HELDERSCHECOURANT
mmmmm
N*. 4928
DONDERDAG 2 MEI 1918
46e JAARGANG
UltBwrit.Pl MIBJr., H*Hor. »pta«g 050» ex. Abonnementsprijs i In de stad II.—, pw pont 11.26, Buitenland <2.25. Les>x. 8 oent. - Adwrtiotlln per regel 18 wl -f HoorleflttoMlafl.
Van het Westelijk front.
Be verachilonde berichten maken
melding van zware gevechten in
Vlaanderen, wa»rbfl alleen de Fran-
Bchsn er in slaagden eenig voordeal
te behalen. Het dorp Loker, dat in
forachtn aanval door de Sulschera
werd beaat, kwam door tegenaan
vallen weder in handen dor Franscben.
Hunne pogingen om ook voorbij het
dorp terrein te winnon hadden echter
althans volgens het Buitsche be
richt geon resultaat. B(j Viller»—
Bretonneuoe brachten de Engelschen
hunno linie een weinig vooruit.
Be aanval dio de Buitschers Haan-
dag in Vlaanderen hebben ondernomen
EchtJut tot buitengewoon zware ge
vechten te hebben geleid.
Volgens een bericht uit Londen
hebben do Buitschers zich meer dan
ooit ingespannen.
Bohalve het groote aantal divisies,
dat bij het begin van den slig was
aamengetrokken, hebban ze zoo iets
als 30 nieuwe reserve-bataljons in-
gezeLVan ongeveer zes uur's ochtends
tot 's namiddags laat hebben Britsche
en Fransche artilleristen, mitrailleurs
en scherpschutters aan Mn stuk
Buitschera gedood. Af en toe werd
de druk der dichte drommen erg
zwaar en op 66a plek moost do
Fransche verdediging een weinig veid
ruimen, waar de vijand bizonder op
gebrand was. Hun versterkingen
waren echter prempt ter plaatse en
de doortastende poilu's dreven de
buitschers terug naar de lijn, die
bun inspanning van don ganschsn
dag in een slachtplaats had har-
schapen.
Mon verwacht dat de Buitschers
nog krachtigs pogingen zullen deen
om d9 nabij den Kemmelberg ge-
Ssgen Mout Noir en Mont des Qats
tc nemen. Ia een Engelsch bericht
wordt dienaangaando gezegd:
Be geallieerden, hebben den Kem
melberg verloren, die naar het Noord
oosten «n het Zuidwosten toe door
do dorpen Kemmtl en Branoutre
(Braneter) geflankeerd wordt. Mon
vecht nu op den weg Bailleul (Belle)—
Yperen die door de dorpen Locre
(Loker) en La Clyth (de Kleit) loopt,
welke in het legerbericht genoemd
zfln. Het Massief van den Mont Noir
en don Mont des Cata zal voor de
Buitschers moeilijker te bereiken
zijn dan de Kemmelberg zoolang
Poperinghe niet bedreigd wordt. Pas
als do geallieerden op den spoorweg
Poperinghe-Hazebroek teruggewor
pen werden, zou da slag in Vlaan
deren een ©rnstlgen keer nemen. Men
moet or rekening mee houden, dat
de Buitschers binnenkort een zwaren
aanval tegen d6n Mont des Cats,
don Mont Noir en den Monnt Rouge
zullen ondernemen. Men zal ook niet
var mis z()n als men aanneemt dat
de Buitschers binnenkort den een of
anderen slag tegen do twee vleugols
van het Belgische leger zullen onder
nemen. Vermoedelijk zal die operatie
tegelijk ondernomen worden met die
tegen de hoogten in Vlaanderen.
Uit Flolaod.
Wiborg, een der laatste bolwerken
van de Roode Garde is door de Finscho
witte Garde genomen zes duizend
revolutionairen trachtten naar Fre-
drikshamtn door te breken. Be po
ging werd evenwel met hooge ver
liezen verijdeld. Met doze overwin
ning heeft het Finsche leger het
laatste, sterke verzet der vijanden
gebroken.
Da duikboot- on mljnoorlog.
Van Duitsche zijde wordt gemeld
dat in de Middellandsche zee 5 steom-
schepan en 2 zeilschepen, tezamen
metende 23.000 ton, in den grond
werden geboord. Onder de schepen
waren hot Fransche gewapende a.s.
Liberia (1042 ten), een groot gewa
pend transportschip met I scheor-
steonen en een Italiaansch zeilschip
met 700 ton ijzer voor Genua.
Paisaglortiohlp gotorpadoord.
Naar d.d. 29 April nit Holyheai
werd gemeld is de „Oronsa", een
pMcagiersachip van do Oanadian-Pa-
cifio Mfl. getorpedeerd.
Be booten werden direct uitgezet
en waren in 5 minuten vol. In 10
minuten tijd zonk het schip. Van de
duikboot wat niets te zien. Na een
half uur in de booten te hebben
gezeten werden de schipbreukelingen
door een torpedojager opgepikt. 110
passagiers werden gered. Brio leden
der bemanning worden vermist.
Da oarlagsvlatan.
Kapitein Perslus aehrtjft in het
Berliner TageblattOp grond van
hot onlangs verschenen Taschenbuch
der Kriegsflotten, dat gedeeltelijk uit
offlcieele bronnen put, is bet moge
lijk, zich een voorstelling te vormen
var. de aanstaande ontwikkeling van
do typen der oorlogsschepen bfl de
marine der Entente. In hoofdzaak
komen in aanmerking Engeland,
Noord-Amerlka en Japan. In Frank
rijk, Italië en Rusland z|n tijdens
den oorlog geen nieuwe schepen van
groot type op stapel gezet.
