HELDERSCHECOURANT
No. 4925
DONDERDAG 25 APRIL 1918
46e JAARGANG
n«a»>l»''-iC^eR**m«'f.»8oUor. - «plaag 6500 Abonn»ment»prl|»In d» «tod II.—. per poot H.25, Buitenland 12.26. Lo»«» 3 oont. AdTortcntlén por rogol 10 »on> -f 10 oorlog«too»l«g.
Op pagina 4 van dit blki
la opganoman:
t. ingozondon.
2. Nieuws uitgaven.
3. Feuilleton, enz.
DE WEEK.
23 April.
Wij hebben - op 16 en de eerste
anderhalf uur van den lTen April j.l.
doorloefd ,den dag en een stuk
nacht van Posthuma", en niemand
heeft zïeh in ernst een oogenblik
verbeeld, dat de moties-Sannes hot
Kabinet-Cort v. d. Linden zouden
omvorwerpen. Laten de heéfen
had de premier gezegd zich toch
vooral niet verbeelden, dat nfijn
ambtgenooten en ik verlangen onze
taak nog te mogen voortzetten. Het
tegendeel is waar; wij hunkeren
naar het overdragen van de ver
antwoordelijkheid. lat woord., was
volkomen oprecht bedoeld, en ieder
zal zich levendig kunnen voorstellen,
dat ,1e plaiair de gouverner" al zeer
lang bij den armen premier is in
weken. Gelijk ieder begreep, dat de
moties-Sanne» .vertoon" waren, ?oo
.ydel" als dit slechts kan wezen. 1»
Kamer zou hebben afgekeurd de
vermindering van het broodrantsoen,
zonder dat tegelijk tegen redelijken
prijs aanvullend voedsel in voldoende
hoeveelheid beschikbaar was gesteld.
Voort» zou ds Kamer hadden de
hoeren Sanne» c.a. hun zin gekregen
gevorderd hebben, dat,een oordeel
kundig gebruik" zou worden gemaakt
van de militaire voorraden, in de
Stelling Amsterdam bewaard; bet
broodrantsoen eerst laDger dan jelf
dagen van geldigheidsduur der broos-
kaart zou mogen worden, als het
.aanvullend voedsel tegen redelijken
pi ijs" beschikbaar was gesteld. Einde
lijk: beslag op de voorraden by land
bouwers, baudelaren en particulieren
opgehoopt, en welke voor distributie
in aanmerking komen.
Waren die moties aangenomen
ec niet, gelijk in den nacht van
Dinsdag op Woensdag 17 April ge
schiedde, met groote meerderheid
verworpen het Kabinet zou dan
allicht zijn ontslag hebben aange
boden. Gevolg daarvan zou zijn ge
wesst gelijk mr. Marchant zei
slechts verwarring, stagnatie, stil
stand. De verschillende maatregelen,
die nu op den weg zich bevinden,
van Ministerraad tot openbare be
handeling in de Staten-Generaal,
ze zouden alle stop zijn gezet.
Minister Se Jonge heeft aangetoond,
hos noodig 't is dat wij de militaire
voorraden in de Stelling Amsterdam
eerst aanspreken wanneer de nood
nog veel hooger ia gestegen. Wat in
lente én zomer 1919 zou kunnen 't
geval worden... Om ons te helpen
door de broodloóze dagen, die kunnen
aanbreken onderwijl het wachten is
op den nieuwen oogst.
Onze Regeering - hesffc minister
Loudon aangekondigd is bereid
om het jongste aanbod der Ver-
eenigde Staten om graan te latsn
halen, te accoptoeren, vertrouwend
op het woord der Geassocieerden. En
afwachtend, of van Sultcche zijde
geen belemmering zal komen. Sr.
Loudon bleek te vartrouwen, dat dit
laatste niet geschieden zou. Maar
voorshands (en de vraag is en blijft
wanneer?) zal uit Amerika slechts
,eea schijntje" komen. Se ,N. R. Ct."
heeft er o.a. met nadruk op gewezen,
hoe dringend noodig 't is, dat men
begint provisie te leggen voor den
zeer boozeu dag, die straks volgen
kan. Zoo ia 't.
De verwerping van de moties-
Sannes was zeer zeker niet op te
vatten als eon votum van vertrouwen,
dat de grooto meerderheid der Tweede
Kamer aan minister Poathuma gaf.
Aan zijn goeden, eerlijken wil, zijne
toewijding, mag niemand in ernst
twijfelen.
Maar: er is zeer stellig een tekort
aan doorzicht, aan snelheid, vast
beradenheid, consequentie van hande
ling, ingiijpen. Krasse staaltjes be
vatten de bladen telkens van de wijze
waarop vooral in het Zuiden des
laads? gespot wordt met alle
bepalingen van de Sistrlbutie-wst,
hoe daar gehamsterd wordt op extra-
groote schaal, hos de boertjes fabel
achtige winsten maken, al-ontduikend.
Nu wordt het toezicht verscherpt.
