RIJKSNORMAALLESSEN
Advertentiën.
VORDERINGEN ten laste van het
Burgerlijk Armbestuur te Helder.
Propaganda-Avond J.C10.B."
Da Huuropzagglngswat.
De N. Rott. Ct. schryft:
Toen de Huurcommisaiewet aan
hangig was, ii er van verschillende
zijae tegen gewaarschuwd, dat de
waarborgen, waarmede de positie van
den huurder omringd werd, onvol
doende waren. Ook wy hebben er
toenmaals op gewezen, dat er geen
enkele bepaling was, die den ver
huurder verbiedt zijn huls niet te
verhuren en dus c a buur op te zeggen.
Het gevaar daarvoor ia niet denk
beeldig geweest; de regeering erkent
het nu.
Ook de ontduikingen, waarvoor wy
in verband met de mogelijkheid van
een huuropzogging hadden gevreesd,
hebben zich voorgedaan. En niet
andeis ls heb geloopen met de wille
keurige begrenzing van de werking
der Huurcommlssiewet tot woningen
van lage huurwaarde"), waarop wy
e veueens de aandacht haden ge ventigd.
Ee machteloosheid, waarin do huur
ders van woningen ook van hoogare
huurwaarde tegenover verschillende
verhuurders verkeeren, noopt nu de
regeering de wettelijke bescherming
tot de meer welgestelden uit te
breidon. Zegt zij tbans, dat „de regee
ring had gehoopt en vertrouwd, dat
de wet door allen, die daarbij be
trokken zUn, naar letter ea geest
behoorlijk zou worden nageleefd", dan
blijkt juist daaruit, dat zy heeft inge
zien, dat de waarborgen meer in de
letter dan in den geest moeten wor
den gezocht. De indiening van het
nieuwe ontwerp HuuropzcggiDgswet
is van de teleurgestelde verwachtingen
bot gevolg geweest.
Deze wet zal dus betrekking heb
ben op woningen van elke huur
waarde. Do kantonrechter, die rechter
in hooger beroep is van do uitspraken
der huurcommiaaies krachtens de
Huurcommlssiewet, wordt door de
Huuropzeggingwet (behoudens casatt
tie) tot rechter in eerste en laatste
instantie gemaakt. De huurcommis-
slea blijven krachtens eerstgenoemde
wet belast met de beslissingen, of
du huurprijzen van de woningen van
lage huurwaarde boven het peil van
1 Jan. 1916 mogen worden verhoogd.
De tusscbenkomat van den kanton
rechter kan krachtens het nieuwe
ontwerp door allo huurderH worden
ingeroepen, wanneer de huur door den
verhuurder is opgezegd, of wanneer
de partijen niet omtrent een nieuwe
buur tot overeenstemming ztfu ge
komen in geval geen opzegging voor
het eindigen van de huur wordt
vereischt.
Is bü de inwerkingtreding van de
wet de tijd, gesteld voor het doen
van hot verzoek aan den kanton
rechter om de opzegging van den
verhuurder nietig te verklaren of om
een nieuwe huur tot stand te bren
gen, reeds verstreken, dan moet het
verzoek worden gedaan binnen eeD
week voor iedere huur, die bjj de
inwerkingtreding van de wet niet is
geëindigd. Het ia daarom te hopeD,
dat de wet nog -vóór den voor vele
huurders fatalen termijn van 1 Mei
in werking zal treden. Er la nog een
reden, waarom spoedige behandeling
gewenscht is: huui opzeggingen van
de in dezen tijd afliopende week en
maandhuren kunnen niet meer wor
den achterhaald.
WaDoeer zal de kantonrechter bet
verzoek van den huurder hebben in
te willigen?
Het eerste vereischto, dat de wet
daarvoor stelt, is, dat de buurder
gedurende den buurtyd zijn ver
plichtingen op behoorlijke wijze is
nagekomen. Bovendien moet voor de
opzegging „overigens geen geldige
rsdtn" bestaan.
Heeft de huurdor schade toege
bracht aan de woning of is hij niet
bij machte de huurpenningen te vol
doen, dan zal zijn verzoek derhalve
niet kunnen worden Ingewilligd. Do
huurovereenkomst geeft den rechter
hier een richtsnoer, dat hem evenwel
ontbreekt wanneer bij zich zal hebben
af to vragen, of er overigens gsen
„geldige reden" bestaat.
De Memorie van toelichting tracht
hierover eenig licht te verspreiden.
Een toelichting dus, die den rechter
niet bindt, maar die wij, als gevende
het oordeel van de regeering, even
willen beschouwen.
Ook op andere „rechtmatige be
langen des verhuurders" moet worden
gelet, zegt de regeering; n.1. daar
waar bet „zeer onbillijk tegenover
den verhuurder" zou zijn de op
zegging te niet te doen. Het kan
b.v. voorkomen, dat „een bloed
verwant des verhuurders of hijzelf
ter plaatse moet komen woneu en
geen andere geschikte woning kan
vinden". Uitdrukkelijk wordt uitge
sloten de omstandigheid, dat de ver
huurder van eon ander een hoogeren
huurprijs zal kunnen bedingen.
De regeering ontleent in haar voor
beeld de geldige reden aan oen drin
gende woningbehoefte van den ver
huurder of zijn familie, zoo deze van
de eene plaats naar de andere ver
huizen. Dit iezen w(j althans in de
aangehaalde woorden. Toch zou men
zich moeten af eraaen, of de geflisebte
„billijkheid" zou bestaan in geval z(j,
die zich ln een plaats komen vestigen,
een buis koopen (over voel geld be
hoeft men WJ mogelijkheid van bypo-
theekneming daarvoor niet te beschik
ken) alleen om bij do eerste de bedte
gelegenheid tot uitzetting te kunnen
overgaan. Worden ook deze nieuw
bakken huiseigenaars van buiten en
wellicht ook van blnneu de stad tot
huui opzegging toegelaten, dan zal het
dreigement van verkoop velen huur
ders toch boven het hoofd blijven
hangon.