In de eerste plaats dient er de
aandacht op gevestigd te worden,
dat de beuw van groote gerechts
schepen niet opgegeven is. Bij de
Entente bestaat geen overeenstem
ming over de keuze van het type.
In Engeland is sedert 1914 geen
enkel linieschip meer gebouwd, en
liet men alleen llniekruisars van sta
pel loopen. In de Vereenigde Staten
daarentegen is een reeks van llnie-
schopen en slagkruisers gebouwd,
terwijl men in Japan sedert 1914
slechts oen linieschip van stapel
heeft laten loopen. Hieruit blijkt dus,
dat dc ervaringon ln den oorlog neg
niet gadoogen een oordeel te vellen
over de doelmatigheid van de ver
schillende typen der groote gevechts
schepen.
Elzis-Lotharingan.
Rsed* meermalen is er sprako ge
weest van het plan der Buitsche re-
geering om Elzas-Lotharingen te
vordeelen tutachon Boieron en Prui
sen. Ook de Saksische Tweede Kamer
heeft zich mot dit pion bezig gehouden.
Gttather (vrijz.) opperde den Elzas
bfl Beieren, Lotharingen bfl Pruisen
te voegen en ook Baden e9n part toe
te kennen. Hij betoogde, dat elke
beslissing alleen met toestemming
van het land zelf en den Elzas aar
Landdag mag worden geveld,
Als vertegenwoordiger der regce-
ring antwoordde gozant von Loipzig
Over de toekomst van Lotharingen
lz wel van gedachten gewisseld, maar
de rflksregeering heeft nog geen be
paalde voorstellen aan den bondsraad
gedaan. Bo wijze, waarop het land
tot nu toe aan Builschland was ge
hecht, Is niet proefhoudend gebleken,
met name de eigen staatsregeling
niet. Op dezen grondsiag mocht men
niot doorbouwen. Ook de Saksische
regeering is daarvan overtuigd. Het
is echter nog niet bekend, hoe de
kwestie in haar geheel zal worden
opgelost.
Di kluriohthervormlig Ir PrulttR.
In een druk bezochte zitting van
het Pruisische Huis van afga vaardig
den op 80 April 1.1. stelde bfl den
aanvang van de tweede lezing van
het wetsontwerp op de herziening
van 't kiesrecht de centrum-afgevaar
digde graaf Spee uit eigen naam (dus
niet voor de fractie) voor om do kies-
rechtbervorming tot na de vredos-
sluiting te verdagen. Het voorstel
werd mot stormachtige toejuichingen
en handgeklap door de rechterzijde
en enkele centrumsafgevaardlgdon
begroot.
Be vice-president van het staats-
ministorie, dr. Friedberg verklaardo
Esn uitstel van het plechtig aange
kondigde wetsvoorstel voor onbo-
paalden tfld zou den binnen landschen
vrede ten zeerste in gevaar brengen.
Be regeering zou daarop met de uiter
ste constitutioneel» consequentie moe
ten antwoorden. (Toejuichingen links
Pachnicke (V. P.): Het voorstelis
een hoon voor de koninklflke bood
schap, het ministerie en bet land.
(Bravo 1 links.) Ik verspil geen woord
aan hot voorstel on stel voor te stem
men bfl naamaafrosplng.
Adolph Hoffmann (onafh, soc.)Bfl
aanneming van hot voorstel zou ik
de atrflders aan het front opwekken
om den stifld te staken. (Kreten:
foeil Landverrader) van rechts. Spr.
wordt tot de orde geroepen).
Hirsch (soc.): Be aanneming van
het voorstel Speo zou verlammend
werken op den geest der troepen.
Lohmann (nat.-hb.)Wfl zullen een
parig stemmen tegen hot voorstel-
Spee, dat den ernst van het uur
verlaagt.
Hoydebrand (cons.): Het voorstel
verrast ons. Ik stsl daarom voor de
zitting een uur te schorsen.
Ad. HoffmannBit voorstel is een
nieuwe poging om uit te stellen.
Pachnicke betreurt, dat het voorstel-
Spee den afgevaardigde Hoffmann
gelegenheid gaf tot opmerkingen,
waarmee niemand, behalve zfln aller
naaste vrienden, zal instemmen.
Hierop wordt besloten de zitting
een uur te schorsen.
Na heropening der zitting werd
het voorstel-SpöB met 338 tegen 60
stemmen verworpeneen lid onthield
zich van stemming.
Na de stemming wees de minister
president Graaf Hertling erop, dat
het voorstel voor gelflk kiesrecht
gehandhaafd moest blflven. Het is
wenschelflk zeide spr. dat wfl
sposdig tot een beslissing komen. Op
het oogenbllk is in bet volksbewust
zijn het gelflke kiesrecht de spil
waarom bot openbare leven draait.
(Instemming links en bfl het centrum;
rechts wordt «Neen I" geroepen). Uit
verschillende volkskringen vernam
ik telkens: .Ba quatztie van het
gelflke kiesrecht moot beslist wor
den." Bewonderenswaardig is de
eenstemmige houding van ons volk
tijdens don oorlog, die eenstemmig
heid zal nog versterkt worden wan
neer gfl de al te ver gaande be
zwaren in de kiesrecht-quaestie zoudt
opgeven.
