HELDERE COURANT
VAN ZATERDAG 16 MAART 1918
Hit op do koel.
Londen, 15 Maart 1918.
Uit New York wordt gemeld, dat
de correspondent van de .Associated
Press" te Washington verneemt, dat
d® Vereenigdo Staten en Engeland
een laatste kennisgeving aan de
Nederlandsche regeering hebben ge
zonden, waarin wordt medegedeeld,
dat, tenzij de hangende overeen
komst over het gebruik van schepen
door de geallieerden tegen den 16sn
Maart wordt aangenomen, deze sche
pen door de geallieerden in gebruik
zullen worden genomen.
Reuter seint uit Londen, d.d. 14
Maart: Wy vernemen ten aanzien
van het besluit der geallieerden, om
gebruik ie maken van de Neder land-
ache schepen, die zich tbans in de
havens der geallieerden bevinden, dat
de Nederlanders goed moeten begre
pen wat deze stap niet beteeksnt.
Het is geen nieuwe vorm van
zeeroof. Ook beduidt het niet, dat de
schepen door een sterker natie wor
den ontnomen aan een zwakkere
zonder behoorlijke vergoeding. Het
beteekent alleen, dat er goede vracht
prijzen worden betaald voor de sche
pen, dat zjj worden verzekerd, be
wapend, gekonvoieerd,in het alge
meen beschermd en> dat dit alleen
is voor den duur van den oorlog. BIJ
het einde der vijandelijkheden zullen
ze aan hun eigenaars worden terug
gegeven, terwijl, indien zij in het
gevechtsgebied en godurende hun ge
bruik door de geallieerden, worden
in den grond geboord, al het mogelijke
zal worden gedaan, om ze ten spoe
digste naar behooren te vervangen.
Bit rechtmatig en zelfa edelmoedig
aanbod vergelijke men met de prak
tijk der Buitechers om óf de Neder-
iandsche schepen in de havens op te
sluiten, óf ze, indien zij uitloopsn,
in den grond te boren, zonder dat
men belooft of voornemens is ze te
vervangen, alleen omdat ze hun
eigen Nederlandsche havens verlaten.
Bij de bespreking van het besluit
der geallieerden moet verwezen wor
den naar de afgoloopea commercieel»
onderhandelingen tusschen Engeland
en Nederland.
ïn het begin van den oorlog reeds
hield Nederland op zijn voortbreng
selen aan Engeland te leveren, be
halve tegen buitensporige prijzen en
Aiiachta na langdurige besprekingen
stemde het er in toe, om een billijk
aandeel daarvan te verkoopen op
voorwaarden die wij konden aan
vaarden. Toen Buitschland den on-
beperkten duikbootoorlog aankon
digde, was Nederland de eonige van
alle noordelijke neutralen, die niets
deed om de onwettelijke Buitsche
methoden te bestrijden, maar het
legde al zyn schepen op in eigen sa
anders havens.
Het optraden v&n Nederland was
aldus een rechtstreeksche hulpver
leening aan Buitschland. Het oogstte
daarvoor geen bekroning, i want
Buitschland bracht aanhoudend No
derlandsche schepen tot zinken.
Op voorstel der Nederlandaohe re
geering kwam men in Dcc. 1.1. tot
een modus vivtndi omtrent jiot ge
bruik der schepen, maar sedertdien
verklaarden de Nederlanders, dat zij
dit niet ten uitvoer konden brengen.
Be Britsche an geallieerde regee-
riDgen zija van gevoelen, dat de tijd
thans voorbij is voor langgerekte
onderhandelingen en zQ moeten stap
pen deen om aan de zaak onverwijld
een eind te maken en de engebruikte
duizenden tonnen Nederlandscbe
scheepsruimte beschikbaar testellen
voor de geallieerden, want elke andore
handelwijze zou zjjn een berusten in
.de Buitiche methoden en haar ge
volgen. Be geallieerden erkennen,
dat het uitstel van Nederland een
go velg is van luitsche pressie en
gevoelen in zooverre deelneming met
Holland, maar zij kunnen niet toe-
Satan, dat die pressie hun groote
üadeelan veroorzaakt.
Be geallieerden hadden Nederland
rantsoenering aangeboden voorzoo
ver de wereldach&arachte en de
b6hoofton der geallieerden dit zouden
veroorloven, in ruil tegen een aantal
concessies door Nederland, waarvan
het gebruik van schepen de belang
rijkste was, en ofschoon hot aanbod
Nederland in staat stelde een zeer
groote hoeveelheid granen en andere
artikelen uit Amerikaansche en andere
havens te verkrijgen en het feitelijk
door do Nederlandsche onderhande
laars was aanvaard, bleef de Noder-
iaudsche regeering na een uitstel van
joaeer dan twee maanden, nog steeds
in gebreke eenig antwoord te zenden.
In het go val van andere neutralen,
op weike dezelfde maatregel als de
aangegeven© wordttoegepast, moesten
de regeeringen ongetwijfeld formeel
protest aanteekenen. Maar zoowel de
volken en de readers zijn bevredigd
met de actie en haar resultaten.
Evenals Engeland is Nederland met
recht trotscb op zijn Bchepen en zyn
kolomen. Be voorgestelde maatregelen
omtrent zijn scheepvaart verzekeren
Nederland zijn schepen en het gebruik
ervan en stellen het nog in staat om
zjjn handel op zjjn koloniftn voort te
zetten met de schepen, die het zijn
-overgelaten binnen de termen van
de voorgestelde algemeen overeen
komst.
