HELDERSOHE COURANT
Bioscoop T.A.V. E. N. U.
HET INSTINCT
van Zaterdag 8 December 1917,
PLAATSELIJK NIEUWS.
Onze pia&iageücot de heer J.
Slr.jewel ouderwijzer san school 8,
i* benoemd tot hoofd van school 4
ie Heer Hugowaard.
Programma
van het 4« wictercoucert op Din&dng
11 December 1917 io de Concertzaal
„Ttvoli". Aanvang 8 uur precies.
1. FeUm*rach j. Rjff.
8. OüTartoi* „Meerestiile und «Iflcklich» Fahrl'
F. Mendelanobn Barth»ldy
B. ÜDvollendete Symphoote Fr. 8chnb«rt.
a. Allegro moderato, b. Andante eoD moto.
i. La Proceaalon Nocturne H. Babau
6. Romnnce voor Violoncel J. Mork
de hear J. van Veesom.
6. Fantalate aur Uaasenet'a Opera „Herodlade'
A. L. Haasbroek,
5v wiaterconcert 8 Januari 1918,
8 uur preciea.
Do Gemaante-Arbaldsbouri.
Een bewJjs, dat de Gemeente Ar-
baidsbeurs zich in stijgende belang
stelling kan verheugen, ia te consta
teeren uit da cijfora over de maand
Ocl.ober. Er kwamen die maand 40
aanvragen in, van werkgevers om
personeel, verdeeld 07er 7 vakken,
terwijl 76 aanbiedingen van werk-
lioder-, inkwamen verdeeld over 16
vakkeu.
Geplaatst konéon worden, doorbe-
middeling vau de beuie, 12 timm&r-
lieden, 1 schilder, 1 'betonwerker,
1 gomoonte reiniger, 2 monteurs,
.Visntoorbödiendsp, en 8 losse werk
lieden een totaal dus van 29 plaat
singen.
Dn Arbeidsbeurs ia geopend alle
werkdagen van 10—1 en van 8—7
uur, Zaterdags na 1 uur is de bouia
gesloten.
Werkloosheidsverzekering.
Viijijagavondi waren ten Raadhuize
door don heer L. Bandsma, Secretaris
van het Gemeentelijk Werkloozeu
fonds, de dagel. bssiuron van allo
hier ter plaatse bestaande vakver-
eenigingen bijeeageroepen.
De bedoeling dezer bijeenkomst
wa» om die besturen op da hoogte
te bieog&n van da nieuwe bepalingen,
vervat in het. Werkloosheidsbesluit
1917.
Beur alle organisaties wa?. hieraan
gevolg gegeven, doch aangezien hef,
voor allo leden disr vereenigingen
van groot belaog ia, geven wij het
volgende korte overzicht-
Door deu h:er Baudsma werd op
zeer bevattelijke wijze uiteengezet
hf! eioote verschil tusschen de sub
?idie regeling en het oude byrisg-
stc-lïöl van de nood- en tusachea-
reg-.'liug. Ais regel zal nu het sub
sidie 100% bedragen van de werke
lijk ingekomen bijdragen voor de
respectievelijke werkloozenkasseu.
Varvolgons werden door bem rege
len aangsgeven om -te komen tot
eenvormigheid, in ds administratie
der veiacbiUende ioegslatan vakver
enigingen. Baatbij werd hst van
Rijkswege Ingevoerde kaarten stelsel
in finesses toegelicht en er op ge
wezen, dat het bijhouden daarvan
op nauwgezette wijza moat gescbie-
Ul om in goval van werkloosheid
over alie noodige gegevens te kunnen
beschikken.
Be heer Bandema achtte het zeer
wecscbelyk ock ae leden der orga
nisaties individueel op hunne ver
plichtingen dienaangaande t» wijzen.
Hij had zich daarom gaarne be
schikbaar gesteld om eventueel® ver-
gaderingen der afdeelingen voor dit
dooi b\j te wonen, doch daar bij
xommige veroenigingen het bezoek
der vergaderingen veel te wan-
schuit overlaat, mos-at bij van dit
nao .aukelyk plan afzien. Bij onder
vinding is hsm gebleken, caf velen
(lier leden zich niet bewuat zijn van
de moeilijke taak, welke op ds
schouders hunner besturen rust. Hü
wijlt «r iu dit verband dan op, dat
sommigen zich niet de moeite ge
troosten om bijv. bij üua besLuur
adreaveraudeiiing op tt geven, kennis
te geven dat zij in militairen dunst
gaan of dien verlaten, zich bij werk
loosheid te melden by de Arbeids
beurs büz. Ook wat de floancieele
verplichtingen betreft, zag by gaarne
da: hieraan steeds werd voldaan, en
zegt, dat bij werkloosheid aau achter
stallige leden geen uitksering ge
schicden zal.
Na nog over de uitkeeringen in
deu breeda uitgewyd to hebben en
de gelegenheid te hebben geopend
tot net stellen van vragen, waarvan
ruimschoots gebruik weid gemaakt
6>i weiko tot .olie tevredenheid der
aanwezigen werden beantwoord, word
de vergadering gesloten.
D* lieer Baudsma baeft hiermede
getoond, dut hem het werkloozen-
viaagatuk zeer ter harte gaat. OndaDks
de vele werkzaam eden aan de functie
van Sicretaris van genoemd Fonds
verbonden, wordt hij ten allen tijde
bereid gevonden de noodige mede
werking te verkenen, wat van groot
belang is voor de aangesloten vak
bonden.
Mil. Geh. onth. Club.
Bo lezing van den beer Von
Freytag Brabbe voor bovengenoemde
club (zie le blad) gaat, wegens ver
hindering van den spreker, niet
door.
Afloop
dar Opanbaro Vrijwillige Varkooplag.
van huizea en erven, gehouden op
Donderdag 6 Dscember 1917, dea
s7onds 7 uur in .Casinoten over
staan van Notaris H, M. Beeckman.