Heydebrand (cons.) verklaarde
jAla het gelflke kiesrecht ingevoerd
wordt, zal bet karakter van het Huls
niet alleen wat de getalsterkte der
partflen betreft gewijzigd worden,'
maar ook innerlijk. Het zal dan niet
meer mogeiflk zfln den Pruisiechen
Staat in atand te houden zooals hfl
thans is."
PLAATSELIJK NIEUWS.
Te Haarlem slaagden voor het
het acteexamen L. O. de dames C.
Warner en P. Swart, alhier.
Be heer A. N. Dtkker te Anna
Paulowna, slaagde Maandag te Rotter
dam voor het diploma radiotolegraflit
He klasse.
Be Blrecteur van het Postkantoor
Helder brengt het volgende ter kennis
van hot publiek.
Be door de Buitsche Autoriteiten
in beslag genomen post voor en over
Engeland, welke 19 Januari 1917 werd
verzonden met het si. .Prins Hendrik"
der Stoomvaart Maatschappij .Zee
land" en te Zeebrugge moest worden
gelost, is thans, voor zoover niet aan
gehouden, naar hare bestemming
doorgezonden. Da aangehouden stuk
ken zfln door deze Autoriteiten aan
het Prflegerecht te Hamburg ver
zonden.
Aanvragen tot bet vrijlaten der in
beslag genomen stukken moeten
nlterlflk 12 Mei a.s. bfl genoemd Prfls-
gerecht worden ingediend door een
te dier stede bevoegd Buitsch advocaat
onder overlegging, voorwatdeaange-
teekende stukken en waardezendingen
betreft, van de door de postkantoren
van afzending voor deze stukken af
gegeven ontvangbewijzen.
Ter bevordering van een spoedige
overkomst naar Hamburg van de op
doza aangelegenheid betrekking hob-
bonde brieven, verdient het aanbe
veling do verzending daarvan te doen
plaat» vinden op dan voet van aan-
geteekend expresse-stuk. Beafrenders
der aangeteokende stukken en waarde-
zsndingen zfln, voor zoover zfl bekend
waren, door het Hoofdbestuur der
Poatörflen en Telegrafie beroids om
trent de inbeslagneming hunner
stukken ingelicht.
Bljbslsch Museum.
Het is «en ln menig opzicht
interessante tentoonstelling, die dezer
dagtin in de Lutharichs Ksrk in de
Weezonstraat is gehoudon, uitgaande
van het Nederiandsch Bijbelgenoot
schap. Eene tentoonstelling namelijk
van allerlei voorwerpen of modellen
van voorwerpen, die betrekking
hebben op het leven in het Heilige
land, in Egypte on het Romeinscbo
rijk. Een tentoonstelling alzoo, die
een kflk geeft op veel, dat wfl alleen
van hooren zoggen kennen, en dio
ook uitdrukkingen, dia ln den bflbel
staan, wat meer doen tpreken.
Weet u bijvoorbeeld wol, wat de
sprinkhanenplaag beteekende? Sprink
hanen, niet waar, dat zfln van die
aardige kleine diertjes, die wfl ala
kinderen vingen in het gras,ten minste,
ala ze nietwipweg waron. Maar
de sprinkhanen uit den bflbel zfln
reuzen van wel baast een doei meter
lengte. Er is er een te zien op deze
tentoonstelling, en een paar duizend
van zulko gasten op bezoek, is een
feit waar rekening mee moet worden
gehouden. Ook is er een kameraad
van hem, esn schorpioen, gezellig
beestje van dezolfdo afmetingen, met
een paar sterke scharen. En om bfl
do entomologie to blflven: de heilige
scarahms, de kevor der oudo Egypte-
naren, in wie zfl, wegens zfln snelle
vermenigvuldiging in het slib van don
Nfll, het zinnebeeld d«r onsteifolflk-
hetd zagen, hesft er ook een plaatsje.
Yan de wfl ze waarop de oude
Romeinen schreven, vindt men hier
een voorbeeld. Er ]s een model met
schrijfgereedschap, perkament, papy-
rysrol, inktkoker. Er ia zelfs een
heel mooie kopeton schrijfkoker, dio
in dan gordel word gedragen, aooals
Ezochiöl ons vertelt. Bit stuk is
ontwijfelbaar echt. Men vindt er
verder modellen van spingereedschap,
van landbouwwerktuigen, o.a. een
olfl venpers, een ploeg, eendorschslede,
en nog vele andere. Ook is er een
model van een Ooatersch rotsgraf,
zooals dat waarvan in de Evangeliën
sprako ie, met den verschuifbaren
steen voor den ingang.
Er zfln modellen van tabernakels,
van don tempel van Herodes, van
een aycagoge, een Maccabeeéulamp,
een Arabische tent, halskettingen en
sieradtfta van de Oostersche vrouw,
hoofddoeken, Interessante Arabische
tafelkleedjes, zooala die werden uit
gespreid in de tent om gasten te
ontvangen, een dergelijk kleedje met
Egyptische hieroglyphen, en nog
veel, vael meer.
Zoo is er bijvoorbeeld een uitge
breide collectie ansichtkaarten, mun
ten, penningen, amuletten, alle be
trekking hebbend op den bflbel en
het Heilige land. Hieronder zfln fraaie
Joodscbe Nieuwjaarskaarten. Er iigfc
ook en het is voor taalminnaars
wel interessant dit eens te zien
een boekje, bevattend don bflbeltekst
.Want alzoo Hef heeft God de wereld
gehad, dat hfl zflnen «eniggeboren
zoon".enz., In alle talen, waarin
de bflbel vertaald is. Onder dit begrip
.talen" most men ook verstaan
.dialecten", maar er zfln in elk geval
ruim 300 van zulk# tongvallen.
