COURANTI
GEMEENTERAAD VAN NEEDER,
No. 4849
DONDERDAG 1 NOVEMBER 1917
45® JAARGANG
Uitgever; C. DE BOER Jr., Helder.
Oplaag 6250 ex.
Abonnementsprijs: In de stad f 0.85, per post f 1.10.
Losse ex. 21cent.
Wegens de toekenning van
duurtetoeslag aan ons per
soneel en door een nieuwe
belangrijke verhooging van
den paplerprljs, zijn wij ge
noodzaakt, met Ingang van
heden de prijs van de losse
exemplaren van ons blad te
stellenlop]
3 cent,*)
terwlJI',op\ALLE advertentlön
en reclames, een oorlogstoe
slag zal worden geheven van
10 procent.
(Met 1 Januari a.s. meet ie
ab onnementsprijs eveneens
teorden verhoogd).
Adm. Heldersche Courant.
DE OORLOG.
De legerberlchten
ven 29 en 30 October.
SI Octobe
Het Offensief der Centralen
aan de Isonzo.
Udiue, het belangrijke Bpoorweg
knooppunt is door do Centralen bezet.
Da verdedigingswerken, rond de
het hoofdkwartier van generaal
Cadorna, aangelegd, hebben den storm
niet kunnen doorstaan.
Von Mackenssn, wiens taaie vast
houdendheid op het stuk van achter
volgingen in Sorvie en Ro9menië
afdoende gebleken is, houdt ook nu
de scherpe vervolgiag gaande.
Ook bet Karicthiscbe front der
Italianen is nu iu wanorde gebracht.
Hier hebben de OostenrQksche troepen
oveneens Italiaansch grondgebied be
treden.
Iu, het uitgestrekte vestingstelsel
van Cemona ten W. van Flitsch
werd reeds 28 October de eerste bres
geslagen door de vermeestering van
do pantser werken op den Monte Lane.
Iu alle haast trekken thans de
Italianen terug op do Tagliamento-
rivier. Deze 170 K.M. lange rivier
ontspringt op den Monte Cridola(W.
van Pieve do Cadore) en loopt dan
tot aan Venzone in Oostelijke richting.
Hier buigt z(j zich met een scherpe
bocht naar het Z. en stroomt de
provincie Udir.e in twee hellten
doelend naar de Adriatische zee.
Dj monding van de rivier ligt in
rechte lijn gemeten ongeveer 40 K.M.
van Venetië.
Het is nu maar de vraag of de
Italianen tijd gono9g zullen hebben
om over de rivier te trekken zonder
daarbij door den vijand gehinderd te
worden.
Voor zoover dit de bovenloop der
rivier betreft, waarheen de Centralen
volgens het Duitsche bericht
reeds oprukten, zal dit misschien nog
gelukken. Wat echter de troepen aan
gaat die van de zeekust tot benoorden
Udine op den terugtocht zijn, zal dit
wel bezwaren met zich brengen.
De Tagüamento toch iszear gezwollen.
Udme, dat reeds door de Centralen
bezet is, ligt op een goede 20 K.M.
afitand van de rivier. Het moge waar
zijn, dat een geslagen leger ónge
looflgksnol marchesrt, de geschiedenis
van dezen oorlog bewast, dat de
achtervolgers dat óók kunnen.
Het Italiaansche communiqué van
den SOsten meldt, dat de opmarscb
der Buiiacbers vertraagd werd, door
den tegenstand der dekkings detacbe
meuten. Kunnen deze inderdaad den
vooruitrukkenden vijand voldoende
tegenhouden, dan laat bet zich aan
zien, dat de Tagliamento het nieuwe
front zal aaDgeven.
Al zijn ook eenige Italiaansche
legeis uit elkaar geslagen, dan be-
teekent dit nog niet dat de weer
standskracht gebroken is.
Voer een groot deel zal dit af
hangen van de hulp der bondgenooten,
en of deze op tijd en in afdoende mate
kan worden verleend. Voor Servië on
Romeni* kwam zij te laat en was zij
onvoldoende. De verondei stelling ligt
evenwel voor de band, dat men er
thans wel beter voor zal zorgen.
De meest afdoende hulp zou be
slaan in een buitengewoon krachtige
actie aan het Westelijk front. Voor
een expeditie naar het Italiaansche
gevechtsterrein zal de t^d wel ont
breken, terwijl zij, indien zij nu reeds
gezonden kou worden, toch te zwak
zou zlju om de krijgskans te doen
keeren.
Het Duitscbe bericht betreffende
de operaties aan het W e t e 1 (j k
front, meldt op verschillende punten
weder toenemend artillerievuur. Dins
dagmorgen gingen de Kogelschen ten
Noorden van den spoorweg Yperen—
Rousselaere weder tot den aanval
over, waarbij vorderingen gemaakt
werden. Volgens hel Duitsche leger-
bericht werden forsche aanvallen on
dernomen op Passcbendaele en b(j
Gheluvelt. Na aanvankelijk succes
werden de Eogelacben evenwel weder
teiuggeworpen.
A De Duitscbers slaagden er daaren
tegen in op der. rechter Maas oever,
na krachtige artillerievoorbereiding,
1200 M. der Fransche loopgraven
benoorden Bezonvaux te vermeeste
ren. Bes nachts werden vier tegen
aanvallen van den vijand afgeslagen.
200 man werden gevangen genomen.
