HELDERSCHECOURANT
No. 4858
DONDERDAGS 22 NOVEMBER 1917
4se jaargang
Uitgever: C. DE BOER Jr., Heldor. - Oplaag 6250 e». - Abonnementsprijs: In de stad I 0.85, perjiost I 1.10. - ^t-oss^»». 3 cent. - Advortanlltn per rgaal 10 c»nl 10^ oorlopstogslaa
DE OORLOG.
Atquilhbrak.zooalsverwachtwerd: PCIJCCIJTCDAAfi UAU UEI HEB
Q liu.8 voor vrije samotiweikiog OlIullii I Llinnli VAIV ntLUin.
De legerberichten
van 20 November.
Van het Westelijk front.
In het Fransche communiqué van
Dinsdagmiddag wordt melding ge
maakt van een krachtigen aanval
der Duitschers op het front Bezono-
aux -Boia do Cbaume, ten N. van
het Bois de Caurières. Deze aanvai,
die voorafgegaan werd door oen
krachtig bombardement, bracht de
Duitschers aanvankelijk binnen de
Fransche stelling. Door tegenaan vallon
werden zö evenwel voor het grootste
deel weer teruggeworpen. Slechts op
een enkel punt van de voot uitge
schoven Fraueche linie kon de vijand
zich vastzetten.
Het avondcommuniquó doolt mede
dat verwoede artilleriegovechten go
leverd worden in Belgiö, benoorden
den Chemin des Dames en op don
rechter Maasoever.
Van Duitsche zijde wordt toene
mende artillerieactie om het Vlaara-
sche front, bij Poelcapelle en Zand
voorde gemeld.
Op den Oostelijken Maasoever nam
het artillerievuur eveneens toe. Een
aanval der Franschen btj het Cbaume
bosch werd gestuit.
Volgens het avondbericht hebben
de Engelschen in het gebied tusschen
de van Bapaume en Peronne naar
Kamerijk luidende straatwegen, met
sterke stryd krachten een aanval
ingezet en terrein gewonnen. Nadere
bijzonderheden emtrent dezen aanval
ontbreken nog.
Op het OosÊenrykach-Itali-
a a n s c h e front worden verbitterde
gevechten geleverd. Vooral in het
gebergte tusschen Brenta en Piave
ondernemen de Italianen talrijke aan
vallen. Volgens de Duitsche berichten
zonder eenig succes. Telkens weer
worden da atormloopendfi afdelingen
met zware verliezen teruggeworpen.
Naar het Italiaansche communiqué
echter aangeeft vallen ook do Cen
tralen onophoudelijk aan. Op het front
MonteTomba—MonteFonera— wordt
in het bericht gezegd - raast de
strijd voort. In den nacht van 17 op
18 November brak da vijand vier keur
?.{jn bombardement der Italiaansche
stellingen op den Monte Fenera af,
om d9 troepen te laten stormloopen,
doch evenveel keeren werden zij door
de de Italiaoen teruggeslagen.
In de streek van melitti zettende
Italianen met goed gevolg hunne
tegenaanvallen voort. 306 man w.o.
8 officieren en 5 machinegeweren
vielen in huu handen.
De opmarach der Gen tralen schijnt
dua althans voorloopig - tot staan
to zijn gebracht.
In het gebergte wisselen aanvallen
en tegenaanvallen elkaar af zonder
dat ae aanvaller eenig auccee behaalt.
Aan de beneden Piave mislukteu tot
dusverre alle pogingen der Centralen
om over de rivier te komen.
Het, is nochtans niet t.e vermelden
dat het zoo zal blijven. Naar alle
waarschijnlijkheid zal men aan den
kant der Centralen de noodige voor
bereidingen treffen om opnieuw hun
slag te slaan.
Echter hebben de Italianen door het
tegenhouden van het offensief den
tijd 'gekregen om hunne legers te
groepeeren. Eerlang is dus feilen strijd
aan de Piave te verwachten.
Volgens een Italiaanscn ccmmuni
quó werd de aanval der Oostem ijkers
aan de beneden-Vcjusa (AI ban ié)
na een vinnig gevecht afgeslagen.
In Palestina.
De Turksohe berichten gaan voort
met melding te maken vau het afslaan
van vijandelijke aanvallen op het
Sinaï-front waar niet meer ge
vechten wordt. Over het oprukken
der Engelschen in Palestina wordt
met geen woord gerept. De Jaatsten
zetten hun opmarach krachtig voort.
Bereden troepen hebben 18 dezer
Betoer Tahta (12 myi teu N.W. vau
Jerusalem) bezet. Maandag bereikte
de infanterie, in de hooglanden van
Judea voorwaarts rukkend, een linie
15 mijl bewesten Jeruzalem.
De operaties iu Duitsch-Oost Afrika
hebben eveneens een voor de Engel
schen gunstig verloop.
Den 18den bezetten Britsche kolon-
ues een groot vijandelijk kamp ia do
buurt van Ambindinga (vijf mijl ten
N.W. van hot zendingsstation Kttan-
gari, waar 20 Duitsche officieren, 242
andere Duitsche strijders, 14 niet
strijdende Duitschers eu 700 Asbari's
zich overgaven, terwijl 25 Britsche,
twee Belgische en vijf Portugeesche
krijgsgevangenen werden vrijgelaten.
Het overschot d9r vijandelijke krijgs
macht ia het Agari dal ingejaagd.
