korUm
PLAATSELIJK NIEUWS
Te 'sGraveohage slaagde voor
hot voorloopig machinisten-diploma,
de heer W. A. van der Jagt, alhier.
Bij de op 21, 22 en 23 Januari
1.1. vanwege de Nederiandsche Ver-
eeuiging tot Bevordering der Handels
wetenschappen to Amsterdam gehou
den examens slaagde mej. G. Luidinga
alhier onvoorwaardelijk voor het
praktik-diploma Boekhouden enz.
Door B. en W. van Helmond is
op de aanbeveling voor hoofdboek
houder bij de Gemeentebedrijven
geplaatst de heer J. M. de Waard,
alhier.
Hr. Mi. „Zuland".
Bij het departement van Marine
is bericht ontvangen dat Hr. Ms.
.Zeeland", onder bevel vaa dtn kapi
tein ter zee F. L. Rambonnet, 30
Januari ta San Francisco is aange
komen.
DISTRIBUTIE.
Door het Loveusmiddelenbedrijf
wordt ons verzocht het volgendo
ouder de aandacht van het publiek
to brengen:
Tengevolge van het groote gebrek
aan grondstoffen is de geheele zeep-
verstrekking over Januari door don
Minister van Landbouw ingetrokken,
terwijl van de verstrekking over
Fobiuau nog niet bekend is, welke
fabrikant de zeep aan onze gemeente
moet leveren.
Gedurende de geheele maand Ja
nuari en ook gedurende de loöpende
week ia en wordt nog ztep verstrekt
uit den overgespaarden voorraad welke
in de gemeente aanwezig was.
Thans ia echter ook die voorraad
uitgoput en bestaat dus de mogelijk
heid, dat in de volgendo week geen
zeep kan kordon verstrekt. Alle
pogingen worden inmiddels aange
wend om de verstrekking van zeep
over Februari zoo spoedig mogelijk
te kunnen doen ingaan.
Mot betrekking tot het bak
braadvet kan worden meegedeeld,
dat tengevolge van het feit, dat een
belangrijke hoeveelheid door de ge
meentelijke keuringsdienst ongeschikt
is verklaard voor de consumptie, er
deze week geen vetverBtrokking kan
plaats hebben.
In verbiiüd echter met deze aan
gelegenheid, heeft hetRjjksdiatributie-
kantoor beloofd de votverstrekking
over Februari te bespoedigen.
Zoodat gehoopt wordt in de vol
gende week weer vet te kunnen
verstrekken.
Bun margarine.
Maandagavond zaten we weer eens
zonder margarine. In B winkels waar
onder een der grootste probeerden
we.geen margarine voorhanden."
Vet en spek is er niet, geen mar
garine. Waar hapert dat toch
Wie kan hierop een antwoord geven
Want in orde is 't niet. Zoo zagen
wo laatst een buitenvrouwtje In een
winkel. Ze bad een weg van ruim
een uur afgelegd, wilde een pondje
margarine meenomen 1Jawel ze
was er niet. Zo kon dus een paar
dagen droog brood eten, want een
paar uur kan een huismoeder er niet
eiken dag op uit om boodschappen
tu doen.
Toonkunst.
Hot in ons vorig nummer aange
kondigde concert van de Toonkunst-
afdeeling, zal plaatshebben op Donder
dag H Februari, in de concertzaal
.Tivoll".
Liefdadigheidsvoorstelling
„Tot Steun".
Ten bate van de Vereeniglng .Tot
Steun" was door een aantal dames
en heereD, werkende leden van de
Tooneelvereenfglngon „Tavenu''
.H.W.N.", een liefdadigheidsvoorstel
ling georganiseerd. Opgevoerd werden
behalve Heyermana' drama ,§et
KIuq", drie öéaacters van den heer
J. B. Schuil.
Van het eerste stukje was de regie
in handen van den heer G. Joh. van
dor Lee. Heyermans schept in dit
kleine, geweldige drama een geestelijk
conflict van ontzettende tragiek, dat
geweldig aangrijpt en ontroert. Zóó
sterk is, dunkt ons, op do oude
Grieken, do indruk goweast van
klassieke drama's als Antigone", die
ons, modernon, niet meer zóó hevig
ontroeren. Welk een reus is Heyer
mana In dit kleine drama levert hy
een tragedie, zóó sterk als ln weinig
drie- of vierbedryvige stukkeu is te
vinden. Expositie, ontwikkeling,
climax alles, alles is van aangrij
pende realiteit.
Het stukje vereischt sterk spel en
de heer van der Lee, die do rol van
dr. Larson had, toonde hier weder
eens zijne kracht als dramatisch
acteur. Wij hadden van .Tavenu" dit
stukjo al eens eerder gezien en wisten
dus, wat wij te wachten hadden
een in alle opzichten vsrzorgde op
voering. Het mogo waar zijn, dat niet
allo medcspeleuden tegen hun taak
waren opgewassen, die taak was
ook buitengewoon moeleJijk. In haar
samenspel mot haar echtgenoot, aan
het slot, wist mevrouw van dor Lee
te ontroeren door haar spol.
Do drie blijspelen van deu heer
Schuil, onder regie van den schr. op
gevoerd, waren van luchtiger genre.
De hear Schuil bezit zonder twijfel de
vis comica en hij heeft zijn geest en
humor over deze vrooltjko dingskes
uitgestort ih pakkende dialoog en
leuke behandeling.
Het eorste der drie, .Intermezzo",
is eon alleraardig, geestig dingetje.
