COURANT
Tweede Blad.
DE OORLOG.
SEMPERFLORENS'1.
No. 4862
ZATERDAG 1 DECEMBER 1817
45a JAARGANG
Uitgever: C. DE BOER Jr., Helder. - Oplaag 6250 ex.
Abonnementsprijs: In de stad f 0.85, per post f 1.10.
Losse ex. 3 cent.
Advertentlên per regel 10 cent -f 10 °/0 oorlogstoeslag
Raadsoverzichi.
't Was een ganoegelyke, esn
alleszins plaisante zitting, die van
Donderdagavond. Er werden tallooze
onschuldige grapjes gemaakt op af
wezige raadsleden, op Piter Jellea
zelfs zoowaar, op don beer De Gdut
horribilie dictu, er werden vele en
velerlei geintjes gedebiteerd, en dus
werd er braaf gelachen. De Raad
lachte luidop, als goede, goedmoedige
Hollanders dat kunnen, of ook wel
discreetltjk, in 'sraads baard. Soms
bleven 'sraads trekken onbewogeD,
maar glommen en blonken 'sraads
oogen van innerlijks leut. Eu het was
allemaal och zoo onschuldig. Want
zwaar-principieele dingen, weet u,
kwamen niet voor, behalve nou
ja, die motie Michels. ;En eigenlijk
waren ze 't daar ook allemaal mee
eens. Alleen maar, je kon dat zoo
niet allemaal zeggen.
Die motie Michels bengelde als
eeDzame lijsterbes aan den verleide-
lijken boom der rhetoiica. De vogels
vlogen er in wijde kringen omheen;
op de takken streken ze neer, zo
loenschten eens, met schuino kopjes,
naar het verleidelijk roode ding,
maar ze durfden niet goed.
Vreesden ze de strikken van hun
aartsvijand, den munsch
De Burgemeester zei, dat hij niet
zou meedoen aan de motie. Hei Rijk
zorgde voor de voedselvoorziening en
de gemeente had zich daar niet mee
te bamoeisn. Dies adviseerde het col
lege em de motie niet aan te nemen.
Dat was de knuppel in het hoender
hok. Meneer de Voorzitter, zeide de
indiener toon, dat het ons niets
geeft, weet ik wel. Maar toch zou het
den raad goed staan, indien bij een
krachtig protest door middel vau deze
motie deed hooren. Laten we toonen,
dat wij als gemeenteraad althans
ruggegraat hebben en dat men ons
niet ongestraft maar aln een kwa-
jc-gen in een hoek kan trappen
indien de hoogs militaire heeren dat
in 's lands defsnsiebelang in hun
hoofd krijgen.
Daar voel ik voor, riep de heer
Adriaause; wat drommel, ja bent'
raadslid of je beet hot niet. Maar ik
pas, zei de heer Biersteker, ik lust
die roode bes niet. Ik vind 't alle
maal waar, wat ment er Michels zegt,
dat we ons nietalskwajongensmoeten
laten tiappec, maar wat bereik je
met zoo'n motie? Niets, absolumont
niets.
Doet er niet toe, riepen do anderen,
we zullen toch latan zien dat wc
er zijn. Kijk eens naar mij, riep
de heer De Zware en ZEd.Achtbare
toonde een hev.g gezwollen biceps.
Kijk eens, voelt u wel hoe hard dat
zaakje ia? Zie eens wat esn spieren.
Ik geef u de verzekering, dat ten
stoot met mijn biceps aankomt. Ea
hij xchermde er mee in de lucht al»
wilde hij zijn overbuurman, den heer
Biersteker, aanporren om ook mee
te uoen aan de knokpartij.
Blijf me van bet lijf, riep deze; Ik
eet geen loode lijsterbessen.
Enfin, toen het op stemmen aam
kwam. bleek de motie met ééce stern
meerderheid te zijn aangenomen. Wat
moeten we d'r nou meedoen? vroeg
de voorzitter.
Opaluren pofferdikkie, mopperde
de heer Michels. Ea de motie gaat,
netjes overgetypt, naar den Haag.
waar de booge heeron haar naast
Zich neerleggen.
Tout est perdu, aauf 1'honneur.
Lieve lezer, dit is alles. Wezenlijk
en waarlijk alles. Want ziet-u, het
was allemaal zoo'n baetja klein goed,
een restantje van dir, een restant je
van dat, zoc-iets, wat men in hot
hniahouden kliekj-wdag .coemt.
Vóór dit lijsterbessen maat hadden
we al esn herstemming gehad over
het voorstel Adnaanae inzake do
gasprijs reductie. Het werd afgestemd
en daarmede dus de gasprils ge
handhaafd op 18 cent.' Symec, betaal I
We kregen nog eeu betoog van
den heer De Zwart over da voorge
stelde reorganisatie der Zae/chrt
school. Die heer meende, dat deze
zaak wel wat te royaal wav bettan
deld en dat bet voor een deel hior
ook een rijksbelang betrof.
Ea san het slot kregen we eeae
heele serie bunoamirgf ii. Deze ba
zigheid verschafte-den Raad een zt-
noegelijk uurtje. Er word, zooals we
al zeiden, een menigte goede moppen
verkocht; het leek we! strooiavond
van St. Nicolaa». Zoo beschuldigde
de hoer Mlch«la den hoer De Geus
van eens stem te hebben uitgebracht
op zijn vriend De Kwarteenmaal
kwam Pitör Jolles uit de stembus,
eo do (inmiddels vertrokken) be*r
Over de Linden herhaaldelijk. En bij
elkc-n nieuwen naam (het kan bij die
vrije stemmingen soms wonderlijk
toegaan) had de Raad opnieuw schik.