De Portugeesche troepen naderen
den omtrek van Newala van uit het
Zuiden. Op den weg vau Nahniaa
naar Ndanga werden de laatste vijan
delijke 4-5 duims veldkanon een
ontdekt, die daar den 9den en lOden
Nov. waren achtergelaten.
Qe duikboot- en mljnoorlog.
Van Duitsche zijde wordt mede
gedeeld, dat in het versperde gebied
rond Engeland 14.G00 br. reg. ton
word vernietigd.
Het van Eogelsche zijde afkomstig
bericht, dat b|j het gevecht in de
bocht van Helgoland een Dnitsche
raljoenltgger zou zijn vernield, wordt
tegei gesproken.
Een rede van Lloyd George
Naar uit Londen aan de N. Kott.
Crt. wordt gemeld, he'rft het prop
volle ËDgelache lagerhuis Maandag
met groote aandacht het debat tus
schen A>quith en Lloyd George 07er
diens rede te Parijs.
een lans voor vrije
doch voikl3arde zich tegen volstrekte
eenheid tusscheu de geallieerden. Z(jn
kritiek op George'» rede te Parya was
gematigd.
Het antwoordt van George was
tweeledig. Op het stuk vau samen
werking ontkende hij dat er verschil
bestond tusachen zijo rede to Parijs
en die welke hij thans hield. Toch
men moeilijk kunnen staande
houden dat zijn rede te Parijs geen
volstrekte eenheid aanbeval. Feitelijk
heeft de eerste minister dan ook,
zooal niet naar don vorm, bakzeil
gehaald voor de kritiek.
In zjju antwoord aan Asqulth
zeide Lloyd Gaorge o.m.
Voor het Italiaansche front zijn we
niet verantwoordelijk. Wij wisten,
geloofden cf argwaanden heel wat.
De regeering wist er iets van, maar
Sir Robertsen kon er geen speed
achter zetten, daar het eeu ander
front betrof, maar indien de centrale
raad te Versaillos er ware geweest,
zou Robertsou zijn zienswijze hebben
kunnen inprenten door bemiddeling
der regeeriugvertegenwoordigora en
die in overweging doen nemen.
Er moet eeu bestendig lichaam
komen, dat gestadig op den uitkijk
blijft, zoomede de regeering van raad
dient eu bericht, of gds front, dan
wel hot Fransche, Italiaansche of
Russischo er het meest op aankomt.
Lloyd George vervolgde: ik mag
niets van militaire strategie afweteD,
doch ik weet iets omtrent politieke
strategie (gelach en toejuichingen) en
om de belangstelling der openbare
mcening voor de politieke stratigie
to wekken.
Ik had me voorgenomen, een on
aangename rede te houden. Dat zou
dwingen, over dat plan te
pralen fen ze hebben er op de twee
of drie vastelanden over gepraat. Het
gevolg daarvan ia, dat Amerika, Italiö,
Frankrijk eu Brittanniö ermee bezig
dat de openbare meening zich
daarmee ophoudt. Dat is van ingrijpend
belaug.
Al dat gepraat over do menachen,
die aan het oosten of het westen den
voorrang scheuken, is natuurlijk ape
kool. Het gevechtsterrein is in bet
noorden, zuiden, oosten en westen
en het is onze taak, uit eiken hoek
druk op den vyand uit te oefenen en
hem te raken waar wemaar kunnen.
Dat is onze taak, daarom hebben we
een centralen raad noodig, die het
heele veld der krijgsverrichtingen zal
overzien.
Zoo lang ik in dezen oorlog ben,
heb ik ernaar gestreefd, niet alleen
samenwerking tusschen do geul lieer
den te verkrijgen, maar nog iets meer,
nl. vriendschappelijke welwillendheid
en kameraadschap. Het is van het
meeste belang, dat men er die uit
stekende gezindheid op nahoudt.
Hoe ls uet met Frankrijk gesteld?
Het srme Frankrijk, waarop is getrapt,
dat zoo talrijke vau zijn zonen heeft
verloren en welks rijkste provincies
zijo losgerukt, Frankrijk verlangt niets
anders dan de bevrijding van de
doodelljko bedreiging, die bet gedu
rende 60 jaren heeft bedreigd. Ik hoop,
dar, wat ouk gebeure, zy hun handen
tongen zullen afhouden van de
poging om naijver en wantrouwen
tusschen Frankrijk en ons te zaaien.
Indien wy te 'samen handelen, vrees
ik niet voor hetgeen zal gebeuren.
Wanneer ik bezorgdheid aan den
horizont zie, verberg ik dit niet. Het
ia beter het volk te vertellen wat
geschiedt. Doch ik zie geen bezorgd
heid, welke miju overtuiging kan
wijzigen, dat er sleehts twee dingen
zijn, die ons kunnen verslaan, de
duikbootbedreiging en gebrek aan
eenheid.
Indien de eersle ons de vrijheid
van do z*eön afhandig zou maken,
zouden onze verwachtingen inderdaad
vervlogen zijo, maar nu b8n ik niet
bang meer voor do duikboot. We zyn
ze op het spoor eu het is my een
genoegen, het Huis te kunnen mee
deeien, dat wy Zaterdag vijf van die
..pesten" ter zee hebben vernietigd.
Ik ondersteun elk plan, dat ons zal
heipeu op den weg ter overwinning,
een werkelijke, een duurzame over
winning, een overwinning, die vrede,
aio genezing zal brengen aan de
wereld, die bloedt.
BINNENLAND.
Motorolie voor do vlsschersvloot.