Er dient hieraan toegevoegd te
worden, dat do tonnage voor de
binnenvaart, die door de Nederlanders
ter beschikking van de Builachers
gesteld moet worden, in ieder geval
gelijk is aan de tonnage voor den
oceaan, die de gealieerden zullen
verkrijgen bij de scheopvaartovereen-
komst. Buitschland heeft eenige
tonnage voor de binnenvaart, maar
niet genoeg manschappen om die
genoegzaam te bedienen en heeft dus
Nederlandsche bemanningen noodig.
iOnccr de aangegeven omstandigheden
blijft den geallieerden geen andere
jveg over dan de aangegevene.
p
p&
Reuter seint uit Washington, dat
in officieele kringen de meening
heeracht, dat Nederland onder don
dwang verkeert van het Buitsche
duikbootgevaar. Men zet uiteen, dat
de noodzakelijkheid voor de gealli
eerden om de neutrale natiön der
wereld van levensmiddelen te voor
zien aanleiding geeft tot hetin gebruik
nemeu van alle beschikbare tonnen-
maat. Volgens Britscha ambtenaren
ging de tegemoetkoming van de
Vereenigde Slaton verder dan Neder
land voorstelde, totdat de Buitsche
dreigementen de uitvoering eener
vrijwillige overooukomst onmogelijk
maakte.
Volgens Reuter verneemt de
correspondent te Washington van de
.Aasoc. Press", dat de Nederlandsche
belangen in ieder opzicht zullen wor
den beschermd en dat ruime hoeveel
heden levensmiddelen zullen, worden
beschikbaar gesteld. Be Vereenigde
Staten en Groot-Brittanntë nemen op
zich om de voortdurende Nederland
sche vaart op de Oostindische kolo
niën te vergemakkelijken, zoodat de
koloniën van het noodige kunnen
worden voorzien en het handelsver
keer zal worden beveiligd.
Aan de Nederlandsche regeering is
medegedeeld, dat groote levensmid-
delen voorraden te harer beschikking
zullen worden gesteld, wanneer zij
schepen zendt veor hst- transport,
w Aar hg de meest volledige waarbor
gen zullen worden verstrekt, dat de
schepen zullen werden gebunkerd en
niet gerequlsitionneerd.
Be „War Trade Board" heoffc ver
gunning, verleend om de ladingen van
twee Nederlandsche schepen, die in
'Amerika worden opgehouden omdat
Buitschland weigert er in toe te
stommen andore schepen ter vervan
ging van deze twee uit Nederland
te laten vertrekken, over te laden
in de „Nieuw-Amsterdam", die bin
nenkort de terugreis zal aanvaarden.
Zonder deze concessie van de zijde
der Ver. Staten, zou Buitschland
hebben kunnen beletten, dat deze
beide ladingen Nederland bereiken.
Het „Handelsblad" schrijft naar
aanleiding van deze inbeslagneming
van onze schepen
Da zeeroof.
„Het ia geen nieuwe vorm van
zeeroof".
Aldus de officieele verklaring, die
Reuter ons namens dc Eogelnche
regeering geeft van het wederrechte
ljjko kapen van onze handelsvloot.
Bat moeten, zegt de Eagelsche re
geering, de Nederlanders goed be
grijpen.
Bat zullen de Nederlanders niet
begrypen. Zij zullen „un cbat un cbat"
en de geassocieerde regeeringen „des
fripons" noemen. En even veöl waarde
als zü gehecht hebben aan de liefle
voor de kleins naties van het land,
dat de Zuid Af rikaansche republieken
vermoord heeft, evenveel waarde
zullen zij hechten aan de liefde voor
het recht, die president Wilson zoo
prachtig in woorden kan tot uiting
brengen.
Het is een daad van zeeroof, een
daad van de meest grove willekeur.
Engeland geeft ter motiveering van
zyn roofdaad ongeveer niets. Het
moet schoepsruimte hebben, dus kan
het niet dulden dat Nederlandsche
schepen in de havens der geassoci
eerd* mogendheden ongebruikt liggen.
Baarop komt ongeveer de heele rede
neering neer.
Als Amerikaansche ambtenaren
thans het doen voorkomen alsof de
inbeslagneming onzer schepen noodig
is, om de neutralen van de heele
wereld van levensmiddelen te voorzien
dan is dat slechts een povere uit
vlucht. Maar dan heeft men nog iets
„In het begin van den oorlog reeds
hield Nederland op zijn voortbreng
selen aan Engeland te leveren, behal ve
tegen buitensporige prijzen en slechts
na langdurige besprekingen stemde
het er in toe om een billijk aandeel
daarvan te verkoopen op voorwaarden,
die wij konden aanvaarden." Batzelfde
kan in andere woorden, en beter,
aldus gezegd worden„In het begin
van den oorlog weigerde Engeland
reeds onze voortbrengselen to koopen
tegen de prijzen, waarvoor zij op de
open markt grif verkocht konden
worden. Na langdurige besprekingen
heeft Nederland den onrcdeiljken on
onbillijken eisch van Eogeland inge
willigd om goederen vaak goederen
als visch, die Eogeland niet eens liet
halen! aan Engeland te leveren
ver beneden den prijs, dien deze
goederen op do open markt konden
jedingen."
Er is slechts één zinsnede in de
Reuter-verklaring, die, hoewel niets
gevende wat op een rechtvaardiging
van do daad van zeeroof gelijkt, toch
een verklaring bevat van de feiten
die de geassocieerde regeeringen na
bun groote woorden over rechË den
moed hebben gegeven tot deze daad
van rechtsverkrachting.
