COURANT
Welkomstgroet
DE OORLOG.
Mo. 4870
DINSDAG 18 DECEMBER 1917
45* JAARGANG
Ultfl»vr; C. DE BOER Jr., Helder.
Oplaag 6250 ex.
Abonnementsprijs: In de stad f 0.85, per post ff 1.10.
Losse ex. 3 cent.
Advertentlén per reoel 10 cent -f 10 oorlogstoeslag.
Op pagina 4 van dit blad
is opgenomen:
1. Ingezonden.
2. Feuilleton, enz.,
Aan onze abonné's
kuiten de gemeente wordt
beleefd verzocht, 't verschuldigde
abor;D»m»ntwre!d Heldereche Cou
rant, Zondagsblad eo Modeblad
4d# kwartaal 1917 te willen over
maken per postwissel of aan post
zegels vóór 1 Januari a.s., zullende
ander* daarover per poatkwitantie
worden beschikt met verhooging vau
disposltiekosten.
Aangezien, door d» verhoogde in
casso tarieven van de post, thans met
10 cents verhooging inplaats van 5
moet toorden beschiktraden wy onzen
abonué's, in bun eigen belang aan,
ona het bedrag zoo spoedig mogslijk
toetezenden. Postwissels voor dat doel
behoeven alecbts met een zegel van
21/» cent te worden beplakt.
Se abonnementsprijzen van ons blad
en zijne premie uitgaven, z(jn:
Heldertche Courant:
france per post f 1.10, Buitenland f 2.10
Zondagsblad:
franco psrpostf 0.521/,, Buitenland f 0.85
Modeblad:
franco psrpostf 0.95, Buitenland f 1.20
0>z« lazers, 'dis mst 1 Januari
a.t. aan Familie, Vrienden off
Begunstigers la aaza Courant asa
willon plaatste, worden beleefd
uitgenoodigd huaaa opgaven tijdig
In te zenden.
Dt iegarbtrichtin
*an 15 an 16 Oaeambar.
Van het Westelijk front worden
geen belangrijke gebeurtenissen ge
mald. Se actie bepaalt zich tot plaatse
lijks gevechten en arkilleriestryd.
Zoo wordt van Engeltche zijde
medegedeeld, dat de Buitschers ver
schillende aanvallen deden ton O. van
Bullecourt, doek dat deze ateeda af
gealsgen werden.
Het Fransch# communiqé spreekt
vau - eveneens mislukte aanvallen
der Buitachera ten O. van den Vent
Cornllet.
Een aanval der Eogelechen kg
Bullecourt werd, blijkens de Buitache
berichten, reeds In den aanvang door
spervuur gefnuikt.
Op het Oosten rUkacb-Itali-
aanache front duren de gevechten
voort. Volgens een Buitsch bericht
van den I5sn werden In de gevechten
gedurende de voorafgaande dagen 40
officieren an meer dan <000 man ge
vangen genomen.
OosteDrijksche troepen vermeester
den de Italiaansche stellingen op den
Col Oeprile. Aanvallen van den vijand
op den Mocte Portica werden afge
slagen.
VolgB,ua bet Italiaan acht commu
niqué van den 16«n warden de ge
vechten tuaachen Branta en Piava
met groot# verbittering voortgezer.
Be Col Capiile werd eerst na her
haalde aanvallen door den vijand
vermeasterd. Be Vont Salarolo en
ds Col Oriso werden eveneens her
haaldelijk aangevallen, doch steeds
werden de Oentralen door tegenaan
vallen teruggeworpen.
Het Buitache legerbericbt vaaden
16»n meldt nog dat ook de It&liaan-
scoe stelliDgen ten zuiden van den
Col Caprll# stormenderhand genomen
werden. Veer dan 100 Italianen,
waaronder 19 officieren werden ge
vangen gemaakt.
a
In Palestina hebben deEugel-
schen opnieuw voordeelen behaald.
Ba linie ten NO. vau Jsruzalem
word uitgetoroid, waarbij 140 Turken
guvangen genomon werden. Sedert
den 12«n warden 4 zyandeiyke vlieg
tuigen neergeschoten.
Qa duikboot- on ml|noortog.
Naar het Buitache boricht meldt,
werden in het Kanaal 15.000 ton, en
in do Ioischezoeenden Atlautizchen
Oceaan 18.000 bruto ton acheepsiuimte
vernietigd.
Hulpkrulsor In dan grond
geboord.
Uit Konstantiuopel wordt dd. 15
December gemeld, dat een met vijf
stukken bewapend schip, vermoedelijk
eon hulpkruisir, Vrijdagochtend om
elf uur ia de haven van Antalia
(Adaha?) door geschutvuur in den
grond is geboord. Van de 58 koppen,
dia d« bemanning uitmaakten, zijn
er lö, evenals de kapitein, een
Fransch officier, gered er. gevangen
genomeo. De overige ledon der be
manning verdronken.
Engelsche torpedojager
gezonken.
Be Engelsche Admiraliteit bericht
Een Eogelache torpebootjager is den
12-Un Sec. in een aanvaring gezon
ken. Alle officieren en manschappen
met uitzondering van twee man,
werden gored.
Mislukte vliegtochten.
Bs Eugelsche Admirilteit bericht
Een Eagolech luchtschip, van het
niet-atarre type met een equipage
van vjjf man heeft den lldsn lec.
▼an een basis aan de oostkust uit
eeu pat; ouiliotocht ondernomen on ia
niet teruggekeerd. Het ia vermoedelijk
in het zuidelijk gedeelta vau do
Noordzee vernield door een vijandelijke
aéroplane.
