HELDERSCHE COURANT
'1
GEMEENTERAAD VAN HELDER,
No. 4883
DONDERDAG 17 JANUARI 1918
46e JAARGANG^
Uitgever: C. DE BOER Jr.. Helder. Oplaag 6300 ex. Abonnementsprijs: In de stad >1per pp»( 11.25, Bollenland 12.25. - Los»» ex. 3 cent. AdyerUnlIén per regel 10 cent 10 °/e oorloB»«o«el»B
DE OORLOG.
Be legerberichten van
15 Januari.
Van het W e s t e 1 ij k front.
Van Fransche zijde wordt gemeld,
dat de Buitschers op den rechter-
Maasoever da Fransche stellingen
over een breedte van 200 M. aan-
viblen. Da aanval werd afgeslagen.
Verder op verschillende punten
van het front artillerie-gevechten en
overvallen.
Op het Italiaansche gevechts
terrein zyn de Italianen by den
Monte Asolone weder tot den aanval
overgegaan. Niettegenstaande de hard
nekkige tegenstand van den vijand,
werden aanmerkelijke voordeelen be
haald. 8 officieren en 288 man werden
gevaDgen genomen.
By een overval bij den Solarolo
vielen 2 officieren en 43 man, be
nevens macbiuegeweren en schans
mortieren in handen der Italianen.
Volgens het Oostenrljbsche com
muniqué behaalden de Italianen by
den Asolone aanvankelijk eenig voor
deel, doch werden zij later weer
teruggeworpen.
Os duikboot- en mljnoorlog.
Volgons het offlcleele Dultsche be
richt heeft een Buitsche duikboot in
het Kanaal 5 stoomschepen, te zamen
nietende 21.000 ton, vernietigd.
Yarmouth gebombardeerd.
Volgens een bericht uit LondeD,
d.d. 15 Jan., is Yarmouth Maandag
avond van zee uit gebombardeerd.
Het vuur begon te 10 uur 55 en
duurde ongeveer vijf minuten. Onge
veer 20 granaten violen in de stad.
De politierapporten meldden, dat drie
personen zijn gedood en tien gewond.
De materieele schade is niet groot.
Het Amerlkaarsche leger.
Naar d.d. 15 Jan. uit Washington
wordt gemeld, diende Cbamberlain,
de voorzitter van de militaire com
missie uit den Senaat, op verzoek van
het departement van oorlog, bij den
Senaat een wetsontwerp in, tot in
schrijving van alle mannen, die sedert
5 Juni 1917 den 21-jarigen leeftijd
hebben bereikt.
Het ontwerp wordt beschouwd als
de ten uivoer legging der plannen
van generaal Crowder, don.provost-
rnarshal" betreffende de oproeping
van 700.000 man jaarlijks zoo lang
de oorlog duurt.
Het Engelsche leger.
AU tegenmaatregel tegen de ver
sterking van de Buitsche legers met
li miliioen man, tengevolge van de
gebeurtenissen in Rusland, is het
noodzakelijk zoo wordt dd. 15 Jan.
uit Londen gemeld de Eogelscbe
legers met eenige honderdduizenden
manschappen te versterken. Sir
Auckland öeddes heeft de volgende
zes middelen daartoe aangegeven:
lo. verlaging van de leeftijdsgrens,
Z003I3 Buitschland gedaan heeft, tot
17 jaar2o. verhooging van de leef
tijdsgrens; 3o. uitbreiding van den
dienstplicht tot Ierland4o. verder
wederiudisnststelling van manschap
pen, die herhaaldelijk gewond zijn
60. beperking van verloven en rusttijd
voor mansebappen in de loopgraven
Bo. onttrekking van mannon aan de
oorlogsDijverbeld. Om verschillende
redenen wraakt Geddes'de vijf eerste
middelen en neemt bij het laatste
te baat.
Conservatieve bladen als de Times
en de Daily Telegraph blijken zich
neer te leggen bij het niefc-invoeren
van dienstplicht in Ierland, daar het
niet gewcnscht is de oneenigheid in
Ierland te vergrooteu.
In een zeer ernstige passage van
zijn rede in het Engelsche Lagerhuis
maakte Sir Auckland melding van
het feit, dat, terwijl de leiders van
de vakverenigingen zich volkomen
bij zijn voorstellen hadden neerge
legd, ernstige moeilijkheden in de
bankwerkerswereld dreigen en met
name aan de Clyde, waar de werklui
hebben aangekondigd, dat, als de wet
op Jjet manschapsmateriaal voor einde
Januari niet ingetrokken wordt, en
als de regeering niet een internatio
nale vredesconferentie bijeenroept, zij
het werk zullen staken.
Ce „Daily Newa" meent, dat sta
king in deze omstandigheden verraad
zou z|jn, „eoa steek in den rug van
onze zoons on broeders, die voor de
vrijheid vechten."
Dat do Daily News zoo spreekt,
bewijst dat de bankwerkers weinig
steun bij de openbare meeuing zullen
vinden, als zij hun bedreiging ten
uitvoer leggen.
Uit Frankrijk.
Caiilaux gearresteerd.
