DE OORLOG.
Advertentiën.
Vaderland en Oranje.
Feestelijke Bijeenkomst
ook in Koegras gelegecgeid te geveo
voor kostelooze vaccinatie.
Teruggezonden naar B. en W. om
advies.
Gratificatiën.
II. Adressen houdende verzoek om
toekenning van gratificatiën voor
1918 als vanWed. J. van Brede
rode ten bedrage van f 100, met vrije
bewoning van perceel Wacbtslraat
41a; Wed. C. Muller ten bedr3ge vao
flOO; Wed. D. Visser teri bedrage
van flOO; Wed. J. A. de Graaf teD
bedrage van flOO; Wed. J. W. A.
Donkersloot ten bedrage van f 76
R. I. Woudenberg ten bodrage van
f 125.
Alle verleend.
Ongevallenverzekering.
III. Voorstel om te rekenen van
1 Januari 1918 af, het voor de ge
meente uit de ongevallenwet 1901
voortvloeinde risico over te dragen
aan de Risico-vereeniging van Nederl.
Gemeenten, onder voorbehoud dat de
vereischte Koninklijke machtiging
worde verleend.
Held. Crt. 16 Oct.
De heer De Zwart vraagt of de
Risico ver. dezelfde waarborgen geeft
alsdeNederlandBche Bank. Spr. meent
wel eens geboord te hebben, dat dit
bi) goedkooper premies niet het geval
ia, en dat, wil men dan d
waarborgen, de premie steeds ver
hoogd wordt.
De heer Spruit zegt, dat de
meeste aannemers ook bij deze ver-
eeniging zijn aangesloten. Zij werkt
precies eender als andere, alleen zijn
de administratiekosten minder.
De beer Adriaanse vraagt of
het College nu ook eens de verze
kering op ander gebied herzien wil,
n.1. de brandverzekering voor ge
meentegebouwen. Zou het niet voor
deeliger uitkomen, vraagt spr., er
één geheel van te maken En vallen
da inventarissen ook onder de ver
zekering
De V o o r z i 11 e r zal een en ander
onderzoeken.
Beldieenlng.
IV. Voorstel tot hel aangaan eoner
geldleenicg groot f300.000.
Held. Crt. 16 Oct.
Hieromtrent is een schrijven in-
gekomon van den heer Over d
Linden, waarvan de secretaris
voorlezing doet, en waaraan wij het
volgende ontleenen
Na eece opmerking, dal deze bij
iage zoo laat aan de raadsleden is
verzonden, waardoor voldoende tijd
tot bestudeering ontbrak, betoogt de
heer Over de Linden, dat bij met
het oog op het gemeentebelang niet
mocht instemmen met het onder
vermelde, omdat hier ruim een kwar t
millioen gulden aangewend wordt
tot specutalieven grondaankoop en
de' gemeente weinig kans heeft bij
eventueelen verkoop den aankoops
prijs terug te zullen ontvangen. Voor
huizenbouw zal na de mobilisatie,
als zoovele huurwoningen vrijkomen,
weinig behoefte of animo bestaan,
In plaats van vermeerdering la de
kans op aanmerkelijke vermindering
van het aantal inwoners zeer waar
schijnlijk door reorganisatie van ma
rine- en legeraangelegenheden. Bui
tengesloten is de kans, dat de han
delsvloot bier station zal zoeken. Ze
ia totaal verplaatst naar Amsterdam,
terwijl de visschersvloot bijna geheel
in het bedrijf te IJmuiden is opge
nomen. Onze handelshaven is voor
onze gemeente niet meer van eenige
beteekenis voor werkverschaffing en
vertier. Ook daardoor zal de grond
speculatie ongetwijfeld later tot te
leurstelling leiden en aan de inge
zetenen van Helder tal van jaren
een aanzienlijke verhoogiDg van hoof-
deltjken omslag opleggen om het
verschil in de geldelijke bedragen
van pacht opbrengst en aflossing met
rentebetaling, in de gemeentekas
te passen.
Bij het voorstel om deze leening
te sluiten, hebben B. en W. wellicht
overwogen welke de kansen op winst
en verlies bij deze grondspeculatie te
verwachten zijn. Uit de toelichting
v&n het voorstel blijkt het niet. Toch
is het wenschelijk en onmisbaar dit
den raadsleden mede te deelen, op
dat ze in staat worden gesteld met
de meest mogelijke juistheid over
zoodanig belangrijk voorstel te kun
nen oordeelen en met de toekomst
rekening kunnen houden.
Tegen het onder VI uitgetrokken
bedrag van f60000 bestaat bezwaar
omdat do verbinding van het Hel
dersche Kanaal met de Linlegracbt
de eerstvolgende jaren niet tot stand
kan komen en wellicht tenslotte
overbodig zal geacht worden. Adres
sant stelt voor bedoelden post te
doen vervallen.
Voorts wordt opgemerkt, dat het
plan van aflossing schijnbaar in strijd
is met de billijkheid, omdat de aflos
singen in de jaren 1848 tot 1956 per
jaar zooveel grooter zijn gesteld dan
de daaraan voorafgaande jaren. Een
on ander wordt nader toegelicht.
De Voorzitter deelt mede,dat
voor dezen leeniDg aanbiedingen zijn
ingekomen van de Amsterdamsche
Rotterdamsche Bank voor den koers
van 99.01%. Oppenheim k Van Til,
98.55en de Rijks Postspaarbank
99* alle rentende 4$ Dit laat
ste aanbod is dus het voordeeligste.