.Toen Buitschland den onbeperk-
ten duikbootoorlog aankondigde, was
Nederland de eenige van alle noorde
lijke neutralen, die niets deed om de
onwettige Duitsche methoden te be
strijden, maar het legde al zij n schepen
op in eigen en andere havens."
Bat is inderdaad waar. Onze regee
ring heeft haar groote liefde voor
don vrede zóó luidruchtig bekend
gemaakt, zóó duidelijk gezegd, dat
indien er maar geen vijandelijke
troopen onze grenzen overschreden,
wij ons alles, maar ook &Ues zouden
laten welgevallen, dat de verleiding
veor de oorlogvoerenden om, wan
neer hun belangen dat medebrengen,
over ons heen te loopen, wèl heel
groot is. Wij hebben er herhaaldelijk
op gewezen, in termen zoo kras, als
wij zonder ons land en onze regee
ring in de oogen van het buitenland
kwaad te doen, maar konden ge
bruiken.
En naar aanleiding van den lof
onzer regeering gebracht om het feit,
dat wij niet in den oorlog zijn ge
sleept, hebben wi) wel eens opge
merkt, dat dit zeker mooie resultaat
toch moeilijk bereikt kon zijn ten
koste van meer offers van nationale
eer en internationale achting.
Wij kunnen niet bevroeden wat
onze regeering doen zal. Zal zij een
„protest" publiceeren, haar goed
keuring op de zeeroof weigeren, en
de zaak laten zeoals zij is? Zal zij
eieren voor haar geld kiezen en rui
len wat, als zij niet ruilt, weggeno
men zal worden Zal zij do gezanten
van de zeeroovsnde mogendheden
verzoeken hun koffers te pakken en
heen te gaan? Veel ls er niet mede
verloren de «enige relatie, die wij
met de geassocieerde regeeringen
hadden was door het „vulatpand" der
schepen, die „gastvrijheid" in een
haven hadden gezesht doch niet
gevonden.
Nog eens, wij weten niet wat onze
regeering doen zal en zouden hsar
niet willen radonop zulk een oogen-
blik moet aan haar prudentie over
gelaten worden de beslissing te ne:
men, die land en volk het minst
schaadt. Zij zal al haar beleid wel
noodig hebben.
„Be Telegraaf" schrijf:
Om ons bestaan?
Vóór aanstaanden Maandag zal 'n
beslissing moeten worden genomen,
die voor de economische en politieke
politie van ons land in de toekomst
van de allergrootste beteekenis ls.
Van die beelsssing zal bet afhangen
of wij economisch en politiek een vrij
volk zullen blijven met onze eigen
democratische Instellingen en een
koloniaal rijk van den eersten rang,
of dat w|j ons op genade of ongenade
overleveren aan de machtige milita
ristische Staat aan onze Oostgrenzen.
Want daarop komt de beslissing
over de voorstellen van de geassoci
eerde mogendheden ten opzichte
onzer voedselvoorziening neer.
Be geassocieerde mogendheden zijn
bereid, ons te voorzien van een
voorraad broodgraan, rijst, tapioca en
atijfsel, voldoende voor 12 maanden;
van keffie en thee, van petroleum,
benzine, oliöa en vetten, vruchten en
spiritualiën, kapok en katoen, wol en
wollen goederen, alluminium, koper
en lood en daaruit vervaardigde
artikelen, ijzer en staal, machinerieön
en chemicaliën, geweven stoffen, om
slechts deze artikelen te nemen uit
de lange lijst door minister Loudon
gepubliceerd.
Zij zijn tot die levering bereid ep
de bekende voorwaarden, die ook bij
de Nsderlandsche regeerlng geen
bezwaar vonden en stellen bovendien
den eisch dat Nederlandsche schepen
ook in de gevaarlijke zone zullen
varen onder beding, dat alle schade
on molest aan die schepen zal worden
vergoed. Wij krijgen dus, wanneer
wij de voorwaarden accepteeren, vol
doende voorraden van alles waaraan
thans het grootste gebrek heeracht.
Voedingsmiddelen, die ons volk voor
ondervoeding en honger behoeden,
grondstoffen, die aan de behoeften
van onze industrie tegemoet komen.
Gaan wij op deze voorwaarden
niet in, dan staat alle aanvoer stop
en wie huivert in dat vooruitzicht
niet voor de naaste toskomst, wan
neer nu reeds het gebrek aan het
allernoodigste in breede kringen zoo
nijpend wordt gevoeld en het honger-
apook waarlijk geen schrikbeeld is
van een verhitte fantasie.
Na&at deze voorstellen staat wat
Buitschland ons laveren wil. Duitsch-
land wil ons leverensteenkool, Ijzer
en staal. Voilhl Nu zal niemand de
beteekenis onderschatten van deze
onontbeerlijke grondstoffen, maar in
vergelijking van hetgeen de Entente
ons biedt, is het lijstj i toch wat heel
>oover. En men vergete dit niet:
leer zal en kan Buitschland ons
niet toevoeren. Er wordt nu wel in
zekere kringen, die ods nu eenmaal
met alle geweld den Buitschen kant
willen opdringen gesproken van het
graan uit de Oekraïne en men zou
in die kringen bet denkbeeld graag
ingang doen vinden, dat we daar
mede in de behoefte aan brood in
ons land kunnen voorzien, maar geen
nuchter denkend mensch zal daar
op zijn speculatieve verwachtingen
bouwen.
Wij staan nu op den tweesprong
en de regeering zal een beslissing
mosten nemen, waarvan niet alleen
de voorziening in de behoefcen van
het oogenblik het gevolg is dat
is bij da belangen, die het hier geldt,
nog m«ar kinderspel maar WAarbij
ons bestaan zalf als vrij*, onaf ban-'
keltyke natie, waarbij het bazit onzer
koloniöa, den inzet vormen.