Een curiositeit van de tentoonstelling
is een exemplaar van den kleinsten
bflbel, die bestaat: een complete
bflbol in het formaat van een lucifers
doosje. Hfl kan slechts met een
vergrootglas gelezen worden.
Er is nog veel meer te zienhet
spreekt vanzelf, dat Joodsche wots-
rollen niet mogen ontbreken iu esn
dergelflke collectie, noch ook de
palimpsesten, waardoor soms menige
belangrflke vondst onder den later
aangebrachten tekst is teruggevonden.
Maar wfl deden slechts hier en daar
oen greep, om te doen zien, hoe
hier, in klein bestek, veel wetens
waardigs en interessants bijeen is
gebracht, hetgeen men voor luttels
entrée bezichtigen kan.
Be tentoonstelling is nog tot heden
avond 10 uur geopend. Om 4 uur en
8 uur wordt door een der predikanten
e6Q verklaring van een en ander
gegeven.
Virainlglng „Ambachtsschool voor
Holdor on Omstreken".
Bovenstaande vereniging hield
Dinsdagavond eene algemeens leden
vergadering. De voorzitter, de heer
B. H. Grunwald, hield eene openings
rede, waarin hfl de aanwezigen wel
kom heette en zfln voldoening uit
drukte over de groote opkomst, die
bewflst, dat het werk van bet bestuur
zeor op prfls wordt gesteld. Spr.
zette vervolgens uiteen, hetgeen in
den jongster» raad over de ambachts
school is besloten, n.1. dat de Raad
niet mede ging met bet voorstel van
B. en W. tot ovorname van de schooL
Men hoeft de overname niet bestreden,
slechts wilde men eerst d8 plannen
zien van da school. Tenslotte is het
plan van den heer Biersteker aan
genomen om eene conferentie te
hebben met den heer De Groot, in
specteur Midd. Onderwfls, Ona bestuur
hoopt, dat het dien heer zal gelukken
het groote nut van een nieuwe school
aan te toonen. In de toekomst toch
zal het van meer belang nog zfln dan
thans om geschikte mannen af te
leveren, die bekwaam zfln voor bun
taak, en hoe grooter hun aantal is,
des te grooter is het belang en de
beteskenis hiervan voor ons land.
Straks komt de groote vraag naar
werklieden, die den naam van ons
land zullen hebben hoog te houden.
Spr. hoopt, dat de heer de Groot
den Raad daarvan moge overtuigen.
In de debatten werd spr. ook ver
weten langs de zaak henn te gaan.
Spr. betoogde echter de ondoenlijkheid
voor bot Bestuur om plannen te
maken voor een nieuwe school, zoo
lang men niet de zekerheid bad van
de overname der oude. Als die er is,
zullen wfl niet wachten tot de oorlog
geëindigd is.
09 notulen van de vergadering van
14 November 1917 worden gelezen
on onder dankzegging aan den secre
taris goedgekeurd.
Be Voorzitter doolt mede, dat de
heeron Houwing, Slingervoet
Ramondt, Flaes, Van Couwelaar on
Francken mot kennisgeving afwezig
zfln, deels wogens uitetedigheid, deels
wegens verhindering van andoren
aard.
De Birecteur, da heer Beisoling,
leest bet door den secretaris uitge
bracht Jaarverslag over 1917 voor.
Bit wordt onder dankzegging goed
gekeurd en vastgesteld. Daar het
g8drukt wordt en aan de leden zal
wordan toegezonden, kunnen wfl met
deze vermelding volstaan.
De rokening en verantwoording
1917 slait in ontvangst en uitgaaf
met een betrag van f311344.434.
Een nadeollg saldo van het begin van
het jaar, groot f 1887.47, is terugge
bracht tot f1202.004. Namena de
Commissie benoomd voor het nazien
deser rekening en verantwoording
adviseert de heer Mtyers tot goed
keuring en dochargeering van den
penningmeester, den bser Kastelfln,
voor diens beheer.
Mededeelingon. Tot iseraar voor
voortgezet lager onderwijs is bencemd
de heer A. F. Kemperman te Ny verdal,
die zflne functie bereid aanvaard
heeft. Een nieuwe salarisregeling ia
ontworpen, en ter goedkeuring aan
den Minister van Binnenlandache
Zaken gezonden. Be arbeid hiervoor
is niet gemakkelflk ge woest.Rekening
moest worden gehouden met wat
aan andere ambachtsscholen geschiedt.
Be belangen èn van personeel In
van leerlingen moesten zooveel mo
geiflk worden behartigd. Zouden we
bier goede krachten krflgen en die
willen beheudon, dan moost ook een
goede regeling worden ontwerpen.
Door de tijdsomstandigheden is eene
nieuwe regeling oorspronkelijk al
uitgesteld, doch nu kon zfl niet lan
ger wachten. Esn regeling als de
onze dient voor model voor andere
inrichtingen, dat is reeds overtuigend
gebleken. Het beatuur is er in ge
slaagd eene goede regeling te ont
worpen, waarmede het personeel in
alle opzichten tevreden kan zfln.
Boor bet groote aantal leorllngen-
metealbewerkers was het noodig een
nieuwen leeraaf op te roepen. Een
voordracht hiertoe is aan den Mi
nister gezonden.