De reeders van visschersachepen in
IJmuiden hebben van deToewijzings
commissie voor petroleum bericht
gekregen dat geeu gasolie of petro
leum racer kan worden verstrekt
voor het drijven der voortstuwing»-
motoren.
Steenkolen uit Engeland.
Het Nederlandscbe stoomschip
„Maikelo" voerde ongeveer 1.100.000
kilogrammen steenkolen uit Ecgeland
te Amsterdam aan.
Vermiste schepen.
iji zake de vermiste Scheveoingsche
en IJmuider viascheisschepenScb.
62, Scb. 357, Y.M. 205 eD Y.M. 173,
wier bemanningen volgens een te
Scheveningen ontvangen bericht te
Bromen zijn aangekomen, wordt tbana
nog vernomen, dat alsnog do schipper
ven de Sch. 28 heeft gerapporteerd
by de bevoegde autoriteit dat bij
tegelijk visschende was met de Y.M.
205 on met de Scb. 62 eu toen op
een gegeven oogenblik een ontploffing
heeft gehoord, waarna hij niets meer
vau beide vaartuigen heeft, gezien.
Wel beeft bij iets later wrakhout, zien
drijven en onderzoebooten gezien.
Het lot van de vier vermiste
schc-pen mag, u» deze verklaring, niet
meer twijfelachtig genoemd worden,
al bestaat geon vaste zekerheid op
dit oogenblik of zy cp mijnen zijn
geloopen, dan wel slachtoffers van
het optreden van duikbooten zyn.
Dat zij int.uaachen tengevolge vaD
stormweder verloren zyn gegaan, kaü
buitengesloten worden geacht.
Zitting van Dinsdagavond 20 Novambor.
Afwezig de heer W. J. vau Necb.
Ingekomen stukken en mededeelingen.
1. Notulen van 18 en 30 October
1917. Goedgekeurd.
II. 1. Goedkeuring van Ged. Sta
ten cp de gemeeutsbegrooticg, dienst
1917.
2. Bericht van aanneming der be
noeming van Mevr. de Wed. A. Bom
mel-Daarnbouwer tot lid der Com
missie van Toezicht op het L.O.
Beide voor kennisgeving aangeno
men.
3. Adres van belanghebbenden bij
het pellen van garnalen 6n mosselen
houdende verzoek om wijziging der
Verordening op hot pelleu, kokenen
zouten van mosselen en garnalen.
Adressanten wyzen erop, dat koken
en zouten in één adc-m worden ge
noemd met pellen, doch dat dit eersto
bier nimmer als huisarbeid plaats had,
en dat zy door de verordening zwaar
getroffen worden in dezen moeilijken
tijd. Het adres is vergezeld van eeno
memorie van toelichting.
De Voorzitter wenscht dit
adres in handon te stellen van B. en
W. om prae-advies, tenzij de Raad
behandeling ervan wenscht.
De heer Van Breda zag het
gaarne vanavond behandeld. Dit was
toch ook de bedoeling van adressanten.
De heer K r y n e n stelt voor bet
in handen te stellen van B. en W.
De Voorzitter merkt op, dat
gevraagd wordt om het raadsbesluit
te herzien. B. en W. kunnen alleen
adviseeren afwijzend te beschikken;
de Raad kan do verordening herzien.
De heer K r y n e n trekt hierop
zijn voorstel in.
Het voorstel Van Breda: Om
het adres hedenavond te bchandeleD,
komt in stemming en wordt met 16
tegen 4 stemmen verworpen. Vóór
de hb. van Breda, Bok, Over de
Linden en Adriaanse.
4. Adres van mcj. A. Charmes,
houdende verzoek om by evontucele
vacature van vroedvrouw, voor een
benoeming in aanmerking to mogen
komen.
Daar het verzoek speciaal doelt op
do ontslagvrage van mtj. Fillekes,
en deze haar ontslagaanvrage in
middels heeft ingetrokken, wordt hut
verzoek voor kennisgeving aange
nomen.
6. Adres van de Wed. J.Roosloot,
verzoekende toekenning der gewone
jaarlijksche gratificatie groot, f 100.—.
Verleend.
5e Kohier PI. Oir. Belasting 1917.
III. Ter vaststeiiing wordt aan
geboden het 59 Suppl. Kohier der
PI. Directe Belasting naar het inko
men, dienst 1917, tot een bedrag van
f5814 29*.
Aangenomen.
Hulsvesting gezinnen.
IV. Voorstel tot liet voorloopig
verleenon van een crediot van f25000
ten behoeve vau huisvesting vat*
gezinnen, die uit onbewoonbaar ver
klaarde woningen worden gedreven
en andere, die in de meeat primi
tieve woningen verblyven.
(Held. Crt. 13 Nov.)
De heer Adriaans» kan zich
met de strekking van dit voorstel
wel vereenigen. Do bedoeling ervan
is goed, en mogelijk, dat het in do
praktyk ook wel iets goeds uitwerkt.
Maar spr. bezwaren zyn, dat het
door B. en W. aangewezen middel
veel te veel lapmiddel i3 om iets
behoorlijks te kunnen bereikeD. Spr.
geeft er de voorkeur a3n eeral een
goeden wouingdienst in te stellen en
eigenaren vau percéelen of bouw-
vereenigingen tegemoet to komen
door gelden te verstrekken op hypo
theek. Het bezit van dezo woningen
is een ernstig verlies voor de ge
meente. Er ia een soort woningen,
dat verdwijnen meet, maar de tbaDs
ingeslagen weg is tamelijk gevaarlijk
en het eind ervan niet te overzien.
