Raadsoverzicht.
- Och hoeren, alsjeblieft, Ja'en we
toch uitschelden, riep de heer Bier
steker. Ik hoor daar zeggengten
mooi begin, en inderdaad, dergelijke
debatten, zoo ocmiddellijk na 's Voor
zitters ied«, vethoogen Aiet het pres
tige van den Raad. Ik ameek jelui,
schei er uit, laten we vriefidechap
sluiten en eendrachtig zijn.
De heer Adriaanae pinkte een
traan weg. Nou, riep deze heer, als
het dan mot, dan met het. Dan zal
ik in dit avonduur de minste zijn en
mijn voorstel aanhouden. Want z'.et-u,
meneer de Voorzitter, ik ben niet
oogevoelig, verre van dat. Ik beoog
alleen bet waarachtig heil onzer goede
stad. En een tweede traan rolde over
groene kleed.
Daarop heer schte vrede en cendrach
tigheid tn het vroede collegevoor
een oogeublik.
Wat ia er in 's hemelsnaam ge
beurd? vraagt met veiwonöerde,
groot-opon oogen de lezer van deze
bescheiden kronietjes. Welk vreese-
lijk voorval was ho», dat dus de ge
moederen der raadsleden in vuur en
vlam zette, zoodat een beroep op hsn
r.oodig was in verband met het prestige
dut dit lichaam de eer heeft bij de
burgerij te genieten?
Nu voelen wij het moeilijke der
situatie. Want feitelijk was er nog
niets gebeurd. Immers, de Raad was
heel gemoedelijk bezig aan de iDge
komen alukkeD, en in den regel zijn
dat dingeD, die nog niet voor behan
deling vatbaar zijn. Ze worden ge
renveyeerd „ten fine van prae-adviea"
zooals ee deftige stadbuisterm luidt,
of ze worden voor kennisgeving aan
genomen, maar nooit ende nimmer
geven zo aanleiding tcf conig verechil
vau inzicht. En toch was, inderdaad,
do Raad by dit punt dor agenda uit
zijn slof geschoten, en naar alle
kanten barstte en knetterde bet
vuurwerk der welsprekendheid. Zat
er een addertje tusachen het gras?
Waa er iets ij3oiljka to renvoyeeren
Juist, een klein, glibberig addertje
was het, dat tusachen het groene
gras vei scholen zat. Zijn kleiD, plat
kopjo had het opgestoken, zyn gosple
ten giftig torge.jo had het uit zijn
bek hangen. Het dierl je zat slagvaar
dig, gereed om op het eerste sein
zijn belager te bespringen.
'tWas jammer, want juist 07en te
voron hadden we van den Voorzitter
zoo'n opwekkende rede gehoord. Onze
burgemeester heeft een benijdens
waardige dosis optimisme. Jammer,
dat de heer Over de Linden er niet
was, die had kunnen genieten. De
burgejneeater schilderde ons de toe-
kbmst v&n den Helder in ahDgecame,
zacht-rose kleuren. E?n pracht van
een haven, na den oorlog een
algemeea zoeken naar nieuwe afzet
gebieden, een aacknoopen yan nieuwe
relaties, eeu streven naar expansie
op elk gebied. Den Helder het cen
trum vormend van een vruchtbaar
achterland, ontworsteld aan de baren
der Zuiderzeewerkelijk, het was
een genot naar den Voorzitter te
luisteren. Voeg daarbij een overzicht
van al wat in het afgeloopen jaar Is
verricht, en gij hebt bet beeld vau
een sterk-levcnde, krachtige plaats
met. een rijke toekomst. In dit ver
band deed de heer Houwing een be
roep op den Raad om alle energie
in te spannen, om 's raads beate
krachtéh te geven aan dit schoone
werk dor toekomst en de geestdrift
trilde In het heilig» college.
En ziedaar l weinig oogenblikken
later verloor zich de raad in theore
tisch geharrewar betreffende een nog
niet eens aan de orde zijnde zaak.
BJj de begrooting 1918 had de heer
Adrlaanse eene eingehende beschou
wing gehouden over armenzorg. Al
jaren komt dit onderwerp bij de be-
groolingen ter sprake, zonder dat de
zaak een 9tap verder komt. De heer
Adriaanse zoido nuals er niet gauw
plannen komen, kom ik zelfmotcen
plan tot reorganisatie. En hy schil
derde in leveodige kleuren een schier
ideaal toekomstbeeld, zoodat destijds
den leden de oogen overliepen. Nu
was er in den loop der debattten wel
gezegd, dat vanwege het Armbestuur
zelf reorganisatieplannen In de maak
warou, maar... die waren nog niet
gekomen.'Met prijzenawaardigen ijver
had de heer Adriaanse een voorstel
ingediend in den Raad om eeno com
missie te benoemen die tot taak had
cono reorganisatie van het armwezen
te onderzoeken. Maar... maar... in dit
schijnbaar onschuldige voorstel school
het addertje der nog steeds bloeiende
antithese. De heer Adriaanse name
lijk had er bijgevoegd: .eventueel
voorstellen te doen inzake reorgani
satie van bet Armwezen en gceins-
in plaats van geslichtsverpleging,"
Dit simpele woordje .gezinsver
pleging" bleek de vette kluif te zijn
waarop aaostonds alle honden uit d»
buurt aanvlogen. Gezinsverpleging
zou een ramp zijn voor de gemeente,
alduB blafte de heer Poll. Waar
voor een commissie te benoemen?
Laten.wij s f wachten welke de plannen
zijn der bestaarde commissie. Het
is schermen in de lucht, decreteerde
de heer De Geus, de commissie moet
een omlijnd voorstel ter onderzoek
hebben, niet zoo maar vagelijk wat
woorden. - Wat is dan Jniet goed
in de tegenwoordige regeling - Ja,
riep de heer Adriaanse, dat zou u
wel willeD, hé, dat ik dat zei Maar
ik zal zoo gek niet zijn. Ik wilde
den heer De Geus nog wel voorzlttw
van de commissie maken, zooals ik
bij de begrooting beloofd heb.