Het is mogelijk en zelfs waarschijn
lijk, dat de regooring alleen aan den
verhuurder heeft gedacht, die niet
uitsluitend in verbaud met zijn ver
huizing eigenaar is geworden; den
kantonrechter zal het in elk geval viU
staan zelfstandig over de aanwezig
heid van een geldige reden te beslis
sen en in geen geval zal hij o.i. uit
het bloote feit van huiseigenaarschap
het recht, tot buurópzegging mogen
afleiden. Anders zou hot gevaar voor
het aanslaan van oen bordj9 met „Te
Koop" den huurder reeds kunnen
nopen in een hoogeren huurprijs te
berusten of zelf een zoo hoogen koop
prijs te besteden, dat een onrecht
matig hoogo buur daarin verdiscon
teerd werd, wat Juist het misbruik
is, waartoe volgens 2 der Memorie
van toelichting de Huurcommissiewet
gelegenheid bood. Ook de werking
van do Huuropzoggingwet zou dan
voor een groot deel krachteloos ge
maakt worden.
Da kantonrechter kan een voorde
woning redelijken huurprijs vaststel
len, behalve iu de gevalled, dat de
huurcommiesies voor woningen van
lage huurwaarde omtrent den huur
prijs bij einduitspraak beslist hebben.
Omgekeerd isnergens voorgeschreven,
dat de huurcommissies gebonden zijn
aau de uitspraak van den kanton
rechter, de hoogere instantie dier
commissies volgens de Huurcommis
siewet. Dit punt is daarom van be
lang, omdat de huurcommiesies bij de
vaststelling van een huurprijs een
ander criterium hebben Aau te legge*
(toestand op 1 Januari 1916 en de
sedert ter zake van do woning gedane
hoogere uitgaven) dan de kautoD
rechter, die alleen rekening heeft te
houden met de redelijkheid van den
huurprijs. Zal men dan wel mogm
volstaan met te dvelen in het ver
trouwen, dat de Memorie vau toe
lichting uit met de woorden: dat
daarbij door den kantonrechter „zoo
veel mogelijk h6t stelsel der Huur
commlssiewet zal worden gevolgd
Men beeft gevraagd, of het wel
aanging tegen de uitspraak van den
kantonrechter geen hoogor b9roep
toe te laten, waar men hier het voor
deel van gedachtenwlsseling in raad
kamer zal missen. Wij achten deze
vraag vooral van belang in verband
met de stapels werk, die den kanton
rechter zullen wachten. De regeering
meent, dat de wet hem niet boven
mate zal belasten en brengt daarom
oog leder gebouw, waarin zich een
of meer woonvertrekken bevlDden,
onder de voorgestelde regeling. Men
kan echter over den omvang van
dsze taak en daarmede over de
deugdelijkheid vau de beslissing
vau den kantonrechter minder op
tlmistisch gestemd zijn. Als des
kundige in huurzaken kan bij niet
gelden, terwijl dergelijke personen
wel zitting hebben in de Huurcom-
missies. Bovendien denken w|j aan
de 40.000 rtquesten, die bij de
Rotterdamsche huurcommissiea zijn
ingediend en waarvan de kanton
rechters bun deel ter behandeling in
hooger beroep zullen krijgen.
Bestaande huurcontracten, waarbij
een onredelijke huurprijs bedongen
is, zullen, naar te verwachten is,
niet aan het oordeel van den kan
tonrechter worden onderworpen, in
dien voor' het eindigen van de huur
een opzegging wordt vereischt, aan
gezien de verhuurder het risico van
de bepaling vau een lageren huur
prijs dan niet zal willen loopen.
Men kan dit betreuren. Eveneens,
dat indien geen opzegging is var
elscht, de contracteu doorloopen, tot
dat tegen het einde van de buur de
tusBchenkomst van den kantonrecb
ter kan worden ingeroepen. Art. 2
opent daartoe o. i. de mogelijkheid,
ofschoon de ontwerper van het arti
kel blijkbaar niet aan dit geval (ver
laging van onredelijk hooge huur
prijzen) heeft gedacht.
De wettelijke bescherming en de
toepassing vau da wet door deu
kantonrechter zullen de huurders
echter niet in den waan mogen
brengen, dat. zij boven hun krachten
zullen kunsen wonen. De huren
zuilen vermoedelijk, evenals zoovele
andere prijzen, ook na den vrede
hooger zijn dan vóór den oorlog.
Zoo zullen er huurders zijn, die ook
hun woningelschen moeten beperken
en dus oen kleiDer huis of ia plaats
»an een boven- of benedenhuis een
étalage zullen moeten betrekken.
O tr 't algemeen kan men zeggen,
dat deze wet d6n kantonrechter een
groots macht toekent. Het bleek
reeds uit zijn bevoegdheden om vast
te stellen wat een geldige reden tot
nlet-voortzettiDg van de huur ls en
om een redelijken huurprijs te be
palen. Ook met betrekklDg tot andere
voorwaarden en bepalingen treedt zijn
beslissing in de plaats vau de oude
overeenkomst. Eeu bezwaar kunnen
wij hierin niet zien. Hun, dis voor
subjvctivisms sn uiteenloopecde uit
spraken vreezen, zouden wij willen
vragen, of een bepaalde formuleering
in eed dergelijke vloeiende materie,
waarbij met zoovele biJomstandig
heden zal zijn te rekenen, niet veel
eer het gevaar voor onbillijkheden
zal doen ontetaan in al de gevallen,
die niet onder den wett6lijken regel
zouden kunnen worden gebracht.