Op den kam van Cauriëres werden
eenige stukken loopgraaf door de
Franschen genomen.
De duikbootenoorlog.
Een inzender in de Daily Mail
schrijft
U vraagt, wie de Noorzee be-
heerscht? Het antwoord ia waar
schijnlijk: de duikkrui36r, de Tauch-
kreuzjr, zooale de Duitschers hem
noemen. De Aoierikaaosche bladen
hebben vol gestaau met beschrijvin
gen van de grooto 5000 touaduik-
booten, die Duitschland bouwt; ze
zijn zwaar gepintaard en zwaar ge
wapend nut bano'inea van 15 cM
en, naar verluidt, bouwt Duitschlaca
ook duikkruiser# vau 6030 en 8000
too, die met kauonnen van 20 cM.
gewapend zijo. Blijkbaar zijn torpedo
jagers geen partuur voor zulke oDd
zeesche dreadcoughts en waarschijn
lijk waren bet een paar duikkruisers,
die ons Noordzao konvooi naar den
kelder hebben géfoodeu.
Deze kruisers hebben, naar men
zegt, een on'zagHjker. radius van
ac'ie, zoodat zij de zeven zeeën kunnen
bevaren en naar goeddunken, kunnen
vechten en in den grond boren zonder
een spoor achter te laten. Blijkbaar
treedt bet duikbootgevaar nu in zijn
derde en gevaarlijkste fazo.
Naar het Duitsche bericht aangeeft
werd in het Noordelijk deel vau het
versperde gebied 15 000 bruto ton
scheepsruimte vernietigd.
Luchtaanval op Engeland.
Maandagnacht hebben een aantal
Duitsche vliegtuigen getracht een aan
val te doen op de Zuidoostelijke graaf
schappen. EDgelsche vliegtuigen ste
gen op en de kanonnon en zoeklichten
kwamen in actie. Aan geen van de
vijandelijke vliegtuigen gelukte het
buiten verdedigingswerken te pas
seeren.
De Kabinetscrisis In Italië.
Naar uit Rome wordt gemeld haeft
de Koning Dinsdagmorgen Orlando
ontvangen ea met de samenstelling
van een kabinet belast. Na zich nier
mee te hebben vereenlgd legde Orlaudo
dadelijk den eed als voorzitter vau
dea ministerraad af.
Orlando was minister van binuen-
Ühdache zaken ia bet kabinet Boielii
De Kanselierscrisis In
Uuitschland.
Yolge- s een bericht uit Berlijn z|jn
i besprekingen van den naar Berlijo
ontboden graaf Hertling met de leiders
der partijen nog niet afgeloopen, zoo
dat het nog allerminst vaststaat, dat
hij werkelijk rijkskanselier wordt.
Slechts ia het nu een uitgemaakte
zaak, dat dr. Michaelis heengaat en
den B3iersch9n min:ster presi Jent bei
ambt is aangeboden.
Hertling heeft zich niet alleen met
leiders dor meerderheidspartijen on
derhouden. Daarnaast wisselen de
Rijksdagpartijen onderling van go
dachten.
Uit Engeland.
Een credlet van 400 millloen
pond sterling.
Bij de indiening van een crediet-
aanvraag van 400 mtllioen, op Dins
dag j 1., zeide minister Bonar Law,
dat deze gelden voldoende zouden zijn
tot in do eerste week van Januari.
Vrn hst b9gin van het floancieele
jaar tot 29 Oct. hebben do dagel(jk-
ache uitgaven gemiddeld bedragen
6 648.000, 1.287.030 meer dan de
raming. Deze vermeerdering moot als
volgt worden verdeeld: voor leger en
vloot 590.000, verschillende diens .en
306.000, voorschotten aan de ge
allieerden on de donrinioos 841.000.
Bonar Law verheugde zich van de
gelegenheid gebruik te kunnen maken,
om mede te deelen boe erkentelijk
niet alleen de Britscbe, maar alle
geallieerde regeeringen waren voor
de hulp der Ver. Staten bij het fl aan
eieren der aankoopan in dat land. Het
was een publiek geheim, dat vóó;
Amerika's deelnemen aan den oorlog
het financieren der aankoopen aldaar
en de quaestie van den wisselkoers
niet alleen ernstige, maar naar zijn
meoniug zelfs onoplosbare problemen
waren.
Bonar Law gaf vervolgens eenige
cijfers, aantoonende, dat de totale
uitgaven gedurende het laatste oor
logshalfjaar 43$ mtllioen pond of
239,000 per dag meer bedragen
hebben dan de raming.
Ten opzichte van bet denkbeeld,
dat meer geld moet worden getrokken
uit ds belastingen, verklaarde b(j, naar
aanleiding van do grooto toename der
uitgaven ernstig te hebben overwogen,
of een suppletoire begtootiDg al of
niet moest worden ingediend, om
daarin te voorzien, maar na rijp be
raad was bij tot het besluit gekomen,
dat een suppletoire begrooting op dit
oogenblik niet billijk of in het belang
van het land was.
Wat de onproductcve uitgaven be
treft, die 48$ millioen meer bedroegen
dan de ramiDg, dit verschil komt
bijna geheel op rekening van het toe
nemen der uitgaven van het mini
sterie van oorlog ruet 39 millioeD,
zoodat dus 4$ millioen overblijft,die
vrijwel gelijkelijk moeten worden
verdeeld tusscben munitii en vloot.
