HELDERSCHE COURANT
Tweede Blad.
DE OORLOG.
BIOSCOOP „T.A.V.E.N.U."
DE GEHEIMZINNIGEN.
De schatten der Sultane.
Laatste berichten.
Klein-Industrie.
vanZATERDAG200CT0BER19t7
Van het Oostelijk front.
Berlijn, 19 October. Onder bevel
ven luitenant generaal voo Estorff
vermeesterden onze troepen het eiland
Mohn.
Twee RuBBische infanterie-regimou
ten, ter sterkte van 5000 man, zijn
gevangen genomen. De buit is aan
zienlijk. Op Oesel en Moon zijn een
divisie-staf en drie brigade staven in
onze handen gevallen.
In de Golf van Riga.
Londen, 19 Oclober. Twee Duitsche
iorpedobooten z|ju giatéren in de mya-
velden bij de Mohn Sund gezonken.
In don slag van Woensdag hebben
de slagschepen vljaudelyke dread-
noughts getroffen. Niet minder dan
tien Duitsche dreadr.ougbts van de
Kalser- en Körug-klsssen.tienk.-uiaera,
50 torpedojagers en tien duikbooten
hebben daaraan deelgenomen.
Beriyn, 19 October. Een Russische
torpedojager werd vernietigd. De rest
der vijandelijke vloot trekt nog naar
bet noorden terug.
Ontruiming van Rsval
en St. Petersburg.
St. Peteraburg, 19 October. Met het
oog op den nieuwen atrategiscben toe
stand, tengevolge waarvan St. Peters-
burg in de legerlinie is getrokken,
treft de regeering maatregelen voor
de aanstaande ontruiming van de
hoofdstad.
16 October is men begonnen met
Re val te ontruimen wegens bet ge
vaar, hetwelk de stad bedreigt door
de ontscheping der Duitache troepen.
Duinkerken ter zee ongevallen.
Berlijn, 19 October. Gedeelten der
Duitache torpedoboot strijdkrachten
hebben in den nacht van 18 op 19
dezer Duiokerken aangevallen. Ze
vuurden 250 brisante granaten van
dichtbij op de havenwerken der ves
ting af.
Een Eogalsche monitor werd door
drie torpedo's en tal van artillerie
projectielen ernstig gehavend. De
Duitache vaartuigen z|jn alle en on
beschadigd weer binuengeloopen.
De duikboot- en mljnoorlog.
Berliju, 19 October. Duitache en
Oostenrijkech Hoogaarache duikboo
ten hebben in de Middellandacho Zee
nieuwe groote successen behaald.
Dertien atoomschepen en vier zeil
schepen, met iD het geheel ruim
40.000 br. r. ton inhoud, zyn in der.
grond geboord.
PLAATSELIJK NIEUWS.
Tot privaat docent in hydrobio
logie en viaschertjkunde aan de uni
versiteit van Amsterdam is tot 16
September 1919 toegelaten de heer
dr. H. C. Redeke, alhier.
Donderdag slaagde te Amster
dam voor de acte „Vrye en orde-
oefecicgen" onze plaatsgenoot J. J.
Blom.
Te 'sGravenhage slaagde Don
derdag voor het machinisten diploma
A, de heer J. Bolland, alhier.
Inventarisatie
In dit nummer komt eene adver
tentie voor van het Distributiebureau,
waarin van de b|j de verschillende
particulieren aanwezige voorraden
aardappelen, rtist en vet opgaven
worden gevraagd. B|j niet voldoen
aan dit verzosk of'b|j onjuiste opgaven,
zal dit worden beschouwd als een
poging om ongeoorloofd voorraden
achter Ie houden, waarvan in beslag
name ingevolge de distributiewet het
gevolg kan zijn, onverminderd de
straffen by de wet bepaald.
Tot zoover het bericht, dat er mis
schien onrustwekkend genoeg uitziet.
De beteekenis ervan is echter geen
andere dan dat het Distributiebureau
eenvoudig eene inventarisatie van de
aanwezige voorraden weüscht te
nebben zonder meer. Van in beslag
neming is geen sprake, zoolang men
zy'n voorraden juist «n eerlijk opgeeft.
Hy, die dit niet doet, loopt gevaar
te werden gestraft met in beslagne
ming.
Ook ia natuurlijk niet de bedoeling
van huismoeders, die b.v. een paar
pond rijnt op een maaltje of twee,
drie aardappelen in huis hebben, eene
opgaaf te krijgen daarvan, de
vraag betreft hen die eenigen voor
raad hebben 10 of 25 K.G. h.v. 'L\
zullen dua goed doen daarvan mede-
deeling te doen, maar nog eens:
gevaar voor inbttlagneming hopen
zij niet.
Overbrtnglng vin hit lijk vin
luitenant tir zie A. J. de Jongb.
Een aangrijpende plechtigheid had
gistermiddag alhier plaats. Het lijk
van den moedigen luitenant tor zes
A. J. de Jougb, die don 4don October
j.1. bij eene poging tot redding van
een drenkeling jammerlijk is ver
dronken, en wiens stoffelijk overschot
dezer dagen aan de zuidkust van
Texel i3 opgevischt, werd Vrijdag
middag van het Marine-hospitaal
overgebracht naar den goederenwagen,
waarmede het hedenmorgen naar
Amersfoort werd gebracht, waar het
ter aarde zal worden besteld.
