HELDERSCMECOURANT
No. 4916
DINSDAG 9 APRIL 1018
46e JAARGANG
Ultgcvr* O.PE^OERjIi^H^lden^OplaaB^SOO cx. - Abonnafwnt»prt]»; In de atad II.—, pr poat H.25, Buitonland 12.25. Low ex. 3 o>nt. Adverfnttên par rag»! 10 n« -f-1# oorlogatooalag
Op pagina 4 van dit blad
la opgenomon
1. DE DISTRIBUTIE te Helder.
m. i' Callantioog.
Anna Paulowna.
2. Feuilleton, enz.
DE OORLOG.
D« groots slag in Frankrijk.
Berlijn, 80 Maart. Officieel: Op het
slagveld ten noorden van de Somme
is do toestand onveranderd.
Wy hebben Ayette van vijanden
gezuiverd.
Tuaaohen Somme en Avre hebben
wy de Engelachen en de hun te hulp
gesnelde Franschen uit gedeelte»
hunner voorste stellingen geworpen
en Beaucourt en Mezièrea genomen.
Fransche aanvallen tegen Montdi-
dier zön mislukt.
9e Franschen zjjn nu ook met de
vernietiging van Laon begonnen.
Boor een aanhoudende beschieting
ia de kathedraal zwaar beschadigd.
Luitenant Bongartz heeft zijn 32e
en 339, luitenant Udet zyn 22e over
winning in de luchtbehaald.
(Van de andere gevechtsterreinen
niets nieuws.)
Parijs, 80 Maart. Officieel middag-
bericht. Be slag is vannacht met
nieuwe hevigheid hervat. Hy is aan
den gang op een front van 40 kilo
meter tuascben Moreuil (aan de Avre
tot voorbij Lassigny.
De Fransche troepen, geiteund door
hun reserves, die blijven toevloeien,
bieden hardnekkigen tegenstand aan
de machtige aanvallen des vijands.
Parijs, 30 Maart. OfficieolD# slag,
op het front Moreuil Laaaigny aange
gaan, heeft heel den dag met toe
nemende heftigheid voortgeduurd en
heeft zich nog uitgebreid. Over een
uitgestrektheid van 60 K.M. hebben
de fiuitache strijdkrachten ondanks
de ontzettende vorwaestiogen in hun
gelederen door het vuur der Franschen
aangericht, de aanvalleu op de
Fransche linies vermenigvuldigd. Be
heldhaftige troepen der Franschen
stuitten, zich blindelings in den strijd
stortend, door hun onverpoosde
tegenaanvallen allerwegen den razen-
den aandrang der Buitschera. Be
streek Orvillers—lePlémont—Plessis
de Roye was vooral het tooneel van
hardnekkige gevechten. Deze dorpen
gingen herhaaldelijk van de eene in
de andero hand over. Twee Bultsche
di visies, dia in lo Plémont en in het
park van Plessis—d6- Roye hadden
weten voet te krijgen, zyn daaruit
verjaagd in een schitterenden tegen
aanval van de Fransche troepen, die
hun linie herstelden. Op sommige
punten moesten de drommen aan
vallers, onder verschrikkelijk vuur
der Franscho artillerie genomen,
plotseling stilhouden en In wanorde
tsrugstroomen, waarna het veld met
lijken bezaaid lag. Be verliezen der
Buitschera in den heelen gevechts
gordel gaan nog die der vorige dagen
te boven.
Partje, 30 Maart. Men is hier van
oordeel, dat gedurende de laatste
24 uren de tegenstand der geallieerde
troepen meer uitwerking gehad heeft.
Ondanks verwoede pogingen is de
vijand er niet ln geslaagd op eenig
punt een voortgang van belang te
maken. Be Buitschera zijn op het
oogenblik rondom Montdidier geheel
gestuit.
Zij schijnen orer het gsheele front
tusschen Avre en Oise verschansingen
op te werpen. Msrcel Huten zegt in
de Echo de Paris, dat bet onmogelijk
schijnt, dat Luderdoiff hot hierbij
laat, nadat hij de vrijs hand gekregen
heeft voor het bereiken van zijn doel-
wit en nadat bij reeds minstons 70
divisiên in het vuur geworpen heeft.
Men denkt, dat de Buitschera waar
schijnlijk morgen of overmorgen een
grooten aanval zullen dosn in het
vak bij Amiens. In allen gevalle
verwacht iedereen een grooten slag,
die beslissend zijn kan. Men weet
hier, dat de Fransch-Eagelsche reser
ves don tijd gehad hebben aan te
komen en men ziet de komende
gebeurtenissen met bet grootste
vertrouwen tegemoet.
Londen, 30 Maart. Officieel ochtend-
bericht Ten N. van de Somme zijn
slechts plaatselijke gevechten ge
leverd.
Ten Zuiden van de rivier is de
vijand er gisteren door zijn aanvallen
te Bemuin en Meziéres in geslaagd,
onze troepen uit hst laatste dorp
terug te dringen. Wy namen in onze
tegenaanvallen een aantal gevange
nen. Te Bemuin zijn alle pogingen
vvn den vyaud om bet dorp te nemen
mislukt, na felle gevechten die den
geheelen namiddag aanhielden.
In de afgeloopen week heeft onze
ruiterij met groote dapperheid, zoowel
ts paard als afgestegen, gevochten
en den vijand in tal van gevechten,
waarin zij hem zware verliezen toe
bracht, teruggeslagen.