Een tweede luchtschip van het
zelfde type was door een defect aan
da machina genoodzaakt den 12dar
Dac. in Nederland to lauden.
Hot «ernleldo Konvooi.
Over do vernietiging van bei
Eogelsche couvooi bij de Nooreche
kuet, wordt van Duitec.h# zijde nog
het volgende medegedeeldBe bs-
manningen van zss in den grond
geboorde handolaschupeu werden ge
redeen boot met elf man van de
bemanning vau het Noorsche s.s.
Bol sta" is te Bergen a&tigekomen.
De overige leden der bemanning
hebban aan boord van den zwaar
beschadigden Engelscben torpedo
jager de haven van Brandesund, bij
Bergen, bereikt. Op dezen torpedo
jager bevonden zich als slachtoffers
van den strijd, 45 dooden en 2 go
wonden. Het gevecht, waarbij d®
Eugelsche begeleidingavaartuigen ten
slotte tot zinken weiden gebracht,
was uiterst hevig.
Be gsvangenen uit de gevechten
van 12 dezer met de dekkings
vaartuigen van het in den grond
geboorde konvooi zijn te Kiel aaa
wal gebracht. Hei waren drie offi
cieren en 21 minderen van den
torpedojager „Partridge" elf man van
het bewakingsvaartuig „Livingatone"
alsmede eeu officier on 14 man van
de dekkingsstoomboot .Tokio". Van
de gevangenen zijn er tien gewond.
Onder de gevangenen waa een
luitenant Grey. Beze, die door ten
granaatsplinter werd gewond, is een
neef van den voormaligen minister
van. buiteolaudschezaken In Eogeland
Edward Grey. Hij was aan boord vau
don Engelschen torpedojager „Par-
trldgo 6n verving in het gevecht, den
koramandanr, toen deze gevallea wan.
Onder zijn leiding werden eveneens
drie torpodoschoten op eenDuiteche
torpedoboot afgevuurd, die alle misten.
Wapenstilstand
aan hst Oostelijk front.
Zaterdagmiddag is te Broat-Litowsk
door de gevolmachtigde vertegen
woordigers van het RusBischo opper
commando senerzyda en die van het
legercommando van Buitechland,
Ooetenryk-Hongaiije, Bulgarije en
Turkije anderzijds, de overeenkomst
omtrentaenwapenstilstaudgeteaksad.
Be wapenstilstand begint den 17eu
Becember 1917, des middags, en zal
duren tot 14 Januari 1918.
Wanneer doze niet zeven dagen
•ooruit wordt opgezegd, wordt hij
stilzwijgend voortgezet.
Be wapenstilstand heeft, betrekking
op allo «trljdicrachten ie land, tsr zee
en in de lucht der gemeenschappelijke
frouten.
Volgens artikel II van het verdrag
beginnen thans in aansluiting mor
hst teekenea vau den wapenstilstand,
ae onderhandelingen ever denviede.
Volgens een bericht uit St. Peters
burg, dd. 16 Bec., legt de generale
staf van het Russische leger alle
verantwoordelijkheid voor bet initi
atief op de maxirualiatiache regeering.
Be hoofd comité's van de kadatten,
sociaal-democratensociale re voluiion-
aairen, nationalistische socialisten en
bosreo-sovlets pubiicearen manifesten,
waarin geprotesteerd wordt tegen
onderhandelingen over een afzonder
lijken wapenstilstand en vredo. Tevens
z|jn dergelijke protesten bekend ge
maakt van deu kozakkenraad, den
raad dor O-kraine, het militair*
centrale comité te Stafkr-. cu d»
militaire raden van verschillende
legeraf deelingen.
te legerafdeelingen te St. Peters-
burg hebben reeds een begin gemaakt
mat de reorganisatie in maxtmalie-
ttschen geest. Z(j begonnen met hoi
kiezen van hun eigen steven en bat.
vervangen van hun offleiorou. B«-
hoogste soldij zal 250 roebel per maand
bedrogen. De officiersrangen eveuaU
de strepeD, epauletten, ridderorden ei
medallsa zullen worden afc«scn&ft.
De generaals Merow.tsj en Sreb-
■!ftzky benevens de sta-eu Tan h»t
22«*e legerkorps zfio. in hechtenis
genomen sn in d* Kreaty gevangenis
te St. Petaraburg geïnterneerd.
Dt Constituante.
Hst verloop dsr verkiezingen voo»
de constituante ia volgen» de maxi-
malistiacha organen zoodanig, dstio
de steden de csdetteu en maxima
iisten öd in de provincie de sociale
revolutioncairen bet meeste aucc.-s
behalen.
IntUMCben trachtten een 50-tal
reeds gekozen leden «en vergadering
te houden. Da commandant van het
Taurus-palei», de maximailstiache ad
judant Dc-brontanof verzocht den
afgevaardigden het paleis te verlaten,
daar alle vergaderingen verboden zfin
voordat ali* 400 afgevaardigden te
Petrograd zijn asngekomen. Aan dit
verzoek, waarsan met bajonetten
krsebt werd bijgezet moesten de
afgevaardigden toegeven. Zij stelden
een proces-verbaal op en besloten ln
een particulier lokaal bijeen te komen.
Uit vrees voor de terreur der
maximalisten hebben de provinciale
leden van de Constituante er van
afgezien naar Petrograd te vertrekken.
Anderzijds ondernemen de maxima
listische afgevaardigden tournóe's in
de provincie en naar het front om
er propaganda te voeren.