Voor den ni9uwen cursus hebben
zich 71 leeriicgen aangemeld. De
school telt thans 191 leerlingen, waar
van 116 smids bankwerkers, 20 tim
merlieden, 8 meubelmakers, 48elec-
triciens. Indien hot aantal blflft stij
gen, zal de noodzakelijkheid van eene
nieuwe school we! spoedig blijken.
Een aanvankelijk plan tot bfl bouw
van een tijdeiflk lokaal schrikte af
wegens dc kosten. Het Bestuur ba-
sloot in ieder geval dit jaar nog af
te wachten, misschien dat binnen
niet al te langen tfld ttt verandering
kan worden besloten.
Onder dankzegging aan de aan
wezigen en met do boop, dat bat
volgend jaar verdere plannen kunnen
worden gemaakt, werd de.vergadering
hierna gesloten.
Arrondlssimiats-Rechtbank
te Alkmaar.
Uitspraken van 30 April.
Sjoerd P., z. b., Helder, diefstal
telefoondraad, eiach 14 dagen ge7.
Hitspr.conform.
Ie. Johannes Augustinus V., stoker,
Helder, 2s. Jan K., id. id,, diefstal
van hout, eitch le 2 m. en 2s 1 maand
gev. Uitspraak ieder 2 maanden gev.
voorw. met 8 proefjaren.
BINNENLAND.
Vardadlgiagsbalastlagan.
De Tweede Kamer heeft Dinsdag
met 59 tegen 2 stemmen (do heeren
Patfln en IJzerman) aangenomen het
wetsontwerp tot verlenging van de
verdedigingsbelastiogen en heffing
over het jaar 1918/19 van 50 opcenten
op die belastingen.
Mr. Aug. Philips.
Be Nederlandsche gezant te Wash
ington, mr. Aug. Philips, ls Maandag
avond te '«-Hertogenbosch aange
komen, waar hfl voorlooplg ten huize
van zfln zwager, den heer Van
Rflckevorsel zal verblijven.
Kaartin.
Se minister van landbouw, nflver
heid en handel heeft met Ingang van
15 Mei voor kaarsen vastgesteld een
maximum prfls in den kleinhandel
van f0.60 per pak van 800 gr. netto;
de prijzen voor andere gewichten
□aar evenredigheid.
Maximumprijs boter.
Be Minister van Landbouw heeft
met ingang van 1 Mei voor boter
een maximum-kleinhandelprfla vaat
gesteld van f 1.60 por 4 K.G.
Dura varksns.
Op de Tielache markt liep Maandag
de prfls der biggen op tot f 45 per
stuk. Be klainsto van do aangevoerde
bracht nog f 85 op. Esn varken, dat
een volwassen man hfl behoeft
geen maciste te zfln met gemak
dragen kon, bracht f 180.— op.
Opgebracht.
Het nieuwe Nederlandsche atoom
schip .Hollandia I", groot bruto 733
register ton, beboorende aan de
Scheepvaartmaatschappij .Hollan
dia", is op zfln eerste reis van Rotter
dam naar Gothenburg, naar Swine-
münde opgebracht.
Bruine booRan op gischaurd
grasland.
lo. De premie voer den verbouw
van bruine boonen op gescheurd
grasland is «■erhoogd en gebracht op
f 15.— per 100 K.G. tot ten hoogste
f 850.— por H.A., terwfll hst Ryk
voor de gesogste beonon esn prijs
garandeert van f 32. - psr 100 K.G.
2o. Be gelegenheid b»3taat in
plaats daarvan voor iedere H.A. van
hot Rijk te ontvangen door middel
van ten pachtcontract:
f 250.— voor hot scheuren;
f 35.— por 100 K.G. vóór de eer
ste 1000 K.G. boonen
f 32.- per 100 K.G. voor al het
meerdere.
Aan de verbouwers, die een pacht
contract sluiten, worden d« zaai-
boonen op vertoon van een schrijven
dor Cultuurcommissie, waaruit blijkt
dat een pachtcontract zal worden
afgesloten, door de erkendo zaad-
bandelaars geleverd tegon f 35.—
per 100 K.G. franco, zonder zak, ten
hoogste 200 K.G. per H.A.
De geoogste boonen moeten droog
en marktschoon worden afgeleverd.
Aanmelding uitorlflk 4 Mei 1918
bfl de Cultuur commissie voor Noord
holland te Alkmaar.
Varbsterlag va» de faaveo
te Vllsslagen.
Ingediendis een wetsontwerp tot
verbetering van de haven te Vlts-
singen.
Voorgesteld wordt van rijkswege
uit te voeren de werken noodlg om
de verbetering van de bultsnhavon
te Vlissingen door den aanlog van
esn havenkom ter lengte van 650M.
met een bodembrsedte van 200 M.
en ter diepte van 10 M. onder N.A.P.
met bflkomende werken.
Tot de uitvoering zal niot word«n
overgegaan dan nadat de naasts ba-
l&nghebbonden zich hebben verbonden
f 900.000 in de kosten van de werken
bfl te dragen.
Zal de verwachting betreffende den
vooruitgang van de haven te Vlis
singen niet worden beschaamd, zoo
betoogt de minister van Waterstaat
in do memorie van toelichting, dan
zal het noodig zfln de haven te ver
beteren.
Do wflzo waarop de verbetering
zou behooren te worden tot atand
gebracht is onderzocht door «en com
missie van advies, bfl welker samen
stelling ook op ds belangen van de
landsverdediging en van de scheep
vaart ward gelet.