Aan mijn Hf geen gezinsverpleging,
riep deze heer uit. Ia die richting
zal ik het nooit stureh. - Weet u
eigenlijk wel precies het onderscheid
tusflehen gestichts- on gezinsverple
ging? vroeg de heer Adriaarse. -
Kan me niet schelen, is een kwestie
van principe, riep do heer Do Geus.
Zoo ging het Jils maar heen en
weer. De hoer Van Breda kwam cr
tusachen met een tweede ba; yton,
de wethouder De Ven bemoeide zich
ermee totdat tenslotte de heer
Biersteker als lyrische tenor een
liefelijke melodio te pakken had, eo
die met al de kracht, die in hem
was, vasthield. En op dit melodietje
vielen ze allemaal spoedig in slaap.
Luister, zoo zong <?e heer Bier
steker, laten we geen ruzlo maken.
Bat is, zoo vlak na die mooie nieuw
janrsapeech van onzon voorzitter, niet
goed voor ons prestlgo.
Meneer de G'ua gooit de plannen
van meneer Adriaanse veel te ier
weg. Maar iaat deze laatste nu cou
lant zyn en zijn voorstel nog wat
aar,houden. Laten we afwachten wat
an het Armbestuur komt. Het
zou onvriendelijk zyn tegenover dit
college als we nu maar zeidenga
opzij, wij komen zelf met een voorstel.
Nietwaar, meneer Adriaanse?
Tegen zooveel lyriek was, we zeiden
het boven reeds, deze gevoelige heer
niet bestand en met een ti aan in het
oog en een snik in de stem deed bij
vcorloopig afstand van zijn plan
for better or for woise.
Toen kregen we de kwestie van
de schoolvoeding. Hieromtrent had
een breed opgezet onderzoek van de
zijde van B. en W. plaats gehad,
waaruit blstk, dat de kwestie in deze
gemeente gansch niet urgent is. Wij
hebben dat rapport grootendeels ver
meld.
Joi gens, laat ik nu voorzichtig
zijn, zeide de heer de Zwart, om geen
gevoeligheden* te jaken. Wy kunnen
01 s vereenigen met het voorsttl om
de zaak by wijze van proef in handen
te stellen van de Vereeniging .Kinder
voeding", mits zy dan niet het karakter
kryge van bedoeling. Neen,neen^zeido
de wethouder de Ven, daarvoor zal
worden gezorgd. En zoo kwam dit
scheepje in voilige haven.
- Het voorstel inzake de salai «re
geling van Burgemeester, Secretaris
en Oatvauger, met amendement
Michsls, werd op voorstel vau den
heer Bcon in h3nden geatGld der
commissie, die ook de regeling der
andere ralarissen in handen hoeft.
Da heer Van Breda on later de heer
Michels, voeden ds manier, waarop
dit voorstel lusschen de stukken van
dezen Raad lag, minder goed. Ze'f*
sprak de heer Michels van een vodje
p3plor, waarop de heer Grunwald,
als geestelijke vader vsn gezegd
vodje, vlam vatte on deze dïsquaiiflcft
tie dif qualiflceerdo. Ten elotte
werd het weer pais en vree.
Hét volgend vooritel was om aau
de heeren Gebr. van de Loo, steen-
fabrikanten te Brummen, een toeslag
•te geven op hun aanneemsom. Ei
geuaurdig, dat hieromtrent de stem
men staakten. De eene helft van
den Raad betoogde, by monde van
den heer Spruit, dat de fabrikant
had moeten zorgen de door hem aan
geboden steen in voorraad te houden
en hy die blykbaar verkocht had,
denkende, dat hy ze wel weer by
kou makeD. Dit viel nu door de
slechte koleeleverantie, tegen, zoodat
hy iu gebreke bleef. Daartegar over
stond de meening van het andere
gedeelte, dat betoogde, dat bedoalde
fabrikant de steen nog bakken moest,
dit niet kod, en een party van 60000
steenen, die waren afgekeurd, voer
een prysje aan de gemeente had ge
laten. Twee verschillende inzichten,
die het nooriig maken den volgenden
keer ovtr te stemmen.
Langen tijd werd gediscussieerd
over de kwestie van aanbaatedini
of eigen bcuw inzake woning
bouw voor .Algemeen Belang". De
discussie was niet onvermakelyk en
bepaalde zich in hoofdzaak tusachen
de beide deskundigen, de heeren
Spruit en Ktynon. Belangstellenden
verwyzen wy naar het raads verslag.
Zooveel bleek wel uit de diecussies,
dat, toeu hot met de aanbesteding
spaak liep, de bouw anderhalf jaar
stillag, en geen enkele aannemer
ook maar getaald heeft nu eens te
trachten het zelf te doen. dïet voor
stel van B. en W. om een grooter
voorschot aan de Vereeniging werd
tenslotte aangenomen.
By de rondvraag kwam de eigen
aardige vieeschpolitiek van de laatste
dagenter sprake. De heer De Zwart
vroeg of B. en W. niöt zorgen kondon
voor eenigo meerdere stabiliteit in
dezen? Toen was het, dat de heer
Zander de sluizen der welsprekendheid
openzette, en ons in felle kleuren af
schilderde dat de pry» van f 1.10
eigenlijk nog te laag was voor vleasch
van le qualiteit. En wat die plotse
linge piysverlaging betref, die ont
stond doordat de slagers by aan
komst der koeien pas zagen wat
vcor vleesch zy in de kuip hadden,
vleeach d.1., dat niet Yoor f 1.10 kon
worden verkocht wegens de kwa
liteit. Daardoor werd de prijs ver
laagd.
