DE OORLOG.
Een gevecht In de Dardanellen.
Londen, 20 Jan. Be oppsibevel
hebber van de strijdkrachten in de
Middellandsche Zeo meldt, dat de
Buitsche slagkruiser „Göben" (de
Turksehe naam is .Sultan Selim")
en de lichte kruiser „Breslau" (de
Turksehe naam ïb „Mldllli") en tor
pedojagers Blaags zijn geraakt m3t
Britsche strijdkrachten bij don ingang
van de Dardanellen op Zondagmor
gen 20 Januari.
Be .Breslau" is gezonken.
De „Göben" ontkwam, maar is,
blijkbaar erg beschadigd, op het
strand geloopen by Nagara, een kaap
in de zeeöngto.
De .Göben" v-erd door luchtstrijd
krachten aangevallen.
Nadere bijzonderheden worden ver
wacht, maar op bet oogenblik is er
nog geen verdor bericht.
Naar gemeld wordt, hebbon wij-de
.Raglan" (een moDitoi) en een kleine
monitor M 28 verloren.
Londen, 21 Januari Do volgende
bijzonderheden weiden alsnog ont
vangen
De „Göben" en de Breslau"
kwamen in den vroegen morgen uit
de Dardanellen en vielen onze strijd
krachten aan ten n. van Imbros, mot
gevolg, dat de .Raglan" en de .M.
28" zwaar beschadigd en door kanon
vuur tot zinkon werden gebracht. Do
vijandelijke schepen ntoomdeD ver
volgens op ten z. van Imbios, waar
do .Breslau" in een oozer mljuyelder.
werd gedrevenbet schip liep op
een mijn en zonk.
De .Göben" stoomde met volle
kracht terug naar de Dardanellen,
Turksehe torpedobootjagers, welke do
.Breslau" wilden te hulp komen,
werden door onze torpedobopijigers
mingevallen en teruggedreven. Toen
do „Göben" den ingang van de Dar
danellen was genaderd, liep het schip
eveneens op een mijn, waardoor het
zijn vaart moest verminderen, een
slagzijde kreeg van 16 graden en ten
slotte op het Btrand moest loopon
aan de westelijke zijde van Nagara-
kaap, waar hot thans voortdurend door
onze vliegers wordt bestookt.
Wij redden 172 overlevenden van
de „Breslau", die nu onze krijgs
gevangenen zijn. De namen van de
overlevenden van de .Raglan" en
M 28 zijn nog niet bekend. Van
de ongeveer 310 man zijn tot dus
verre, naar gerapporteerd wordt, 132
geted.
(Do „Raglan" behoort tot een reeks
gepantserde kunoDneerbooteD, die in
1915 van stapel liepen en 4000 tot
5000 ton meten, de „M. 28" tot een
rooks kleine monitoren, die in 1914
of 1915 to water kwamen, ongeveer
500 ton meten en een bemanning
van 70 koppen telden.
Wat de „Breslau" en de „Göben" aan
gaat, waren de cijfers voor water ver
plaatsing cu bemanning onderschei
denlijk 4550 en 378 alsmede 28000
en 1013).
Db duikboot- on mljnoorlog.
BïrlljD, 20 Jan. Eou onzer duik-
booten boorde onlangs zes gewapende
stoomschepen, te zamen 32 000 br.
reg. t., in deD grond, meestal in
leiscbe Zee, afzonderlijk of in convooi
varend. Bij deze was een ongeveer
12 000 t. groot s.b. van het „Afric"
type der White Star Line.
Een vertraagd Wolff telegram meldt
officieel, dat eenige Duitsche duik-
böoten onlangs aan de Westkust van
van Engeland vier stoombooten, een
Fransch bewaklngsvaartuig, oen zeil
schip en een trawler in den grond
goboord hebben.
De ontbinding dor Russische
Constltuonte.
Het „Hbld." schrijft:
De Constituante in Rusland is ont
bonden.
Zy beeft geleefd,ce que vivent
los roaes, 1'eipace d'un matin I'"
Vrijdag kwam zij byeen.
Zaterdag werd z(j door de gewa
pende macht uiteengedreven.
Zondag verscheen het ontbinding*
besluit.
En daardoor heeft de Bolsjowiki-
regeering getoond, hoe ernstig z(j de
democratische beginselen opvat
wanneer die niot naar haar smaak zijn,
Dadaiyk na het uitbroken der groote
evolutie in Maart, traden de Arbol
ders- en Soldatenraden op tegen de
voortzetting van do monarchie, tegen
den afstand van den troon ten gunste
van grootvorst Michael, tegen de
heerschappij der Doema. Zij wilden
oen Constitueerende nationale verga
dering, door het geiyke, geheime,
algemeene kiesrecht voor mannen en
vrouwen gekozen, laten beslissen over
den toekomstigen regeeriDgavorm in
Rusland, over de grondwet en
staatsregeling.
Tien maanden gingen voorbij sedert
die Maartdagen, voordat de Constitu
ante kon bijeenkomen.
Van Mei tot November duurde de
coalitie regeering van Kerensky,
waarin vei tegen woordigers der Ka
dotten, met die der gematigd demo
erotische partijen de macht uitoefen
den. Doch doze regeering verschoof
telkens de vaststelling van don datum,
waarop de Constitueerende vergade
ring zou worden gekezeD.
Toch werd maandenlang door alle
Russische partijen de komst dier
Constitueerende vergadering tege
moet gezien, als het noodzakelijke
middel om gezag en orde in den
staat te doen ontstaan. Wel vreesden
de Boemagroepen, de Octobristen, de
Nationalisten en de Kadetten, dat in
eene, door het. algemeen kiesrecht
gekozen Constitueerende Vergade
ring, de meerderheid wezen zou voor
de vertegenwoordigers van hot ar
beidende volk, de werklieden, sol
daten en boeren. Doch zij poogden
toch de verkiezing van de Consti
tuante voor te bereiden.