Bö zulk eeu tweesprong heeft de
regeering een ontzettende verant
woordelijkheid. Zij heeft het, door
den julsten weg te kiezen, in haar
macht, de vrijheden van ons volk te
handhaven of ons onverbiddelijk over
te leveren aan de genade van Buitsch
land, dat in zijn greep naar de we
reldheerschappij al lang ook op ons
land het oog gevestigd heeft.
Hot Nederlandsche volk weet wat
het wil. Het Nederlandsche volk zal
niet dulden, dat hst aan handen en
voBten wordt overgeleverd aan de
macht van de Jonkers en hun tra
wanten. En het zal zich niet laten
intimideeren door het praatje van
minister Posthuma, dat nu plotseling
de „broodvoorraad" tvan welke sub
stantie tot l Augustus gewaarborgd
is, door KiéUer en de zijnen inge
blazen, om van de urgentie der aan
neming van het vooratel der geas
socieerden de aandacht af te leiden.
Het Nederlandsche volk in zijn ge
heel voelt, dat het op don tweesprong
staat en het heeft don krachtigeu
wil, alleen dien weg op te gaan, die
ohb voert naar de toekomst vaneen
onafbankeltjk en vrij volk.
Be regeering heeft aan dezen wil
uiting te geven door thans in de
dagen, die voor onze toekomst be
slissend zijn, enze vrijheden te hand
haven on te aanvaarden wat de ge
associeerde mogendheden ons bieden
in goed vertrouwen, naar deregelen
van „fair play", zonder eenige be
doeling oeit een aanslag op onze
onafhankelijkheid te zullen plegen,
Be N. Rott. Ct. schrijft onder het
beofd, ooeonomische afper
sing het volgende:
Een ding moet by de besprekiDg
van de zoogenaamd oeconomische
onderhandelingen, die op het oogen-
blik voor hoe lang nog? tus
achen de Nederlandsche regeering en
de geasaociteerde landen worden ge
voerd, op den voorgrond worden
gesteld. Het doel van de geassoci
eerden bij die onderhandelingen is,
ons land zoeveel mogelijk schoeps
ruimte afhandig te maken. Op de
middelen, waarmee dit bereikt wordt,
zien de edele pleitbezorgers van
menscheltjkheid en recht, de zich
zelf als voorvechters van kleine na
tien ophemelende, geassocieerde
regeeringen niet. Om bun doel te
bereiken, ayn zij zelfs bereid, hun
eer te gooien. Staat Nederland de
verlangde scheepsruimte niet goed
schiks, bjj overeenkomst af, dan zullen
de geassocieerden onze vrachtvaar
ders rooven, d.w.z. de schepen, die
in achteraf misplaatst gebleken ver
trouwen op het fatsoen en de goede
tronw van Entente en Amerika naar
hunne havens gestevend zyn, en nu
daar worden vastgehouden, in beslag
nemen. Wij hebben alle raden, om te
gelooven, dat hetgeen het Buitsche
Buitsche draadleoze bericht daarom
trent vannacht, en nu heden de
correspondent van de Associated
Press, heeft gemeld, ongeveer juist ls.
Hoe de vorm precies is, waarin
de voornemens der geassocieerden
hier te lande zijn kenbaar gemaakt,
in dien van een ultimatum, gelijk
een Buitsch bericht dezer dagen be
weerde, in dien van een eisch, van
een dringend verzoek, of bloot in
den vorm van een officieel of offi
eieus dreigement, kan in het midden
blijven, Bak doet ook weinig ter zake.
Een feit schijnt te zijn, dat Engeland
met name, inderdaad van plan is,
zoover te gaan, als het Buitsche
draadlooze bericht aangaf, en te
konncn heeft gegeven, bij niet tot
stand koming van «ene overeenkomst,
tot zelfs op zee onze schepen te
zullen kapen. Het trotiche Albion
zit zoozeer in de knel, dat het bereid
is, tot deze zelfvernedering 07er te
gaahrEen Eügelsch telegram traeht
nu voor heb verachtelijk misbruik
van macht, dat men in den zin heeft,
bij voorbaat, verontschuldigingen aan
te voeren, doch daar zal ons publiek
niet invliegen. Indien gebeurt, het
geen in h9t vooruitzicht gesteld wordt,
zal niemand hier te lande over den
aard van deze moderne zeeroovery
in twijfel verkeeron.
Onze regeering heeft, zijn wij wel
ingelicht, een dezer dagen aan de
geassocieerden een voorstel gedaan,
om het onheil voor ons en de schande
voor de partijen, waarmee wij In
onderhandeling zijn, af te wanden.
Zij moet daarbij zoover zyn tegemoet
gekomen, als met de belangen van
ohb land maar «enigszins vereenig-
baar schijnt al is het dan ook
niet zoover, als een oorlogs-Sbylock
zou wonschen.
Nu is er reden, om onzerzijds tot
zekere grenzen tegemoetkomend te
zijn. Wij zitten in nood, en hebben
van de Vereenigde Staten leveringen
van voedingsmiddelen absoluut noo
dig, leveringen, waartoe Amerika
niet verplicht is. Om die te ver
krijgen, moeten wij dus tegen
waarde willen stellen, en wij be
schikken op het oogenblik over geen
ander bruikbaar ruilobject, dan over
scheepsruimte. Van deze omstandig
heid trekken Amerika en Engeland
echter als geboren woekeraars party.