Waarom't niet veel eerder geschiedde,
't is niet te beantwoorden zonder
dat men komt tot dat resultaat vau
tekort in het gehoorzamen van den
ouden, thans zóó noodigen stelregel
.Gouverner c'est prévoir" IDat
het met 't broodrantsoen weldra mis
zou loopen, was ook al lang te voor
zien geweest. Edoch We krijgen
nu, vau 27 dezer af, eene wekelijksche
broodkaart met veel beslommering
van duur papier. Over enkele weken
vernamen we - zal de koffie op
zijn, missen de .kleine luyden" in
Patria ook nog hun dierbaar .bakje
troost". Plannen zijn in studie om
Nederland is de vrede eenmaal
teruggekeerd van voldoend graan
te voorzien.
Prachtig IDat waken voor de
helaas nog zoo veraf-schijnende
toekomst.
Mits men het oogenblik-van-nu, het
zeer-benarde, niet uit het oog verlieze.
Want de toestand, ook en vooral uit
het oogpunt van voedselvoorziening
is hachelijk. Se eenheidsworst is
op komst en zal, verzekert men,
smakelijk zijn. 9e kaas moét, zei de
heer Posthuma, het tekort aan brood
vergoeden. Maar wij denken weer aan
de vermaarde woorden uit het oude
sprookje: .Zuster Anna, o zuster,
ziet g(j nog niets komen I
De relletjes bedaarden. In Sen
Haag werd de anarchistisch aange
legde Louis de Visser in arrest geno
men. En het Revolutionair-socialis
tische Comité eischte zijn onverwijlde
invrijheidstelling. Bron, kiem van
nieuwe onlustet
terug. Wat niet
ruiten in de groote steden geblindeerd
bleven. Dat 't .in de lucht schistèu"
(thans door Generaal Snijders ver
boden) te Amsterdam een gansch-
onschuldig slachtoffer maakte. Dat
het plunderen van broodkarren bleef
voortduren.
't Blijft gisten. Zeer kras, wel zeer
scherp teekenend de situatie, is het
telegram van eene organisatie, zoo
ordelievend van huis-uit als het Alg.
Werklieden-verbond, dat eon telegram
zond aan minister Posthuma, waarin
gezegd wordt, dat het geduld des
volks Is uitgeput en men zich
komt er geen verandering zelfs
zou aansluiten by een revolutionaire
beweging.
Caveant consules I
De opstootjes, die plaats hadden,
werden sléchts gevoed door belhamels
en uitschot der bevolking. Maar de
ondervoeding en al de ellende, daar
mee verwant, zou vreet zij nog
dieper in aan de lankmoedigheid
der tot nu toe rustige eu betrouwbare
bevolking al te harde proef kunnen
opleggen. Dat moet vermeden
En minister Treub heeft - bij de
behandeling van het ontwerp tot
heffing van Opcenten-Verdedigings-
belastingen, voor de zooveelste maal
zijn .grof geschut" doen werken. Hy
kwam de Kamer tegemoet door de
160 Opcenten to wijzigen in 60 Op
centen gedurende vijfjaron. Maar een
stap verder wilde mr. Treub niet
gaan. "Verlenging van de Verdedigings-
belastingen zoDder verhooging wees
hfj af. Do Kamer waarschuwde geen
.hoog spel te wagen".
Want de toestand is benard. Er
moet een half milliard crisis-schuld
gedelgd. En minister Treub stelt zich
voor, dat in twintig i vjjf en-twintig
jaren te doen. Twintig millioen
halend uit een erfenissen-belasting en
een half milliard, dat tot 200 300
millioen kan slinken, op do waarde
vermeerdering van onroerend goed.
Sat ia erkende mr. Treub
.toekomst muziek". Over ontwerpen
van dusdanige strekking zal te oor-
deelen hebben het Lagerhuis, dat
begin Juli a.s. door Heer Kiezer zal
worden gevormd.
Hoe '6 ook loopt en welke minister
van Financiën straks aan de groene
tafel zal komen te zitten: bloeden,
opdokken en hoe 1 - moeten we.
Uit .alle hoekjes en gaatjes" moet
't voor de schatkist komeD. Da ver
hooging misschien tot vijftig
procent 1? van de porti ia een der
kleine middelen om de generale kas
te stijven.
Er zullen meerdere volgen.
En gelijk mr. Treub heeft ge
zegd noch pruttelen, noch de angst
om zich impopulair te maken, noch
Iets anders zal het onvermijdelijke
kunnen tegenhouden.
Het .heilige moeten" voor de
zooveelste maal gezsgd is voor-
loopig de .generale dictator".
Predikanta-vrouwen komen nu uit
hare dorpen naar stad, met stalen en
monsters, om een duitje-extra te
verdienen.
'n Nog bruikbaar pakje, dat in
de buurt vau Bussum op een vogel-
verschrikkers-lat werd gehangen, ver
dwijnt in een ommezien
De nood brengt zeden en gewoonten
van lang vervlogen tijden terug.
Zooals het spinnewiel voor garen-
spinnen, dat in Limburg weer in eere
kwam.
Wij leven in periode van nova,
verrassingen en do scbrilsto tegen
stellingen. Het gouden kalf wordt
meer dan ooit en vuriger dan ooit
aangebeden en de grauwe nood is
machtiger dan ooit
Eu steeds kleiner wordt hst getal
dergenen, die eene voorspelling zullen
wagen over wat uit den baaierd, den
chaos ten slotte op de arme aarde
zal geboren worden I
M*. Antosio.
DK OORLOG.
Da groota alag In Frankrijk.