Bo beide andoren, .Gelukkig Ge
trouwd" en .Chalne Anglaise" waren
een tikje gechargeerd en meer van
het kluchtspel genre. Trots het feit,
dat voor een drietal medespelsnden,
zooals de auteur mededeelde, te
elfdor ure invallers moesten komen,
(leden van de Haarlemsche Tooneel ver
een iging waren hier do redders In den
nood), liep de opvoering vlot vuaatapel.
Uitstekend wan in het eerste, Dolf,
de cynicus; bekoorlijk in no. 2 de
amoureuso Kitty. En de .Chalae
anglaise" men weet, zoo noemt
men de quadrille-figuur, waarbij de
dansors on huu dames vier aan vier
wlssolen, was van dit alles het
allerdolstegescheiden en hertrouw
den echtparen, die elkander in óen
hotel,.schier'aan hetzelfde tafeltje,
ontmoeten. Be situatie was uitorm&te
geestig, de uitwerking origineel. Een
en ander miste dan ook niet het
succes bij het overtahijke publiek,
dat hartelijk genoot en daarvan
spontaan en by herhaling blijk gaf.
Want de Casino-zaal was tot in
de uiterste hoeken vol, geen beschik
bare plaats was onbezet, en onge
twijfeld zal de kaa van de vereeniging
.Tot Steun" de klinkende resultaten
van dezen mooien a7ond ondervinden.
Der Haarlemsche dame werd, Da
afloop, een bloemstuk aangeboden voer
haar bereidwilligheid.
Sportvarainiglng H.B.S.
Zaterdagavond gaf S.H.B.S. eoce
uitvoering in Casino voor een goed
gevulde zaal.
Nadat de leider, de heer Stammes,
in een kort welkomstwoord, waarin
hij den wensch uitdrukte, dat do
gemeente het gemeentelijk sportter
rein tegen niet al te hoogen prijs zou
willen afstaan, teneinde beter de
gVmnastieksport te kunnen beoefenen,
de aanwezigen welkom geheeten bad,
werd met de verschillende nummers
aangevangen.
Een en andsr verwierf veel applaus,
vooral do vrije oefeningen voer do
meisjes.
Met een schimmenspel, waarin tal
van aardige tafereeltjes werden ver
toond, door ge68tizen zang opgeluis
terd, werd een en ander besloten.
Een gezellig bal was het allerlaatste
slot 7au dezen avond.
Avondonderwijs alhier.
Door het College van Burgemeester
en Wethouders onzer gemeente is
een Commissie samengesteld welke
het: College zal dienen van advies
nopens de wijzigingen, die moeten
worden aangebracht iu de richting
vau het avondonderwijs, dat door of
met steun van de gemeente wordt
gegeven.
Het is toch in vakkringen een be
kend feit, dat het avondonderwijs,
zoowel het algemeen vormend ala
het vakonderwijs, hier ter plaatse
niet als een organische eenheid stel
selmatig geregeld is.
Het herhalingsonderwya leidt eeu
kwijnend bestaan. De Franscbe cur
sus, verbonden aan school 7b, is ten
doode opgeschreven.
De Handelsavondschool der Heider-
sche Winkeliersvereeniging sluit niet
onmiddellijk bij het Lager Onderwijs
aan. Onmiddellijke aansluiting tus-
schen het Lager Ooderwijs en do
Viaschery school ontbreekt eveneens.
De Burgeravondschool tolt afgezien
van de vraag, of bare inrichting al
dau niet wijziging behoeft vier
leeijaren, terwijl de ervaring elders
wei de wenachelijkheid van een vijf
jarigen cutsus bewezen heeft.
Het kwam hot Colloge wecschdtjk
voor, dat eenzelfde Commissie over-
wege wolke wijzigingen moeten wor
den aangebracht in de geheele in
richting van het avondonderwijs, op
dat dit eenorzijda zoó gord mogelijk
kan beantwoorden aan alle behoeften
aan voortgezet onderwijs voor hen,
die na bet verlaten der dagschool op
hot genieten van onderwijs zijn aan
gewezen en aan den anderen kant
over niet meer afzonderlijke instellin
gen verdeeld worden dan uoodzake-
ltjk is.
De principieele vraag, welke die
Commissie allereeist te beantwoorden
zou hebben, is deze, of aan uitbouw
van het Herhaiingsonderwijs met
differentleering in verschillende rich
tiDgen de voorkeur moet worden
gegeven, dan' wel of het Herhaiings
onderwijs uitsluitend bestemd moet
worden voor hen, die na de lagere
school doorloopen to hobbeu, aan
eenige uitbreiding en bevestiging
hunner schoolkennis behoefte hebben,
terwyl voor de overigen afzonderlijke
onderwijsinrichtingen moeten worden
behouden of in het leven geroepen.
Wellicht zou ook het vraagstuk van
het 7e leerjaar tegelijkertijd onder
de oogen kunnen worden geziep.
In deze Commissie zijn benoemd:
tot lid en voorzitter üe heer G.de
Ven, Wethouder van onderwijs.
Tot ledon:
een lid der commissie van toezicht
op hetM. O. (de heer E. P. Westerveld);
een lid der commissie van toezicht
op het L. O. (de heer D*. C. C. G.
Visser)
de directeur der Zeevaartschool (do
heer Th. C. W. v. Mierlo);
de directeur der Burgeravondschool
(de heer A. J. Beaeeling)
de directrice der Vakschool voor
meisjes (mejuffrouw A. v. d. Bos);
de hoofden van herhalingsscholen
en het hoofd van school 7b voor den
Franschen cursus (de heeren Y.
Lunshof, J. de Vries, W. Heeroma
en C. D. Colpa);
een lid van het bestuur der Am
br.chtsschool (de heer A. SliDgervoet
Ramondt)
een lid van het bestuur der Al-
gemeene Heldersche Winkeliers Ver
eeniging (de heer Jb. Bakker Dz.);
een lid van het bestuur der Af
deeling Helder van hot .Nut" (de
heer Bs. J. W. Poort);
het hoofd der school voor M.U.L.O.