Onze regeering heeft daar een reyaal
aanbod tegenover gesteld, een aan
bieding, waarvan men zelf* twijfelen
kan, of z|j niet reeds te ver gaat, en
ons zeiven de dupen zal doen zijn.
Be Radactie wijst er verder op,
dat het voor Nederland een levens
kwestie is dat het nk den oorlog de
beschikking most hebben over zyn
vloot, wil het niet ten gronde gaan;
en dat hoewel de Entente zich bereid
verklaarde de verloren gegane schepen
te zullen vergoeden, er op beloften
dezerzijds niet is te vertrouwen,
gezien de talrijke gevallen In scheep
vaartaangelegenheden.
Verder zegt de redactie
Indien Engeland inderdaad voor
nemens is, on zich in staat acht, na
den oorlog ons onze tonnenmaat
Integraal terug tc geven, dan kan er
by dat land geen btz waar hoegenaamd
zyn, onze schepen buiten hot gevaar
lijke gebied in dienst te houden, en
voor de gevaariyke zone uitsluitend
vaartuigen van do geallieerden te
bezigen. Wanneer de geallieerden
oprecht van plan zyn, uit hun eigen
schepen voorraad getorpedsei do.Nader-
landsche schepen te restitueeren,
kunnen zU precies evengoed hun eigen
schepen aan vernietiging blootstellen.
Bat komt voor hen op hetzelfde neer.
Bo Nederlandsche voorwaarde, dat
de Nsderlandsche schepen niet zullen
gebruikt worden binnen het gevaar
iyke gebied, moet dus volmaakt aan-
nemeiyk zijn voor de geallieerden
als z|j zich zei ven ten minste te
goeder trouw achten.
Worden de Nederlandsche voor
stellen afgeslagen op grond vay de
voorwaarde, dat de schepen niet in
het gevaarlijke gebied mogen worden
gebruikt, dau weten wy dus welke
beteekenis daaraan is te hechten, en
zullen wij ons opnieuw vau de positie
hebbon rekenschap te geven.
Donderdag zijn te Utrecht ge
slaagd voor het examen nuttige hand
werken de dames S. B. Maas en A.
W. Molenaar, en Vrijdag de dames
G. Noot, H. E. van der Ploeg en M.
Rykeboor, alhier.
Aan den hesr en mevrouw
Mooy-Molenaar is wegona vertrek,
op verzoek, eervol ontslag verleend,
respectievelijk als directeur-leeraar
en als leer&res by de Maatschappij
tot Bevordering der Toonkunst.
Dt vlsttohnoid.
Naar aanleiding van de heerschende
vleeschcrisis schrijft men ons:
Be groote voorraden worst en
rundergehakt, die ln de gemeente
voorhanden zijn, wekken vermoedens
dat deze niet alloen afkomstig zyn
van nuchtere kalveren, doch ook ten
deele van de goedkoopere vleesch-
soorten.
Be meeste winkels zyn veelal ge
sloten en zoo niet, dan is gewooniyk
de uitgestalde voorraad vleesch van
de fijnere kwaliteit.
Ovor de soert van 't vleesch heeft
't publiek weinig of geen oordeel.
Ieder is bly wat te kunnen bemach
tigen en betaalt w&t gevraagd wordt,
't Komt veelvuldig voor dat koopers
van goedkoop vleesch genoodzaakt
worden om duurdere soorten by te
nemen.
Bekeuringen zyn ingesteld wegens
het verkoopen van vleesch voor
hoogeren prys dan geoorloofd was.
Aan een koe van 50# h 600 J K.G.
is nagenoeg de helft vleesch voor
f 1.80 per K 6.
Voor een behoorlyke vleesch voor;
zlening, waaronder wordt verstaan
dat zonder preBaio van de zyde dor
slagers het mindere publiek ook
vleesch kan bemachtigen, zouden de
goedkoopste soorten tegen de als
maximum gestelde pryzen moeten
worden afgenomen. Be gomeente zou
daarvoor een persoon kunnen aan-
wyzen, den keurmeester bil voorbeeld.
De verkoop zou in een eigen lokaal
moeten plaats hebben.
E«n eerlijke slager kan op zoo'n
regelingmiet tegen hebben. Baarmede
is ondervangen het zich verrijken ten
koste van het mindere publiek en is
het oordeel over de soort van vleesch
niet alleen aan den slager.
Hieronder laten] wy nogmaals de
door den minister vastgestelde pryzen
volgen.
Be „Köln. Zeltung" meldt uit
ZQrichBaar Zwitserland hoopte
door Nederlandsche schepen graan
uit Amerika te krygen, heeft het
optreden der geassocieerden tegen
Nederland groote be vreemdinggewekt.
Be „Zfiricher Post" schryft: Bit
buitengewoon brutale optreden tegen
een neutralen staat, die men niet van
eonzydtge politiek kan beschuldigen,
wekt groote verwondering. Nederland
tracht evenals Zwitserland met beide
partyen in een drageiyke verhouding
te biyven en kan niet de eiechen der
Entente inwilligen, zonder in vijand
schap met Buitschland te geraken.
Wat de geallieerden van Nederland
eischen is het prysgeven van zijn
economisch politieke neutraliteit. Ne
derland wordt zoo in een meeiiyke
positie gebracht en zyn beslissing
zal, hoe die ook uitvalt, vérstrekkende
gevolgen hebben.
DK OORLOG.
Be berichten van de verschillende
gevechtsterreinen, loopende tot don
derdagavond, zyn van geen betee
kenis.
PLAATSELIJK NIEUWS,
Da „Hertog Hondrik".
Biykens by het Departement van
Marine ontvangen bericht is Hr.