Kinderlik luidruchtig werden cr
grapjes op verkocht, gelachen en ge
giceheld, en zoo vloog de avond om.
Er waren nog da gebruikelijke
vragen over levensmiddelen voorzie
ning (speciaal aardappelen) en eesige
klachten bij de rondvraag, maar de
lezer kan dit allemaal in het verslag
vinden.
Be legerberichten
van 29 November.
Op het W e a t e l ij k front hadden
geenbelangrljke gebeurtenissen plaats.
Eogelsche en Pranscho berichten
maken melding van het afslaan van
aanvallen der Duitschers bij Aschhoop
(Vlaanderen), ten N. van den Mont
Cornill6t (Champagne), op den linker
Maasoever bij Béthincoutt en op den
rechter Maasoever in de streek van
Vaux les Dsmloup.
Van Duilsche zijde wordt medege
deeld, dat een krachtige aanval der
E geitenen bewesten Bourlon onder
zware verliezen voor den vijand tot
mislukking gebracht werd. Overigens
bepaalde de strijd zich tot artillerie
gevechten.
Van het Oostenrijksch Ita
liaan s c h e front wordt van Oos-
tonrjjksche zijde gemeld, dat aanvallen
der Italianen aan den Brenta en op
den Monte Tom ba afgeslagen werden.
Overigens is de toestand onveranderd.
In Duitsch Oost-Afrika
hebben de Engelschen een Duitsche
colonne tot overgave gedwongen.
12 officieren, zes officieren van ge
zondheid, 92 Duitsche minderen, 1212
Askari's en 2200 andere inboorlingen
werden gevangen genomen.
Db duikboot- on mijnoorlog.
Volgens het officie6le Duitsche be
richt werd in het Noordelijk deel van
het afgesloten gebied 20.000 br. reg.
ton tot zinkeu gebracht. Hierbij was
eeu groot diepgeladen schip met
munitie.
Rusland.
De nieuwe Russische opperbevel
hebber, generaal Kryienko, heeft de
opdracht van de regeering om te
trachten onderhandelingen aan te
knoopen, onmiddellijk ten uitvoer
gebracht. Drie door hem aangewezen
afgezanten, n.1. een huzarenluitenant,
een officier van gezondheid en eeu
vrijwilliger, zijn teruggekeerd mst
e8ü officieel antwoord van den Duit-
scbea opperbevelhebber, waarin deze
zich bereid verklaart in onderhande
lingen over eeu wapenstilstand op
alle fronten te treden.
Kryienko bevoelt onmiddellijk op
het geheele Russische front het
schieten te staken.
De gevolmachtigden van beide
zijden zullen Zondag bijeenkomen.
Het i3 nu maar de vraag of het
geheale Russische ieger met deze
maatregelen v3n den opperbevelheb
ber accoord gaat. Bovendien zal aan
het Roemee n sche front een eigen
aardige toestand worden geschapen.
Zullen de Russen hun bondgenooten
hier zonder meer in den steek laten
of zullen de Roemeclöra zich bi) de
Russen aansluiten.
Zal het Russische leger iu den
Kaukasus inderdaad zooala voor
«enige düfcdn werd gemeld deD
strijd op eigen gelegenheid voortzet
ten
Het is verder nog lang niet zeker
of de Bolsjewiki inderdaad de macht
in handen hebben om over het al of
niet voeren van vredesonderhande
lingen te beschikken.
Maar wanneer hij er toe komt, öf
oen wapenstilstand aan te gaan, die
tot het einde fv»u den oorlog zou
duran, bt een af.'.ouderlijken vrede
met- de Centrale te sluiten, dan zouden
Duitschland on Oostenrijk zich met
hun geheele kracht kunnen koeren
tegen- do westelijke mogendheden.
En zoo dan nog bovendien de krijg-
go vangenet) worden uitgewisseld,
zouden 1.700.000 Duitschars en Oos-
enr ijkers, uit Rusland komende, de
Duitscbo legers kunnen veraterkeD,
om den strijd voort te zetten.
Dat is- een vooruitzicht; dat op de
conferentie te Parijs wel eens mag
mag worden onder de* oogen-
Uit We-eneu wordt nog d.d. 30Nov.
gemeld, dat bij het opperbevel van
bet O.-H. leger een gedeeltelijk ver
minkt draadloos telegram is ont
vangen, dut, voor zoover mogelijk
werd 'aangevuld en als volgt luidt:
Toarskoje Selo, 28 Nov.
Aan de volkeren van de oorlog
voerende landen.
De zegevierende arbeiders en
hoerenrevolutie in Rusland höeft de
redeiquaestie op den voorgrond
gebracht. De tjj i van weifeling, uitstel
en bureaucratie is gtèindigd, thans
wordt aan alle regeeriogen, alle volks
klasse-. on alle partijen van ooi log-
voerende landen de eisch gesteld cm
categorisch do vraag te beantwoorden,
nf z|j rozarnvn met ons tot ouder
handelingen over een onmiddellijken
wapenstilstand en algemenen vrede
willen overgaan of niet.