(de heer B. Th. Avenarlns)
een lid der afdeeling Halder van
don Bond van Nederiandsche Onder-
wijzers (de heer C. W. Rusting);
een lid der afdeeling Helder van
het Nederiandsche Onderwijzers Ge
nootschap (de heer W. do Boer).
Dezer dagen had ten stadhulze de
installatie van de Commissie dooi
den Wethouder van Onderwijs plaats.
In zijn openingswoord wees de
heer Be Ven op het gemis aan
verband zoowel tusachen het lager
onderwijs en het avondonderwijs als
tusachen do verschillende inrichtingen
van het onderwijs onderling. De oor
zaken moeten volgens spreker ge
zocht worden in de geschiedenis der
oprichting van vele dezer inrichtin-
gon, daar z(j niet z(jn uitgegaan van
het gemeentebestuur of van éón
enkele corporatie, doch van zeer
verschillende instellingen.
Om nu meer eenheid en verband
in het geheele onderwijs to brengen
meenden B. on W. dea geschiksten
weg te kiezen door het samenstellen
dezer veelzijdige Commissie, om zoo
noodig van baar vooratellen te ont
vangen.
Waar eenerzijds haast overal bet
algemeen vormend avondonderwijs
oeu kwijnend bestaan leidde, nam
anderzijds het vakonderwijs zeer in
beteekenis too on bleek de groote
noodzakelijkheid doot avondonderwijs
aan de behoeften van hen tegemoet
te komen, die overdag geen vakschool
kunnen bezoeken.
Het doel der reorganisatie moet
daarom zijn eenerzijds een regeling
volgens welke bet. avondonderwijs
aan alle daaitoe te stelleD eiacben
voldoet, andorzijds dient ervoor ie
worden gewaakt, dat niet verschil
lende onderwijsinrichtingen elkaar
concurrentie aandoen. Dit laatste is
veelal het gevolg van de omstandig-
id dat baar doel niet nauwkeurig
is bepaald. Naar sprekers meening
zullen de volgende onderwerpen vooral
onder de oogen dienen te worden
gezien
le. De inrichting van dat deel
van het avondonderwijs, dat de leer
lingen, die de lagere school verlieten
zonder deze ten einde toe te hebben
doorloopen, in de gelegenheid zal stellen
het tekort in hun kennis aan te vullen.
Dit zal waarschijnlijk de taak vau bet
herbalingsonderwijs moeten z|Jn.
Daarbij kan de vraag besproken
worden of ook eenig vakteekecen
zal onderwezen worden om do leer
lingen te trekken.
2e. De vraag of behoefte beataat
aan algemeen vormend herhaiings
onderwijs om don overgang van de
lagere school naar andere vakscholen
mogelijk te maken.
3e. De inrichting van het avond-
vakooderwljs in engeren zin. Dit
onderWUa zou zoo ingericht kunnen
wordeD, dat de leerlingen mot hun
praktyk van den dag en het theore
tische onderwljB uit de avonduren
minstens even ver kunnen komen als
de leerlingen der dag vakscholen,
4o. Zal ook het onderwijs aan de
Ambachtsschool,Handelsavondschool,
M.U.L. O.-school, Zeevaartschool en
Viaacherijschoo! onder de oogen moe
ten worden gezien.
Tenslotte meont spreker ook het
avond7akonderwijs aan meisjes te
moeten noemen. De vraag of ook dit
zal moeten worden geregeld zal
punt van bespreking uitmaken.
Met den wc-nsch, dat de besprekin
gen tot goede resultaten mogen leiden
verklaart de heer De Ven de
commissie geïnstalleerd.
Op voorste! van den Voorzitter
wordt tot Secretaris benoemd de heer
Th. C. W. van Mierlo, dis
benoeming aanvaardt.
Uit do nu volgende zoer geani
meerde bespreking stippen wo hot
voornaamste aan.
De beer Bakker was van oor
deel, dat de handeldrijvende midden
stacd, wat het onderwee betreft steeds
was misdeeld. Daaraan was eenigazina
tegemoet gekomon door de oprichting
der Handelsavondschool. HIJ waar
schuwde tegen den stseds waasenden
stroom van examens eu wees op bet
feit, dat de resulaten van bet bandels-
onderwijs nauw verband houden met
den leoftyd der leerlingeu. Op vele
plaatsen was hot initiatief uitgegaan
van de Winkeliersverenigingen.
De heer De Boor achtte schei
ding van het avondonderwijs nood
zakelijk in inrichtingen voor her, die
wel en voor hen, die geen gewone
lagere school hebben doorloopen
eveneens splitsing der B.A.S. on
H.A.S. en wenschte ook avoud
scholen voor hen, die hun maat
schappelijke positie willen verbeteren.
Do het-r Heeroma ontwikkelde^
een icaema eener vierjarige her
halings- en vervolgschool, overigens
ging hij in veel met den heer De
Boer mede.
De beer Colpa bepleitte de nood
zakelijkheid van het 7e leerjaar, de
oplichting van speciale vakavond
scholen voor verschillende betrekkin
gen en van een avondschool, waardoor
het aan de beste leerlingen der ge
wone lagere school mogelijk zou
worden de H.B.S. te volgen.
De heer Avenarius achtte
mede een differentieering der avond
scholen noodzakelijk en wees op het
verschil in vóóropleiding van de leer
lingen vooral nu hier een M U.L.O.
school is opgericht.
De heer B e s s e 1 i n g'zette de inrich
ting der B.A.S. uiteen en lichtte toe
door welke leerlingen deze wordt
bezocht.