Ond«r észe omstandigheden kan
het quorum van 400 leden niet be
reikt worden, zoodat de vergadering
waarschijnlijk den eersten t(jd niet
bijeen zal komeD.
Engeland en Rusland.
Esn aantal Eugelsche onderdanen
te St. Petersburg werden aldaar
vastgehouden, omdat eenige Russen
in Eogeland geïnterneerd waren, wier
vrijlating door Lenin gevraagd was.
Thans zijn meer dan 150 Ecgelschen,
waaronder vrouwen en kinderen,
i vrijgelaten.
Os Burgeroorlog.
Naar uit St. P«tersburg werd ge
meld, zijn Rostof, Rskhichovaa en
Tagamog in de handen d*r revolu-
tionnaiitroepen. DegeneraalsKaledin
en Potobsky met hun staven zijn
gearresteerd.
Kaladin bad den burtemeoeter van
Rostof verzocht naar Novotcherkask
te komen, ten «inde te onderhandelen
over de schorsing der knjtsverrich
tingac.
Naar latere berichten uitSt.Psters
burg melden is Kaledin niet gear
resteerd.
Stafka is nog steeds in banden van
troepeu die behoorden tot ds legar-
afdeeling van generaal BucbeDin. Het
transport van m3Ximalfstische trroe
pen daarheen weid door den raad
der spoorwegarbeiders belet.
Be ,B&ily Mail" verneemt uit
Petrograd, dat hei nieuws uit d^
provincie wijst op ten toeneming
van de anarchie. Er is gevochten te
Kief en gemeld wordt, dat de ar
tillerie alle voorraden in braud heeft
geschoten. Reizigers, die hier aan
kwamen uit "Wladiwostock, deeltD
mede, dat op esn aantal stations
soldaten bun trein binnendrongen
en bun voedsel en bagage roofden,
zoodat de reizigers niets overhielden.
Rusland en de Entente.
Bij de onderhandeling over den
wapenstilstand hebben da Ruajou
blijkbaar to» moeten geven aan den
oisch der Dultscbers, dat dez» hm;
troepen niet asn het oostelijk front
behoefden te laten, doch deze naar
andere gevechtsterreinen kunnen
overbrengen.
Wfi zoggen blijkbaar, want. zeker
heid hieromtrent is er niet. Wel
hielden de Russsn er eerst aan vast
dat de legers niet verplaatst mochten
worden, ;doch naderhand is er niets
meer van gehoord.
Bit is to meer teekenend, d3*r
Lenin Skoas opnieuw verzekerds dat
vele onderhandelingen ln het open
bsr.r getoerd, of hst. verloop ervan
alt hans gcheei openbaar gemaakt zou
worden. IutuKcüen is niets van dien
aard geschied.
In Frankrijk slaat meu het ver
loop der gebeurtenissen in Rusland
met bezorgdheid gade. Do Fransche
pers ziet gioot verschil in de hou
ding var. Oostenrijk en dia van
Dniiechland, t«n opzichte van Rusland.
Volgens de ,Temps" zoekt Oosten
rijk met Rusland vrede te sluiten,
ter voorbereiding van den algemoe-
nen vreda. Duitschland tracht echter
mot Rusland tot «en vergelijk te
komen, om des te krachtiger t«
kunnen optiedon tegen Frankrijk en
Engeland. Het is -- zegt. de .Teurps"
om zijn irospen elders te gebrui
ken, en niet om co wereld den vrede
te geven, dat Buitacbi&nd de hand
reikt aan de Bolejewiki."
Voor Duitschland is naar het
Hbl. msviit al geon andere noudtng
mogelijk, deav aau de zyneder Entente
elke toenadering, ulke bespreking bot
weg wordt afgewezen. Zonala Vrijdag
in de redevoering van Lloya George
„Er zijo monechen, die meenen dat
thans aan deu oorlog esn eind kso
worden gemaakt, door iets, dat zf)
•en vredesverdrag noemen, door in
stelling v&c oen volkerenbond, met
oepalingen omtrent arbitrage eu out-
wapening. Bat ware de wjjzs var,
doen na de overwinning; vóór de
overwinning zou hot echter een
klucht zijn."
.Volkerenbond ontwapening, aibi-
rngc, veiligheid, dat z(jc grocie
phraseo, maar zonder de levendt-ja
kracht der over winning zijn het niets
dan woorden."
Lloyd George dus de Engelsehe
legeering, - wil nog van gssn De-
«prekmg, geen onderhandeling weten.
Eerst moet de volkomen overwinning
op Duitaehlscd zijn behaald tude
„iaiiy Mstl" dikc dit nog aan, dooi
zeggen, dat er geen pleisloipia&t«
s ;uuuQ»n overwinning of nederlaag.
Is he>. dan te verwonderen, vraagt
h*t Hol. d*t gebeuren zal wat dr
,T«mpe" vreest, sn dat Buttschlana
zyn trospun van de Ru**;scho grens
«liera zal gaan gebruiken?
Wladlwostok.
Na de JipAitBCüB troepen zullen nu
waar*chljiiiyk ook Amenkaanscne
naarWiadiivosiok worden gedlrlgetid.
De oorzaak dsaivai: is dat volgens
-en bericht van den Amerikasnachen
coutul ala^ar, in de stad gevechtei
lusschen do Bol»j»wiki,üe Roods Gsrde
hun tegeuoUnders is ontbrand.
Weer een afzonderlijke vrede?