1. Het huis en erf aan de Waal-
gracht 69kooper R. Th. Lufjckx qq
voor 11270.
2. Hó; huis en etf aan de Molen
straat 115kooper R. Ta. Lutyckx qq.
voor £4030
Nj. 3, 4 5 en 6 zQfi uit de hand
verkocht.
7. Het heerenhuls en e:f aan de
Binnen naven 79; kooper P. Geusqq
voor £3810.
8 Het huia en erf mït schuur aan
deS'uislijkstrastljkooperC.TaijLorqq
voor £2425
9 en 10. Hït woon- en winkelbuis
a3u de Breeatraat 49 en 51kooper
J. de B;urs voor 865».
11. Het café on woonhuis aan d.
W*ag«tee? 1 es 2; kooper W. Bier
alck- r voor f 2290.
12. Het huis ec erf aan de
Kooiagdwarsstraat 60; kooper W,
Munteqq voor £800.
13. Het huis tn erf aan de Zuid
straat 44kooper C. vau Dijk qq
70or f 1484
14. Hst huis en erf aan clc A.cbter
gracht Z.Z. 67; kooper A. Maezer
roor f1581.
BINNEHLAND.
Handels-telegrammen uit Engeland
Een firma te Amsteidam, gene-
buiten do diamantindustrie staande,
gaf het H.blad inzage van c-n aantal
reiegrammen w«ike 6inde No/ember
begin Becembur, in antwoord op
geseiode aanvrage--, werden ontvai,
gen. 0^5 berichten waren v.ij spoedig
overgekomon, esn telegram bereikte
da Amsterdamscho fi ma z«lfs den
dag waarop mon het uit Engeland
üad verzonden.
Men meende hieruit eu uit hetgeen
men van anderen had vernomen, de
conclusie t« mogan trekken, dat men
firma's welke in Engeland als bo
trouwbaar bekend staan, zoo weinig
mogéiyk rao6iiykhed.üu ia don weg
weuEcht te legg-an.
De 36a broodkaart.
Bo directeur van het Centraal
Broodkautoor maakt bekend, dat de
broodkaart vu-,, het 86»'.u tydvak
loopt van 10 tot en mot 20 Becoiober.
(„St.Ct.")
PriJzeR der brandstoffen.
Het Bureau voor M^dedeoliugtn
inzake de Voedsel voorziening meldt;
Te rekenen van 1 Becembör 1.1.
af is thans de volgende prijsregeling
voor brandstoffen vastgesteld:
Voor alle verbruikers var. groep A
(particuliere personen) bleven de
prijzen, zooala zs in October en
November waren, voor zooverre aan
gaat ds 10 eerste brandstoffeaeenhedsn
waarop z:j aanspraak kussen maken)
Voor alle overige toewijzingen
echter worden de prijzen verhoogd,
zoodat voor de hoeveelheid, dio men
mag ontvangen boven do 10 H.L.
meer moet worden helaald, per H.L'.
anthraciet ongsvee.- f3—, per H.L.
bachelkolen or-geveer £2 40 en per
100 K G. gietcokc-9 ongeveer f3 50.
Boven de normaal-detailpri]z*n
zuliea bovendien nog de navolgande
verbcoglugen in rekening moeten
worden gebracht: Klatre-II tot en
met VII van groep A (van 2 tot en
met 7 haardsteden) betaalt den
normaal-detaiiprijs plus f 1.80 vcr-
hooglng p«r brindnicffenBenheid.
Klans.-i VIII \an gioepA (centrale
verwarming) betaalt den norm&'ai-
detailpiijs p'.us fl.30 - l-hooging per
b-andaioffineonheid.
Groep B (groota magazijnen, wh
kels, kantorön) betaalt dan normaal
detailprijs plua f 3 50 verhoogicg per
braüijE.Lüffsfieenheid.
Grosp C (opsabare gebouwen, es?.
bstaalt den normaal detailpvfj» plus
1.50 verhooging por brandstoffen-
coDheld, behalve de to" aere groep I
behoort-ndo korkan, aoboler., ztekeri
huizenen gestichten van weldadigheid
of slgsroeen nut, wslkeóer: normaal
detailprijs betalen plua fl.30 ver-
'iiooging per braridstcfferseuibeid.
Grosp D (gebouwen voor publieke
vermakelijkheden) betaalt den nor
maal-detailprijs plua 1' 3 50 verhooging
psr brandstoffuneenheid.
Bij geschil tnsschec ue branditf-ffin-
commiasiss en de verbrulicc-re of zy
zyn te rangschikken onder de cate
gorie vau kerken, scholen, zieken
huizen cn gestichten van weldadig
heid of algemeen nut, beslist de
directeur van de Ri)kskolendist.rlbutie.
Voor zoover in enkoio uitzonderings
gevallen aan de verbruikers van groep
A reeds meer dan 10 brandstoffon-
eenhsde» mochten zyn afgoleverd
bij klasse VIII zal dit in het alge
meen het- geval zijn, evenals door
jx-'ra-verstiefekiDgen tec behoeve van
kamerbewoners en aan doctoren
zal by d'iZj verbiu'kers voor de
meerdere afgeleverde eenheden bet
verschil moeten wordc-n ingeïoidord
tusschen don oudsu detail-prija en
den normaal-detail-pilja vermeerderd
met de toepasselijke verboogingen.
Bij de groepen B, C en D zal na
vordering moeren geschieden b(i die
verbruiker* aan wie vat. af 80 No
vember j.1. mser dau 25% hunner
rantsoenen is afgeleverd.
Dize verbruikers zullen moeten
worden belast met het verschil
tuvscbeu den ouden detail-prijs en
deu normaal de!ailpi ijs, voimeerderd
met ds toepasselijke verhoogiiigen
voor de hoeveelheid ont*arj«en boven
de hiervoor geaoemde 25%.
