe ia van
het Noorden uit afgesneden, terwijl
het vuur van onze schepen de batte
rijen te land in bedwang hield.
Arensburg is door ons bezet. De
troepen rukten op het oostelijke ge
deelte van het eiland naar de oost
kust op. De Russische strijdkrachten
trekkon haastig achteruit, om langs
den damj die Oesel met het eiland
Mohn verbindt, te ontkomen. Onze
torpedo-booten zijn in het vaarwater
langa de kust tusschen Oesel eu Dagö
binnengedrongen en hebben in her
haalde gevechten de Russische zee
strijdkrachten In de Mohn-sond terug
gedrongen.
Van het Itallaansch-
Oostenrljksche gevechtsterrein
Weenen, 15 October. Bij de aan
houdend ongunstige weersgesteldheid
was de gevechts werkzaam beid ook
gisteren slechts op den Monte San
Gabriele en in het Wippachdal ver
hoogd. ItaliaanBche aanvallen werden
afgeslagen.
Rome, 15 October. Op het front in
Trentino en in Karinthie aanzienlijke
en voordeelige bedrijvigheid van Itali-
aansche verkenningspatroeljes. Po
gingen van vijandelijke groepen tegen
den Doaso Alto (Lagarinadal), in het
dal van de Arsa en op den berg
Granida(Fella-dal) bleven vruchteloos.
Ai) Lokavac werd een vijandelijke
aanval gebroken.
Van het gevechtsterrein In
Macedonië.
Londen, 15 October. Schotsche
troepen hebben een geslaagden overval
op het dorp Homondos, vijf werst
ten Z.W. van Serres, gedaan. Na een
heet gevecht namen wij 148 gevan
genen en drie machinegeweren. Onze
verliezen zijn zeer licht.
Engetsehe oorlogsvaartuigen
gezonken.
Londen, 15 Oct. De admiraliteit
maakt bekendde mijnveger Begonia
is aanzienlijk overtiJd en moet der
halve als met man en muis vergaan
worden beschouwd.
De bewapende koopvaarder Cham
pagne ia getorpede°*1 en gezonken:
vijf officieren en manschappen
vonden den dood.
Itallaansch passagiersschip
getorpedeerd.
Athene, 15 Oct. Het Italiaansche
stoomschip Bari (824 ton) met Griek-
sche consuls uit Turkije aan boord,
is door de Duitschers getorpedeerd.
De reddingsbooten zijn eveneens ge
zonken. Er zijn 50 overlevenden op
Korfoe geland. Men meldt, dat er in
Itnliö 129 voet san wal hebben ge-
zot. Men vreest, dat de Grieksche
ambtenaren zijn omgekomen.
a nieuwe blokkade-formule.
Prttija, JöjOoL Me^ w-nt, dat d«
rjfck-"J'r vuu Dirt-<ohla»;(l meer tf-
f «tl-f >s gptnaakt door eeiirauwer«
o UHW-: ktT.g **r •rolice-deii.
Do ut 8epi*"mh«r jI/Jiideb
gehuild'-® eu- J-' ui't.is s hublmri uu
notat' mogtfijke eur-BTezintlhoid io
dn opzicht tot. stuud gebtacht. Tbats
word-n alle insa'reg«!en gemeen
ichappelijk t»«uomeD. H«t zullen nu
ook r.let m-er uusluitenJ levtnamid
delen zij?, die aan Duitscbiai d zullen
worden oio houden, maar ook de i uwe
groi:d:.t> ffno en halffabrikaten.
Duitschland heeft de hulpbronnen,
o het vond 'in de overweldigde
streken, geheel uitgeput. Het is van
de geheele wereld afgesnedeD eu zijn
nationale productie heeft veel meer
gf-leden dan die der geallieerden. Ia
dien men b.v. kon bewerken, dat
Zieden geen erts meer leverde aan
Dultschland, zou laatstgenoemd land
spoedig groot gebrek nebben aan
metaal.
De neutralen hebben het langen
tijd als bun recht beschouwd, van
de geallieerden alles te ontvangen
wat ze ontvingen in*t|jd van'jvrede.
Dat is echter een onmogelijke eisch,
want de geallieerden zagen hun
productie door den oorlog verminde
ren. Het. erkennen van een recht der
neutralen op het ontvangen van wat
de bevolking der geallieerde landen
zelf niet ontvangt, is toch wat al te
mal i
De geallieerden zullen voortaan
niets meer geven aan de neutralen
zonder waarborgze kunnen hen
niet meer gratis onderhouden, d.w.z.
elke dienst vraagt een wederdienst.
Nadat de neutralen van hunne
voortbrengselen hebben genomen wat
voor eigen behoeften noodig is,
kuonen ze de rest met de gealli
eerden ruilen en daarbij zullen ze
van hun eigen transportmiddelen
gebruik moeten maken.