Door de autoriteiten waren uitge
breide maatregelen genomen om deze
plechtigheid zoo indrukwekkend mo
gelijk te doen zijn en aldus de moedige,
spontane daad van den jongen held,
die zoozeer de Nederlandsche Maripe
eeit, te huldigen. Ontzaglijk was het
aantal kransen dat in de in een cbapelle
ardente omgeschapen bijzaal van het
Marine-hospitaal de baar bedekte en
nog steeds brachten vrachtwagens
nieuwe kransen, nieuwe bloemstuk
ken, nieuwe sympathie- en hulde
betuigingen aan. In de indrukwek
kende rouwkapel lag, hoog opgebaard,
het lijk. De wanden van de zaal
waren geheel wit, afgezet met zwart
rouwfloersde kist was gedekt met de
vlag, waarop de epauletten en andere
equipementstukken van den over
ledene waren gerangschikt. Daar
boven lag een kruis van witte bloemen;
rondom, langa de wanden, op do b
lagen de vele, vele kranser....
In de haven hadden a'tie vaartuigen
de vlag halfstok gehoachen ook van
het groote directiegebouw der Marine,
van bet Koninklijk Iastituut, van lief,
Marine hospitaal en van do overige
maritieme gebouwen aan de Bulten
haven woei de vlag halfstok. Ook
het gebouw van den Bond v. minder
Marinepersoneel had de vlag h3'fitok.
Van alle schepen waren detache
menten gerequireord met hun cora
mandanten; van do marine waren
alle rangen vertegenwoordigd, terwijl
een zoer groot aantal offictoren van
zee- en landmacht, alsook verschil
lende burgers, zich by don stoet aan
sloten. De adelborsten van het laatste
studiejaar volgden eveneens don stoet.
Voorafgegaan doorhetBtafmuziekcorps
onder directie van den luitenaat-
kapelmeaater A. L. Hazebroek, zette
de indrukwekkende stoet, die esn
aanzienlijk deel van de Buitenhaven
in ^eslag nam, zich precies te half
drie onder een stroomenden regen in
beweging. Van de in de haven lig
gende oorlogsschepen werden schoten
gelost b|j het paaseeren. De stort
begaf zich van do Buitenhaven door
het Ankerpark langa Binnenhaven
voorbij de woning van den ovei
ledene - naar het terrein van fort
Westoever, grenzend aan het goede
ren station der Holl. Spoor, waar een
goederenwagen van de Hollandsche
Spoor gereed stond, om het stoff.-lijk
overschot in ontvangst ta nemen.
Op dit terrein was het Dageiykscb
Bestuur der gemeente Helder, ver
tegenwoordigd door den Burgemeester
den heer W. Houwing, den secretaris,
mr. A. G. van Poelje, de wethouders
P. do Geus en D. H. Grunwald -
wethouder De Ven was ziek - die
straks Damens de gemeente Helder
een krans zouden hechten aan de
lijkbaar als stille hulde.
Nadat de verschillende corpsen zich
hadden opgesteld, naderde, ieiwyl
steeds de muziek speelde, de lijkbaar,
gedragen door onderofficieren der
marine. Daarna nam de commandant
van de stelling Den Helder, de Vice-
Admiraal W. Naudin ten Cate, het
woord. „Ais oudste kameraad" zoo
hij ongeveer, «van eon jeugdig
zee officier, die zyn leven gaf om dat
van een ander te redden, sta ik hier
om een paar woorden van troost en
v3n opbeuring te sproken. Hij heeft
toen het noodig was, -niet geaarzeld
zfja eigen leven in de weegnchaal te
stellendaad, die hemzelf het leven
kostte. Dis mosdige daad mogen wij
diep in ons gemoed prenten om, als
het onverhoopt mocht gebeuren, dat
ook wy ons leven zcuden moeten
ge7en voor een nog hooger doel dan
het redden van een menscaeoleven,
voor ons vaderland, wy aan zyn
voorbeeld gesterkt daartoe den moed
zullen hebben. In dit licht beschouwd
is het sterven van dozeu zeeofficier
voor ons gewin. Moge het zya6 na
bestaanden tot troost 2yn dat zyn
voorbeeld ons van groote kracht is
voor ons verder leven ?4jn sterven
was dan niet vergeefs."
Nadat nu de Burgemeester, namens
den gemeenteraad metenkele woorden
en door het aanbiedon van een krans
buide had -gebracht aan de nagedach
tenis van dezen officier die zijn leven
over had voor zyo krijgsmakker, was
deze voorloopige plechtigheid afge
loopen.
Natuurlijk was een groote menigte
volks op de been om getuige te zyn
van deze plechtigheid; het publiek
was zichtbaar onder den indruk,
nergens zag men de onverschilligheid,
die anders meestal by dergelijke
militaire plechtigheden heerscht, die
men meer als een openbare ver
makelijkheid opvat. Thans heersebte
voorbeeldige orde en kalmtq; de
mannen namen, by het passeoren
van den rouwwagen, als een stille
hulde pet of hoed af.
Van alle schepen stond de beman
niDg in het-gelid geschaard.
Wy vermeldden reeds het grcot
aantal kransen; voor het vervoer
wa3 een apart volgrytuig noodig;
wij schatten ze wel op veertig tot
vyftig stuks.
Met den trein van 7.26 vertrok
de lijkwagen hedenmorgen naar
Amersfoort. De bemanning van de
torpedoboot „Pangrango", aan boord
waarvan de overledene diende en
waar het ongeluk plaats bad, zal,
naar wy vernemen, de begrafenis
plechtigheid te Amersfoort bij wenen.
De Koningin zal zich by de be
grafenis te Amersfoort doen vertegen
woordigen door den ordonnansofficier,
eerste luitenant Von Heyden.
Toiniilvirnnlglng „Tavenu"
Zooals wy reeds aankondigden, en
zooals ook reeds uit advertenties in
ons blad is gebleken, zal Tavenu a.s.