Met dat al zal de Huuropzegging
wet weer een nieuwe verstarring van
het leven brengen. Aau de behoeften
van handel en industrie zal zij on
getwijfeld in den weg staan. Vooral
in den overgangstoestand, wanneer
het zakenleven zich weer zal trachten
te ontplooien, moet deze bescherming
van de woongelegenheden ten koste
van andere belangen de verbouwingen
belemmeren. Die toestand zal een
spoorslag meer moeten zijn, om de
bouwnijverheid van rsgeeringewege
door den invoer van de bsnoodigde
materialen, zoodra zulks weer moge
lijk zal zijn, en op andere wijze te
bevorderen.
Voor oud Rottsrdum een m»*lmnm-huur-
prjjs tuii f 10 por wook, voor bot KrallngBoho
Voor on ObarlolB f 5 por wook.
DE OORLOG.
Do toestand In Finland.
Het Zweed»che „Aftoubladet" ver
neemt dd. 18 Fobr. uit Haparanda,
dat het schrikbewind van de roode
garde ln zuidelijk Finland onver
zwakt aanhoudt. Dagelijks worden
er menscben vermoord. T« Kervo
bil Helsingfors, waar een afdeeling
van de witte garde werd overvallen,
verhinderde de roode garde de aan
komst vau ambulances, die de Re
wondsn wilden redden. Generaal
Mannerheim vaardigde een procla
matie uit, behelzond, dat voor lede
ren vermoorden Fin drie Russen
zullen worden terechtgesteld. Iedere
soldaat in burgorkleeron zal als spion
worden gefusilleerd. Te Helsingfors
werd een revolutionaire rechtbank
ingesteld, die de ambtenaren met de
doodstraf bedreigde, die hun ambt.
niet willen vervullen.
Naar uit Stockholm gemeld wordt
is volslagen muiterij uitgebroken
onder de Russische troepen op de
Alandseilanden. De soldaten trekken
roDd en nemen de door hen gehate
eilandbewoners gevangen, waarbij zij
van bloedhonden gebruik maken tei
oplossing van de vlucntelingon. Ia
Moriehamu mooten zij een ontzet
tend bloedbad hebben aangericht. De
tweeduizend man Russische troepen
zijn voorzien van mitrailleurs en
munitie, terwijl de bevolking vol
komen weerloos is.
Di Cintralan, da Oekralna
an Trotzky.
De Weensche blaaen bevatton
eenige van goed ingelichte zijde af
komstige, mededeeliogen betn-ff-nde
de jougste voorvallen te Brost-Litofek.
Baar het, gezien Trotzhy's houding,
met name op het stuk der toepas
sing van het begiDsel der zelfbe
schikking niet mogelijk waaom met
aem tot eeu voorspoedig einde te
komen, weid het de politieke taak
der mogendheden, die op üet sluiten
van den vrede aanstuurden, in het
Oostelijke fiont tot zekere hoogte
een bres te slaan, zoodoende don
vrede met de Oskraine tot stand te
orengen en langs dien weg de Rus
sische en RoomeenSche kwestie even
eens ter oplossing te brengen. Mei
de Oekraïne moest vrede worden ge
sloteD, al ware het maar, omdat
nierdoor de weg naar Europa's iijfc
ate korenschuur zou kuunen worden
gebaand. Het land is zeer zeker nog
niet in overeenstemming daarmede
georganiseerd. Om het economische
verkeer weer op gang te breDgen,
moeten nog passende maatregelen
worden getroffen. Alleen de mogelijk
heid hiertoe is van nu af aan ge
opend en men zal er allengs in sla
gen om aan de hand der overeen
komsten de voorraden voorzoo ver
beschikbaar hier in te voeren.
Deze vrede met de Oe
kraïne kon slechts op voor
waarde van tegemoetko
ming nopens het gebied
van C h o 1 m (in de strook, die van
Polen bij de Oekraïne werd gosocgd,
booosten Lublin, Red.) veikrsgoo
worden, een wensch, die door toe
passing van het ln do onderhande
lingen voor de RubbIsc1 e gebieden
door ons erkende beginsel van hei
zelfbeschikkingsrecht kon worden
verwezenlijkt.
Cholm is ethnographisch een zoo
gemengd land, dat inert eigenlijk niet
kan zeggen, dat het tot Puien hoort.
De lijn, die het land ln bet vredea
verdrag doorsnijdt, werd gekozen,
daar ten O. daarvan het Oebiainsche
element aan de bovenhand is. Voor
het overige is de lijn niet onherroe
pelijk getrokken, ze werd enkel in
het ruwe volgens de ethnographische
aeheiding bepaald. De gedeeltelijke
afbakening blijft vooreeD gemengde
commissie, waarbij bet Poolscheele-
meat het daarmee overeenkomstig
gewicht in de schaal zal leggen,
weggelegd.
Tegen de bepaling, die zakelijk
heel en al gezond moet heeten, ia
verzet gekomen. Het beginsel vau
het zelfbeschikkingsrecht geeft voor
het heele Russische gebied den door
slag. Voor het, Poolucho kan derhalve
niet esn ander begingei van kracht
zijn dan voor de overigo gebieden
van Rusland.