Over do arrestatie van Caiilaux
meldt do „Patrio"De tijding werd
in het Kamergebouw kort voor het
middaguur bekend. Slechts weinig
afgevaardigen bevonden zich op dat
tijdstip in het Paleis Bourbon. De
„iDtransigeant" wflst erop, dat deze
arrestatie antwoord geeft aan dege
nen, die meenden dat het requistoir
van generaal Bubail onvoldoende was
Er zijn r.og andoro gegevens, waar
van men ons niets gezegd had
ernstige dokumenten bevestigen de
schuld van den oud-minister. De
justitie moet derhalve haar werk
doenhet gaat erom zich. te verdedi
gen en te ovorwinnen door alle
mogelijke middelen. „L'Osuvre" be
toogtGeorge Clemenceau nam gis
teren een hoogst ernstig besluit, n.1.
de arrestatie van Caiilaux. Dinsdag
morgen om negen uur was degene,
die eens dit land gedurende twee
jaar rogeerde en de erkende leider
van de republibeinsche party was,
nog slechts een gevangene in handen
d8r justitie.
Met de arrestatie Caiilaux opent
Clemenceau het geweldigste oorlogs
proces en aanvaardt by de grootste en
meest tragische verantwoordeiykheid.
Caiilaux is in een gewone cel op
gesloten en geniet geenerlei bevoor
rechting.
Omtrent de reden die tot de arres
tatie van Caiilaux geleid hebben,
weet de Matin het volgende mede te
deelen
De Fransche regeering ontving
Zaterdag uit Washington een telegram
van minister Lansing, waarin deze
mededeelde, dat een onderzoek, door
de regeering der Y. S. ingesteld, zeer
ernstige feiten omtrent Caiilaux aan
het licht had gobracht. De gezant der
V. S. In Argentinië had een geheele
reeks overeeukomsten tusschen Caii
laux en het departement van buiten-
landscbe zaken te Beriyn, tot stand
gekomen door bemiddelling van
Luxburg, Duitsch gezant te Buenos
Aires, kunnen vaststellen. Het doel
was te komen tot bet sluiten van
een vrede, die hervatting der zaken
mogeiyk zou maken. Caiilaux zou de
man zijn, die dezen vrede zou sluiten,
en hem Frankryk zou doen aanvaar
den. Daarvoor moest een voorzichtige
campagne op touw worden gezet.
Opdat deze zou slagen, was het noodig,
dat in Frankryk niet bekend werd,
dat Caiilaux het met den vyand eens
was. Derhalve seiude Luxburg naar
Bsrlyu, dat Caiilaux had aangeraden,
dat de Duitfche bladen, in plaats van
hem lofuitingen toe te zwaaien, in
het vervolg liever hesig tegen hem
keer moesten gaan.
Eveneens op verzoek van Caiilaux
gaf Luxburg aan de Buitsche pers
de tactiek aan, die ten opzichte van
verschillende personen in Frankryk
gevolgd moest worden, teneinde hen
in discrediet. te brengen.
Deze overeenkomsten dateeren uit
1915, toen Caiilaux en zyn echtge-
noote een reis deden naar Zuid Ame
rika, die aanleiding gaf tot protesten
tegen ben en tot verschillende inci
denten.
Omtrent de documenten die in den
aan Caiilaux behoorenden brandkast
te FJoreDce werden gevonden, is nog
niets met zekerheid bekend.
e algemeens opinie is, dat Cle
menceau niet tot de arrestatie zou
zyn overgegaan, wanneer de redenen
niet absoluut afdoende waren geweest.
De bladen van de uiterste linkerzijde
echter kiezen beslist party voor
Caiilaux.
Uit Rusland.
Van de Russisch-Hollandsche Bank
worden eenige berichten ontvangen
met betrekking tot den toestaDd van
het bedryf aldaar, waarin ook eenige
passages voorkomen, die een beeid
geven van de toestanden die thans
in Rusland beerschan.
O.m. wordt, opgemerkt, doordat het
Centrale Utvoerende Comité een
proclamatie uitvaardigde, waarby alie
bankzaken tot staatsmonopolie wer
den verklaard.
Dit decreet is door het Centrale
Uitvoerende Comité aangenomen met
alle tegen 5 stemmen en 5 onthou
dingen. Ten einde erger te voorkomen
zyn de desbetreffosde voorstellen door
de particuliere banken aangenomen.
In werkeiykheid ia de doorvceriDg
van het besluit echter voorloopig
afgestuit op een staking van het
personeel der bankinstellingen, het
welk weigert, in staatsdienst over
te gaan. Dit toekent de toestanden,
die op het oogenblik in Rusland
De staking by de banken staat overi
gens geenszins alleen. Zoo biykt uit
dezer dagen ontvangen berichten, dat
bet ministerie van landbouw feitelyk
niet meer bestaat, omdat vrywel
.alle ambtenaren, zoowel booge als
lage, hun functies hebben neergelegd
en vertrokken zyn.
In handel en industrie zyn do toe
standen thans verwarder dan ooit.
By een der groote Russische onder
nemingen is bet dezer dagen voorge
komen, dat de arbeiders een loons-
verhooging hebben gefiischt, niet
alleen voor het vervolg, maar tevens
voor de laatste 6 jaar, omdat zy naar
bun meening gedurende al dien tyd
te weinig hebben verdiend en zydit
onrecht alsnog wenschen te zien her
steld. Ten einde te kunnen voort-
werken moest de directie den eisch
inwilligen. Bit heeft echter een bedrag
van Rbl. 14 miliioen gekost. Het
spreekt van zelf, dat onder zulke
omstandigheden debiteuren, die den
eenen dag nog als prima zyn te be-
scbouwen, den volgenden dag dubieus
kunnen worden, zoodat het volstrekt
onmog6iyk ia, een oordeel over de
toekomst te uiten.