De (E'jgelsch») „Daily Mail" ver
neeurt uir Washington, dat op hei
staaudep&rtemont veel belaogstelling
wordt getoond voor het bericht, üai
Moektar b»y, esn van de Turkscbe
gadelegeerden, naar de conferentie
te Bern om te onderhandelen over
oen uitwisseling van krjjgsgevan
g*neu, naar Konetantinopel heeft ge
«eind om machtiging over een af
zonderlijken vrede te onderhandelen,
maar officieele bevestiging van de
zaak is hier niet ontvangen. De aan
wezigheid te Washington van de
hoeren Morgentanu en Eikue, vroegere
Amerikaausche gezanten teKocsiac
tmopel, geeft steun aan de meeting,
dat belangrijke besprekingen woraen
gehouden.
BINNENLAND.
Brandstoffsn.
Het bureau voor medsdealingen
inzikc de vcedseivoorzitniDg meldt:
Vrijdagavond zijn de brandstoffen-
commiasiss tsiegtafisch in kennis
gostfld, dat de prijsregeling voor
brandstoffen van 5 Becember 1.1. is
ingetrokken. In de nieuwe regeling
Is voor leveringen boven het minimum
van 10 H-L. als basis voor de prys-
bereking aangenomen, de kostende
prijs, waardoor anthraciet ongeveer
f 3.50, kachelkolen odgeveer f 2 70
per E.L. en gietcokesongeveer f350
per 100 K.G. duurder zullen worden.
Be navordering is vervallen.
Voor klasse B, C en D geldon de
hoogere prijzen van 1 Becember af
Alle exira vet boogingen echter ver
vallen ook. Be prijs voor turf blijfr
onveranderd. Voor gascokes blijft d«
regehng van 5 December j.l. gelden.
Omtrent de intrekking van den
maatregel ter terugvordering op de
heden geleverde brandstoffen wordt
medegedeeld, dat minister Posthuma
daarto» is overgegaan na een onder
houd met de vertegenwoordigers van
brandetoffencomruiaeies van 4 groote
gtmeenten, waarbij wethouder Wibaut
uit Amsterdam het woord heeft ge
voerd.
Het bestuur vau de Haarlemsche
Handelsvereniging beeft een tele
gram gezonden aan den Kamerafge
vaardigde voor het district Haarlem,
mr. B. Fnck, om hom te. verzoeken
medewerking te verlsentn ten einde
de maatregel van de verhooging der
kolenprijzsn bov«n 10 eenheden ts
wijcigon, omdat die thans voorname
lijk zal drukken op de winkeliere.
Schoalsel.
Het bestuur v. d. Nationalen Bond
van Handels- en Kantoorbedienüeri
„Mercurius" verzoekt in eeu adres aun
den Minister vau Landbouw, Nijver
heid en Handel de bepalingen om
trent do b«achikb;t*r8t9llmg van
goedkoop schoeisel te wijzigen, dat
daarvan ook zal kunnen worden ge
bruik getna&kt door hen, wior in
komen hooger is dau f2000 por jaar
en dar ook het schoeisel van hoogeren
prijs dan door den Minister daarvoor
vastgesteld in de öistrlbuli«-maat
regelen zal worden betrokken.
Be Toewljzingscommissie voor vee
voeder deelt m*de, dat de rautsoenen,
welke over Becember zullen worden
uitgekeerd, zfin vastgesteld als volgt
dekhengsten 120 K G. heverpaarden
ic bedrijven van haodelennij.eibeid
100 K.G., nJ. 25 K.G. haver tn an
der krachtvoer, de rest in bijvoer
als zamelen, enz.dekstieren 10 K G.
Amerikaansche lijnkoeken melkge
vende koelen op kleigrond 10 K.G.,
op zandgronden 16 K.G. van dat
zelfde voeder. Voor varkens is niets
htsch-kbaar, voor pluimgedierte 10
K.G. boonenpiksel, voer gerst, gerst-
afval, euz. per 100 stukaverder
ontvangen bijzonders categorieör. nog
voeder, waaromtrent de vcsvoeder-
bureaux weldra inlichtingen zullen
kunnen geven.
Spiering.
Be Mlnistfr vsn Landbouw enz
heeft ingetrokken het bij zijn beschik
kicg 7im 3 April 1917, sub 18bis be
paalde, dat „de inkoopprijs gemeonts"
-.Ismede de varkoopprijs aun do ge
meenten, ln overweging gegeven bij
levering aan éétaillisten, au de maxi
mum tuascbenhandslprijsvanspiariug
ad f 8 per 50 K G. zullen worden
verhoogd met 4% voor dekking der
administratiekosten van hat Centraal
Bureau voor den afzet van visacherlj
producten. Genoemd Bureau zal dt»
spiering voortaan franco aan d* ge
moestee afleveren.
Waarm den hanngtfid, zooveel van
da hier aangebrachte en gerookte
bariog naar andere plaatsen moet
morden verzonden, ia het te hoopsn
dat deu Helder nu ook zijn deol krijgt
van de elders aangevoerde spiering.
In beslag genomen.
Be centrale Bistribu'.iedienst
Rotterdam nam in pakhuizen en
'.•comen in die stad 18 000 K.G. Tnee
in tezit.
Twee loggers vermist.
Do zaïiiogger iJ.M. 248 Pluto en
de motorlogger IJ M. 212 C&tbariua,
welke resp. 21 en 28 November van
IJmuiden ter visxehsrij uitroeren en
ror heden niet terugkeerden, worden
ifflcieel als verloren beschouwd.
Wit in het buitenland ingewonnen
berichten blijkt dat zij nie: naar
buitenlandscha haven zij", opgebracht.
Moord.