De heer Adriaanse vraagt of
het wel gewenscht is die f60.000
voor scholenbouw thans al op to
nemen? Spr. vraagt dit met betoog
op het rente-verlies. Verder vraagt
spr. welk verband er is tusschen de
clausule uit het voorstel van heden,
dat n.1. rente en aflossing gevonden
moeten worden uit d9 gewone mid
delen, en die uit het voorstel inzake
het grondbedrijf, waarin gesproken
wordt van bijschrijving dor jaarliJk-
sche renten. Daarin ia toch oene te
genstrijdigheid.
De Voorzitter beaamt dit,
doch de gebruikte clausule ia die,
welke de gemeentewet eischt. Maar
bet eene sluit het andere niet uit.
Wat de andere vraag van den heer
Adriaanse betreft, zegt spr., dat de
leening opgevoerd is tot de ronde
som van f 600.000.—omdat dit geld
gemakkelijker te leenen is. Den heer
Over de Linden antwoordt spr., dat
zelfs al zou het geld voor scholen
bouw etc. niet worden aangewend,
toch allerlei crisisuitgaven het nood
zakelijk zullen maken het geld te
leenen.
De heer Over de Linden hand
haaft zijn voorstel. Spr. stelt voor
tegen 99 J te leenen na aftrek van
f60000.— (kanaalgel ■ten).
De Voorzitter merkt op, dat
de aandeelen in dat geval niet meer
verhandelbaar zijn op de beurs.
Do heer Over de Linden wil
dan niet genoemd hebben waarvoor
die f 50000.— bBSteed worden.
De heer Biersteker: Er staat
duidelijk in de onoschry'ing, dat dit
geld al in 1916 is geleend en besteed
voor aankoop van grondde thans
gevraagde geldon dienen voor de
uitvoering van bet werk.
Do heer De Geus: Aan den koop
waren de voorwaarden verbonden,
dat deze werkzaamheden moesten
geschieden. Dat wist de Raad dus
den vorigen keer.
De heer Over de Linden vraagt
of men zekerheid heeft gekregeD, dat
het Departement van Oorlog geene
bezwaren zullen worden gemaakt
tegen deze werken.
De Voorzitter zegt, dat zeker
heid hieromtrent niet is verkregen,
doch dat het Departement geen be
zwaren zal maken.
Het voorstel-Over de Linden wordt
niet gesteund en komt dus niet in
stemming. Höt voorstel van B. en W.
tot het aangaan der leening wordt
aangenomen. Slechts de heer Over
de Linden stemt tegen.
Gedistilleerd.
V. Voorstel tot verdere heffiug van
de belasting op het gedistilleerd.
(Held. Crt. 18 October.)
De heer Adriaanse merkt op,
dat er z.i. geene redenen zyn om de
gemeente apotheek uit te sluiten van
vrijstelling. Waarom moet, de ge
meente aan het R(jk vrijstelling geven
van deze accijns?
Da heer Qrunwald zegt, dat de
heer Adriaanse zich dit 6enigszins
verkeerd voorstelt. Als de gemeente
apotheek gedistilleerd noodig heeft,
kan de gemeente daarvan geen be
lasting heffen, omdat bet dan aan
zichzelf zou betaleD. Dat de vrij
stelling thans is uitgebreid, is ge
schied op verzoek van den Stelling
commandant en voorkomt moeieiyk-
heden in de toekomst.
De beer Adriaanse en ook de
heer M i c h e 1 s vinden het admini
stratief toch b&ter de gem. instellingen
niet vrij te «tellen. B. en W., ofschoon
niet ovettuigd vau bet praktisch nut,
nemen dit amendement over, waarna
de voordracht wordt goedgekeurd.
Vlschafslag.
VL Voorstel tot vaststelling van
nieuwe verordeningen op de heffing
en invordoring van rechten op den
afslag van visch.
(Held. Qrt. 18 Oct.)
De heer Adriaanse kan dit
voorulel niet onbesproken laten pas
aeeren. Hoe komt het, dat de gemeente
hiermede zoo laat is? vraagt spr. 1
Juni is de nieuwe wet in werking
getredendit voorstel had men
evengoed in Mei kunnen indienen.
In de vier maanden, die sinds vei-
loopen zijn, heeft de omzet rond
f 168000 bedragen rekent men daar
nu October nog bij, dan kan men dien
omzet tot 1 Nov. veilig op f200.000
taxeeren. Dat boteekende, indien men
bijtijds gekomen was met dit nieuwe
voorstel, eene winst van f 2000
voor de gemeentebas. Nu heeft men
niet alleen die f2000.— niet, men
heeft nog f 1000.— schade, totaal dus
f 8000.— verlies. Spr. zou gaarne
eens hooren welke verzachtende om
standigheden men kan aanvoeren
voor deze nalatigheid. Wij mogen
toch van het College verwachten, dat
het de belangen der gemeente ernstig
bestudeert, en daarvoor heeft het
thans vier maanden tijd gehad.
De heer De Geus verwerpt voor
zich persoonlijk het verwijt, dat er
nalatigheid zou zijn gepleegd. Toen
voor het eerst in het College mede
gedeeld werd, dat er een nieuwe
registratie wet zou komen, is de week
daarop besloten tot eene herziening
van deze heffing. Allereerst werden
toen spr. vroeger gedane voorstellen
besproken, die werden echter niet
aangenomen in het College. Thans
bleek het, dat het noodig was ze
toch aan te nemen. Ware nu het
College van meening geweest, dat
wy onmiddellijk konden komen met
eeüe nieuwe hefflng, dan zou de heer
Adriaanse gelijk h&bben. Maar het
College overwoog nogmaals een
onderzoek aan de hand van de rap
porten van den vischafslager, enz.