Van het antwoord op deze vraag
hangt af, of wij een nieuwen winter-
veldtocht met alle daaraan verbonden
ellende ontgaan zullen of dat Europa
ook verder met bloed overstroomd
zal worden.
Wh, do Raad van Volkscommis-
narissen, wonden ons met doze vraag
tot de regesringen van onze bond
genooten Frankrijk, Engeland, Japan
en China. W(j vragen hun voor het
aangezicht van hun eigen volkeren
6n van de geheele wereld, of zy be-
raid zijn vredesonderhandelingen te
beginnen. Wy, de Raad v3n Volks
commissarissen, wenden ods tot de
verbonden volkeren, in de eerste
plaats tot de arbeidende massa, met
de vraag, of zy van plan zijn dit
zinloos bloedbad voort te zotten en
blindelings de vernietiging van de
Europeesche beschaving tegemoet te
gaan. Wy verlangen, d3t de arbeiders
partijen in de geallieerde landen on
middellijk de vraag beantwoorden, of
zij het eens zijn met de inleiding van
vredesonderhandelingen.
Deze vraag stellen wij voorop.
Be vrede, welken wy voorgesteld
hebben, moet oen volkerenvrede zij,
oen eervolle vrede door overeenstem
ming, waardoor elk volk de vrijheid
benevens economliche en cultureel®
ontwikkeling worden verzekerd. De
arbeiders- en boereorevoluüa heeft
reeds baar vredespregram bekend
gemaakt. WJJ nebben de geheime
vardingen van den Tsaar en de
bourgeoisie met de geallieerden ge
publiceerd eu - deze verdragen voor
het Russische volk nietig verklaard.
Wij stellen allen volkeren voor, open
lijk een nieuw verdrag te sluiten op
den grondslag van overeenstemming
en samenwerking.
Oaa voorstel hebben de offlcleele
en offleieuse vertegenwoordigers van
de egeeringen der geallieerde landen
beantwoord met een weigering de
regeering te erkennen en met haar
in overleg te treden over vredes
onderhandelingen.
Der regeering van de zegevierende
revolutie ontbreekt de erkeuDiug door
de diplomatiemaar w|j vragen den
volkeren, of de reactionaire diplomatie
hun denken en streven weergeeft, of
de volkeren veroorlooven, dat de
groote mogelijkheid van vrede, welke
door de Russische revolutie is ont
staan, onbenut blflft. (Hier is eeu ziu
verminkt.)
Weg met den winter veldtocht!
Leve de vrede en de volkeren ver
broedering I
Hierop heeft de O.-H. regeering
aan de Russische regeericg op 29 dezer
geantwoordbereid te z|ja voorge
stelde ouderhandelingen over een
onmiddellOken wapenstilstand en
algemeenen vrede te beginnen.
Natuurlijk worden allerlei over
spannen berichten betreffende Rusland
verspreid. Her Noorscbe blad „Ver-
densgang" bevat volgens de „KöId.
Zeitung" berichten van een koerier
van een der Entente mogendheden,
waarin wordt medegedeeld dat de
toestand te Moakou ontzettend is. In
straatgevechten werden duizenden
menschen gedood. Kalendin trekt met
een leger van 200,000 man naar
Moskou op. Het ia mogelijk, dat h|j
met grootvorst Nicofojewitsj samon-
werkt. De Japanners stelien groot
belang in de revolutie. Zij zouden
Wladiwo8tok hebben bezet
Het laatste bericht ia al heel
onwaarschijnlijk.
Van Eogelsche z|jde wordt nog
uit St. Betersburg gemeld, dat slechts
3 legers Kryienko als opperbevelheb
ber erkennen.
Verder seint de correspondent van
de „Daily Chronicle" te St. Peteraburg
dat da regeering der bolsjewiki ia
afgetreden en een coaiitie-rageeriug
gevormd is, bestaande uit bolsjewiki,
links-soci3alrevolul-ionnairen en inter
nationalistische menajewiki. Lenin
werd door de conferentie van boeren
der iiokerz|jde (het grootste gedeolte
der boerenconferentie, die zich gesplitst
heeft) vijaudig ontvangen. Toen h|j
Kryienko noemde als generalissimus
werd h|j uitgelachen. Hij deelde mede,
dat Duitschland den wapenstilstand
had aanvaard, maar toen een oolsje
wik voorstelde een telegram van
gelukwensching aan Kryienko te
zenden, stemde do conferentie tegen
<iit voorstel.
Lenin, voelende, dat hij terrein
verloor, opende onmiddellijk onder
handelingen voor een coalitie van
socialisten en bolsjewiki.
Do Entente en Rusland.
De houding vau de Entente tegen
over Rusland zal wel weinig vriend
schappelijk zijn. Of men echter krasse
maatregelen zal durven nemen, staat
te bezieD, in verband met de tegen
maatregelen die Lenin zou kunnen
nemen. Welke plaDnen b|j heeft,
bl|jkt uit het gesprek, dat by
volgens een Eogelscb bericht met
de gedelegeerden van het 493te
Russische legercorps 7oerde. Hij
zei-Ie daarbij:
„Als de proletariörs van andere
landen ons niet ondersteunen, zal er
van ouze re volutle niets terecht komen.