De heer Westerveldwenschte
vooral by de reorganisatie het oog
gevestigd te houden op het algemeen
belang. Hy acht avotidondorwya en
speciaal vakonderwijs noodzakelijk
voor allen. Daarmee is zeer zeker
ook de gemeenschap gebaat. De ge
volgen van goed vakonderwijs treden
steeds meer naar voren vooral ook
by personen van middolmatigen aan
leg. Daardoor kan tevens het groot
aantal van hen, die geen vak ver
staan worden verminderd.
De heer Slingervoet Ra:
mondt zag gaarno, dat naast de
verstandeiyke ontwikkeling ook de
zedeiyke- on lichamelijke opvoeding
van jongens en meisjes na het 12e
levensjaar onder de oogen werd ge
en.
Mejuffrouw v. d. Boa wenschte een
enquête of ook voor meisjes avond-
vakonderwya wordt verlangd en zag
gaarne nog een deskundige op dat
terrein in de commissie opgenomen.
De heer Van Mierlo deelde de
ondervinding mede opgedaan op de
H.A.S., Visacherljachool en B.A.S.
Hoe daar is gebleken, dat veel van
het geleerde op de lagere school reeds
spoedig totaal is vervlogen, terwyl
geen geschlkto avondondorwysmrich-
ting alhier bestaat, die een voldoende
onderbouw vormt voor ds genoemde
scholen.
Steunend op het algemeen vormend
lager onderwys zouden deze scholen
alleen aangewezen zyn op de leerlin
gen, die de lagere school eerst sedert
kort hebbel) verlaten en deze zyn
veelal voor het vakocderwys niet de
beste candldaten, terwyl vele anderen
dit dringend noodig hebben. Op ver
scheidene plaatsen is men er daarom
too overgegaan het a^ondonderwys
in zyn geheel to regelen, waardoor
een geleideiyke overgang naar de
vakscholen wordt verkregen. Vele
dier scholen kunnen dan zeer worden
vereenvoudigd, door beperking van
het algemeen vormend onderwys, dat
aan nagenoeg alle wordt gegeven. De
vakscholen bly ven dan geheel binnen
hun bestemming, worden voor de
leerlingen aantrekkelyker on kunnen
er krachtig toe meewerken het aantal
vaklooze jonge mannen te verminde
ren.
Op zyn voorstel wordt besloten,
dat het bureau der Commissie een
overzicht zal samenstellen van het
avondonderwys alhier met de pro
gramma's, lesroosters, kosten enz.,
torwyi met de besturen en directeu
ren zal worden geconfereerd over de
eischen, die voor toelating worden
gesteld en het doel, dat moet worden
bereikt om daarna een schema voor
eeue reorganisatie te bespreken.
De Voorzitter beantwoordde de ver
schillende sprekers, gaf oenigo inlich
tingen «n sloot daarna de eerste ver
gadering der Commissie.
Uit bat Polltia-rapport.
Van den landstormer a. b. van Hr.
Ms. „Neptunua" A. S. zyn een geel-
lederen koppel met patroontasch en
bajonet ontvreomd. Alles gemerkt
1067, en ten nadeele van den lana-
stormor W. L. a. b. van het zelfde
schip uit zyn gesloten kastje, een
paarbruinlederen militaire schoenen,
een onderbroek, r en borsciok, en een
handdoek gemerkt 1453.
Op 1 Febr. non. 7 uur werd door
S. de H., bakkersknecht, wonende
Schagendwarsstraat, aan het Bureau
gedeponeerd een handwagen, welke
door ham onbeheerd op de openbare
Schagendwarsstraat was gevonden,
nadat hy door de duisternis tegen
den wagen waa aangeloopen. Proces
verbaal wordt tegen don eigenaar
van den wagen, diedezen op de straat
beeft laten staan, opgemaakt.
Door den yisscbor D. K., wonende
Biouwerstraat, werd aangifte gedaan
dat, toen bij uitgevaren was eu zicti
reeds met zyn vaartuig in 'r, Westgat
bevond, hij tot de ontdekking kwam,
dat uit bat Jogies (laarvau ten zyne
nadeele was ontvreemd de navolgende
goederen en etenswareneau zwart
en rood geruit sloop, inh. 3 K.G.
ryst, 7 L gort, 7 L. groene erwten,
1 K.G. suiker, 1 K.G. ooter, l'/jK.G.
rogeeringsvet, l L. bakolie, 1 busja
cacaopoeder, 1 zakje peper en nog
3 geruito kussenaloopen.
Een onderzoek wordt door do
Politie ingesteld.
De 3 personen v. d. P., R. eu v. T.
welke in den nacht vau Viydag op
Zaterdag alhier ingebroken hebben,
z(jr. hedenmorgen met een bevel
tot aanhouding na3r het HuiB vsd
Bewaring te Alkmaar overgebracht
en aldaar opgesloten.
BINNENLAND.
Daniël de Lange, t
By de familie tc Arnhom is bericht
ontvangen dat da Nederbndache mu
sicus Baniél do Lange tc Point Lorna
in Je Veretnigde Staten plotseling is
overleden.
Do Lange nam als directeur van
bet conservatorium, als dirigent
van het a capella-fcoor en ala pers
recensent jarenlang een beteskenende
plaata in bet Amsterdamsche en
Nederiandsche muziekleven in. Voor
eenige jaren legde hy zyn functies
neer om zich in Amerika gohool te
wijden aan theosofische bespiegelin
gen. Hy overleed in de wijsgeerige
stichting, waarvan hy deel uitmaakte.
Zout.