Dinsdagavond eene herhaling van het
aardige blijspel „Jan Ongeluk" geven.
De entrles zyn matig gesteld, en het
welbskende Tzigane orchest zal de
pauzen met zyn muziek aanvullen,
wy raden ieder, die den vorigen
keer verzuimd heeft of doordat hy
geen lid was van deze Vereeniging
de uitvoering niet kon bywouen,
thans te gaan, men zal zich dat be
zoek niet beklagen. Het is een stevig
lachsucces, en de verschillonde ver
tolkers zyn voor hun taak geheel
berekend, zoodat men zich den gan-
achen avond zeer amuseeren zal. Bij
de boekhandelaren Duinker, Maas,
De Wit, alsook in de sigarenm3ga-
zynen van de hh. Kokelaar, Kanaal-
weg, v. d. Waarden, Laan, en Wed.
Helder, Zuidstraat, zyn kaarten ver
krijgbaar. Plaatsen kan men op den
speeldag van 11 tot 2 uur in „Casino"
bespreken.
Wy herinneren aan de verschillen
de pryzen, die Tavenu reeds in den
loop harer carrière heeft behaaldin
den wedstrijd der Kon. Letterhoven
de vereeniging „J. J. Cremer" ie
Haarlem, den 2en prijs en den len
personeelen prys; in de wedstrijden
te 's Gravenhago drie pryzen waar
onder een van H. M. de KoniDgin-
Moeder.
Het zal dus .duideiyk zijn, dat
hetgeen Tavenu presteert, niet is het
gewone, meestal minderwaardige
dilettanten werk, maar dat het le
rangs werk is, wat men krijgt.
Kalander „Onze Vloot".
In onze etaUgeramen z|jn do proef
bladen van den kalender der Kon.
Ned. Ver. „Onze Vloot" tentoongesteld.
Zfi stellen voor reproducties van
bekende schilderijen van loden var
bet vorstelijk hui'. Tot 15 November
kunnen leden zich voor dezen kalen
der opgeven, die hun f 1.25 wordt
berekend. In der. handel is de prUs,
zooals men weet, hooger. Da luite
natst ter zee Braam, Marioêwetf.
alsook oazs redactie, nemen tot dien
datum bestellingen aanf
Uit hit Politie-Rapport.
Door een viuscrr r is kennis geg<
ven, dat men uit zyn in de Buiten-
haven alhier onbeheerd liggend vaar
tuig 1K.G. vet en K»G. koffie
heeft g63lolen.
Uit het fort Erfprins worden 17
groote en 18 kleine tafelmessen ver
mist.
Proces-verbaal is opgemaakt tegen
een aantal visschers alhier, die 150
K.G. margarine en 80 K.G. oocosvet,
door hen uit zee opgevischt, niet aan
de strandvonderij hebben afgedragen,
doch aan een koopman alhier hebben
verkocht. Dezo had de partyen reeds
weder aan eeu anderen koopman in
dezo gemeente overgedaan, die ze op
z|jn bourt weder aan oen koopman
op Texol had verkocht en verzonde
alwaar ze op verzoek van de politie
alhier in beslag genomen en naar
bier teruggezonden zyn.
Een onderzoek wordt ingesteld in
verband met oone telefonische mede-
deeling. van den heer Burgemeester
van Texel, dat aen vat olie, hetwelk
reede bij de strand vonder y aldaar was
aangegeven, op 18 dezer door eem'ge
Holdersche visschers vau het strand
van Texel is weggehaald.
Nadat tsr kennis van de politie was
gebracht, dat twee soldaten van het
fort Oo3tbattory by bewoners van den
Dijkweg op Donderdag 18 dezer aan
het Ryk toebeboorenöe dekens zouden
verkoopen, zijn bedoelde soldaten in
derdaad in den avond van dien dag
door de politie met behulp van eenige
militairen aangehouden, terwijl zij
bezig waren over den verkoop der
in hun bezit zijnde dekens in debo
ven vermelde woningen te onderhan
delen.
Raadsoverzicht.
Als vloeibare lava stroomden, den
ganscheu langen avond, de woordon
uit den achtbaren moud van den heer
Adriaanae. Als vloeibare lava, - en
wee, wat in den weg kwam dier
woordenhet werd verpulverd, ver
schroeid, verbiaDd, verdord. En het
was die arme, arme h9er de Geus,
die juist op den weg kwam dier lava,
die Diet weg kon naar rechts en niet
naar links, en die dat alles over zich
heen moest laten gaan tot aan het
biltere einde.
Arme heer de GeusEn ook, arme
verslaggeversVan acht uur af tot
tien uur, ononderbroken, zonder eenige
pauze, rolden de debatten voort; de
punten onzer potloodeu braken af,
onze vellen onleesbare stenografische
en audere krabbels rijden zich aaneen
totoadoorworatelbare bergen copy, die
ons 'a anderen daags, k löce reposés
dat alles herkauwend, zouden dompe
len in de zilte golven der wanhoop,
- debat volgde op debat, resolutie
t-p resolutie, flux de bouche op flux
de bouche het was yseiyk.
Het best of moeten wy zeggen
het ergst? was zooals wa zeiden
de heer Adriaans© op dreef het
ergat of moeten wij zeggen het
beat was zyn slachtoffer, de heer
de Geus, er aan toe. De heer Adri
aanae had een zeldzaam goeden avond
als dolksteken priemden zyn woorden,
niot één ervan wua mis en diep boor
den zy in het schuldige gemoed van
onzen wethouder van publieke werken.
Maar was de heer de Geus, vraagt
i medelijdende lezer zich af - dan
wel zoo heel erg 3chuldig Moest by
zich dan de philippica van dezen ver
toornden god maar laten welgevallen?