Indien de geallieerden niet akkoord
gaan met onze wenschen, hebben wij
krachtige middelen hen tot gehoor
zaamheid te dwingen. Wij kunnen
nl. den staat baokrost verklaren,
waardoor alle leeningen en verdere
verplichtingen waardeloos worden.
De Raad van Commissarissen (het
ministerie) heeft maatregelen geno
men, de demokratie in audere landen
door bemiddeling van onze agenten
op de hoogte te stelleD. Op 't oogenblik
kunnen w|j alleen met de grootst
mogelijke energie voortgaan, iu de
hoop, dat er wat van terecht zal
komen."
Wanneer de Bolojewiki erin alagou
een afzonderleken vrede tot stand te
brengen, dan is het duidelijk, dat de
overige geallieerden van zelf betrok
ken kunnen wotden bij hetgeen nu
7au Russische zij do begonnen is en
zich er maar niet van kunnen afma
ken met te zeggen, dat de houding
van Rusland of de tegenwoordige
Russische machthebbers hen n iet raakt
Eeu vealbeteekonend symptoon is
trouwens de brief van Lord Lans
dowueaande Daily Telegraph, waarin
hij erop aandringt, dat de geallieerden
te Parijs niet alleea zullen beraad
slagen overeen eensgezinde strategie
maar ook over eensgezinde oorlogs
doeleinden.
Bij geeft een overzicht vao
uitlatingen over de oorlogsdoelen.
Herstel en veiligheid zyn, volgens
de uitdrukkingen die Asquith gebruikt
heeft, or het wezen van.
Volgens den schrijver zou stellig
geon verstandig man wenschen den
handel van de centralen te vernieti
gen, als z|j de geloften om den vrede
te bewareu willen aanvaarden en de
Entente niet door een vijandige
combinatie in een oorlog willen
dry ven.
Over de territoriale aanspraken zegt
Laoadowne, dat enkele daarvan waar
schijnlijk onbereikbaar z|jn geworden,
of een minder belangrijke plaats in
nemen. Andere daarentegen, en vooral
hst borstel van Belgis blijven
eerste plaats innemen.
L3at m|j eindigen met uiteen te
ZB'.ten, vervolgt Lansdowne, waarom
ik zooveel belang hecht aan deze
overwegingen. W|j gaan dezen oorlog
niet verliezen, maar z|jn verlenging
zal den ondergang voor de beschaafde
wereld bateikenen en een emdelooze
verzwaring van den last van menacht-
lijk l|]'.1en, die reeds op haar drukt.
Veiligheid is onschatbaar voor een
ii
TELEF. 141.
ALLEEN Koningstraat 13.
Heeft een overvloedige keus
van aangename geschenken
voor diverse beurzen. -
Beleefd aanbevelend.
wereld, die genoeg levenskracht bezit,
om er bij gebaat te z|jn. Maar wat
zal de waarde van de zegeuiugen des
vredes zyn voor volken, die zoo uit
geput z|jD, dat zij nauwelijks de hand
kunnen uitstrekken, om ze te grijpen
Naar mijn meeniug zal, als de oorlog
bUtfids tot een einde gebracht moet
worden, om een wereldcatastrophe af
t8 wenden, hij ten einde gebracht
wordeD, omdat de volken van de
landen die er b|j betrokken zyn, aan
weerszijden inzien, dat bij al te lang
geduurd heeft. Io Duitschland is dat
gevoel ai sterk. Als het gepraat over
vrede niet zoo duidelijk en stellig is
geweest, dat de Eogelsche regeering
het ernstig op kon vatten, moet men
de verklaring daarvoor waarschijnlijk
zoeken ten eerste in het feit dat het
Duitsche despotisme geen onafhanke
lijke meeniogsuitingen duldt, en ten
tweede hierin, dat de Duitsche regee
ring er vermoedelijk in geslaagd ia,
de doeleinden van de geallieerden
verkeerd voor te stellen.
Zoodoende heeft de opvatting post
gevat dat daartoe behoort de vernie
tiging en het opdwingen aan Duitsch
land van een regeeringavorm, die
door zyn vijanden vastgesteld is;
vÊorts haar vernietiging als groote
handelsmogendheid ontlaat uitsluiting
van bet vrye gebruik van de zee. De
Duitsche vredespartij zou vermoedelijk
een ontzaglijke aanmoediging ont
vangen sla te verstaan werd gegeven
lo. dat wij de vernietiging; van
Duitschland als groote mogendheid
niet beoogen, 2o. dat wy aan z|jn
volk geen andoren regeeringavorm
willen opdringen, dan dien, welken het
zelf verkiest3o. dat w|j, behalve b|j
wyze van wettigen oorlogsmaatregel,
niet verlangen aan Duitschland zijn
plaafs onder de groote baadelsmo
gemiheden te ontzeggen; 4o. dat wij
bereid zijn, om 3lu de oorlog uit is,
in overleg met andere mogendheden
de groep van internationale vraag
stukken te onderzoeken, waarvan er
enkele uit den joogsten t|Jd dagteo
keuen, die in verband staan met de
kwestie van de „vrijheid derzeeön"
5o. dat w|j bereid zijn eeu internatio
nalo overeenkomst aan te gaan,
krachtens welke ruimschoots gelegen
heid geboden zou wordeD, om inter
nationale geschillen met vreedzame
middelen te regelen.