Ongelooflijke moeilijkheden moesten
echter worden overwonnon, voordat
tot de verkiezingen kon worden
overgegaan. In Rusland ontbrak al
les wat daarvoor noodlg was; een
kieswet, afgebakende kiesdistricten,
kiezerlijsten, en zelfs de meest ele
mentaire politieke ontwikkeling van
het grootste deel der kiezers. Bo
vendien waren de meeste volwassen
mannen te velde, in Rusland, in
Roemeniö, Armenië, in Griekenland,
in Frankrijk. En men wilde, wat in
goedgeregelde westelijke staten on
mogelijk werd geacht het gehcele
leger aan de verkiezingen laten deel
nemen.
Toen in November de Bolsjewiki
de regeeiing van Kerensky omver
wierpen, en de macht in den staat
•tn eigen handen namen, konden de
verkiezingen voor de Nationale Ver
gadering worden uitgeschreven. Er
word een kieswet uitgevaardigd,
waarin de jongste en de meest inge
wikkelde bepalingen der moderne
politieke techniek waren verwerkt.
lot kioarecht was in den moest
volkomen zin algemeen. Alle mannen
ea vrouwen, die het twintigste levens
jaar hadden voleindigd, alle soldaten
in het land en aan de fronten waren
kiesgerechtigd. Binnen da kies-Jis
tricten zou het stelsel van evenredige
vertegenwoordiging worden toegepast.
Het geheim der stemming zou door
de meest strenge bepaliDgon worden
beschermd.
Maar toen de Constituante eindelijk
was gekozen, kwam zij niet bijeen.
De volkscommissarissen, die het heft
in handen hadden genomen op i
November, waren klaarblijkelijk be
vreesd voor de stemming in de
Constitueerende Vergadering. De
krachtigsted;uk was noodig van allen
die zich tegen de tegenwoordige ro-
geering in Rusland verzetten, om de
volkscommissarissen er toe te bren-
de Constituante te doen bijeen
komen. Toenemende moedeloosheid,
verandering der stemming by do ar
beiders ea een doel van het leger,
recht* treekeche bedreiging door post
en telegraafambtenaren on hot spoor
wegpersoneel met staking, de vrees
voor de algemeene staking zoo de
Coc stituante niet werd bijeengeroepen,
de ellendige toestand van de verzorgiDg
met levensmiddelen en de trage gang
der vredesonderhandelingen waren
de beweegreden voor de volkscom
missarissen om eindelijk de Cousti
tuante byeen te roepen.
Doch evenmin als de regoering van
prins Lwof en die vau Kernnsky,
scheen do regeering der Bolujewiti
haast te hebben, om de bijeenkomsten
der Constituante te openen. Lenin
heeft medegedeeld, dat de Constituante
eerst zou geopend worden, wanneer
vierhonderd leden te Petrograd bijeen
waren. En nu was het merkwaardig,
dat dit getal maar niet volledig
scheen te kunnen worden. Een
honderdtal leden der Constituante
waren voor eeiiige dagen uit de
Oakraine te Petrograd aangekomen,
maar moesten onverrichter zak3 weer
terugkooren. Want het noodzakeiyke
geral van vierhonderd leden was nog
steeds niet byeen. Vele afge vaardigden
zyn, wegens de onzekerheid van den
toestand, weer vertrokkenanderen
hebben hun geloofsbrieven niet in
„den gewenschten vorm" kuunen
overhandigen. Dit zijd waarschijnlijk
leden der oppositie, die op hunne
geloofsbrieven niet do goedkeuriDg
van eenderBolsjewiki commissarissen
konden krygan.
En toch was de Constituante, zegt
de „Vorw&rta", do droom van ve e
generaties der Russische revolutio
nairen, doch in hun stoutste droomen
konden zij ds macht niot krijgen baar
te doen byeenkbmsn. Voordat de
revolutie tot de bijeer.loaping aanlei
ding gaf en de Bol»jawlki in den nacht
van 6 op 7 November, toen zy het
bewind van Kerensky omvör wierpen,
de leus uitgaven:
.Voor de Constituante en den
vrede".
Den vrede hebben de Bolsjewiki
Rusland nog niet gebracht.
Ea de Constituante is na een zitting,
waarin bleek, dat niet de Bolsjewiki
de meerderheid hadden, door de ge
wapende troepen uiteen gedreven.
Do Constituante koos Tsjernof, den
minister voor economie in het kabiDet
Kerensky, tot haar voorzitter. Deze
Tsjernof is de leider der sociaal
revolutionairen, tegen wien de Bolsje
wjki een bevel tot inhechtenisneming
hadden uitgevaardigd. Hieruit bleek
reeds, dat do Bolsjewiki niet de
meerderheid hadden. Nog sterker
kwam dat uit, toen de behandeling
van de declaratie der reebteu van
de arbeider», door Soerdlof voorge
lezen, werd uitgesteld, met 273
tegen 140 stemmen.
Onmiddeliyk verlieten de Bolsjowiki
en de linkache sociaal revolutionairen
de zaal. De recbtsche sociaal-revolu
tionairen namen o?ei haast een besluit
over do landquaestie en voor het
zenden van afgevaardigden naar alle
oorlogvoerenden om op vrede aan
te dringen.
Doch toen het bleek, dat dit romp-
parlement wilde voortgaan te ver
gaderen, werd het door de gewapende
troepen uiteengedreven.