De lezer oordeele:
Daar was, van B. en W. een voor
stelling tot vaststelling eeuer nieuwe
verordening op den vischcfslag. Tot
nog toe werd aan rechten geheven
en door de nieuwe registratiewet
moest de gemeente dat percentage
geheel afdragen aan het ryk. Nu
hadden B. on W. een nieuwe ver
ordening ontworpen, waarby het recht
vastgesteld werd op IJ Daar was
niets tegen, maar nu fulmineerde de
beer Adriaanae tegen den wethouder
de GöU3 over het lange verloop, waarin
ontwerp-verordeaing haar beslag
had gekregen. Reeds drie maanden
zyn voorbij, aldus zuchtte de heer
Adriaanae, en al dien tyd hebben wy
niet alleen deze hoogere rechten moe
ten derven, maar hebben zelf ook
meer aan het ryk moeten afstaan
dan we ontvingen. En de heerAdri-
aanse becijferde een schadepost van
f8000.— voor de gemeente.
Inderdaad, dat was niet gering, en
de philippica was niet ongemotiveerd.
Maar de kwestie was ma3r of de heer
Be Geus nu hier de schuldige was of
niet. Neen, zei de heer De Geus, ik
heb zelf iudertyd eene verordening
in dezen geest ontworpen, en het
College wilde daar destijds niet aan
uit vrees, dat do vischmarkt zou
verloopen. Ja wel, zei de heer Adriaanae,
de heer 8e Geus is verantwoordelijk
wethouder van dezen tak van dienst.
Neen. zei toen de heer De Geus weer,
en begaf zich in eene uitvoerige
uiteenzetting Yan de toedracht der
zaak. Het was, volgens dien heer in
hoofdzaak de Kamer van Koophandel,
die de zaak tegengehouden bad docr
ongunstig te adviseeren. Allemaal
goed en wel, zei de lieer Adriaanse,
maar de heer De Geus is ook nog
zooiets als raadslid en als by nu ziet,
dat een voorstel yan hem in het
Collogo bestrijding vindt, dan kan hO
dal. toch als raadslid in den raad
indienen. En nadat h\j dit gezegd
had, keek de heer Adriaans© rond
alsof hy wilde zeggenik vind
eigenlijk zelf, dat Ik daar eon
enormiteit verkondig.
Enfin, zoo ging het genoeglijk nog
eenigen tyd heen en weer. In dit
duet tusschen den achtbaren wet
houder en het achtbare raadslid
mengde zich te zyner tyd dc tenor
des heeren Biersteker; deze kwam
der. antirevolutionairen discant ver
sterken en toen moest de arme heer
D<? Geus het heelemaal afleggen.
Bij een voorstel om den prys der
petroleum terug te brengen op 20 cent
eu het meerdere uit de gemeentekas
bytepassen, was het alweer de heer
HOOFDNUMMER van hoden tot en met Donderdag 25 October,
(VERVOLG)
3-weeksche Deteotlve-serlefllm.
Derde en laatste serie:
Een drama vol sensatie en spannende momenten In 3 bedrijven.
Verder uitgebreid programma.
Adriaanse, die een vloed van woorden
vau zyne lippen liet rollen om te
betoogen, dat raen dit toch vooral
niet moest verdagen. Me lieve man,
riep de heer De Geus uit, er is
niemand bier, dio eraan denkt het
te verdagen. Nou, nou, meesmuilde
de heer Adriaanse, ik dacht maar
zoo... ik vreesde... ik meende... er
waren toch symptomen vaD aanwezig.
Maar eerst by de behandeling van
'een schryvon der Brandstotcommissie
kwam de beur Adriaanae voor goed
los. En hoe l Wij hebben het bcold
van den lavastroom al gebruikt en
moeten dus wat anders zoeken. Het
was bitter water, wat de beer Adriaanse
uit de fiesch zijner welsprekéndheid
goot, en de heer De Geus meest,
nolens volons slikken van geweld,
't Merkwaardigste was. de komedie,
die by deze geschiedenis gespeeld
werd. Wat zijn wij toch, welbeschouwd,
allemaal geboren comediaDtenmet
8ialen gezichten kan meu elkaar
zitten voor den mal te houden, en
de toeschouwers doen er allemaal
3an mee.
De geschiedenis, die wy op het oog
hebben, i3 deze: In de raadsvergade
ring vau 12 September vroeg de hoor
Acriaacse aan den Voorzitter, i.c. dus
den Burgemeester, wie de datum van
afgifte der brandstoffen aan de bur
gerij regelt. Het is n.1., aldus zeide
de beer Adriaanae, gebleken dat ver
schillende handelaren, dio minder
kapitaal-krachtig zyo, genoodzaakt
v/orden groote hoeveelheden brand
stof inteslaan. Zij moeten die contant
betalen en voor velen hucner is dat
fiaantieel beswaariyk. De heer
Adriaanse vroeg den Voorzitter ofHie
betalingstermijn niet wat kon worden
geschikt.