Voor de Polen le deze beslissing
geen verrassing gew>e*t, daar ze
nooit een bepaalde belofte kregen en
in tegendeel het beginsel thans voor
de grensafbakening gebezigd, meer
malen voor den OostenrijkBch Hon-
gaarschen minister van buitenland-
sche zaken hebben vooigeslaan. Om
den vrede met de Oekraïne draait
het heele vredeswerk. Verzet tegen
bepalingen daarvan kan men niet met
de belangen der monarchie in over
eenstemming achten.
Volgens de artikelen van het
vredesverdrag moeten alle over
schotten aan koren van de Oekraïne
tot 81 Juli worden uitgevoerd. Er
werd een commisme ingesteld, met
opdracht de voorraden te beschrijven.
Daartoe zal ze zich niet allaen van
technische, maur ook van militaire
middelen bedienen. Militaire steun
zou te pas kunnen komen, ingeval
Btapelplaatzen en knooppunten van
het verkeer tegen aanrandigen van
benden en boUj*wieksche aanvallen
dienen te worden beschermd.
Het betreft hier goeu militair
bondgenootschap, doch een gemeen
schappelijke organisatie van den
bewakingsdienst en het binnenhalen
van het graan.
Dit laatste slaat waarschijnlijk op
het aan Tcotzky toegeschreven voor
nemen om eea veldtocht, tegen de
Oskraine te beginnen. Trotzky im
merg, erkent de regeering van de
Centrale Rada to Kj*f niet en even
min den door baar gesloten vrede.
H)j heeft een maxmalistiscbe Rada
▼oor de Ookraina in reserve, die na
haar mislukte poging om in Charkof
een revolutionair bewind te stichten,
thans te Petro rad, onder de vleuge
len der Bolsjawlki-regeering, een
toevlucht heeft gezocht,
In de Centrale landen verwacht
men, dat Trotzky, met zijn Roode
Garden, op dezelfde wijze als ln
Finland, in de Oekraina zal pogeD
een omwenteling tot stand te brengen,
de wettige regeering te verjagen en
een maxmalistisch bestuur aan bet
bowind te biengen.
Eu dan rljat de vraag, wat de
Centraien, in h6t belang vau de
Oekraina, en voornamelijk in bet
belang van den pas gesloten vrede
met de Centrale R*da, zullen doen?
Men ia ter bevoegder plaatse niet
voornemens, zegt d3 „Köln. Volks
Ztg.", zich door Trotzky van de
vruchten van den vrede met de
Oekraina te doen berooven.
Bij de besprekingen in het hoofd
kwartier is vermoedèiyk besloten
terstond de operaties aan het Groot-
Russische front te hervatten om een
overwinning van. de bolej9wiki op de
regeering te Kiflf te voorkomen. De
wapenstilstand ia vervallen en *U
hebben ln alle opzichten vrijheid van
handelen.
Het is dus niet onmogelijk dat
Buitschland en Oostenrijk de Oekraina
daad werkeiyk steun zullen verleenen
in den strUd tegen de regeering te
St. Petersburg.
Uit Frankrijk.
Bolopasja ter dood veroor
deeld.
Uit Parijs wordt d.d. 14 Febr. aau
het Hbl. gemeld:
Ia een requisitoir met grootekracht
uitgesproken, eu dat vijf uren heeft
geduurd, eiachte do regeeringacom-
misaaris bij den krijgsraad Dot.derdag
de doodstraf tegen Bolo. Hy zette
uiteen, dat de misdaad van verstand
houding met den vijand is voltooid,
van het oogenblik dat er aanraking,
bespreking met den vijand plaats
be»ft, onaf hankoltjk van het resultaat
en van de voordeelen, door den be
scbuldigde verkregen. Bolo is dus
schuldig, zelfs zoo hij niets had ge
daan, om het geld te verdienen, dat
Duitachlaud hem heeft gegeven. Maar
de regeeringscommissaiis levert be-
*yzen, dat Bolo niet alleen geld heeft
ontvangen van Duitachlaud, id Zwit
serland en in Amerika, dat niet vaD
hem was, maar dat hij ook de voor
waarden heeft vervuld, door Duitscb
land gestelddeze waren, dat dit
geld zou gestoken worden in eeD
dagblad. Duitschland hoopte waar
scnijnlijk niet, daarmede succes te
hebben, zoolang Humbert aan het
„Journal" zou zyn verbonden, maar
men hoopte hem er vandaan te kry
gen. Eu dan zou het blad, in handeD
'an Duitschiand, eec groote macht
hebbeD gehad, op het oogenblik, dat
Frankrijk zijn geheelo kracht zou
hebben Doodig gshad.
Het gevaar, dat Bolo, uit persoon
lijk belang, FraDkiijk zou hebben doen
loopen, ia dUB zear groot, op een
oogenblik dat honderdduizenden ge
«allen zUn voor FrankrUk. Deze
man verdient beslist den dood. De
wereld zou zeggenDe kleine spionnen
worden doodgeschoten, maar niet een
ruan, dio twaaf millioen van Duitsch
iand heefc ontvangen.
De regeeriQgscommissaris wil, in
döze zeer ernstige zaak van verraad,
da ergBte sedert het begin van den
oorlog, deze eerste phase van het
Boloïame afdoen, om daarna het hart
der samenzwering te treffen. Wat
klaarblijkelijk eoa toespeling was op
de zaak Caillaux.
HU vraagt derhalve: toepassing
van de doodstraf, zonder van ver
zachtende omstandigheden te willen
hooren.
Voor Pochére vraagt hij veroor
deeling, zonder de straf aan te geven,
voor Cavalini de doodstraf bU verstek.