Aan het front in Frankrijk is het
nog steeds betrekkelijk rustig. Slechts
werden hier en daar plaatselijke ge
vechten geleverd. Zoo meldt het
Suitsche legerbericht van 23 April
dat de Engelschen tevergeefs ge
tracht hebben het verloren terrein
bfj het boich van Aveluy te herove
ren en door aanvallen aan weers
zijden van den weg Bouzincourt—
Aveluy den spoorweg ten noorden
van Albert te bereiken. Bij de talrijke
stormloopen hebben zij groote verlie
zen geleden.
In den nacht van Zaterdag op
Zondag heeft de vijaDd ook nog ge
tracht ten N.W. van Bethune het
Kanaal van La Baaiée over te steken.
Be vier dicht bezette pontons, waar
mede de overtocht zou geschieden,
werden evenwel in den grond ge
schoten.
Het is nu afwachten wanneer de
Duitschers het offensief zullen her
vatten. Dat zij het zullen doen is
wel als vaststaand aan te nemen
de vraag is slechts waar. In dit
verband wijst een Fransch bericht
op de toenemende vinnige plaatselijke
gevechten op verschillende punten
van het front. Se Suitschers - zegt
het blad verder voeren belangrijke
troepenverplaatsingen uit, versterken
zich en trekken zich samen, blijkbaar
met het doel om het offensief te
hervatten. Er ié gèen gebrek aan
voorspellingen nopons dé richting
van den verwachten aanval. Luden-
doiff doet al het mogelijke om zijn
tegenstanders ia het onzekere te laten,
door van Nieuwpoort tot Verdun
het geschut te laten spelen. Maar
ons opperbevel kan, dank zij voort
durende nasporingen en rochtstreek-
sche inlichtingen, de bedoeling van
den vijand gissen. Wij voor ons kun
nen onmogelijk precies plaats en tijd
van den aanval noemen. W(j gelooven
J t,het nog maar een kwestie
van dagen is.
Ainval op Ostondo onZetbrugge.
Londen, 23 April Be Admiraliteit
deelt medeHedenmorgen vrosg
hebben wij een aanval op Ostende en
Zeebrugge ondernomen, welke plaat
sen door den vijand als basis voor
zijn duikbooten en torpedojagers
werden gebruikt. Onze zeestrijdkrach
ten bevinden zich nog op den terug
weg, maar er zijn reeds berichten,
waaruit blijkt, dat de aanval goed is
geslaagd.
tnze strijdkrachten bestonden, be
halve uit scncpen, die ter bescherming
dienden, uit hulp vaartuigen, eu een
zestal in onbruik geraakte kruisers,
waarvan er 6, die met beton gevuld
waren, volgens de gegeven bevelen
door de bemanningen worden ver
laten en door ons tot zinken werden
gebracht, om de passage te blokkeoren.
Nadere berichten zullen worden ge
publiceerd, wanneer de schepen zullen
z|jn teruggekeerd, ©ver geleden ver
liezen werd geen bericht ontvangen.
Londen, 23 April. In zjjn beschrijving
der operaties tegen Ostende en Zee-
brugge zeide Sir Ede Geddes, de
eerste Lord der Admiraliteit in het
Lagerhuis o.a. het volgende:
,De raid werd ondernomen onder
leiding van vice admiraal Roger Keys,
don commandant van Dover, terwijl
Franache torpedobootjagers hun mede
werking varleenden. Zes veroudorde
Britsche kruisers, n.1. .Brllllant", ,Si-
rius", .Iphigenia", «Intrepld", ,Tüe-
tis", eu „Vindictive", alle 20 of 30
Jaar oud, namen deel aan don aanval.
Vijf daarvan, gevuld met beton, moes
ten zoo mogelijk voor den ingang der
havens tot zinken worden gebracht.
De .Vindictive" met twee hulpvaar
tuigen, vroeger Liverpooloche veer-
booten, vervoerden stormtroepen, die
de pier van Zeebrugge moestan ver
nielen. De „Vindictiva" was speciaal
ingericht voor het aan land zetten
dar stormtroepen eu voorzien van
vlammenwerpers. Alle deelnemers
waren vrijwilligers van de .grand
floot" en er hadden zich nog voel
meer aangemeld.
Lichte schepen onder admiraal
Tyrwbyth dekten de operaties in het
N., waaraan voorts een afdeeling
monitors, een groot aantal motor-
barcassen en kustmotorbooten, kleine
snelle vaartuigen, bemand met hoog
stens Z8s personen, deelnamen.
Het algemeens plan was het vol
gende. Voor Zeebrugge zouden de
.Vindictive" en twee hulpschepen,
na een krachtige beschieting van een
uur door de monitors, de stormtroe
pen op de pier aan land zetten. In
tusschon zouden drie blokkeerings-
achepeu, oude kruisers, zich naar den
ingang van het Kanaal begeven, aan
den grond gezot en daarna opgeblazen
worden. Twoe oude, waardelooze
duikbooten, gevuld met ontploffingfl-
middelen zouden op het paalwerk
loopen om de verbinding tusschen de
kust en de pier to verbreken.
Te Ostende wau de operatie een
voudiger, daar zoudeu n.1. twee
blokkeeringsachepen op het strand
worden gezet, en voor den haven
ingang opgeblazen worden.
De resultaten zijn, voor zoover
bekend, dat te Ostende twee blok-
keeringsschepen op het strand gezet
en achtergelaten werden, nadat men
ze bad latsn springen.