De Voorzitter bracht deze vraag
aan de Brandstoffencommissie over
en het was het-antwoord der com
missie, dat thans zooveel stof deed
opwaaien. Die Brandstoffencommissie
bèataat uit: den heer P. de Geus,
voorzitter, den heer Rijkes, secretaris,
en verder hebben er zitting in de
heer de Zwart en twee brandstoffen-
handelaren hier tor plaatse. Het
merkwaardige nu van hot geval was,
dat de brief daor de Brandstoffen
commissie aan het College gericht,
gedeelteiyk geschreven was door den
heer de GeusiQ hoogsteigen persoon,
gedaelteiyk door een ander. Hot
tweede gedeelte, dat. hetwelk de heer
Geus zelf had geschreven, drukte
verbazing uit van de Commissie
over het feit, dat een dergelijke vraag
gericht werd via het College aan de
Brandsioö-jncomtniseie, iupiaats van
rechtstreeks tot die-Commissie.Dua:
de heer de Geus vau de Brandstoffen-
commissie schreef aan zichzelf, als
lid van bet College van B. en W.
een brief, waarin hij zichzelf een
standje gaf over het feit, dat hy
i.c. het College als tusscheopersocn
had moeten optreden om eerie vraag
over te brengen. Maar hetgeen de
heer Adriaanse gevraagd had, n.1.
wie bepaalt bet tydstip van afgift6
der brandstoffen, beantwoorde hy,
d.i. de heer de Geus der Brandstoffen
commissie, niet. Ea de heer Adriaanse
drukte dan ook terecht zyce verbazing
uit over deze manier van doen, dat
eene commissie, waarvan twee leden
ia den raad zyn vertegenwoordigd,
bare verbazing uitdrukt over bet
stellen van eene vraag.
Toen zei de heer do Geus wet
houder, dat h|j veronderstelde, dat
wellicht het oogenblik, waarop de
beer Adriaanse de vraag stelde, by
de Brandstoffencommissie, dat is dus
by den heer do Geus, geprikkeldheid
bad gewekt.
T Dit alles zat de Raad met eeo
stalen gezicht te slikken. Niet éóa
lachspiertje trilde. Men zegge nu nog,
dat het loven geen schouwtoonesl i3,
zooals indertyd de oude Judels- of
een ander-zong. Eoflo, het antwoord,
dat de heer de Gêus der Brandstof
fencommissie niet gegeven had, was
de heer de Geus wethouder zoo
vriendelijk wèl te geveu, zoodat de
zaak naar genoegen afliep. Tenslotte
kwam de heer van Breda der com
missie een pluim op den hoed steken,
zoodat de heer do Geus der Brand
stoffencommissie glunderde en de
beer de Geus-wethouder glansde van
pret.
Wat zullen wy tenslotte nog ver
tellen? Daar was een groote papieren
brief van den heer Over de Linden
met het „mene, raeue tekel" in on-
zichtbaren inkt op de hoeken. Daar
waren nog allorlei kleinigheden, maar
wy kunnen ze veilig onbesproken
laten.
BINNENLANO.
De „Parkhaven" getorpedeerd.
Gisterochtend te 7 uur werd het
Nederlandache stoomschip .Parkha
ven" -(2651 ton, gebouwd in 1908)
door een Duitscbe duikboot getorpe
deerd. De bemanning werd gered en
toRotterdamenIJmuidenaangebracht
Het schip wqs Donderdagavond van
Rotterdam iu ballast naar Engeland
vertrokken om kolen te halen.
Opgebracht.
De logger KW 145 heeft gisteren
te IJmuideu gerapporteerd, dat een
Nederlandsche stoomtreiler door
Engelsche oorlogsschepen in Weste
lljke richting word medegenomen.
Door den grooten afstand waren
□aam en merken van don treiler niet
te onderscheiden.
De „Orotlui".
Een lezer vau de „N. Ct." ontving
j.1. Woensdag uit San Francisco een
particulier telegram van de „Grotius",
luidende: „Alles wel".
Oe grint- en zandquaestle.
In do Tweede-Kamerzitting is
gisteren gepaald, dat Dinsdag te 8
uur de minister van buitenlandsca©
zaken mondeling zal antwoorden op
de schriftelyke vragen, tot hem ge
richt door het Unie-Liberale Kamerlid
mr. Var. Hamel betreffende den
doorvoer van zand en grint naar
Belgiö uit Duitschland en de stop-
zttting van het telegrafisch verkeer
over ue Britscho kabels.
Overeenkomst met
Ooitenrljk-Hongarlje.
Naar wy vernemen, is gisteren de
handels- en krediet overeenkomst,
afgesloten, waarover sedert eenige
wsken tusschan Nederland en Oostea-
rl»K-HongarUe te 's Gravenhage werd
onderhandeld.
Een nadere overeenkomst betref
fende den uitvoer van Nederland naar
Oostenryk-Hongarro zal W3arschyn-
ïyk binnen enkele dagen door
Oostenryk-Hongarije te zamen met
Duitscbland worden afgesloten.
Onderhindellngen met Amirlka?
Reuter bijz. dienst seint, dat de
„Times" uit Washington het volgende
verneemt: Ofschoon er nog geen
offleiede verklaring te vork;l)gou is,
gelooft men hier, dat Nederlaudaau
bet Staatsdepartement voorstellen
gedaan heeft om Nederlandsche sche
pen, die op het oogenblik in havens
der Veteeuigde Staten liggen, te laten
varen, op voorwaarde dat geen dezer
schepen gebruikt zal worden in de
oorlogszone.
De compensatie die Nederland
daarvoor vraagt, is zoowel fioancieei
als economischdit laatste mot be
trekking tot voedsel, voodselstoffen
en grondstoffen, noodig voor de
industrie. Daarby is een waarborg
aangeboden, dat niets van den aan
voer, in welken vorm ook, naar
Duitschland zal worden uitgevoerd.
Steenkolen uit Duitschland.
Tot nader order zullen 6 dagen per
week 4 extratroinen over Zegenaar
en 3 over Gennep loepen voor vervoer
van steenkolen, cokes en briketten
uit Duitschlaud naar Nederland.
De nieuwe Kruisers.
Naar wij vernomen zullen de
kruisc-ra, die in aanbouw zyn by de
Maatschappy „De Schelde", te Vlis-
singen, by de Scheepsbouw-Maat-
sch3ppy, te Amsterdam, en bij de
Maatschappij Feyenoord, respectieve-
jyk d6 namen dragen„Java",
„Sumatra" en „Celebes".