Het Hbl. noemt de uitlating van
Lord Lansdowne, „Een verstandig
woord vaü 6en verstandig staatsman",
en zegt hierover verder
De aian, die dit zegt, is geen on
bekende grootheid, geen aanhanger
der kleiDe groep Engelscbe pacifisten,
maar een der me<54t bekende personen
uit de Eugelache groote wereld, Lord
Lansdowce, de leider der tory groep
in bet Eogelsche Lagerhuis, minister
in het kabinet Acquit die afgetreden
is bij het optreden van het kabinet-
Lloyd George.
Lord Lansdowne zegt dit alle3, om
dat b|j overtuigd is, als zoo velen
buiten Engeland, dat do oorlog, die
thaDB wordt gevoerd, voor Europa,
voor de b?schaafde wereid, zelfmoord
beteekent; b|J gevotlt dirp, dat de
voortzetting van den str|jd de alge
heels uitputting tengevolge sal hebben
voor allen, overwinnaars eu over
wonnenen dat het einde komen zal,
als er geen Europeanen meer zullen
overgebleven zyu om van den einde
lijken vrede te genieten. En daarom
zegt fcjjLaten w|j oüü oorlogsdoel
herzien, duidelijk uitspraken wat wij
willen, eu dit zoo doen, dat Duitsch-
lard en Oostenrijk weten, onder we)k6
voorwaarden de vrede kan wordeD
worden hersteld.
Als een siem uit oen lang verle
den komou deze woorden uitEogeland
tot on* over3ls een hoopvolle bood
schap dat wellicht eindelijk de oor
logswaanzin zal piaats maken voor
andere, betere, mensebelljker opvat
tingen dat net woord„our only
duiy is to klll the Germana" zal
worden vervangen door do vredes
boodschap.
Dit wil niet zeggen, dat de vrede
op komst is. Maar de mogelijkheid
neemt toe, als men den toestand
gosd gaat inzien.
Dat de vrede nadert, hebben wii
reeds maer gehoopt; maar de ver
wezenlijking dier verwachting scheen
nog zoo ver. De jaren gaan voorb|j,
en ua veertig maanden oorlog was
er nog geen eukel vooruitzicht, dat
het einde nab|J is. Integendeel, voor
eenige weken nog z-side de „Mancb.
Guardian", dat het nog jarou duren
zal, en dat het einde nier zal afhan
gen van een dor Europeesche gealli
eerden, doch vau de macht die Ame
rika zul ontwikkelen.
Dat vooruitzicht is vernietigend
voor Europa. Nog drio jaren oorlog,
en dö blindheid, waarmede allen ge
Blagen schynen, zou geleid bebbe:.
toe ontvolking van vele hinden, tot
vernietiging vau alles, wat door vel?
geslachten aan kunst- wetenschap en
beschaving is bijeengebracht, tot
algemeene verarming van ons wereld
deel, tot hongersnood en gebrek
alom.
Dat dit eindelijk ook wordt iogezien
door een Ecgeluchen staatsman van
naam en positie, dat hy het middel
aanwijst, om den strijd te btöindigen,
is ean hoopvol verschijnsel. Het zal
wel eenigen t|jd duren voordat de
Jingo's vau de waarheid der stellin
gen overtuigd zijD, die Lord Lans
downe, kalm en beredeneerd, heeft
aangeplakt aan de deur van zijn
tempel; maar het eens gesproken
woord zal ingang vindeD, en door
niemand kunnen worden voorbijge
gaan. Het is de eerste openlijke ver-
kiariDg, en zij zal niet Dalaten na-
volgens te brengen tot aansluiting.
Waardoor de weg zul worden gebaard
voor besprekeningen en onder
hai dalingen.
Van de Centralen is geen tegen
stand te verwachten, wanneer Enge-
laud slechts duidelijk spreekt eu in
den geest van Lord Lansdowne.
Uit den Dultschen Rijksdag.
Esn rada van dan RIJks-Kansellar.
Woensdag werd in den Buitscheu
Rijksdag het krediet-ontwerp van 15
milliard Mark iu eerste lezing be
handeld.
Hierna nam de nieuwe Rijks-Kan
selier Graaf Hertling het woord.
Spr. merkte op, dat men aan het
einde stond van een jaar, dat op veel
gevechtsterreinen ingrijpende beslis
singen bracht, en wees er op dat
noch in VlaandereD, noch bij Kame-
r|jk de Engelschen er in slaagden
hun aanvankelijk succes zoodanig
uit te breiden, dat dit tot een dooi-
breking van het front leidde.
Het krijgsbedrijf in het oosten,
zeide de Kanselier, dat tot de ver
overing van Riga en Jacobstadt
leidde, is in uw aller gedachten. Tus-
schen Isonzo en Piave alsmede in
Macedonië hebben w8 nieuwe over
winningen behaald. De operaties van
het Sinai schiereiland uit tegen de
Turken in Palestina konden daar
elndelyk bepaalde successen behalen.
Deze z|jn eveawel niet van invloed
op den oorlogstoestand in bet alge
meen. De vloot is sinds haar roem
rijken slag voor b6t Skager Rak na
lange rust. onlangs b|j de vermees
tering van de eilanden lago, Ocsel
en Moon opgetreden in voorbeeldige
samenwerking met het leger alsme
de by het korte voorspoedige gevecht
in do Duitsche bocht tegen een aan
zienlijk sterkere macht.