Vac de getuigenverklaringen ver
oorzaakteu vooral die van monseigneur
Bolo, de broeder vau den beklaagde,
een te Parijs zeer geziene prelaat,
groote emote. Deze wees op verschil
lende feiteD, die z. i. de onschuld van
zijn broeder aantoonden.
HU eindigde zijn betoog met de
voorleziDg van een si uk van zUn
la afeten brief aau minister Clemen-
ceau
„Ik zal U te eenlger tUd bet bewijs
van de onschuld van mUn broeder
leveren, 't Ia te hopen, dat ik niet
ie laat, kome, om U voor eeu schrik
kelijken gerachteiyken moord te be
hoeden. Op U zou, in geval van een
onrechtvaardige vemordeeling mUria
broeders, de bloedschuld vallen,
waarvan gij U nooit zult kunnen
reinigen."
Nooit, zoo besloot bij, zou bU als
dienaar der berk en als goed Fransch
man voor zUn broeder opgekomeD
zijn, wanneer hij niet de overtuiging
had gekregen van dious volstrekte
onschuld.
Latere berichten melden dat met
algemeene stemmen bot vonnis
overeenkomstig den oiach werd uitge
sproken. Porcbèra werd daarbij tot
3 jaar gevangenisstraf veroordeeld.
De „Mary Rose".
Londen, 13 Februari. Het officieel
relaas van bet laatste gevecht van
den Britachen torpedojager „Maty
Kose" deelt mede: De „Mary Rose"
verliet in den namiddag van 16 Oc-
tober 1.1. de Noorsche haven ter be
scherming van een convooi koop
vaardijschepen. Bij het aanbreken
van den dag werden echter in het
convooi lichtstralen van geschutvuur
waargenomen, waarop de „Mary
Rose" omkeerde en in volle vaart
heenvoer om een onderzoek in te
stellen. E" werden drie lichte krui
sers gezien, die van don ochtend
nevel uit kwamen aanvaren en
waarop de „Mary Mose'V na ze te
hebben aangeroepen zonder antwoord
t,e ontvangen, op vier mjjl afstand
het vuur opende. De Duitsche lichte
kruisers waren stellig verwonderd
over dezen alleonataanden aanval en
antwoordden niet totdat ze binnen
drie mijlen waren genaderd. De „Mary
Rose" droog tot opéén mijl afatsnu
van den vUand door. De vjjacdeiyke
scherpachuiterswerkzaamheid faalde,
doch "toen de Britsche torpedojager
den steven wendde om do torpedo
buizen gereed to raakeo, veroorzaakte
een saWo een barst iu de machine
kamer en maakte daza onklaar. A'lje
kanonnen, op één uitzondering na,
waren buiten gevecht gesteld, ter
t»Ul leden der bemanning gedood of
gewond waren. Doch later zette het
overgebleven kanon zyn werkzaam
beid voort onder leidiag van den
eersten luitenant Marsch, zoolang
als het dit vermocht te dodn.
De kapitein kwam van de brug en
moedigde de mannen aan. Naast de
-emielde resten van de midden-
acheopBkaoonnen, riep hö de over
levenden toe: Jongens, maak het
schip weor aan den gang, w(j zijn
nog niet ten onder gebracht. Toen
de Duitsche lichte kruisers met spoed
voorbij voeren, waren tweo zeebeden
de eenige overlevenden van de be
manning bU ~de torpedobuizen. Op
eigen initiatief vuurden zij de ovor-
be vende torpedo af. Eeu werd on
middellUk godood, de ander zwaar
gewond. Het vier-duims kanon ver
mocht niet langer te dragen. De ka
pitein ging naar beneden eu vernielde
de naamletters. Toen de eerste lui
teDant zag, dat een der lichten van
da kruisara terugkeerde, riep hijeen
kanonnior en verzocht hem het schip
tot zinken te brengen. De kapitein
beval daarop: „verlaat betacbip"en
daar alle hGOten waren vernield, lieten
de overlevenden een vlot los. De
Duitsche lichte kruieer bleef op 800
yard salvo's lossen en de „Mary Rose"
zonk om 7 16 met de vlag ontplooid.
BU bun aankomst op da Noorsche
kust werden de overlevenden met de
grootste hartelUkheid bejegend.
GEMENGD NIEUWS.
Mljnoatplofflng.
Een hevige gasontploffing heeft
zich in de mUn „Concordla" b(j Ober-
bauaen voorgedaan. 20 arbeiders
werden gedood, zes zwaar eu drie
licht gewond.
Ein smokkalgatchladeals.
Keulen, 14 Februari. De Keulsche
politie bad vernomen, dat Keulacbe
smokkelaars, welke gewoon zUn om
hun sluikhandel „wagon-gewUze" te
di'UveD, hedenochtend in een eerste
rangsbóiel bier ter stede bijeen zouden
komen om aan een uit Bariyn ko
menden smokkelaar een aanbod te
doen. Deze laatste werd aan het
station door de politie opgewacht en
weggeleid. Im zijn plaats begaf de
polltie-beambte zich naar het bótel
onder den naam van den gearresteer
den Berlijner. De beambte liet de
smokkelaars een voor een in sen
kamer komeD, noteerde nauwkeurig
bun adressen en offerten, waarop z(j,
toen zij door een tweede deur de ka
mor wilden verlaten, door andere po
litiebeambten in hechtenis werden
genomen. Tot dusver zijn zeven
smokkelaars gearresteerd.
Diefstal vin oigsrattin.