Zóó luidt thans de blokkade-formule,
die stiict zal worden toegepast en
die het Duitschlacd materieel on
mogelijk zal maken den oorlog nog
lang voort te zetten. .Tel/
bu?h-!s graan zijn vernield. Er wordt
meegedeeld, dat de «lammen we'den
ontdekt nadat eoü bomontploffing
pl<sa?s had. Een andere b.and ver
nielde btj College Poir.t een fabriek
grenzende aau een vliagtu'gfinriek.
PLAATSELIJK NIEUWS.
Uit Italië.
Uit nadere berichten blijkt dat bij
de onlusten te Turijn (21-25 Aug.)
bet centraal station, het klooster Sau
Bomardiuo, de golijknamigo kerk, de
kurk Madonna dei Pace, tal van
fabrieken die voor het leger werkten
en hotels en voorts vele particuliere
woniDgen in vlammen zijn opgegaan.
Er zijn, nadat het. oproer onderdrukt
was, niet minder dan 8000 arbeiders
gevangen genomen. Te Asti, bij
TuiiJn, te Savona en Genua, moet
het terzelfder tijd tot opatootjes zijn
gekomen.
Da partijdag dar Dultioha soe.-riem.
ta Wurzbarg.
De sociaal democratische partijdag,
welke Zondag te Würzberg gehouden
werd, is de eerste sinds meer dan
vier ju-en. De „Vorw&rta" kent zeer
groote betcekenm toe aan de beraad
slagingen. Het blad schat het aantal
partijgenooten, die de voorafgaande
rede van Scheidemann aanhoorden,
op minstens 2000.
Volgens een Wolffbericht verklaar
de Scheidemann in verband met den
vrede door vergelijk:
„Toen men ons in het buitenland
uitschold en ons dubbelzinnigheid
verweet, zijn wij er toe overgegaan,
een formeele vredesresclutie op te
stellen. Helaas kregen onze tegen
standera in het binnenland in zoo
verre gelijk, dat de vijanden ons
gruwelijk hoonden; ook desoc.dem.
in het vijandelijk buitenland begrepen
oDze ware bedoelingen niet. Hoe
meer wij ons beBt deden voor den
vrede door vergelijk, hoe opgewon
dener de stemming bi) de tegenpartij
werd. De eischen werden steeds on
zinniger. Wy willen geen afstand
doen van wat ons toebehoort, van
geen vierkanten voet van het Duit-
sche grondgebied. Wy doen slechts
afstand van hetgeen aan anderen
toebehoort, en dien andere even
heilig is sla ons hetgeen van ons is.
Wij verlangen door een vrede door
vergelijk: voor Duitschland territo
riale integriteit, economische ontwik-
keliogsvryheid, en 'vrijheid ter zee.
De vrije zee is minstens even ge
wichtig als het gebied dat wij bezet
houden".
Inzake de blnnenlandscbe politiek
erkende Scheidemann de groote ver
diensten van Michaölis, maar toch is
hij niet geschikt voor den post van
Rijkskanselier.
Wy hebben een parlementair stelsel
noodig. De Vaterlandspartei speelt
va banque. Het Rijk moet gedemo
cratiaeerd worden. Onze leuze is
,Ge!(jk recht en brood voor alleD,
vrede en vrijheid".
De eigenlijke partijdag werd des
avonds om 7 uur in dezelfde zaal
geopend met een voorloopige verga
dering, waaraan 850 vertegenwoor
digers deelnamen. Er was een groot
gehoor aanwezig.
Velen, die nimmer op een partijdag
ontbraken, zag men thaDB niet meer
in de rijen der 860 gedelegeerden,
Zij beh'ooren thans tot de party der
onafbankeiyke socialisten, of vonden
den dood op bet slagveld.
Boven allen gedenkt de „Vorwirts"
den onvergeteiyken Ludwig Frank,
den vurigen voorvechter voor Fransch-
Duitsche toenadering, die aan het
Fransche front gesneuveld is.
Het congres werd geopend met een
vredeslied, dat diepen indruk maakte.
De eigeniyke openingsrede werd
uitgesproken door den party-voorzitter
Ebert.
Aan den brandenden wensch naar
vrede, zeido hij, kunnen ook de
stokoryen der „Eroberungspolitiker"
niets veranderen.
Een groot deel van de haat, waanzin
en wraaklust, waardoor de openbare
meening der geheele wereld vergiftigd
is, is veroorzaakt door de Al-
duitschers. Juist hun ODgebreidelde
actie en hun gewetenlooze eischen
hebben er toe bygedragen den vasten
wil van den vyand, om de overwin
ning te behalen, buitengewoon op te
zwiepen. Hoe hunne wereld verove
ringshaarden ons in het vyandeiyke
en neutrale buitenland benadeelen,
hebben wij te Stockholm ondervonden.
Het spoedig tot stand komen van
den vrede ia voor de arbeiders van
alle landen een wezenlijke levens
kwestie, zeifa een levensnoodzakeiyk-
heid. Het socialistische plichtsbewust
z(jn zal ten slotte zegevieren "over
baat en verblindheid. (Stormachtige
toej,),
De beste bescherming tegen toekom
stige aanvallen wordt geboden door
verzoening met den buurman. (Zeer
goed l). Met- de politiek van de gepant
serde vuist moet het voor goed gedaan
zyn. (Stormachtige toej.).