Te Zaebrugge bereikten twoe der
drie blokkeeringsschepon hun dool.
Zy werden aan den ingang van het
kanaal door een ontploffing tot zinken
gebracht. Het derde liep aan don
grond op weg daarheen.
Door kanonvuur an een torpedo-
aanval op vyandelyke torpedoboot
jagers en andere schepen langs de
pier werd daaraan schade toegebracht.
Een kustmotorboot rapporteert, dat
zjj een vfjandeiyken torpedobooijager
welke poogde te ontsnappen, heeft
getorpedeerd.
Een der beide oude duikbooten
bereikte haar doel, vloog in de lucht
en vernielde het paalwerk tusichen
do kust en de pier. De stormtroepen
van de .Vindictive" en van de hulp-
schepen .Iris" en .Daffodiel" deden
een aanval en streden met de grootste
dapperheid, waarby zy hun stellingen
langs de pier langer dan een uur
verdedigden en aanzienlijke schade
en verliezen toebrachten aan de
vyandelyke troepen, dia de pier, een
batterij, depots voor torpedobootjagers
en duikbooten en een groote hydro-
planebasis op die pier verdedigden.
Het doel van den aanval was in
de eerste plaats om de aandacht van
de bezetting der pier af te lelden,
terwijl de blokkeeringsachepen do
haven binnendrongen en het succes
was volkomen. Na de landingstroepen
weer te hebben ingescheept, keerden
de .Vindictive", de .Iris" en de
„Baffodiel" ongehinderd terug.
Naar gemeld wordt is de „Vin-
dictive" reeds op haar basis aange
komen en zyn de beide anderen
daarheen op weg.
De tot dusver opgegeven verliezen
der Engelschen zijn één torpedoboot-
jager, tot zinken gebracht door kanon
vuur van de pier, twee kustmotor
booten en twee motorbarcassen ver
mist.
Volgens de Admiraliteit komt den
vice-admiraal van Dover en allen
officieren en manschappen de grootste
lof toe.
Er zfjn voldoende aanwijzingen,
dat do toegang tot het kanaal van
Brugge waarschyoiyk volkomen is
afgesloten en dat aanzienlijke mate
rieels schade werd veroorzaakt.
Een mislukte landing.
Volgens eon Italiaansch bericht
van 22 April slaagde een afdeeling
van 00 Ooatonrtjkers erin gedurende
den nacht van 4 op 6 April benoorden
Aucona te landen. ZQ werden alle
gevangen genomen.
Op Zee.
Van Duitsche zijde wordt medege
deeld, dat een patrouille Zaterdag
middag lu het grensgebied van de
Suitsche bocht, benoorden Terschel
ling, op een lichte vijandelijke strijd
macht stiet, die na een kort vuur
gevecht met allen spoed terugtrok.
Be vyand liep verscheiden treffers
op. De Duitsche strijdkrachten kregen
geen schade en hadden geen ver
liezen.
D« duikboot- oo mljnoorlog.
Berlijn, 22 April. Officieel. In de
maand Maart zyn in het geheel aan
voor onze vijanden nuttige handels
tonnage 689,000 ton bruto in den
grond geboord. Daarmee is de wereld
tonnage, die onzen vijanden by hot
begin van don oorlog ter beschikking
stond, alleen door onze oorlogsmaat
regelen, verminderd met ongeveer
16.469.000 ton bruto.
Naar uit Londen wordt gemeld,
hoeft hok eerste treffen tusschen een
Amorikaansche en een Duitsche
duikboot in de Britsche wateren plaats
gehad. Be Amerikaan dwong den
vyand om onder te duiken en joeg
hem op de vlucht door een torpedo
af te vuren. Do Buitacher slaagde er
niet in om een schot te lossen en
werd volkomen door de Amerikaan-
sehe duikboot buiten werking gesteld.
Een oveneens van Engelsche zijde
afkomstig bsrieht, maakt melding
van do ongeoefendheid der Suitsche
duikbootbvmanningen. Onlangs werd
ia de Engelsche wateren een Suitsche
duikboot van nieuwe constructie in
den grond geboord. Het opmerkeiyke
hierby was dat de opvarenden zoo
jong en onervaren waren. De machi
nist en de luitenant hadden enkel op
eon oefenboot gediend. Een van de
onderofficieren-machinist was ook in
een osfenboot geweest, en wei vier
weksn, doch waa daarmee niet op
zee gekomen.
Met uitzondering van een radio-
telegrafist had geen van de overige
overlevenden (10 in getal) eenige
praktische ervaring behalve die welke
aan boord zelf was verkregen. De
vier onderofficieren, dia waren omge
komen hadden naar verteld werd
VJ>n tweo tot vier jaar duikboot-
ervaring. Maar de verdere omgekomen
leden der bemanning scbynen even
weinig ervaring te hebben gehad als
de overlevenden. Het verloren gaan
vau de duikboot is waarschijuiyk in
hooge mate toe te schrijven geweest
aan het gebrek aan bevarenheid der
bemanning.
De overlevenden verklaarden dat
er een fcokort is san behooriyk
onderlegds onderofficieren voor don
dienst aan boord van de duikbooten,
en dat, ofschoon er reservebeman-
niugen zyn voor de duikbooten, de
minderen niet anders zyn dan onge
oefende recrutenf Be jongste zware
verliezen aan duikbooten hebben,
naar het heet, de bemanningen
buitengewoon zenuwachtig gemaakt.