Deze opvatting van democratie,
door hen, die in de meetings en by
de onderhandelingen te Breit steeds
den mond vol hadden van democrati
sche leerstellingen en van het recht
der volken om zich zelf te besturen, zal
wel niet nalaten een diepen Indruk
te maken in Rusland en daarbuiten.
Zy zal den chaos doen toenemen, de
verbrokkeling van Rusland bevorderen
en daardoor het uitoen vallen van hot
groote Russische ryk in de hand
werken.
Uit Rusland.
Ansulssrlng dir Russische
staatsschuld.
Comité ter goedkeuring worden voor
gelegd.
De sluiting van de banken door de
volkscommissarissen heeft in Rusland
bijna algemeene afkeuring gewekt.
Ook da socialistische pers veroordeelt
de bolsjewiki om den aard van hun
hervormingen. Zoo schrijft de Nownja
S.isn, het orgaan van Maxim Gorki,
de radicale middelen en het doel—een
een nstlonale volksbank te stichten
zouden in beginsel geen tegenstand
by de socialistische massa's vinden,
indien het optreden van de bolöjewiki
eenige samenhang toonde met een
bepaald program om handel en indu
strie thans op een nieuwen grondslag
te vestigen. Do besluiten van do bols
jewikwontredderdeu slechts het eco-
mische leven en in plaats van een
nieuwe maatschappelijke orde te
scheppen vernietigen ze het erfdeel
van het verleden.
„Pjelo Naroda", het oigaan der soci-
alistiach-revolutionaire party, houdt
de grondgedachte van het nieuwe
decreet voor heel juist, maar de on
doordachte daad van uitvoering zal
slechts de geldcrisis verergeren en
den geldkoers nog meer drukken eu
tot een bankroet leiden.
Rusland, zoo bemerkt Natodnoje
Slowo, bezit geen financieel© organi
saties, die het vernietigde apparaat
zouden kunnen vervangen. Het eenige
gevolg van de nieuwe „hervorming"
der bolsj ?wiki zal zijn, dat de kleine
burger ea de arbeider aan particuliere
oekeraars zullen zyn overgeleverd.
In nog veel scherpere bewoordingen
kantte zich de „burgerlijke" pers
tegen de nieuwe maatregelen.
Uit Frankrijk.
Ia de Fransche Kamer is het weer
druk toegegaan. Wat er eigenlllk pre
cies ia gebeuld, melden de berichten
nietwy ervaren er slechts uit dat de
nationalistische afgevaardigde Pug-
liesi Conti de socialisten heeft uitge
scholden, wegens hun houding tegen
over Engeland, dat hij vervolgens
door don voorzitter Deschauel tot de
orde werd geroepen, die herhaaldelijk
verklaarde, dat de waardigheid van
de Kamer door het alyk wordt ge
sleurd.
Ton slotte werd Pugliesi Cou'é het
woord ontnomen en ontstond e9u
handgemeen tu?BChen dezen en den
socialist. Mayeras. De zaalwachters
waren intusschen niet in staat te
beletten dat Pugliesi Conti de rede
naarstribune beklom en de linkerzijde
met een revolver bedreigde. Onder
een geweldig tumu't werden do tri
bunes onrruimd en de zitting opgé
beven.
BU het hervatten dof zitting las
da voorzitter de volgende, door don
afgevaardigde Palsant ingediende
motie voor: „de Kamer veroordeelt,
alle kuiperijen, die tot tweedracht
onder de bevolking, ja, tot den bur
geroorlog zouden kunnen leiden en
vertrouwt op de wilsktacht der regee
ring om door streng^ handhaving
der wet de eenheid der republiek te
beschermen." Doze motie werd, nadat
Clemenceau verzekerd had dat de
regoering besloten is alle „slechte
patriotten", van welke party ook,
zonder medt dogen te bestryden, met
368 tegen 118 stemmen aangenomen,
Frankrijk» schuldenlast.
De .Temps" deelt mede, dat voor
rente en aflossing der Fransche
staatsschuld, dp nieuwe 4% oorlogs
leoning niet inbegrepen, jaarlijks een
bedrag van fr. 4,899,042,000 noodig
zal zijn.
bruikte om Jobann Jacobi en het
sociaal democratische party bestuur in
Brunswyk in „Schutzhaft" te nemen,
ging er een 3torm van verontwaardi
ging door geheel Duitschland en
Bismarck haastte zich dat militaire
gekkenwerk goed te maken. Ea de
leider van het Centrum, Windborst,
zeide destyda hier op deze zelfde plek,
dat men in plaats van Elzas-Lotha-
ingen liever Cayenne en het Duivels
eiland voor do Pruisische reaction-
nairen moest zien te krijgen.
En dat alles is nu veel en veel
erger gewordoD.
Onze kiezers echter zijn nu die
eeuwige mooipratery moede, de draad
van huD geduld begint te breken, en als
het niet anders gaat,dan zullen z(j zich
jovechtsklaar maken 1 („Zeer juist I"
>lj de onafhankelijke socialisten.
Hoort I Hoort 1" rechts. Geschreeuw
én protesten.) In uw eigen belang
waarschuw ik u den overmoed der
heerschendo klasse te breidelen I ("Toe-
juchingen by de onafhankelijke socla
listen, oniust rechts.)
De minister van Financiën, Hergt,
trachtte nu aan te tooneu, dat er
inderdaad geen Amerikaan levend In
Europa zal komen en besloot
.Afgevaardigde Mehring sprak ook
van het inzinken van het moreel en
gebruikte de woorden: „Wij zullen
ons gevechtsklaar makonMochten
dezo woorden, in een anderen zin
bedoeld z(io,dat moet ik daar ten
sterkste tegen protesteeren. Maar
anders zeg ik hemWij allen moeteD
oui gevecht skiaar maken tegen het
zinkend moreel van ons volk I"
Petrograd, 18 Januari. De raad van
Volkscommissarissen heeft op 14
Januari het ontwerp decreet betreffen
de de nietigverklaring van alle buiten-
landache en binnenlacdsche Russische
staatsleenlngen dd. 14 December
aangenomen.