(Corr. bur.)
De Rijksmiddelen.
De maandstaat der Rykainiddelen
over Srptember maakt, een gunstig
figuur, behalve uochthans voor twee
posteD. die onder do huidige omstan
digheden juist b|J uitstek een graad
meter vormen van den algemeenen
toestand, n.1. de invoerrechten en de
loodsgelden. Voor deze beiden blijkt
de loop van zaken hoogst ongunstig.
Do opbrengst der invoerrechten heeft
in September slechts f 854,OóO be
dragen togen f 1,118,000 in de vorige
maand cn f 1,395,000 in het vorige
jiar. Tegenover 1916 bedraagt de
achteruitgang dus niet minder dan
f541,000, of byDa 89%
De opbrengst in ae afgeloopen
maand is de slechtste geweest iu een
lange reeks van j iron. Hetzelfde geldt
natuuriyk van de loodsgelden. Er
kwam uit dit middel in September
slechts f 22,945 in tegen f 74,000 ver
leden jaar en f78,000 in de overeen
komstige maand van het eerste oor
logsjaar. Zoo laag als in September
;,1. zijn do baten uit de loodsgelden
"bij menschen heugenis niet geweest,
uitgezonderd alleen in Februari j.1.,
toen het verkeer tengevolge van de
strenge vorst vrywol geheel stillag.
Eu zelfs toen kwamen slechts luttele
duizenden guldens minder in dan in
de laats verloopen maand.
Tal van andere middelen hebben
tengevolge van de buitengewone om
standigheden ruim gevloeid. In het
geheel werd in de afgeloopen maand
uit de gewone middelen f 16,92 milli-
oen ontvangen tegen f 18.08 millioen
verleden jaar, d.i. dus een vooruitgang
van f8.83 millioen. Een aanmerkelyk
deel hiervan komt weder op rekening
van de inkomstenbelasting. Ia ver
gelykiDg met het vorige jaar is
weder oen acres verkregen van
fl.43 millioen. De andere directe
belastingen hebben evenenns ruim
gevloeid, voornamoiyk het personeel,
dat byna 3,5 ton meer heeft ingc
bracht.
Bijna f 1 millioen meer dan ver
leden jaar is binnengekomen uit den
suikeraccyns.
Vormt deze hoogere bate slechts
een natuurlyke weeislag op de ab
normale cyfers van het vorig dienst
jaar, ditzelfde kan niet worden ge
tuigd van de baten uit het godistil
leerd, die sinds eenigen tyd een
coerkwaardige styiging aangeven. In
Augustus bad het accres reeds ca. 8
ton bedragen. In September is opnieuw
ruim 4 ton meer uit bet gedistilleerd
binnen gekomen. Ook deze vermeer
dering is nochtans een gevolg, en wel
een zeer betreurenawihrdig, van de
tydsomatandigbeden. Het verbruik
vau bier is n.1. gedaald door de prys
vethoogiugen. Biykb3ar neemt het
gebruik van jenever dientengevolge
toe, hetgeen als een groote schaduw
zyde van de accynsverhooging op
bier zou zyn te beschouwen.
Dc opbrengst van den bieraccynB
zelf wijst iutusschen over September
een vermeerdering met f 850,000 aan,
dank zy de verhoogde heffing.
Ook uit het geslacht is ruim
f200,000 meer binnen gekomen,
voornameiyk in verband met de
schaarschte aan varkens, hetgeen tot
een vermeerderd verbruik van het
duurdere rundvleesch leidt.
Een belangjyke vermeerdering valt
waar te nemen bij de zegel- en
registratierechten. De opbrongst van
eerstgenoemde steeg van 6 ton tot
een millioen, dio van laatstgenoemde
van f850,000 to: f 1,800,000.
Tegenover de reeks van vermeer
deringen staan een paar kleine ver
minderingen, behalve dan de groote
achteruitgang by invoerrechten en
loodsgolden, n.1. ten aanzien van
de successierechten en van de belas
ting op gouden eu zilveren voorwer
pen. By de successierechten bedraagt
de vermindering cog geen 2 ton
tegenover het hoogs cyfei van verleden
jaar. Bij den waarborg bedraagt de
achteruitgang ruim f 4,000 |7J
tegenover het recordcyfer van 1916
Dit ia in zooverre opmerkelyk, dat
dit de eerste achteruitgang in de
opbrengst van dit middel ls, sinds
Juli 1915.
Behalve de gewone middelen ont
ving de Schatkist iD September f2 47
(vorig jaar 1.61) millioen aan leenings
opcenten en f 20 26 millioen belas
tingen „in verband met de buiten
gewone omstandigheden". Hiervau
komt f 17.42 millioen op rekening
van de oorlogswinstbelasting. Sinds
.1 Januari hedroeg de opbrongst der
buitengewone heffingen f 158 59 mil
lioen, waaraan aan oorlogswinst be
laiting f 12121 millioen. De destyda
door Minister Treub als alleruiterste
beschouwde raming van f 100 millioen
ais opbrengst der oorlogswinstbelas
ting is thans dua reeds beiangryk
overschreden.
Uit de Verdedlgingsbelastlngen
(extra inkomsten- en vermogensbe
lastingen) is in do eerste 9 maanden
van 1917 f37,88 millioen ingekomen
en in het vorig jaar 4,09 millioen,
totaal derhalve tot dusverre by'na
f 41,5 millioen. Deze belastingen zul
len, zooals men west, gedurende S
jiar worden geheven. De totale op
brengst is var. regeering3zyde voor
deze geheele periode op ca. f100
millioen geschat.