Het crediet van 403 millioen pond
werd met algemeene Bttmmen goed
gekeurd.
PLAATSELIJK NIEUWS.
Wintarconcart Stafmuziekcorps.
Daar is een tijd geweest dat de
Wrnterconcerten van bet stafmuziek
corps der K.N.W. zeer schaarsch
bezocht werden, 't Was jammer, want
werkelijk de prestaties van bet corps
verdienen meer dan gewone belang
stelling. Wij mochten ons zei ven wel
eens afvragen of wij wel genoeg
waatdeeren het bezitten vaD zulk
een corps, dat toch aan do hoogste
eitcben voldoet. Dat waren onze ge
dachten toen we Dinsdag opgingen
naar het eerste winterconcert in
Tivoli.
Doch ziet, 't is veranderd. Het aan
tal belangstellenden, bewonder&aia
mogen wij zeggen, waa dien avond
groot. Een uitgezocht programma,
dat zelfs den leek op muzikaal gebied
in verrukkiug brengt.
Met eeu Schotschen marsch naar
een populaire wyze werd geopend,
waarna we de eigenaardige Ou verture
Hamlet van Niels Gade te genieten
kregen. Prachtig waa ook de sym
phoDio G. dur vau Jos Haydn. Bij
de menuet dachten we zoo, dat 't
ons niets zou verwonderd hebben,
als de vleugeldeuren waren openga-
gaan en deftige kortgebroekte en
witgepruikte heeren ;n bevallige
houding hunoe dames hadden bin
nengelaid om op de maat der muziek
den ouden, stangen menuet die zoo
gehevl verschilt van onze tegenwoor
dtje ietwat wilde dansen, uit te
voerc-n. Na 't derde" nummer trad de
heer Lsswens Laar voren om den
beer Haz .broek en zijn kranig koor
te huldigen ooi hunne prestaties.
Namens het comité voor ds winter-
concerten uit de burgerij braebt hij
daük dat zU thans ook in de gelegen
heid werd gesteld om hier aan Hol
lauds noordpunt, waar men slechts
na een grooto reis in de gelegenheid
is echte scboone muziek, waaraan
hooge ©lachen gesteld worden te
hooien, t.u ook van de prestaties van
onze stafmuziek te genieten. Aan
de muziekcommiuie c-u vooral aaa
kapitein Vau Wely, die dit baddtn
bewerkt, braebt hij daarvoor hulde.
Hij sprak de hoop uit dildo burgera
bot op prijs zouden stellen en pro
paganda zouden maken, opdat nog
meerderen zich als abonnó zouden
opgeven.
Tot don directeur den heer Haze
broek richtte bij daarop zeer waar-
dorrende woorden. Fanfares cu ap
plaui getuigden vau instemming met
deze woorden.
Na de pauze volgden nog een drie
tal stukken. Voo.-al het laatsteSuite
de concert L'Arléiienne vau Bizet,
met ziju eigenaardig uaisono bfgiu
6u zijn carillon, vonden we heerlijk.
Wij ziju or van overtuigd dot de
Winterc mcerten grooto belangstelling
ea waardeering zullen biy zen trekkc-c
omdat zij aan de h-iogete eischenop
muzikaal gebied voldoen.
- In de week van 24-31 Octobsr
slaagden te Amsterdam voor do gym-
nasliekakte voor vak j de volgende
kweütelicgen van het oudste studie
jaar der Rijks-Normaallesscii, alhier,
n.1. do dames H. Prass, A. Maas, M.
Duiuker, D. Verheijs, Pn. Swart, N.
Dunk, C. Warner, C. Westers en R.
Zon tu de heerenA. do Broekert,
J. Mul, L. Smelick, W. Nieman en
J. Wessel.
De gf mnastiekl-jeraar b(j deze lessen
is de b6er F. C. H. Schlahmilch.
BINNENLAND.
Nederland - Amerika.
Volg-na eeo barichtin .Dj Telegr."
te 'aG.a»'oaba;e eoa telegram
onl vangen hel Amarikaansche
departement vaa Buitenlandsche
Zaken, waariu wurd medegedeeld,
dat de oude: handelingen met de
Nederlandsche commissie een bevredi
gender verloop naman, dan onlangs
viel te verwachten.
Onze scheepvaart.
De Zondagavond uitgevaren Neder-
landscbe schepso, welke in Engelsch
convooi zouden varen en sindsdien
voorgaat* gelegen hebben, zijn weder
den Watorweg binnengeloopen.
Misbruik der Naderlandsche vlag.
De .Duutscher Nucbrichien Dienst"
te VGraven^ga is gemachtigd bet
navolgende uit gezaghebbende Duit
sche bron mede to deelen
Op grond van een door de auto
riteiten ingesteld onderzoek is thans
vastgesteld, dat op 26 Augustus j 1.
iu de nabijheid van het lichtschip
Noord Hiuder een ergerlijk misbruik
der Nederlandiche vlag heeft plaats
gehad. Op genoemden datum bevond
zich to 6 uur voormiddag eon Duitsche
duikboot iu de nabijheid van het
lichtschip. Men merkte aldaar een
kleine stoomboot op, die een groote
Nederlandsche vlag in top had, en
van de Nederlandsche neutraliteits-
kenraerken was voorzien. Be weers
gesteldheid liet echter nipt toe een
twecdo vlag, die op den voormast
wapperde, nau wkeurig waar te nemen.