Wanneer heden een stemming
onder bet volk gehouden kon worden,
dan zouden negen tienden zich ver
klaren voor een vrede door vergelyk.
Wy beroepen ons er op, dat de groote
meerderheid van ons volk, in 't vader-
laud eu a3n hot front, achter ons
staat. (Algemeeue instemming.) In
dit bewuatzyn zullen wy met alle
kracht stryden tegen veroverings
plannen en voor een vrede van recht
en vergeiyk.
Onze blnnenlandscbe politieke ver
houdingen zyn door de laatste debat ten
in den Ryksdag schril belicht. (Zeer
juist) Wanneer schade is toegebracht
aan de Duitsche .belangen, dan treft
de vtrantwoordelykheid daarvoor al
leen de reguering. (Algemeene storm
achtige toejuichingen.) Be man, die
het trotsche woord gesproken heeft
ik laat my de leiding niet uit de
handen nemen (schaterend gelach), is
geen leider; zijn onhandigheid heeft
hem van de eene pynlljke situatie in
de andere gebracht. Het eenige re
sultaat van zyn proefiyd van drie
maanden is een groote hoop scherven.
(Algemeene instemming.)
Onze uitdaging tot; Michaölis, Heif
ferich en von Capelle blijfc van kracht.
Michaölis beteekent'de ineenstorting
van het gevolgde regeeringsstöfael.
Iu dezen moeilijken t.yd mogen de
zaken van het ryk niet laDgor uit
sluitend worden overgelaten aan haD,
op wier benoeming het parlement
niet den minsten invloed heeft, en
wier keuze veeleer afhangt van ge
heime kracht, toevallighoden en zelfs
van misverstand. Wij moeten hebben
een regeering van den volkswil, een
regeering, die moedig en krachtig
optreedt tegen de gewetenlooze be
langen-najagers. (Stormachtige toe
Juiqhingen
Op do scherpste manier moet ver
zet worden gevoerd tegen de milita-
risatie van onze politieleen. (Lang
durige stormachtige toejuichingen).
Vóór alles moet de staat van beleg
worden opgeheven. Wy zullen niet
dulden, dat het drieklasnenstelsel ge
handhaafd biyft. (Langdurige storm
achtige toejuichingen). Het Pruisische
Heerenhuis moet eveneens verdwij
nen.
Honderdduizenden te velde, ter zee
en iu de garnizoenen zien den party
dag met de grootste verwachting
tegemoet. Hun geldt in de eerste
plaats onze groet.
Als het uur slaat, waarop het lot
van ons volfcopnieuw gesmeed wordt,
dan zal de sociaal democratie haar
man plaatsen aan het aambeeld.
(Langdurige stormachtige toejui
chingen).
Da partydag werd hierop voor ge
opend verklaard.
Nieuwe deportaties?
Havas maakt melding van berich
ten, volgens welke de Duitschers
opnieuw deportaties uit het bezetten
doel van Noord Frankiyk voorbe
reiden. Dit keer van vrouwen van
15-46 jaar.
Mata Harl.
Havas seint uit ParysDe Fransche
pers bevat de volgende notaMarga
retba Geertruida Zelle, gezegd Mata
Hari, is den 24sten Juli 1917 door den
derden krygsraad te Parys ter dood
veroordeeld wegens apionuage en
verstandhouding met den vyand. De
danskunatenarea, die van buitenland-
sche afkomst was en in verschillende
hoofdplaatsen van Europa, het langst
te Parys, bad gewoond, werd den
lSien Februari tijdens haar tweede
verblijf in Frankrijk sedert het begin
der vyandoiykheden, gearresteerd. De
stukken, die aan de Fransche justitie
in handen zyn gevallen, leveren dui
delijk het bewijs van de schuld der
beklaagde en van de waarde der in
lichtingen, door haar aan den vyand
verstrekt.
Mata Hari, die ten tyde van de
oorlogsverklaring te Berlfjn in poli
tieke, militaire en politiekringen had
verkeerd, was in dienst van Duitsch
land.
Zy was onder een rangnummer
ingeschreven by den Duitschen spion
agedienst, stond buiten het Fransche
grondgebied in directe mondelinge
verbinding met hooggeplaatste vyau-
deiyke personen, bekende leiders der
spionnage en had sedert Mei uit
Duitschland herhaaldelijk belangrijke
sommen ontvaugen als loon voor de
door haar verstrekte inlichtingen.
Tegenover de materloele bewy/en
moest zy alle feiten erkennen en
daarop werd de doodstraf met alge
meene stemmen over haar uitgespro
ken.
De Parysche berichtgever van het
Hbl. seint, dat Mata Hari gisteren
gefusilleerd is.
Brandstichtingen
Now-York, 13 Oct. Door een brand
in een graanelevator te Brooklin is
oen schade aangericht van meer dan
een milltoen dollars. Meer dan 160.000
Vergadering van den Raad der
Gemeente Helder,
op Dondtidag, 18 Octobt-r 1917, dea
avonds ten 7j uur.