Be commissie adviseerde om eene
eventueels verbetering van de haven
te doen bestaan in een vergrooting
van do buitenhaven, terwfll naar
haar gevoelen aan het verlangon van
de M&atschappfl .Be Schelde" om
voor haar worf een uitgang naar zee
te verkrijgen met zoodanig* door-
vaartwfldte en diepte, dat zfl in ataat
zou zfln om mede te dingen naar
den bouw van vaartuigen van groote
afmetingen, zou kunnen worden vol
daan door don bouw van een keer
sluis ton zuiden van de bestaande
groote schutsluis.
Omtrent de voorstellen van de
commissie werden belanghebbenden,
onder wie Gedeputeerde Staten van
Zeeland, het gemeentebsetuur van
VlissiEgen, alsmede de Kamers van
koophandol en fabrieken aldaar en
te Middelburg geraadpleegd. Het
bleek, dat uitbreiding van de buiten
haven werd toegejuicht, doch dat bet
denkbeeld van uen bouw van een
keersluis bfl deze lichamen geen in-
stemming kon vinden en aan esn
schutsluta van groote afmutingen de
voorkeur werd gegeven.
Aan den bouw van een keer- en
in nog grooter mate aan dien van
een schutsluis van groot# jifmetingen
zouden intueschen bflzondere mooie-
lflkheden verbonden zfln met het oog
op do plaatselijke gestolidbeid. Een
beboorlflke toegang naar de binnen
haven zou dan ook een som van 9
miüioen gulden vorderan, gerekend
volgens prflzen, walko vóór den oorlog
als normaal golden. Bez» som schflnt
veel te hoog voor het daarmsde te
bereiken voordeel.
Be vraag roos daarom of het wel
licht de voorkeur zou verdienen de
binnenhavens niet te bestemmen voor
groots vaartuigen, doch voor deze
laatste ligplaatsen te maken door
vergrooting van de buitenhaven;
immers zou dan, indien daar tevens
terreinen werden ingurlcht voor
industrieels ondernemingen, ds keer
sluis feitelijk alleen noodig zfln veor
de werf van ,De Schelde". Thaua
wordt dit punt nr.d«r onderzocht.
Aangezien hst rflk bfl het bsdrflf
van ,Be Schelde" ook financieel is
betrokken, zal het noodig zfln, dat
met baar omtrent do nieuwe inrich
tingen en de daarvoor noodige ter
reinen een overeenkomst worde
aangegaan. Dit punt zal evenwel eerst
aan de orde behoeven te komen,
wanneer in beginsel is besloten tot
verbetering van de tegenwoordige
buitenhaven. Bit laatste nu is de
strekking van het wetsontwerp.
De kosten van de werken met het
verplaatsen van de twee bestaande
aanlegpontone worden geraamd op
rond f8.000.000, volgens eenheids
prijzen, welke voor den oorlog ala
normaal golden.
Havaa ta IJmuldsa.
Bfl een wetsontwerp tot aanvulling
en verhooging van het IXde hoofd
stuk der Staatsbegrooting voor het
dienstjaar 1918 wordt voorgesteld
f 1.886.000 uit te trekken voor aan
koop van gronden ten Noorden v&a
het kanaal van Amsterdam naar de
Noordzee ts IJmulden.
Hoewel ingevolge de wet van 2
Januari 1917 het Rflk d« beschikking
kan verkrflgen over de eigendommen
noodig voor den bouw van de nieuwe
echutslule ca. te LJmuiden, en het
ter onteigening aangewezen terrein
ruimte genoeg biedt voor d* uitvoering
van eenige uitbreidingswerken, be
hoort toch, zegt minister Leiy in ds
Memorie van Toelichting, de aandacht
gevostigd te blij ren op de terreinen
in den omtrek, die in aanmerking
zouden komen voor werken van
openbaar nut. Hierbij wordt in de
eerste plaats gedacht aan den aanleg
van aanloophavens. Het is dan ook
voor het Rflk van groot belang op
een zoo gewichtig punt, als de mond
van het Noordzeekanaal ls, op ruime
schaal grond in eigendom te hebben
met het oog op de ontwikkeUDg daar
ter plaatse. De Onteigeningswet ran
1851 iaat intusscben niet toe op be
doelde gronden thans beslag te leg
gen, doch or doet zich een goede
gelegenheid voor om over die gronden
of aitbana over een gedeelte daarvan
de beschikking te vorkrflgen, doordat
het comité inzake de oprichting van
een hoogoven-, staal- en walawerk
in Nederland onder meer het oog
heeft laten vallen op een terrein,
gelegen ten noorden van de sluizen
te IJmuiden.
Het comité Is geslaagd om van ds
Maatschappij De Breeaaap het recht
van koop tot 81 December a.a. te
verkrflgen voor het geheel# terrein-
complex der maatscbappfl tegeneen
prfls, welke overeenkomt met f 0.625
per M'. Wordt het hoogovenbedrflf
niet daar ter plaatse gevestigd, dan
zal het Rflk door tusichenkomst. van
het comité het gehsele grondbezit
kunnen koopen voor den prfle, dien
eerstgenoemde daarvoor zal moeten
betalen en voorts de op den koop
vallende kosten mooten vergoeden.
Wordt het hoogovenbedrflf aldaar
wel opgericht, dan zal bet Rflk van
het comité allten het westelflk ge
deelte van het terreincomplex kunnen
koopen. Ia het eerste geval zal het
Rflk do beschikking verkrflgen over
292.18.42 H.A. voor rond f 1.886.000.
In bet andere geval zal het Rflk over
197.18.42 H.A. kunnen beschikken
voor rond f 1.278.000.