De duikboot naderde in verband
hiermede het schip, dat. echter daarop
den steven wendde, in verband
waarmede de duikboot zich onder
warer begaf. Aangezien deze haar
waarnemingen wenschte voort te
zetten, verscheen zij na korten tijd
wedtr aan de oppervlakte, doch
tengevolge der eigenaardige tn&ceu
vres die het schip maakte, waren
verdere observaties onmogelijk.
De duikbootkapiteiu aebtte het
weliswaar zeer onwaarschijnlijk dat
de betreffende stoomboot een der
veize.-gingsicbupeu van her Noord
HiLdfrlichtschip was, aangezien deze
slechts Uet Donderdags varen. Ander
zijds vertoonde hst «chip echter ce
kenmerken die de Nederlandsen»
Regeering voor do betrok kon ver-
irgiugsschepen hetfc vastgesteld en
op de overweging, dut wellicht één
dezer schepen bi) uitzondering op
Zondag was uitgevaren, werd be
sloten bet vaartuig verder ongemoeid
le laten.
Da duikbootkapitein oordeelde hst
voorval van voldoende beteekonis om
er rapport over uit le brengen, en bij
Informatie te gezaghebbender plaats
thans gebleken, dat de beide
Nederlandsche verzorgiogsschepsn
zich op den bewusten dag in de haven
van Vlissiugen bevonden.
Het laat derhalve geen twijfel dat
de betreffeude duikboot op dit-n datum
in de nabijheid van het Noord-Hinder-
lichtschip een duikbootval heelt
waargenomen, die aldaar manoeu-
vreeide en misbruik maakte van do
kenteekenen der Naderlandsche vor-
zorgiogtvaai tuigen.
Waar hieruit blijkt, dat Duitsch-
land* tegenstanders de ter zake mol
de Nederlandsche regeering overeen
gekomen kenteekenen kennen en
zelfs niet aa;zelen ueze voor hunne
oorlogsdoeleiaden te gobruiken, wordt
bet, voor du Duitsche autoriteiten
uitermate moeilijk, do veiligheid der
betrokken verzorgiugssehepan nog.l
verder te waarborgen, aangezien de
verondei8telltng voor de band ligt,
dat men er niet voor zal terugdeinzen
deze schandelijke praktijken ook in
de toekomst voort te zetten".
Advertentlén 10 cent per regel.
Mcdjdeelir.g van Burgemeester en
Wet ouders betreffende de onderlinge
verdealiog hunner werkzaamheden.
(Huid. Couiant 18 Oct.)
Ean en ander voor kennisgeving
aangenomen.
Thee en koffis.
Gtdurend® hot t(jd vak, aanvangende
1 November en eindigende op 15
November zal door detaillisten aan
verbruikers mogen worden afgele vord:
op bon No. 3 eoner thee en koffie
ksart 0.05 K.G. (balf ons) the»; cp
boii No. 4 eener thae- en koffiekai.rt
0.05 K.G. (half ons; koffie
Gedurende het tijd ruk, aanvangende
16 November nn eindigende op 83
November zal door detaillisten aan
verbruikers mogen worden afgeleverd:
op bon No. 6 eenor thee en koffle-
kaart O.Oo K.G. (half ons) thee; op
bon No. 6 «ener thee- en koffiakaart
0.1 K.G. («en ons) koffie.
Distributie van Peulvruchten.
In antwoord op een telegram hem
door de centrale commissie uit de
arbeidtisbeweging voor de levci.s
middelen voorziening gezoüden, inzake
ruimere verstrekking van peulvruch
ten eu aardappelen, deelde de minister
Postbuma der commissie mede, dat
met de distributie der peulvruchten
6 November wordt aangovaugeu, en
dat het rantsoen dubbel zoo hoog
zal zijn als dal van 't vorige jaar.
Vetkaarsen.
Da Mm. vau Lindb. heeft den
maximumprijs voor vetkaarsen in
den kleinhandólpriis vastgesteld op
f2.— psr KG.
Mosselen en spiering.
Evenals het vorig jiir zal door hot
C-jntraal Bureau voor den afzet van
Vissche.'ü producteu getracht worden
bet gebruik vau moasilon meer in
gang te doen vinden.
Voor alle Levensmiddelen Bureaux
en Gcmeontebeaiuten zullen moueleu
schikbaar worden gesteld en iedere
Gemeente zal bij aanvraag eeu aantal
recepten van hat Cantmal Bureau
kunnen ontvangen voor de propa
ganda.
Rvap-, sla-, boter- en bakolie zija
scbaarscb en duur. Rekening houdend?
met deze omstandigheid zal het Cen
traal Bureau ook beschikbaar stellen
gerookte spiering, welke nis zsor
smakelijk en voedzaam kan worden
aanbiYoleD. Gerookte spiering kau
zonder verdere toebjreidirg worden
genuttigd, zoolat brandstof en olie
geheel worden uitgespaard. Dó prijs
zal 25 h 30 cents psr pond bsdragen.
Dó gerookte spiering zal waarschijn
lijk reeds de volgende week verkrijg
baa--worden gesteld.
Hst ongeluk met ds
Haarlemtcha tram.