Zaterdagavond te kwart >oor zeven
ne«ft op de eerste verdieping, van
perceel Spaarndamnierstraat 112, te
Amsterdam, de 24 jarige kok W. 3
na eeu woordenwisseling de 36-jari§e
F. de H. met #»u mes een groot aantal
wonden toegebracht over bet gebcele
iicnaam, mat bet gevolg dat de vrouw
eukeie uren iater in het Binnengaat
buis is overleden.
H*t slachtoffer, een gescheiden
vrouw, woonde ssdert kort mat haar
moeder in de Spaarndammc-rstraat
samen. Zij had deu kok in 1914 leerou
kennen en deze moet toen ook al
eens, ia Watergraafsmeer, op haar
gescheten hebben »n daarvoor ge vsn
geaisatraf hebben ondergaan. Hij
trachtte nadien de kennismaking met
haar te hernieuwenzij van haar kant
wilde niets meer van hein weten.
Maandag j.J. waa Smit bij haar aan
huis gekomon in de Spaarndainmar
straat en wilde niet weggaan. Hij
bleef er, doch Z&teidag ln den voor
avond ontstond er twist tusschen
beiden over het feit, dat hij o.a. een
juw«elen broche van de vrouw ge
stolen had. De man £ing daarop de
vrou.w met een mee te ijjf en takelde
haar daarmede duchtig toe, overal
waar bfi haar maar raken kon: in
het hoofd, in deu hals, in de borst,
in ds armsn en den rug. Tevergeefs
trachtten de moeder en enkele andere
perioaen tusscbenbeide te komen
Met wonden overdekt en hevig
bloedend liep de deerlijk gekwetste
vrouw de kamer uit, ds trap af en de
straat op, waar zij door omstanders
een naburigen slagerswinkel werd
binnengebracht. Per autoziekenwagen
werd zy naar bet BiDnengaatguls ver
voerd, waar zfi enkele uren later
overleed.
De dader had de vlucht genomen.
Uit het verhoor bleek, dat de man
en de vrouw herhaaldelijk ruzie had
den, dat zij hem telkens weer ée
deur we*s, doch dat by dan steeds er
weer in slaagde toegelaten te worden.
Da moord ta Alphaa a/d Rijn.
Ba in arrest gestelde P. Pistorsen,
die verdacht werd van deu moord op
den arbeider Verbeek >e Alpben a/d
Ryn, heefc een volledige b«keuten.s
>ffe!«gd. De tweede verdachte bh ft
ontkennen.
PLAATSELIJK NIEUWS.
Alg. Nad. Rijkswarkl. Bond.
Be afd. Helder van bovougenosm
den bond hield Zaterdagnamiddag in
het Alg. Mil. Tehuia een openbare
vergadering.
Dg voorzitter, de heer J. Helder,
zeide 't goud te achten hier eens te
Jaten uiteenzetten bet eigeniyke doel
van d8n Bond. Daartoe waieu de
hecren C. Emmer, bondavoorzitter,
en D. J. Tiepen, bondssecretaris, uit-
geuoodigd. Voorz. wil zelf zeggen
wat de Bond niet doet.
Br. van Wijnbergen zei op een
lezing in 't Zuiden „Wat duet ge in
een andere organieaue? Wij geven
allea wat zy geven en nog den hemel
bovendien." Daar kan deze Bond niet
tegen op. Be andere Chrieteiyken
•/erwyten ons, dat wy aan politiek
doen. Eenigermate ie dat ook zoo,
want zegt apr.bemoeien wy ona
nier. met dc politiek, dan bemoeit de
politiek zich met ons. Auderen zeg
gen de arbeider is zyn loon waaro,
't staat ook zoo in de Eucycliek, maar
loen de looasverhooging van de on-
derwyzera aan de orde was in de
Tweede Kamer stemde de prof. Vis-
soher tegen. Spr. zou zeggendoe wei
aan politiek en kyk toe naar wat
uwe politieke voormannen dottn,
„Onderling Belang" heeft tot toik
Mr. Roodhuizen, bier merkt men dat
zoo niet, maar iu Heüevoetsluie wol.
Teen echter Hcledingen vroeg om
loonsverhooging voor Rykswerkiiedeu
zei Roodhuizen: 'tzyn nog Zondags
kinderen. Be Rykswarklieden hebbon
zich altyd vastgeklemd aau du bur
geriyke aameuluving aan ds kamer
leden thans ie dat veranderdzij
gaan mee mot de modernen en doen
mee aan hougermeetiuge, betoogen
voor gcedkoopur brood. De tegen
standers doen niet aan politiek, zeg
gen ze. Ze doen aan ajscherpolttiok,
/.egt spreker. Zie maar eens naar de
huurcommiesie hier. Onze tegen
standers zitten er wel in, als ar wat
te halen is.
_,0. B." is uitgenoodigd tot deze
veigaderirg. 't Heeft echter bedankt.
Indertyd waa er geen tyd voor debat,
zei do heer Baak. Welnu, nu is er
geloger-heid voor. „O. B." zond een
adres dat meer vroeg dan wy, 'tis
gemakkelijk zoo'a adres te schrij ven,
maar de toelichting waa er niet b{j.
't Woord werd thans gegeven aau
den heer Tiepen. Deze wy»t er op
dat hot H.B. eigeuiyk niet gekomen
is om van gedachte te wisaeleu met
het Federatiebestuur van „O. B."
maar om de hoorders eens wat die
per to doordringen van wat de Bond
wil. Er is te veel verdeeldheid onder
t personeel in dienst van de overheid.
Er moet fusie komen om betere
arbeidsvoorwaarden te verkrijgen.