De December-coupon van bedoelde
leeningen zal niet worden betaald.
Eveneens komen staatsgarantie n voor
ondernemingen en inrichtingen van
verschillenden aard, die door de oude
regeering zyn verleend, te vervallen.
Verbintenissen met korten looptijd
en schatkistbiljetten blijven van
kracht. Echter wordt de rente op deze
waarden niet betaald. Do papieren
kunnen als bankpapier in omloop
biyven. De houders van binnenland-
ache leeningen in kleinere bedragen,
niet grooter dan Rbl. 10.000, zullen
een levenslange rente ter hoogte van
de tot nu toe getrokken interost ont
vangen. De spaarbanken worden iu
het decreet niet betrokken.
Het decreet zal aan het Uitvoerend
Mlnlsterkriils In Oostenrijk.
Bei ly n, 21 Jan. De .Berliner Morgen-
post" meldt uit Weenen
De Oostenryksche minister-presi
dent von Seidler beeft zijn ontslag
aangevraagd. De minister van Bin
nenlacdsche Zaken, graaf van Tog-
genburg, is met de vorming van een
nieuw kabinet belast.
Uit Duitschland.
In bet Pruisische Huis van Afge
vaardigden heeft dr. Mebring, onaf
hankelijk socialist, een redevoering
gehouden die door do „Vorwarts"
wordt medegedeeld. Wy ontleenen
daaraan het volgende:
„Toen de minister van flQanciön
eergisteren de Vereocigde Staten be
spotte met de opmerking.Hot groote
leger aan gene zijde van den Oceaan
kan noch zwemmen, noch vliegen
bet komt niett", toen had by ons
toch ook eens moeten zeggen, waarop
by die zoo besliste voorspelling eigen
lijk grondvest.Geringschattende
woorden hebben zich nog altyd zwaar
gewroken."
„Bezorgd sprak de minister over
de benadeeling van het volksmoreel
door den langen duur van den oorlog,
maar dat beteekonde volgens hem
niets tegenover de schitterende wapen
feiten van ons leger!
„Geheele volksklassen zya in een
bodemloozen afgrond geslingerd, de
OQverzadelljke begeerte naar winst
treedt alle geboden der moraal met
voeten. En over zedeiyke veront
waardiging lachen degenen, die do
hongerende menigten nog hut laatste
merg door hun woeker uit het ge
beente pompen. Is hot niet vreeselyk,
als een minister van dit ontzettend
onheil zegt, dat het niet veel betee-
kent tegenover de roemryke daden
van het leger?
Dr. Mehring protesteerde vervol
gens tegen de wyze waarop de censuur
wordt toegepast.
,De stelselmatige verdwazing van
den geest des volks door de censuur
zal zich nog eens gruwelijk wreken
aan de geestelijke ontwikkeling der
natie. Slechts hierdoor wordt de
censuur niet totaal ondraagiyk, dst
zy zelve de natuuriyke reactie der
geheima Jltteratuur schept, en zoo
doende de historische waarheid een
weinigje lucht in Duitschland ver
schaft. Ik denk bier aan de memoi
res van Licbnowski, den voormaligen
Duitschen gezant te Londen, die met
verpletterende duideiykheid bewyst,
wéér de schuldige aanstichters van
dezen wereldoorlog zitten.
Van de-door den Rijkskanselier be
loofde verzachting der censuur is niet
veel te merken.
In 1870 poogde Bismarck de uit
wassen der censuur tegen te gaan.
Hy verbood g6en vergaderingen, ver
bood geen bladen.
Toen In 1870 Vogel von Falcken-
siein zyn militaire bevoegdhötö mis-
Os geallieerden te Wladlwostok,
Zuricb, 20 Jan. Volgens Paryache
bladen is de Amerikaansche admiraal
Knight, commandant van het pant
serechip .Brooklyn", aangewezen, ook
over het Japanscbe pantserschip en
de Eagelsche kruiser, voor Wladiwo-
stok het bevel te voeren. Het hoofd
doel schijnt te zy», druk t.e oefenen
op Petrograd in .verband met
plannen die daar bestaan ten opzichte
van de buitenlandsche echuldoischer».
Spoorwegongeluk bij Koningsbergen.
Donderdag te 5.10 uur is de trein
met verlofgangers 3009, op weg Dasr
Riga, gebotst op den reizigerstrein
102, op weg naar Insterburg. De bot
sing had plaats tu3ïchen Pamletten
en ArgeDingten. Er zija tot dusver
26 dooden geconstateerd. 50 gewonden
zyn in behandeling genomeD. De
materieels schade is groot. Het ver
keer is 24 uur versperd geweest.
PLAATSELIJK NIEUWS.
Da „Zeeland".
Blijkens b(j het departement van
marine ingekomen bericht is het
pantserdekachip „Zeeland" onder be
vel van den kapitein ter zee F. I.
Rambonnet, ter voortzetting van de
rein naar Nederland van Honolobloe
naar San Franeisco vertrokken. Het
oorspronkelijk plan om in stede van
San Franeisco de haven van San
Dlego aan te doen, is opgegeven in
«orbaud mot moeilijkheden in de
kolenvoorziening op laatstgenoemde
plaats.
Ds melk-dlstrlbutle.