Er bestaat geen gebrek aan aanwij
zingen, dat de Duitsche duikboot
campagne bedwongen wordt evenzeer
door gebrek aan geschikte duikboot-
bemauningen als door de toenemende
vernietiging van de booten zelf.
De aanbouw van duikbooten is
gedurende de laatste paar maanden
zeer verminderd.
Hst sneuvelen ven ritmeester
von Rlchthofen.
Londen, 23 April. De correspondent
van de Daily Chronicle by het Engel
sche leger iu Frankrijk zegt: Richt-
hofen's smaldeel vau ODgeveer 30
vechts verkenningsvliegtuigen ver
scheen Zondag boven de Britsche
linies by het dal van de Somme,
maakte jacht op onze vliegtuigeu en
zwenkte toen in noordeiyke richting.
Spoedig waren ongovoer vüftig vlieg
tuigen slaagsalle vliegtuigen binnen
een kring van mtjlea in den omtrek
mengden zich in het gevecht.
H«t kwam tot een algemeenen
strijd in de lucht, waarin het onmoge
lijk was de strijdenden te onderkennen,
maar men zag Ricbthofon slechts
160 voet boven den grond vliegen,
toen zyn vliegtuig in het gezicht van
den vijand neerstortte. Voor men zyn
lijk opnam ontdekte men dat htj door
de zyde dicht by bet hart, geschoten
was.
Londen, 22 April. Reuter's corres
pondent by het Britsche leger in
Frankrijk seint: Da begrafenis van
baron von Rlchthofen, hedenmiddag,
was eeD indrukwekkende plechtigheid.
De gesueuvelde vlieger is op een
vriendelijke, kleine begraafplaats ter
aarde besteld, niet ver van de plek,
waar hij neergeschoten werd. Een
contingent van het koninklijk vlieg-
corps woonde de plechtigheid by.
Beriyn, 23 April. Don 21sten Is
ritmeester Manfred, baron von Richt-
hofen van eon jachtvlucht aan de
Somme niet teruggekeerd. Volgens
onderling overeenstemmende waar
nemingen zijner gezellen en verschei
den ooggetuigen op den beganen grond
zette Richthofen een ytjandeiyk jacht
vliegtuig tot op geringe hoogte na,
toen hem blijkbaar een gebrek aan
den motor achter de vijandelijke linies
dwong te landen. Daar het met de
landing vlotte, was er hoop, dat Richt
hofen ongedeerd in gevangenschap
raakte. Een Reuterbericht van 28
April echter lsat geen twyfel meer,
of ritmeester baron von Richthofen
heeft den dood gevonden.
Uit Rusland.
De begrooting der maximaiistiache
regeering over de eerste zes maanden
van 1918 schat de uitgaven op 24}
milliard roabei.
Se volkscommissaris van fioancién
heeft in een zeer pessimistische rede
over de onmogeiykheid om een zoo
groot bedrag bijeen to krijgen, gezin
speeld op de reusachtige sommen,
die door de handen van de plaatselijke
sovifits gaan. Niemand weet waar die
sommen blij?en.
Van Duitsche zijde wordt aan
Russische bladen ontleend, dat bot
onderzoeksmateriaal tegen exezaar
„Nikolaas Romanof", door Sorin,
voorzitter der revolutionaire recht
bank, aan den raad der volkscommis
sarissen overgelegd, den voormaligen
tsaar beschuldigt, de grondwet her
haaldelijk te hebben geschonden en
een reeks politieke vonnissen te
hebben bekrachtigd. Dan krijgt hy
nog de schuld van de bekende voor
vallen by de staking in de goudveldon
by de Lena, enz. Ook wordt de aan
klacht tegen Nikolaas ingediend
.wegens het betrekken van Rusland
in den wereldoorlog, waardoor mil-
lioenen menschen omkwamen".
Hikan «n Oogen.
Er loopen in ons land onrustbarende
geruchten omtrent een min of moor
vyandig optreden vau Buitschland
tegenover ons land. In verband
daarmede schryft het Handelsblad
onder meer
Er ia allengs een zekere opeen-
hooping van Duitsche grieven tegen
ons ontstaan en wy hebben, van
particulieren die voor zaken geruimen
tyd ln Beriyn zyn geweest en daar
van dezer dagen zyn teruggekeerd,
vernomen dat zy een geprikkelde
stemming te onzen aanzien hebben
waargenomen niet alleen in officieele
milieus, maar ook in handelskringen
(de gewone burger blyft er buiten).
Die grieven nu uiten zich in politiek
opzicht daarnaast staat de eco
nomische quaestie van de handels
overeenkomst, waarover wy thans
niet spreken omdat zy een gansch
ander terrein raakt nog slechts
in den vorm van toentchen. En wel
op dritörlei punt.
Ten eerste verlangt men van
Duitsche zydo een minder vexatoire
behandeling van personen on goe
deren door de douanebeambten. Aan
gezien deze klachten tot zekere boogt o
juist bleken, is toegezegd dat daar
aan zooveel mogeiyk zou wofden
tegemoet gekomen.