Onze Bond staat op het standpunt:
alle rrbeiders in overheidsdienst in
ééa vereniging. De Federatie zegt:
•Iko categorie in een bepaald bedrijf.
Onze boud staat op modem stand
punt, ia aangesloten by lm N.V.V.
die op 't standpunt vau uen klasne-
strijd staat. AJle arbeiders in "één
bond I Do regsering zelve dringt ons
daaroeon. D« ministers plegen tegen
woordig onderling overleg of die of
die grosp verbetering kan hebben.
Spr. gaat na dat de regeeriug tal
van commisslcH schiep. Een staats
commissie werkte 6 jaar aau de
loonsverbetering. De oorlogstijd be
let;# 't bir.neohalen van den oogst.
Tegenwoordig worden loooen enz.
met elkander vergeleken. Daarom
moeten do Bonden van Ryksvmk-
l'.eden in overleg niet elkaar haadelen.
Nog slechts 1/3 >u 'e Ryktdienst ie
georganiseerd. Hier zoekt men kracht
in plaatfcoiyk* oigaDiaatie. Spr. zet
uiteen waarom zoo'n yereenigiug
niet» kan uitwerken, al komt ook
de heer Baak wel drie maal per jaar
in deu Haag. Als wy er niet alle
weken zyn, gaat het niet goed me
de actio, zegt epr. De Federatie wil
wsl eens komen neuzen, maar dat
is geen actie voeren. Spr. zegt niet,
dat de Federatie mets doet, maar zy
v oert guen actie genoeg. Op'cverwyt
dat du Bond socialistisch is, zegt
epr.: wy zien in onze bewoging een
klassestiyd, wy willen do bourgeoisie
bekampen, om een deel van de staats
macht te veroveren. Met de a.d.a.p.
gaan wij nu zoover als uat noudig
is. In Zaandam krygen de gemeente
werklieden nu f 18 per week. 't Is
nog niet genoeg, zegt spr., maat geen
enkele gemeente geelt aai nog. Daar
om steunen wy de soc.-domocrateu.
Wij zoggen tegen dsn beer Baak:
Gooi de Federatie uiteen, laat de
Katholieken by den Katholieken Bond
gaan en de modernen by ons, de
fcyndicaliatun by huu vereeniging.
Spr. werkt liever met de Katholieken
aamen dan met de F.-deratt», die
visch noch vleetch is. De Fede atie
is esn ramp voor do beweging. Spr.
verdedigt dan uitvoerig don eisch van
2 cent loonsverhoog!Dg eu waarom
die aangenomen is. In de commissie
van advies van zeven komen ook 2
werklieden. Mst die commiasie zulten
de Ministers zeker rekening moeten
houden. Be groote ventenigingtn
werken naman en nu al h«eft de
Minister toegezegd, dat er geen
reglement zal kemun zonder d«-
organisatie te hooren. By de regeling
wordt naar andere rubrieken gezien.
Marine hoeft al beloofd, dat hy het
rapport van de commissie-Aalbe; se
bestudssren zal. De Federatie vraagt
f3 meer en wil daarmede den
duurtetoeslag afkoopea. Spr. vraagt
eerst geiykstelling met de Artillerie-
Inrichtingen. Hy zet vervolgen» uit
aeu wat m namen werking met deu
Rk. Bond gedaan is. Ba duurtetosslag
gseft lang niet genoog. M«t cyfsr»
toont spr. aan, dat de Minister vau
Marine decyfersgeflatteerd voorstelt.
Met den loourossU* wil spr. e»r*t
nalsn wat er te halen is. Als Baak
zegt: de loonen zyn geiyk m*r. du
der Hsmbrug, Zegt «pr. dat dit niet
«oo ie. 31, 33, 34 cent komt hiet
lang niet algumeou voor, aan de
H«mbrug zün er velen, die 't hebban,
Ook de loonen der metaalbewerker»
/.yu er hoogor. Er mankeert hier nog
veel aan do positu» der werklieden,
en zonder degeiyke organisatie zal
h«t nog jaren duren eer er verbetdriog
komt. Spr. zet uitewn wat het salaris-
comité van het N.V.V. deed en wat
Jaaraac te danken is. om vervolgens
te betoogen dat de duurtetoeslag niet
de duurte compenseert.
Be loonen zullen geregeld worden
naar dienstjaar. Er zal aangedrongen
worden ora dat nog te verbeteren.
Zoodra de werklieden ééa 7,yn kan
meer geducht worden, zy moeten
zich m»t andere arbsiders verbinden.
Spr. wyat op de transportarbeiders.
En alleen groote bonden met bun vry-
eestelden kunnen wat presteereD.
Daarom wekt spr. op tuee te strijden
als kameraden ca op onze manier.
Na de pauze komt de heer Emmer
aan 't. woord.
Spr. begint met te zeggen dat de
M-vtrozenbond die nu erkend wordt
en welks voorz. in het salaris comité
zit, wel zal gelee-d hebben wat orga
nisatie vermag. Spr. komt op togen
miskenning van wat dn soc. dam.
en de moleru g^organl»ee,-'ien be
werkten. Be duur tetoeelag in ons werk,
zegt »pr. Zaandam zai nu al f 18 tot
f24 loon per weok gewon aan zijn
arbeiders. Spr. gaat zeer uitvoerig ua
wat door het N. V. V. grdaan werd
*n waI het verkreeg. Bstere levens
middelen voorziening b.v. En uu plukt
Roomsen en neutraal syndicalist m»«.