Het is nog niet in orde met de
melk-distributie hier ter stede. Kregen
wy "oor eeoige dagen onvoldoende
aanvoer wegens den sneeuwval, van
daag ia het weer mis: 3000 L. zyn
to kort ontvangen. E9ist wordt nu
da melk voor zieken en zwakken
verstrekt, en daarna worden do ge
wone verbruikers geholpoD, zoodat
dezo lang niet allen hun rantsoen
zullen kunnen krijgen.
De schuld ligt, naar men ons mede
deelde, in het centraal distributie
kantoor te Alkmaar, dat de voor don
Helder bestemde rantsoenen naar
elders expedieerde. Be directeur van
het Levensmiddelenbedryf heeft zich
heden naar den Haag begeven om
zich te beklagen over deze achter
stelling en om te trachteu verbetering
in den tdestand te krygen. Den Helder
is voor een aanzienlijk deel afhanke
lyk van den invoer van elders, zoodat
dergelijke vergissingen voor de in
gezetenen hoogst onaangenaam zyu.
Marine Hulsvlljttantoonstalllng.
Nader vernemen wy dat op i
bovengenoemde tentoonstelling, welke
in de Paoschweek alhier gehouden
zal worden, deelgenomen za! kunnen
worden in 3 afdeelingen, n.I.
A. beginnelingen
B. meer gevorderden
C. volledig geoefenden.
De inschrijving ia opengesteld tot
16 Februari, en de inzending van
voorwerpen tot 16 Maart.
Volkazang.
De 6e volkszangavond 4s bepaald
op Vrydag25dezerin Casino. Toegang
als vanouds 5 ets., leden vr{j.
Da Raehta Lijn.
Wy vestigen nog eens de aandacht
op bovengenoemd tooneeistuk, het
welk morgenavond in „Casino" door
de tooneelvereeniging „T.A.V.E.N.U.'
wordt opgevoerd.
Het stuk, dat in Ned.-Iudië speelt,
werd den laatsten tyd herhaalde malen
met groot succes in den Stadsschouw
burg te Amsterdam door de Kon.
Vereen. „Het Ned. Toonaai"gespeeld.
De naam .T.A.V.E.N.U,", benevens
de welwillendo medewerking van den
Heer J. B. Schuil, hier welbekend als
tooneelschry ver en declamator, waar
borgen ons eene uitstekende vertoo
ning, temeer waar de heer Schuil
wegens zyn verbiyf in de tropen
persooniyk met de Indische toestanden
bekend Js.
De naam ,De Rechte Lyn" is ont
leend aan de figuur van den hoofd
persoon, van wien het een kenmer
kende karaktertrek is, dat h^steedi
recht op zyn doel afgaat, nooit om
wegen kiest en altijd de recht
iyn wil.
Wy twijfelen niet, of het Heldersche
publiek zal in grodten getale opkomen,
om de opvoering by te wonen van
dit bekende werk van onzen land
genoot Jan Fabricius, die zelf ook
verscheidene jaren in Indiö heeft
doorgebracht en daardoor volkomen
op de hoogte was, toen hy de Iaditche
toestanden, zooals hy ze ons schildert
in stukken als ,Be Rechte Lyn",
„Met den handschoen getrouwd",
„Dolle Hans" en vele andere, beschroef.
Men kan er zeker van zyn een avond
vol kunstgenot door te brengen.
Voor kaarten kan men zich weuden
tot de boekbandelaren, alsmede op
den speeldag aan „Casino".
Uit hst Polltis-rapport.
Proces verbaal is opgemaakt terzake
diefstal van briketten van de Marine
werf tegen de jongens K. en V. en
togen eene bewoonster van de Achter
gracht Z.Zdie 16 briketten voor
cont per stuk van die jongens had
gekocht.
Uit de jassen? van leerlingen der
Normaalschool in de Kolensteog, die
in de gang dier inrichting hingen,
zyn de handschoenen, alsmede eene
portemonnaie met eenig geld ont
vreemd.
onderzoek wordt ingesteld
naar aanleiding van eene klacht var.
eone bewoonster der Leliestraat, dat
hare 18 jarige dochter door drie werk
lieden van de aan den Brakkeveld
weg in aanbouw zynde huizen op de
straat aldaar is vastgegrepen on door
een hunner zoodanig met sneeuw is
ingewreven, ook tusschen hare klee
ding, dat zy hevig ontdaan thuis
kwam en aldaar var schrik en over
spanning haar bawustzyn verloor.
Proces verbaal wordt opgemaakt
tegea S. P., wonende in de 2q Scba
gen dwarsstraat, die zicb aan diefstal
van een lol koperen telefoondraad
van het plaatselijk net. heeft schuldig
gemaakt en de rol aan oen koopman
aan do Achterbinnenhaven alhier
heeft verkocht, alwaar het gcatolene
in beslag is genomen.
Door eene bewoonster der Midden
straat is geklaagd, dat haar 9 jarig
dochtertje, toen zy des avonds om
streeks 7 ure de iuiken harör woning
sloot, door een haar onbekenden man
op onzedeiyke wijze is aangegrepen
en gezoend, waarna hy op het gillen
van het kind de vlucht nam.
Woensdagmorgen j.1. brak tenge
volge van de daarop liggende sneeuw
laag de 10 M. lange dakgoot van
de perceeleu 1 en 2 aan de Achter
gracht W.Z., en stortte de geheele
massa naar beneden. Een 14-jaiige
jongen, die er onder stond, bekwam
eenige minder ernstige kwetsuren
door de neervallende goot. Hy werd,
na door een dokter onderzocht te
zijn, naar de ouderlijke woning ge
bracht.
Door eene mevrouw, wonende aan
de Biypenbaven, is aangifte gedaan,
dat zy na een afwezigheid van 6
weken uit hare woning een wollen
deken met roode strepen en een
donkergroene j apon ver mist.