Bij weigering van vetb.-uikers om
aan deze navorderliig te voldoen, zal
hun moeten worden medegedeeld,
dat zy geen brandstoffen meer zullen
ontvangen zoolang de kotendistributic-
van rijkswege geschiedt.
Wat de gascok6* aangaat, zullen
d« na 80 December geproduceerde op
de basis van een normaal detailprijs
van ten hoogste f 2 p-r H.L ter be-
schikkingder Bra-.- dstoff^ncommi. »ie3
worden hersteld. Ba op ultimo Nov.
bij de gasfabrieken aanwezige voor-
iaden zullen echter nog tegen de oude
prijzen moeten worden afgeleverd.
Dj prijs waarvoor de gazcokcB aun
bet publiek op de eorsto 10 eenheden
zal worden geleverd, wordt op t.en
hoogste f 1.80 per H.L. gesteld, zoodat
eeu bedrag van f 1.20 per H.L. zal
worden toegelegd op üa hoeveelheden
gascokes na 30 November geprodu
ceerd en op de eersto 10 eanheJen
afgeleverd. Wanneer gemeentebt
sturen de gascoke? tegen lagereD prlj*
dan op de basis vau een normaal-
dotailprijB van f 8 per H.L wenschon
te leveren, zullen uatuurlijk de ver
koopprijzen voor aflevering aan ver
bruikers op de eerste 10 brac.dstoffju-
eenheden in gelijke mate moeten
worden vorlaagd. Orerigens zullen
aan de verbruikers van groep A voor
hetgeen hun aan gascok'-s boven de
10 eerste brandstoffmeenheden wordt
afgelsverd, en aar da groapeu B, C
en B de hierboven genoemdo ver
hoogingen boven den normaaldotail-
prijs in reksumg moeten worden ge
bracht.
JDö pi ijzen, waarvoor de turf aan
de brand8toff^ucommississ wordt toe
gewezen, ondergaan gein verandering.
Voorzoover evenwel do turf wordt
.«fgel»verd r.an de verbruikers vau
groep A cp hunne raatsoenen bovan
«Je. eerste 10 i-er.heden on aau
•'erbfuiki.3 van de groepen. B,Cen
D bozen de 25 van hun rantsoen
zullen de toópAvaalyke/.orhoogicgen
hiervoor aangev/ezen, moeteu worden
iu rckacicg gebracht.
Ia verband met vo:oua;aanderege
ling zullen wegoaa ïcrdeioafievering
op de eerste 10 bracdutoff^neenbecieL
atrn groep A tekorten omslaan.
Daaroctegsn ontstaan overschotten
wegens do -urhooglagon bo-'en dejj
uormarddetallprijs op .i!le verdere in
rek-jaing gebracht en w-ageus na
ordering. Do braadstoffn. commis
s.es tapeten nauwkeurig boekhouden.
Aaa de braitabioff-jiicoaia.iciliS is op
gedragen cij het vaaiatellen der nor
maal-detailprijzen er rekeeing mede
willen hcula:;-, dat d» verhoogie
gen beperkt biy-en tot het s rikt
noodzakelijke en dat dus winstcijfer»*.
andere lasten, wftku op de ver
bruikern motten worden verhaald,
niet in evenredigheid met ds ver
kocpsprijzen stijgen.
Hst reizigorsverktsr.
Dezer dagen bereikte het Hbl. het ge
rucht, datav plannen in voorbereiding
waren om door tijdelijke verhoojiLL
.•au ds spoorwegtarioven een al te
;root&u toevloed van Kerst-reizigers"
te voorkomen.
Bij informatici ter bevoegder plaatse
bleek, dat dit gerucht allen grond
van waarheid mint. Ds spoorweg
maatschappijen 2yn integendeel vau
plan om door hel ichtscheu van
eenige voor- en voigtreloen in de
ongetwijfeld grootsre bjhosfte aan
pia '.tsruimte in de eerste plaats voo;
militairun, maar daarnaast ook voor
gewone reizigeis, te voorzien.
vBe kolenschaatachte in Jianmerking
genomea, zal het aantal extra treinen
uit den aard der zaak garing en de
capaciteit, ervan niet bijzonder groot
zijn.
Het ia zeer gewenacht, dat ieder,
dia de Kerstdagen elders wenschc
door te brengen, reeds eenige dagen
te voren vertrekt on bet zoo inricht,
dat men niet den 27stsn December
de terugreis behoeft te aanvaarden.
Wordt hiermede door hel roizsad
publiek zooveel mogelijk rekening
gehouden, dan hopen de xpoorweg-
moatgcbappjjan ondanks de abnormale
omstandigheden al te groote ver
traging to kunnen vporkomem
Vergosdlag gatorpgdesrde schepen.
S»o correspondent van hei. „Han
delsblad te Rotterdam vernoemt dat
de besprekingen over do vargoötiing
dor zes iu Februari ge torpedeer da
Nederlandse!» schepen i«ort» zoover
gevorderd zjjn, dat feitelijk do ache
pen reeds zjju aaugewezeu, die van
de in Nederlandïcb Indie liggende
BüHscha vloot ter vergoeding der
:!.en acbaile aan do Nuderlandeche
retde-s zulten worden aangeboden.
Thaoa ia naar Ic-cliö geseind om op
de hoogte te komen van deu toestand,
waarin de schepen verkc-eren, en van
de kü3teo, die gemoeid zullen zijn
Deze week als HOOFDNUMMER:
Aangrijpend famllie-drcrna In 5 bedrijven,
naar hst beroemde tooneeistuk van HENRY KiSTEMAECKERS.
Verder varleerend programma.
ret. hun zeewaardigmaking. Ds
vi^rtoigen zijn, böhoud«s die nadere
inlich'iogoa. aoor de Bnitache re^eo
ng vnn d=i be.rokken reederjjsn
ingekocht, waai mes een bedrag vaa
40 m ILoen mark waa gemoeid.