Ms. pantserschip „Hertog Hendrik"
13 dezer van Thorshavn naar Bergen
vertrokken.
VlMiek
«ff»- alet». d.
h«*U winkel
aan den afgi-
wlakel. haal*.
per K.G.
Chateaubriand en
biefstuk haas. f 8.76 f 8.90
HaasI.- 8.16
Biefstuk2.80 2.95
Contrefllet 2.80 2.95
Rib2 80 2.76
Roostbeaf2.60 2.76
Bikke lende2 60 2.76
Rollade2 60 2.76
Baklap1.80 1.45
Riblap1.80 1.46
Runderlappen, rund-
gehakt, klapstuk en
runderborst t 1.80 „1.46
Schenkel,1.80 ,1.46
Nier- en slachtvet 1.40 1 40
Hutspot0.80 0.80
Beenderen 0.10 0.10
Tong,2.- „2.-
per stuk.
Zwezerikf 0.60 f 0.60
per stel.
Hersens f 0.16 f 0.16
per KG.
Leverf 0.60 f 0.60
per stuk.
Nierenf 0.60 f 0.69
per K.G.
Staartf 1.26 f 1.26
Beze pryzen gelden voor rundvleesch
zonder been.
"Verboden is de verkoop en de af
levering van rundvleesch onder andere
benamingen dan vorenbedoeld.
Aflevering van kopvleesch sal
slechts mogen geschieden, indien dit
verwerkt is door den hutspot.
Htll. Belgisch Toonealgezslschap
in „Casino".
Zondagavond geefc het Hollandsch
Belgisch Tooneelgezelschap, onder
directie van den heer Fraus Augu
steyns, le karakterspeler van het
hypodröme te Antwerpen, een tooneel-
voorstelling ln „Caeino".
Een zeer mooi en variesrend pro
gramma ls aangekondigdo.a. wordt
opgevoerd het bekende drama (met
zooveel succes geipeold door Bouw
meester) „De Greep". Verder het
lachsucces kluchtspel „Be moord in
de Plantage" en ten slotte de trans
formatie schots „Brand in de Joage
Jan", waarin de heer Augusteyns 7
verschillende rollen vervult sn waar
mede hy overal in Heiland en Bclglé
een schitterend succes heefc, wat ook
blijkt uit onderstaande - één van
de vele gunstige persbeoordeelingen
lo brand io de „Jonge Jan".
Indertyd heeft Henri de Vries met
dat eigenaardige stuk lauweren eu
goud verdiend en nog menigeen her
innert zich levendig de voorstelling
van dit transformatiestuk, waarin 7
rollen door denzelfden persoon worden
vervuld. Nu was de vertolking van
het stuk toevertrouwd aan den heor
Augusteyns, tooneelspeler van den
Vlaamsche Schouwburg, die prachtig
slaagde in de uitbeelding der karakters
Alle personen, Jan Arend, de fabrikant,
Onticg Arend, zön oncoozele broer,
de smid, de kruidenier, veldwachter,
herbergier en schilder, werden mot
evenveel nauwkeurigheid in woord en
gebaar voorgesteld, zender dat ook
maar de geringste afwijking in bet
aangenomen karakter viel op temer
ken; vooral de houding van Jan
Arend, die zyn fabriek in brand
steekt en de oorzaak wordt van den
dood van zyn dochtertje, voor don
rechter van het vooronderzoek, werd
aangrdpend uitgebeeld.
Iu óófl woord: bet was een mooie,
pakkende uitvoering van hot bekende
karakterstuk.
„Blorla Trassits".
Gloria Transita... verdwenen roem
de titel dunkt ons niet erg pakkend
▼oor een bioscoopfilm. Hoe begrype-
lyker hoe beter, en deze Latynsche
titel spreekt niet tot de groote massa.
Met weet niet wat men aan deze
film beeft.
Te dankbaarder wordt daarom de
taak van den journalist, die bet
publiek tot voorlichting moet dienen
on het uitloggen moet dkt e» waarbm
het naar deze fllmvertooning moet
gaan.
Bo groote aantrekkeiykbeld ervan
is wel het nieuwe i de muzikale
illustratie van een drama, waaraan
artisten van naam hunn» mede
werking verleenen, En ook het feit,
dat deze film Noderlandsch is, ge
speeld door Nederlandsche artisten
in Amsterdam en Rotterdam, vormt
een attractie.
Be heer Joh. Gildemoyer heeft dit
6-bedryvige „muzikale drama" in
scène gezet en daarby gebruik ge
maakt van pakkende tooneeltjes. Er
zyn interessante stadsgezichten in;
zelfs meenden we een der Amster-
damsche Burgwallen le herkennen,
en zagen wy in de verte niet het
Rotterdamsche Witte Huis? - er
komen fraaie opnamen in voor van
een kasteel met zyn terrassen en
tuinen. En boven en behalve dit
alles krijgen we fragmenten van
opera-voorstellingen in grooten st|jl.
Gloria Transita is de geschiedenis
van een beroemd zanger, die uit
New York overkomt voor een lief
dadigheidsvoorstelling. Boordat na
afloop van de voorstelling een der
heeren hot portret vindt van zyne
vrouw, dat uit zyn zak ls gevallen,
en daarover grapjas maakt, wordt
by woedend, wil den onbeschaamde
te ïyf, doch als de eerste opwinding
voorby is, kalmeert hy en verhaalt
den heeren zyn levensgeschiedenis;
hoe by, als doodarme straatzanger,
„ontdekt" werd, en in Amerika zyn
fortuin maakte. Beze levensgeschie
denis, de interessantste van het film
werk, vormt er de helfc van, we
maken mee hoe Solotti door de
straten zwerft en er zingt, vergezeld
door zfin vriend Gaston, hoe hy zich
ontfermt over het aardige driejarige
dochter 1 ja van een misdadiger, die
ln dezelfde slaapstee verbiyf houdt
als hyhoe hy tenslotte met haar
is getrouwd en haar afgodisch lief-
heefc.