Oade:werpen ter bebaid lieg:
1. Notulen.
2 Ingekomen stukken on madedLe-
lingen.
3. Overdracht risico oagevallenwet.
1911.
4. Gsldieening.
5. Belasting gedistilleerd.
6. Verordening Vischafslag.
7. Benoemingen.
8. R-:c!amea.
Geldlssnlng.
In de raadsvergadering, te houden
op Donderdag a.s., komt o.a. een
voorstel aan de orde tot bet sluiten
van een geldleening, groot f 800.000.
Ongevallen verzekering.
B. en W. stellen den Raad voor
om te rekenen van 1 Jan. 1918 af,
het voor de gemeente uit de Onge
vallenwet 1901 voortvloeiend risico
over te dragen aan de Risico-ver-
eeniging van Ned. gemeenten.
B. en W. motiveeren. dit voorstel
als volgt:
Het is ons College gebleken, dat
het totaal der premiöo, welke de ge
meente betaalt tot verzekering van
werklieden tegen de geldelijke ge
volgen van ongevallen, volgens
loopende overeenkomsten met de
Verzekeringsbank „De Nieuwe Eerste
Nederlandsche", niet onbelangrijk
hooger ia dan het bedrag, dat c.q.
aan de Ryksverzekeringsbank ver
schuldigd zou 'zyn.
De Maatschappy heeft desgevraagd
verklaard niet in staat te zijn bai
tarieven te verlagen.
Onder deze omstandigheden komt
het oub voor, dat de geldoDde con
tracten niet bestendigd moeten worden,
Zelfs al zouden later de tarieveu
van de Ryksbank weer verhoogd
wordeD, dan nog achten wy hot niet
verantwoord, dat do gemeente, al
was het voor een enkel jaar, een
bedrag van minstens ongeveer 800
gulden méér zou uitgeven dan strikt
genomen noodzakelijk is.
Naast het denkbeeld om in het
vervolg van de bevoegdheid tot
risico overdracht geen gebruik meer
te maken en dus bij de Ryksbank
aan te sluiten, hebben wy overwogen,
of het wellicht meer aanbeveling
zou verdienen, wanneer de gemeente
toetrad tot do Risicovereoniging vau
Nederlaodache GemeenteD, aange
sloten by de Centrale Werkgevers
risicobank.
Wy meenen U in laatstgemelden
zin te mogen adviseoren.
Gedurende de 14 jaren, dat deze
Vereeniging bestaat, zijn hare pre-
ruien nog steeds lager geweest dan
die van de Ryksbankde gemiddelde
jaatlyksche besparing bedroeg 24%.
Waar deze verzekering een zuiver
onderlinge is, bestaat theoretisch
natuuriyk het gevaar, dat zy over
eenig jaar een hoogere uitgave zal
vorderen, dan volgens de premiön
van de Ryksbank noodzakkelyk zou
zyn. Gezien de ervaring, is dit ge
vaar echter zeer gering, bovendien
zal, wanneer de omslag der onder
linge verzekering boven de premiöa
Ryksbank stygt, daarop onvermyde-
lyk ook een verhooging dier premiön
moeten volgen.
Afgezien hiervan achten wy toe
treding tot de Risicovereoniging van
Nederlandsche Gemeenten een stap
in de richting yan nauwere aaneen
sluiting van een samenwerking tus
schen de afzonderlUke gemeenten,
6en richting, welke ook Uwe Ver
gadering de juiste acht, biykens de
toetreding achtereenvolgens tot de
Vereeniging van Nederlandsch Ge
meenten en de afdeeling Noord-
Holland dier Vereeniging.
Da dienstregeling op do
Hollandsche Spoor.
Wy hebben onlangs gemeld dat
de Ramer van Koophandel alhier
aan de directie der Holl. Spoor het
verzoek had gedaan om een betere
treinvorbinding tusschen den Helder
en Amsterdam te bekomen, ook in
verband met de uiterst gebrekkige
communicatie met Texel.
De Kamer he6ft giBteren van de
Directie der Holl. Spoor een schry ven
ontvangen, waarin wordt medegedeeld,
dat zy thans niet kan overgaan tot
wyzigiug in den loop der treinen,
als door de Kamer gewenscht, en dat
by het opmaken van een volgende
dienstregeling gaarne zal worden
overwogen in hoeverre aan het ver
langen van de Kamer kan worden
tegemoet gekomen.
Naar wij vernemen zal een deputatie,
bestaande uit een lid van de Kamer
van Koophandel en van Texel's
Eigen Stoombootonderneming zich
naar den Haag begeven, voor een
conferentie met de Ryks Commissie
voor crisiszaken, afd. Vervoer aan het
Departement van Landbouw, ten einde
alsnog te trachten in dezen onhoud-
baren toestand verbetering te bekomen.
Ook zal de medewerking van den Vice-
Admiraal alhier, in deze ook voor de
militairen belangryke aangelegenheid,
worden gevraagd.
Gratis voedsel.