Het is der politio te S!otord(jk ten
slotto toch gelukt de idealiteit vas'.
te stollen van de vrouw, die Maandag
avond b(j het tramong«luk om het
leven is gekomen. Het, slachtoffer
blijkt te zija do 36j*rlgu Mam
Schrama, u.t Amsterdam, waar zij
b(j een geneesheer de huishouding
waarnam.
Een truc.
Men deelt aan de ,N. R. Ct." mede
Voor oenige dagen vervoegden zich
ton huize van J., te Kicroy, een
Belgischs gemeente opkorten afstand
van do Nederlandsche grens, tw.e
vloeiend Franscb sprekende heeren,
die voorgaven uit Daiieche krijgigt-
vangenschap ontvluchte Franschó
officieren te ziju. Zij riepen de hulp
van J. in bij bun ontvluchting over
de Nedefiacdscbe grens en boden
daarvoor 4300 Dank als belooning
aan. J. nam dit aanbod aan. Baar
evenwel de gelegenheid tot ontvluch
ting nog nist gunstig was, zouden
dj officieren zich nog eenigen t(jl
ten huiza vau J. verborgen moeten
houden. Daartoe werd hun een ge
heime schuilplaats aaugewezen, waar
nog een tiental Jange B-dgou de ge
legenheid tot ontvluchting afwacht
ten. Door do dochter des huizei op
deze plaats aangebracht, ontpopten
belde officieren zich al* Duitsche
officieren en namen de hun vrijheid
nabij zij ode B*lgen, alsmede J. en
zijn dochter, gehangen.
Deze truc der Duitscher* werd
toagepait, omdat, vermoedelijk ten
gevolge vaa verraad, dn familie J.
verdacht werd, op gereg«!de tijden
haar medewerking te vorleenen bij
de ontvluchting van dien&tplichtige
Bolgeu eu daarvoor die geheime
schuilplaats in baar woning had g-v
maakt.
Vader eo dochter zijn naar Brussel
o rergêbracht.
Ontslag Qemasnta-vrosdvrouw.
Verzoek van m«j. M Pillek*.# om
eervol ontslag als Gemeente vroed
vrouw mc-t ingang van 1 Januari 1918.
Hieromtrent is een andr-r aar s
ingekomen, verzoekende het ter vol
ontslag als niet gedaan te beschouwen,
Da heer Zander hoeft eehoord,
dat mejuffrouw Frllekes niettemin
blijft doursolliciteóren, dus dat zty de
gemoerde gebruikt om zoolang eone
betrekkiag te hebben. Deze sollicitatie
is niet doo-gegaou omdat adressant©
geen© woning kon vinden.
Da Voorzitter vindt in de
handelwijze nföts to laken.
Commissie Gemeente-Ziekenhuis,
Adres van B. van Uiteren, eervol
ontslag verzoekende al#| lid vau de
Commissie van Bijstand voor h*t.
Gemeente-Ziekenhuis.
Eervol verleend.
Subsidie Heldersche Wijkverpleging.
Adres van het Bestuur d«i Helder
scbo Wijkverpleging houdende ver
zoek om toekenning voor 1917 van
het gewone subsidie groot f 300.
De heer Biersteker vraagt
wat er waar is van de fusie dezer
vereeniging mul. het Witte Kruis" 't
Dó heer be Ven erkent de juist
heid van die bewering. Het ,Witto
Kruis" zal met 1 Januari n. s. de
wijkverpleging voortzetten. Het thans
te verleeneo subsidia komt dan aan
dio vereeniging. Iu ieder geval,i* dit
pas met Januari en d<*ze subsidie is
voor 1917.
De beer Adriaanse vraagt hoe
hot komt, dat eerst thans dit prae-
advies ter tafel komt, daar do subsidie
aanvrage al 25 Juli was ingekomen,
De Voorzitter zegt, dat aan
vankelijk aan het Coilego ontgaan
v/as, dat de aanvrage over 1917 liop.
Vandaar dat het verzoek bij de stukken
der begrooting voor 1918 was gelegd.
Dó aanvrage wordt verleend.
Verordsning Commissie van Bijstand.
Voorsteltot vaststelling eenc-r
Verordening regelende dó sameDttel-
ling en werkkring dor vaste reut da
commi8siea als bedoeld in art. 54
der Gemeentewet.
Held. Crt. 25 Oct.
van Dinsdag 30 Octobsr 1917.
Afwezig de heeren Spruit en Van
Neck.
Dj notulen van 3 en 11 October
worden go dgekt-urd en vastgesteld.
Ingekomen stukken sn mededeelingen.
Kennisgeving van GeJ. Staten dat
b(j K. B. van 14 September 1917
no. 68, aan deze gemeeutu nader tot
1 September 1922 vrfistellicg is ver
leend van de verplichting tot op
richtlog eener burgerdagtcbool.
Goedkeuring op:
a. Het 7e Kohier van Schoolgeld-
heffiog, dienst 1917.
b. Het Riadsbeeluit van 8 Oct. 1917
tot den aankoop van ongeveer 500 M'.
grond ten behoeve van dun school
bouw aan den Doggersva&rt.
c. Het Raadsbesluit tot aankoop
van grond t/o. de Da Ruytorstraat.