De menschen komen nooit meer uit
dien hoek vandaan, als de gemeente
deze woniDgoQ koopt, en het opknap
pen breDgt zeer veel kosten mede,
zonder dat het resultaat voldoende
is. Kan men spr. aaatoonen, dat het
werk de kosten loont, dan zal hy
gaarne voorstemmen.
De heer Biersteker vreest,
dat de Raad de draagwijdte van dit
voorstel niet kan overzien. Her. is
een slag in de lucht, en men weet
niet waartoe het leiden kan. Spr.
prefereeit woningbouw van eeu ge
meente als Volkshuisvesting, zooals
in Huisduinen is geschied. Ais men
dezen weg uitwil, laat de Raad dan
eeoe Commissie becoemeD, die ge
gevens zal kunnen vei zamelen en
overleg ban plegen met. de Ver.
Volkshuisvesting of desnoods eene
nieuw op te richten woningbouw-
vereeniging. Spr. vraagt aanhouding
van het voorstel.
De heer De Zwart vindt het
voorstel van B. en W., zooala het
daar ligt, niet om tce te juichen,
maar toch wenscht de fractie het te
steunen, omdat het een belangrijke
stap is in üe goede richting. Spr.
staat er anders tegenover dan de
heeron AdriaanBe en Biersteker,
vooral waar deze laatste spreekt van
aanhouding. Wy hebben al enkele
jaren geleden vooratellen der s.d.a.p
inzake gemeentelijken woningbouw
verdedigd, die destijds werden afgo
stemd. Daa: door is de huidige wonir g
nood ontstaan, en thans, nu B. en W.
dat beginnen in te zien eu begrijpen,
dat een lang uitstel niet meer kan
worden gedoogd en crediet willen
geven althans voor verbetering van
woniDgen, nu heeft de hter
AdriaaDse bezwaren omdat het zoo
duur is. Zyn klaaglied komt echter
te laat; als hij opsdesUirts gesteund
had, toen allee niet zoo duur was
als nu, had zijn klacht van thans
achterwege kunnen big van. Ook bij
den heer Biersteker, ondanks hot
feit, dat B. on W. «it zeer bescheiden
voorstel doen, komt de man van het
particuiier initiatief te voorschijn. De
heer Biersteker wil de zaak ver
schuiven raar hot particulier initiatief
eu haar eerst nog eens onderzoeken.
Iemand al3 do heer Biersteker moest
toch weten hoezeer de nood dringt.
Daarom spijt bet spr. te moeten
dat er, nu eindelijk B. en W. met
een dergelijk voorstel komen, er toch
nog stammen opgaan om het in
handen te laten van het particulier
initiatief. Daar het slechts een nood
voorstel is, kan do fractie het Diet
zoo sterk toejuichenniettemin wil
zy zich dit aangeboden stukjo niet
laten ontgaan.
heer Biersteker: Juist wat
de heer Do Zwait naar voren brengt,
ia mijn bezwaar. Het is een eerste
voorstel van B. on W., maar een
prutsvooratel. Spr. standpunt is dit
zoolang het particulier initiatief voor
ziet, mag de gemeente riet ingrijpen.
Dat Vereenigiogea als Volkshuisves
ting e. d. niets doen, is een gevolg
van de tijdsomstandigheden en niet
door gebrek aan Ijver. Maar wat de
gemeente thans doet, is prutsen, is
geen royaai werk. Het brengt ons in
de modder, men koopt daarmede
woningen, die nooit leeg komen,
tenzij ze worden afgekeurd. Men kan
beter nieuwe woningen houwen dan
zulke opknappen. Spr. heeft, gevraagd
of de woningbouwvereonigingen ook
niet met hulp van het Kon. Nat.
Steuncomité zoudeD kunnen bouwen.
De heer Spruit heeft den beer
De Zwart met genoegen gehoord. Als
we met den beer Biersteker meegaan,
konier. we er nooit. Het is jammer,
dat deze heer niet. reeds vroeger in
dezen geest heeft gesproken. Als lid
der Gez. Comm. weet spr. hoe noodig
woningbouw is. Het is niet de be
doeling van het voorstel om huizen
te koopen, die bewoond zyn, maar
juist om andere woningen te koopen,
omdat het particulier initiatief niets
doet. De heer Biersteker gebruikt nu
wel wat dikke woorden, maar overi
gens doet hij ook'uiets. Wat hetft
deze heer gedaan voor de woningen
in Huisduinen, om ze viy te maken
van de hypotheek Bet zou spr.
spijten, als dit voorstel niet werd
aangenomen, daar er vele menschen
door worden geholpen.
De heer Adriaanse meent niet
te hebben verdiend door den beer
de Zwart aldus te worden getrakteerd.
Spr. heeft niet gesproken vau de
huidige duurte als beletsel voor do
gemeente. Spr. zal zich in de toekomst
niet zoo sterk tegen gemeentel ijken
woningbouw verzetten radien biykt,
dat het part culier initiatief tekort
schiet. Op het oogenblik kan men
het resultaat van dat patticulier ini
tiatief niet afmeten naar hetgesn men
ziet, maar de vereenigingen doen wat
bereikbaar is. Spr. bezwaar ten op
zichte van het voorstel B. eu W. is
niit, dat het onaannemelijk is, maar
dat het eene mislukking zal blijken.