Londen, 30 Maart. Het ministerie
van oorlog maakt bekend: Ten N.
van de Somme ia de toestand cp het
Britsche front niet veranderd.
Ten Z. daarvan hebben wy onze
stellingen behouden. Verder zuid
waarts hebben zware aanvallen op
het Fransche front den Buitschera
gelegenheid gegeven veld te winnen
bewesten de Avre, zoomede ten Z.
en Z.O. van Montdidier. Be Buit
schera namen de dorpen Awinvillers,
Griveanes, Meanil St. Geoigei, Leno-
chel en Ayeccourt.
Ten O. daarvan ia een vewoede
stryd aan den gang. Be toestand is
daar precies niet bekend. Het weer
ia omgeslagen. Het regent, dat het
giet.
Londen, 30 Maart. Het meeat ge
ruststellende teeken van het slagfront
ie hee paradoxaal het moge klin
ken opgesloten in de aanhoudende
berichten omtrent hevige aanvallen
door versche Buitsche divisies. Het
hoofdbeginsel, dat voortdurend dient
te worden in het oog gehouden, is,
dat het verlies of de winst van ter
rein slechts ln zooverre van belang
is, als het er toe mee werkt het
opperste doel van de Buitschera
het schelden en verstrooien der ge
allieerde legers nader te brengen.
Het vermeesteren van Amiens zou
dat dool ten zeerste in de hand wer
ken, al zou het doel zelf daarmee
nog niet zyn bereikt. Daarom zyn
natuurlflkerwys aller oogeu gericht
op den afstand die van dag tot dag
de Buitschera gescheiden houdt van
hun doel. Het is echter oven belang-
ryk om de offers te bestudeeren, die
z(j zich moeten getroosten by hun
geleidelijk vertraagden voortgang.
Het staat buiten allen twyfel vast
dat de verliezen der Buitechers reus
achtig zyn geweest. Zy zelf hebben
dit zoo goed als erkend. Van zelfs
nog grooter belang zyn de toene
mende aanwyzingen voor de snelle
aflossing, vervanging en wederopvoe
ring van de aanval» divisies, wanneer
telkens nieuwe troepen in het gevecht
worden gebracht.
Hieruit is óf af te leiden dat de
aanval hevige verliezen kost, óf dat
het onraadzaam wordt geacht, af-
zonderlyke eenheden te hoogs ver
liezen te laten leiden. In beide ge
vallen is er een langzame verslapping
in de onstuimigheid van den aanval,
die inderdaad langzaam is afgenomen
in snelheid, zooal niet in hevigheid.
Be verflauwing in den Albêrfcssctor
zal waarschijniyk van korten duur
zyn. Be geruchten worden bevestigd
dat de Buitschers hoe langer hoe
meer troepsn samentrekken tusschen
Albert en Bray. Zy voeren meer ge
schut op, zoo snel als bet thans min
der gunstige weer het maar mogeiyk
maakt. Hun middelen zyn zeer direct.
Eq vele teekenen wyzen er op, dat
hun Paasch viering den vorm zal aan
nemen van een krachtigen aanval
op Amiens langs de kortst mogelijke
route. Maar de weg ia goed versperd
en wy vertrouwen dat do Buitschera
er niet doorheen zullen komen. Het
is zeer wel mogelijk, dat de nieuwe
stoot, dien hy klaar blij kelyk aan het
voorbereiden is, veeleer ten zuiden
van de Somme zal loskomen, dan in
hoek tusschen die rivier en de Ancre.
In dit gebied onder de Somme zyn
de fluctuaties het grootst geweest en
is de som der opeenvolgende kleine
wyzigingen het best merkbaar.
Onze geallieerden zyn overal van
Montdidier tot Pont 1' Evéque (even
bezuiden Noyon) hard aan het vech
ten en indien zy er slechts ln kunnen
slagen hun drnk op dit zeer kwets
bare punt van 's vyands front te
verhoogen, zullen zy misschien zeer
krachtig nadeel toebrengen aan den
aanval des vyands op Amiens.
Londen, 30 Maart. Nu het gevaar
geheel en al voorby is, zoo seint
üe correspondent van de .Daily Cbro-
nicle" te Paiys - kan gezegd worden,
dat het op 25, 26 en 27 dezer hegl
weinig gescheeld heeft, of het front
der geallieerden in de streek van
Roye en Chaulnes zou gebroken ge
worden zyn. Eerst werd het front tot
Echella—St. Aurin aan de Avre en
op den laataten d&g tot Montdidier
teruggedrukt. Andere Fransche troe
pen warden aangevoerd om onzen
linkervleugel te versterken en glate-
ren leek het, dat het offensief na
verscheidene zware gevechten voor
goed in toom was gehouden. Be
dagen daarvoor moesten verloopen,
voor de geallieerden zelfe hun veld-
geechut in voldoend aantal konden
opvoeren. Nu zyn niet alleen deze
kanonnen, maar ook de stukken van
24 cM. en nog zwaardere in het ge
vecht of klaar. Alles wat gebeurd is,
het succes en de tegenslag van den
vyand, onze zware verliezen en onze
gunstiger vooruitzichten van thans
moeten beschouwd worden in het
licht van een voornaam feit, dat ik
thans, op grond van inlichtingen uit
gezaghebbende bron, bekend kan
maken. Op een front van 80 K.M.
waar de vijand slechts 16 divisies
had staan, begon hy zyn groote kans
spel met ongeveer 38 divisies. Bat
was al een heelè overmacht, maar
tot gisterenavond was reeds gemeld
dat een totaal van 87 divisies in den
slag betrokken was geworden. Dat
beteekant dat meer dan een millioen
manichappen in een ruimte uitgestort
zyn, die slechts esn achtste gedeelte
van het westeiyke front uitmaakt.