In welk een onmogeiyken toestand
't zakenleven is gebracht, kan biyken
uit een dezer dagen door de Volks
commissarissen genomen besluit, dat
per dag aan één en denzelfden cliënt
niet meer dan Rbl. 500 mag worden
uitbetaald. Men kan zich voorstellen,
wat er onder die omstandigheden
terecht moet komen van de leiding
van groote bedry ven, waariu onophou
deiyk groote bedragen noodig zyn voor
uitbetaling van loonen, aankoop van
grondstoffen etc.
Voor hun onderling verkeer zyn
d« banken thans overeengekomen,
een tydeiyk betaalmiddel te scheppen,
voorloopig tot een bedrag van Rbl.
500 miliioen, aangezien gewone che
ques tengevolge van den bovenbe
doelden maatregel der regeering niet
kunnen worden geïncasseerd. Cheques
met prima namen worden dan ook
met een belangryk disagio verhandeld.
Uit Dultschland.
In Buitschland wordt sterk aange
drongen op maximumprijzen voor
kleeding en andere goederen, waar
voor nog geen grens gesteld is en
de pryzen tot in het onzinnige worden
opgedreven.
De pryzen voor kleeding zyn ge
middeld met 1000 °/0 verhoogd.
Onder 700 800 Mark ls byna geen
behooriyk costuum meer te krygen
zelfs stoffen die uit papiervezels ver
vaardigd zyn, kosten 10 Mark per
meter 1 Dj prys van hoeden is ver-
vyfvoudigd, kookpannen en dergelyke
kosten tienmaal, par&pluies viermaal,
zegellak 15 maal, glaswerk 3 ;i 4
maal, zooveel als vóór den oorlog.
BINNENLAND.
Trelebotslng.
Wolff meldt officieel, dat Maandag
op bet station Traciana by Rzeszow
een sneltrein, die zich op weg naar
Ween en bevond, op een stilstaanden
sneltrein is geloopen. Zes soldaten,
tien burgers en spoorwegbeambten
werden gedood, 50 personen gewond.
De „Atlas" gatorpadaard.
De directie der Kon. Neu. Stoom
boot Maatschappij hec-ft van bet de
partement van Buitenlandsche Zaken
bericht ontvangen, dat het s.t. „At-
met een volle lading grondno-
taa op weg van West Afrika naar
Rotterdam, op 20 myien ten zuiden
van Cabras (Canarischo eilanden) door
eon Buitachen onderzeeër in den grond
is geboord. De geheele bemanning is
gered en te Cabras aangekomen. Het
schip is buiten de geblokkeerde zone
tot zinken gsbraebt.
(De „Atlas" was groot 1813 bruto
ton en werd gebouwd in 1906.)
S.s. „Wattpolder" gezonken,
De motorreddingboot Jhr. Rutgers
vau Rozenburg" van de Noord- en
Zuid-Hollandscbe Reddingmaatscbap-
py is Dinsdagmiddag te ruim twee
uur de Scbeveningsche haven uitge
gaan, omdat van den vuurtoren ge
rapporteerd werd, dat er een boot
met menschen op zee dry vende was.
Te half vier is de reddingboot terug
gekeerd in de haven met 10 men
ongewond, 2 man zwaar gewond en
één doode, deel uitmakende van de
bemanning van het stoomicbip „West
polder" van Rotterdam. By aankomst
waren de aangebraebten te zeerover-
stuur om iets over hun wedervaren
te bunnen zeggen.
Volgens berichten door de dirictle
uit Scheveningen ontvangon, had men
aan boord van de „Westpolder"
's nachts - men bevond zich toen
15 myi N.W. van Scheveningen
plotseling een knal gehoord, waarna
het schip onmiddelyk was gezonken.
De bemanning was overboord ge
sprongen en twaalf der drenkelingen
hadden een boot weten te bereiken,
die door de ontploffing waarscbynlyk
over boord was geslagen. Stuurman
Benckbuizen was in de boot gestorven.
6 opvarenden waren verdronken.
De geredden verbly ven nog te
Scheveningen, waar ze uitgeput on
fan koude verkleumd in een hotel
zyn ondergebracht.
De directie van de Mij. „Westpolder"
deelde mede, dat het schip zyn tweede
reis maakte. Maandagavond 9 uur
was het uitgevaren om kolen te halen
voor de regeering.
De „Nieuw Amsterdam".
Het stoomschip „Nieuw Amster
dam" van do Holland-Amerika Lyn,
dat Dinsdagnacht onder bevel van
kapitein W. Coll naar New York
vertrokken is, heeft aan boord 625
passagiers eerste klasse, 610 tweede
klasse en 265 derde klasse.
De sleepboot „Theems" zal het
schip tot Boggersbank uitgeleide doen.
Da coalitie.
Het hoofdbestuur van de Chriatelyk-
Hlstorivche Unie deelt in de Ned.
mede, van oordeel te zyn, dat de vroe
gere stembus coalitie met de R. Katb.
en de Antirov. met de nieuwe kies
wet onvereenigbaar is.