Het vervolg van de geschiedenis
is zyn varbiyf in Europa, zyn suc
cessen, de verovering die zyne vrouw
maakt, daarna het hoogromantisch
einde.
Zooals gezegd, de muzikale illustra
tie is de voornaamste aantrekkeiyk-
beid van de film. Een orkest van 12
personen, onder leiding van den heer
Ernest Hangard zorgt daarvoor. Zien
en hooren Solotti in de Faust
optredeneenige fragmenten worden
ln natura vertoond, en vier opera-
solisten, te weten de dames Wilh.
van den Hoock, Irma Lozin, en de
hoeren Jac. Qau veren en Aug. van
den Hoeck, die op de film de actie
vertoonen, zingen in de zaal de woor
den van de muziek. Bit is iets nieuws
en iets aantrekkelyksmen kan dit
uitbreiden tot geheels opera-voor
stollingen die men alzoo, in de bios
coop genieten kan. Van de Faust
krygen we een fragment uit de 4 acte
en de slot-apothaoseMargaretha's
hemelvaart, en de samenzang der
verschillende zangers was voortreffe-
ïyk. Be slot-scéne van Verdi's opera
Rigoletto krygen weeen kykje
vóór en achter de schermen.
Ook enkele solo nummers werden
artistiek gezongen en op de film zagen
wy den zanger staan.
Behalve deze fragmenten illustreer
de de muziek nog zeer suggestief
enkele passages uit het drama. In de
4 e acte, waar des zangers echtge-
noote de verlokkingen ondergaat van
den jongen baron, was een Wagnerl-
aansch erotisch element ln de muziek
ingevlochten, en in de laatste scène
by haar dood, leverde Hal vorsen de
prachtig* treurmuziek by de baar der
doode.
Beze voorstelling, die de geheele
week gegeven wordt, is een jubileum-
voorstelling van de directie der Witte
Bioscoop, die baar 6 jarig bestaan
herdenkt.
Bat de zang zeer in den smaak
viel bewees het applaus in de zaal.
Be vleugelbegeleiding der solisten
was van den heer Arie van den Weg.
Uit hst Politls-rappart.
Maandag j.1, werd door eon sol
daat van 4-1-4 VestlDg Artillerie,
gekazerneerd in het fort Erfprins, aan
gifte gedaan, dat hy Zaterdagavond
tevoren zyn rijwiel uit het fort ver
miste. Eon onderzoek wordt inge
steld.
Be hulp der politie werd inge
roepen door een bewoner der Gas-
straat, die een lastigen beschonken
bezoeker had, welke zich vermaakte
door eon «childery in do woning
stuk te slaan. Door den ontboden
agent van politie werd de woeste
ling naar het burean overgebracht
en proces-verbaal opgemaakt.
Maandagavond j 1. kwamen alhier
met den laatsten trein uit 's Graven-
hage aan de 16 jarige J. L. en de 16
jarige H. J. G. en vervoegden zich
by een alhier wonend familielid van
eerstgenoemde om onderdak. Be Jon
gens vertelden, dat een zwager van
J. L., zekere K., mede te 's Graven
hage woonachtig, hem en zfin met
gezel bad voorgesteld om nair de
grens to gaan om te smokkelen. Bat
L. daartoe moest zien aan goederen
en geld van zyn patroon, een win
kelier in dames- en kinderconfectie
kleedingstukken to 'a Gravenhago, te
komen, om daarmede de affsire op
touw te zetten. Aldus geschiedde.
L. moest voor zyn patroon vorschll-
lehde bedragen by klanten innen en
deed dit, terwyi hy ook zichtzendin-
gen by henteiugbaalde. Nu wilde de
zwager eon deel van het geld hebben,
doch dit konden de jongens niet goed
keuren, waarom zy op hun elgon
heutje naar Helder reisden, meenende,
dal daar ook wel te smokkelen zou
vallen, wyi Helder toch een grens
plaats is.
Bovenbedoeld familielid vond bet
raadzaam do politie van een en ander
in kennis te stelleden bracht hen
dien nacht te circa 21/, ure met het
gold, zynde ruim f 88.— eu de winkel
goederen, aan het Hoofdbureau aau
het Westplein. Be kaapen legden
daar eene gelykluidende verklaring
af, waarvan procesverbaal werd op
gemaakt.
Woensdag daaraanvolgende zyn
zy naar 's-Gravenhage overgebracht
en ter beschikking van de politie
aldaar gesteld, alwaar bleek, dat
hunne verklaring geheel op waarheid
berustte.
Terzake het verkoopen van vleeseh
en zeeppoeder boven den maximum-
prys werd respectieveiyk tegen een
slager en een winkelier alhier proces-
verbaal opgemaakt.
Gisterenavond te 71/* ure ont
stond in de donkere duinen brand
in een perceel heide. Bo gemeente
reiniging trok er met de noodlgi
werklieden op uit en bluschte den
brand met schoppen aarde. Naar de I
oorzaak wordt een onderzoek inge-
atold.
RECEPTEN
votr vsrsihe ZuldsrzMbokklng an
Zuldsrzasbarlng (zondsr olie birsld)
Samengesteld, na genomen proeven,
door Mej. Wittop-Koning, Leerares
in Koken en Voedingsleer a/d Nieuwe
Huishoudschool to Amsterdam.