Uit een pakhuis in de Vinkenstraat
te Amsterdam bleek dezer dagen eer<
hoeveelheid van niet minder dan
18 000 cigaretten ontvreemd te zyn.
Wat de zaak nogal geheimzinnig
maakte, was de omstandigheid, dat
de diefstal biykbaar niet van buiten
af gepleegd was, want alle sloten
waren in orde.
Aangifte by de politie volgde met
het resultaat, dat een zoon van den
bovenbewoner, dlans aanstaande
schoonzoon en nog een derde man
werden gearresteerd, als verdacht
van dien diefstal. Naar het voorbseld
der beruchte „perceurs de muraille"
had dit trio in den zolder vau het
pakhuis een luik uitgezaagd, dat uit
kwam in een hangkast van de boven
woning. Ea langs dezen weinig ge-
bruikelijken weg werden de cigaretten
uit het pakhuis gestolen. Het ge-
stolene werd te gelde gemaakt.
Ziazlak.
„Wel", zei Tommy, „ik ben op de
zee niets gesteld en toen ik hooide,
dat ik onder diensten naar FrankrUk
moest, heb ik aan het War Office
geachieven, of ik niet in Engeland
kon dienen of dat ze anders een brug
zouden slaan, of zoo wat. Ik kreeg,
bericht, dat ze, helaas niet aan mijn
verzoek konden voldoen, maar dat
ze een mooien dag en een stevige
boot voor mijn overtocht zouden uit
zoeken.
„De dag kwam en ik stond met
zoowat 97.342 soldaten en een troep
paarden op de pier te wachten. Tjonge,
wat was daar een boel water. Al
die golven klotsten, alsof ze plezier
hadden en de jongens waren ook
blij io 'f vooruitzicht te gpan bobbelen.
„Nou en we hébben gehobbeld 1
Die ouwe boot ging de lucht in, alsof
ie de zoldering wou raken. Ea dau
giDg ie omlaag, plomp I alsof we
den hodera een opstopper gingen
geven, 't Was een mooie grap, hoor.
Erg leuk voor tien minuten. Maar
toen werd 'tzoo'n beetje eentonig.
„Plotseling sehoot het me te bin
nen, dat ik 's middags een heeriyke
varkenscarbonade had gegeten en dat.
ik maar naar boven moest gaan,
naar de reeling.
„Dat heb ik gedaan en toen heb
ik da eerste twee uren meer sterre
tjes gezien, dan in zeventien melk
wegen tezamen en die jongen naaat
me, was zoo groen als graa. We
waren allebei erg beroerd, maar hU
waa er het ergst aan toe. Ik geloof,
dat bij twee varkenscarbonaden had
gehad ea dat ia erg vet. We
hingen allebei over de reeling en be
loofden, dat we braaf op zouden pas
sen, als de boot in hemelsnaam
maar even stil wou liggen.
„Zoeziek te zjjn is vreeaelyk. Het
eerste half uur was ik bang, dat ik
dood zou gaan en het laatste half uur
waa Ik bang, dat dat niet zou ge
beuren. Ik werd geel en rose met
blauwe vlekken en groen en rood
met gryze strepentweemaal vielen
mUn oogen op den grond en werden
bUna vertrapt. MUn armen en beenen
draaiden tot macaroni, mijn hart
danste, mUn lever begon te kloppen
en mijn longen draaiden het binnenste
buiten. Ik waa geen dubbeltje bier
met suiker waard.
„We waren een mooi stel. Die heele
sectie van bet Britsche leger had men
op dat oogenblik met één katapult
naar de haaien kunnen helpen.
„Teruggaande waa 't niet zoo erg.
Ik gipg naar huis en had wel wat
anders om aan te denken. Ook geloof
ik wel, dat ze intusschen de erge
hooge golven wat vlakgekapt hebben.
„Maar zeeziekte is een vreeseiyk
ding. Daarom ben ik zoo'n voorstander
van h9t Kanaal-Tunnel idee. Dat vind
ik reusachtig en ik heb dan ook een
dubbeltje naar het comité gestuurd
om ze een beetje te helpen by 't
graven vau dat gat.
„Geen zeeziekte meer. Je gaat in
Londen in den trein, sasssss ga jg
door de buis en je bent er. Komen
er vUandeu in de pUp, nou dan trek
je de kurk eraf en't water loopt erin.
INGEZONDEN.
BultNQ v»rautwoorrioUJIt lield dsr Rsdactl*.
(Van nl«t geplaatst* stukken woidt d* eopy
nUl t*rnKceg*v*n).
Vogalvarditglng of Vogolbitohor-
mlng T
(Een woord tot het Naderlandsoha Volk).
Te oordeelon naar tal van couran
tenberichten, wordt er in den laat aten
tijd ook in ons land een heilige oor
log gepredikt, een oorlog tegen de
vogel». Vreest men dan werkeiyk,
dat .die schepselen ons het brood
uit den mond zullen nemen Zeker,
een gedeelte van onze inlandtcbe
vogels behooron tot de zaadeters,
voeden zich voor een meer of minder
groot deel met zaden. Maar dat wil
nog niet zeggen, dat die dieren leven
van wat wy niet kunnon missen.
Onkruid levert ook zaad en gewoon
lijk niet weinig. Weet men wel, dat
die onkruidzaden juist zoo gezocht
zUn door de vogels? Zelfs de mus-
schen, die bij het rUpen vau de oogst
schadeiyk kunnen optreden, bewijzen
ons het overig deel van bet jaar weer
goede diensten door het vernietigen
van onkruiden en van insecten.