Spr. critiseerde ook de distributie
van een half ons varkensvleesch. Dit
vleesch wordt meestal met been
verkocht, en hoe wil een slager dit
nu uitwegen? De klacht is niet
ongegrond, maar zet eens een
vuist als men geene hacd heeft. En(
distribueer eens een ona ais or maar
voor, een half ons ook dat nog
niet eins, zei de heer Zander is.
Deze geachte heer sprak ook neg
oenige woorden over de centrale
keuken. By noemde het eene pracht-
instelling, waarbij by .pracht" iro
nisch bedoelde, bestemd, naarhy zeide
om den winkelstand den grond in te
boren. Muar, zei hy er by, hy had
er zelf aan medegewerkt, aaü de
keuken natuuriyk, niet aan dat in
den grend boren van den winkelstand.
lèit is ztker, als «het van den heer
Zander efhing, hadden we geen
oorlog. Het is 008" eeu troost dit
te weten.
Tenslotte de verlichting. De Voor
zitter peinst over het ontsteken van
eenige lantaiens. Ach, zouden wy
willen vragen, peinst u niet te lang,
edelachtbare, maar geef ons licht,
licht, licht 1
D« SRiauw.
Meer raar het Zuiden schyit Dog
meer sneeuw gevalltn te zya dan
hier. Te Amsterdam was hierdoor
alle verkeer in de war. De trams
konden in de ochtenduren byoa niet
ydeo. De treinen kwamen te Iaat cf
in het geheel niet aan.
Vooral de telefoondienst had ont
zettend geleden. Zoo critiek was gister
morgen de toestand, dat men over
woog den geheelen telefoondienst atop
te zetten. Omstreeks 10 uur toch
werden niet minder dau ongeveer
3000 storingen geconstatesrd, ver
oorzaakt door het breken van draden
enz.
De telegafhche- en telefoonverbin
ding met den Haag en Rotterdam was
verbroken, dio met andere plaatsen
zoo goed als geheel verstoord.
Be Qoéische tram moest bet verkeer
stop zeiten. De tram Haarlem-Am
sterdam kon het verkeer slechts met
groo'e moeite en dan met enorme
vertraging, onderhouden. Van do
Noord Hollar.dsche tram bleven de
treinen op verschillende stations
steken, zoodat ook hier het verkeer
werd stopgezet.
De spoorwegverbindingen naar het
Oosten en Zuiden waren ook geheel
in de war. Van Utrecht on Hilversum
kwam 's morgens geen trein te Am
sterdam aardaar de weg geheel ver
sperd was door omgevallen telefcoc
den.
Eerst ie half drie arriveerde de
eerste trein uit Bussum te Amsterdam.
Ook do spoor weg verbir ding vau
Rotterdam naar het N.O. wss om
dezelfde :oden verbroken. Ook hier
was mon van telegrafische en tele
fonische vei binding zoo goed als
verstoken.
BINNENLAND.
Te Den Haag was het al niet veel
beter gesteld, 's Morgens te 10 uur
werden aldaar 500 storingen in de
telefoon vei bindingen gecoastateord.
Knoeierij.
Door een zeer toevallige omstan
digheid is men op het spoor gekomen
van groote knooieryen op het kanfoor
der Brantlstoffdnco-umissie te 'c-Gra-
venhago, en als gevolg van een daarop
ingesteld onderzoek zyn drie klerken,
werkzaam op dit kantoor, gearresteerd.
Zij worden ervan verdacht reeds
eenmaal verkochto en weer ingelever
de brandstc ffenbons opnieuw te hebben
verkocht en zich aldus lot viy groote
bedragen aan oplichting te hebben
schuldig gemaakt.
De aangehoudenen zyn na vei hoor
weder op vrye voëten gesteld.
Overtreding Rijksinkomsten
belasting.
Een koopmen te Baarn stond giste
ren voor de Utrechtsche Rechtbank
terecht wegens overtreding der Rijks
inkomstenbelasting. BIJ vonnis dier
Rdchtbank van 29 Mei 1917 waa
klaagde vrygesproken. Het gerechts
hof te Amsterdam had de zaak in
hooger beroep verwezen naar de
Utrechtsche rechtbank, teneinde haar
ten principale af te doen.
Beklaagde had, door zyn boekjaar
te doen loopen van Mei '16 tot Mei
'16 en daarop onder te brengen een
te verwachten verlies, een naar het
oordeel der Ryksadministraüe te lage.
aangifte gedaau van ongeveer f 12 000.
De eiach luidde thans f 3000 boete,
aubs. 150 dagen hoebtenis.
Nogal bewerkelijk.
Da ryksambtenaren hebben 6en
inval godaan bij een firma te Doe
tinchem. In beslag werd o.a. genomen
een racbthemd, dat voor uitvoer ge
reed was gemaakt en waariu niet
minder dan 960 fopspeen»jos genaaid
waren.
het bedrijf kan daar ook niets aan
veranderen, hoe onaangenaam het is.
Gelukkig zijn de meesten bediend,
zoorl&t zij des avonds nog hun potje
eten hebben gehad.
Hedenmorgen waren de telefonische
verbindingen roj niet hersteld. Be
halve met Alkmaar (en tusachen
gelegen plaatsec) en Den Burg was
met geen aadere plaats verbinding te
krygeD. Ook de telegrammen komen
nog met vertraging aan.
Door de geheele binnenstad waren
een groot aantal werklieden, door hes
Steuncomité aangc-steld, bezig met
3ceeuw ruimen en het maken van
toögangepaden naar de woningen.
Centrale Keuken.
Door den sneeuwbal was bet niet
mogeiyk gisteren bet eten aan alle
distributiebureaux op den gewonen tijd
te bezorgen.
Zy, die daardoor op hun bon geen
Erwtensoep konden bekomen, kunnen
hun bon op Dinsdag a.a. aan de
D.stributiebureaux inwisselen tegen
esn contrabon, geldig voor Erwten
soep op Woensdag 23 Jan a.s.
Melk.