Gisteron,Maandag, is naar hst
Huis van Bewaring to Alkmaar over
gebracht de los werkman J. F., die
door do politie alhier was aangehou
den, om-Jat hij nog 3 dagen hechte
nis moest ondergaan en er een bevel
tot gevangenneming tegen hem was
uitgevaardigd.
Door een militairen dokter is aan
gifte gedaan,dat Zaterdagavond,teen
hy zyn rywiel eenige oogenbhkkon
onbeheerd in de Schagenstraat liet
staan, de lantaarn daarvan is ont
vreemd.
Een spoedige oplossing van de
mooiiykheden voor het vertrek van
de .Nieuw-Amsterdam" mag worden
tegemoet gezien.
BINNENLAND.
Da economische onderhandelingen
Omtrent de economische onderhan
delingen met de regeeringeu der
geallieerden verneemt het „Hbld,"
van doorgaans goed ingelichte zyde,
dat daarbij nog tal vau moeiiykheden
te overwinnen zyn, die zullen ver
oorzaken, dat niet zóó spoedig over
eenstemming werd bereikt, als aan-
vaDkeiyk werd verondersteld. Partyen
twyfelen niet aan een goeden uitslag,
doch in de verschillende aanhangige
onderwerpen zitten, naar aan boven
genoemd blad wordt medegedeeld,
zoovele „haken en oogen", dat deze
zeer ernstig moeten worden br
Te meer waar een goede oplossing,
in de toekomst moeiiykheden by de
uitvoering van het agreemeut zal
voorkomen.
Behalve hot aanbrengen van goe
deren uit onze koloniön, van graan
voor h6t Belgisch Reliefcomité eu
voor onze levensmiddelenvoorzieniDg,
eiachen de credietregelingen nog
gedachtenwiaseling.
Er wordt echter met voortvarend
heid op aangestuurd om zóó spoedig
gereed to komen, als met het belang
der zaak is overeen te brengen.
Onza schepen In ds Veraenlgde
Staten.
„Reuter" seint uit Washington
Boor de Nederlandsche regeering ia
thans besloten de 80 stoomschepen,
die zich in Amerikaanacbs havens
bevinden te verhuren aan de Ver-
eenigde Staten.
De desbetreffende voorioopige over
eenkomst ia zoo juist te Londen ge-
teekend. Daarin wordt bepaald, dat
de acbopen niet naar de oorlogszone
gezonden zullen wordon.
Da „Niauw-Amstardam".
Zondag on gisteren hebben gedeel
ten van de equipage van het stoom
schip „Nieuw-Amsterdam" gelegen
heid gekregen hun gezinnen te be
zoeken. Gisteren kregen ook de pas
sagiers vergunning om, voor zoover
zy dit wilden, zich eenigazins aan
land te kunnen vertreden. Zy moes
ten evenwel gisteravond 3 uur aan
boord terug .zijn. Of er dan gevaren
zal worden, is niet bekend.
Er zyn reeds enkele passagiers, die
hun koffers hebben gepakt en voor
goed vertrokken zyn, in de over
tuiging dat het schip niet varen zou,
Intusschen is dit maar een kleine
minderheid. De rest hoopt nog met
de maatachappy. Definitieve plannen
btstaan er zeker nog niet, als men
hoort dat Zondag aan boord werd
geannonceerd dat de boot Maandag
morgen 7 uur vertrekken zou. Toch
ligt ze nog aan de Wilhelminakade.
Wy vernemen voorts dat het
reeds was uitgemaakt dat het schip
na aankomst te New York voor den
tyd van 8 maanden door hetAmeri-
kaanscbe gouvernement gecharterd
zou worden. Hiertegen verzetten zich
do Duitschers.
De directie van de Holland-Amerika-
Lyn is giaterochtend te 's-Gravenhage
geweest om met de Nederlandsche
en Amerikaauscbe autoriteiten te
Naderlandsr In Frankrijk gafutlllaard.
Uit Berlyn wordt gemeld:
Volgens een bericht uit Gecève ia
door den krygsraad te Lyon de Neder
landsche onderdaan Otten, die onder
merkwaardige omstandigheden in
handen der Fransche grenspolitie
gevallen is, ter dood veroordeeld en
doodgeschoten.
Otten is 3 Maart 1880 in Nedeilacd,
als Nederlandsch onderdaan geboren;
hy was koopman te Hamburg en
reisde vaak naar Zwitserland. Zyn
Nederlandsch staatsburgerschap heeft
hy niet verloren, en hy is nooit
Duitscher geworden.
De arrestatie van Otten door de
Fransche grenspolitie had aldus plaats:
op 1 Augustus 1917 verdween Otten
spoorloos uitGenève. Het bleek spoe
dig, uit nasporingen door zyn vrouw
ingesteld, dat Otten op een motor
boot, door Fransche politie-ambtena-
ren, met chloroform verdoofd en
bewusteloos door Fransche gendarmes
in Hermoes, over de grens werd
gebracht. Hy werd eerst in de ge
vangenis te Thonon, later in die te
Lyon opgesloten.
Thans ia hij ier dood veroordeeld
en gefusilleerd.
Amerika en wij.
Onder dit opschrift schryft de
Haagache N. CL:
„Voor mitrailleurs was 2J millioen
uitgetrokken. Aangekocht zyn 1000
Amerikaansche mitrailleurs met af
fuit, verwisselatukken enz. Deze wa
pens waren aan den vertegenwoor
diger van het Nederlandsche depar
tement van Oorlog in Amerika af
geleverd en door hem betaald, toen
de Amerikaansche regeering er be
slag op legde. Hoe thans de onder
handelingen staan omtrent de deswege
verschuldigde schadevergoeding, is
op het oogenblik nog niet bekend"...