De gemeente ban niet zoo goedkoop
en zoo goed aan woningen komen
als een particulier. Het geval Huis
duinen was een bizonder geval. Een
tweede dergelijke poging is door
Volkshuisvesting gedaan, maar do
gemeente vroeg een te hooge koop
som. Dat moet altijd op mislukking
uitloopea, tenzy de gemeente toeslag
geeft op de huur. Spr. heeft geena
zins het goede streven van S. en W.
miskend, maar heeft zich eenigszins
gereserveerd uitgesproken, en vindt
het geen bezwaar de zaak nog even
aaa te houden en nader te bezien.
Als het woningen betreft, die ont
ruimd zijn, zoodat de gemeente dade
lijk de beschikking erover krijgt, ware
het nog wat anders.
De heer De Zwart legt nader
uit, dat hy niet bedoeld heeft 's heeieu
Adriaau8rt's bezwaren breed uit te
meten. Hy beeft echter doen uit
komen, dat de heer A. zich vroeger
reeis verzette iegengem.wonitgbouw.
Als de heer A. thans zegt, men kan
op de manier van dit vooraiel niets
bshooriyks bereiken, dan beaamt spr.
dit te volle, maar men hoeft zichzelf
in dien toestand gebracht. Nu zyo
het de tijdsomstandigheden, die het
bouwen moeiiyk malton. Hadde men
vroeger ingegrepen, dan ware thans
geen lapmiddel noodig geweest. Een
kenmeikend verschijnsel is, dat de
Ver. v. Volkshuisvesting thans zelf
niet meer y machte is zelfstandig
te bouwen en a. h. w. ten semi-
gemeentelyk bedrijf is geworden.
De heer Bierstoker: Hoe komt
dat?
De heer De Zwart: Dat doet er
voor het oogenblik niets toe, het is
zoo. Als m9n weer tracht uit te
stellen en te renvoyeeren naar B. en
W. moet eerst ea Gem. Credietbauk
worden gesticht en biyft de zaak op
de lange baan. De Vereen, moeten dau
toch weer by de gem. komen, daar
zonder gem. hulp niet meer kan
worden gebouwd. Hot ware beter, dat
de heeren dat erkenden. Wij weten,
hce de woniDgaood ny'pt en in
welken desolaten toestand vele
woningen verkeeren.
De heer Grunwald heeft ratt
belangstelling de argumenten van
voor- en tegenstanders gehoord. Uit
de sterke bestrydiog van den heer
Biersteker eu de mindor sterke van
den heer Adriaanse blykt, dat bet
voorstel in ieder geval de overweging
waard is. Spr. gaat na hoe B. en W.
tot dit voorstel zijn gekomen. E-
waren tal van woningen afgekeurd,
die ontruimd moesten worden, maai
door gebrek aan woningen kon dat
niet. De bedoeling van dit voorstel
ia om met weinig kosten tal vaD
woningen weer bewoonbaar temaken
Spr. heeft de woningen bezocht, en
als de heeren zagen vrat spr. gezien
beeft, zouden hen do baren teu berge
rijzen. Als de gemeente nu ci-mge
huizen kreeg, was er mogeiykheid
die onbewoonbare huizen aftebreken
en daarvoor nieuwe te zetten. Dan
zouden daardoor tal van menschen
worden geholpen. Het is volkomen
juist wat de heer Spruit opmerkte,
dat B. en W. zijn meegegaau met de
plannon der Gezondheidscommissie
en wellicht is dit een eersto stap in
de richting van gemeentelijken wo
ningbouw. Als dit voldoet, zou de
gemeente verder kunnen gaan. De
ver. Yolkshuisv., die zeer machtig is,
zou tenslotte wel kurraen worden
gemeente in de gemeente, en
waar zoo'n ver. Is opgericht met
rijkssubsidie, daar hebben wy van
geleerd, laat het ons maar eeriyk
erkennen. Voor do Ver. Vh.v. is het
moeilyk thans te bouweq, ik zou niet
weten, hoe wy do onbewoonbaar ver
klaarde woningen leeg zouden moeten
krygen, en wat komt er dan terecht
van de woningwet ala we nu steeds
maar weer den termyn verlengen?
Wat Volkshv. niet kan, zal de ge-
meento mrèten doen, want in die
woningen blijven kunnen de men
schen niet.
De heer Bok verklaart, dat het
voorstel van B. en W. spr. sympathie
Diet heeft. Spr. heeft thans ernstig
over de zaak nagedacht, on gaat mede
met hetgeen de heer do Zwart aan
voerde. Als we op deze manier wo
niDgeD aar.koopen, krygen we daar voor
slechte woningen en moeten we er
betere van maken. Spr. zou zeggen
ga dan nog wat verder en maak ze
dau zóó, dat ze bewoonbaar zyo. En
als de eigenaren er de lucht vau
krygan, dat de gemeente bezig is
kleine en slechte woningen to koopen,
krijgen we daarvan een prjjsopdry ving,
waarvan het g070lg is duurdere
huren ook voor de betere woDingen.
Voor den hetr Biersteker iB
hot hier de vraag of goede koopman
schap gedoogt dat op dergelijke ma
nier gewerkt woidt. Het getuigt niot
van inzicht in de meest economische
wyze van zorg voor volkshuisvesting,
meent spr. Laat de gemeente dan
royaal uit den hoek komen en bou
wen. Er zijn leden, die eerst de
consequentie inzien van het voorstel
van B. en W., nl. dat dit een eerste
stap is naar gem. woningbouw. Wo
kunnen er de draagwijdte niet van
o vei zien. Wy zouden gaarne weten
willen wat met dit geld gebeurt.