Naar aanleiding van een vraag
naar don prijs van zoutDe klein
handelpriié, dteu de winkeliers thans
voor zout mogen nemen, is ö1/» cèut
per 5 ons en 19 ceni"per kiio.
Duro biggen.
Men meldt uit Limburg:
Het inkrimpen van den veestapel
is oorzaak dat ovaral de jonge varkens
ontzettend in prys atygen. Biggen
van vier weken, waarvoor men om
streeks Augustus—September van het
vorig jaar nauwelijks vijftig cent per
stuk ontving, worden nu bstaald met
f 25. Biggen van zes wekeu brengen
tot f 30 op.
Do staking ta Amatordim.
Blyköaar is in de verste verte niet
bereikt, wat de leiders van de „al
gemeene" werkstaking zich hadden
voorgesteld. Iu eon gistermorgen ge
houden vergadering vau de besturen
der by het P. A. S. aangesloten or
ganisaties werd medegedeeld, dar de
staking 3000 man omvatte.
Volgens -een bericht van heden
morgen uit Amsterdam, bedroeg het
aantal stakers niet meer dan 600.
Be vergadering die Maandagmiddag
in het Concertgebouw werd gehouden,
was zeer druk bezocht, het meeren-
deel der menigte bestond hier uit
vrouwen.
Be vergadering werd geleid door
den heer Kitz, secretaris van het
P. A. S., die o. a. mededeelde dat
ruim 3000 arbeidersvrouwen baar
handteekening hebben gezet onder
een verklaring, dat zy den verhoogden
gasprfji niet zullen betalen. Meteen
en ander, aldus spr., was een begin
gemaakt met de actie, welke ook
hier in het land gevoerd zal worden
om een einde aan den oorlog ta
maken.
Ten slotte zeide hij, dat men na
afloop van de vergadering moest
toonen, dat er geen marechaussees
of soldaten noodig zyn om de orde
te handhaven.
Mej. v. Zelm sprak o.a. de Troop
uit, dat de soldaten, als bet erop aan
komt, de wapens zullen keerea niet
tegon het proletariaat, maar tegen
hen, tegen wie ze gericht mo6ten
worden.
Hetgeen de spreeksters endespre
kers in het Concertgebouw hebben
aangevoerd, was zakelijk weinig meer
dan geschimp van juft'r. v. Z8lm, op
minister Posthuma, op wethouder
Wibaut 6n de sociaal democraten, en
op „de dames uit de Concertgobouw-
buurt met haar vetgemeste bodles",
enz.; en voorts de verzekering van
den heer Winkoop, dat de revolution-
nairen bezig zyn zich met ds mili
tairen te verbroederen.endeopwekking
om de staking in vojI grooter omvang
do volgende dagen voort te zeiten.
Doordat velen in het Concertgebouw
geeu plaats konden krygen, werd ook
een vergadering gehouden in Hand
werkers Vriendenkring.
Gedurende de vergadering in het
Concertgebouw bevond zich een groote
menigte stakers en werkeloozen met
hunne vrouwen in den omtrek van
het. gebouw. Door een groot aantal
agenten en maiéchauasuós werd de
menigte herhaaldelijk kalm verspreid.
Een enkele maal moest wat straffer
worden opgetreden, indien de men-
schen zich niet spoedig genoeg ver
spreidden.
Het zou dan ook niet tot eenig
incident gekomen zyn, als niet een
man hardnekkig aan het redeneeren
had willen gaan met een wachtmees
ter der maróchausseós, en steeds wei
gerde het bevel om door to loopen,
op te volgen.
Ten siotte trok de wachtmeester
zyn sabel en gaf den man met het
plat daarvan eonige klappen. Dit was
het sein voor een groot aantal men-
schen om op de maróebausseéa af
to stormen en direct weer aan deu
haal te gaan toen deze op hen af
kwamen. Tot in het Vondelpark wer
den ze nagezeten eu daar verspreid.
Op dat oogenblik was echter do
hoek van de v. Baerlestraat en de
P. C. Hooftatra&t een korte spanne
tljds zonder handhavers van de orde,
en hiervan maakten eenigen uit do
menigte, welke de marechaussees
achterna was gerend, gebruik om
klinkers, door hen uit de straat ge
broken, to werpen iu het spiegelraam
vaa den boekhandel der 'firma de
Liefde.
Hier liep toen juist de iu burger
gekleade politieagent Efctinga die op
dat oogenblik niet in dieust waa, en
die zag, dat het noodig was tegen
de oproerige menigte op te treden,
waarin hy door een militair bijge
staan werd. Deze laatste zag zich
echter genoodzaakt in den boekwinkel
te vluchten, iemand anders deed de
woedende volksmenigte dreigend met
eón revolger eee oogeoblik terug-
ïzen. Het volgendo oogenblik
weid deze tegen den grond geslagen
en weerklonkun eenige revolverscho
ten. Laatstbedoelde man zag echter nog
kans ook in den boekwinkel te
vluchten, en toen duurde het geen
oogenblik, of al de spiegelglazen van
dezen winkel en den banketbakkers
winkel daarnaast waren verbryzeld.
De menigte, in 't geheel niet in
bedwang gehouden doordat er op
dat oogenblik geen politie aanwezig
v/as, brulde, dat de. militair hua
uitgeleverd moest wordbn. Deze werd
echter door den winkelier in den
kelder gehouden. De politieagent
Eitinga, werd door een steen of door
glasscherven getroffen in het gelaat
eu viel hevig bloedend neer; hy kon
echter opgenomen en in den banket
bakkerswinkel binnengedragen wor
den, van waar hy later per zieken
auto naar een der gasthuizen vervoerd
Ir. De man waa wtl versuft, maar
zyn verwonding was niet ernstig.