„Voorts waren in Amerika gekocht
100 millioen patronen &7ict., waar
voor dus f 7J millioen was uitge
trokken. Nadat ze waren afgeleverd
en betaald, heeft de Amerikaansche
regeering ook hierop beslag gelegd"...
Ziehier een paar veelzeggende, voor
ons nationaal gevoel diep vernederende
zinnetjes uit minister -De Jonge's
schrifteiyk antwoord aan de Kamer
betreffende het aanhangige buiten
gewone creüiet voor Oorlog.
Wy krygen in den laatsten tijd
nog al eens aanmaningen van land-
genooten te hooren, dat wa toch
voorzichtig moeten zijn met uitlatin
gen en oordeelen over Amerika en
moeten trachten de handelingen van
de groote Republiek tegenover de
neutralen te begrypen en naar haar
jniste waarde te schatten.
Maar wat de minister van Oorlog
hier mededeelt, i> toch waarlyk om
ieder0ti Nederlander het bloed aan
bet koken te brengen I
We ontvangen geen voedingsmid
delen voor mecsch en dier en geen
meststoffen uit Amerika meer, om
dat men daar vreest dat deze iaden
eenen of anderen vorm aan Duitsch
land ten goede zullen komen. Het
zij zoo't is een argument. Maar
pretendeert de Regeering der Unie
hetzelfde ten aanzien vsn de krijga-
middelen, die onze Regeering in
Amerika besteld eu, la levering be
taald heeft Zoo ja, dat is dit niets
minder dan een drieste loochening
van onze goede trouw.
Of wol, wordt het een Amerikaansch
belang geacht de neutrale landen
van Europa.te beletten zich in weer
baren staat te houden teneinde elke
schending van hun neutraliteit te
voorkomen of, indien zy geschiedt,
krachtdadig af te slaan? En is dat
belang zelfs zóó overweldigend, dat
het de Vereenigde Staten dwingt zich
meester te maken van eigendommen
eener vreemde Regeering, welke by
hun onderdanen gekocht zyn en
waarvoor deze de kooppenningen
hebben geïod? Aan een bevriende
RegeeriDg die eigendommen afhan
dig te maken, zonder dat eigen
behoefte \an oorlogsmiddelen hen
daartoe ook maar eenigazins nood
zaakt immers de wapen en munitie
fabrieken in alle staten der Unie
werken dag en nacht en luttel iade
hoeveelheid van hot aan Nederland
foebehoorende materieel dat zich in
Amerika bevindt, vergeleken by het
geen daar in een enkele week tot
eigen gebruik geproduceerd wordt.
Wat eea onbevangen Amerikaan
in normalen gemoedstoestand zou
z9ggeD, wanneer hem een geval als
dit objectief werd medegedeeld
Internationaal Intermediair Instituut.
Zaterdagmiddag heeft in het Vredea
paleis de openingsplechtigheid plaats
gehad van het 1.1.1. De leden van
den raad van bestuur en van den
raad van bescherming waren in
grooten getale opgekomen, terwyl
de regeering was verteganwoèrdigd
door den minister van buitenlandsche
zaken.
Da voorzitter van den raad van
bestuur, mr. B. C. J. Loder, zette
de befepefte aan on de beteekenis
van een-1.1.1. uiteen. Wat wy be
oogen, zei hy o.m., is kort gezegd,
een reusachtig informatiebureau. Het
gaat uit van een land van onver
dachte neutraliteit, is niet een ver-
eeniging waar elk buitenlander zich
kan inkoopenmaar steunt op Neder
landsch geld, Nederlandsche kracht
en Nederlandsche betrouwbaarheid
ten bate van de wereld. De omstan
digheid, dat in de tweede helft der
vorige eeuw de practische behartiging
van het internationale recht te dan
ken is geweest aan den Nederlander
Asser, onze ligging, onze relaties en
kennisneming van wat er by vreem
den omgaat, en het uitnemende werk
materiaal, dat hier nagenoeg op één
plek byeenligt in de bibliotheken van
Vredespaleis, Hoogen Raad, depar-
tementon van justitie en landbouw,
koloniale en konlnkiyke bibliotheek
en boekeryen van bandelshoogeschool
en koloniaal instituutfdit alles maakt
Den Haag by uitstek geschikt.
Reeds was esn brief uit Kopenha
gen mot verzoek om inlichtingen te
ontvaugen, welke door spr. werd
voorgelezen, omdat hy een staaltje
gaf, van wat het inBtituut te doen
zal hebben. Opdat men wete, wat
het voorbereidt en verricht, hoopt
het instituut eens of twee maal per
jaar een bulletin te kannen uitgeven
in een internationale taal.
Minister Loudon noemde de stich
ting een zuiver Nederlandsche ge
dachte, een geschenk van Nederland
aan de wereld. Het initiatief in dezen
van hoogstaande particulieren gaf
aan de regeering veel grooter vol
doening, dat indien het denkbeeld
ware uitgegaan van haar zelf. Als
blyk van hare waardeering zal d9
regesring aan de Staten Generaal
voorstellen, een gift inesns, benevens
eenjaariykschesubsidie toe te kennen.
De Minister, die de drie uitheemsche
woorden in den naam der stichting
juist gekozen achtte, omdat die naam
nu in verschillende talen geiyklui-
dend kan zyn, spoorde aan, de deuren
zoo spoedig mogeiyk te openen, daar
hy nu reeds het oogenblik voor dezen
arbeid gekomen achtte.