De sneeuwval is ook oorzaak, dat
wy hedeu geen melk krygen. Van
de ÏOOCO Liter, die voor deze ge
meente benoodlgd zyn, is n.1. de
helft maar aangekomen giste renavond,
en deze 5C-00 L. worden in de eerste
plaats aan zieken verstrekt. Meo zsl
zich dus moeten redden met het
beetje, dat m'sschien is overgeschoten
van den voiigen d3g.
R.K. Vereeniging voor Volkszang.
Dinsdag en Woensdag werd door
i afdeeling Helder van bovenge
noemde vereenigiDg opgevoerd het
oratorium Petrus", woorden vanC.
Offermanns, muziek van Jos. Zim-
mermann. Het muzikale gedeelte, be
staarde uit koren, aoli, kwartetten
en recitatieven, stond onder leiding
van den directeur, den heer A. J.
Leewens, terwyi de by de opvoering
behoor ende beeldengroepen waren
opgesteld door de heeren kapelaans
C. Bcrkemt-yer en H. Hem3ing. Ejq
strijkkwintet van musici der staf-
muzitk, benevens de damca Marie
Sineeta en Oor Leswens, zorgde
voor de muzikale illustratie. Als so
listen had de vereeniging "zich de
medewerking verzekerd van do da
me» Aan ie Hoogeobosoh (sopraan)
en C. van Schoonhoven - van Amea
fooit (alt), beiden van den Helder,
en de heeren Joh. Nsllsaen (baritou),
Amsterdam, en N. SimoD, Helder
Eane uitvoeric-g alzoo in groot en styi.
Het oratorium bestaat uit vyf
deeler», die e'k een tafereel uit het
leveD van den apostel Petrus schilde
Eik tsfritel wordt afgesloten
PLAATSELIJK NIEUWS.
De „Nleuw-Amiterdam".
Het Bteiomschip „Nieuw-Amater-
dam" Is door het ongunstige weer
gisternacht niet vertrokken. Ook de
schepen met krygsgevar.gencn llggeD
nog te Rotterdam.
Ds melkprijs.
B. en W. van Groningen hebben
er met kracht by de regeericg op
aangedrongen, om, wat de gemeente
Groningen betreft, niet over te gaan
tot verhooging van den melkprijs
op 17 cent j er liter, maar dezen te
bandhaven op 15 cent.
Een zeeliedeneteklng.
Door den Centralen Bond van Trans-
poitarbeiders, ufd. Rottordam, is de
stakirg gr proklameerd voor allo sche
pon van reederjjen op de Noordzee-
vaart.
De zeelieden worden gewaarschuwd
zich niet te laten aanmonsteren voor
die vaart.
Hr. Me. „Zeeland".
By het Bepartement van Marine is
bericht ontvargen dat Hr. Ms. .Zee
land" onder bevel van den kapitein
ter zee Rambonnet, te Hocoloeloe is
aangekomen.
Vrljzlnnig-Democratliche
Kleiverieniging.
De groslijst voor candidaton voor
de Two6de Kamer, opgemaakt door
de Vrijzinnig Democratische Kiesvcr-
eeniging .Helder", luidt als volgt
1. Mr. P. J. Oud.
2. W. de Boer.
3. Mevr. N. Mansfelt-
de Witt Huberts.
4. W. O. A. Koster.
5. E. M. Teenstra.
6. Mr. M. H. Marchaot.
7. Mr. J. Limburg.
8 Jbr. mr. dr. E, A. van Bereateyo,
9. A. Voorbrood.
10. Mr. M. SliDgenberg.
De Sneeuw.
In den nacht van Dinsdag op Woenc-
dag ia er een pak sneeuw gevallen, in
wéinige uren tyds, zooals in geeD jaien
bet geval was. Decimeters dik lag de
sneeuw op de straat en reeds in den
vroegen morgen was de reiniging*
dienst bezig een pad te maken voor
de voetgangorr. Toch hadden die nog
moeite, en die arme bakkers en
kruidenieis, die met man en macht
zich met hun karretjes er maar
doorheen moesten zien te werken,
waren werkelijk te beklagen.
Het poatrytuig, dat de postzakken
's morgens naar den trein bracht,
is dan ook biyven stoken; in de
Prins Hendriklaan geraakte oen der
wielen in een gebroken telefoondraad,
zoodat de beambten genoodzaakt
waren da postzakken stuk voor stuk
te voet canr den trein t© brengén,
Het aantal afgeknapte tekfoon-
draden hier ter plaatse was groot
de telefonische verbinding met Am
sterdam en andere plaatsen waB
gt-heel verbroken, torwyi telegrammen
met groote vertiaglng verzonden
werden.
Aan de Centrale Keuken was het
bedrtf in'de middaguren ook geheel
in de war. Paaiden en karren waren
voor de 3800 i f to kveren porties
erwtonsoop. niet in genoegzame mate
te krygen, en bovendien konden de
dieren niet vlug voort 07er dit dichte
sneeuwbed, zoodat menige huisvrouw
des middags letterlijk metdehauden
In het haar zat en niet op tijd haar
poije kiec-g. Gemopper natuuriyk, en
natuuriyk geheel .ton onrechte, want
door oen koorzang, waardoor de com
ponist een oude keikmeloöie het ft
bewerkt. Verd r werden de bselden-
groepen door declamatie toegelicht
en verklaard. M;t deze toeiichtlrg
bad zich kapelaan Alink, de geestelijke
adviseur der vereeniging, belast. Met
heldere en duiJeiyke stem schilderde
bij de wordingsgeschicdenia van elke
groep. Do groepen illustreerden do
wonderbare "nséhv&cgat, P^rus' ver
loochening, Potrus ala opperbor f J der
kerk, Petlus in de gevangenis,
kruisiging, terwijl de slotapotheose
de rots van Petrug, weerget ft hoo ca
diens smad&'yken dood aan het kruis,
hy om zyne boetedoening door God
tot steeniots is gemaakt, waarop, in
het heidenach Rome, de christelijke
godsdienst is gegrondvest.