Het acht zich even wel n'et bevoegd
dat punt zelf to beslissen, daar alleen
de algemeeno vergadering der Unie
daartoe bevo9gd is.
Het is niet voornemens aan die
algemeeno vergadering eenig voorstel
to doen tot voortzetting van een vroe
ger bestaan hebbende stembus coalitie,
et" het aangoan van een nieuwe.
Nederlander gefusilleerd.
De oud-directeur van een veiling
te Rotterdam ging regelmatig den
laataten tyd naar Belgie. Dan laataten
beer bezocht hy een familielid te
Ooaterhout en alsof hy voelde dat
hy ditmaal niat terug zou koeren,
deponeerde hy daar een groote som
geld. Zyn voorgevoel bleek juist te
zyn, want nooit is bij teruggekeerd
on dezer dagen kr6eg de familie be
richt, dat hy in België door de Duit-
schers is gefusilleerd. Achteraf bleek
d3t hy zoowel ton na^eele van
Duitschland als van Engeland spion-
neerde, en toen de Buitschers daar
achter kwamen, was zyn lot beslist.
Splonnage.
Uit Heusden is onder verdenking
van spionnage gevankelijk naar Den
Bosch overgebracht, de sergeant kom
mies J. Een sergeant van de afdeeling
pontonniers, wien hy om afgifte van
stukken gevraagd bad, gaf hem deze,
na inmiddels de autoriteiten te heb
ben gewaarschuwd.
Peulvruchten.
Het bureau voor mededeelingen in
zake de voedselvoorziening meldt:
Ten onrechte schynt men in de
meen in g te verkeeren, dat de ver
mindering van het rantsoen peul
vruchten tot J K.G. per hoofd per
4 weken van bly venden aard zal zyn.
Dit is niet zoo. Deze vermindering
is alleen bepaald voor het tyd vak
loopende van 1-28 Januari. Zy was
noodig om den achterstand te kunnen
inhalen in de aflevering van peul-
vruchteu aan de gemeenten, welke
achterstand ontstaan was door de
moeilykbeden by het dorschen onder
vonden, als gevolg van gebrek aan
stookmateriaal voor de dorscbmacbi-
tos en het dichtvriezen van de vaan
in sommige deelen des lands.
Het is echter niet de bedoeling,
het rantsoen te laten op de tbans
tydelyk verminderde hoeveelheid.
Bez9 tydeiyke YerminderiDg komt
overigens uit den aard der zaak ten
goedo aan de reserve van peulvruch
ten.
Overigens moge bedacht worden,
dat de uitvoering van de distributie
een zaak der gemoenten is, zoodat
het kan voorkomen, dat voldoende
hoeveelheden van een bepaald artikel
in een gemeente aanwezig zijn, maar
de gemeenteiyke distributie redenen
mesnt te hebben om ze nog niet
ter beschikking van h9ar ingezetenen
te stellen. Ook met de peulvruchten
is dit hier en daar het geval geweest
en komt het wellicht nog voor.
Maximumprijs cacao.
De Minister van Landbouw heeft
onder intrekking van zijne beschik
kin-g van 22 December 1917 vast
gesteld ean maximum-grootbandel-
prys voor cacao, in origineele ver
pakking van den fabrikant van f 3
per K.G.
Hooge Vlaehprljzen.
Dinsdag werden voor de door den
zeillogger IJ.M. 227 „Pauline'
IJmuideu aangevoerde visch
hooge, tot heden ongekende prijzen
betaald. Het vaartuig besomde voor
de lading visch niet minder dan vier
duizend gulden.
Koninklijk bezoek aan IJmuldee.
De Koningin, vergezeld van gene
raal Ophorst, commandant van de
stelling Amsterdam, en vice admiraal
Naudin ten Cate, arriveerde Donder
dagmiddag te ruim 2 uur met gevolg
in twee auto's te IJmuideu. Ean derde
auto, waarin de commandant der
positie IJmuiden, de kolonei der
mariniers G. A. Linckers, enander6
militaire autoriteiten waren gezeten,
voegde zich later by den koninklijken
stoet, waarin gezameniyk naar den
kop van de visscherahaven werd ge
reden.
Met een" marinesloep, onder com
mando van luit. t. z. A. E. Tüierens,
begaf H. M. zich naar het Pantserfort.
Na een rondwandeling In het fort
en inspectie van de bezetting, ver
trok H. M. weer.
Verder bezocht de KoDingin de te
IJmuiden door de militairen georga
niseerde huisvlyttentoonstelling.
Malversaties Boerenleenbank
Schagerbrug.
De Rechtbank te Alkmaar veroor
deelde Dinsdag J. van L., ex-kassi6r
der Boerenleenbank te Schagerbrug
tot achttien maanden gevangenisstraf.
Dit is 10 maanden booger als geöiscbt
werd.
Ieder was zeer onder den indruk,
de beklaagde was als gebroken.
50,000 mark gestolen.
Ten kantore 7an een bankinstelling
op de Zuidblaak te Rotterdam is
50,000 mark gestolen.
TWEEDE KAMER.
De Militairen en het Kiesrecht.
By de behandeling van de begrooting
van Binnenlandsche Zaken, deed
minister Cört van der Linden
een belangrijke mededeeling. Spr.
verklaarde nt. dat de regeering van
de „bevoegdheid" die de nieuwe
Gtondwet geeft, om het kiesrecht
voor militairen in werkeiyken dienst,
tydelijk te scborsen, geen gebruik zal
maken.