Niet iedereen weet, dat de vereeni
ging Kindervoeding" zich sinds eenige
jaren bezig houdt met de verstrekking
van warm eten aan behoeftige men-
schen tegen zeer geringe betaling.
D8 vereeniging heeft vergunning
aan boord van de schepen en aan
de kazerneB het overgebleven eten,
dat van uitmuntende hoedanigheid is,
af te halen. Nu kon zy tot voor korten
tijd vry wel in de behoefte voorzien
doch nu kan zy dat niet. Ook aan
boord en in de kazerne wordt zuiniger
omgegaan met de verstrekking, zoodat
er dik wyis te weinig voor de distributie
overschiet.
De commissie verkeert dan in de
treurige noodzakelijkheid de men-
Bchen zonder eten weg te zenden.
In verband hiermede stellen wy
de vraag of hiervoor een oplossing
te vinden is, en wy meenen deze ge
vonden te hebben, indien de spoedig
te openen centrale keuken hierin
voorziet, door het gratis of tegen zeer
geringe betaling verkrygbaar stellen
van het eten uit die keuken.
Door contió'.e van armbestuur, ar
menraad enz. kan voldoende toez'cht
worden gehouden, dat hiervan geen
misbruik wordt gemaakt.
Toeneelversenlging „Tavenu."
Zaterdagavond gaf bovenstaande
vereeniging ter opening van het win
terseizoen hare eerste uitvoering in
_,Casino". Opgevoerd werd de bekende
klucht van de Duitsche schryvers
Blumenthal en Kadelberg, getiteld
„Jan Ongeluk". Dit amusante stuk
werd vlot en fieui ig vertolktde ver
schillende, hoogst amusante scènes
lieten niet na op de lachspieren te
werken, zoodat de tallooze bezoekers
zich den ganachen avond kosteiyk
geamuseerd hobben. Voor een groot
deel werd dit succes gedragen door
dc heereu Van der Lee en Schellinger,
die de beide hoofdrollen vertolkten.
Vooral de laatste, die zich een aardi
gen kop gemaakt had, wist door
allerlei leu^e trucjes de komische
scènes nog wat aau ie dikken, zoodat
meer dan eeDS het publiek schaterde
om zyn leuke zetton. De rol van zyoe
vrouw was oorspronkelijk voor een
ander bestemd, die op het allerlaatst
verhinderd was; zoodat zy thans in
een week moest worden geleerd. Dat
was niet aan d9 speelster mej. van
Pelt te mprken, wel echter had zij
niet de routine en de vrijheid van de
anderen, die in dit opzicht al meer
malen opgetreden wareD, Hildegard,
de vrouw van Halleralftdt mej. Bur
gera was eene allerliefste verschyning,
die zich smaakvol weet te kleeden,
zoodat zy een succes werd in haar
rol. Zy trachte nog wat meer tempe
rament aan te kweeken, datzouniet
kwaad zijn. Martha Weudel (mfj,
Jager) heeft ook al op het gebied der
dillettant-Tooneel Speelkunst sporen
verdiendook haar spel, vooral ook
haar liefdes-scónes met Boris Mensky,
was zeer goed.
Van de overige medespelenden
noemen wij Tobias Krack, de athleet
(de heer Slikker), een schitterende
verscbyning, die het publiek impo
neerde. Boris Mensky, keurig gerus
sifleeerd (de Waard), LlndMütler,
klein rolletje, tip top als steeds (Jac.
Polak) Dietz en Emma ondergeschikte
rolletjes (L9yen en Mej. Krijnen).
Alles by elkaar weer een uitvoering
die er wezen mocht. Costumeering,
grimeering, mise en scène allemaal
keurig in orde.
Aan het slot eene huldiging vau
een dor oudste leden. De praeses in
eigen persoon, de heer S. Meyers
trad naar voren, om zijn vriend
Schellinger toe te spreken. Oudste
der werkende leden, was by nog
nimmer gehuldigd en thans by den
ingang van het speelseizoen, was
daarvoor de tyd gunstig. T.a.v.e.n.u.
kan u niet missen, zoo zeide het de
heer Meyers, en wy rekenen nog
lange jaren op u.
De heer Schellinger kreeg onder
enthousiaste byvalabetuigingen van
het talryke publiek een fraaie krans
die hem nog lang aan dezen avond
zal herinneren.
E90 bewoner vau de Koningstraat,
die Zaterdagavond zijn rywiel vol
goed vertrouwen vóór zyn woning
nederzette, kwam een paar ureD
daarna tot de ontdekking dat men
zyn kaïretjo had medegenomen.
BINNENLAND
Het ligt in de bedoeling van het
bestuur van T.a.v.e.n.u. van deze
uitvoering eene herhaling te geven
voor het publiek, dat wil dus zeggen
tegen entrée. By zonderheden hierom
trent zullen binnenkort wel gepluci-
ceerd worden.
Militairen Gah. Onth. Club.
Jl. Vrydagavond hield bovengenoem
de Club voor leden en genoodigden
een gezellige byeenkomst met licht
beelden in het Alg. Militair Tehuis,
Spoorstraat. Als spreker was daartoe
uitgenoodigd de heer Bulten, van
Almelo.