Do muziek bevat zeer mooie ge
deelten. In de eerste dri9 gedeelten
wordt het koorgezang afgewisseld
met vele recitatieven, terwijl in de
latere meer de solozang met het koor
wisselt. Voor de medewerkenden in
vele opzichten een dankbaar stuk.
Vcor den directeur, omdat hy daarin
ds gelegenheid bad mooie momenten
naar voren te brengen, bier endaar
kleur en gloed aan te brengen, of
etn bizonder gedeelte to onderstrepen.
Voor de solisten, omdat van hen vaak
veel muzikaal inzicht, veel eigen op
vatting gevraagd werd, Yan dan ver
zorger der beeldengroepen... maar
daarover straks.
Zooals wy reeds zeiden, bevat bet
oratorium vele treffende en molodieuao
gedeelten. Recitatieven zyn uïttcraard
altyd wat taai, maar zy werden ruim
schoots vergoed door de koren, die
bijna steeds goed gezongen werden.
Al dadeiyk in het eerste tafereel trof
ons de samenzang vau sopraan en alt.
Van de slotkoren, meestal uit drie
coupletten beBaaude, werden de eerste
en laatste door het koor, het midde!ste
door een g«mengd kwartet gezongen,
hetgeen aar gename afwisseling bracht
in den zang. Vooral het tweede ge
deelte, dat na de pauze gezongen
werd, was rijk aan melodieéc. Wij
konden bij voorbeeld genieten van het
prachtige koraal van deel IV, no.
„Ich will dich lieben meineS1 arke'
welk tweede couplet zeer innig eri
zuiver door het gemengd kwartet
vervolgd werd. Er was voor mej,
Hoogenbosch de gelegenheid haar
goed-geachoolde, zuivere sopraanstem
te demonstreer en in do aria ,Wie
lieblich sind deine Hütten o Herr"
enzoovoort.
Van de solisten had de heer Neliasen
een glanzenden, prachtigen barriton.
Daze geschoolde beroepszanger, die
in het eeiste gedeelte bijna nieta dan
recitatieven hal gezongen, kreeg in
een tustchengriasckte compositie van
L. F. Brandts Boys, getiteld .Petrus'
klage" (uit Tiedge'a Die Apostel cm
Pfirgattage") de gelegenheid ons te
vergasten op zyn koninklykec, schitte
renden zang. De heer Leewens bad
deze klacht voor orkest gezet en zy
vormden, met haar blinkende en
muzikale e'genschapper, een zich aan
het geheel waardig aarpassend inter
mezzo. Prachtig was het waar Pe!ru:
in zyn berouw, tot ten parcxy&me
van smart is opgevoerd en zyn ziele
smarten uitstort. Prachtig ook was
zangers interpretatie van het ver
nietigende van derf blik dien Chris
tus den verloochenaar toewerpt.
In de belde dames-solisten was btt
bestuur byzondor gelukkig geweest,
mi-juffrouw Hoogenbosch, met haar
geschoold, *y1npaihiek geluid naa*t
mevr. Schoonhoven, met haar don
kerder alt, waren goiykwaardig en
vertolkten beiden hare rolleE op meer
dan voldoende wyze. De heer Simon
had ook enkele solo partyen met zyn
welluidende stem te vertolken.
Wy zouden nog veel, nog zeor veel
over de opvoeriog kunnou zeggen.
Wy zouden kunneu wljzon op de
glanzende aria van Petrus, in bet
yfde deel, op nog zoo veel meer,
doch moeten ons beperken. Wy heb
ben nog nieta gezegd orer de leveDde
beelden die dit weik illustreeren. De
kapelaans C. Berk-.meyer en H.
Heinsing hadden deze opgesteld,
zorder voorbesld ncch illustratie.
En door groepeering, door costumse
riLg, door ensceneering waren dit
oven zoovele juweeltjes vau tableaux
vivanta. De heer de Qraauw had
cosluums e.d. gelovord,do beer Lam-
mera zorgde voor kapwerk. Van uit
de zaal gezien vormden da groepen
met huu frisach» costuums, hun
smaakvolle kleurg.oepetiring eeu
prachtig gezicht.
"je groep in 't byzonder te
pryzen gaat niet aan, door hun
artistieke opvatting en don smaak
volle© si ijl van het geheel boeiden
alle zonder ouderscheid. Het
overweldigendst was natuurlijk de
slot apotheosede kroning van PettuR
tot korkelyk vorst, omdat hierin de
ganache strekking lag van het
muziekwerk, maar ook de andere
tableaux imponeerden. Noemen wy
by voorbeeld IV. Petrus in de gevange
nis, met den engel op den voorgrond.
De opvosrendeD hebben alle eer
van hun werk. De moeit.*, die zy zich
gaven, is schitterend bc-loond, want
beide maleu was de zaal geheel vol.
Een derde uitvoering, geheel geiyk
aan do vorige, zal Vrijdagavond
plaats hjbban tegen eenig entióe (ter
dtkking der kosteD).
Het orkest vertolkte zyn niet ge
makkelyko taak op schitterende wijze.
Zoo was, alles tezaam, doza uitvoering
uitmuntend door de artistieke opvat
ting en zij kan, dunkt ons, voor hit
Roomsche hait niet dan opvoedend
en verhiffand wei ken.
Naar wy vernemen is besloten het.
Oratorium Petrus wegens (ie et0' me
be'a-igRieliing op 15 en 16 Januari
betoond, voor eeu derde maal op te
ooren op Vrydag 18 Januari a.s.
Do entiée is zon laag gazet, dat
hst 70or niemand e-:n bezwaar kan
z'jn het prachtig werk to gaan hooren
i zien.
Even als da vorige malen zingt
de heer Nolissen, (Amsterdam), bari:
ton, de bekende .Petrus' Klage" van
B;?.ndt8 Buys met orchest, terwyi
de .Beeldengroepen" het
wede: om groote luister zullen bijzetten
Men raadplege verder do advertentie
in dit blad.