Zeahte Bekking (Zulderzee-Bakbokking)
(zonder olie bereid).
Maak de bokkings op de gewone
wyze schoon, door ze van den kop
te ontdoen, langs de buikzyde open
te snyden en er de ingewandon uit
te nemeu. Spouw de vlsachen langs
de graat open, maar verwyder de
graat ni«t; men doet dat later op
het bord dus na de bereiding
veel gemakkeiyker en zuiniger.
Wasch de visschen niet, maar wryf
ze stevig uit met een schoonen doek
behandeling met water zou den
lichten rooksmaak hel kenmer
kende van de versche bokking -
verloren doen gaan.
B«strool eiken visch aan den open-
gespouwen kant met wat peper en
zout; leg de vieschen paarsgewyzo
met de binnenzyden op elkaar en
laat op deze wyze gedurende minstens
16 minuten het zout er in trekken.
Zorg, dat tegen diea tyd in de
koekenpan een bodempje water is
aan de kook gebracht (1 vinger hoog
ongeveer). Leg daarin de vlsebjes
met hun geopenden kant naar beneden,
houd de pan op een link vuur aan
de kook en laat de visch)a* gaar
worden door ze op elke zyde ongeveer
2 minuten te laten liggen. Sluit, om
afkoeling te voorkomen, de koeken
pan liefst met een deksel af.
Laat de hom en de kuit, die ook
een tydlang met zout en peper zyn
weggezet, op dezelfde wyze gaar
worden.
Pinharljg (z.g. groene of vereehe
Zuldarzae-harlng) (zonder olie bereid).
Begin met de viscbjes van de
schubben te ontdoen, door er met
een mes in de richting van staart
naar kop („tegen den draad" dus)
overheen te schrappen.
Maak de haringen schoon door er
den kop af te snyden, de viscbjes
lange de buikzyde te openen en er
de ingewanden uit te nemeuwasch
ze daarna flink uit.
Behandel de haring verder op
dezelfde wyze, die voor de bokking
is aangegevenof volg naar verkie
zing een andere wyze en spouw de
viichjas niet open, maar kerf ze langs
de zyden op gefijke afstanden iD,
wr|jf ze in met peper en zout, laat
dit mengsel er gedurende 15 minuten
in doordringen en leg dan de visch
ln de koekenpan met kokend water.
Reken voor haring den kooktyd
iets ruimer dan voor bokking, onge
veer 8 minuten b.v. aan eikenkant.
Men kan de bokking of de haring,
•p deze wfize bereid, koud geven by
de boterham; men kan ze echter
ook warm gebruiken als middagmaal-
gerecht.
la het laatste geval bereidt men
op zeer eenvoudige wyze de saus by
de aardappelen van het nog overge
houden kooknat, dat behalve enkele
beatanddeelen uit de visch nogal
wat vet b.v. ook veel van de
peper en het zout in zich heefc op
genomen. Tt veel zelfs, zoodat men
er gerust eeu flink scheutje water
aan kan toevoegen om èi de hoe
veelheid éi den smaak te verbeteren.
B*ze vloeistof is in de koekenpan
in een oogenblik weer aan de kook
te brongen en men heefc ze dan
slechts te binden met wat aange
mengde bloem of wat aangemengd
aardappelmeel.
Ia de sauskom kan ten slotte de
saus nog worden afgemaakt door
een klont ja boter en des verkiezende
wat mosterd, wat azyn of wat ge
hakte peterselie.
Wy voldoen gaarne aan het ver
zoek deze „recepten" in oos blad af
te drukken. Het is nu maar te hopen,
dat wy van do ts Helder aangevoerde
baring ons gerechte deel zullen be
komen. Anders hebben dsze recepten
niet veel te beteskenen. In andere
gemeenten ls de Zuiderzeeharing
reeds lang te bekomen, en hoewel
de Nieuwediepers by voorkeur de
bier aangevoerde haring prefereeren
- ze zya vetter en smakeiyker
zoo is ds eerstgenoemde soort ook
niet te versmaden in deze vleeach-
looze dagen.
BD
by
le
BINNENLAND.
Da lianaaiaardtB an Nadarlaad.
Naar wy vernemen, zal de Minister
van Buitenlandache Zaken waarscbyn-
ïyk Binsdag a.s. aan de Tweede
Kamer een mededeeling doen omtrent
bet standpunt onzer Regeering ter
zake van de vanwege de geassocieerde
ter kennis onzer RegceriDg gebiacbte
voorwaarde, dat de Nederlandsche
schepen, welke ingevolge de met die
regeeringen te treffen regeling te harer
beschikking zouden komen, door de
z.g. gevaariyke zone zouden moeten
varen.
By navraag aan het Ministerie vau
Buitenlandsche Zaken deelde men
mede, dat aldaar geene mededeeling
is ontvangen dat, zooals een Reuter
bericht uit New-York meldt, de Ver
eenigde Staten en Groot BrittanntO
de Nederlandsche schepen ten gebruike
der geallieerden zullen overnomen
tenzij de hangende overkomst den
16en Maert wordt aangenomen. Wel
is aan de Regeering verzocht vdér 18
Maart eene beslissing te willen ne
men in zake het voorstel, waarby
ons een voorschot van honderdduizend
ton tarwe ln het uitzicht wordt go
steld, mits wy het gedeelte der
Nederlandsche tonnage, dat by een
eventuoele overeenkomst ter beschik
king der geallieerden zou kernen,
komen, thans reeds ook voor gebruik
in het z.g. gevaariyke gebied afstonden