Het bloek moeielijk aller belangen
bij elkaar te breDgen en voorafgaand
overleg was noodig. Dit kost natuurlijk
tijd. Aan de ambtenaren ter secretarie
werd de uitwerking van de verorde
ning opgedr3gen, in andere plaatsen
werden inlichtingen ingewonnen, en
zoo kwam tenslotte een concept
verordening terug in het College.
Nog hoorschte hier geene eenstem
migheid, men achtte nogmaals een
advies, thans van de Kamer van
Koophandel, noodig, en spr. verzette
zich hier niet tegen. Het advies van
dit lichaam is precies ais spr. zich
had voorgesteldafwijzend, en weer
kwamen de stukken in het College
terug en stond men voor de vraag of
men het percentage zou verhoogen
teneinde de kwestie te ontzeilen.
Dat is toen geschied, en spr. wijst,
het verwijt, dat hij dit op
lange baan heeft geschoven, vanzich
af. Spr.'a werkkracht en tijd zijn
tegenwoordig geheel in dienst van de
gemeente.
De Voorzitter merkt op, dat
het college ook nog heeft overwogen
het gevaar, dat de gemeente liep
doordat de vischmarkt achteruit zou
gaan of geheel vermoord zou worden,
Dan zou het kleine voordeel dat de
gemeentekas direct heeft, worden in-
geslokt door het grootere indirecte
nadeol van de gemeente.
Be heer Adriaanse repliceert.
Be wethouder zelf verklaart hoe
moeielijk hst is verschillende belan
gen bijeen te brengen. Hij sprsekt
reeds van een vroeger voorstel, dat
bij had ingediendhet gaat nu toch
niet aan, als men zelf weet hoe
moeielijk het is, zoolang te wachten
met een ander voorstel. Do wethou
der had wel drie maanden vao te
voren mo6ten beginnen aan dit voor
stel, uan had by de gemeente bc-boed
van deze schade. Spr. ia niet voldaan
over het antwoord en kan daa ook
het bezigde woord .nalatigheid" niet
terugnemen. Het verzuim in niet goed
te praten en had kunnen worden
voorkomen.
Da heer De Geus repliceert. Spr.
beeft er den Dadruk op gelegd, dat,
als liet aan hem gelegen had, be
doelde herziening al ^en paar jaar
geleden was ingediend. Maar niet
steeds bereikt hor plan van een wet
houder den raad. Spr. werpt alle
verantwoording van zich af, bet
college meende nogmaals om advies
bij de Kamer van Koophandel te
moeten gaan en veertien dagen vóór
het officieel aan het college bekend
was, stond het afwijzend advies al in
de bladen. De beer Adriaanse zelf
had niet gauwer kunnen werken.
De heer Adriaanse bedoel
niet, dat de heer De Gêus zich dit
aantrekken. Maar dit voorstel
kon werkelijk in 2 maal 24 uur ge
reed komen. Spr. mag er overigens
den betrokken wethouder toch wel
op w(jzen, dat het hier een gemeente
belang betreft, en wijst erop, dat de
heer De Geus ook alB lid van den
Raad gemachtigd is met voorstellen
te komen als het college niet
homogeen is.
De heer Biersteker merkt op,
dat het verwyt het college treft, dat
te laat is met dit voorstel. Wat zich
binnen het college heeft afgespeeld,
behoort hier niet thuis. Ook verleden
jaar is de zaak besproken en werd
beloofd met een voorstel binnenkort
te komen. Maar evenals zooveel kan
men ook dit verzuim wel schuiven
op de groote drukte. Spr. begrijpt
echter niet, dat. men nu nog maar
met een voorloopige regeliDg komt,
Men heeft al in verschillende ge
meenten geinformeerd er is overleg
gepleegd met do Kamer van Koop
handel, had men dan nu niet met
eene definitieve regeliDg kunnen
komen? vraagt spr. Had men dan
desnoods nog veertien dagen gewacht.
Deze tydeiyke verordening vindt spr.
dan ook niet aannemelijk. Andere
gemeenten beffen wel 2J de visch
markt kost ons geld genoeg en vooral
nu is de tijd wel geschikt om te ver
hoogen. W(j zullen beusch den visch
handel niet verjagen. Misschieti kan
Economische Commissie deze
kwestie eens onderzoeken en nieuwe
banen aanwyzen. Met een voorloopige
regeling had men best al 15 Juni
kunnen komen.
De heer De Geus merkt op, dat
men niet gedacht had, dat ebn en
ander zoo lang zou duren. Spr. noemt
het eigenaardig standpunt van de
Kamer van Koophandel, die wel de
korting handhaven wil, doch een op
voering tot 2%% bezwaarlijk vindt
eu meende, dat de vischbandel naar
IJmuiden zou worden verplaatst.
Tengevolge van deze gemoedstoestand
der heeren van de K. v. K. was spr.
wat schroomvallig om 5e verordening
door te drijven en meende een tus
achonvoorstel als dit tydeljjke gemak
keiyker aangenomen te kiygen. Men
kan nu gemakkelijk zeggaD, dat een
wathouder ook als raadslid het recht
heeft zyn eigen voorstellen, waarvoor
hy in het college geen steun vindt,
in den Raad te brengen, maar spr.
vindt dat niet zeer gewensebt, zoo
lang er nog kans is op overeenstem
ming.