In d8 eerste 9 maanden van dit
jaar ia uit de gewone middelen een
bate verkregen van f 172.86 millioen,
d.i. f 24.96 millioen meer dan verleden
jaar en f27 52 millioen meer daD
9/12 der ramiog. Hiervan komt f 1.40
millioen op rekening van bet nieuwe
statistiekreebt. De netto vermeerds
ring tegenover 1916 bedraagt der
halve by de gewone inkomsten f 23 5
millioen. Voor eeu zeer groot deel
ia deze vooruitgang echter oen gevolg
van belasting verhoogingen.
Dat het eindcyfer der vermeerdering
oiet nog hooger is geworden dan het
boveDgenoemde bedrag, ia dan ook
een gdvolg van het feit, dat enkele
andere middelen eea achteruitgang
aantoonen. Uit de leeningsopcenten
kwam in de eerste 9 maanden f 27 86
millioen binnen, dat is f 7.19 millioen
meer dan verleden Jaar. Nu niet alleen
de kosten onzer militaire, doch ook
die onzer economische verdediging
steeds hooger worden, zyn al deze
baten eebter niet voldoende, tot dek
king van bet steeds aangroeiende
tekort, getuigo het voorstel tot het
heffen van 150 opcenten op de Ter
dedigingsbelastingen.
Voor zoover de extra inkomsten
belasting betreft, zal by het aanne
men dior voorstellende extraheffing
b.v. op eon belastbaar inkomen vsd
f 4000 van f 88 stijgen tot f 82.50, bfl
f 10 000 van f 123 tot f 307.50, bu
f15 000 van f218 op fo42.50, etc.
(Hbl.)
Pensioenen en Birodlenst.
Naar „De Nederl." verneemt, ligt
het in de bedoeling, van den post-
cbéque- en girodienst gebruik te
maken voor het betalen van pensi
oenen. Wanneer gepensionneerdenna
de openlug van den dienst - die
waaracbynlykhalf Januari zal kunnen
plaats vindon een rekening-courant
by de posteryen nemen, zal hun pensi
oen daarop zonder kosten of moeiten
hunnerzijds kunnen worden byge-
schreveD. Van die byschr|ving zullen
zy telkens van het postkantoor be
richt. ontvangen, waarna zy o»er het
kuDnen beschikken. Naar ver
kieziug kunnen zy het dan ineens of
by gedeelten aan het postkantoor
halen, of zy kunnen bet weer tot bet
doen van betalingen op andere reke
ningen laten overschrijven. De telkens
terugkeerende gang naar den betaal
meester ton dan achterwege biyren.
Nederlandsche schepen onder
Engelsche vlag.
Onlangs werd gemeld, dat de Engel
sche regeering de Nederlandsche
stoomschepen „Antenor",„Elve",
„Keibergen", „Sarpedon", jVeenber-
gen" en „Veghtstroom" had gerequi-
reerd met een totalen inhoud van
byna 21,000 bruto tons.
„De Maasb." verneemt, in aanslui
ting daarop, dat nu ook de Neder
landsche stoomschepen „Eibergen"
(4767) bruto tons, „Rijnsbergen" (368)
en „übbergen" (1877), behoord heb
bende aan de N. V. Furness Scheep
vaart Maatschappy te Rotterdam,
onder Engelsche vlag zijn gebracht.
Reedera z|jn Furness Withey Co.
Ltd. te Londen.
Da Nederlandache vloot verliest
hiermede opnieuw 10,000 br. tons aan
scheepsruimte.
Ds opgaslagen voorraden In Amerika.
Londen, 19 Oct. De „Times" ver
neemt uit Washington, dat de re
geering ernstig overlegt welke houding
zy moot aannemen ten opzichte van
de groote voorraden staal, koper,
ziek, lood, aluminium, alkohol en
andere grondstoffen voor oorlogsdoel
einden, welke in Amerika door
agenten van of voor rekening van
neutrale firma's zyu opgeslagen. Uit
onderzoeken is gebleken, dat gewel
dige voorraden, misschien wel tot
een millioen ton, zyo opgeslagen door
Nederlandsche, Zweedsche, Noor-
weegscbe, Deensche en Spaansche
firma's en dat ook groote voorraden
worden vast gehouden voor Duitsche
ea O H. rekening, welke niet in be
slag zijn genomen. Al dit materiaal
wordt, boewei het voor onmiddeiyk
gebruik goreed is, van de markt
verwyderd gehouden en kan niet
worden uitgevoerd. Waarschynlijk
zal de regeering deze voorraden in
beslag nemen, daar meer dan ver
denking bestaat, dat zy in vele ge
vallen in werkelijkheid ?Jjn aange
kocht ten behoeve van den vyand.
Een liefdesdrama.
Een achtten jarige Jongeling te Wol-
vega, wiens meisje de verkeering
wenschto af te maken, maakte zich
da&rever ze# driftig, dat hy zelfmoord
pleegde. Hij stak zich eenme3inhet
hut blstf onmiddeliyk dood.
IJmsideB, 20 October. Hedennacht
kwam een Zeppelin uit Z.O. richting
boren de vlaachershaven te IJmuiden
en koerste over het Nonrdzeekai.-aal
en de sluizen in Noordeiyke richting
over de duinen. Door de militaire
posten werd op het luchtschip ge
schoten, oogenscbyniyk zonder tesul
Laat.
Washington (V.D.), 20 October. De
regeering der Yereenigde Staten
bs vestigt in een officieels nota het
besliste voornemen om Nederland en
de Scandinavische rijken ge&D hulp
te verleenen, Indien zy voortgaan de
Centralè Mogendheden te helpen door
uitvoer.