De Voorzitter zegt, dat de
Raad zyn toestemming toch aan
voorstellen moet geven.
De heer Biersteker: Ja, meneer
i Vooizitter, maar dan is hol. vaak
al te laat. De gemeente zou verval
len ia een opknappen van huizen,
die dat geld met waard zijn. De wo
ning in Ü3 Wachtstraat b.v. is thans
een paleis, maar vraag niet wat het
kost. De heer Spruit vroeg ook om
■teun van spr., maar bij draaide ia
een cirkel rond. B. en W. spreken
zelf ook van overleg te plegen, waar
zij zeggen, dat dit vraagstuk eeu
der eerste zal dienen te zyu, waar
omtrent met de Comm. van Bijstand
in het beheer van het grondbedrijj
overleg zal moeten worden gepleegd.
De Voorzitter: Dat betreft den
woningdienst.
De heer Biersteker: Maar het
is een belangryk deel van de huis
vesting. Spr. stelt voor het voorstel
in handen te stellen van de Cie. van
Byatand Won. dienst.
De heer Grunwald: De heer
Bok zou liever meegaan mut den
beer de Zwart. Niets belet dien heer
met den heer de Zwait een beter
voorstel in te dieceD. Wat by zegt
van opdryvicg der huurprijzen van
kleine woningen is niet waar. De
bedoeling is onderhands woningen
aan to koopen. Nu ztgt de neer Biel
steker ia dat wel goode koopman
schap? Ja, over het begrip konpmac-
schap zou spr. wel eens met den
heer B. willen debatteeren cp eene
andere plaats. De bedoeling van het
voorstel is den menschen een beter
ouderdak te geven en dan ia dit de
voor de gem. meest economische
manier. Laat de beor Biersteker dan
een voorstel doen, dat minder prutsig
is. Als de nood niet had gedwongen,
hadden B. en W. nitt gekomen met
dit voorste]. En dat do zaadsleden
esrst dienen te weten waar het om
gaat, staat ook in het voorstel B. en W.
De heer De Geus verklaart, «Jat
de bedoeling van het voorstel om in
de toekomst woningen te bouwen,
zcoala de heer Grunwald die uiteen
zette, niet spr. bedoeling is. Spr.
beschouwt hot voorstel als een nood
voorziening, omdat motst worden
voorzien in buisve-stirg en anders
den termyn voor verlenging weer
moest vernieuwen. D>t is iets anders
dan hetgeen de heer Grunwald zegt.
De woningen worden zóó ingericht,
dat ze toch niet voor eene bewoning
op langen termyn geschikt zijn.
De discussies worden gesloten. In
stemming komt het voorstel Bier
steker om de zaak to stellen In handon
van dp Cie. van Bystacd voor hot
Grondbeüryf, welk voorstel wordt
aarigenomen met 11 tegen 9 stemmer.
Tegen de hh. De Zwart, Spangenberg,
Michels, Grunwald, Baak, Van der
Ploeg, De Geus en De Ven.
Zeevaarljchool.
Voorstel tot gewyzigde vaststelling
van het Reglement der Zeevaart
school en van do Verordening tot
heffing van schoolgeld op die in
richting. (Held. Crt. 17 Nov
De heer De Zwart heeft bet
belangryke voorstel niet voldoende
kunnen testudeeren en zou bei jammer
vinden en afbreuk aan het belangryke
daa*aan besteedde werk indien dit
voorstel thans hedenavond werd
aangenomen zonder dat de Raad het
voldoende heeft kunnen bestudeeren.
Spr. stelt daarom voor het van de
agenda af te voeren en In een
volgende vergadering weder ter tafel
te brengen.
De heer De Ven kan zich hier
mede niet vereenigen. Spr. geefc toe,
dat het wat laat ter tafel is-gtkomen.
Mnar door langer uitstel worden
noodzakelijke verbeteringen tegenge
houden. Voornameiyk de vacatures
kunnen geen uitstel lijden, daar ze
1 April zouden moeten ingaan. Dit
moge een langen tyd lijken, maar hy
is toch voor oproepingen van sollici
tanten e. d. noodig. Is er dan, vraagt
spr., bezwaar tegen die vacatures
thans te behandelen? De Raad heeft
toch in beginsel besloten tot uitbrei
ding en de Rykssubsidie is daarop
gebaseerd. Die benoemingen zyn
bovendien onafhankelijk van het
andere, dat dan wel oven wachten
kan.
De heer De Zwart kan niet be-
oordeelcn cf die vacatures al of niet
iDgrypon in het geheel, maar spr.
gelooft niet, dat door een verdaging
tot eene volgende vergadering het
geheel gevaar loopt niet tydig gereed
te zyn. Door dit voorstel wordt het
gansche onderwys aangesneden, want
hiermede hangt samen ander onder
wijs, dat zich, bij wyziging vau hot
Zeevaartonderwys, moet aanpassen.
Het voorstel is een te groot werk
geweest en het zou eene depreciatie
ervan beteek enen Indien men het nu
ging aannemen zonder moer. Ook
heeft de Raad het, recht correctie aan
te brengen in de voorstellen.
De heer De Yen meent, dat de
heer Do Zwart twee.zaken verwart.