De Voorzitter wyst er den
heer Biersteker op, dat by afstemming
van dit voorstel het weer eenigen tyd
zal duren alvorens 6en nieuw ter
tafel komt. Er moet met verschillende
lichamen worden onderhandeld, en
spr. vindt het beter lu ryp beraad
met een verordening te komen dan
deze er nu door te jagen.
Na eenige re- en dupliek wordt
het voorstel van B. en W. by accla
matie aangenomen.
Export-Centrale.
VII. Voorstel om deze gemeente
voor f 5000.— deel te doen nemen
in het kapitaal der Export-Centrale.
Aangenomen.
Ingekomen is een scbry ven van deD
heer Teune, benoemd adj. directeur
der gasfabriek en waterleiding, waarin
hy mededeelt de benoeming te aan
vaarden, doch niet eerder dan 1 Janu
ari in functie to kunnen treden.
De heer Spruit vraagt of de
gemeente daaraan gehouden is? De
tyd voor een anderen oproep is nu
verstreken. Zoo goed als hy den eiscb
stelde van een hooger salaris, had hy
ook dit kunnen berichten inplaats
van het achterbaks te houden.
De Voorzitter merkt op, dat
de heer Teune als gem. ambtenaar
gebonden is aan reglement zoo goed
als ook onze ambtenaren. Men kan
hem dus niet verwijten, dat hy niet
eerder kan komen.
Nog is ingekomen een voorstel van
de Distributie-commissie om den prys
der petroleum zoodanig te brongeD,
dat hy overeenkomt met den gasprys
dat is dus 20 cent per Liter. De
resteerenda 22 cent komen voor re
kening van de gemeente. Het is een
groote onbillijkheid, dat de menschen
die thans in de termen vallen voor
petroleum, dat zyn dus zy die totaal
geen gas hebben en de bewoners van
Koegras, zooveel meer zouden moeten
betalen dan anderen. Binnenkort is er
wier raadsvergadering, waarin de
flnancleele gevolgen van dezen maat
regel kunnen worden overzien.
De heer Adriaanse stelt voor
thans reeds dadelijk te beslissen. De
kwestie ia overbekend, dageiyks vindt
men er in de bladen artikelen over
en berichten van plaatsen, die ons al
zyn voorgegaan. Behalve de boeren
betreft het hier de kleine luydon en
het gaat niet aan dit te verdagen,
De heer De Geus merkt op,dat
niemand er aan denkt de zaak
verdagen.
Bij acclamatie wordt besloten con
form verzoek der Distributie com
missie.
De heer Biersteker vraagt
hoever het met de herziening van
don gasprys staat.
Be Voorzitter antwoordt,
hieraan gewerkt wordt; de vooratel
len zijn van den Directeur der Gas-
fabiiek teruggekomen om te herzien.
Benoemingen.
VIII. Onderwijzer aan school no. 1
De voordracht luidt
1. G. de Boer te Petten.
2. L. Algera te Woudsend.
3. C. Eegerdingh te Nijmegen.
Gekozen de heer De Boer met al-
gemeene (19) stemmen.
Burgeravondschool.
Voorgedragen wordt:
Voor leoraar in het ïynteekenen
A. Kor ff te Helder.
Voor Ieeraar in de wiskunde:
W. Heeroma te Helder.
Hierby ia tevens te behandelen het
voorstel om het aantal lesuren vau
den Ieeraar J. G. Schwanlje voor den
cursus 1917-1918 te brengen op 11.
Beide hoeren met algemeene stem
men gekozen. Het voorstel inzake de
lesuren by acclamatie aangenomen.
Ingekomen ia voorts een schrijven
vau de Brandl'toffcncoiu missie, in
antwoord op een den 24sten Ssptem
ber door den heer AdriaaDse aan den
Raad gelichte vraag betreffende het
verleen en van cradiet aan weinig
kapitaalkrachtige handelaren. De Com
missie beantwoordt de desbetreffende
vraag ontkennend, voornamelijk om
dat voor een groot d6el de brand
stoffen zelf tegen betalicg op korton
termyn en gedeeltelijk tegen rem
bours worden geleverd. De Commissie
drukt er verder haar bevreemding
over uit, dat de belanghebbenden zich
niet rechtstreeks wenden lot de
Commissie inplaats ^an via het
College. De detailhandelaren staan in
direct contact met de Commissie.
De heer Adriaanse dankt het
College voor de welwillendheid, dat
h9t spr. vraag heeft willen over
brengen. De Commisaio geeft eene
uiteenzetting van de wyze vau
en verkoop, spr. heeft echter niets
anders gevraagd dan ditwie bepaalt
de tijdstippen van afgifte aan de
buigery En daarop heeft spr. geon
letter antwoord ontvangen, terwijl de
heeren zich bliDd gestaard hebben
op do toelichting. AIb spr. nu ieest
van de bevreemding, dat hy zich via
het College tot de Brandstoffencom
rriifiïie heeft gewend, clan vraagt spr.