Den ministers van Oorlog en Marine
zou ïpr. aanbevelen, dat zoo ruim
mogelijk en zonder aanzien des per-
soons daartoe gelegenheid moet wor
den gegeven.
Natuurlijk zullen de belangen van
den dienst en van het buitengaats
zijn van schapen de uitoefening van
het recht, in enkele gevallen oumogc
ïyk maken. Maar een besluit tot
schorsing is niet te verwachten.
De heer Schaper (s.d.a.p) had
nog den wonscb uitgesproken, dat
meer gelegenheid zcu worden gegoveu
om te stemmen aan personen die
buiten hun woonplaats verbly ven, als
handelsreizigers, zeelieden, hooiers
enz., en herinnert aan zyn desbetref
fende, door de Kamer indertyd aan
genomen, motie.
Spr. vroeg den minister of by bereid
was alsnog zoo spoedig mogeiyk deze
zaak by de Kamer in te brengen?
Anders zullen duizenden menschen
bitter teleurgesteld wordeü.
De heer Hugenholtz zeide
over 's Minister's antwoord inzake
het kiesrecht der militairen zeer
tevreden te zijn. Spr. merkto evenwel
op, dat het, zonder meer, slechts
hoogstens 20 °/0 van de militairen
in staat zou stellen, hun kiesrecht
(in 't vervolg hun klespftcAfj uit te
oefenon. Want dat was immers het
maximum van de geiyktijdig ver
leende verloven. Daarom sloot hy zich
aan by den heer Schaper in den
wenscb, dat in 't algemeen ieder die
buiten zyn domicilie vertoefde, in
staat zou worden gesteld om te
stemmen ter plaatse waar hy tydelijk
verbiyf houdt.
Da Minister antwoordde, dat
hy dit vel wilde overwegen, maar
dat er misschien eon zeker consti
tutioneel bezwaar tegen was.
Beheer Lohman echter meende,
dat in dezo omstandigheden formeele
bedenkingen niet al te zwaar mochten
wegen.
Yerdor werden nog vorschlllende
punten der begrootiog behandeld,
o.m. het toezicht op bioscoopvoor
stellingen, de salarieering der burge
meesters.
De heeren F 1 e s k e n s (r.k.) en
Be Kanter fu.1.) drongen aan op
een ruime uitkeering uit de opbrengst
der O. W. belasting aan de gemeenten.
D8 M i n i 81 e r zeide hieromtrent
overleg te gullen plegen met den
Minister van Financien. Het toe
zeggen van restitutie van alledistri-
butiekosten (zooals de heer Fleskens
wenschte) zou don rem wegnemen
die in de Distributie wet aan gemeen-
teiyke uitgaven opzettelijk is aange
legd.
gehouden op Dinsdag 15 Januari 1918.
De Voorzitter, de heer Hou-
wing, houdt eene openingsrede, waar
uit wy het volgende vermelden
Der gewoonte trouw wil ik deze
eerste vergadering in het Dieuw-be-
gonnen jaar met een inleidend woord
openen. In zaken ia het de gewoonte
aan het eind van het jaar do balans
op te maken, teneinde de resultaten
van het bedryf over het afgeloopen
jaar te kunnen zien. Als we dit ook
van da gemeente doen, kunnen we
niet ontevreden zyn over die resul
taten. Met voldoeniDg mogen w(j in
verschillende opzichten op het afge
ïoopen jsar terugzien. Wegens do
nogsteadss voortdurende buitengewone
tyd.;omstandigheden, ia veel moeten
worden nagelaten wat we hadden
willen iot staod brengen. Niettemin
is toch veel belar.gryks voorbereid
of tot stand gebracht.
Eeno verordening op de winkelslui
ting werd vastgjateld, die het mogeiyk
maakt voor don winkelier om ook
over een gedeelte van den werkdag
voor zichzelf te kunnen beschikken.
De duurtetoeslag voor het gemeen-
telyk personeel werd niet onbelang
rijk verhoogd. Op bescheiden wyze
werd het instituut, der Volkstuinljes
ingevoerd. Het beeft gebleken levens
vatbaarheid te bezitten.
Een pensioenregeling voor de wet
houders was een tweede stap in de
richting der democratiseering der
gemeente. Voor bet onderwyzend
personeel werd een nieuwe salaris
regeling gemaakt, ook voor de leerai en
dor Burgerschool. Eene regeling voor
het overige gemeenteiyk personeel
is grootendoels klaar.
iDgesteld werd een Grondbedrijf.
Reorganisatie der politie werd tot
stand gebracht en op bescheiden
wyze het corps uitgebreid, waardoor
de dienst op bevredigende wyze kon
worden gereorganiseerd.
Ter uitbreiding van de Zeevaart
school werden eenige aangrenzende
perceelen aangekocht. Eveneens werd
het door aankoop van perceelen
mogelijk gemaakt de kwestie der
mulo-school, zoolang reeds hangende,
op le lossen.
Boor verhooging van het voorschot
aan de betreffende vereenlging, werd
het mogelyk gemaakt m6t den bouw
van 92 woningen voor Volkshuis
vesting aan te vangen, al is dan
deze bouw geenszins afdoonde om
den woningnood te bestryden.