Een Duitsch watervliegtuig.
Dontierdagraoige-i voer hot traca-
porrachip Vlisaiogen naar hta licht
schip Noord Hindtr, om volk af te
'uilen. Ia volle zee bemerkte
j böm;;iiL-iüg een dryvend wtatr-
üegtuig. He: wac een Baitsch
to?3tf.l. Twee man her; uovoL.u.-n er
zich op iu zeer bHcjielfJben toestand.
Niet ailseu wac de machine reeds j
zir-kenrff maar beida aviateurs waren
geheel uitgeput. R^eda vierentwintig
uren waren ze op net wrak.
De hydfopiaau was Woensdag
morgen van Oiiende -.o. trokku».
Ds twee Duitscae -iiegers zijn
yge'ateo, ter«yi het vitagtu'g iv
Intrraeerd.
Kiesrecht en vrouwen.
Aan ae ltdsn dér Staten-Gen^-raal
en asii de miniators is een schiijvej
vei zouden door hol hoofdbestuur der
Vereenigiug voor Vrouwonkiesrecht,
om er op to wyzen da!, de nieuwe
Grondwet wederom onderscheid is
maakt tuuscbetj burgers van net
zeifde land, waai door do vrouwelijke
bevolking, zdbiaug geen kieswet dit
i'erandert, zal bijjven hei getioor-
xamende aeel, tsgsnover de mance
lyke, die het uitsluitend bevelende
d«;ijl za! zyn.
Het adres spreekt de hoop uit. „dat
G(j leden dei Tweede Kamer, u be
wust zyt vfia het f«nt, dat den vrou
wen vi-.d Nodeiland &root o.-iecht
werd aangudaaa en dat ieder Uwer,
die door de ki.ze a oaarioe weder in
de gelegenheid z>\ worden gesteld
1 willen medewerken, dat uit on
reibt door eea spoedig en krachtig
initiatief worde opgeheven."
Uit den Raad van Alkmaar.
Ia de Donderdagmiddag gehouden
itting kwam allereerst iu behandeling
'o door eeu drietal organisaties van
arbe:aer8 en vrouwen aan d*n Rasd
gezorden molie, die in een gecombi
neerde veigaderiog dier organisaties
met algemeens stommen - as aan-
g^nomen, w.min deu Raad verzocht
word verkrljgbaarstelling tan behoeve
der burgery van de alhier in beslag
genomen goederen en algehoele in-
ventarlsatle van levensmiddelen. Be
burgemeester deelde mede, dat bij
zich verstaan had met de Commissie
voor de levouamiddelenvoorziening
eo deze camraiMie bet niet wenachelijk
achtte tot de ge. raagde distributie
over ie gaan. Hierna had ds burg.
vau gedachten gewisseld met dvn
M uistar en de overtuiging gekregen,
dat de goederen moesten gezonden
wotaeii naar de plaats waar z. i.
alle in den lande in beslag genomen
goederen mo.-stm gezonden worden
voordat tot distributie kon worden
ovei gegaan. Iutnsjchen steldo spr.
do vraag wat het gevolg zou zyn
geweest als h(j aan den drang van
bot Rev. Vronwencomité, dat bij hem
op audiëntie was gswucïf, gevolg had
gegeven. Dan zou hy 40.000 kilo
cacao te verdeeien gebad hebben,
waarop do gemeente een flinken
prya zou hebbel- toegelegd eu waarvan
bij chemische analyse ,was gebleken
dat deze cacao voor 7o% ust suiker
en nagenoeg 25%uUbedor?*ncocos-
vet besLond. Voor menscheiyk voedrel
wa» deze cacao ten e&iieiimatoongi
•chikt, misschien wsb zy zelfs re
vt.rwerpen als veevoeder. Ais apr.
zich nu had laten btlawiofldeu ec
doze cacao ware inderdaad door hem
'.ei beschikking gesteld, dar. bad het
publiek gezegd„Zie, dat moeten
'wij ru weer eten, terwijl de iljkvron
- tel betere cacao kunnen koopen,"
Het ia #pr. dus bljzoadnr aangenaam
dat by geen gevolg hoc-fc gegeven
aan deu op hem uitgeoefondan drang
Van het iu beslaggenomen vet de-Ode
apr. made, dat dit 523 K G. bedroeg
waa:van 100 K.G. „iDgearaoUee" was.
Hü zou daardoor dit vet beschikbar
hebban moetea stellen yoor f2.10
nor K.G. terwyl het vet op de viljo
markt voor f 1.60 vtrki-ygbaar is en
hiermede geen daad van goed beleid
gedaan hebben. B- en W. hebben oud
opoe oog voor de belacg«u der kleine
burger# en mennen deze beter ta
kunnen behartigen dan de personen,
die invloed op bet Vrouwencotaité
otfd- eo en daardoor groote verant
woordelijkheid op zich laden. Spr.
hoopte, dat da Raad aan zijn z(jd»
zou ataau en niet medewerken tot
het doen van onbezonnen stappan,
die geld kovten aan de gemeentekas,
hetwelk nuttiger kau besteed worden
in het belang der burgert).
De böer Gloock meecd?, dat hier
in beslag genomen goederen nimmer
onder 6en bepaalds groep der bur
ger# mochten verdeeld worden ;n
naar één centraal punt behoorden
gezonden te wordun, waaruit keu
gedistribueerd worden voor het ge
hetlo Nederlandsche volk en rtet
slechts voor een gedeelte van dat
volk. Nadat da heer Elfrink nog een
'sus gt-broken had voor ten inven
tnrisa'ie dis nieniacd uitsluit sn de
ho.u Rjnjere dez9 gf.'t'gvr.'nsid bad
aangegrepen als vootbe-Jd hoe drin
geed noodig hier oen keuringsdienst
iu (waarop du butgsaisi'fltar antwoord
do, dat deze 40.000 K.G. cacao voor
Oostenrijk bentemd was), werd da
motie der drie organtaatiea voor
kennisgeving aangenomen, Da een
betoog van deu heer Wrst&rhof, dat
de vrouwen geen schuld hebben aan
bot indieusn der motie, doch degenen,
die üan ophitsten om dergelijke mo
ties te «lellen. (Hbiad.)