hoe heb ik bet nu De Voorzitter
en een lid der Brandstoffancommiasie
zyn in den Raud aanwezig, hebben
d6 geschiedenis gevolgd en weten
dus, hoe die zich heeft toegedragen
en drukken thans hunnen bevreem
ding erover uit I D.e Commissie vindt
het niet g08d, .dat eene dergelijke
vraag gesteld wa-rdt. Elke commissie
moest hel op pry3 stellen, als haar
zooiets gevraagd wordt. M(j verbaast
een dergelijk autocratisch antwoord
van ons democratisch gemeentebe
stuur. Deukt de commissie dan, dat
zij maar geeu rekenschap behoeft te
geven
Wat ia dat dan wel voor een com
missie Is het eigeniyk wel goed, dat
zoo'n commissie bestaat? Moest het
niet net als in Amsterdam een ge
meentezaak zyn? Het deed spr. on
aangenaam aan te moeten vernemen,
dat voor alle gemeente-gebouwen een
verbod tot stoken vóór 1 Nov. is
uitgevaardigd, terwyl juist de Brand
stoffencomMiisie haar kantoor wél
heeft verwarmd. Spr. zou wel eens
van den Raad willen vernemen of
zyn vraag nu zoo onnoozel was. Ver
leden jaar zyn aan den Voorzitter
meer dan 100 vragen over de distri
butie gericht, en steeds is daar op
geantwoord. In het antwoord heerscht
geeD collegiale toon.
©8 Voorzitter: Wil u dat ook
overgebracht hebben aandeCommia
aie? (Gelach).
De heer Ds Zwart kan op hek
gesprokene van den heer Adriaanse
niet ingaan omdat in de Brandstoffen-
commissie personen zitten, die niet
tevens lid v3n den Raad zyu. Maar
de heer Adriaanse heefr iets gezegd,
dat niet geheel juist is. In het schr y ven
is alieen geklaagd over do betaling.
De beer Biersteker vindt toch
iets eigenaardige in het antwoord
der Brandstoffencommissie. Spr. had
hedenavond iets over onze brandstof-
voorziening willen vragen. Moet hy
nu aan B. en W. verzoeken zyn vraag
over te brengen? Is dat wel de ma
nier vraagt spr. Laat men dan liever
een gedelegeerde aanwyzen uit de
Brandsioffeccommissie, die tevens die
vragen kan beantwoorden. Hoe staat
het met onze brandstoffenvoorziening
vraegt spr. Er zyn al heel wat men
schen, die verstookt hebben, hetgeen
zy op hun rantsoen hebben gekregen.
Ook den Voorzitter is het op
gevallen, dat men den wintervoorraad
ihans al opstookt. Spr. begrijpt niet
hoe de menschen er toe komen dat
te doener is uitdrukkelijk gezegd
dat er op niet meer valt te rekenen
dan hetgeen tosgezegd is.
De heer Biersteker: Maar hoe
staat het mot het iu uitzicht gestelde
kwantum? Bestaat er kans, dat. we
nog zuilen krygen Is er eenige voor
raad van brandstoffen?
De heer De Geus vindt het een
absurditeit evenals de heer Biersteker,
om op deze wyze de zaak te willen
behandelen. Misschien is het wel wat
eigenaardig, dat juist spr. dit zegt
maar spr. maakt persooniyk geen be
zwaar de vragen des heeren B. te
beantwoorden. Misschien heeft bet
oogenblik, waarop de heer Adriaanse
z.yne vraag stelde, by de commissie
geprikkeldheid gewekt. De Brand
stoffencommissie is onafhankelijk van
deD Raad, in tegenstelling met de
Distributie commissie. Zy krygt haar
rantsoenen van hetRyks Kolenbureau.
Iudien men dergeiyke vragen even
kenbaar maakt van te voren, kan
mon zich voorbereiden op een ant
woord. De Plaatseiyke Commissie
heeft do bevoorrading niet in de band
:y rnoc-t afwachten wat zij k-yglea
kan er verder weinig aan doen. Op
het. oovenblik is er te weinig brand
stof; de totale slopzetting van de
voorziening heeft natuurlijk invloed
daarop gobad.
De h"t>r Biersteker is dank
baa- althans eor.ig antwoord te heb
bsn gekregen. Spr. vindt het van
belang, dat wij af enjos eens iets
hooren, opdat wfi weten ef de cnm
missie actief biyft. T.ians kan men
vragenzijn het wel de goede men
schen daar? Ia audere plaatsen is
het vaak al beter dan hier.
Er moet contact beslaan tusschen
de Brandstoffencommissie en den
Raad, die toch moet opkomen voor
de belangen der burgerij. Spr. zou
gaarne eenige meerdere gegevens
hebben, want het armzalig beetje
brandstof, dat wy reeds gekregen
hebben, en dat spr. zuicig bewaard
heeft, is natuurlyk een droppel in
den emmer.
De heer De Geus ontkent, dat
in audero plaatsen de voorraden
grooter zyn. Overal is evenveel ge
distribueerd, naar uit een onderzoek
'eken. AUeen in Rotterdam
schijnt men raar omgesprongen te
zyn met de verdeeliug, maar met
de bevoorrading houdt dat geen ver-
Op reclames antwoordt het
Kolenbureau st6eds, dat niet ieder
tegeiykertyd kan worden geholpen,
doch dat leder het hem toekomende
krijgt.
De Voorzitter merkt op, dat;
nu het contract met Duitschland is
afgesloten, ieder wel op zijn hem
toegezegde 10 H.L. zal kunnen rfcke
Maar dan moet men niet nu
maar begiuneu er op I03 te stoken,
Ook do heer M i c h e 1 s vindt het
niet goed, dat B. en W. als koerier
voor den Raad optreden. Spr. betreurt,
dat de Raad niet meer invloed heeft
vindt het antwoord van de Com
missie niet gelukkig. Te meer ver
wondert het spr. van den Voorzitter
der Commissie th3ns een eensluidend
antwoord te krygen. Heeft hy dan
geen aandeel in het schryven gehad?