Haar gestadige slagvaardigheid ia
opnieuw bewezen. De handolaooilog
met duikbooten oefenteen geweldige
en onafwendbare werking uit.
Ook b|j nog zoo intensen aanbouw
van nieuwe schepen op de werveD
onzer tegenstanders zal het c|jfer der
in den grond geboorde schepen steeds
dat der nieuwe gebouwde te boven
gaan. Aldus leveren alle waarnemin
gen het overtuigende bewijs, dal de
handelsoorlog met duikbooten zijn
doel zal bereiken.
Na gewezen te hebben op den
krachtigen tegenstand der troepen op
het Westelijk front, waardoor de
groote operaties op andere gevechts
terreinen mogelijk waren, vervolgde
giaaf von Hertling
Het volk binnen de grenzen is
door denzelfden wil om te overwinnen
bezield evenals om de ontberingen
en onaangenaamheden te verduten
die de oorlog met zich meebrengt.
Recht op het doel af en opofferings
gezind dringen de vrouwen naar deu
arbeid, waarvan de mannen wegge
roepen zijn. Ooze methode om den
oorlog te financieren bl|jft verblijdend
tegen baar taak opgewassen. Bijna
73 milliard (Mk.) zijn totnutoeüoor
vrijwillige inschrijving opgebracht en
voor dan oorlog aangewend.
Met betrekking tot de binnenland-
sche politiek merkte de kanselier op,
dat aan de grondslagen van onsrlik
eu de constitutie niets kan en mag
veranderd worden. Z|j zija eerst met
recht uit het historisch geworden
karakter van hst Duitsche volk en
zljuverschillecdestamnran gesproten.
Het spreekt vaa zelf, dat de sociale
politiek, waarmee Duitschland allo
landen ter wereld voor waa op de
zelfde wijze zal worden voortgazet
en naar gelang van do behoefte ver:
der uitgebreid zal worden.
Aan den Rijksdag wordt in de
eerstkomende zitting een ontwerp
voorgelegd betreffende de inetelling
van Kamers van Arbeid (Bijval).
Eveneens wordt eoo wetaor.twerp
voorbereid, waaiin de beperking van
de vereenigiDgsvrljheid duor paragraaf
163 van do rijks-bedrijfavet ordening
uit den weg geruimd zal worden.
Aangaande de Russische voorstellen
betreffende esn wapenstilstand zeide
spr.: De Rutsische regeering beeft
Woensdag, vau Tsarsfcoje Srio uit,
esc door d60 volkscommissaris van
Öuitenlandsobe Zaken, Trotzki, ea
dan voorzitter van tien raad van
volkscommissarissen, Lenin, onder-
teeker.d draadloos telegram aan de
regeeringen en volkeren der oorlog
voerende lauden gericht, waarin z|j
voorstelt binnen een korten terraiju
ondeehaudslingen over een wapen
stilstand en algemernen vrede ann
te gaan.
Ik aarzel niet te verklaren, dat men
in de tot dusver bekende voorstellen
der Russische regeering discutabele
grondslagen voor het aanbnoopen van
onderhandelingen kan zien en dat ik
bereid bun zulks te beginnen, zoodra
de Russiscne regeering hiertoa haar
gevolmachtigde vertegenwoordigers
uitzendt.
Ik hoop en weDach, dat dit streven
spoedig vasten vorm zal aannemen
oo ons den vrede zal brengen.
Wat de vroeger aan den acftpter
onderworpen landen, Polen, Llthauen
en Koerland betreft, eerbiedigen wij
hst recht hunner volkeren zyn eigen
iot te btpalen W|i verwacateo, dat
z|j zichzelf dien staatsvorm zullen ge
ven, wdke met hun toestanden iu de
richting van hun cultuur overeen
komt.
Auders is onze positie tegenover
Italië, Frankrijk en Engeland.
Sinds w|j en onze bondgenooteD
ons in het antwoord op den vredes
oproep van den Paus op het stand
punt van de pauselijke nota van
1 Aug. 1917 hebben gesteld, was het.
dwaze gepraat, dat het gold het
Duitsche militatrisme, dat den vrede
den volkoren bedreigde to vernietigen,
van allen grond ontbloot.
Ons oorlogsdoel was van den eersten
dag af de verdediging van het
vaderland, do onschendbaarheid van
z|jn grondgebied en de vrijheid- en
onafhankelijkheid vanzijn economisch
leven. Daarom konden wy den vredes
oproep van den Paus met vreugde
begroeten. De geost waardoor wy
iu het
antwoord aan den Paus
geleid worden, leeft ook thans nog.
Maar dit mogeu de vijanden zich
voor gezegd houdenDit antwoord
beteekent geen vrijbrief voor oen
misdadige verlenging van den oorlog.
Voor de voortzetting van het ont
zettende moorden en de verwoesting
van niette vervangen cultur waarden,
voor de waanzinnige eigenhandige
slachting van Europa, dragen de
vfianden alleen de verantwoordelijk
heid. Zy zullen ook de gevolgen
moeten dragen.
De conferente te Stockholm.