Het grootste gedeelte van de divisies
waren nieuwe reserves, die aangevoerd
werden, nadat de operatie losgekomen
was.
Ds oorlogsbuit.
Onder de snuifjes op artilieriatiieh
gebied, die de Buitschers op het Wes-
teiyk front hebben bult gemaakt,
bevinden zich, naar Woiff seint, drie
stukken zwaar gavchut (33 cM.) van
de nieuwste constructie, alsmede een
Haubitz-batterie, die den Buitschers
ongeschonden in handen viel. Voorts
vermeesterden de Buitschera een
dozyn 24 cM. kanonnen. Benoorden
Aubigny werden door de Duitscbeis
machtige munitiestapelplaatsen buit
gemaakt, waarvan de autokarren met
munitie, thans in dienst der Buit
schers, langs de wegen snorren.
Onrust lo Parijs?
Volgens de berichten, die over
Zwitserland Duitachland uit Parijs
biyven komen, zou aldaar een toe
stand van voortdurend alarm heer-
scben. Het aantal personen, dat door
de granaten van het vèrdragende
geschut gedood zyn, zou al nanmer
keiyk zyn.
Be ,K0!nische Volkazeitung" heeft
van een vertrouwd persoon, die goed
van de huidige Fransche toestanden
op de hoogte ls, een uitvoerige uit
eenzetting ontvangen, -lle onder an
dere inhoudt, dat het te Parya wemelt
van gsbelme Amerikaansche politie
agenten. Een hoog Fransch ambte
naar zeide tot den zegsman van hot
Keulschs blad.Het scbynt, dat de
Amerikanen onzichtbare schepen aan
het bouwen zyn. Nu blyren die
schepen en hunne ladingen ook voor
da Franschen onzichtbaar." Be staal-
leverantien voor de Fransche oorlogs
industrie zyn voor meer dan de helft
verminderd. By het in do lucht
springen van de munitiefabrieken
van Courneuve zouden veel en veel
meer menschen gedood zytr, dan
ambtelijk bekeud gemaakt was. De
stations staan volgepropt van men-
schen, die .weg willen reizen. Maar
het is verre van gemakkslyk auto
risatie tot wegreizen te krygan, daar
men wil trachten te voorkomen, dat
berichten over den waren toestand
in bet buitenland komon. Be bevol
king van Parya baglnfi zich offer
vaardig in bet onvermydelijke te
schikken. Beze stemming ia voor den
vrede niet gunstig.
Uit Parys van 29 Maart:
,Be Kamer heeft een wet aange
nomen, waarby de lichting 1919 onder
do wapenen wordt geroepen."
Britsohi torpedoboot gezonken.
Londen, 30 Maart. Be admiraliteit
deelt medeeen Britsche torpedojager
is den 27sten Maart op een mijn
geloopen en gezonken. Zen officier en
veertig manschappen worden vermist.
Qoon intarvsntia van Japan.
Londen, 30 Maart. Bit Tokio aan
de .Baily Mail": Be minister-presi
dent beaft meegedeeld, dat Japan den
bolsjewiki gunstig is gezind, en op
het oogenbUk geen reden tot gewa
pende tusachenkomat ziet.
Be regaering is niet gezind, groote
militaire operaties in Slberifl te be
ginnen, om Buitsche strijdkrachten
van het Westeiyk front af te leiden.
(Zie verder 2e blad).
BINNENLAND.
Da opvordering van onza sehapan.
Ds Java—China-Japan-lijn heeft
telegrafisch bericht ontvangen, dat
op de volgende schepen beslag werd
gelegd
Te San Francisco op de Tjlaalak,
te Hongkong op de Tjibodas en de
Tjitaroem, en te Manila op de Tjikem-
bang en de Tjisondari.
Officieren en machinisten zullen
nuar huis worden gezonden.
Be andere scheppen liggen op Java.
By het departement van buiten-
landscbe zaken zyn berichten ontvan
gen, volgens welke de te Singapore
vastgehouden schepen Treub en
Kongsoe weer losgelaten zyn.
In Amerika zyn nog opgevorderd
de Bacchua, de Batjan en de fiubhe,
te Londen de Loosdrecht, de Vlie-
stroom, de IJatroom, de Kialdrecht,
St. Philipaland, St. Ancaland, de
Hoogland en de Boekelo, te Huil de
Scheldestroom, de Schotland en de
Oosterland, de Friesland, de Gaaster-
land, de Otls Tetrax, de prof. Buye,
te Leith de Noord-Holland, te Liver-
pool de Beyerland, te Sunderland de
Waal, te Goole de Hengelo, en te
Mldlesborough de Mercator.
Voorts ls de stoomboot Rossum
naar Briatol gezonden om te losten
en daarna te worden opgevorderd.
Stijfsel.
Het Bureau voor Mededeelingen
inzake de Voedselvoorziening meldt
Ongeveer een jsar galedan is da
verstrekking van grondstoffen aan
de styfaelfabrieken stop gezet, omdat
die grondstoffen mals, rijst en
tarwe moesten worden gebruikt
voor de voedselvoorziening.