De manier van beantwoording iaakfc
spr. en vraagt of nog geene wijziging
in de Commissie kan worden gebracht.
Waarom kan het niet zooals in
Amsterdam gebeurt? De leden van
d&n Raad zyn toch ook verantwoor-
deiyk voor de Brandstofvoorziening?
Kunnen B. en W. niet eens in over
leg treden rnet de Brandstoffencom
missie, opdat wy een beter middel
van communicatie krijgen Het kan
van den winter vakor voorkomen,
dat we vragen wenschen te stellen,
en dan is het wenacheiyker dat zulks
wat vlotter, wat soupeler gaat.
De Voorzitter merkt op, dat
Amsterdam de eeDige stad is, waar
de regeling anders is. In geheel
Nederland is het zooals hior.
De heer Van Breda merkt op,
dat de Brindatoff^ncommissie hier
ter stede actief ia geweest, actiever
dan op andere plaatsen. Speciaal
wat de voorziening van de industrieën
betreft. Spr. gevoelt zich verplicht
haar te dien opzichte een pluim op
den boed te stekeu. Tal van indu
strieën op andere plaatsen, waar de
Brandstoffencommissie minder actief
optrad, zitten thans klem.
De heer Adriaanse constateert,
dat de Brandstoffencommissie met
dezen pluim tevreden kan zyn. Ook
spr. is tevreden, daar de Commissie
precies het tegenovergestelde heeft
beweerd hier van hetgeen zy in den
brief zeide. Spr. zal zich een volgen
den keor nog zachter uitdrukken.
By de rondvraag informeert de
heer Van Breda naar de kwestii
van afschaffing van de nachtarbeid
der bakkers. Welke bezwaren ont
moet dit? vraagt spr.
De Voorzitter zegt, dat deze
zaak in behandeling is en hieromtrent
eerstdaags advies komt.
Daarna wordt de openbare zitting
gesloten en biyft de Raad in comité
byeeu ter behandeling van reclames
pl. dir. bel.
eeo'ge geheel onlreschadig.le zware
kuütverdeligiDgskanonneu en veld
batteiyen. Voorts talryk ander wapen
tuig.
Een later bericht meldt dat ook
et eiland Mohn genomen
werd. Dit eiland is door de Mohn
Sund van het vaste land van Ealhland
gescheiden. Op de smalste plaats is
dit water slechts 8 K.M. breod, waaiby
zich bovendien in het midden nog
een eilandje bo vindt.
Ds legarberichtan
van 18 October.
Van het W e s t e 1 y k front.
Van Fransche zijde wordt d.d.
18 October gemeld dat de aanval der
DuitacberB tegen de Fransche stel
lingen op de hoogvlakte van Vauclerc
afgeslagen werd. Vorder geeft het
communiqué aan, dat op verschil
lende punten van het front de artillerie
in actie was.
Dit wordt van Duitsche ztjde even
eens gemeld. Echter wordt er hier
by gezegd dat het niet de gewone
artillerie bedryvigheid was, doch
steeds in hevigheid toenemend vuur.
Ten N.O. van Soissons bijv. ont
wikkelt zich gedurende de laatste
dagen een formeele artillerie slag
over een front dat zich uitstrekt van
het gebied van de Aillette tot aan
Braye.
Ten O. van Snmogneux, aan bet
front van Verdun werden by een
geslaagden overval eenige stukken
loopgraaf bezet. Tegenaanvallen dor
Franschen werden afgeslagen.
Op bet O o s t e 1 y k front
de gevechten zich hocfdzakeiyk tot
do operaties op Ossel.
Naar een RusBisch bericht aangeeft
werden de troepen die den dyk van
Oeael naar het ten O. daarvan ge
legen eiland Mohn dekten, door de
Duitschera teruggeworpen. Dit had
tot '.'evolg dat de verbinding tusschen
de- Russische troepen op MobD en die
welke zich nog op Oesel bevonden,
verbroken werd. Op Oesel was alles
dat militaire waarde bad door de
Russen vernield.
Op het eiland Dagö zstten de Duit-
schers kleine afdcelingen aan land,
die evenwel door de Russen terug
gedreven werden.
VolgenB het Duitsche bericht is tot
"dusver op Oesel aan buit het vol
gende geteld: 10.000 gevangenen,
behoorende tot twee Russische di
visies. (Naar Mohn konden alechtB
eenige honderden manschappen ont
komen). vyfiig kanonnen, waaronder
Van h9t O o s t e n r y k s c h-I t a-
I i a a n s c h e front.
Volgens een bericht van Oost en-
ryksche zyde, trekken de Italianen
groote troepen massa's samen met
veei artillerie, waaronder Eogelsche.
In den Plöckensector, op het Colbricon
massief en op vele plaatsen van het
Kar&tfront hebben reeds hevige artil
lerieduels plaats gehad.
Groote infanterie afdeelingen deden
een aanval op de CoataBellostelling,
anderzijds zuiverden Oostenrijksche
stormtroepen by een nacbtelyken
overval da Italiaansche loopgraven
by Cirna di Bocche ten Noorden van
het Pellegrinodal. De meeste kracht
concentreert de vyand op het bruggen
hoofd van Tolmein en het geheele
bekkon van Tolmein, dat van de
frontlinie tot in het achterland Daar
Lubino met vèrdragend geschut wordt
beschoten.