Onmiddeliyk na dezen aanval van
het gepeupel werd dit door ver
scheidene chafges, waarby herhaalde-
lijk van de vuurwapenen gebruik
gemaakt werd, zonder das echt9r nog
iemand verwond werd, verspreid.
Tegen 5 uur waa de orde vry wol
geheel hersteld.
Behalve het incident aan de v.
Baerlestraat hebben zich geen ernstige
voorvallen voorgedaan. Ook gister
avond1 was het in de heeie stad rustig
Gisteravond hebban de' leden der
grondwerkersïereetiiging „Helpt El
kander" besloten, zich heden aan te
sluiten bij de staking, bij wyze V3u
protest tegen de houding van de
christeiyke en de moderne vakarbei
ders. Zy zullen staken, totdat de
eischen van het rev. soc. comité
inzake levenamiddaleu -ootzienicg en
demobilisatie zyn ingewilligd.
Amsterdam, 5 Febr. In de Chemi
sche Fabriek Kettjen is vanmorgen
de staking geproclameerd. De grond
werkers, ten getale van 400,'staken.
Uit Rotterdam is bericht ontvangen,
dat ook daar de staking is geprocla
meerd. Op 7 booten, die gelost worden
moesten, is het work neergelegd.
In aen hedenmorgen te houden ver
gadering zal waarschyniyk de duur
der afakiDg een punt van bespreking
uitmaken.
Verkwisting van gouvarNsmsstsgsld.
Batavia, 22 Januari. De gouverneur
generaal stelde een onderzoek in
betreffende enkele schnndeiyke ge
vallen van verkwisting van gouver-
nemenfs-geld by den aankoop van
goederen in Amerika. Enkele bladen
geven onthulling over andere gevallen
van geldverkwieting.
Os Dultscha schepen.
N. I. P. A. seint uit Batavia, d.d.
26 Januari, dat de commissie tot
overneming van de Duitscho schepen
(in de plaats van de zes getorpedeerde)
thans gereed gekomen is met haar
arbeid. Zij adviseert de „Silesia" te
nemen in plaats van de „Scandia".
DE OORLOG.
De vredesonderhandelingen
te Brest-Litowsk.
Yrydagmiddag zyn ae verschillende
delegaties weder te Brest byeen ge
weest. Over den vrede is echter niet
gesproken, wol daarentegen over de
verhouding tuaschen de regeeriugte
St. Petersburg en die varf de Oekraine.
Trotzky verdedigde het standpunt dat
de delegatie van de Rada van Kioff
niet de Oekraine vertegenwoordigen
kon. Daartoe waa volgens hem alleen
de Soviets bevoegd.
De meeDing grondde hy op het
feit dat de centrale Sov iet te Charkof
meester was van de macht en dat de
Oekrainische Rada had besloten geen
deel te zullen uitmaken van de fede
ratieve Russische Republiek.
Be onderhandelingen gevoerd tus-
schen de eerste Oekrainscho delegatie
en de centralen, waarby bepaalde
grenzen tusachen Rusland en do
Oekraïne waren aangenomen, achtte
Trotzky van nul en geener waarde.
In verband hiermede verklaarde
Trotzky dat slechts zoodanige over
eenkomsten met de Rada van Kieff
door de regeering to St. Petersburg
zouden worden erkend, die ook door
do Russische delegatie waren goed
gekeurd.
Natuurlijk gingen de Oekrainsche
afgevaardigden hier tegen in. Zy we
zen er op dat de Bolsjewiki scher
men met de leuze van het zelfbe
schikkingsrecht, en in de praktyk1
heel aDders handelen. De regeering
te St. Peterfcburg steunt slechts op
de macht der bajonetten van de
roode garde.
Slechts uit vrees voor ontwikkeling
eener nationale revolutie verhieven
de Bolsjewiki met de hun ingeboren
demagogie zoowel in Rusland zelf
als hier op de vredesconferentie het
beginsel 7an het zelfbeschikkingsrecht
ten troon. Tot de beatryding van zyn
toepassing in de praktyk nemen zy
hun toevlucht niet alleen tot de ben
den huurlingen der Roode Garde,
maar grypen zy zelfs naar nog erger
onbetrouwbaarder middelen.
De Oekrainsche afgevaardigden we
zen verder op de inmenging der Rus
sische regeering in de binnenlandsche
aangelegenheden der Oekraine. Zy
zetten verder uiteen dat de soviet. te
Charkoff govormd is door een aantal
Bolsjewiki, die uit Odeasa gevlucht
waren van het boerencongres.
De centrale mogendheden hebben
in deze party gekozen voor de Oekraine.
Nadat beide partyen aan het woord
geweest waren, verklaarde graaf
Czernln dat er voor de ceutrale dele
gaties geen reden bestond' hunne
verklaring van 12 Januari weder in
te trekken of te herzien.
(In bedoelde verklaring werd ge
zegd: Wij erkennen de Oekrainsche
delogatio als zelfstandig en als ge
volmachtigde vertegenwoordig der
zelfstandige Oekrainsche volksrepu
bliek).
Trotzky verklaarde, dat zyn stand
punt te dien opzichte ongewijzigd
was, en dat het den vierbond zeer
mosilyk zou vallen de geographische
grenzen der erkende Oekrainsche
republiek vast te stellen en dit mag
op de vredesonderhandelingen niet
zonder invloed zyn.
De zitting weid hierna gesloten.
De stakingen In Dultschland.
Boriyn, 3 Febr. De bladen van
heden rekenen er stellig op, dat de
stakingen morgen geëindigd zullen
zyn. Volgens mededeelingen uit do
provincie W6rd gisteravond de her
vatting van het W6rk aangekondigd.