„De rechts Lijn".
Door de Tooueelvereen. ,Ta7anu"
zal op WoonsJag 23 Januari het
bekondu tooneelspei van Fabriciuv,
De rechte Lyn" worden opgevoerd,
,De Reehle lyn" geeftona m sterke
kleuren de te-gemteliirg tusschen
den sterken wil, en hot wseke ge
moed yan Wilko do Hond, do smids
knecht, die zich in Iadiö heeft op
gewerkt. De rechte lyn is voor hem
do v/tg, waarlangs by zija doel z&l
bereiken. Hy zal weten t.o ver krygen
wat. anderoa, machiiger eu invloed-
rykor dau by, niet gelukte.
Na zich ia Indiö oen positie te
hebben verworven, laat hy zyn vrouw
naar Indiö komon. D>ïze echter ia
niet, wat hy zich daarvan gedacht
had. Oppervlakkig en vulgair is zy
gebleven en zij bedriegt haar man
tydens de reis. Waaneer hy dit nog
niet weet, spreekt hy van scheiding
later echter als allea hom bek6nd is
wil hy de vrouw niet aan haar lot
overlateü. Maar r.u voelt de sterke
man zich dan ook gebroken.
,De rechte lyn" i3 eea stuk dat
ons vasthoudt, boeit van begin tot
einde. Den laatstee tyd werd het
ook te Amsterdam door het
Nederl. Tooneel gespeeld, en mocht
het zich daar in groote belangstelling
verheugen.
Wy vertrouwen dat dit ook hier
het geval zal zyn. Het stuk is het
waard.
Voor een goede opvoering staat de
naam van T.a.v.e.u.u. en de mede
werking van den heer Scouil ors borg.
Voor verdere byzonderheden ver
wyzeu wy naar de advertentie in dit
nummer.
Mijn in da haven.
Hedenmorgen dreef in de basen
alhier een myn. Hr. Ms. „Medusa"
werd met het opruimen ervan belast.
Brand.
Gisteravond te ongeveer half elf
uur wei d brand waargenomen in het
brandstoffen pakhuis van de firma
Göbrs. Kruijff, aan de Vischmarkt,
alhier. Onmiddellyk webden de heeren
Kruyff, die de ter wcemyden van d<
pakhuizen staande perceölen bewoon
den, en zich reeds ter ruste begeven
hadden, gewaarschuwd.
Het vuur, dat gretig voedsel vond
in de opgestapelde brandstoffen, greep
snel om zich heen, en in minder dan
geen tyd waren de pakhuizen in een
vuurzeo herschapen. Een geweldige
vonkenregen, waaischyniyk afkom
stig van de op den zolder opgeslagen
liggende lange turf wier aantal
misschien in de tienduizenden liep -
joeg over de Vischmarkt, over het
Kanaal, ji soms nog verder.
Spoedig verschenen de brandapui
ten ter plaatse. Eerst die van het
Ankerpark, doch langzamerhand ook
de anderen. De Burgeme'ester, die
zich ook naar het terrein van den
brand begeven had, oordeeldp het
evenwel noodlg, dat de hulp van de
stoomspuit der Marine werd inge
roepen.-
Te ongeveer 12 uur kwam
aan. Met deze versterking werden
nu zulken massa's water in den vuur
poel geworpen, dat meu h«t vuur
spoedig meester was.
Geweldige wolken rook en damp
sloegen er uit op, maar de mannen
op het dak der belendende perceelen.
zoowel ala zy die htt vuur voor en
achter het pakhuis aantasten, hielden
stand.
To half 2 ongeveer was men den
brand meester.
Men had niet kunnen beletten, dat
ook de links en rechts van het pakhuis
gelegen woonhuizen werden aangetast.
Zoodra dit bemerkt werd, werd hier
de brand spoedig gebluscht. Do pak
huizen echter brandden geheel uit.
De aangrenzende Fröbelschool had
het, toon do brand fel uitsloeg, even
eens hard te verantwoorden. Dit
gebouw leed veel water en glasschade.
Jammer, dat de talryke „redders" zoo
ondoordacht te werk gingen. Veel
leermiddelen en andere zaken zya
daardoor onbruikbaar geworden. De
school is in de eerstvolgende dagen
gesloten.
De inventaris had men kunnen
redden. De paarden en wagens werden
in veiligheid gebracht. Ook de boekon
bad men mee kunnen nemen.
Niettemin is de brand voor de
firma Kruyff een geweldige schade
post. Meu was slechts laag verzekerd,
waarbij bovendien nog niet gerekend
was op de groote voorraden.
Omtrent de oorzaak is niets be
keod. Te zes uur had de heer Kruyff,
zooals giwooniyk, nog de ronde door
da pakhuizen gedaan, doch niets ver
dachts waargenomen.
Diefstal van steenkolen.
De Rechtbank te Alkmaar veroor
deelde M. B., visscheraihier, wegens
diefstal van steenkolen tot 6 maanden,
gevangenisstraf.
Geöischt was 3 maanden.
Uit het Politic-rapport.
Overtreding Distrioutiewet.
Tegen een winkelier alhier is pro
cesverbaal opgemaakt, krachtens de
Distributiewetomdat by de Distributie-
sajet, door zyn werkster op haar bot-
fcoshje ontvangen, van ha'ar had over
genomen met 10 cent •winst per knot,
ter wijl hij haar tevens had bewogen
op diezelfde wijze de sujet aan hem te
ieveren van haar familieleden of
kennis en die de sajet zelf niet be
trokken.
Op die wijze ia bedoelde winkelier
het bezit gekomen van 35 knot
ten S8jet, van welke ontvangst by
icg870lgde de door don Minister van
Landbouw gemaakte bepalingen, was
buiten gesloten, omdat zyn inkomen
ging boven het maximum door den
Minister voornoemd gesteld.