Op de' overige gevechtsterreinen
hadden geen belangryke gebeurte
nissen plaats.
Ter zee.
In de operaties om het bezit der
eilanden benoorden de Golf van Riga
heeft de Duitsche vloot een werkzaam
aandeel. Naar d.d. 18 dezer van
Duitsche zijde #ordt gemeld, droDgen
eenige oorlogsschepen door de myn-
velden in de Golf van Riga door
tot aan den Zuidoostelyken uitgaDg
van de Mohn Sond. Derwaarts
trokken zich, na een kort gevecht,
ongeveer 20 Russische oorlogsschepen
terug. De Russische bat,teryen bij
Woi op Mohn en bij Werder op de
kust van Esthland, werden tot z wijgen
gebracht.
Verscheiden eenheden van de
Duitsche vloot liggen in het Oosteiyk
:e van Kassar Wiek en sluiten
de doorvaart naar het Westen af.
Voor de Russen staat nu alleen nog
de Noordelyke ingang open.
De Russische vloot, die in gewone
omstandigheden een voor de Duit-
scbers niet te cnderschatton tegen
stander zou zyn, heefteen groot deel
van haar gevechtswaarde ingeboet
door het politieke geharrewar, hetgeen
aan boord der oorlogsschepen zoo
mogeiyk nog grooter afmetingen
heeft aaBgenomen dan in het leger.
Niettemin hebben toch eenige
strijdkrachten in den Golf van Riya
slag geleverd.
Naar het Russische communiqué
aangeeft, drongen Duitsche oorlogs
schepen in de Golf van Riga door,
na aan de Russen de contióle over
de straat van Irben te hebben ont
nomen. Da Russische patrouillesche
pen werden in do Mohn Sotid terug
gedreven. De Russische slagschepen
,GrazhdaDin"en „Sla va" en de kruiser
„B3yan" dreven de vijandeiyke voor
hoede terug. De Russische schepen
deden een aanval op de voornaamste
gevechtseenheden, waaronder twee
dreadnoughïB vau het type „Groszer
Kurfiiist". De vyaodölyke artillerie
schoot verder dan die der oude Rus
sische schepen, die den iDgang tot
de golf geruimen tyd verdeligden,
bracht hun ernstige schade toe en
noodzaakte hen tot den terugtocht.
De „Slava" werd herhaaldelijk
beneden de waterlinie getroffen
zonk. Byna de geheele bemanning
werd gered.
(De „Slava" was een slagschip van
13.780 toD, te water gelaten in 1908.
De bewapening bestoud uit 4 kanon
nen van 30.5 cM. in dubbeltorens,
12 van 15 cM. id., 20 van 7.5 cM..
20 van 4.7 cM., 2 van 8.7 cM. benevens
2 onder- en 2 bovenwater lanceer-
buizen. De snelheid bedroeg ongeveer
18 myi. Het schip had een beman-
ciDg van 782 koppen).
D9 Russische kustbatteryen aan den
ingang van den Mohn Sond dreven
de torpedobooten uiteen, welke poog
den de Russische schepen te naderen.
Een vyaunelijke draednougt stelde
daarop de batteryen buiten gevecht.
E9n ander Russisch eskader ver
hinderde in de Mohn Sond do aanvallen
van uit het noorden.
Geiyktydig wierp een groot aantal
vliegtuigen talryke bommen op de
Russische schepen en havens.
Patrouilles rapporteeren, dat zich
55 schepen van den vyand in de
nabijheid van Oesel en Dagö bevinden.
Verder wordt eveneens van Russi
sche zyde gemeld, dat volgeus iolich
tingen van bewoners van het eiland
Oesel, die van daar na de bezetting
zijn vertrokken, op den 12den, den
dag van de ontscheping, een vyande-
ïyke dreadcought op een myn is ge
loopen. Het vaartuig liep na de ont
plofflng, op de küst. Men weet niet
wat er van geworden is.
s'ooruBchip van 8881 toe dat by do
kust van Ierlar.d werd gtiorpëdee>d
kon nog op den wal gtz-*. worden.
In een iede te Birmingbam over
den duikbootoorlog hesfc Lord Beits-
ford gezegd, dat. men nu in het
openbaar melding had gemaakt van
hydrofonen (luisteraars onder water),
magnetofoon mijnen en rookdoozen,
die bij de bestjydicg van de duik-
booten gebruikt worden. Htt gold
bier echrer uitvindingen, die kort na
het uitbreken van den oorlog gedaau
waren, maar die pas veel later z'yu
toegepast. Ais zy dadelijk ingevoerd
waren, zou aileec de bydrofoon het
land vole raillioenen eu menschen-
levens bespaard hebben.
In de lucht.
Naar d.d. 17 October uit Londen
wordt gemeld ondernamen Woens
dagmiddag een aantal Britsehe vlieg
tuigen een aanval op Duitsch gebied.
Een fabriek ten W©3ten van Saar-
brückcn, op 40 mylen vau de grens,
is aangevallen. Tal van bommen zyn
met goed gevolg geworpen. Waarge
nomen werd, dat branden in do fabriek
uitbraken.
Alle machines zyn behouden terug
gekeerd.