In de maand October van het vorig
jaar zyn vervolgens de voorraden
•tyfsel in heiland opgenomen. Baarby
bleek, dat die niet zeer groot waren.
Langzamerhand begonnen echter
de voorraden, die nog in den handel
waren, op te raken; alleen zyn er
vermoedelijk nog partytjea in handen
van den kettinghandel.
De regeering beschikt echter over
niet onaanzieniyke hoeveelheden,
welke door haar in bezit zyn geno
men en in de veemen liggen opge
slagen. Het ligt nu in het voorne
men, die hoeveelheden binnenkort
in distributie te brengen. Deze distri
butie zal uiteraard gepaard gaan roet
de vaststelling van maximumprijzen.
Het is daarom in het belang van
dan handel geen styfsel meer
aan te koopen tegen te hooge pry
zen. Hoeveelheden, welke hier of
daar nog in voorraad mochten zyn,
nadat de distributie een aanvang zal
hebben genomen, en die niet tegen
de vast te stellen maximumprijzen
worden afgeleverd, zullen ln beslag
worden genomen.
De distributie zal op denzelfden
voet worden voortgezet als tot nu
toe, m. a. w. alleen aan de glans
strijkeryen en de industrieën, welke
tot nu toe styfsel ontvingen, zal
styfsel worden verstrekt, hetgeen zal
geschieden door tusschen komst van
door de regeering aan te wyzen,
erkende grossiers in styfsel.
Da prijzen dar hulsbrandkolsn.
Het Bureau voor Mededeelingen
inzake de Voedselvoorziening meldt:
In aansluiting aan de onlangs open
baar gemaakte distributie-regeling
voor huisbrand voor het tydvak van
1 April 1918 tot 1 April 1919 ia thans
een prijsregeling vcor huisbrand voor
dat tydvak vastgesteld.
Ie. De brandstoffen, welke worden
afgeleverd opdeminimum-rantsoenen,
de zomer rantsoenen, de extra-rant
soenen voor zieken en de helft van
de rantsoenen ten behoeve van de
kamerbewoners, zullen worden ver
krijgbaar gesteld tegen prijzen, welke
in hoofdzaak overeenkomen met de
pryzen, welke tot ou toe voor de
minimum-rantsoenen zyn bepaald
dit zyn de oude prijzen van het
afgolcöpeu diatributie tydvak.
2a. voor alle overige huisbrand-
kolen zal 63n prijs galden, welke
ongeveer het midden houdt tusschen
dea ouden prijs van het afgeloopen
distributie-tijdvak en den hoogeuprijw,
welke uit hoofde van de prijs egalisatie
vanaf December j.L he&fc gegolden.
In het stelsel komen dus voor de
huisbraudkolen twee pryzen. Lage
pryzen voor do mteiraum rantsoenen,
hoege prijzen voor de aanvullinga-
rantxosnen van groap A en voor de
rantsoenen van de groepen B, C en D,
welke hooge pryzen echter wederom
aanmeikeiyk lager zyn dan de hooge
pryzen van het afgeloopen tydvak.
Bs prijsregeling is zoo uitgewerkt,
dat het verschil tusschen den lagen
en den hoogan prys voor elke brand-
stoffeneenheid, onverschillig of die
bestaat in anthraciet, eierkolen, gas-
cokes,stukkoleu of bruinkoolbriketten
f 1.50 bedraagt.
In verband met do verschillen de
vervoerkosten en andere onkosten zal,
geiyk tot dusverre, in de bracastoffen-
pryzen in ds onderscheiden plaatsen
des iands eenig verschil bestaan. Esn
indruk van de sieuwe pryzen krfigt
men door do volgende opgave, welke
de pryzen aangesft van het brand
stof end ietrict Den Haag voor het
nieuwe dietributle-tydvak:
Lage prys: anthraciet f2.50
per H.L. 75 K.G.; ei er briketten
f2.10 per H L. 75K.G.; Limburg-
sche «tsenkolen f 2.20 per H.L.
80 KG.; rnjjccokes f per i H.L.
73 K.G.bruinkoolbriketten f 2.50
per 100 stuks en g&scokea f 3 per
2 H.L.
Boogeprys: raapectieveiyk f 4,
f 8.60, f3.70, f5.25, f4 en 4 50.
Ia deze pryzen komt tot uitdruk
king, dat do kosten van spoorvraebt,-
ryloonen, opslagkosten, distributie-
kosten, brzorgloon, handelaars winst,
enz. in het brandatoffendistrict Den
Haag voor anthraciet op ca. f 17 per
10C0 K.G. komen, hetgeen neerkomt
op f 1.80 per M.L.
Ia plaatsen, waar de genoemde
kosten minder bedragen, zullen de
verkoopsprijzen der kolen das lager
zya. Zoo zyn b.v. voor Breda de
kosten vau spoorvracht enz. ca. f 13
per 1000 K.G., hetgeen neerkomt op
f 1 per H.L., zoodat dasr de aathraciet
op ca. f S.70 resp. ca. f2.20 per H.L.
komt te staan.
Als beginsel ia aangenomon, dat
de prijzen van de kolen, welke niet
voor huisbrand dienen, dusdanig
worden vastgesteld, dat de huisbrand-
voorziening volgens de uiteengezette
prysregeling mogeiyk wordt, zonder
dat de brandsloffenvoorziening de
geheele offers van de Staatskas vraagt.