Daartoe heeft niat weinig bygedragen,
dat by de verschillende legercorpsen
de oproeping van alle verlofgangers,
die eeuigazius bij de stakingen be
trokken zyn, is aangekondigd.
Volgens de publicatie van den
opperbevelhebber in de Marken wordt
een ieder, die deelneemt aan de
leiding der staking, bedreigd met
gevangenisstraf tot één jaar.
Beriyn, 4 Februari. Be (tydena de
stakingsrelletjes in hechtenis geno
men) Rijksdagafgevaardigde Bittmann
(onaf. soc.) is, met aanneming van
verzachtende omstandigheden en met
ontkenning van eerlooze bedoelingen
te hebben gehad, wegens poging tot
landverraad, samengaand met een
vergryp tegen art. 93 van de wet op
den staat van beleg, tot vyf jaar
vestingstraf en wegens gepleegd ver
zet tegen hot gezag tot twee maanden
gevangenisstraf veroordeeld.
Os Rijksdag komt Rist hijsen.
Beriyn, 4 Febr. Naar het „Tageblatt"
verneemt ontvingen de beide s.-d.
fracties op hun verzoek tot onmiddel
lijke byeenroeping van den Rijksdag,
vaa den president, dr. K&empff ten
antwoord, dat, wyi alle andere fracties
tegen dit denkbeeld zyn, de president
niet aan het verzoek kan voldoen.
De besluiten van den oorlogs
raad dar gealllaerden.
Londen, 3 Februari. Een officieele
medeaeeling behelst het volgende:
De opperste raad vau oorlog van
de geallieerden heeft op 80 en 31 Ja
nuari en 1 en 2 Februari te Yersailles
ztja derde zitting gehouden.
De opperste raad van oorlog heeft
de jongste uitlatingen van den Duit-
schen Rijkskanselier en van den Oos-
tenrijksch Hongaarschen minister van
buitenlandsehe zaken allerzorgvul
digst overwogenmaar is niet in staat
geweest om er eenige werkelijke toena
dering in te ontdekken tot de gema
tigde voorwaarden, die door alle ge
allieerde regeeringen gijn omschreven.
Deze overtuiging is slechts dieper
geworden door den indruk, gemaakt
door de tegenstelling tusachen de ver
kondigde idealistische doeleinden,
waarmee de centrale mogendheden
de tegenwoordige onderhandelingen
to Brest-Litowsk zyn begonnen en
hun thans openiyk onthulde verove
ring#- en beroovingaplannen.
Onder deze omstandigheden heeft
de opperste raad van oorlog het be
sluit genomen, dat de eenige onmid-
deliöke taak, welke voor hem ligt,
hierin bestaat, dat de geallieerden
hun militaire krachtsinspanning met
de uiterste kracht en in de nauwste,
afdoende aamenwerking, moeten
voortzetten tot ty'd eu wyie de
druk van die inspanning onder de
regieringen en volken e&n verande
ring van gemoedsstemming teweeg
heeft gebracht, die de hoop op het
sluiten van een vrede zou rechtvaar
digen, op grondslagen, waarop men
niet tegenover een onboetvaardig
militairisme, de beginselen zou ver
zaken, welke de geallieerden besloten
hebben te doen zegevieren, de begin
selen van vryheid en rechtvaardigheid
en van eerbied voor het volkenrecht.
Uit Finland;
Stockholm, 8 Febr. De Witte Garde
beheerscht thans het geheele land
ten Noorden van de fijn Nystad—
Tammerfors-Wiborg. In hot district
Oesterbotten nam zy artillerie, mu
nitie, mitrailleurs on geweren in
beslag. Er komen dageiyks verster
kingen aan.
Be gevechten by Kerawa duren
voort Aan weerskanten wordt door
verscheidene duizenden mannen ge
streden.
Te Abo, Tammeifors en Wiborg
scbynt rust te heerschea. De nacht
was daar kalm, maar de toestand
biyft zeer dreigend.
Sterke afdeeüngen der Roode Garde,
en van het garnizoen te St. Peters-'
burg zouden op weg zyn naar Finland.
„Dagens Nyheter" meldt: Te Hel-
singfors worden nog steeds meer
burgers door de soldaten der Roode
Garde vermoord. In het lijkenhuis
zyn reeds 30 Ujken aangebracht.
Machinegeweren zyn op de straten
opgesteld.
de AlaedeelleedtR.
heeft h°Im' 8 fdbr- Koning Gustaaf
der A'af}dxeilandcn
nandif 'h?!® he.m ®eö ^s over
8000 L j - 8ete0keüd was door
waaiin,8 Jarige be»ouers, b:,
ZweiedLj®^ ^«vlng by
koning vf, te konnen gegeven. De
noegen 'a? dat ,het bem g0-
het oude\de.ze?e.v mtingv<>or
gaf den «aDd ÏLTSfÖ
de Zweeds. to kennen' dat V
J regeering in overig
MhilrVwn nw zelfcfemdige Finland
mSS 660 ultW0gtd v»oden,
dlü dn ^ArmViedeE te overwinnen,
'd van hun wensch
noV li1- De deputatie wen.
Fi*ndAbydï®
Engelsche verliezt*.
De Engelsche bladen gevea net
totaal der Britache verliezen bij \u\l
leger gedurende de maand Januari.
Het waren: 1484 officieren en72.U2
minderen.
In vorige maanden waren de ver
liezen geweest in Sept. 2938offlc. eu
109.200 mind., Oct. 6205 offle. en
80.195 minderen, Nov. 4906 offle. en
124.896 minderen, Dec. 3984 Offic. en
59.031 minderen.
Voor de Britache vloot hadden de
verliezen in Januari bedragen84
officieren en 1357 minderen.
Err ontploffing.