Deze voorstellen hebben niet temaken
met eveütueele vooratellen omtient
toelating e. d., maar zijn alleen het
gevolg van het gtoot aantal leer
lingen, dat we hebben. Er wordt
eenige uitbreiding van leasen voor
gesteld, maar z\j gtypt Diet in op de
aanpassing voor andere scholuü. Hoog
noodig iu echter de uitbreiding vau
het personeel, en als wy tot de vol
gende maand wachteD, is de kans
groot, dat we voor 1 April niet klaar
komen.
De heer De zwart repliceert.
Spr. meent, dat de fcencemiDg van
eeu tweetal leeraren toch wel degeiyk
in het leerplan ingrypt. De Rsad kan
nu toch onderzoeken cf niet op andere
wijze kan worden voorzien.
De heer Biersteker ondersteunt
hot voorstel De Zwart. Ook spr. beeft
bet niet kunnen bestudeeren, en wil
deze belangryko voordracht eerst nog
wel eena onder de oogen zien. Spr.
zou ook eene aparte ve-gadering
hiervoor willen zien en het voorstel
dau zelf behandelen, niet het eerst
aan de Comm. v. M. O. zenden.
Aldus wordt besloten.
Muzlekvaraaniging Holder's
Harmoniekapel.
VI. Voorstel om de Vereeniging
Helder'a Harmoniekapel tot weder
opzegging het praedicaat Stedelijk
Muziekcorps te verleenen en gord te
keuien, dat ?Jj hare repetities houjt
in hbt gebouw van Gemeentewerken
aan do Ksukgracbt.
Aangenomen.
(Heil. Crt. 17 Nov).
Verordening PI. Oir. Bol. naar het
inkomen.
VII. Voorstel tot wllziging van
de verordening op de hefflog van een
Plaatselijke Directe Belasting naar
het inkomen.
(Held. Crt. 17 Nov.).
Hierop is ingekomen een amende
ment van de heeren Michels c.b. om
art. 10 le lid van de Verordening
op de heffiüg van een Plaatselijke
Directe Belasting naar het Inkomed
te lezen
,Van het aldus verkregen zuiver
iDkomen zal, ingevolge artikel 243
van de Gemeentewet f 560 - woröeD
afgetrokken voor noodzakeiyk levens
onderhoud en f50.— voor elk kind,
dat by den aanvang van het dierst-
jaar den leeftyd van 16 jaar nog niet
heeft bere'kt en de belastingplichtige
geheel te zynen laste heeft."
De Voorzitter zegt, dat B.en
W. geen bezwaar hebben om den
kinderaftrek ook voor gehuwde kin
deren te doen strekken.
De heer De Zwart ls teleurge
steld door de afwyzing van het eer
ste gedeelte van het voorstel, n.1.
deu aftrek voor noodzakelijk levens
onderhoud to brengen op f650.-.In
dezo tydeu van ecocomitchen nood,
nu genoegzaam iedereen weot hce
zeer de levensstandaard is gestegen,
viDdt spr. een afwijzing van een der-
gelyk voorstel niet sympathiek. Door
ons iu er steeds op gewezen, dat de
fiscus het bedrag voor noodzakelijk
levensonderhoud moet ontzien. Daar
tegen dieDt de overheid te waken.
Spr. had gehoopt, dat B. onW. waren
merfegegaan met dit waarlijk beschei
den voorstel. Komt er door eene ge
wyzigde progretaie meer administra
tief werk Noen, het betteft slechts
eene opschuiving van tydeiyken aard.
Het is opmerkelijk, dat ondanks hbt
steeds fcfknabbelen van onderaf,het
aantal aangeslagenen bli.fc atygen.
Voor één jaar moge het al ver
minderen, d t herstelt zich het
jaar daarop orgetwijfeld. Daarnaast
valt te conatateeren, dat de welvaart
stygeude is. De menscheu, die vroeger
werden aangeslagen voor f60.— by
een aftrek van f400 zyu thans,
nu de aftrek f 500.— is, niet alleen
niet van het kohier afgevoerd, maar
zelfs nog in eece hoogere klasse
aangeslagen. Daaruit blijkt, dat de
welutandsgrens hooger is en ook, dat
het werk der coutrole niet zonder
resultaat is gebleven. Laat ous dus
niet te hoog hieraan tillen, en laat
het voor ons nooit een bezwaar zyü
de grens te verhoogen. Spr. heeft de
kohieren der laatste 4 Jueu geraad
pleegd om te kunnen nagaan of hei
juist is, dat by grooter aftrek niei
in meerdere mate wordt belast. Spr.
citeert eenige gevallen. E^n aange
slagene, die in 1916 aangeslagen was
voor f 150.— met kinderaftrek voor
8 kinden d, was dat In 1918 ook, een
ander was la 1918 aangeslagen voor
f250.— en in 1916 eveneens. Er zyn
menschen, die in die jaren meer
kinderen hebben gekregen, voor wie
dua de aftrek grooter werd en die
toch hooger zyu aangeslagen. Hieruit
blykt. dus, dat eene verhoogiDg van
de belastbare grens geeu bezwaar ls.
Spr. handhaaft alzoo het voorstel der
s. d. a. p.