Be kosten, aan óe levering van de
huisbraedstoffen verbonden, worden
dus gedragen door de industrie in
den ruimen zin des woord» (waar
onder begrepen gasfabrieken, alec-
triiche centralen, spoorwegen enz.).
Harerzyda ontvangt de industrie de
beschikking over ca. 170.000 ton
goedkoop» Limburgtcüe kolen per
maand.
Mocht, wanneer de onderhande
lingen inzake kolenlevoring met het
buitenland tot esn vast resultaat
hebban galsid, blijken dat de prijzen
vcor de industrie te hoog zijn, dan
zal zyn to overwegen of daaraan
door byslag van staatswege moet
werden tegemoet gekomen.
Opgemerkt 'zy nog, dat de turf-
prljEen door de uiteengezette pry*
regeling geen wyriging ondergaan.
Voor turf blijft hy aflerering op alle
rantsoenen een prys, gebaseerd op
de maximumprijzen, geldsn.
Onbapiald klein virlef.
Be navolgende dienstplichtige on
derofficieren zullen op de hieronder
genoemde data met onbepaald klein
verlof worden gezonden.
Op 10 April a.s. de onderofficieren
der onbereden wapens van de militie-
lichting 1914, met uitzondering van
de telegrafisten, belast met toestel-
dienst.
Op 29 April a.s. da onderofficieren
der militialichting 1915, welko om
atrecka 15 December 1914 werden
ingeiyfd by de infanterie. Hioronder
begrepen zij, die nader zijn overgegaan
naar onbereden wapens of naar
dienstvakken.
Op 10 Juli a.s. de onderofficieren-
telegrafisten, belast met toeeteldiecat,
van de militi9iichting 1914.
Spekbokklng.
Men meldt dat Yrydag te Rotter
dam ls binnengekomen de vracbtlog-
ger Clara II, reeder A. v. d. Toom,
kapitein T. v. d. Zwar., beiden te
Scheveningen, die voor rekening van
de Ver. .Handelsbelang te Scheve
ningen uit Bergen en Noorwegen heeft
aangebracht een lading s!o3baring
welke door de bokking:ookers, leden
van die vereeniging, tot spekbokklog
zal worden bereid.
De lading was 880 ton groot.
Da zallieggtr „Da Noord".
De Zaterdagmorgen te IJmuiden
biDnongokomenzeUlogerIJmuldetS06
(.Noordholland") rapporteert Vrydag-
avond zeven uur op circa vyfmyfon
ten noordwesten van de gasboel voor
Egmond den na aanvaring met den
motorschoener .Anna" verlaten zeil-
logger Viaardingen 217 (.Be Noord")
te z\jn gopasseerd. Boor ruwe zeo was
men niet in ataat het schip op sleep
touw te nemen. Zoover men van de
.Noordholland" kon conatateeren,
waren de verschansing en het want
beschadigd, doch was overigens het
vaartuig nog in goeden staat. Ver-
moedeiyk is de logger thans in de
Haaksgronden terecht gekomen.
(Hblad)
- Een koopman uit Breda ont
moette Zaterdagavond op don Schie-
damscbeDdyk te Rotterdam in een
danshuis twee vrouwen, met wie hy
kennis maakte. Hy vergezelde die
vroQwen naar een logement op de
Leuvehaven, waar hem f 64C0 in
NederUndsch bankpapier en verder
nog 1000 mark ia ontstolen. In ver
band met dezen diefstal zyn de ge
zusters K., aangehouden. Hst gestolen
geld is niet teruggevonden.
Vleisohlaezt dagin.
BernardShaw, de bekendeEngolscbe
tooneojscbryver, vindt de vleesch-
looze dazen een prachtuitvinding.
In een Engelsch blad lucht hy zyn
hart o. a. op de volgende manier:
.Denkt er daarom aaü, dat byna
allo beginnende v«getari0rs te veel
eten, in het verkeerde en zeer ge-
vaariyke geloof, dat zy door een
grootere hoeveelheid voedsel te ge
bruiken het verschil in qualiteit
moeten goed maken. Z«j maken zich
zelf ziek door te veel eten. Gebruiken
zy daarna een biefstuk en een aard
appel, dan zyn zy plotseling wter
beter en vertellen dan altyd weer
dat zy eenB de proef hebben geno
men met het vegetarisme en ilat die
proef hun byna het leven heeft ge
kost. Er zyn menschen die om een
weddenschap drie schapenbouten, een
kalkoen, zes pond worst en 100
oesters in ééa maaltijd gebruikten,
doorgespoeld met een onbeperkte
hoeveelheid bier. Maar de man die
50 dadels en een Hollandsche kaas
in één keer verorberen kan, moet
nog geboren worden. Be vegatariache
boeken zingen den lof van kaas,
havermeel, tarwemeel, ongebuild
meel, malspap, linzen, sporzieboonen,
erwtenpudding, ryst, enz. Be geest
driftige vegetariflr gaat de bosschen
in, rukt van een boomstam een
walgeiyk zootje paddenstoelen, be
reidt die, eet ze cn vaart er welby.
Do wetenschappeiyk voedzame maal-
tyden zyn, in de hoeveelheden welke
.metabollsten" die zo nooit gebruikt
hebben voorschtyven, eenvoudig
doodeiyk.
Vleoach bestaat voor twee derden
uit water - en zelfs niet heel zin-
delyk water. Als men u in plaats
van een biefstuk eens het glas water
en do hoeveelheid stikstof gaf, waar
uit dis bestaat, dan zoudt ge dat
niet alleen niet lusten, maar zeis
niet willen gelooven dat dit voldoende
voedsel is voor een volwassene.