Finland.
Blijkens telegrammen uit Helsicg-
fors zya de Finnen zeer onty«reien
over de weigering van de Russische
regeering om haar troepen uit Fin
land terug te trekken, niettegen
staande zy de onafhankelijkheid van
Finland heefc erkend.
Ala gevolg van de opwinding komt
bet herhaaldeiyk tot botsingen met.
roode gardes, vooral aan de Zweedsch
Flnache grens, waar de Finnen, do
Russische passen niet meer erkennen.
Te Tornea zyn bloedige gevechten
geleverdten slotte hebben de Russi
sche grenswachten het douane kan
toor met machinegeweren bezet.
CORRESPONDENTIE.
Wegens plaatsgebrek is een inge
zonden stuk vau deu heer A. F.
Staalman tot Zaterdag biyvan liggen.
DE OORLOG.
De vredesonderhandelingen.
M?andagmiddag hatft de commis
sie belast mst de regeling dor ge-
biodskweatie3 hare vierde zitting
gehouden.
Staatssecretaris Von Kühlmann
deelde mee, dat de bondgenootschap
pelijke regeeringen tot do slotsom
ziju gekomen, de geformuleerde voor
stellen der Russische afvaardiging
van hun kant eveneens in geformu-
leerden vorm mondeling te beant
woorden.
In antwoord op de Russische voor
stellen verklaarden de bondgeoooten,
dat ze van oordeel wareD, dat de
grondwettelijk bevoegde organen In
de nieuwe staten voorloopig als vol
komen bevoegd moeten worden be
schouwd om den wil van breede
kringen der bevolking uit te drukken.
Er wordt op gewezen dat de tegen
woordige Russische regeering eig?n-
ïyk buiten de kwestie van de bezette,
zich onafhankeiyk verklaarde gebie
den staat.
Verder wordt op gemerkt, dat de
bewering, dat de zelfotschikking der
naties niet ook gedeelten vau naties
toekomt, niet strookt met de op
vatting der verbondenen van het
zei f beschikkingsrecht. Ook gedeelten
van naties kunneu rechtmatig be
tluiten zich zelfstandig te verklaren
en zich af te scheiden.
Hierbij is geenszins ondersteld, dat
de bezettingsgreuzen voor de afbake
ning van deze deelen den doorslag
moeten geven. Koerland, Lithauen en
Polen vormen ook historische belang
rijke vólks-eenheden. Duitschland en
Oostenryk-Hongarije zyn niet van
zins, thans de door hen bezette ge
bieden in te lijvenze zijn niet van
plan de onderhavige gebieden te dwin
gen dezen of genen staatsvorm san
te nemen, maar moeten voor zich en
de volken der bezette gebieden vooi
het sluiten van verdragen van elke
soort de handen vrjj houden.
Wat de uiteenzetting van het
tweede punt betrefr, gaan ze het
principieele verschil voorby, waar
op de verbonden delegaties telkens
weer den vinger hebben gelegdeen
terugtn kking van de legers is, zoo
lang de wereldoorlog duur*", onmogelijk.
Evenwel kan ernaar gestreefd wor
den, de troepen ingeval de militaire
omstandigheden het veroorl076D, tot
dat aantal terug te brengen, dat ter
handhaving van de orde in het land
onontbeerlijk is.
Nog wordt verklaard, dat de ver
bonden delegaties principieel bereid
zyo, om er in toe te stemmen dat
oen volksstemming op breeden grond
slag de besluiten over het staal kun
dige behooien dec gebieden tot
andere staten moet sanctionneeren
Ten slotte wordt opgemerkt, dat
Buitïchland eu Oos'enryk, bezield
door den wen&ch, het nog eens t6
beproeven met de Ruas. regeering
tot een vergeiyk te komen, deze ver
strekkende vooratellen hebben gedaan.
Ze voegen er echter dadelyk aan
toe, dat ze het uiterste zyn, waar
binnen ze nog op een mianeiyke
schikking kuDnen hopen.
Beriyo, 16 Januari. Uit Biest-Litof»k
wordt dd. gisteren gemeld
De Dultach- Oostenrijkach - Hon
gaarsch-Rusaiache commissie tot
regeling van de territoriale en poli
tieke kwesties heeft vandaag wter
vergaderd.
Niettegenstaande voorloopig nog
sterke afwykingen in de opvattingen
van de twee onderhandelende partyen,
kon toch op eenige punten een zekere
toenadering worden geconstateerd,
Een ultimatum aan Roemenië
St. Petersburg, 16 Januari. De
Russische raad van volkscommissa
rissen heeft de Roemeensche regee
ring een ultimatum gesteld, waarin
de viylating wordt gevraagd van de
in hechtenis genomen officieren en
manschappen van het 194ste en
195ate regiment; verder de bestraf
fing der militaire autoriteiten, die de
arrestaties ten uitvoer hebben ge
bracht en ten slotte de noodlge waar
borgen, dat zich dergeiyke feiten zich
niet meer zullen voordoen.
Het slot van het ultimatum luidt
aldus: Wanneer binnen 24 uur geen
antwoord zal zyn ontvaogon op onze
eischen, dan zal zulks beschouwd
worden als de verbreking der be
trekkingen en zullen wy de meeat
krachtige maatregelen nemen.
UIT DEN OMTREK.
Verkiezingen 2do Kamer.
De afd. „Texel" van den Vr. Deno.
Bond heeft tot voorloopige candidateu
gesteld: Mr. P. J. Oud, Mevr. D;.
Aletta H. Jacobs, Mr. M. H. P. M3
chant, Mevr. N. Mansvelt-Be WUt
Huboits, Mr. J. Limburg, E. M. Teer -
atra, Jhr. Mr. Dr. E. A. van Beresteyp,
Th. M. Ketelaar, Mr. L. N. Roodenburg
en W. O. A. Koster.