Hy laat den twist tu*sch*n de mi-
lieters en wat die eigeniyk beteekent,
<ie revue paueeren.
Spr. begrypt do bloedige week in
Juni in Amsterdaai^al deed de s.d.a.p.
daar niet aan mee. Wy hebben andere
middelen, zogt *pr., o.a. de publiciteit.
En dan wy»t hy er op hoe de Fade-
aUe met naar lage contributie, haar
ziekenfonds niets kan doen aan actie,
baarvoor is hoogere contributie coo-
dig. Dat tooot spr. uitvoerig aau eu
verdedigt hot samengaan met de
i.d.a.p. Bat zyn de werkers voor de
arbeiders „O. B." moet inzien dat bet
uit den tyd ie.
Neutraal bestaat niet en kso niet
beetaande geest. adv. is Roodhuizen
en die is liberaal en kan dus niet
voor da arbeiders op de bres staan.
Wy moeten iu het N. V. V. samen
werken. Zelfe de onderwijzers be
ginnen dat io te zien. Socialisme is
eoa ziekte die besmetten kan en daar
is vriend Baak bang voor. Spr. geeft
toe dat de leer van den klassenstrijd
de zuiverste leer is. Tegen de macht
hebber» »n uitbuiting door 't kapita
lisme.
Wat gebeurt in de Kath. organi
satie?
Te Tilburg zijn de Kath. arbeiders
in een zeer emstigen strijd gewikkeld
en reet. Liempd vraagt tusscbenbeide
te mogen komen tot verzoening. De
Kath. textielbaronnen zetten de Kath.
arbeiders op straat; dat is geen
klasseetryd dat is belangenstryd zeg
gen Kath. wy zeggen dat is 't
wel De kerk ia gewooulyk met de
machthebbers. Spr. geeft esn voor
beeld dat bij gelezen heefc. Iq ile
toekomst na Jen oorlog ziet spr. esn
uleuwon oorlog is 't verschut, tus
schan werkgovers en werknemers.
In geen j uen zullen do prijzen weer
iormaal zyn.
Spr. houdt nu nog eeu philippica
tegen dhr. Baak dien hy verwyt met
andere vaeren te pronken.
Tenslotte wekt hy in een lang
ploidoot op om „Har Volk" te lezen
dau kuot m« j op de hoogte met de
moderne st.: ydwyze.
Van do gelegenheid tot gedachten-
itsolmg werd gebruik gemaakt door
den heer Audouaa <1*.
Spr. ztgr. d»t na 't gehoorde men
zou 'int gc-a do «oc. deus. doen zoo
wat alles. Spr. beschouw zaal»aan
jage-e, maar eau aanjager al een
h >udt de locomo'iof met &a - den
gans. Eigenaardig is dat de soctsal
democraten w«! voor verbetering
■preken maar tegen de begrooung
«temmer.. Zij hebben nu buo begin
>1 verzaaktde s.d.a.p. ie nu wat
de s.d.a.p. vroeger was. Spr. wijst er
voorts op dat du gsest adviseurs in
vakzskea niets tt zi-ggon hubboo.
Wat de patroons ia Tilburg betreft,
die handolen niet als goede Kath.
anders zouden 7.jj zóó niet doen. Be
hoog» geeste'ykhoid staat hier open
lijk aan den kant dor arbeiden.
Wat de ondtrwyzers betreft zegt
epr., dat iol. zich vergiste. Dat bet
N.V.V. zich modem noemt beteekerit
niets, zelfs do cafó'a noemen zich
modern. OudeRei-st zei: het NV.V
ie S.DAP. en S.D.A.P. is het N V.V
Voor Tu-pen heeft epr. sympathie
omdat die openlijk zegt dm ook de
Kath. organisatie „St. Paulus" mee
o»el voor vtrbüterirgen. De he«r
Einmer trad eiienlijr op met zyu
hecle rede, ale prop*? andist der e.d.a.p.
Be heer Ten Tye heetc bet tegen
't openingswoord van de voorzitter
en verdedigt Baak wegens het vroe
ger voorgevallene toen dezen 't
debat geweigerd werd. Ook hy vindt
den eisch van 2 cent loouaverhoogiDg
te laag.
Voorzitter verdedigt nader zyn
houding en de heer Emmer replicecrr.
Te e^en voor acht werd de ver
gadering gesloten.
Ziekenfonds „Helpt Elksnder."
Het. Ziekenfonds „Helpt Elkat.der"
hield Zaterdagavond in hotel Minr eboo
Hoofdgracht, zyn halfjaarsche verga
dering, waarin rekening en verant
woording werd gedaan. Aanwezig
waren aacvankeiyk 106 leden (tater
nog 2).
Uitgebracht werd:
Halfl tsriyksch verslag vanaf 27
Mei—24 Nov. 1917. In ttet laatst ver-
loopen halfjaar waren de uhga
f 836 45
de ontvangsten f l'-2 12'
dzooeennadeellg saldo van f 94 32'
Be kas was op 26 M»i 1917 ernot
f 1640 05
af nsdeelig saldo f 94.82'
geeft esn kas op 24 Nov.
1917 vau f 1545 72»
i reservekas bad te boeken
uitgaven
aan ontvangsten f
alzoo een nsdeelig saldo van f
Op 27 Mei was in kas f
af nsdeelig saldo 24 Nov. f
geeft een kas op 24 Nov.