Gelukkig weten Lord Rhondda sn
Mr. dynes dit niet, daarom durven
zy granen, peulvruchtenplantenmerg,
enz. niet zoo scherp rantsoeneeren
als vlecscb. Maar daartegenover staat
dat zy te weinig vleesch geven. Het
is dus in uw voordeel afstand te
doen van uw vleaschrantsoen. Zoo-
doendo kunt ge u tegelijk het air
van vaderlandlievende zelfopoffering
geven en u zooveel te goed doen
ais ge verdragen kunt. Men kan
geen beter en prettiger wyze vinden
om de voortzetting van den oorlog
mogeiyk te maken.
Men moet echter met één belang-
rljk feit rekening houden. Wanneer
ge u er aan gewend hebt een be
paald iets te gebruiken, hetzy vleesch,
of aardappelen, of cognac, of mor-
phine, dan zult ge als ge er mede
ophoudt in het begin gevoelen dat
ge het mist en dit gevoel zult ge
voor onvo'.daoen honger houden. Ge
moet n zelf daarom rantsceneeren
en op gosd gelosf leven totdat ge
aan het nieuwe dieet gewend zyt
Als ge in hef bagln het gevoel wilt
hebben dat ge verzadigd zyt, kunt
ge voorteten tet go barst.
Voorts moet ge u by de moderne
voeding niet aan oude tradities
houden. Soep bestond vroeger uit
een afkooksel van beenderen. Behalve
dat dit onaangenamer riekt, zoudt
ge evengoed een aftreksel ran cric
ketballen kunnen drinken. In Ierland
kunt ge nog die beendcraoep opgo-
dlscht krygen. Een vreeselijk goedje 1
Maar dikke soepsn kan men zeer
goed zonder gestoofd geraamte ge
reed maken.
Zoo is ook het geval met margarine,
die oorspronkeiyk uit dierlijk vet
werd gemaakt dat er na voldoende
geknoei uitzag als boter. In die dogen
hevfc zy de slechte reputatie ge
kregen welke het nu nog heeft. Maar
tegenwoordig wordf zy uit noten en
plantaardige ol'ên gemaakten waar-
schyniyk zal natuurboter na den
oorlog als mindere qualiteit marga
rino verkocht worden, die geen
fatsoeniyk mensch zal willen eten
als hij gezien wordt. Zoo worden do
menschen vsgetarlérs zonder het te
weten.
PLAATSELIJK NIEUWS.
Wtrklltdtn-Varsanlglng „Door Ordt
•n Spaarzaamheid tot Welvaart".
Bovengenoemde Vereeniging hield
den 28en Maart 1918 op de bovenzaal
van haar gebouw hare algemeene
vergadering.
Punten van behandeling waren
Medodeeling jaar verslag en verkiezing
van leden voor het Bestnur en de
Oommissie van Toezicht.
Do president, J. 0. de Kok, riep
den leden het welkom toe en zegt
voor de eerste maal eene algemtene
vergadering te openen. Daar de leden
nier in grooten getale zyn opgekomen,
wil by dit toeschry ven aan overwerk
en goed vertrouwen der leden in het
bestuur. Hy bespreekt het overiyden
van den oud president P. H. Bos, den
gewezen president B. Th. Heyting
en den 2en penningmeester W. Wil
lemse en schetst het goede werk,
door hen voor de Vereeniging ver
richt. Dit hetft een verkiezing nood-
zakeiyk gemaakttot president der
Veroenigicg werd gekozen de beer
J. C. de Kok. Zyn taak ie niet ge-
makkeiyk en apr. hoopt dan ook te
mogen rekenen op de medewerking
der leden en van de besturen, en
gaat over tot de orde van den dag.
De president deelt mede, waarom
het Jaarverslag niet ln druk verschynt
en verzoekt den secretaris G. C Veer
voorlezing. Daaruit biykt, dat het
Bettuur al zyn kracht moet aan
wenden om den druk der tijden den
leden zoo min mogeiyk te doen
gevoelen. Hiervoor ie krachtig ingry-
pen noodzakeiyk en moet men kunnen
rekenen op ieders steun, waarop spr.
een beroep doet.
Met tevredenheid kunnen wy terug
zien op het afgeloopen jaar.
Be omzet van den winkel ls in
1917 f8021.88 vooruit gegaan, zoodat
daardoor 6,5 en 7% van de winat
kon worden uitgekeerd. De omzet
van de bakkery is in 1917 f228.631
meer dan het vorige jaar; van de
winst werd het geheele jaar 10®/o
uitgekeerd aan do verbruikers. Door
de gecombineerde vergadering werd
besloten het 46-jarig bestaan onzer
Vereeniging niet feesteiyk te her
denken met het oog op de dure tyden.
Do tegoedschryving op het kasboekje
bedraagt f 1.60 voor hen die geen en
f 1.10 voor hen die wel een feestbon
hebben ontvangen.
Er werd 20% terug gegeven van
de betaalde contribntie v/n begrafe
nisfonds, wat zeker gunstig genoemd
kan worden, gezien het groot aantal
overledenen, en het feit, dat geen
verhooging van contributie noodig
werd geacht.
Da nltkeeringen hebben volgens
reglement geregeld plaats gehad tot
aller tevredenheid.