Londen, 29 November. De uit voeren
de raad van de Engelscbe arbeiders
partij heeft gisteren in z|jn vergadering
beraadslaagd over de uitnoodigirig
van de Nedorlandsch-Skandinaviscbe
commissie, tot deelneming aan een
nieuwe Stochholmsche conferentie.
Hij besloot de zaak aan een gemeen-
schappelijke commissie uit de vak
vereenigingen en de arbeidersparty
voor te leggen.
PLAATSELIJK NIEUWS.
Hr. Ms. „Zeeland".
Blijkens een by het Departement
van Marine ontvaDgen bericht, zal
Hr. Ms. pantserdekschip „Zeeland",
onder bevel van den kapitein ter zee
F. L. Rambonner, den 8iten December
uit Iodiö vertrekken ter aanvaarding
van de reis naar Nederland.
De waarschijnlijke data, waarop de
aan te doene havens zullen worden
bereikt, z|jn
Nagasaki 21 December, Yokohama
27 December, Houolulu 15 Januati
1918, San Diego 31 Januari en Colon
18 Februari.
Hr. Ms. „Tromp".
„Woensdag komt „de Tromp" bin-
iu" zoo werd in het eerste be
richt betreffende de vermoedelijke
aankomst vau Hr. Ms. „Tromp" ge
zegd. Spoedig daarop werd reeds
medegedeeld, dat het schip door den
storm genoodzaakt was bij te leggen,
eu de aankomst zoodoende vertraagd
werd. Het zou wel Donderdag wor
den voor men het schip op de haven
kon verwachten. Van Donderdag
word het Vrijdagmiddag tusschen
half vier en 4 uur, vervolgens Vrij
dagnacht, Zatermorgen, en op het
oogenblik dat wij dit schrijven (Vrij
dagavond) is zelfs de mogelijkheid
niet uitgesloten, dat het Zondag
morgen wordt. De reden hiervan is,
dat het schip zich Vrijdagmiddag
nog ter hoogro van het. vuurschip
Doggerabank Noord bevond. Men
had daar te kampen met dikke mist,
waardoor her, onmogelijk was de
piaats van het schip te bepalen.
Waar men dus juist aan denir.garg
van de vaargeul was, zal de com
mandant beter zicht heoben willen
afwachten.
Wanneer men nu iu aanmeiking
neemt «Jat de afstand vau bier naar
bedoeld lichtschip raeir dan 240 mijl
bedraagt, dan kan msn wel aanne
men, dat. vau af het oogenblik dat
„de Tromp" z|Jn reis kan vervolgen,
totdat het schip hior op de haven
komt, een 24 uur zat verloopen.
Nemen w|J dus aan, dafc het schip
tegen deu avond de reis .heeft kun
nea voortzetten, dan zou üet waar
schijnlijk eerst hedeDavxrud alhier
aankomen. Zeke-heid dienaangaande
is er nu nog niet.
Voor de betrokkenen zijn het eeni
ge moer dan vervelende dagen. Op
ods bureau kwam men herhaaldelijk
informeeren of w|j nog niet wisten
wanneer de Tromp binnen zou ke
rnen. Er z|jii ook heel wat vie«mde
lingen in de gemeente, die de aan
komst V3C de „Tromp", en dus van
hun familieleden met ongeduld af
wachten. Z|j zfin er nog erger aan
toe dan de Heldei-schen, moeten
zich maar hier of daar „opschieten",
de dageu zien door to komen.
En is geen ongeluk of er komt
een geiuk b|j. Zoo ia het hier ook.
Naast 3l die troosteiooze mededee-
lingen betreffende vertraging van
aankomst, kunnen wij teu bericht
plaatsen, dat door alle belanghebben
den mot blijdschap zrj worden ver
nomen. Door de goede zorgen van
de directie der Marine alhier, en bet
treffen van da noodige voorbereiden
de maatregelen, zullen n.1. alle op-
varendeu instaat gesteld worden,
zoodra do „Tromp" gemeerd is, het
schip te verlaten, terwijl dan teven»
een koit verlof ingaat. Dat is eeu
maatregel, die opweegt tegen bet
lange wachten.
Aau boord van de „Tromp" be
vindt zich oaar men weet ook de
heer Van Vollen hoven, het hoofd dei
commissie, dio in de Vercenigde
Staten over den uitvoer van levens
middelen raar ons land onderhandelt.
Laat ons hopen dar. h|j gerus;stel
lende berichten medebrengt. Verder
bevinden zich aan booid nog de
leden van de commissie belast met
den aankoop van wapenen enz.
Volgens een hedenmorgen
door ons ontvangen berloht zal
de „Tromp" eerst Zondag bin
nenkomen. Omtrent het uur van
aankomst is nog niets mst zeker
heid bokend.
H. M. de Koningin zal met
den sneltrein van 11 u. 41 m.
hedenavond alhier aankomen en
tot Maandag alhier verblijven.
Ensemble Soleer en Hesss.