MARINEBERICHTEN.
Da bovolen plaatsingen reapectlsveiük aan
boord Hr. Ms. Kortensor en Hr. Ms. Holland
van do thanB ter beflchlkklng zijnde luitenants
tor zee der 'Zo kl. W. B. K. Veretor on J. C.
Enegtmans zijn Ingetrokken.
Kon. besluit Is bestemd voor deu dienst
J. F. 'yV. In de Beton.
Offlcier-msctainist So kl. C. M. van de Velde is
ln do directie der marine te Willemsooid ge
plaatst aan boord van Hr. Ms. pantserachip
Eortenaer.
De officier-machinist Ze kl. M. van der Heit
i die der Se kl. J. de Jong z|Jn in de directie
der marine to Willemsoorirgeplaatst aan boord
nn Hr. Ms. lnstructloscbip Koningin Kmmu.
Opgave van overgeplaatste onderofficieren der
zeemacht. Op 10Januari 1918:eergeantschiijvet
A. te Boekhorst van Hr. Ma. Al joh naar Vlieg
kamp aan de Mok op Texel. Op 31 Januari 191» -.
sergeint der mariniers M. van den Bos van Hr
Ms. Wachtschip Willemsoord naar Hr, M*.
Koningin Emmaidem J. Brouwer van Hr. Ms.
Koningin Emma naar Hr. Ms. Wachtschip Wil
lemsoord. Op 21 Januari 1918: bootsman C. J.
Lijdons van Schiermonnikoog naar Hr. Ms.
Wachtachip Willemsoord; Idem J. G. Breden
boek van Hr. Ms. Noordbrabant naar Hr Ms.
Wachtschip Willemsoord; Idem G. H. Krem»r
van Hr. Ms. Wachtschip Willemsoord naar
Schiermonnikoog. Op 1 Februari 1918: torpedlsl-
majoor E. de Haas van Hr. Ms. Wachtschip
Hellevootsluls naar Hr. Ms. Koningin Emma
Hchipror J. van der Ham van Hr. Ms. Njord naar
Hr. Ms. Wachtschip Holievoetsluis; bootsman
A. J. Ltgaau van Hr Ms. Koniogin Emma naar
Hr. Ms. Njord.
Op 1 Maart 1918 worden wegens ilchaamsge,
breken uit den zeedienst ontslagenbootsman
E. J. Fijma, sorgeanttorpedomaker T. Qolstejju,
korporralkonBtabel L. van Rniveif, korporatil-
schilj ver D. H. Hulberts, korporaal der mariniers
H Gort, matrooskok H. A. van den Hurk, stoker
le kl. A. G. Sol, matroos 2e kl. marine-reserve
M. J. van de Ree. marinier 8e kl. J. van Breo
on lichtmatroos K.D. g. Mu(|b.
Ten einde de bevorderingskansen van de
jongoro onderofficieren to verbeteren, ligt het
In het voornemen van den minister van oorlrg,
een Icoftijdggrens va~
waarop administratie
leger moet verlaten.
MARKTBERICHTEN.
Schageo, 17 Januari 1918.
4 Btieren
10 Geldekoeien (magerel
136 Geldekoalan (vette)
- Kalfkoelen
Vaarzen
12 Pinken
16 Graakalveren
9 Nuchtere katverou
0.— 0-
276.- 650. -
180.- 800. -
200.- 6C6.-
110.- 200.-
45.95.-
30.— 40:-
Schapen (magere)
44 Schapen (vette)
124 Overnoudera
Lammeren
Bokken en Geiten
29 Vsrkena (mag.) p. stok
Varkene (vette) p.EH
Biggen
Kon(jnon
20 Eenden
Dalven
Ganzen
Zwanen
114 K.G. Boter
Kaas
539 Kipeieren
Bendeleren
0—
3.40
0.-
p. 100 etuka
p. 100 etuka. 0.-. 0.-
Handelmagere gelJokoelen matig, vette i,
goed.
Burgerlijke Stand v. Helder,
Van 16 tot 16 Januari.
GETROUWD: A. J. Fey en C.
Riemera.
BEVALLEN: N. W. J. Dekkergob.
Cocyn, z. K. Rensmaag geb. Woort, 0.
OVERLEDEN A. Bakker geb. Kok,
61 j. B. Bongeis, 4 w. G. Purmar,
8 m. P. Bruin, 6 m. A. Pronk, 10 m.
A. A. F. SNEL.
T. SNEL-DE VRIES.
p. p.c. S.s. „Nieaw-Atnsterdam".
16 Januari 1918.
Op 20 Januari a.s. hopon onze R
1 gellffde Ouders, Behuwd-, Groot j
jen Overgrootouders,
PIETER BURGER Jbz. f
en
FROUWTJE BROUWER)
hunne 65-jarlga Echtvoreenlglng to
herdenken.
Namens de Familie,
J. BURGER Pi.
Oosterend, (Texel).
Geboren: MATJE,
Dochter van S. BOENDERMAKER
en K. H. BOENDERMAKER-
Wegmak.
Helder, 15 Januari 1918.
Heden overleed tot onze diepe
droefheid ons innig geliefd
Dochtertje
AAGJE,
in den aauvalligen leeftyd van
bijna 11 maanden.
Haar diepbedroefde
Ouders en Broerlje
J. PRONK
G. PRONK-HOP.
D; PRONK.
Helder, 16 Januari 1918.
Hiermede vervul ik den treu-
rigeu plicht, U kennis te gs
ven van het overiydon mijner
geliefde Echtgenoote en der
kinderen zorgdragende Moeder,
Mej. MARIA CORNELIA COSTER,
in den ouderdom van ruim 48 jaar.
Namens haar liefhebbenden
Echtgenoot, en Kinderen,
R. O. OTTERVANGER.
C. C. OTTERVANGER
en Verloofde.
W. M. J. OTTERVANGER,
en verdere Familie.
Helder, 17 Januari 1918.