Verduistering vsn f 45.000
Ata meiiapiicbiige aan de verduis
tering van f45 000 teu nadqpie van
hst bykantoor der Rotterdamschf-
BankverceuiRiiig te Vlaai-dingen, is
gisteren te R->oieadaal gaaneat^era
broeder van dan vetaacote, al-
ui gainizoen liggende. B(j z#q
aanhouding blu«k dwza op eea paar
honderd gul.1i. na in bet bszit te
ziju vau cta f45.'!0O. Het geld bad hy
tuaBchen de voering van zyu soldaten
pak verborgeu.
Toeo Zaterdag de kantoorbediende
het geld van de bjjbank te Schiedam
bad gehaald, wierp hij iu dun z.g.
diefhoek", gamsatae Schiedam, vol
gent een vooraf afgesproken plan,
enveloppe me: het gvid weg, die
evenwel onmiddeliyk daarna door
zyn achter hem komenden broer
w«rd opgeraapt.
OE OORLOG.
Groote ontploffing en brand
to Halifax.
Ambersi (Nieuw Schotland), 7 Dtc.
Een gedeelte V3» Halifax staat in
brand ten gevolge vau eea aanvaring
iUMchen twee sloomtchepeu, waar
vau het t', ean Amarikaansch,
munitie had geladen. Ttmgevolga van
égu ontplofflog i* de telegrafische
verbir.cing m> Halifax gestoord.
K il'fax, 7 Bsc. Hut aantal der by
den brandomgHkornen personen wordt
geschat op 800 h 1000
Amhitr8:, 7 D.-c. Esn lator telegram
omtrent de ramp ta Hallfax meldt,
dat de schattingen van het aar-tal
rtoo'.ien uitoenloopen vau 300 tot
1000, terwijl vele noudurtl^n gewoLd
werden.
Bo ontplofflog had ie acht uur
'«morgeus pi:«ats in de ha-^entegon-
07- r Rocki gham, rea voorstn.i v.in
Htlifax E-ju tuuniri. «chip kwam m
aanvaring met een Noorach vaartuig,
geladen mot !<3vevamiddHlen. Door
den schok o ipl f e de munitie. De
vlammen verspre d ien zich o-ar de
pieren en do DabU'Jge gebouw-n,
waarvan re«d« vele bij da outploffi g
vernield waren.
Het mu-.iitieichip veiwyderde zich
van de pier, gercei om uit te varen,
toeu de aanvaring plaat* had, die
met zooveel kracht gc-schiidde, dat
or b.ard ontstond. Da quipage werd
auel bijeengero- p#n en deed moadige
maar vergeefsche pogiDgen om deu
brand te blusachen. Toon het vuur
de ruimen naderde waar de ontplof-
fiog8middelen lagen, gaf de kapitein
van het «chip order, de luiken te
openen. Voordat bet vaartuig even
wel zonk dreef het naar de pier eu
enkele oogeDblikken later volgde de
ontploffing, waardoor het schip in
s'-ukksn werd gescheurd. Da helft
van het district Ricbmond, waar de
ramp plaats vond, werd verwoest en
de b:and woedt oog vooit. Da straten
liggen yoI alachtoffvrs, de hospitalen
z\jn vol gewonden, ierwyi tientallen
andoren, die, hoewel z|j zwaar ge-
kwttat zyD, geen logies kunnen vin
den, hulpeloos door d* straten der
stad ronddwalen. Qean buis in Ha
lifax zelf bleef ongedeerd. De mate
rioele schade wordt op millioenen
uollara geschat.
Op het oogeablik van de cata
«tropbe woedde in de haven een
vree.-elyke storm. Be geweldige
sctmk vernielde de telegraaf-en telv-
foou insta!iatiM over een afttand van
dertig mylen rondom Hal.fax. Da
pakhu'zon lang» d«'waterwegen wer-
Ueu betooatligd tot op 1% myl i»f-
«tanda, terwyi tot op twee myicude
goedeionwagon» van de rails wtrdo:
geslingerd. Ook het dak vau ha
spoorwegstation siortte in. Uit alie
gedeelten van Nieuw Schotland wo:
deu modlache artikelen, ievensmid
deleu, enz. naar Halifax ga voord,
waar groote hoevseihedeu voodinga-
middelan vernietigd moeten zyn.
Er zullen waarachyalyk vele lagen
verloopec, voordat de relegfafl«che
verbreding beratold zal ziju.
Washington. 7 Beo. Onmiddaliyk
na d» ontvaugit van het 05richï om
trent de ramp te Halifax zond bet
Amerikaansche Roode K:u-a hulp.
Specialu treinen uit New-Yoxk, Boston
en Portland (Maine) vervoeren reed»
ln alleryl verplegvrs, tnedischo
andere hulp naar Halifax.
W# vrsezen, dat ook Nederland-
*<:he achepon op h^t oogenblik vau
do ramp to Halifax vei bleven. Zoo
meldt een officieel bericht van het
ministerie van buitenl. zaken (zie le
blad), d:,t het stoomnchip „Nieuw-
Amsterdam" te Halifax wordt op
gohoudvn.
(Red. H. Ct.)
Dè wapenstilstand
aan het Oostelijk front.
Aan het Ooateiyk front is de wapeu-
stilsiaod voor tien dagen gesloten en
gisterenmiddag te 12 uur Iu werking
gutreden, van da Ouatzee tot do Zwarte
Zee. Ook aan hec Roemeenscha f» out.
Gedurende dezen wapenstilstand
zullen de ba«preking«n worden -voort
gezet over hetgeeu er verder ge
beuren zal.