Geen middel wordt versmaadt,
waar het gaat tegen de vogels. Het
nooit genoeg te verfooien premie
stelsel (één cent voor elke musch
gewoonlUk), heft den kop weer op
en zelfs wil men zijn toevlucht ne
men tot vergif."
Weet men, welke gevolgen deze
middelen zullen hebben? Dat naast
de musschen tal van andere vogel
soorten gevangen of vergiftigd zullen
worden. Ons volk weet nog betrekke-
lyk weinig van vogels, kent ternau
wernood het onderscheid tusschen
musschen en leeuwerikken. En wie,
die vergiftigd voer neerstroolt, is er
van verzekerd, dat alleen musschen
er op af zullen komen
Inderdaad, onze voedselvoorziening
vraagt de grootst mogeiyke zorg en
wy dienen de zaak goed onder do
oogen te zien. Een eerst® vereischte
is, dat wy onze vrienden van odzo
vijanden weten te onderscheiden.
Ooze vyanden wie zou het tegen
kunnen spreken zUu iu de eerste
plaats de onkruiden en veel meer nog
de insecten. De vijacden van onze
vijanden evenwel dienen wy te vriend
te houden en als zoodanig mogen wy
de vogels wel in bescherming nemen.
Want het is een eeuwenlange oorlog
tusschen de vogels en de insecten en
dat laatstgenoemden ondanks hun
fabelachtig snelle vermenigvuldiging,
de wereld nog niet voor zich veroverd
hebben, hebben wU in niet geringe
mate aan de vogels te danken.
Let er op, hoe spreeuwen naar de
hoogstschadeiyke emelten zoeken, hoe
lUsters en merels Jacht maken op
slakken, hoe de meezsn onze boomeu
en struiken zuiveren van insecten
eieren en da rol, die de vogels in de
natuur te vervullen hebben, zal U
volkomen duideiyk zyn.
Geen vogelverdelging dus, maar
hoog de vogelbescherming 1
Geeft den bolenbroeders nestplaats
de nestkaatjes zyn gelukkig goed
koop zorgt voor verschdriDk water,
want zonder water geen vogels en
laat geen afval verloren gaan, dat
den vogels van dieDst zou kunnen
zyn in den harden wintertijd.
Maar bovenal, waakt voor het leven
der vogels, groot en kl6inzorgt dat
onze helpers op al uw eigendommen
volkomen veilig zyn en ger-ft aaD
goen enkelen vogelvanger vergunning
Uwe bezittingen te betreden. Uw
oogst zal er des te grooter om zyn.
Insectenschade staat ons te wach
ten; de vogelstand is aanmerkeiyk
afgenomen in den vorigen winter en
het grasland, dat allerwege gescheurd
wordt, wemelt van emelten en van
ritn aalden.
Laat. die schade zoo gering moge
lijk zyn
Laat ieder het voor oogen houden
Vogelbescherming is insectsnver-
delgiDg.
Het Hoofdbestuur der Nederlaud-
ache Vereenigihg tot Bescherming
van Vogels.
Amsterdam, Februari 1918.
Rokin 69
UIT DEN OMTREK.
Brseksnd.
Woensdag 18 Februari trad in de
zaal vau den beer G, Borst als spreker
op de heer E. J. Lgéfama, van Gouda,
Ioepecteur der N. V. Natuurmest
Maatschappij om de „verdachtma
kingen" van de Normaalmest door
heerea landbouwleeraars enz. in het
openbaar te weerleggen. We kregen
nu een massa uittrekeóls te hooroti
uit landbouwbladen, die fel tegen de
normaalmest hadden geageerd en ze
verklaard hadden voor nagenoeg
waardeloos, een en andor afgewisseld
met de verkwikkeiyke correspondentie
door den uitvinder der normaalmest,
den heer J. Bezemer, gevoerd met
eenige zyner tegenstanders.
Daarna vernamen we iets over de
normaalmest zelf. De heer Bezemer,
de uitvinder, was na 20 jaren van
studie en onderzoek tot ds overtuiging
gekomen, dat de wetenschap met
betrekking tot de kennis der bodem
structuur, bemesting enz. ongeveer
een kwarteeuw ten achter waa. Men
had dan ook zUn procéié onderzocht
op kali, stikstof en fosforzuur. Hier
van bevat de normaalmest echter
nog minder dan 1 en alzoo werd
ze als minderwaardig gesignaleerd,
en van toen af begon de laster
campagne.
Da normaalmest bestaat echter uit
rivierslib, kalkmergel, roet, bloed,
beer en compost, doch daaraan is,
zegt spreker, door den beer Bezemer
een bacterie toegevoegd, welke in
zonderheid aan de normaalmest haar
vruchtbaarmakende kracht verleent.
Tegenover mislukte resultaten, die
by elke bemestltigswUze voorkomen,
noemt spreker namen vau personen,
die zeer goede resultaten hebben
gekregen. Laat men slechts proeven
nemen en men zal van tegenstander
tot voorstander bekeerd wordeD. ;Te
Wageningen heeft men echter slechts
een proef genomen over maar één
enkel jaar, terwyl een goede proef
minstens o?er vijf jaar zou jnoaten
loopen. De theoretici wilden echter
geen proeven nemen en aan de
ervaring van de mannen der practyk
weigerden zy eenige waarde toe te
kennen. Kunstmesifabrikanten, land
bouwleeraars en landbouw onder-
wyzers zochten veel liever hun kracht
in laster en verdachtmaking, hetzy
uit concurrentie of eigenbelang.
De heer N. Raap, met spreker in
debat tredend, kwam tegen dat laatste
ten sterkste in verzet. HU was 20
jiar landbouwonderwyzer en stond
als vrfj man tegenover zyn leerlingen.