Ontvaugstbericht van Ged. Staten
van de Verordening op het pellen,
koken en zouten van mosselen cn
garnalen. x
Dj heer Van Breda vraagt, nu
zooveel vaste raadscommissies
worden benoemd, ook eene commissie
voor de flash'iöj in hot leven te
roepen. Al ?roeger heeft epr. gevraagd
raar eenc con:missie vaa beioep voor
dan hoofdel(jkén omslag. D.u zou
thans tegelijk kunnen worden inge
stel); bezwaar kan er niet tegen zrtn
in ter behandeling van reclames
itwpaart het veel moeite.
Da heer Biersteker meent,
dat de vaste samenstelling van 5 leden
van elke commisjia wul eens bezwaar
opleveit. Er zijn ook commissies,
waarvoor het niet zoo gemakkelijk
is 5 ledon te vinden, li bet niet
beier tc zeggen .hoogstens 5 leden"
vraagt spr. Spr. beeft echter geeD
oiincipieel bezwaar legen dezu
egeliug.
Da Voorzitter vindt uniformi
teit geweusebt. De instelling van eene
commissie voor fiiautiën za! spr.
overwegen.
Zb.s. aangenomen.
Orsrasnkomst gemeentelijke Credletbank.
Voorstel oui met de Gemeentelijke
Credietb3Uk te '«Gravenhage eene
overeenkomst taan te gaan in zake
hot opnemen en uittrekken van
gelden. Held. Crt. 27 Oct.
Da heer Biersteker vraagt of
en W. overtuigd z(jo, dat de thans
voorgestelde wijze d« voordeeligsto
is. Is er niet nog te informeerea bij
andere bankinstellingen of man nog
gunstiger voorwaarden kan bedingen?
De heer G r u n w a I d antwoordt,
dat B. en W. in hun toelichtiog dui
delijk hebben uiteangezet, dat in deze
het voordeel aan de gemeente ia. Dj
gemeente beeft eenu som gestort,
waardoor zij aandeelhoudster is ge
worden ki de Bank. Aldus kan zij op
de goedkoopste manier geld brijgvn,
daarvoor zlju dan gkec zegels noodig,
terwijl anders steeds op prolongatie
moet woruun genomen eu voor enkele
dagen kleine rente moot worden be
taald. Bovendien is door deze regeling
bet risico voor do compfabeloambto
naren minder groot, zoodat eventueel
nret kleiner bot gsielliogeu kan worden
volstaan. De Nationale Bank ie feitelijk
weer een onderdeel van de Rotter
Bank. I
.Dó he=r Biersteker repliceert. Ds
bevr Grunwald vertélt r.u wsl apodic
tisch, dat w« eigenlijk dankbaar mogen
zijn dat dezo Bank ©r is. Maar op du
vraag of er geen goedkoopere gele
genheid is en waarom niet, heeft spr.
geen antwoord gekregen. Gold weg-
brengoo kan men ten allen tijde.
Dj Voorzitter: De claueulo in
de toelichtiDg, dat bet karakter dor
Gemeentelijke Credietbank als in
stelling vau de Vereeniging van
Nederlandsche gemeenten en de wijze
waarop zij onder toezicht van du ge
meenten zei ven wordt beheerd, naar
de meening van B. en W. het eischen
van een zekerheidstelling overbodig
maken, is in deze het zwaartepunt
geweest voor B. ea W.
De heer Adriaanso vindt het
vreemd, dat eene gemeente geen
nadere zekerheidsstelliDg zou behoe
ven. Als de gemeente in debat staat
is deze regeling vootdeelig, in het
omgekeerde geval is het laug niet de
hoogste rente, die wordt uitgekeerd.
De Voorzitter zegt, dat het
niet voor zal komen, dat de gemeente
in credit slaat.
De heer Adriaanse meent,dat
er toch voorwaarden gesteld worden
bv. h|j opname van een bedrag van
f 25,000. Mon heeft dan eeu promesse
noodig, en steeds is gezegd, dat de
gemeenten bij geen enkele ertdiet
instelling kunnen komen als ze geen
zekerheid geven.
De heer Grunwald repliceert
en handhaaft zijne .vorige meening.
Na eecigo re on dupliek wordt het
voorstel aangenomen.
Roolsn van boomsn.
Nader voorstel tot het rooien van
booinen. Hierbij f* overgelegd het
rapport van den tuiuarchict L. A.
Sp.tt ger te Haarlem.
(Held. Crt. 25 en 27 Oct.)
Hieromtrent is nog ingekomen een
verzoekschrift van ineuzcteneD, be
vattende omsttfoka 675 handteeke-
n'ngen, vragende om niet tot rooien
der boomen te willen overgaan.
Don hoer Van Breda doet het
genoegen, dat weder eon tweede adres
mot zooveel handteekeningeu
ingekomen. Het rapport van den
tuinarchitect bevredigt apr. evenmin.
We komen nu van den regen in den
drop.
Het wordt een executie op langen
termijn. Spr. zou het wenschoiijk
achten, waar zooveel bewoners vóór
het behoud der boomen zijn, beide
rapporten maar naast zich neer te
leggen. Dat de boomen in slechten
toestand zijn, beteokunt nibt, dat ze
plecht zija, alleen maar, dat ze slecht
zijn onderhouden. De jongste storm
bewees wel, dat de boomen nog niet
zoo slecht ziju. Spr. dringt aan op
het meer deskundig snoeien cn be
handelen der boomen. Zij zijn niet
op tijd on niet deskundig gesnoeid.
Aldus zullou we vrij wat, meer be
reiken on we behouden de boomen.