1917 van
De ontvangsten
145.94
1.34 38'
1165»
128 47
11 56'
f 11191»
aan verhoogde
cod tribui ie 4 1 cent per week*" n-r
lid vanaf 1 Juli wartn f 4980
de uitgaven voor verno >gd*
uttkeeringen in dieu tya f 71 f8
zoodat meer werd utgekeeid
dau oot«angeo f 22 28
hetwelk uit de "reservekas werd
aangevuld.
Het. ledental was op 27 Mei 1.1.
240 betalende leden, en op 24 N jv. 1.1.
241 betalende leden.
13 leden bevinden zich in militairen
dienst.
By monde van de heeren Valken
burg eu Ottervanger word;, b m-n-
etaande rekeniDg eu verantwoording
goedgekeurd onder dank zegging.
Ingekomen was een schryveo vau
A .Heyblok om den termijn zyner
onderateuDiog nog wat te vei longen.
Baar Heyblok laüge jaren lid van
H. E. wa», en veel voor de vereniging
sedaan hneft, speciaal voor het ver-
krijgen harer recht«persoo>:)ttkhe:d,
*:»ii het Bestunr voor h«m nog 10
ken na afloop van dun butdtgou
termijn eene ondetsteu'iti g tegeveu
van f6.— p»r woek. Met. algum-tene
stemmen vcreenigt zich ue vergade
ring hiermede.
D-j sgendn is hiermede afgehandeld
en de vargsderli g wordt thans ge
sloten.
Lseszaalnlauws.
De Leeszaal en Bibliotheek zullen
de belde Kerstdageu en Nieuwjaari-
lag gesloten zijn «n bovendien vnu
18—24 Becember alleen des namid
dags van half drie tot tien uur voor
bezoekers toeg&Dkeiyk elja. (Uitleen
van balf drte tot zeven uur.) Zondags
als te voren.
Van de gelegenheid tot »tud»eren
wordt dm laats ten tyd vwl gebruik
gemaakt, vooral ook door Jougms i-n
tnotsje# 16-17 j-iar. D?ze j in^t-reO
mogeo echter nog wel wat me»-r
eeibiêd voor de tiaditioneelel-. eszoal-
.-«Bt leeren krygen. terwille van do
overige bezoekere. Voorloopig kan
zaul weer tot 10 uur 's avonds geopend
blyven.
De nieuwe catalogus der Nutshiblio
the«k is gereed en weer tegen 10 cent
verkrijgbaar. Aanschaffing hie-vao
is voor alle lezer» uit dez" afdeeiing
verplichtend. De üjs; van kinderboeken
hopen wfi de volgeude week te kunueo
verschaffen k 5 cent.
Van de l»aszv»lcatalogus Megen twee
aanvulliDgsiysten in d° zaal ter inzage
bevattende al» romans en studiuW' r-
keu, welke niet in de gedrukte catb-
logus staan.
Nutebibllotheek werd dit jaar
weer met een aantal frissche boukeri
aangevuld en een go»J* geefster
verraste onze kinderbibliotheek m*t
15-tal aardige werken, ook voor
oudere mel*Jes, welke al gretig ge
lezen worden. Voor de leeftijd van
15—18 jaar 1b een aparte rubriek
ingericht, waarin ook verscheidene
boeken, voor dte leeftyd geschikt uit
de Nuta'oibliotheek vooi volwassenen
ztjn opgenomen. Boordat er elk jaar
zoo ootrettend ve*»l bo-k<-n stukge-
l»zea worden en afgekeurd moeten,
siygt het aantal maar uiterst lang
zaam co willen wij h'er nogmaals
e*»a bero< p cIowd opdfestadgenuoreo,
dieiuat&%tzynocz«-. Kindurbibltutheck
door het afstaan van geschikte luctuur
wat te holpen uitbreiden. Vooral do
kleintjte zyn c-g b« I sl-cht bsdeeld,
en herhaaldelijk moesten wy nieuwe
kinderen "AD 6 - 12ja-r af«ijzeo, die
z'chvoordekinderbmiiotheekkWrt'iu?!;
aa-melden.
Muuchien kan er h'er of dt»«r. ra
de Sint-Nicolaa» w«l *-eu eelez«-n b -k
Je, dat nog in go-den s'aat verkr-eit,
voor de lreszaal overschietf-n, en
willen do meer g»go-d« Heldersce
kinderen er eens hun schatten op
nazien. Er kunnen er by odb xoo
velen van profl'eeren.
NIEUWE UITGAVEN.
Wy ontvingen van den uitgevt-r
C. Morks Cz. te Dordreebi een twee
tal wertj-s ter btspieking uit ztln#
serie „Nut en genoegen". H-tuoreie,
getiteld „Hooiktet en Kook zak", is
g-«Cbr»ven door N. van B-rkuni,
Directrice Dorische Industrie- un
Buisf-oudschool, (4e vtrmteideide
druk).
Voor de houikist is den laatsten
tyd. daDk zy onzen gas en brand
»t< ff-l nood, veel propaganda gemaakt.
Wy gelooven dat het menige buis
moeder aangenaam zal zyo ale zy ln
beknopt hoatek eu tegen goodkoopen
prijs hier nog ems byaen hetfc een
overzicht ^at het. nut, dat zoo'n
hoo kist afwerpt. Men kan baar zelf
vi rvaa-digen uit de gegevens. Ook
de vervaardiging der kook/ak, die
men met oud* kranten op-ulr, wordt
beschreven. Eeu eo ander met afbtel
dingen v»rluideiykt. Ve-schillende
recepten vullen bet tweede deel van
het gesohiifj#.
N 2 ie «et'teld „B-zuinigif
be at hui»bou!eiyv*'we ki'
gsvitgen. Het spr«»kt
zichzelf; men vindt