Ten tweede is de oude zand- eu
grintquaestie herleefd. Men zal zich
herinneren, dat Buitschland laatste-
ïyk voorloopig deze zaak had laten
rusten om het ons tegenover Enge
land niet moeilijk te maken. Prin
cipieel had de Buitsche regeering
echter niets van haar opvatting pryn
gegeven evenmin alu wy van de
onze. En op dat punt ontmoet men
elkaar nu weer. Er wordt opnieuw
doorvoer van zand en grind gevraagd
en wy weigeren opnieuw dat toe te
staan tenzy te onzeu genoege biyke,
dat dit materiaal niet wordt gebezigd
voor militaire doeleinden. En het
komt ons voor, dat het toezicht op
het niet militaire gebruik nu zeker
wel streng mag zyn daar de Gealli
eerden thans allicht zullen onder-
stollen, dat het zand en grind noodig
is voor nieuwe stellingen in de nieuwe
frontliule. Deze zaak, die van het
zand en grind, is op 't oogenblik de
bebeerschonde in den toestand.
Maar er is nog een derde quaestio
gerezen die van i6g meer belang
kan worden dan do vorige.
Buitschland vraagt nameiyk her
vatting van hec, sedert den oorlog
gestaakte, vervoer ovor den spoor
weg Gladbach-Roer mond—Weert-
Hamart Heerenthals AntwerpeD.
Dat vervoer waa in 't begin van den
oorlog door Buitschland zelf gestaakt.
Voor ons is deze lfin, die indertyd
(wy meenon in 1874) door do Bel
gische maatachnppy was aangelegd
en later door onze Staatsspoorweg-
maatschappij is overgenomen, van
weinig of geen belang. Ze Is echter
van de» te meer belarg voor het
verkeer tusschon Duitschland en
Belgiö en er is destyds dan ook by
tractaat door ons gewaarborgd, dat
wy dit verkeer zouden vryiaten (men
heeft hier dus to doen met een soort
van Rynvaartakte te land). Nu de
Buitsche Regeering hervatting vroeg
van het verkeor, heeft onze Regee
ring daartegen dan ook niet het
minste bezwaar gemaakt maar
als vanzelfsprekende beperking vast
gesteld, dat do lyn voor geonerlei
militair vervoer mocht dienen.
Waarop, tot nu toe, van Duitsche
zyde geen captie is gemaakt.
Men voelt echter wel, dat de zaak
van bet gebruik dezer ïyu er eene
is, waarin óók heel wat haken en
oogen kunnen zitten. Alles hangt, in
deze quaestie (die eigeniyk nóg geen
.quaestie" is) zoowel ala in die van
de zand eu grind, af van de vraag,
welke bedoellngon men te Ber
iyn heeft met het aanpakken van
deze zaken.
Gaat het, in het eene zoowel als
in het andere geval, alleen om de
zaak zelve, dan kan dat meer tot
lastige en moeilijke onderhandelingen
leiden, tot wryvingmisschiouen ont
stemming, tot economisch nadeel
voor ons, maar tot niets ergers.
Doch heeft men te Beriyn verdere
plannen, wil men hot liever laten
aankomen op eon oorlog met Neder
land, dan af te zien van eenigvoor
deel, hoe gering ook, in den vorm
van het vervoeren vau militaire be-
noodigdheden door ons land hoen,
dan kunnen deze beide punten en
dim vooral dat van den genoemden
spoorweg - uitgangpunten -/.{ju voor
eeu Duitsche actie in de richting van
het ergste.
De bedoelingen vau Duitschland
zullen wel eerlang duldeiyk moeten
worden, wy voor ons gelooven niet,
dat, zoolang de heer Von Kflblmann
zyn handteekening zou moeten geven,
sen tegenhanger ten aanzien van
Nederland is te vreezen van het on
recht, waartoe de heer Von Bethmann-
Hollweg zyn medewerking ten aan
zien van Belgis heeft verleend. Maar
de positie van den hser Von Kühl
mann wordt minder sterk naarmate
die van do militaire party wint aan
kracht. Ook zelfs al zou hij aftroden,
dan nog is de toestand niet hopeloos.
Want men behoeft zelfs van de mili
taire party niet noodzakelijk het aller
ergste te wachten. Maar een ernstige
verergering van de govaariyke moge
lykheden zou bet aftreden van dien
bewindsman voor ons toch zeker zyn.
Wat de houding van onze Regeering
belangt, wy meenen te weten, dat
z(j geone andere zal zyn dan die van
het streng vasthouden aaa de eischen
van neutraliteit.
Wat er ook gebeure.
De Berlynacbe correspondent van
de ,N. Rott. Crt.", is, naar aanleiding
van de in de Nederlsndache bladen
over deze zaak voorkomende pers-
uitingen te Berlijn op onderzoek
uitgegaan. Van gezaghebbende zyde
werd hem verklaard:
.Het ia ons onbegrypeiyk, waarom
de Nederlandsche pers zoo verontrust
is. Het is juist, dat er moeliykhsdeu
zyn by de onderhandelingen en dat
deze laatste voor het oogenblik slecht
opschieten. Dab is echter geen reden
voor zenuwachtigheid. Wanneer de
Nederlandsche regeering bspaalde
wenschen onzerzyds niet in overeen
stemming acht met haar onzydigbeid,
dan is ons dat niet geheel duidelijk,
want die wenschen komen overeen
met de bestaande overeenkomst.