Do Voorzitter antwoordt, dat
bet rapport zegt, dat de toestand
zeer sltcht is longe.olg'e van vroegere
slechte behandeling. Snoeien etc. helpt
nu niet meer. Spr. stelt voor punts
gewijze te stemmsii over bet nieuwe
voorstel. M
zaak wordt afgewezen. Kunnen B. en
W. dit niet terugnemen on opnieuw
onderzosken, vraagt spr. Wat koa'.
zoo'n tent on waar moet zij staan
Laat men in dit opzicht eons overleg
plegen met plaatselijke muziek-ver
eenigingen.
Bs Voorzitter: In het advies
staat, iat de zaak onder de aandacht
blijft van het Collego. Op huloogen
blik echter word: afwijzend geadvi
seerd. Destijds hebben we eens een©
kostenraming gehad, die beliep een
f8000—, misschien is hot thans wel
f5000.—Want we dlonen dan iet»
behoorlijks te hebben voor eene stad
van de grootte van deD Heldor.
•e hoer Blorstoker merkt op,
dat "dit niet het eerst© verzoek is om
©ene tent. Bjj de begrootiDg voor
1916 ia er ook over gciprokeu, toc:>
ia de zaak wegon» do HjdBomstacdig-
heden afgestemd. Die tijdsomstandig
heden zullen we echter nog lang
houdeD, voor het weder goedkoopor
wordt gaan er nog jaren mee b?e>
Spr. handhaaft z{)n voorste', óm do
zaak in nadere overweging t« nemen.
Be Voorzitter zegt nader©
overweging toe. Het vooretel wotdt
aangehouden.
Roudvraag.
De heer Van Breda vraagt
of er een adres is ingekomen
vau garnalen- en mossolenpnllors
inzako het verbod van huisar
beid? De Voorzittor bevestigt
dit. Dit adres is heden iDgokomen
en strekt de verordening te doen
intrekken-
Dé heer Adriaanse vraagt wan
neer het gem. verslag 1916 verschijnt.
Spr. zou dit gaarne bjj de begroot log
1918 zien overgelegd. Zal worden
onderzoebt.
De heer Over do Linden merkt
op, dat de heer Van Breda voorstelde
het rapport naast zich ueer te loggen.
Dat vooretel gaat dus verder.
In stemming komt nu bet voorstel
er. W. Het wordt aangenomen
met 14 tegen 4 atemmea en 1 out
houding. Tegen do hoeren Van Breda,
Bok, Over de Linden, buiten stem
tning de heer Van litr Veer. Hior-
m?de is hot voorstel-Van Breda ver
worpen.
Ia stemming komen nu achtereen
volgens de verschillende ondurdeelen
van het voorstel B. on W. 42 boomen
langs de Hoofdgracht van Paleiaatoog
tot Lnuisesteeg. 88 boomen langs*
de Weslstraat van Hoofdgracht tot
Scbipperseieeg. 18 boomen langs
de Weststraat van Werfpoort tot
Nieuwe Kerkplein, en 21 boomen
langs Weststraat van huisnummer
106 lot Zuidstraat. - Iu dezolfde
stemmenverfiouding wordt tot rooien
besloten.
B(j de 22 boomen aan de Zuidstraat
voor Hr. Ms. ,Emma" geeft de heer
Poll iu o/erweging daarvoor ge»oe
ander© boomen neer te zatten. Gazien
het rapport, dat de hoornen aldaar
veel te lijden hebben van het verkeer
en tallooze malen zfia gewond door
karren etc., zullen nieuwe beplan
tingen moeilijk aankomen.
De V o o r z i 11 e r zal deze kwestie
bij de beplanting, die thans niet aan
de orde is, overwegen.
D: overige clauiules van het
voorstel worden vervolgens uangs-
nomen in dezelfle vurhouiiog alt de
•orige, nl. 14 tegen 4 stemmen.
Gemeentelijke Credletbsnk.
Voorstel om nog voor f 10.000.-
dee! te nomen in het aaudeelen-
kapitaal der Góm*enlel{jke Crediet
bank. Aangenomen.
Muziektent.
Adres van de muziekverenigingen
Helders Hirmoaiekapal",WiDnubit"
n de Arbeidersmuziekvereeniging
Helder", houdende verzoek van
gemeentewege een muziektent te
doen bouwen, met ad vies van B. en W.
Held. Crt. 27 Oct.
De heer M i c h e 1 s merkt op, dat
hem het advies van B. 6u W., dat
afwijzend is, heeft verbaasd en teleur-
gesteld. Verbaasd omdat In dit jaar
B. en W. begonnen ziju eenaEcono
miscbe Commiseie intestellen en dit
voorstul daarmede in strül Is. Het
doei dier commissie zal zijn de gr
meente meer buwooobaar te maken,
de menschun hierheen te trekken en
alles moot worden gedaan om doft te
bavotdoren. De wijze nu waarop hier
ter stede d© volksconcerten worden
gegeven, ia niet erg.bevorderlijk aan
een én ander. Geklaagd wordt, dat
bet publiek niet stil is. Daarvan i%
mede ootzaak een dergelijke wijze
vau concerten geven als thar.t ge-
ccbledt. Het is een armoedig gezicht
als men de musici ziet zitten op een
paar planken, geschraagd door esn
tonnetje. Ik begrijp niet, da» ze niet
un&ulorn weigeren om op die manier
te speleo. Nu komen ze weer met
een verzoek om een tent, en hoewel
we bet volkomen eens z(iu met B.
en W. dat de toestand ouzer floantiën
slecht is, zou spr. toch wel willen
opmerkeD, dat we nog wel eens
grootere sommen zullen moeten wagen
voor allerlei dingen, en getuigt een
dergelijke wijzo van doen waarlijk
niet vau inzicht.