Kh ondanks da hoop, die nu %n
dau nog in ParC» ea Louien worcst
gekotheierd, is her zeker, dat men
zich da«- den nieuweu toestand
üuideiyk z»l moeten maken: Aan
het Rusiikche front is de strijd uit.
Het Russische volk, het Russische
leger eitcbeu vrede, on willen nier
qi«er vechten. Omdat in den Sr-vjet
die moouing do o-'erhasd bad, koD
Kerenaky net niet houden, tosu hy
deD a^yd wilde voortveiien. om
trouw o blUven aan c-«n oveteeu
komst, die andere monBcher, ondar
andere omstandigheden, baddeu aan
gegaan.
Hel Russivche legsr huefc opge
houden te at.rydön, ita hotRuasiacbw
front is dood. Dk SLikele.g^vre.-rschö-
iea, dio nog vielen nu en dan, deden
:6;h Duiiscbers, ibta OostanrljkerB
meer kwaad, en houden nu geheel op.
Ea als z# eenmaal zys opgehouden
is or geeu macht me-. r, die daar deu
ströd kan doon hervatten.
Voor de Enteate is dit esn belang
ï#k feit. Frankrijk, dat gedurende
zoovele jaren zyn gehtele vermogen
io Runiand belegda, om zich tan
bontgenoot te verzekeren voor e«u
mogvlyken revanche oorlog, ziet dien
bondgeroot de wapens ntertaggen,
voordat het doel, waarmede het ver
bond werd aar gegaan, bereikt i«.
Voor do geallieerden oatataat een
geheel nieuwe toestand, on het zal
niet gemakciyk zyn daartegen de
nooaigó maatregelen te nemen. Hst
is met voldoende, dat de gezanten
van Eug«land, Frankrijk ea Italtfl Le
Petrog .-ad, door tusichonkomst van
ton onzydig gezantschap aaa d'i
Rusai»chu r.'geeriugiieieu wuto.i.alle
poiitiuke, floancletle en militairs oe
trekkingen met Rusland te verbre
keL, voor zoolang he: tegenwoordige
regime duurt.
D.c js u'et de weg, om zich de
modewerking van Rusland Sn de toe-
komst to verzekerenintegendeel,
do eenige methode, om do samon-
werkir.g tusschen Rusland en
Duitschlaud te bevorderen. Reeds
voor eenige dagen he«fc Marcel Sum
bat in de Hu mam ié teguu een derg*1-
Hjk optreden gewaarschuwd, en erop
gewezen, dat achter L«mo ea Trotzky
meer krachngen sUua van het
Russische voik staat, dan achter
Mujoskuf of Kerensky ooit heeft ge-
s talm.
Maar hoe dit ook zy, aan hst
noateiyk front i* du s'iyd geéiudigii
in i-.iam voorloop g, maar het "is
niet waarscoyoiyk dat deze er weer
zal kuuiiOü worden her rat...
(3. bid.)
Londen, 7 Dec. Da Timet ver
neemt vau een correspondent in het
Rojjmeentche hoofdkwartier d.d. 2
dezer
„Ik ban terug vau een bezoek aan
de Russische leegera in Roemenie,
b# welke legers een diepgaand ver
schil van opinie bestaat ten opsichte
der houdi'.g die tegenover het nieuwe
bewind der BoUjawiki moet wordbu
aangenomen.
Iu het zesde leger onderteebendu
één divisie den wapenstilstand, tarwyl
de in de gevecntslinie daaraan gren
zende divisie school op een Duitschen
generaal, die begeleid door 4 tifficserun
on 20 man over de vuorwaardvn
kwam spruken.
Be leger* uit Moldavië en de Boe
kowina dis aliyd weinig animo heb
ben gehad om te vechten, hebben
zich met den vyand verbrci-derd.
Op ve:o vakken van het front koe
ren de deserteurs uaar huu troep
terug, omdat zy viudeu, dathototen
daar 'oeter is dau thuis.
O /er het gehesle front krljgsn d»
Boltjewiki de overhand.
Vandaag is generaal Bogutsa, die
het vierde leger aanvoert, op lasl van
de commissies iu hechtenis genomon.
De Ruolsche leeningen.
Londen, 7 Bec. De Daily News
verneemt Donderdag uit St. Petors-
burg: de Pravde deelt mu-Je datal'e
leeningen, die Rusland in hst buiten
land heefi gesloten, met inbegrip vau
die van de banken in den lande en
de spoorwegen, door de regwring
«ewaarborgd, ongeldig worden ver
klaard en dat de betaling der rente
en de aflossing vau het kap:taal zul
leu worden gestaakt.
Do correspondent van de Telegraph
meldt, dat de bvkenömakiDg, wsaun
dit wordt medegedeeld, reeds afge
kondigd is.
Van hst Westelijk front.
Londen, 6 Doe. Ia de streek tec
Zuiden, van het bosch van Bourlon
zijn vyundeiyke aau vallen mot zwaro
verliezen voor den tegenstander af-
geslagen.
Paryn, 7 D?c. Op den rechteroever
van de Maas hébben de Duitschers,
a e?n verwoed bombardemuut, twee
maal tevergeefs getracht de linies
oer Franscbeo m de streek van Bszon
vaux en by Baaumont aan ta tasten.
Beriyo, 6 Dsc. Ten N. van La
Vntquerie behielden wij onze stel-
liiignn in verbitterde gevechten
tegen een Euvolschen aanval m^t
haudgiauaten. De vyand die tydeiyk
binnendrong, werd in een tegenaanval
leruggewmpan.
Os geallieerden verwachten aan
Oultsch winteroffensief.