Van eigenbelang ton opzichte van
bet al of niet aanraden ecner bepaalde
kunstmeststof, was by hem geen
sprake. Toch veroordeeld® by op zijn
cursus de normaalmest ten sterkste.
Hij deed dat echter op grond vao
hetgeen by vroeger zelf geleerd had,
en wanneer spreker hem tot andere
inzichten wist te brengen en hem de
overtuiging wist te schenken, dat de
heer Bezemer werkeiyk d® weten
schap een kwarteeuw vooruit had
gebracht, dan zou hy even gaarne
zich in anderen geest tegenover zyn
leerlingen uiten. Spreker had hem
echter dat inzicht niet kunnen geven,
doch integendeel ten duidelijkste be
wezen, dat hy zelf niet het mtnste
verstand had van de zaken, waar hy
zoo vrymoedlg over praatte, zyn rede
was geweest een doorloopende ver-
dachtmakerU (iets wat hy Juist in
anderen zoo laakte). En wat de resul
taten van de normaalmest betrof,
had spreker verschillende gevallen
genoemdsommigen vonden er baat
by, anderen in bet geheel niet, weer
anderen slechts weinigprecies als
by de Holloway-pillen. Zoolang de
heer Bezemer dus zelf in gebreke
bleef de wereld te doen zien, welk
groot licht voor hem was opgegaan,
zoolang voelde debater zich zedelijk
verplicht, de normaalmest geiyk te
stellen met pink pillen, kloosterbal
sem en pillen van Holloway en ze
evenzoo te veroordeelen.
Braszand.
De heer J. Wessel, brievengaarder
a'hler, heeft tegen 1 Mei ontslag als
zoodanig aangevraagd*
NIEUWE UITGAVEN.
Verschenen is het eersto nummer
van het officieel correspondentieblad
van de vereeniging "van verlofa-
officier der Nederlandsche Land- en
Zeemacht, „DeNederlandsche Verlofa-
Offlcleren." Totdat door de Algeuieene
VergaderlDg over vorm en inrichting
van een officieel vereenigings-orgaan
zal zyn besloten, zal dit Correspon
dentieblad maandelijks aan de leden
worden toegezonden. Aanvragen te
richten aan Ir. D. J. W. van Dongen,
Oude LaDgeadyfc 185, Gorinchem.
Ondertrouwd
J. VAN OS
en
J. BLANKMAN.
Helder,
S.oorgfanht I j, F„bruarl 1918.
Breezanu,
Huweiyksvoltrokking 28 Febr. a.s.
RECEPTIE
Zondag 17 F*br. aa. te Bre#aand, 3-4 nor
gi Helder. 8-6
Het BURGERLIJK ARM3E8TUUR
te Helder verzoekt belanghebbenden
hunne vorderingen ten laste van ge
noemd Armbestuur voor het dienst
jaar 1917, vóór den eersten Maart
1018~in te leveren.
Helder, 15 Februari 1918.
Het Armbestuur voornoemd,
W. H. BURGERS, Voorzitter.
J FRAIJ, Secretaris.
Gezondheids-commissie
te Helder.
Openbare Vergadering
opDlnr-:dag19 Februarl. deaavonds
ten negen ure, in het Raadhuis, tot
behandeling en vaststelling van het
veiBlag der Commissie over het jaar
1917.
Da Haar en Mavrouw BOLSIUS - VAN
BEU3EK0M zullan gaarne Zondag 17 Febr.
en Zondag 2 Maart ontvangen van
3-4.30 uur.
DIJkatraat 51.
AM: "eldsr.
Openbare Vergadering
op Zaterdag a.s., In gabouw Palmstr.
Verschillende Sorekers o.a.:
W. C. F. SCHEPS, (8oDds8®cretJ>ri8).
Ond.rw.rp„lliSl hit buit, li 8laillt Vim".
Ter afwtaaoling: Muziek «n Zang.
Aanvang 8 uur. Toegang 6 ct.
Centraal Genootschap
voor Klnderherstelllngs-
en Vaoantlskolonles.
Afdnllng: NELDER.
VERGADERING
op MAANOAG 18 FEBRUARI a.s.,
avonds te 8 ura, In „BELLEVUE".
Agenda:
1. Notulen en mededeelingen.
2. Jaarverslag.
8. Rekeniug en verantwoording.
4. Benoeming Fmancleeie Commissie.
6. Vaststelling contributie aan 't
Generaal Genootschap.
6. VerkiezlDg 2 Bestuursleden,
7. Event. benoeming afgevaardigde(n)
voor de Algemeene Vergadering.
8. Rondvraag en sluiting.
De Secretaris,
T. VAN BEUSDEN.
te HELDER.
Aangifte van Leerlingen
voor (Ihii nieuw«u Ouraua schriftelijk
vóór 1 MAART 1918, onder overlegging
van:
le. een geboortebewijs
2e. een verklaring van ouders of
voogden, dat zy voornemans zyn
de(n) leerling voor het onderwijs
te bestemmen;
8e. een mededeeling.aan welke school
of scholen de leerlihg onderwUa;
heeft ontvangen.
Voor toelatiog tot de voorbereidende
klasse moet men op 1 APRIL den
let-Mjd van 12 jrar, voor die tot de
Ists klassa der Normaallessen dien van
14 jaar hebben bereikt.
Men wordt verzocht duidelijk op
te geven voor welk® klassa toelating
wordt gevraagd.
De Directeur,
G. TJAL8MA.
Spreekuur van den Directeur Woens
dags en Donderdags van 6-0 uur in
het gebouw der R. N. L.