„Wy gelooven, dat Nederland tot
nu toe nooit aanleiding heeft gehad
vrees te koesteren voor Duitsche
maatregelen vau geweld. Het ia niet
ouzo schuld, dat de onderhandelingen
zoo laat begonnen zyn en zeker
worden deze niet vergemakkeiy kt door
een inmenging van een wantrouwen
de en geprikkelde openbare meonlng."
Het Haagsche Correspondentie-
bureau meldde d.d. gisteren
Hier ter stede liepen iu de laatste
dagen hoogst onrustbarende goruchten
omtrent een ultimatum, hetwelk door
Duitschland tot onze regeering zou
zyn gericht en waarby Duitschland
zou gedreigd hebben onze havens te
bezetten, indien wy niet aan zekere
Duitsche eischen totgeven.
Van een zoodanig ultimatum is te
bevoegder -plaatse niets bekend.
PLAATSELIJK NIEUWS
Aanvullingsaganda
Gemeenteraad.
Voor do raadsvergadering van
hedenavond ia verschenen een aan-
vulliDgaagenda, waarop voorkomt:
Voorstel om ook in 1918 de kermis
niet te doen doorgaan. Se omstandig
heden, die in de laatste jaren be
stonden om de kermis niet re houden,
blyven nog ougewyzigd voortbestaan,
aldus zeggen B. en W. in hun moti
veering.
Voorstel tot intrekking van het by
raadsbesluit van 80 Jan. 1917 ge
vestigd bouwverbod op een perceel
grond aan het einde der binnenhaven,
en tot aankoop daarvan.
In hun toelichting zeggen B. en W.
hieromtrent
Zooals Uwe vergadering bekend
is, was aanvankeiyk over den aan
koop, van het Ryk, van dit perceel
onderhandeld, tegelijk met de over
dracht van de nog ten name van
het Ryk staande straten enz. Het
Ryk wenschte echter tot publleken
verkoop als bouwterrein over te gaan
en was zelfs niet bereid om in te
gaan op het dezerzydichs aanbod om
den grond over te dragen voor de
door drie deskundigen te schatten
waarde.
Tegen het besluit tot vestiging
van het bouwverbod zyu destyds
door den Ontvanger der Registratie
by hoeren Gedeputeerde Staten be
zwaren ingebracht, welke bezwaren
w(j getracht hebben te weerleggen.
BlijkeDs bun ichry ven van 19 Sep
tember 1917, hebben Gedeputeerde
Staten, om te voorkomen, dat zich
tusschen Ryk en Gemeente een con
flict ortwikkolen zou, welks omvang
niet evenredig was met het gewicht
der zaak, zich tot den Minister van
Flnancféa gewend met de vraag, of
deze wellicht aanleiding kon vinden
om te bevorderen, dat de zaak in
der minne werd geschikt.
Be Ministor heeft zich daarop be
reid verklaard om de gemoente in
de gelegenheid te stellen den grond
behoudens hoogere bekrachtiging
te koopen tegen zoodanigen prijs
ala baar na schatting door twee
deskundigen, vanwege den Minister
zou worden medegedeeld.
Op de desbetreffende vraag van
Gedeputeerde Staten hebben wy,
zooala vanzelf spreekt, geantwoord,
dat wy ons konden vereenigen met
don door dvn Minister aangewezen
weg om tot oplossing der mosiiyk-
heden te komen.
Volgens mededeellng van dea Ont
vanger der Registratie is de grond
geschat op f 1.60 den M*., zoodat de
totale koopprys f 307.60 bedragen zal.
Nu de gemeente eigenaar van den
grond wordt heeft handhaving van
het bouwverbod, een last, die gelegd
kau worden op aan derden behoorende
gronden, geen zin.
Opheffing varbod étalage-verlichting.
B. en W. hebbon aan dan Raad
een scbryven gericht van den vol
genden inhoud
Het komt ons voor, dat het verbod
van étalage-verlichting thans kan
vervailen, mits het verbruik van gas
beperkt blyft binnen bet toegestane
gssrantsoen.
Wy hebben de eer u voor te stellen
dienovereenkomstig te besluiten.
Adras Babr. KruIJff.
Burg. en Wethouders stellen aan
den Raad voor om onder eenige
voorwaarden aan de firma Gebr.
Kruyff, ten behoeve van den door
haar voorgenomen bouw van een
brandstoffen-pakhuis, te verknopen
een gedeelte van do achter haar
perceelen aandeVischmarkt loopende
braudsteeg.
Torpadoboot „9 11".
By het lichten van het achterschip
der torpedoboot ,G 11", die 80 Maart
j.1. nabij Terschelling op esn nfijn
geloopen en stuk geslagen is, heeft
men hot lijk van den by die gelegen
held omgekomen machinist Mar. Res.
Bu Hen gevonden. Het stoffelijk over
schot Is door de „G 10" te alhier
binnengebracht en m afwachting van
de ter-aarde-bestelling naar het Marine-
hospitaal gebracht.
BINNENLAND.
Onzt scheepvaart.
Het Haagsche Corr. Bureau meldt
By navraag aan het departement
van buitenlandsche zaken vernemen
wy, dat de gevraagde uitdrukkelijke
bevestiging van de mondelinge toe
zegging der regeering der Vereenigde
Staten, dat Nederlandsche schepen,
die na 20 Maart binnenkomen in een
Amerlkaansche haven, niet in beslag
genomen zullen worden, nog niet is
ontvangen. Wel heeft de Amerikaan-
sche regeering zelve verklaard de
wonscheiykheid in te zien eener
zoodanige formeele verklaring. Zy
moest zich echter daarover vooraf
verstaan met de Britsche regeering.