CORRESPONDENTIE.
Tot onzen spyt moesten wy eenige
artikelen, o.a. betnffeade het manifest
der soc.-dem.-Conferentie, en eeu
ingezonden stuk tot het volgend
nummer laten liggen.
MARINEBERICHTEN.
D» ofllclM-machlnlst der 2e kl. H.i>. MllUard
vau Hr. Ma. Noordorabant en clo officier niaulil-
nliit der 8e kl. J. Bolloma rau tir. Ui Kouiugin
Smraa rullen op 24 October 191? ven plaateiog
Tor Ritselen.
Opgave van overgeplaatste onderofficieren der
seemacht. Op 22 October I9l7eorgoanUi hrU ver
J O. A AndrlvKKun ven Br. lis. Heemakerck
uaax Hr. Ui. Wauhtechip Uellevoeiaiula. Op 2&
October 1917: opperechiUver S. GioUe van Hr.
Mn. W»chiaoblp Heiievuetsials near drtadlouao
telegrafle ie Ametordam.
ZeomlIlclenkuHtwachter L don He(Jer ls met
lngurig van 2) October 1917 bevoidoid tot kor-
poraaizeenilltclenkuatwactuerenmetdonzeirdoa
datum do landnloriuplichllRe kustwachters J.
H. Wels, A. C. Nieseu en J. Kaa(jk tot landstorm-
pllchtlg korporaal kust wachter.
MARKTBERICHTEN.
Alkuiaar, 19 Oct. 1917.
Fabrlekskaaa kleine 167.—, le soort commissie
fabrloksk. 1(7.—, kleine boerenkaas f67.—, com.
missie boerenkaas f (7.—.middelbare boerenkaas
f 67.-.
la soort Idam. fabr. f
Aangevoerd GOS atapels, wegende 860000 K.Q.
Qruanmnrkt. Aangevoerd 'H Eek. 8 zak mos-
terdaaad, 21 zak npmazlozaad.
VISSCHBRIJB6RICHTBN.
Aangebracht te Nleuwedlep
19 Oet. Door 24 korden: 10 tongen, per stuk
f 1.60; 10 middeltongen, per stuk f 1.- ïömind
kleine schol, per mand f 7 60 a f 8.- 24 mand
scharrel, per mand f 3.— a f 4
Su Oct. v/m. Door 2 korden2 mand kleine schol,
yer mand t 7.60; 4 mand scharren, per mand
Burgerlijke Stand v. Helder,
van 18 en 19 October 1917.
GETROUWDJ. Wyker en P. Bos
P. v. d. Plaat en G. C. Kamper J. P.
Gsbbard en N. Fleer.
BEVALLEN: J. de Vries—Visser,
d.W. G. van Apeldoorn—Ruum-
pol, z.
OVERLEOEN: J. A. de Jongb, 26
jaarP. Haic f, 47 jaarG. Hoitmg—
de Vries, 54 j -
Brandstoffen-Commissie Helder
Vanaf heden zyn ae pryzen van
brandstoffen voor de kleimndustrie
als volgt:
E.a. stukken
W.8.
Nootjes 4
R.a. fttrder
Anthraciet «oor
Zuiggasmotor 51.25
Dit z(jn slis Limburgse!)! kolen.
DE COMMISSIE.
per ton ff, 51.25
ii ii ii.St 25
ii ii ii 51.25
ii ii 45.25
Da Directeur Yan het LeveDsmid-
dolenbsdryf te Helder, verzoekt
opgavan van de voorraden,
aardappelen, rijat en vet, in
het bezit van particulieren.
Dese opgaven dienen uiterlijk Don
derdag 26 October aan het bureau
Keikgracht te zyn ingeleverd.
Het niet voldoen aan boveoataand
verzoek of hot geven van onjuiste
opgaven, zal worden beschouwd als
eoo poging om ODgeoorloofd voorraden
achter te houden, waarvan in beslag
name, ingevolge de Distributiewet
1916, het gevolg kan zyn, onvermin
derd de straffen door voornoemde wet
op deze overtreding gesteld.
Helder, 20 October 1917.
De Directeur van het
Leven8middelenbedryf,
A. G. A. VERSTEGEN.
De BURGEMEESTER van HELDER
brengt ter kennis, dat
de verkoop, de aflevering en bet
vervoer van Stijfsel in hoeveelheden
van 5K.G.en daarboven!* verboden.
Van het verbod kan op daartoe
strekkend verzoek de Minister van
Landbouw, Nyverheid en Handel ont
hulling verleenen.
Ieder, die styfsel, anders dan voor
gebruik voor hemzelf of zyn gezin
in voorraad heeft, is gehouden onver
wijld, doch uiterlijk 22 October aan het
Lvvansmiddelenbodxyf mededeehng te
doen vaa hoeveelheid en aard der
partyen welke by in voorraad heeft,
zoomede van de plaats waar deze
styisel zich bevindt.
De opgaven zullen moeten worden
gedaan, door allen die styfsel als
bovenbedoeld onder zien hebbea, on
verschillig of zy eigenaars zyo of niet.
Do Burgemeester voornoemd:
W. HOUWING.
Helder, 20 October 1917.
De BURGEMEESTER van HELDER
waarschuwt met nadruk de betrokken
viachventera, dat allo Schol, in de
maat van 20-35 cM., tegen de
vastgestelde maximumprijzen
moet worden verkocht.
Overtredlog vaademaximumpryzen
heeft tengevolge, de straf daarop door
de distributiewet gesteld, benevens
uitsluiting van het ontvangen van
Regeeringsviseh.
Da Burgemeester voornoemd,
W. HOÜWING.
Helder, 20 October 1917.