D* Artllltrla-lnrlchtlagaa.
Be directeur der Artillerie-Inrich
tingen aan ds Hembrug heeft bekend
gemaakt, dat eerstdaags zullen worden
vastgesteld de dagen, waarop de
fabriek zal worden heropend. Bo
stekenden, dio voor herplaatsing ln
aanmerking wenscbcn te komen,
moeten daarvan reeds thans schrifto-
lflk, met opgaaf van adres, da directie
in kennis stelten. Aan hen dio zich
opgovon, zal voor zoover on naarmate
zfl weder te werk kunnen worden
gesteld, bericht wordon gozonden met
opgaaf van den datum, waarop zfl
wuder kunnen beginnen.
0* baskotbakkarijen.
Het Bureau voor Modedoelingen
inzake do Voedselvoorziening meldt:
Gelflk de Minister van Landbouw,
Nijverheid eu Handel in de vergade
ring der Esrste Kamer toezogde, is
andermaal overwogen of sluiting der
b&nketbskkerflen in het belang der
voeiaelvoorzieninggewenachtzouzfln.
De vraag ia ampel besproken in eene
vergadering met de vertegenwoor
digers van de besturen der groote
gemeenten en het bestuur der Vsr-
eeniglng van Nederlandsche ge
meenten. Baarbfl is ook hst denk
beeld van een eanheidskeek onder
zocht. Boor het doen bakken van
zulk een koek, waarvan het boven
dien nog zeer de vraag was of zfl
in den smaak van het publiek zou
vallen, zou in ieder geval het be
zwaar van groote werkloosheid, die
in het bedrijf zou ontstaan, niet
worden *nderrangen. Wat nu het
bakken van koek, taartjes, e. d. be
treft, werd andermaal gezegd, dat de
geringe hoeveelheden meel, die daar
aan worden beateed, dusdanig wor
den verwerkt mst andere grond
stoffen, dat een product ontstaat,
hetwelk in alle lagen der bevolking
zeer gewild la sn een cfl voeiae! op
levert, waarvan de voedingswaarde
grooter is dan de hoeveelheid meel
die rr veor wordt gebruikt. H*t
werd daarom ongewensebt geoor
deeld tot sluiting der banketbakke
rijen over te gaan.
Aohtdulzand guldta vsrnlst
Dinsdagmorgen omstreeks tien uur
viel in de Ka'.veratraat voor hst café
^Da Karsebocm" to Amsterdam oen
man flauw. Hij werd het café binnen
gebracht en daar bijgebracht. Toen
de man weer bfl kennis kwam, waren
zfln eerste woorden: .Waar ls mfln
tasch?" Hfl deelde verder msde. dat
hfl in dienst was van de flrmaMetz
Co. in de Leidicbsstraat en onge
veer f8000.- had gehaald van de
Rolterdamsche Bankvereeniging. Ver
moedelijk is de tasch met geld den
man ontglipt toen hfl ineenzakte.
De kantoorlooper is al meer dan tien
ja&r bfl de flrma ln betrekking.
Sabolgakletter?
In de .Vosaische Zeitung" vinden
Wfl, zegt bit „H.blad", een artikel
van Georg Bern hard over ds betrek
kingen van Buitschiand tot de neu
trale stoten - in het bflzonder Neder
land. Na is de heer Bernbard een
Buitsch publicist, wiens woord niet
steeds de meenlDg van zeer gezag
hebbende kringen in Buitschiand
vertolkt, dit niet als representatief
voor de Buitsche openbare meenlnf
beschouwd behoeft te worden. Wfl
zullen daarom een groot deel van
zfln betoog laten .zeilen" in de
eerste plaats dat waarin bfl verklaart
dat spoedig Buitschiand en Japan do
eenige naties in de wereld zullen
zflD, die iets in Oost-Aztë te zeggen
zullen hebben en dat bet lot van onze
koloniën van .Zukunftaabmachun-
gen" tusschen Japan en Buitschiand
afnangen zal, zoodat wfl Buitschiand
wel te vriend mogen houden.
Boch wat verder In d* .Vosslsche
Zeitung" geschreven wordt en ver
moedelijk dus toch de instemming
van een doel van het Buitsche publiek
heeft, verdient wel eenige aandacht.
Zoo b.v. dezo opmerking:
,Ook in Nederland heeft d* druk
der Entente ten slotte verhoudingen
geschapen, die voor Buitschiand op
den duur, althans bfl een verdere
uitbreiding, onduldbaar mo9ton wor
den. Eu juist de groei der zaken in
Holland bewflst, hoo dezelfde maat
regelen die aanvankelijk als geheel
neutraal beschouwd kunnen worden,
opeen gegeven oogenblik automatisch
in partijkiezen ontaarden."
Eu dan verder:
.Baarbfl komt bet naar onze op
vatting bMiemaai niet meer op zui
vere rechtsvragen van do neutraliteit
aan. Want ook de quaestie van de
achcepsruimte, die tusicben Enge
land en Holland zweeft, kan, gezien
de concessies, die Holland onder den
druk van Engeland moest doen, in
geen opzicht meer blflven bestaan
bfl esn zuiver rechtsonderzoek. Wordt
Holland echter ter eener zflde objec
tief onneutraal, dan zal het zich ter
andere zflde tot gelflke concessies
moeten voorbereidon. Omdat neutra
liteit nu eenmaal niet een quaeitio
van rechten maar van daden is, en
in dien toestand is het werkelijk
niet gelukkig gezien, als enkele
Hollandsche bladen bet noodzakolflk
achten met de sabel te kletteren
eu het te doen voorkomen alsof
Holland bereid zou zfln een oorlog
met Buitschiand te voeren."