Daar niet kon worden overgegaan
tot afdoende verbetering van het
bestaande armhuis, is besloten tot
verbouwing van het bestaande, waar
door althans eenige verbetering ver
kregen werd.
Doorgegaan werd met de vernieu
wing van de beplanting en baatrating.
Een verordening op het pellen van
garnalen en mosselen, die werd
aangenomen, kon niet aller instem
ming verwerven.
Van de raadsleden werd voel be
schikbare tyd govraagd. Ongeveer 27
vergaderingen, ongewoon veel, werden
in het afgeloopen jaar gehouden. Ook
was het dikwyia noodig voor de
uitvoering der crisis-maatregelen, de
medewerking in te roepen van ver
tegenwoordigers buiten den raad,
welke medewerking nimmer vergeefs
plaats bad.
Eene brandstoffencommissie werd
ingesteld, dieook metde gasdistributie
belast werd. Haar arbeid werd niet
steeds gewaardeerd, en de kritiek
was vaak niet malsch, ook niet in
den raad. Langzamerhand zal men
wel van een andere meening zyn ge
worden. Spr. brengt een woord van
dank aan de wyzo waarop de com
missie hare taak h3eft vervuld.
Spr. brengt dank aan de Commissie
voor de distribueer in g van de schoenen
en klompen, aan het vrouwencomité
van den urgentieraad, aan de Com
missie voor de Centrale Keuken, on
last nog least aan het Steuncomité,
wieus werkzaamheid den laataten tyd
helaas weder meer op den voorgrond
komt.
Onze stille hoop, in de vorige toe
spraak uitgedrukt, dat 1617 het laatste
oorlogsjaar zou zijn, ia niet vervuld
geworden. Toch daagt het in het
oosten, er zyn teekenen, die er op
wyzon, dat de vrede spoedig zal
komen. Hot zal noodig zyn alle energie
in te spannen onr aan de zich meer
en meer opstapelende moeilijkheden
het boofd te bieden en zoo sterk
mogelijk te staau in den komenden
economiscben strijd. Ons gemeente
bestuur heeft een goed voorbeeld aan
de burgery gegeven door in de be
grooting het principe vast te leggen,
dat zoo min mogelyk crisis uitgaven
op hot bedrjjf moaten worden gelegd.
Spr. noemt nog de Economische
Commissie. Wy zyn -overtuigd, dat
de gemeente eeno to3komst heeft.
Straks zal de wereld naar nieuwe
relaties zoeken, nieuwe verkeers
aderen zullen zich openen. Onze ge
meente heeft bewezen ln een goeden
tosgang tot zee en oen mooie haven
factoren te hebben, dis een eenmaal
onaanzieniyk visschersdorp tot eene
bloeiende gemeonte hebben gemaakt.
Weliswaar is die bloei tot stil
stand gekomen dcor veranderingen
in de situatie, maar er zyn geen
onoverkomelijke bezwaren om die
situatie weder ten onzen gunste to
veranderen, vooral, waar do voorge
nomen droogmaking der Zuiderzee
een achterland schept, waardoor onze
gemeente geen onaanzienlijke voor
deelen zal hebben. Dat onze haven in
de eerste plaats een oorlogahsven is, is
naar spr. meoning geen beletsel voor
haar verdere ontwikkeling. In het bui
ten land ii herhaaldeiyk bewezen, dat
tegeiyk met een oorlogsbavcn een
plaats ook wel koopmanshaven kan
zyn. Bovendien hebben wy andere
pijlen op onzen boog.
Wy behoeven do toekomst geens
zins donker in te zien als we niet
by te pakken neerzitten. Uit de ge-
pojecteerde plannen voor de droog
making der Zuiderzee biytt, dat men
onze gemeente daar buitensluit;
welnu, wy zuilen moeten werken
om haar van de voordeelen te doen
genieten. Het is de taak der Econo
mische Commissie reclame te maken.
Daarnaast zal zy de economische
positie hebben te verbeteren. Als do
Commissie nog dit jaar met voor
stellen komt, hoop ik, zeide spr., by
Uw College hetzelfde breede inzicht
to vinden als het toonde by de In-
stolling ervan.
Spr. opent hiermede de vergadaring,
en voegt er den wensch aan toe, dat
de Raad naar beaten weten de belangen
der gemeente zal behartigen. Spr. her
denkt de werkzaamheden van den heer
Van Neck, die lange jaren de belangen
vat de gemeente heeft behartigd, doch
den laataten tyd door ziokte verhin
derd is aan de zittingen deel te nemen.
Toen spr. hem dezer dagen opzocht,
drukte de heer van Neck de hoop
uit binnenkort de zittingen weder te
kunnen meemaken. Moge deze wenscb
spoedig worden verwezenlijkt(Appl.)
Afwezig met kennisgevingdeheeren
Over de Linden, en Van der Teer.
Ingekomen «tukken en Mttfedesllngsn.
I. Besluit van Ged. Staten van
Noordholland van 27 December 1917
houdende verdaging hunner beslis
sing, ten aanzien vanGem. Begrooting
dienst 1918.
Goedkeuring van Ged. Staten op
a. het 8e en 9e kohier van school
geldheffing dieust 1917;
b. het Raadsbesluit van 29 Nov.