Om half acht opende de voorzitter,
luit. Van Malsaen, de goed bezochte
vergadering met een woerd van wel
kom. Hy wees er op, dat deze club
op neutraal standpunt staat en er
alzoo plaats ia voor iederen militair,
mits hy geheelonthouder is. Daarna
gaf hy het woord aan den heer Bulten,
welke, aan de hand van de bekende
geheel onthouders platen, een uiteen
van de drankellende gaf. Uitvoerig
besprak hy het verstrekken van graan
in dezen tyd aan branderyen en
brouweryen, wat spr. ernstig afkeurde.
Vervolgens eenige" aardige, pakkende
verhalen, toegelicht met lichtbeelden.
Gedurende de pauze werden er eenige
mooie muziekknummers voor piano
en viool ten hoore gebracht.
De voorzitter dankte in zyn sluitings-
rede allen, die tot het welslagen der
vergadering hebben medegewerkt,
inzonderheid den spreker en het be
stuur van het Alg, Milit. Tehuis, dat
steeds belangloos de zaal voor deze
club beschikbaar stelt.
Uit hat Pplitie-Rapport.
Een koopman in de Laj^gestraat,
aan wien twee jongens 25 M. touw
te koop aanboden, waarschuwde de
politie, die het touw in het pakhuis
in beslag nam, doch de jongens, die
gevlucht waren, er niet meer aan
trof. Zy bleken te zyn L. M. H. en
K. R., beiden ongeveer 15 jaar oud.t
R. werd spoedig aangehouden, doch
H., die zich aan allerlei vergrypeu
schuldig maakt en nog onlange in de
ouderiyke woning na eene afwezig-
beid van eenige dagen teruggebracht
werd, ia nog zoek. Het touw is weg
genomen in de duinen naby de
Marineschietscbyven.
Een 18 jarige knaap, die Zaterdag
avond met andere jongens op het
emplacement van het spoor alhier
appelen trachtte te stelen, is door
een spoorwegarbeider aan de politie
overgeleverd.
Het geschil met Engeland.
Reuter meldt d.d. 15 October:
De „Daily Chronicle" schrijft: Ons
geschil met Nederland is nog niet
opgelogt en het heeft er allen schyn
vau, dat hot onopgelost zal biyven,
tot Nederland toegeeft. Men moet niet
vergeten, dat het hier zuiver een
overeenkomt! en niet een zaak van
internationaal recht.
Nederlaud bewyst Duitschland een
grooten dienst door toe te staan, dat
greote hoeveelheden zand en kiezel,
die voor concrete versterkingen ge
bruikt worden, haar weg via de
Nederlandsche wateren naar het Duit
sche geveebtsfront vinden.
Nederland handeit door dit toe te
staan niet in &tryd mat de neutraliteit,
maar het zou dit evenmin doeD,
wanneer het zyn toestemming wei
gerde, wat wy, zooala van zelf spreekt,
wenschen, dat geschieden zal.
Doet Nederland niet wat wy vragen,
dan kunnen wy eenige pressie in dit
opzicht uitoefenen door te verbieden,
dat Nederlandsche handelstelegram
men over de kabels verzonden worden
waarop wy contróle uitoefen6B. Wy
zyn dus, evenals Nederland, in de
zand en kiezelquaestie volkomen in
ons recht.
Geen enkele internationale ver
plichting noodzaakt ons den Neder-
)aud8cben handel het voordeel van
onze kabels te schenken.
Natuuriyk is het voor den Neder-
landschen handel lastig, wanneer by
vau de telegraphische verbinding met
de buitenwereld en speciaal met de
Nederlandsche koloniën afgesneden
wordt, maar het is voor ons even
lastig, wanneer de Duitschers gele
genheid hebben hunne versterkingen
3an het front met behulp van zand
en kiezel van Nederlandschen bodem
uit te breiden. Het geldt een zuivere
haudelso 7ereenkomat. Nederlaud dient
voor zichzelf uit te maken, of de
voordeelen, die Duitschland het in
ruil voor zyn beleefdheid schenkt,
opwegen legen de voordeelen, die wy
het verschaffen, wanneer het den
uitvoer van zand "én kiezel staakt.
Da haar Van Aalat ovar dan
toestand.
Naar aanleiding van de verschil
lende berichten, die weing goeds voor
onze economische verhoudingen voor
spellen heeft het Hbl. zich tot den
heer C. J. K. van Aalst gewend, die
bekend staat als iemand, dio niet
spoedig den moed laat zinken.
Wat betreft den aanvoer van steen
kool uit Duitschland en Oostenryk-
Hongarye - de heer Van Aalst Ijeeft
juist met andere gevolmachtigden
der regeering de onderhandelingen
over dien aanvoer achter den rug—
verklaarde hy, dat hy ten opzichte
daarvan vry gerust was. Dank zy den
aaugenamen Iood, die tusschen de
Duitsche en Nederlandsche onderhan
delaais heers'cbte, was men tot een
byhooriyk resultaat gekomen. De by.
voorwaarden ter zyde latend, was
men tot sluiting van een beperkt
officieel krediet gekomen en had men
zich daarvoor den maandelyascben
aanvoer van tenminste 250.000 ton
steenkool en 20.000 ton yzer en staal
tot 31 Maart 1918 verzekerd, waar
door de industrie en duizenden daarby
betrokkenen den arbeid zullen bunnen
voortzetten.