'tWa» een slechte avond voor 't
ensemble Solser en Heasa, (directie
Hosae en LangenakeD). Fmantieel
slecht, veel vrijkaarten op de eerste
rang, en veel leege stoelen, 't Was
jammer en de afwezigen hadden, als
zoo dikwyls, ongelijk. Och, we weten
't allemaal wel, - booge kunst is
het niet, wat dit gezelschap geeft,
en 't is ten beetje ordinair ook. Maar
o, het is zoo levend, zoo echt, zoo
warmhartig. Welk oen goed keuner
van de JordaaDSche volkspsyche is
de schrijver van deze Amsterdamscbe
schets, „Mooie Neel, de trots vau de
Jordaan". Hoe kont hy z|jn volkje,
in z|jn humor, z|jo jolyt en pret, zijn
leed en verdriet, zijn schijnbare opper
vlakkigheid, maar z|jn gevoeligheid,
zijn medelijden en mede-gevoelen,
z|jn hartelijkheid. Het moge ruw zyu
en onverschillig, onder de ruwe
bast klopt bet w.rrmlevende, gevoelige
hart, de sympathie van menach tot
nranach. „Mooie Neel" is een echt
volksstuk in de goade beteekenis van
het wooid, en wij kunnen slechts
wenschen, dat aan hot volk steeds
zulke stukken werdon gegeven. Het
ia Diet bombastisch als zoovele andere
stukken van dit genre ook van
ditzelfde gezelschap, het is niet
zwaar-betoogend didactisch r.ocb ten
detitietia; neen, bet ia slechts eece
afspiegeling van het Jordaansche
volksleven met zijn hoogten en diep
ten, z|jn humor en z|jn tragiek. E«u
tikje sentimentaliteit, een lepel vol
romantiek, ziedaar het recept voor
dit volksstuk.
Eenig waa het zooals sommige
acceurg od actrices den volkstoon te
pak ken hadden. Mevrouw Anna Lange-
naken b|jv. als moeder Bremer was
onovertrefbaar, en de buurvrouwen
waren n3 venant. Karei eo Hein waren
oor typen van Jordaners, Moeder
Bremer was verrukkelijk als Karel's
moeder m».t haar als een kaleidoacoop
wisselende stemmingen hoe inüig
waa b.v. de scène van het afscheid
tusschen moeder en zoon, hier werd
•erkeiyk tooneelspelkucst gegeven.
Verschillende pakkende scèoea kwa
men in bet vier bedrijvige stuk voor,
en, de romantiek vierde er kon het
in oen volksstuk anders? hoogtij.
Miar het was, zooals gezegd, geen
sentimenteels romantiekde Jor-
daner moge gevoelig, goedhartig en
wat dies meer z|j zijn, aan senti
mentaliteit doet hij niet.
Vele coupletten werden gezongen
ec echte Jordaandansen gemaakt;
en vele Jordaar-moppen, go«d en gul
eu geestig, gedtb.teerd. Mevrouw Tine
Bsukman-v. d. Werf vertolkte de
tragische rol vau de heldin, en z|j
deed dit, als goede Jordaansche, pittig
en zonder al te veel sentimentaliteit.
De nieuwe maatschappelijke stroo-
rntüg bet socialisme, is niet ver
geten en heeft ook in dezen tradi-
tiotieolen orsnjehoek onzer hoofdstad
wortel getchoten en ala tenslotte de
arme, bedrogen heldin zich wreekt,
is aan ODzen rechtvaardigheidszin
voldaan, z|j het dan niet naar bijbel-
schon aard.
Zoo bood deze voorstelling veel
moois en goeds en gaf zy ons een blik
tn de ziel van een volktgroep die
de dichtbevolkte bloemrijk* strateni|j
bewoont tusschen Rozengracht eu
Wilfemstraar. En het ia een prattig
werk het goede in den mensch te
zoeken eu dankbaar is het ook, want
het laat zich steeds vinden. B|j moeder
Bremer en by Neel, by Karei en b|j
Heic. Maar niet b|j Vader Bremer,
die der dronkenschap, noch b|j Hans
Moerman», die de kwade trouw ver-
tegenwoordig», en als tenslotte de
zaak nog tragisch afloopt voor arme
mooie Neel, is dat 's werelds loop
we hebben allemaal wat in ons leveD,
ragt lrnra?r8 buurvrouw Janaie, wier
„kerel" haar, in dronkenschap een
blauw oog sloeg, maar voor wienz|j
niettemin een fljo paardebitfle gaat
backen.
Nieuws Telefoon-aansluitingen.
268' Bakker Geert, Binnenhaven.
281 Bax J. H., Plantsoenstraat.
274 Haauebrink, Plantsoecstraat.
126 P-y lanu8 v/h. Pulnbroek.
11 X 1111 Krieger C. C, Binnen
haven.
A Prins, Hav^nplein (HuUh.).
284 Vetfailln Joh., Spoorstraat.
INGEZONDEN.
Geachte R-dactie.
Op de icsiDuatiea van mijnbeer
Mii bels, ga ik niet in.
Tegen zijn egoï»me en zelfbewust
heid, moet ik hst flaaal afleggen.
Mijn b-schuidiging houd ik staande
en wil er n-'g aan toevoegen, dat zyn
party ■eiautwoordeiijk bl|tfr, voor üe
polu ick zcoals d e dcor de vrijzinnigen
word» gevoerd en dat het politiek
gescharrel van zijn party, do directe
oorzaak is, dat de arbeider 100
meer voor zjjn gas moet betalen.
H<ermee maak ik roy niet lekker,
doch dif betreur ik ten sterkste,
vandaar royn oueriyk protest tegen
"iin schijndemocralie.
Mat Ueu mei.sn-t) dank.
Hoogachtend,
F. a. DZ GOKIJ.
Helder, 80 November 1917.