De heer Grunwald heeft met
aandacht de redeneering van den
heer Do Zwart gevolgd. De ver-
hooging van den kinderaftrek kost
de gemeente f 10000.—maar hier
door krygon alle burgers een zekere
ontheffing. Als de gem. besloot ook
het belastbaar inkomen te verhoogen,
zou baar dat koaten rond f20000.—
(700 aanslagen van f50.- f 35000.
minder belastbaar inkomen, gerekend
naar een verm9nigvuldigingacyfer
van ö1/»). Io totaal becyfert spr. een
verlies van f82000.— voor de ge-
meonte. Dit bedrag zou moeten
worden opgebracht door een te
kleinen kring van menschen. Wy
hebben in onze gemeente geen kapi
talisten, en B. en W. meenden dan
ook dit voorstel niet te mogen doen.
Bovendien zyn de aangealagenen van
f600.- in den regel jongelui, die
wel wat kunnen betaleD.
De heer Adriaanse heeft het
voorstel dor s.d.a.p. met sympathie
begroet. Maar spr. zal tegeDBtemmen,
omdat by onder de tegenwoordige
tijdsomstandigheden geen vryraoedig-
heid vindt door eene opschuiving
eeu andere categorie, die het thans
evengoed moeilijk heeft, meerder
lasten op te leggen. De heer Do
Zwart bomt tot een verschil van
f 20000.—, B. en W. becijferen
f32000.—, dat is een belaDgryk
verschil. Waren de tijdsomstandig
heden anders, spr. zou vóórstemmen.
De heer De Zwart: De heer
AdriaanBe vindt de tydsomsiandig-
heden ongunstig, zou er wel voor
zyn, indien bleek, dat door eene ver
schuiving de andere aangeslagenen
niet in verdrukkiDg kwamen. Spr.
heeft er juist op gewezen, dat, al
past men eene verhooging van af
trek toe, men automatisch eene stij
ging ziet plaats hebben. Daartegen
over staat, dat een cijfer als dat van
wethouder Grunwald maar een schat
ting blijft. Spr. geeft nog meerdere
cyfers om te botoogen, dat het aantal
aangeslagenen stygt, ook by ver
hoogden aftrek.
De heer Adriaanse: Hebt u
ooit ten periode meegemaakt van
zulke groote loona ver hoogingen?
De heer De Zwart: Die waren
noodig omdat het leven zooveel duur-
was geworden. Ea daar mag do
fiscus niet aankomen. Spr. geeft voor
beelden ter lllustreenng van zyn
betoog. Een gezin met 6 kinderen
wasiu 1918 aangeslagen voorf 200.—
In 1916, toen dat gezin zelfs nog een
kicd meer bad, werd het aangeslagen
voor f 300.-, en toen was in tusschen
het cyfer vaa aftrek verhoogd, zoodat
het verschil hier niet f 100.—, maar
f 200.— meer wordt. Is het den heer
Adriaanse thans duidt lijk
De heer Grunwald merkt op,
dat in die jaren ook de belasting
hooger ia geworden. Spr. rekening
is overigens zuiver, daar kan geen
speld tusEcben. In vergeiyk ng met
andere gemeenten hebben we bier
een van de hoogste heffingscyfers,
onze progressie is beter, in Arnhem
b.v. worden de lagere inkomenB
zwaarder belast dan de hoogere.
De heer Michels meent, dat
alle beeyferlogen door de fractie
gemaakt, aan de raadsleden zyn
ontgaan, anders konden ze toch zoo
niet praten. Do heer Adriaanse ls
bang voor de middelinkomens. Vol
gens het ontwerp der s.d. stygen de
aanslagen tot f 1350.- nog even,
maar daar beneden dalen ze alle. In
1918 is dat niet het geval doordat
het htffiogspercentago stygt. maar
dat zou toch het goval zyn geweest.
De heer Grunwald meent, dat we
f30000 zuilen moeten doen inhalen.
Welnu, spr. zou er zelfs niet tegen
opzien ze zoo noodig door die paar
menschen van de hoogere inkomens
te doen opbrengen. Kan dat daarvan
niet af eu wel van f550.-? vraagt
spr. Maar dit is niet eens noodig.
Zoolang wo er nog met geld afkomen,
mogen we biy zijo. Ala we maar
buiten den oorlog bfijven. Het voorstel
ders.d. vertoont op de kleine Inkomens
een drageiyke belastirg. D:e bang is
om de groote inkomens te belasten,
zegge dat, die kan dan tegenstemmen.
In Alkmaar is het belastbaar mkomen
pas gebracht op f 650.— minimum.
De heer De Geus protesteert er
tegen, dat de heer Michels uit de
grootero ickoment wil halen wat er
tekort komt. Dat kan onmogeiyk,
men zal het geleidelyk moeten om
slaan over allo inkomens. Het zou
ia hooge mato onbiliyk zyu dit geld
door de hooge inkomens te laten
betrlen, want die betalen op andere
wyza en door andere belastirgen ook
alweer zooveel meer.
Do heer Michels heeft niet ge
sproken van de mogelijkheid. Spr.
weet heel goed, dat hot niet kan
volgens da wet, anders hadden onzo
menscheu het allang ingevoerd, waar
zy de baas waren. Maar de beer De
Geus spreekt nu heel anders. Toen
6 Sep'ember 1910 het belastingvoor
stel—Biersteker en Oortgyuen in be
handeling kwam achtte de heer de
Geus het billijk. Maar toeu was hy
nog maar alleen vryzlnnigdemocraat
en geen wolhouder.
De beer D e Geus heeft zich nooit
gevleid met de mogeiykhoid, dat zyn
vrijzinnig democratische opvattingen
in de praktyk zóó zouden kuomn
worden uitgevoerd, dat de he*r Mi
chels daardoor bevredigd zou kunnen
worden.
Zie varvo'g op pag. 4.