1917 tot aankoop van het perceol
Ankerpark 31.
Procea verbaal van Verificatie van
boeken en kas van den Gemeente-
Ontvanger op 27 December 1917 waar
uit biykt biykt dat zich op dien dag
in kas bevond f 42100.70 en dat boeken
en ka3 in orde werden bevonden.
Voor kennisgeving aangenomen.
Adres van den Bond van Deur
waarders der Gemeentebelastingen in
Nederland, houdende het verzoek het
salaris van den hoofd commies, tevens
deurwaarder der plaatselyke belas
tingen, vast te stellen op f 1600
minimum en f 2000 maximum.
In handen der Salaris commissie
gesteld.
Mededeeling dat by de vaststelling
van het plan voor den bouw van een
marine zwembad in deze gemeente,
welk plan tbans in uitvoering is, het
oorspronkelijk denkbeeld om de
benedenverdieping in gebruik te geven
aan de gemeente, is los gelaten.
De heer de Zwart vraagt of,
waar by de debatten in den Raad
Bteeds verwezen werd naar boven
staand plan, de zaak weer .ter hand
genomen wordt, nu het bovenstaande
van de baan is.
Ba beer de Ven antwoordt, dat
een adres van de Vereenlging „Het
Witte Kruis" om f 2b,000 voorschot
voor den bouw van een zwembad,
destyds is aangehouden, doch nu weer
in hot College behandeld zal worden.
De mededeeling wordt voorts voor
kennisgeving aangenomen.
Voorstel van C. Adriaanse tot be
noeming eener raadscommissie om
van advies te dienen, eventueel voor
stellen te doen, inzake reorganisatie
van het Armwezen in deze gemeente
en gezins- in plaats van geatichts-
verpleging.
(Held. Crt. 12 Jan.)
Da heer Poll vraagt of het wol
noodig is eene commissie hiervoor
te benoemen. De heer Adriaanse heeft
al eenige malen deze zaak besproken,
maar zich niet duideiyk uitgedrukt.
Loopt d9 heer Adriaanse thans de
zaak niet vooruit? In Oct. 1917 is
een plan vau het. Burgeriyk Armbe
stuur ingediend ter reorganisatie van
het armwezen. Gezinsverpleging, zoo-
als de heer Adriaanse weoscht, zou
een ramp voor de gemeente zyn.
Laten wQ afwachten welke nieuwe
plannen door den wethouder van
armwezen en den Voorzitter van het
Bnrgerlyk Armbestuur worden inge
diend.
De heer Adriaanse dacht, dat
na hetgeen over de zaak by de be-
grootiDg ia gozegd, eene verdere be-.
sprekiDg wel niet noodig zon zyn.
Het biykt thans echter'geweDscht
spr. voorstel nader toe te lichten.
De gemeento hoeft jaar in jaar uit
gewacht op een behoorlyke reorga-
nisatio van het armwezen. Tenslotte
beeft gezegd, in arren moede, om
dan toch eena met een voorstel voor
eene cpmralasie te komen. De Raad
heeft geen flauw idee van het be
staan van ouden van dagen in ge
zinsverpleging. Met allerlei lapmid
delen wordt bier het armwezen in
stand gehouden, en spr. heeft nu
•ene eene andere wyze van verzor
ging aangegeven. Spr. doelwas
helderheid in deze materie te brengen.
Nu zegt de heer Poll, dat er reorga
nisatieplannen zyn ingediend, maar
daarvfn is den Raad niets bekend.
Wel hebben wy iets dergeiyks hoo-
reu verluiden. Spr. vindt het niet
noodig de bedoelde voorstellen afte-
wacbten, en handhaaft zyn voorstel.
De heer Poll repliceert. Spreker
moent, dat de Wethouder van Arm
wezen en de Voorzitter van het
Burgeriyk Armbestuurde aangewezen
personen zyn om een reorganisatie
te ontwerpen.
De heer De Geus is eveneens
teleurgesteld door betgeen de heer
Adriaanse opmerkt. Spr. had van
dien heer een positief voorstel ver
wacht. Het moet eerst vaststaan of
de Raad de zaak ln die richting zou
willen steunen. Wat de heer Adri
aanse voorstelt, nl. eene commissie
die zal moeten onderzoeken welke
verbeteringen zyn aan te brengen,
kan men elk oogenblik, voor eiken
tak van dienst instellen. Nu zogtde
beer Adriaanse by voorbeeld ai, dat
□let do ouden van dagen, alleen de
woezen in het gezin zonden moeten
worden verpleegd: by blyft in ge
breke precies aan te toonen wat aan
het huidige stelsel mankeert. Als wij
beginnen eene commissie aan (e
stellen, moet die eene bepaalde op
dracht hebben. Nu beeft do heer
Adriaanse iets hooren verluiden van
plannen. Die zyn oebter in bet Collego
geweest en thans by den Armenraad.
Dit laatste lichaam heeft ze nog niet
teruggestuurd. Maar zy betreffen een
onderdeel der zaak, nl. de arm ver
zorging. 9e andere kwestie van de
verpleging betrc-ft meer eon principe
en als wy hier moeten uitm&keu
gezinsverpleging ai dan niet, dan
heeft ieder voor zich dat immora j-,l
uitgemaakt en is het onnoodig daar
voor eene commissie te benoemen.