Met Oostenrijk-Hongarye heeft een
bankgroep een beperkt krediet af
gesloten, dat ons den aanvoer ver
zekert van talryke hier te lande be-
noodigde artikelen, waaronder by-
voorbeeld smeerolie, dat tot nu toe
voornameiyk uit Noord-Amerika word
betrokken.
Wanneer men verder in aanmer-
kiog neemt, dat deze maand 100.000
ton steenkool uit Engeland zal kun
nen worden betrokken (een vriende-
ïykheid, die in atryd is met de thans
gerezen telegram quaestie) en Lim
burg, dank zy den onvermo&iden
arbeid van directies en arbeiders der
staats en andere mynen een pro
ductie zal kunnen bereiken van meer
dan 250.000 ton 's maands, dan, aldus
de heer Van Aalst, is er alle aanlei
ding tot dankbaarheid, dat wy den
winterdag wat huisbrand en industrie
betreft, zullen kunnen doorkomen.
Op de vragen omtrent de houding
van Noord Amerika en van Engeland,
achtte de beer Van Aalst zich niet
gerechtigd te antwoorden.
Hy machtigde 'het Hbl. evenwel
bekend te maken, dat naarzynmee
ning zoowel Amerika als Engeland
geheel op den verkeerden weg waren
tenzy het de bedoeling was te on
derdrukken het gevoel van erkente-
iykheid tegenover de Entente, dat
zy door bemiddeling der N. T.
ons economisch leven tot nu toe
zooveel mo^eiybgaande had gehouden.
De heer Van Aalst wenschte zyn
meeniug omtrent de grint- en zand-
quaestie niet te uiten; hy achtte den
maatregel van Engeland, waarby de
Nederlandsche handel werd uitgeslo
ten van telegraphische verbinding
met zyno relaties in Nederlandsch-
Indiö en andere landen, een hoogst
bedenkelijken maatregel van Enge
land, die alleen kon zyn uitgedacht
door personen, die da verhoudingen
en gevoelens in ons land niet ken
nen.
Nooit ofte nimmer (zoo verklaarde
de heer Van Aalst) zullen de eeriyke
handelsmannen van dit land bukkon
voor een dergeiyken maatregel en
nimmer zullen zy trachten invloed
te oefenen op onze regeering, indach
tig aan bet Engelsche gezegde
„Right or wrong, my country 1"
Waar, zoo eindigde de heer Van
Aalst, grint en zand volgens de offl-
cieele berichten in Belgiö alleen vooi
vreedzame doeleinden worden ge
bruikt, daar acht ik het zeer wel
mogelyk, dat de Duitsche regeering
de verbetering der wegen enz. in
Belgiö zal willen doen ophouden, om
Nederland in de gelegenheid te stel
len de handelstelegrammsn voor
nameiyk met het oog op Nederlandsch
Indiö weder te kunnen zenden en
ontvangen.
Tot 15 November werd het tran
sito verkeer van grint enz. toegestaan
dit is beloofd en daarop zal naar
myne meening niet worden terugge
komen, doch ééa wcord uit Boriyn,
dat men ophoudt met die vredes
werken en de toestand hier wordt
ve; haldera. De gemoedatoestand van
ons volk behoef-: dit, geöiukt ala hij
ia onder de bejegeuiog van „Mie
counliy cf the free", n.1. Noord Amu
rika, dat voor een deel prat gaat op
zyn Hollandsche afkomst en dat zoo
oneindig veel aan Holland te danken
heeft en daarom den moreelen plicht
heeft ons te heipon. De regeering in
Amerika speelt boog spel.
Het Hbld. vroeg nadere toelichting
van deze uitspraak, doch de heer
Van Aalat antwoordde: „Ik kan mij
daaromtrent hcusch op dit oogenbllk
niet verder uitlaten."
Aldus eindigde het gesprek, het
welk den indruk maakte, dat do
heer Van Aalst den toestand, waa:
in ods land verkeert, weliswaar
netelig acht, zonder dat zulks even
wel aanleiding mag geven tot al le
groote ongerustheid.
Groenten.
Consenten voor uitvoer van zuur
kool kuunen aan daarvoor ingschreven
exporteurs worden verleend onder de
volgende voorwaarden
le. Voor elke 100 vaten waarvoor
zij consent aanvragen, moeten zij 20
vatén voor binnenlaudsch verbruik
beschikbaar houden en afleveren aan
de veree'tigiog Groenten-Centrale op
een door hzar te bepalen tydstip en
wyze en ten hare genoege.
2e. Voor de beschikbaar te stellen
zuurkool wordt 4>j ets. per K G. netto
uitleverd gewicht, vergoed. De vatnn
zullen betaald worden met f4 50
per stuk.