De Lond^usch^ barithtgeser van het
Hbl. «eiDt, dat vcleeua een bericht
uit New York aan de „Daily Tolegr."
in het offlci6ele overzicht, van dan
militairen toestand, wekeiyka door de
regeering te Washington uitgegeven,
ook wordt gesproken vau Duitscbe
voorbereidingen voor e8a nieuw
-victar-offecaief zzi het Westelijk
front on G9 meening wordt geuit, dat
ae Duitschers zullen trachtten door
een mobiele oorlogvoering een beslis-
siug te kiljgeu, voordat Amerika voor
actio</o deelneming aan den atryd
gorocd is.
De „Morning Post" sluit zich by
deze Ame.ikaaaschê meening aao eu
oiiikt niet heel gerust. Ia don oorlog
io nietszeker, meent dat blad. Eu
het betoogt dau dat hot noodig is alle
brscblkbare mannen op te roepen en
Irte niunitiuproduclic tot het uiterste
op to voeren. Het wil daarom don
dienstplicht ook tot IerJand uitbreiden,
dat zou tenminste een kwart millioen
prachtige soldaten leveren.
Van het Itallaansch-
Ooatenrljkache gevechtsterrein.
Beiiyn, 7 Becemiier. Party tr«k-
fceude van hun »uccess?a hebb»n de
troeptvau veldmaar*chalk Coniad
v. Ho zondoiff den Monte Sia-mol
(ten N.O. van Asiago) bestormd.
Het aanial gevang-i-jen dat ln de
Zeven Genmnten gemaakt ie, is tot
I5.ÜÜ0 goategen.
Rome, 7 December. Op de hoog-
«lakto vau Aaiago duuit ds alag
zonder onderbreking voort. In den
loop van den nacht van 6 Becvmber
en m den morgen van gisteren hsoft
zich het terugtrekken onzer troepen
naar d - achterwaarte gelegen verde
digingslinie voltrokken. Ia den na
middag poogde de vyand, na een
zeer herige geschutvoorbeieiding, vau
b;-noorde<. liet dal der Roncbi tot de
Mo,:io Kaberlaba, onze linie bezuiden
Galilo in te drukken. Ds vijanitalljke
i A'ing mislukte. Na zes pogingen,
lie door onze legenaanvalleD werden
g-.fnuikt, moest de gedunde vyand
up de Sisemol zyn opmaracb staken.
Van het gevechtsterrein
In Paleitina.
Londen, 7 December. Generaal Al-
tanby bericht, dat hy Hebron heeft
bezot.
De duikboot- en mljnoorlgg.
Berlijn, 7 December. In het ver-
sparde gebied om Engeland hebben
onze duikbooten opnieuw 13.000 brut.
reg. toa tot zinken gebracht.
Oe Ver. Staten en Oostenrljk-
Hongarlje.
Wathivgton, 7 D«c. Na eea kort
debat h-efc de Senaat do resolutie
aangenomen, waarby de oorlog a3n
Oostenrijk H-jcgnrije wordt verklaard.
P.esiaent Wilson teekende daarna
het b':sluit van de oorlogsverklaring
aan Oosienryk-Hongarije.
Uit Engeland.
Londen, 7 Dec. Het Lagerhuis heeft
het ontwerp/op de kioarechtherziening
in derde lezing aangenomen. Het
geeft fci'eiyk aan alle mannen, die
dea leeftijd van 21 jisvr alsmede de
soldaten ea zeelieden, welke die van
19 jaar bereikt hubben, het kiesrecht.
De vrouwen van 30 jiar en daar
boven kiygen hot volgens dit oot
wetp o-'uneens, dat verder de kies
diB'rictau op den voet van hst aantal
inwoners w#z'gt.
INGEZONDEN.
Bultan varantvroorUaljjkhaid der Redactie.
(Van niet gopl.atste stukken wordt de copjr
niet teruggegeven).
Vlaamsche voorgangaturs, Cathanua
Beeramans en PailomeDe Kercsno
ven Jonkers. De slotscène werd aoor "t
sterk gepaasionneerdo spel van deze
Belgiache kunstenares een apotheose
van tooneelkunst.
Dé heer Polak heeft zich door de
hooge koateD, diehetungagucren van
bet ge2e:at;üap Royoards mtdebrongt,
niet laten woerüouden otE. dit iu
Amsterdam zoo veel g«speelde too
neelstuk iu zyn zaal re doen opvoeren.
Wy hopen, dat het Hsldersche pu
bliek het streven van den heer Polak
om iets wazeniyk go-ida te brengen,
zal toonen te waardeuren door m
grooten getale op te komen.
Het eventueel batig salou vau deze
opvoering komt ten goede aau de
Yereenigicg „Liefdadighe'd naar ver
mogen".
J. B. Schuil.
Het Woningvraagstuk.
Met genoegen nam ik kenoia van
hot ingezonden schrijve:' van den heer
Evuraard, bestuurslid dei Marine-
Woningbouwvereenigug „Algemeeu
Belang", wyi m(J daaruit, bieek dat
ook van de zijde der by da Kon.
Marine dienenden, mij-:, plaa zij het
dan ook met eenige renervu, Li- ttc-
miu mat sympathie werd negroet.
Ook van verschillende andere knugen
der bevolking ontving Ik bewyzen
van instemming, waarvoor ik dank
baar ben.
Ü9 heer E. meent dat het particu
lier initiatief niet zoo vlug werkt eu
noemt dan als voorbeeld het pian
tot den bouw vau woningen, uit
gaande van zyn vereenlglng.
Butrekkelyk zou ik dit juist „Ge-
meenteiyke woningbouw" willen nou
men of wil men „Ovurheidabouw".
Immers het Rijk mout door tuaschen-
komst van de gemeente de geldt-n
goven voc-r den grond en deu bouw.