Parys, 3 Febr. Gemeld wordt, dat
gisteravond tien personen werden
gedood en 80 gewond by een ontplof
fing in een* fabriek waar projectielen
gevuld worden, te Moulins. Dienten
gevolge brak brand uit; een post
kantoor werd vernield, maar eon
nabygelegou kruitmagazijn kon wor
den behouden.
BEMEN8D NIEUWS.
Os mammon.
Bij een ouden bewoner van een
hofje te Gouda, zekeren van I., een
man van ruim 80 jaar, die steeds,
zeer armelyk heeft geleefd en wienu
woning ten zeerste waa vervuild,
vond do politie by het afleggen van
het lyk en na een onderzoek in de
woning, een groot bedrag aan bank
papier en effecten, een spaarbank
boekje, veel specie enz. De rykadaa)
d6rs, guldens en kwartjes waren ge
sloten in linnen zakken, terwyl onder
het gevondene zich ook bevond een
papieren zak met gouden tientjes.
Een en ander werd door dea kanton
rechter in beslag genomen. Het geld
zal vormoadelijk aau den staat ver
vallen, daar, voor zoover hakend, de
overledene, die button echt geboren
werd, geen erfgenamen heeft.
300.
Eén der correspondenten vau hot.
Hbl. aan den Oostkant vau Gelder
land schryfi; in naar aaaleidng van
't bericht omtrent, den Nederland-
schen sergeant die na een gevangen
schap van byaa éón jaar eindeiyk
naar ons laad mocht terugkeerec,
dat bem dezer dagen nog door eeu
ontvlucht Franschen krijgsgevangene
was medegedeeld, dat zich in bet
„Sennelager" by Paderboru niet min
der dan 800 Hollandsche militairen in
krygsgevangenschap bevonden. Deze
lieden bestaan hoofdzakeiyk uit sol
daten, die by een poging tot smokke
larij in banden van Duitsche militairen
vielen of zich op hunne wandelingen
te ver op Duitsch gebied begaven. En
kele hunner zfjn Nederiandsche deser
teurs. Ze blijven allen in het kamp
en moeten over dag voor het moeren-
deel bij commando's werken. Ze leven
echter gescheiden var; de krfigage
vangenen van andere nationaliteit.
CORRESPONDENTIE.
Wegens plaatsgebrek moest een
ingezonden stuk van don heer A. tot
het nummer van Donderdag blijven
liggen.
UIT DEN OMTREK.
Anna Paulowna. Mej. C. do Boer-
Blankevoort heeft, met ingang van
1 Maart a.a., bedankt als organiste
der Ned. Herv. Gemeente alhier.
ÜAASINEBERICMTEN.
VISSCHERIJBBRIGHTEN.
Aangebracht te Nieuwèdlep
3 Februari. Door 60 kordera 690 mand klelue
schol, per mand r 7.60 a t 280 muDd
scharren, per mand f *60 a 16.-; 0 kabel
jauwen, per stuk 0.— a I 0.—.
Door 2 garnalenylaachers166 K.Ö. gekookte
garnaled, per K.G. 14 et- a 18 ct.
Fobr. Door 80 kordera: M mand kleine
schol, per mand f 7.6060 mand scharren, per
mand t 860 a 1 6.-; 1 tarbotje, per atak f8.-.
Door 2 garnalenTisschem 166 K.G. gekookte
garnalen, per K.G. 16 ct. a 19 ct.
MARKTBERICHTEN.
Alkmaar, Februari 1018.
VEB. Aangevoerd 16 koelen f 300 a t 400.
8 vatte kalveren f 100 a 1136—, Idem p. pond
f a f 1J0, 18 nuchtere Idem f20.— a f 40.—,
96 vette varkena 100 a 160 ct. p. 14 K.G 47 mag.
schapen f 80 a f 80.—, 00 lammeren t 00 a f Ou.
Bkoek op LangandQk, 4 Februari 1918.
Roode kool f uitschot f 8 a t —.gele kool
f O.—, uitschot f 0 a f 0, Deenache witte f 0.-
uitschot f 0, witte kool f 0, rood stortgoed f
wit idem f 0, geel Idem 1 0, grove uien f 18.60
a fneutraal f 28.— af oversoo f20.60
drogerij f 16.60, aUea per 100 K.G.
Purmerend, 6 Februari 1918.
9 stapels Fabriekskaai per 60 K.G. t 70.60
8 Boerenkaas 60 f 70. -
Commissie 60 f 0.—
Middelbare 60 f 0.-
Goudlelie kaas 60 f 0.—
149 K.G. Boter per K.G. f 8.60 k f 0.-
*67 Bundarsn:
219 vette per K.G. f L90 f 130
248 melke en gelde f 160.- f 460.-
10 8tl*r*n f 0.- f 0.~
26 Paarden f 1*0.— f 000.—
7 vette Kalveren per K.G. f 2.10 f 310
161 nuchtere ld. per atuk f 16.— f 60. -
Fokkalveren per atuk f 0.— f 0.-
Blachtknlveren f 0.- f 0 -
99 vette Varkene per K.G. f 1.20 f 1 80
30 magere ld. per etuk f 88.— f 70, -
0 Biggen per atuk f 0.— f 0,-
Veulens f 0.— f O.
MO Schapen f 47.- f 50.-
Overhouden f O.- f Q.-
Lammeren t 0.— f 0.—
Ganzen f 0.- f a-
Kalkoenen f 0.— f 0.-
Zwanen f 0.— f o.—
Kipeleren per 100 etuke f 12.- f 18.-
Kievitseieren per stuk f 0.- J f 0 -
aak Appelen f 0.- f 0.~
ld. Peren t 0.— t li-
Mande) vette kalveren eu schapen matig.