Ban gaat de heer Bernbard voort
te betoogen, hoe sterk en machtig en
alles overwinnend Buitschiand is.
Wfl willon even nadrukkelijk hier
tegenover stollen dat voor ons neutra
liteit wbl oen rechtsvraag is. Zeker,
onze rechten zfln overtreden door de
oorlogvoerenden on wfl hebben ons
krenkingen van onze rechten laten
welgevallen. Het meeat, verreweg hec
meest door Buitschiand. Wat Buitsch
iand met zfln dulkbootea tegen onze
scheepvaart bestaan heeft, spot met
elk reeht. Boch wfl hebben steeds
verklaard, dat wfl de integriteit van
ona grondgebied zouden handhaven,
wfl hebbsn steeds verklaard, dat wfl
niet vrflwUllg aan eenige onneutrale
daad zouden mededoen. En dat, daar
van zfln wfl vast overtuigd, zal onze
regeering niet doen. Ook met de
Limburgsche spoor niet. Ook mat het
zand- en grindvervoer niet. Wfl
hebben geon oorlog verklaard aan
Buitschiand, nech aan Engeland toon
zfl de rechten van ons, neutralen,
met voeten traden. Maar wfl hebben
nooit tot eenige onneutrale daad
medegewerkt. Eu dat zullen wfl in de
tcekomat niet doen. Wfl hebben niet
toegestaan dat ena grondgebied ge-
schenden werd. En dat zullen wfl in
de toekomst niet toelaten. Als de
heer Bernbard nu de verklaring, dat
wfl den grond van ons vaderland
zullen verdedigen .sabelkletteren"
noemt, dan toont hfl geen begrip van
óo beteekenii van bet woord to heb
ben terwfll hfl in zfln eigen
vaderland de Juiste beteokenia toch
zoo goed had kunnen leeren begrijpen.
Be heer Bernbard hesft, wfl moeten
wal zeggen, de onbeschaamdheid het
zonder daadwerkelijk verzet toelaten
van bet in beslag nemen onzer sche
ien door de geassocieerde mogend-
ïeden oen .eonceasie" onzerzijds te
noemen, die Buitschiand recht op
andsre eonceasie» zou geven. Wfl
achten die opmerking een onbe
schaamdheid omdat juist volgens de
algemeen erkende Buitsche opvattin
gen van internationaal recht, die in
beslagneming volkomen rechtmatig
en billijk was. Het is dan ook vol
komen zeker, dat, indien Nederland
sche schepen ln Dultscbe handen
waren, en Buitschiand bad dezelfde
behoefte aan schepen voor het vervoer
van krflgsbchosften die de Entonte
gevoelt, Buitschiand met heel wat
minder pourparlera die schspen on
middellijk ln beslag zou hebben ge
nomen, zioh beroepend op de een
stemmige en eensgezinde meeniog
van alle Buitsche rechtsgolserden ten
aanzien van het angariereebt. Be daad
is geheel ln overeenstemming met
hot Buitsche rechtsgevoel. Nitt met
het *nM. Wfl hadden bet recht.een
protest te nlten. Maar hieruit blijkt
tevens, hee verkeerd bet was niet
te erkennen, dat Amerika voor zfln
handelingen inderdaad formeel «eni
gen, schoon naar onze meening een
z*er onzekeren, rechtsgrond had.
Badelflk wordt nu aan de andere
zflde gezegd: zfl hebben het recht
verkracht, na mogen wfl het ook
doen.
Och waarlijk, meneer Bernbard,
Buitschiand heeft nooit op eenig
precedent gewacht als het er om
ging om zoDder eenigen rechtsgrond
onze schepen te vernietigen eu onze
zeelui te vermoorden. En als dat ge
schiedde, hebben wfl nooit met onze
.sabel gekletterd". Neen, oorlogs
zuchtig zfln wfl nletl Wfl willen
ons veel smaad, veel onrecht laten
welgevallen om buiten dezen men-
schenmoord, deze massale steden- en
l&ndvernletiglng te blUvon.
Maar zelfbewust medewerken aan
oen onneutrale daad dat zullen
wfl niet. Al reeds daarom niet, omdat
dan eerst recht ook de .andere zflde"
wat de heer Bernbard .concessie»"
noemt, zou willen afdwingen en wfl
voor onze daden en beslissingen eiken
vasten koers, elke leidende gedachte
zonden miiaen. En wfl van de eene
concessie ondtr bedreiging in de
andere zouden vallon. Om ten slotte,
met smaad sn spot bsladen, toch in
dsn oorlog gesleept te worden.
Neen, niet slechte onze nationale
eer, niet in de eerste plaats zelfs
onze nationale eer, maar ook en
vooral onze drang tot zelfbehoud,
onze nationale veiligheid eischt, dat
wfl ons strikt en atipt aan de inter
nationale verdragen en bepalingen en
gewoonten houden en recht noemen
wat die voorschrijven.
En dat wfl hen, die onze grenzen
zonden willen overschrijden om te
nemen wat wfl niet goven willen,
met de wapens keereu. Ala de beer
Bomhard dat kletteron met de tabel
wil noemen, ja, dan kletteren wfl bard
met de saboL