Hiervan mag 75 voor het buiten
land en dus 25 voor het binnenland
worden geveild.
Geen boerenkool mag voor dedro
geryen meer geveild worden. Boeren
kool mag dus ook niet meer gedroogd
of op eenigerlei wijze verduurzaamd
worden, tenzij in blik of glas en dan
nog alleen en voor zooveel de be
trokken inrichtingen zich daarop
reeds voor 1 Aug. daarop toelegden.
Van de ter veiling aangevoerde
partyen schorseneeren moet 10 °/0
van de eerste soort voor het bin
nenland verkocht worden. De overigs
90 alsmede do geheele tweede
soort mag voor het buitenland wor
den geveild. Voorloopig ia bepaald
dat van de dikke schorseneeren niet
me6r dan gemiddeld 20 stuks in één
kilogram mogen zyn, terwyi do prijs
voor die soort ook voorloopig bepaald
is van 22 tot 25 ets per kilogram.
Voor dön verkoop van de najaar»
bloemkool zyn nu ook voorschriften
gegeven. Van de totale hoeveelheid
op een veiling aangevoerd moet, hoe
ze ook in eerste en tweede soort of
uitschot gesorteerd is, 50% van do
eerste soort voor de eerste en 50%
tweede soort in blad voor de tweede
soort 6n, ook voor het uitschot, voor
het binnenland worden geveild. Van
het restant mag de eerste en tweede
soort voor het buitenland worden ge
veild en van het uitschot mag 50
voor het buitenland en 50% voor
de fabrieken geveild worden,
De SGste Broodkaart. Beschuit.
De directeur vaD het Centraal Brood
kantoor maakt bekend, dat de brood
kaart van de 80e week loopt van 16
tot en met 26 October.
De directeur van het Centraal Brood
kantoor vestigt er de aandacht op
dat, met ie gang van 16 October,
beschuit uitsluitend mag wordeD
verkocht en gekocht op hons dor
wittebroodkaart.
Het gewicht aan beschuit, dat op
een bon moet worden geleverd, be
draagt 7»n het broodgewicht op
de bon aangegeven.
Jacht op levensmiddelen.
In de derde serie pakhuizen, waar
in de recherche te Rotterdam Zaterdag
een onderzoek instelde, welke pak
huizen aan de Leuvehaven gelegen
zyn, nam ze in bezit S00 kisten zeep,
300 kisten styfsel, 24 kisten maizeea,
8000 K.G. witte boonen en erwten,
28 kisten vermicelli, 900 kisten ge
condenseerde melk, 124 kisten slaolie,
120 vaten cacaopoeder.
Gebrek aan grondstoffen.
Tengevolge van gebrek aan grond
stoffen heeft de directie van de Neder
landsche Plantenboterfabriek zich ge
noodzaakt gezien tegen 28 October
a.s. bare arbeiders van de afdeeling
„peraery" te ontslaan. Reeds geruimen
tyd werden de grondstoffen, coprab
en palmpitten, niet meer aangevoerd,
de directie was er echter in geslaagd
door 't tydig inslaan van groote
voorraden en het doen werken van
de afdeeling „peraery" op 2/3 van
het vermogen, den arbeid nog gaande
te houden. Thans is echter de voor
raad uitgeput en heeft de directie
het betrokken personeel, ongeveer
100 man, met 14 dagen moeten op
zeggen. .Daarby is de mededeelin$
gedaan, dat aan de ontslagenen ge
durende 12 weken na het ontslag
wekelijks 50% van het laatste weok-
loon zal worden uitbetaald.
Burgemeastor Ter Laan.
Te Zaandam deed in de laatste
dagen een gerucht hardnekkig de
ronde volgens hetwelk Burgemeester
Ter Laan ontslag uit zyn betrekking
zou hebben gevraagd, op grond, dat
bij zich niet zou kunnen vereenigen
met de flnancieele politiek der soc.
dem. raadsmeerderheid en dienten
gevolge niet langer de verantwoorde-
lykheid van den flnantieelen toestand
der gemeente zou kunnen dragen.
Zelfs werd medegedeeld dat hem het
gevraagd ontslag zou zyn geweigerd
en dat hy toen ontslag zou hebben
genomen.
Het Haudelsblad heeft zich tot
den heer Ter Laan om inlichtingen
gewend. Burgemeester Ter Laan ont
kende zeer beslist, zyn ontslag te
hebben gevraagd of er zelfs aan te
hebben gedacht en noemde hy het
gerucht een allerdwaast verzinsel.;
De ontploffing van 1 October.
Op het verzoek ommededeelingen
omtrent in den avond van Maandag
1 October waargenomen trillingen
ontving het Meteorologisch Instituut
te Be Bildt ruim 80 berichten, byna
alle uit het westelijk deel van Noord
en Zuid-Holland, voorts een uit Utrecht
en een uit Wageningen. Een paar
berichten hebben biykbaar betrekking
Si den geschutstryd in Vlaanderen.
et ïydt geen twyfel, dat de waar-