Hst ledental bedroeg op 3 Sec.'17
816. Een 25-tal leden zyn vrygaateld
van coatributlèbstallng. Bsgeiyk*
bestaat gtlegsnheid tot inachtyvlog.
Moge ons ledental in 1918 steeds
biy ven toenemen I
Be Penningmeester, de heer G. J.
Eylders bracht hierna verslag uit
over het fluantieel gedeelte. De ont
vangsten bedroegen f 11605,72*, de
uitgaven f5161,591, saldo December
1917 f6444,18. Be tegoed schryving
aan de leden over een vol jaar is
f883,70. Staat van bezittingen is
f28652,61 en van tegoedschryvingen
f28448,96. Reservekas belegd op de
Nntespaarbank is groot f 751,77. On-
derhoudskas, belegd op de Nutsspaar-
back is groot f2827,13 en verzeke
ring personeel f324,26.
Aideeling Winkel: Hiervan is de
omzet in 1917 f45978.81» en van do
Bakkery f 20198.83. Er- is uitgekeerd
voor het Magazyn ,de Ster" voor
gedane inkocpen van manufacturen
enz., f 291.65 of wel 6%. Door aan
koop van Kleeding by Gebrs. Leen
werd uitgekeerd f 61.94 of 8% en
voor geleverd schoenwerk en repa
ratie door H. Feyen kon f 108 89 of
6% uitgekeerd worden.
De staat van het Begrafenisfonds
over het laatste kwartaal, geeft aan
saldo en ontvangst f 16182.81 aan
uitgaaf f 13855.65. Alzoo batig saldo
van f 2227.16.
Reservekas is groot f 11295 26».
Het aantal leden bedroeg 4187 boven
15 jaar, 515 van 8 tot 15 jaar en
323 beneden 8 jaar.
Het dragerafonds telde 65 leden.
Saldo en ontvangsten f42,82*. Uit
gaven f 78,15. Alzoo een nadeelig
saldo van f 35,82*. Be reservekas is
groot f57,44. Het kraamvrouwen-
fonds bestaat uit 7 leden. De inhoud
der spaarkas ls met aangekweekte
rente f286,70. De toestand van het
dragersfonds eischt verbetering, waar
toe de leden worden opgewekt.
Thans wordt het woord gegeven
aan de Commissie van Toezicht om
haar rapport uit te brengen.
By monde van den heer W. Ver
hoef, werd het bestuur en inzonder
heid het dageiykach bestuur, dank
gebracht voor de minzame samen
werking, en werd voorts verklaard
dat op oegeregelds tyden boeken en
bescheiden steeds ln orde zyn be
vonden.
Al «nu komen de verkiezingen
aan de orde, door het ontstaan van
vacatures ingevolge hst overiyden
van de heeren B. Th. Hsytlng, S.
Nleuwbuuit en W. Willem»©.
Gekozen worden de heeren H. P.
Baak, D. Pot en J. Bruinzeel, terwyi
voor de commissie van toezicht, in
de vacature van de heeren J. J.
Antheonissen, W. de Wijn en G.
Leeü, gekozen werden de heeren C.
B. F. Audenaerds, J. Koopman en
T. Coppens.
De aftredende heeren Jb. Klerk,
P. H. Dllg en J. Kipperman werden
herkozen.
Varaanlg. voor „Valkahulavaatlai".
Dezer dagen is bet verslag over
het jaar 1917 vertcheneD. Wy ont-
leenen daaraan bet volgende
In 't begin van 1917, n.1.18 Januari,
werd een aanbesteding gehouden voor
den bouw van 92 woningen aan den
Brakkeveldweg. Do uitslag van deze
besteding waa zoo ver boven de bc-
grooting, dat van gunnen geen sprake
kon zyn. Besloten werd, mede op
ad7ies van den Inspecteur der Volks
gezondheid, om een 18 tal woningen
by wyze van proef in eigen beheer
uit te voereD.
Bat deze onderneming vele beslom
meringen met zich bracht, valt niet
te ontkennen.
Uit het bestuur werd eon commissie
gekozen, die zich meer in 't byzonder
met dien bouw zou bemoeien. Deze
commissie werd gevormd door de
heeren Adriaanse, Micbels en Nypels.
Nadat het becoodigde was inge
kocht, werd tot den bouw overgegaan
en waren tegen het eindè van het
jaar reeds een 13-tal woningen be
woond, terwyi de rest met 1 Febr.
j.l. betrokken was.
Hoewel de financieele stand van
het werk nog niet nauwkeurig kon
worden aangegeven, werd, ln overleg
met het Gemeentebestuur, den Raad
geboord, bssloten, om met den bouw
in eig6n beheer door te gaan, ook
met de overige 74.
Be styging van den woningnood, die
zelfs een voorstel tot den bouw van
50 noodwoningen in den Raad bracht,
welk voorstel werd Ingetrokken toon
bekend was, dat B. en W. reed»
stappen in bóvenaangegeven richting
deden, was van een en ander de
oorzaak.
Hot benoodlgdo werd ingekocht
door onzen bouwkundigen adviseur
en den Gemeeente-bouwmeester.
Het verloop van den verderen bouw
laat zich gunstig aanzien hoewel
slecht weder en de belemmering in
den aanvoer van steen hun ongun-
stigen invloed doen gelden.
Plan Tuindorp.
Eenige malen kwamen klachten in
omtrent ongeregeldheden uaschen
bewoners van het Tuindorp. Mcostal
bleek, dat ingrypen op den wsg der
politie lag.