Hat ultvaran onzer vlssoharsvloot.
Naar men ons mededeelt is de
toestemming tot het uitvaren van een
deel der stoomvitscbersvloot ter kust
visschery zeer spoedig te verwachten.
Naar aanleiding daarvan hielden de
besturen der verschillende reeders-
vereeniglngen Dinsdagmiddag te
'8 Gravenhage eene samenkomst.
Da Caatrals keukens sn de
distributie.
In sen circulairs aau de gemeente
besturen heeft de Minister van Land
bouw medegedeeld, dat hoezeer hy het
zou betreuren, iudlen de Centrale
Keukens in haar nuttige werkzaam
heid zouden worden bsnadeeld, hy
met het oog op de beperkte voorraden
levensmiddelen, hier te lande aan
wezig, geen extra hoeveolheid levens
middelen kau beschikbaar stellen voor
die keukens. De minister is echter
bereid, hoeveelheden levensmiddelen,
die eventueel in de gemeenten in
beslag worden genomen en dis niet
zoo groot zyn dat zy voor distributie
onder den iDgezetentn in aanmerking
komen, te bestemmen voor de centrale
keukens.
Nuahtar kalfsvlaaaoh.
Se kapt. paardenarts H. Yerberne
te Breda schryft aan de ,N. Ct.":
Het distribueeren van het vleeich
der stierkalveren, komt my voor,
niet dat nut af te werpen voor de
voeding der menschen, hetgeen men
er zich van voorstelt.
b voedingswaarde van dit vleesch
is over het algemeen genomen nibil,
daar nuchter kalfavleescb onryp
vleeich is, daarenboven is het vlug
aau bederf onderhevig, waartoo ook
het vervoer bijdraagt, waardoor veel
van dit vleesch voor de consumptie
verloren gaat.
Uit eeu hygiënisch oogpunt be
schouwd is ouryp vleesch eeu niet
aanbevelenswaardig voedingsmiddel
en is het de vraag of het veelvuldig
gebruik daarvan te verdedigen is.
Ontbljtvoedsel.
De keuringsdienst te Leiden heeft
by een winkelier 100 pakjee .ontbyt-
voedsel" in beslag genomen, die by
onderzoek tarwemeel bleken te be
vatten en verkocht werden tegen
f 1.20 per pakje van V» K.G.
Oe geneanten d» dividend- en
tantième-belasting.
Se Tweede Kamer heeft Dinadsg
het wetaontwerp Inzake de heffing
vau opcenten ten behoeve vau de
gemeenten op de dividend- eu tan
tième-belasting zonder hoofdeiyke
stemming aangenomen.
Verhooging van da oorlogawlnat-
bolaatlng.
Het dezer dagen door den minister
van Financiön in de Tweede Kamer
aangekondigde wetsontwerp tot ver-
hoogiDg van de oorlogswinstbelaating
van 30 op 10 pet. is thans by den
Raad van State ingekomen.
Do Rükomlddoloii.
De opbrengst der Rijksmiddelen
over de maand Maart is weder gunstig
geweest. Ia vergeiyking met de over-
eenkomstige maand ln 1917, werd
ongeveer 13 millioen meer ontvangen.
Het grootate deel dezer vermeerdering
komt voor rekening der Inkomsten
belasting, waarvan de opbrengst die
van Maart 1917 met ruim 1.2 millioen
overtrof.
De vermogensbelasting bracht ruim
1} ton meer op.
Verder werd meer opgebracht door
den accijns op zout en op bet geslacht
(f 885 209 m»8r). Be zegelrechten, w.o.
begrepen is de Beursbelastlog, en de
registratierechten brachten resp. 4
ton en 1 millioen meer op dan in
Maart 1917.
Hiertegenover staan verminderin
gen in de opbrengst vandenaccyna
op het gedistilleerd (ongeveer 1.8
millioen mindef), den bieraccijns on
de hypotheekrechten. Uit dit laatste
middel werd niets ontvangen, tegen
f160.769 in Maart 1917.
Uit de wisselvallige successie
rechten kwam ruim 6 ton minder.
De invoerrechten liepen teruc van
f 1.210.782 in Maart 1917 op f 666 646
in de afgelóopen maand. Daze op-
brengat, evenals die dor loodsgelden,
welke slechts f18.456 opbrachten
tegen nog f24.984 in Maart 1917,
wyst wel op de groote moeliykheden
welke onze handel ondervindt.
Ook het Statistiekrecht en de
Domeinen brachten minder op dan
in Maart 1917.
In de S eerste maanden van 1918
werd ultdeRyksmiddelenontvaDgen
f 64.787.987 (in de 8 overeenkomstige
maanden van 1917 f47 919.879). De
opbrengst overtreft 8/12 der raming
voor 1918 met ruim 6 ton.
Uit de belastingen ln verband met
de buitengewone omstandigheden
(Oorlogswinst- sn Verdedigingsbelas-
tingen) werd f21.095 581 ontvangen,
terwyi de opcenten ten bate van het
„leenlngsfonds 1914" f8.806.901 in
de schatkist brachten.