Da woningen worden nimmer eigen
dom van particulieren. Eu juist do
vele formaliteiten en bepalingen met
welke men als woning vereniging in
den zin der woningwet-, te maken
heeft, zyn thans oorzaak van veel
vertraging. Een particulier heeft met
niemand te maken e/i bouwt een
voudig. Ik zelf laat ook weer eonige
woningen bouwen en lURichen het
b«iluit om daartoe 07er te gaan eu
het begin vau den bouw verliepen
eonige wsken. Waar het nu slechts
op aan komt ia, dat de persoon dio
bouwen vril de zekeiheid heeft met
het oog op zyn fl :andöo ook te /run
nen bouwen, en die zekerheid moet
de gemeente geven door hem het
geld onder le hypothecair verbund
to vorstrekkon. Ik kan daarop ia dit
blad thuns niet varder ingaan, waar
om ik den he»r E iu overweging
geef, zich «tos te mynent te ver
voegen, dan zal ik hem zeer gaarne
rayo plan nader uiteen zetten, óók
in betrekking tot de vraag, of het
floaucisol uitvoerbaar is.
C. Adbiaansz.
Nu wy weder eeu paar flinko ator
men achter den rug hebnea en wy
daarover de een in meerdere, de andere
in mindere mate in angst hebben go
zeten, lykt het my r.i«t overbodig
e«ns aan U te vragen of U in Uw
blad eeas een artikui zoudt willou
opnemen (aan U verstrekt door eeu
eventueelen inzender waterbouw
kundige) wat er eigenlijk wel zou
kunnen gebeuren alededyk zicheeca
tou begeven. Wy mogen veronder
stellen. dat deze kapitalo d#k wel zóó
sterk is, dat er meoschelijkerwyze
gesproken niets mede gebeurtm kan
maar als men eens vraagt aan 100
personen bier in de gemeente „boe
denk jy je den toestand, als hier eeus
eene overstrooming kwam dan is
het typisch welke idiote antwoorden
men krijgt; op ééa punt zijn diege-
lykluidend eu kernachtig op zeemans
manier uitgedrukt: „je vei zuipt alle
maal." Om een goed oordeel ta kunnen
vellen over hstgeen erg-b=uien kan,
moot. mea op de boogie zyn mat do
diverse waterstanden en peilen ;n
de gemeenta en van het Muraoiup.
vandaar dat een artikel van een vak
man misschien veel ongerustheid kun
wegnemen. K. F. O.
Mynheer de Redacteur,
Mag ik zoo vry zijn als abonné U
eenige regels ruimte te verzoeken?
In Uw courant las ik van een tos
slag op 't gas. Zou er voor de petro
leum een toe»lag mogeiyk zyn voor
de lieden die zich daar alleen bij
moeten behelpen
De avonden worden zoo veel largbr
en dikwyis wordt er voor zieken etc.
ook des nachts nog licht vereischt.
Hopende dat aan deze aanvraag
moge voldaan worden, verbiyve
met Achting,
Uw abonné.
Da Duivel in da Vrouw.
Iu Tirol, aan de grenzen, hoog in
de bergen, speelt Karl Sobönben's
Weibstoufei", hst stuk, dat uier
Donderdag 13 December in het Casino
door het gezelschap van Willem
R-jyaards zal worden op^evotrd. Io
5 st rak-gecomponeerde bedrij /on schil
dert Scbö-iherr ons in helle kleuren
da verwording van een jonge vrouw,
die na jareu tevredea eu onder
worpen naast een veel ouderen, zwak
ken i'i pieterigen man te hebben
geleefd do „groote p3ssie" loert
K6nnef>. Met dikwyis onstellende eer
lyKhüid en somtijds schonend ren
lisme beeft Schóuber: zijn guge?e!is
weieu op te bouwen tot* een forsch,
krachtig tooneelwerk, dat niet alluen
treft door z#n technische knapheid
en zijne sterke karaktertaekenlng,
maar dat bovenal de toeschouwers
vasthoudt en meesleurt door zijn
bloedwarme passie. De Duivel in de
Vrouto is geen salonstukScböiberr's
tooi.eelfljruren zijn gten holle society-
poppen, maar lovende wezens met
zuiver-m?28cbe]ykc hartstochten, die
strijden ea ondergaan in dtn maal
stroom van het wreede leven.
Do op veering van dit drama, die
wy verleden jaar in Amsterdam
mochton by wonen, stond op een zeer
h og peil. In een prachtig geserreerd
samen spel werd een heel mooi ge
heel verkregen. Mogda Janssens deed
ons in haar fel-bewogen ruig spel
telkens denken aan hare groote
UIT DEN OMTREK.
Texel, 7 Dec.
Naby de haven ie een vat olio
tegen den zeedijk komen drijven en
door de strandvonder^ gehorgeo. Het
vat toonde geen merken.
Mit den handel in wolvée is't dit
jtar zoo gosd als afgeloopen. Er wer
den in het geheel verscheept'50.408
stuks wolvae, n.l. 88.151 laoimeron
en 12.257 schapen. De opbreng*t wordt
geraamd op ongeveer f625.000, eea
bedrag dat eenige tonnen minder ia
dan 't vorig jaar toen veel minder
wolvee werd afgeleverd.
Werd door den Sint reeds den 4sn
aan de klsintjea der Bewaarschool
te den Burg een verrassing bereid,
Dondf-rdagnamiddag bedacht de goede
heilige 'tjinge volkje der koningin
Wildelmina-Buwaarschool, en deed
dit op milde wyze. Ia tegenwoordig
heid van vele belangstellenden, wer
den door do kleintjes alleraardigste
spelletjes uitgovoerd.
Toen verscheen Sint Nicolaas, dio
met een gepast liedjs werd begroet,
en zich eenigen tjjd piettig bszig
hield met de kleuters. Ook voorden
Sint werd een spelletje ten beste
gegeven, waarna deze de kindertj3S
naar uitgestrooide kruidmoppen Hot
grabbelen. Vervolgens verzocht de
Sint zyn helpsters om zyn mandjes
binnen te brengen. Voor allo kindert
jes had hy speelgoed, gebakjes, sui
kerwerk en prentenboeken meege
bracht.
Dankbaar werden de geschenken