Verhuizing vond 26 maal plaats.
Aangenaam stemt het, dat dit cou-
plex niet alleen in de gemeente maar
ook daar buiten een goeden indruk
maakt. Door woningbouwverenigin
gen van elders werd om inlichtingen
betreffende dezen bouw gevraagd.
Plan Polderweg.
Het feit, dat mutatien onder de
bewoner» zelden plaat» vinden, («tocht»
1 verhuizing) bewyst voldoende, dat
toen daar gaarne woont. WaargctUja-
lyk wordt dit echter nog meer ver
oorzaakt door de lage huurprUzen,
dan juist door de woningen zelf.
Plan Hulsduinen.
De exploitatie van deze 2 hulzen
laat nists te wenschen over en kan
de vereeniging ook met genoegen op
deze onderneming terng zien.
Op uitnoodiging van de Vereeniging
beeft de beer Moltzer, Secretaris van
den Nationalen Woningraad, een be
zoek gebracht aan onze gemeente.
Met den Voorzitter, Secretaris en den
heer Krynen werd een bezoek ge
bracht aan de stichtingen, waarover
genoemde heer zyn byzondere te
vredenheid betuigde; terwyi ook de
ellende op het gebied van woning
nood te dezer stede onder de oogen
werd gezien. Vervolgens wsrd een
samenkomst met B. en W. gehouden,
waardoor den heer M. voor samen
werking met ds vereeniging werd
gepleit.
Door de vereeniging werd een ver
zoek om steun gericht aan Z.E.den
Minister van Marine, uitgaande van
de meeniDg, dat deze als groot werk
gever ln aanmerking kwam in den
zin van de aanschrijving van den
Minister van Binnenlandsche Zaken,
waarin deze worden aangezocht om
steun te verleenen aan de bouwver-
eenigingen.
Van den heer Verstegen, opzichter
van het complex Polderweg, kwam
een verzoek in om ontslag als zoo
danig, hetwelk eervol werd verleecd.
In verband hiermede werd den op
zichter van het Tuindorp, den heor
Snel, opgedragen ook deze huren op
te halen, evenals die van de gereed
gekomen woningen aan den Brakke
veldweg.
Mo«st aan 't eind van het vorig
jaarverslag er op worden gewezen,
dat er nog veel werk voor de ver
eeniging was weggelegd, ook nu kan
gezegd worden, getuige den enormen
aanloop om woningen, dat de ver
eeniging met haar werk moet voort
gaan. Er waren in de gemeente in
1917 gemiddeld 500 inwoneis meer
dan in 1916. Bat is 160 gezinnen
terwyi het aantal woningen niet
toenam en de reserve op 1 Januari
1917 reeds nihil was.
Op 1 Januari 1918 stonden nog 60
candidaten zonder woning op onze
lyst. Op 1 Maart j.l. was dit aantal
tot 110 gestegen.
Zeer te wenschen is het echter, dat
de tydsomitandigheden gunstiger
mogen worden, waardoor het werken
heel wat aangenamer engosdkooper
zal worden.
Intusschen blijft, de vereeniging
haar aandacht in 't byzonder wyden
aan hot vraagstuk om woningen te
stichten voor hen, die niet by machte
zyn om eon huurprijs van f2.50 tot
f8.- te betalen.
De tegenwoordigs bouw
kosten.
De 18 woningen aan den Brakke
veldweg, die nu klaar zyn, hebben,
alles iook de grond) Inbegrepen,
f 2918.45 gekost. Hierby moet nog
f150.- per huis voor bestrating en
rioleering worden gorekend, zoodat
de totale prys f3C68 4§ ls.
De mlddelpiy» der laagste aan.
neemeom by aanbesteding was f 3000
Dat is dus zonder den grond, zonder
eventueel bywtrk. Het eerste op J/s
van de totale kosten van het terrein
stellende (18 van do 92 woningen is
Vi), i* dit f 12C00.— 5 f2400.-,
of per woning f133.-. Het bywetk
mag in dezen tijd zeker wel op 5
worden gesteld; doch dit op f100.-
per hult stellende, kan met vry groote
stelligheid de pryeper huis op f3280
werden bepaald, indien op de indertijd
gehouden aanbesteding was ingegaan.
Terwyi nu voor f160.- per huls
minder, bovendien veel beter werk
is geleverd en de 18 woningen aan
den Brakkeveldweg thans tot de beste
hulzen van alle in bezit der Veree
niging rijndeu moeten worden go
rekend.
Ook de tydsduur verschilt, gezien
de abnormale verhoudingen, zoo wei
nig met die van b.v. het plan Tuindorp,
dat ook ln dit opzicht deze eerste
prcef van eigen beheer geslaagd mag
worden genoemd.
In hoever onzen architect-uitvoer
der aan zyn begrooting heeft voldaan,
moge tiet volgende leeren. Hy bad
f2600.- per huls gerekend. D&arby
was echter niet op de bykomende
kosten van grond, opzicht en uitvoe
ring en bywerk gerekend. Zoodat by
deze f2600.- thans geteld moeten
worden: grond en overschryfkosten
f 140. -opzichter f 60. -honor arium
architect f76.—, byweik flOO.—
totaal f 2985. -terwyi do prys is, zoo
we zager, f2918 45, en óók de uit
voerder van ons werk dus wel degelijk
zyn doel, om goedkocpere en betere
woningen te bouwen, heeft bereikt