Ook de Frausche vliegtuigen deden
aanvallen op Duitsche plaatsen. De
stations Courcelles, Diedeohofsn, Mai
zières en Wavrille, fabrieken te Ha-
(edingen, tal vau munitiestapels en
üvakö weiden rtykelyk met projec
tielen bestrooid.
By wyze voor weerwraak hebben
i Duitschers aanvallen gedaan op
Nancy, waarzy verscheidene bommen
wierpen, Eenige burgers werden ge
dood.
De luchtaanvallen op Duinkerken.
lader tyd werd van Duitsche zyde
gemeld, dat een sterk vliegtuig
eskader de vesting Duinkerken der
mate met bommen bad bestrooid, dat
de stad geheel in brand geraakte.
Tegenspraak van Fransche zijde
bleef uit, zoodat men geDeigd was
aan te nemen dat de góbiur te nissen
met het Duitsche communiqué ove;
eenkomen.
Thans wordt uit Parys aan de
„Tel." gemeld, dat e'rn aautal oorlogs
correspondenten een bezoek aan de
stad gebracht hebben, en nu in do
bladen hun indrukken weergeven.
Het is waar, dat er groote branden
werden gesticht door de bommen,
welke in achtereenvolgende nachten
werden, geworpen. Men ziet er de
sporen van in de zwarte geraamten
van pakhuizen en industiieele in
richtingen, en zelfs rooken na ver
scheidene dagen de puinhoopen vau
een bierbrouwory nog altyd, maar al
zyn deze wouden in sommige wyken
te zien, zoo lykt het er toch niet op,
dat Duinkerken „vernietigd" is. Duin
kerken staat nog gezond en krachtig
overeind, Let trilt van leven.
Natuurlyk heeft da beschieting der
stad, hetzy met vliegmachines, bt-tzlj
door een vor dragend kanon, hesl wat
slachtoffers gemaakt. Maar het le ven
gaat met kalraen moed zyn gaug.
Des nachts ochter is men vaik ge
noodzaakt, een schuilplaats in de
kelders te zoeken.
In de Noordzee behaalden Duit
sche oorlogsschepen eveneens een
succes Woensdag vielen lichte Duit
sche strijdkrachten in het noordelyke
stuk der Noordzee binnen het ver
sperde gebied zy de Shettlaads eilan
den een konvooi, van Noorwegen
naar Engeland onderweg, en bestaande
uit 13 schepen aan. De bescherming
vao het convooi bestond o. a. uit de
twee moderne Eugelsche torpedojagers
29 en G. 31. Alle schepen van het
konvooi, zoomede de dekkingsvaar
tuigen, met inbegrip der torpedo
jagers,* werden vernield op één visch-
stoomboot na. De Duitsche schepen
keerden zonder verlies of beschadiging
terug.
De duikboot- on mijnoorlog
Volgens een officieel bericht uit
Washington is DiDsdag j.1. in het
oorlogsgebied een Amerikaansche
torpedojager gjorpedeerd. Een op
varende werd gedood, vyf gewond.
Het vaartuig is beschadigd een haven
binnengeloopen.
In de Noordzee werden door Duit
sche duikbooten 16.000 bruto ton
scheepsruimte vernield. Een Engelsch
Da BURGEMEESTER van HELDER
brengt ter kennis, dat:
het is verboden bak- en braad vt-6
en margarine te. verwerken:
1°. in producten van bakkery of
banketbakkery
2°. in hotels, restaurants, socië
teiten en daarmede g6lijkataaDde
inrichtingen by het bereiden vaa
spijzen.
Helder, 20 October 1917.
De Burgemeester voornoemd,
W. HOUWING.
De BURGEMEESTER van HELDER
brengt ter kennis, dat:
1. De verkoop, de aflevering en
vervoer van terpentijn is verboden
2. Het verbod sub 1 gesteld, i»
niet vau toepassing voor zoover het
vervoer plaats vindt in hoeveelheden
van niet meer dan 1 K.G.;
3. Van het sub 1 gestelde verbot
kan, zoo noodig onder daarby te
stellen voorwaarden, ontheffing wor
den verleend door de Toewyzings
commissie voor Benzine, Parkstrqat
109, 's Gravenhage.
Helder, 20 Octobor 1917.
De Burgemeester,
W. HOUWING.
Geboren
1AC0B en BENJAMIN,
zoons van
A. REMMERS,
en C. REMMERS - Slaqeu.
Velseroord, 14 October 1917.
Dankbetuiging.
Ondergeteekende betuigt hiermede
baren hartalljken dank aan den Wel
Edel Zser Geleerden Heer Dr. Gbdn-
wald en aan Zuster Smid voor do
geneeskundige behandeling en zorg
vuldige verpleging, aan hare overleden
Echtgenoot bewezen.
Verder aan allen, die my hebben
bygesiaan, tydens ds ziekte en het
overiyden van mynen Echtgenoot.
De Wed. S. C. STRUYS - Simons.
Ondergeteekenden betuigen langs
dezen weg hun welgemeandan eu
hartelijken dank aan allen, 4;e in deze
voor ons zoo droeve dagen hun deel
neming betuigden, vooral ook aan
de vrienden, en d9 heareu dragers,
voor bun belanglooze toewyding in
deze.
Wed. G. WEIDEMA - Klokkbbs
en KindereD.
Hoofdgracht 81.
De zaak biyft voorloopig op den
zelfden voet doorgaan.
Beleefd aanbevelend.
Onderofficiers-Vereeniging
op Woensdag 24 October 1817
in Casino. Aanvang 8 uur.
Het Boatuur.