De heer Over de Linden is
tégen de oprichting vau eene muziek
tent. We hebben er al een gehad, die
was heel mooi en binnen een jaar
door de lieve jrugd vernield. Spr. zou
de gemeente niet aan «cn tweede
proef willen wagen. Bovendien krijgen
we dan ruzies vau de muziekver-
eenigingen wie erin zal spslen.
Dea heer Biersteker heefc het
gespeten, dat ln het pr&e-adviea de
Ba baar Adriaanae bespraelt
den toaatand vao d© gaaraatao©n.©llbg
I© bat Militair T.bula atn den
Kabaalwag' Ia 1916 bid dit Tabul»
a©Q vorbruik van 6972 M. g&a. Qahoor
gaaebde aaa da bitnoodlging vjb B.
eb w. om zooveel mogelijk te bezui
nigen, h»«ft men in 1916 dit verbruik
teruggebracht, op 6400 M. Nu zou
mon zeggen bij de regeling voor 1917
ral worden toegepast eenebezutnigipg
van I5% over het gewone verbruik,
maar dit gebeurt niet, men pas» toe
esne bezuiniging over het reeds w
minderde ranUoen van 1916. Het
Tehuis moet du» niet bezuinigen 8o
maar 60*/, Spr. heeft aan d» betrok
kenen gevraagdzijt go naar de
vascommissie geweest Antwoord, ja,
zonder resultaat. Naar B. en W. Ja,
uwceens zonder resultaat. Toen h-eft
spr. eeis nagegaan wat de andere
inrichtingen van dien aard *{*8®°-
Het Algemeen Tehuis in de Spoor
straat heeft to*g*zegd gekregen
8294 M. licht- en 1600 M kookgav,
te zamen 4794 M Ook het gebouw
V»b dea *«tro»DbObdh»Itdlt »tld.
OU de Kanaalweg ■l®ch,*J3184c.M-
Maakt een verschil van 1600 M. Spr.
kan zich niet voorstellen waarom
deze onderscheiding gemaakt moet.
worden, het Tehuis aan den Kanaak
weg, zoo goed als de andere, ia toch
eeneiorichtiog van algemeenen nutte
cc men moet toch bfi do distributie
eerlijk te werk gaan. Het Algemeen
Tehuis beeft geen ba«is van verleden
jaar, waarop thans gedistribueerd kan
worden en het Tehuis Kanaalweg
heeft op verzoek al bezuinigd en dit
is nu baar straf! Spr. dost een beroep
op het Collega om dit eens te herzien.
Er zitten hier leden van du G iscom-
missie in d.n R*ad, mlBchieo dat
die de zaak wel eens ter hand willen
nomen.
De Voorzitter zegt, dat het
College thans onvoorbereid la,,06
raak echter zal onderzoekon. Het is
echter onmogelijk, dat het eene tehuis
boven het andere bevoordeeld wolat.
heer Boon merkt op, dat ©r
een rüksrantaoeneeriDg bestaat.
Da Voorzitter: Daarvan profi
toeren wij met onze eigeu rege.icg.
Ale de rijksregeling hier zou warden
toe-gepast, zou die niet billijk werken.
Wij krijgen echter de rt-geenr.gs
rantsoenen on va .-dealen die volgens
ons systeem.
De beer Boon repliceert. Wat heb
ik aan wat moor lichtgas waar ik
kookga» noodig heb?
Voorzitter: Ik zog in de
Held. Crt.", dat we bier zoo os-
voordeelig uit waren. 8pr. gelooft
het niet. Overal h*efJ:meD,a,n^.
verdeelingen, hier is de welstands
grens genomen.
D© heer Boob meeoclo, flat wo
bij da rljkirigalibj m©or koleb loudob
ktUg.n.
Do heer D© O ©u la hetmotdib
Toon. nltt e«b>. Beie «ertelt, dat
de rijkaraaieaeb.eribg bi.t
lieer ii da© de Obte. Ba-, "eet met
of de Raad b.t inet d e he»a'f|
wel eeoi ia. B.ter waro het beide
regellbjen .eb© aaaet eikender Ie
i.cc.bi om te lien welke beter la.
Ala er eer i Ukereceling ia, I» het do
bedoeling die ook toe Ie l«»i
kweatie ia thana voor denRiadldet
duidelijk en er komen In de per» ook
al uitingen ean ontektedenhe.d, dat
meD nl. niet loo/eel krijgt «la met
M rijksregeling het geeal iou tijm
Spr. geeft in orerwegicg dele kaal
nog eena onder da oogen te kien.
B» Voorkltter: We kunnen
Tolg.ni de itjkereg.ling onk© kolen
ktilgen.
Be heer Be Qeua: WIJ paaaen
echter e.ne andere diktrlbntie too
dan bat Rijk geeft.
Be Voorkltter: Erbeitaatook
nog gemeentelijke auionom:e.
Be heer Bok: Moeten w# lerwllle
daarvan maar in de kou kitten?
(Zie vervals ap P>Bn'