Als de heer Adriaanse zyn voorstel
blyft handhaven, zou spr. dat in
handen willen zien gesteld van de
commissies voor het weeshuis en bet
armwezon om hun oordeel. Men kan
toch zoo maar niet tegon die men
schen zeggeD, die jarenlang huu beste
krachten aan de zaak gegeven hebben,
dat het niet goed is wat ze deden.
De heer Adriaanse is verrast
door de wyze waarop dit voorstel
besproken wordt. Spr. bad niet ge
dacht, dat men er eeno strekking in
had gevonden, die door anderen Diet
wordt onderschreven. Men verwyt nu
spr. niet, te hebben gozegd wat hy
afkeurt in de huidige regeling. Aan
den anderen kant heeft men spr. wel
eens verweten eene bloemlezing
hebben gegeven van zyn wensch*
Toen spr. de zaak in den Raad aan
hangig maakte, heeft hij gezegd se-
voorstel te zullen indienen en te
willen voorstellen den wethouder van
armwezen voorzitter ervan te maken.
Zes jaren achtereen is in alle fracties
van den Raad gesproken over reor
ganisatie en allen waren het er over
eens, dat herziening noodig was. Nu
wordt een stuk by het armhuis
aangebouwd, maar dat is toch geeno
reorganisatie van het armbestuur. De
Raad is niet op de boogto van de
kwestie van het armwezen en als
men ziet hoe dat in andere plaatsen
is geregeld, zal men het verschil zien.
Nu ia er iets van do zydo van het
Armbestuur gekomen. Maar in derge
lyke gevallen wordt toch steeds oone
commissie benoemd. Spr. verbaast
zich over 'aRaada houding. Zyn be
doeling was geene andere dan om te
komen tot eene reorganisatie van het
armwezen.
Do heer Biersteker meent,
dat er in de redeneering van den
wethouder wel iets waars ls, waar
i zegt, dat cr niets positiefs wordt
voorgesteld. Maar het is moeiiyk voor
den beer Adriaanse om preciese
lynen aan te geven. Heeft het echter,
vraagt spr., niet meer ralaon het
voorstel van het Armbestuur af te
wachten en dat dan te stellen In
handen eener commisaio vau onder
zoek? Die commiaslo kan dan de
opdracht krygen verder te gaan.
Thans zou men eenigermato onvrien-
deiyk zyD tegen het Armbestuur en
den wethouder door eene commisxie
te beneemen en hen te zeggen: dat
en dat moet gy veranderen. Het ia
tactlacher als de hetr Adriaanse ?.yn
voorstel terugneemt of het zoolang
verdaagt.
De heer Van Breda verwondert
het, thans te hooren, dat er voor
stellen van het Armbestuur zyn
ingekomen. Waarom i3 daar niet
eerder over gesproken? De h.ta. Bü
Geus en Poll trekken do conclusie
alsof die commissie dadeiyk met eon
rapport zou moeten komen.
De heer Poll merkt op, dat den
vorigen keer toch duidelijk gesproken j
ia over een dergelijk voorstel, dnt
spoedig zou worden ingediend.
De heer De Geus: Meer dan eens
zelfs. Maar daar gaat het thaus niet
om. Alle fracties hebbon de wet sche
lykheid uitgesproken eener reorgani
satie. Als op bet oogenblik c-ano
dergeiyko commissie zou worden
benoemd, boe kan men dan vrucht
baar werk van haar verlangen? Er
zyn toch nog andere dingen óék, die
moeten gebeuren? Boze commissie
beeft tot taak eon schormen in de
ruimte. Ze weet alleen, dat de heer
Adriaanse gezinsverpleging wenacht.
Waar deze heer den wethouder van
armwezen tot voorzitter dsr commis
sie wil maken, daar wil cpr. wol
verzekeren, dat deze do plannen
zeker niet in de richting eeo^r
gezinsverpleging zal sturen.
De heer Adriaanse repliceert.
Spr. werpt van zich het vorwyt als
zou hy in zyn plan do gezinsverpleging
voren hebben gebracht. Ieder
brengt toch de lnzichton naar voren,
zooals hy zich die denkt. Men k»n
dis niet altyd precies omiynen, maar
aan de Commissie is cu de taak zc
te onderzoeken. Waarom niet du
rollen omgekeord cn de reorganisatie
plannen van het Armbetfuur c.s.
gesteld in handen van zoo'n com
missie?
De heer De Geus merkt op,dat,
wanneer de Raad commissies benoem
de, voor een of ander ondorzoek, dit
geschiedde voor een onderwerp waar
voor geen bepaald college was aango
wezen. De heer Adriaanse geeft door
voorstel een duw aan de bestaande
commissies, die tbans worden ge-
pa«seerd. Wat moeten we van die
commissie verwachten, als haar geen
geen bepaalde lynen worden aange
wezen? Over gezinsverpleging k»n
toch ieder een oordeel hebben?
Ba heer Adriaanse: Niemand
kan dat, dat onderwerp moet jmst
onderzocht worden.
Be heer De Ven: Het verwondert
my, dat de heer Adriaanse niet kan
ingaan op het voorstal-Biersteker. De
beeren bedoelen allen hetzelfde, nl.
reorganieatlo van bet armwezen, wat
is er tegen om aftewachton wat het
Armbestuur voor plannen heeft
(Zie verder pagina 4.)