Da nieuws broodkaart,
directeur van het Centraal
Broodkantoor maakt bekend, dat de
broodkaart van het 8931e tyd vak
loopt van 23 Januari tot en met 2
Februari. (St.-Ct.)
Ean goed voorbeeld.
De Alkmaarsche burgemeester, de
heer G. Ripping, krygt op het Stad
huis nogal eons eene deputario uit
het Revolutionair Vrouwencomité op
visite, waar hy haar klachten over
de geringe hoeveelheden ievensmid-
delen kalm en belangstellend aan
hoort. Bij een dezer audiënties bleek,
dat de vrouwen het middageten niet
betrokken uit de centrale keuken,
welke inrichting de burgemeester ten
zeerste roemde. De vrouwen meenden,
dat da burgemeester dit gemakkeiyk
kon zeggen want dat hy zelf toch
zeker ook niet uit die centrale keuken
zou eten. De burgemeester antwoordde
hierop tot verwondering der vrouwen
bevestigend en voegde er aan toe,
dat zy zich hiervan gerust eens aan
zyn particuliere woning mochten
komen overtuigm. Toen do burge
meester den volgenden middag om
streeks zes uur aan tafel zou gaan,
werd er gebeld en daar diende zich
warempel de vrouwendeputatie' aan,
die Z.E.A. wenschte te spreken. De
burgemeester liet hen in een zy vertrek,
deed voor hen en zichzelf dekken en
weldra prykten drie dampende borden
soep op tafel, terwyl de burgemeester
de vrouwen vriendeiyk uitnoodigde
toe te tasten. Voor oen tweede bordje
bedankten de vrouwen, doch op ver
zoek van den burgemeester verorber
den zy ook dit met smaak, waarna
de burgemeester vroeg of de soep
hen goed bekomen was. Zy erkenden,
dat deze smakeiyk was bereid, waarop
de burgemeester hen aanried denzeif
den kok te nemen, dien hij sedert
eenigen tyd had, n.1. uit de centrale
keuken. Het dienstmeisje van den
burgemeester kwam dit desgevraagd
bevestigen en voegde er aantoe.dat.
zy er alleen wat zout by doed omdat,
de burgemeester nogal van hartigheid
hield. Overtuigd en tevredeu verlieten
de vrouwen de woning van den
burgemeester, die in dez9 tydon door
z(]n goed voorbeeld en tactvolle wyze
waarop hjj met de arbeidersvrouwen
weet om te gaan, er zeer veel toe
bydraagt om den nood en ellende
dezer tydsomstandigbedeu zoo goed
mogelijk het hoofd te bieden.
Valdwachtir doodgeschoten.
Van Zaterdag- op Zondagnacht is
de rijksveldwachter Michielsen in bet
veld onder Gilzoiyen door een wild-
strooper doodgeschoten. De vermoe
delijke dader is gearresteerd.
Nader wordt gemeld:
De brigadier der ryksveldwacht
Michielsen was met een paar jacht
opzieners en twee marechaussóes van
de brigade Ryen in dienst op wild-
stroopery. 'b Nachts tegen drieön
zagen zïj een lichtbak het veld be
lichten. Buidelyk bleek hun, dat daar
een gezelschap wiidstroopeis aan bet
werk was. Behoedzaam gingen de
politiemannen in de richting van bet
stroopersgezelschap. Naderby geko
men, zagen zy, behalve den lichtbak
drager, twee onbekende mannen.
Onder den uitroeppolitie 1 sprong
Michielsen op een dezer mannen toe
en kreeg hy van dezen op zeer korten
afstand een schot hagel in do volle
borst. Michielsen slaakte eon gil en
viel als slachtoffer van plicht dood
neder. De stroopers wisten in don
donkeren nacht te ontkomen, doch
tagen den morgen werden z(j nog ia
het veld aangetroffen on door de
marechauaïóas gearresteerd.
Het zijn bekende stroopers, nams-
ïyk P. Haaber, P. Scheliekens en F.
Scheepen uit Rijen. Het moet zoo
goed als vast slaan, dat P. Haaber
bet schot op Michielsen heeft gelost.
Zyn geweer heeft hy daarna weg
geworpen.
Te Gilze, waar Michielsen zjju
standplaats had, is men diep onder
den indruk van het tragiüch levens
einde van den geachten politie-man.
Hy was een verdienstelijk ambtenaar
en Iaat een beklagenswaardige weduwe
met eenige jeugdige kinderen onver
zorgd na.
Smokkol-trucs.
Men schryft van de Groningsche
grens aan hot Volk
Avond aan avond lag een korps
ambtenaren te loeren op een land
huisje. lader werd gefouilleerd, ieder
opgenomen die slechts ook maar in
de nabijheid kwam.
Want er moest gesmokkeld worden!
Op eens ging het licht in het huiije
uit. Er werd „moord" geroepen.
Een, twee, eindeiyk alle ambtena
ren er heeD, want „moord I" en nog
eens „moord I" klonk het in den
hollen nacht.
Man en vrouw hadden ruzie 1 Ze
waren echter spoedig gesust en naar
„men zegt"hadden de smokke
laars dien nacht meer dan f12000
aan bet smokkelen verdiend. Door
de ruzie wasde grenB vry. Het
uitblazen der lamp was daarvoor een
sein I
Enkele dagen geleden werd Ie
Bergen op Zoom een spanzaag in be
slag genomen, waarvan het houten
gedeelte hol was en bij onderzoek 21
■tukjes kwatta bevatte. Den volgen
den dag bleek een kruiwagen een
dubbelen bodem te bevatten, die als
schuilplaats voor 200 stukje# kwatta
dienst deed. En Vrijdag haalde men
uit den dubbelen bodem van een
anderen kruiwagen 5J K.G. harde
zeep voor den dag. Alles om even-
