COURANT sss Hotel „BËLÏ.EVUE". No. 4935 ZATERDAG 18 MEI 1918 48a JAARGANG Uitgever i C. DB BOER Jr.. Helder. Oplaag 6SOO ex. - Abonnementaprll»In de atad tl.—per poet M.25. Buitenland 12.25. - Loeee ex. 3 oent. - Adverleotltn per regel 10 oent 10oorlogetoeelag. Eerste Blad. Op- tn ondergang van Zon an Maan ea tijd van hoogwater (Texel). (Zomertijd). Mol. op: ondar: op: ondarT.m.n.xn. Zondag 19 a. 2.18m. 2.9 6.0 8.6» S16 8 20 Mundae 20 n 8.30 2.26 1.68 8 60 1.26 IJS Dinodag 21 1.26 8.10 86 8.67 6.80 6,10 Woanad. 22 6.81 2.68 1.66 8.68 6.80 6 86 8.18 1.61 9.0 7.30 7.36 8.13 1.62 9.2 8.0 8.6 1.18 1 60 8.8 8.06 8,46 Dondard. 23 Vrijdag Zatardag De EveniBJige Veileaenwoordioiny. II. Vroeger haalde elko party of kle- zeragroap, die haar man gekozen wilde zien een lijdt van 't Raadhuis, waarop de uitverkoreae of de uitverkorenen voorkwamen) en 'overnachte aantal kiez-ra onderteeksnde deze ïysfc, die vervolgens ten Raadhuize werd inge leverd. Als bezwaar tegen de nieuwe methode ia wel eens aangevoerd, dat do Partijbesturen nu zooveel macht hebbsn gekregen. Dit ia in zooverre waar, dat men vooraf de candidaten reeds plaatst naar gelang van de voorkeur, die men liecht aan hunne verkiezing. Eu dit leidt ongetwijfeld tot meer dere leiding van boven af, al is het voordeel, dat elke party nu ook haar bekwaamste mensuhen, ook zy dus, die overigens minder door openbare propaganda zich doen kennen, de beste kansen kan geven. In de S.D.A.P. wordt b.v. door den Paityraad (sen orgaan, bestaande uit het PiU'tybestuur, Kamerfractie, re dacties dor bladen en vertegenwoor digers der Gewesten) aan de leden een voordracht gezonden. Door de leien worét die in eiken kieskring aangevuld en daaruit wordt door de loden per referendum defi ritief do iyat gemaakt, In de volgorde, zooala men dat verkiest. Het laatste woord ia dus aan de loden, al biykt in de praktyk, dat men van de voordraeht van den Party- raad niet of weinig afwijkt. Vroeger stelde elke districtsfederatie haar candidaat, welke keuze alleen door het Partijbestuur moest worden goedgekeurd. Naluuriyk zitten ook hierin bezwa ren, al ware het alleen maar, dat allerlei plaataelyko grootheden, mits zy naarstig don boer opgingen, op den duur wel een Kamerzetel ver overden, terwyi heel wat stillere, doch bekwamere menschen er niet aan toe kwamen. Andere partijen doan h9t op andere wyze; doch eenige loiding van boven af zal o voral wel onvermijdeiyk zijn en ia ook in alle partijen wel toe gepast. In de Party 't dus o ver de volgorde eens, dan komen do candidaten ook in diezelfde volgorde op de officieele candidateniyst. Bij de inlevering daarvan moot dan tevens worden overgelegd eene door den caudidaat ondarteekende en door den burgemeester zyner woonplaats gelegaliseerde verklaring, waarin by meldt, genoegen te neman met het nummer, dat ham op do lijst is toegewezen. Zyn wa eenmaal zoover, dan komen de kiezers, dio in laatste instantie dus uit die staalkaart een keuze moeten doen. Ean nieuwigheid is nog, dat de indieners der lijst in eiken kieskring een gemachtigde aanwijzen, die be voegd is, alle of sommige ïyslen te verbinden. Hiermede is dus erkend, dat al de lijsten van één party, in verschillende kieskringen ingediend, als dón lyst voor het geheele land gelden on dat hat Ryk dua daarmede als één kies- kring wordt beschouwd. Do aangewezen gemachtigde!n) (voor de S.D.A.P. is dit b.v. slechts éóo persoon) zendt dan een schrifte- ïyke verklaring aan het Centraal stembureau, dat die ïysten door hem verbonden zyu. Hut bureau publiceert na een ter mijn van 7 dagen het feit van die verbinding. Da maatregel dient natuurlijk hier voor, dat zoo min mogeiyk stemmen vorloren gaan. Bat de stemmen in Noord Brabant of Limburg uitgebracht en die op zich zelf geen recht op een zetel zouden govon, nu meetellen on met andere overschotten meê thans wel een zetel kunnen opleveren. Er is nog een ander middel, om zoo min mogeiyk waardelooze over schotten te krygen; doch dat bespre ken wy later. Dan kan tevens iets over de kansen van de, als paddestoelen uit den grond oprijzende, kleine partytjas worden gezegd. We zyn nu aan de stemming toe, die 45 dagen na de candidaatstelling moet plaats vinden. Ia deze handeling is niet zooveel gewyzigd. Er komen meer Stembureau!, allen niet meer dan 1000 kiezers tellende. De uren van de stemming biyven als voorheen. Men krygt ook weder een oproepings- kaart, die men inruilt op 't bureau voor een stamkaart, en 't zwart maken van de witte puntjes is als proef ondervindelyk 't beste, eveneens gehandhaafd. De oproepingskaart bevat thans de herinnering aan den stemplicht. Na afloop stelt het bureau vast, welke kiezers niet zyn opgekomen en doelt dit binnen 2 dagen aan den burgemeester mede. Hy die geen geldige reden voor zyn wegbiyven weet aan te voeren wordt door den Kantonrechter ge straft met berisping of geldboete van ten hoogste drie gulden. Hooger beroep of cassatie van deze vonnissen is er niet. Be kiezer is nu zoover, dat hy een stembiljet in handen heeft. Stel nu hier fn den Xdeu kieskring Halder, bevattende do vroegere Kamer- districten Helder, Alkmaar, Hooro, Bekhuizen, Zaandam. Bevorwyk, in 't algemeen dus Noord-Holland boven het IJ. Er zullen ïysten worden ingediend door de Anti-re 7oIutionairen, Katho lieken, S.D.A.P., Vry-liberalen, Unis- liberialen, Vryzinciig democraten, Christen-democraten en Neutralen (tooneelparty). Er kunnen er nog meer zyn, zooals* de Economische Bond, het Verbond tot democratiseering der Weermacht enz., maar stel de 8 genoemden. Op elke iyat mogen hoogstens 10 namen voorkomen. Dit aantal doet aan de zaak niets af, daar men niet op personen, maar op partijen stemt en de volgorde waarop die partijen hun mannetjes hebben gezet vrywel beslist, wie er van de toegewezen zetels een krijgt.J) Zoo we dua zeiden, 8 partyen met ieder 10 namen zou 80 namen zy'n. De kleine partyen zulien wel met twee tot drie volstaan en ook de S.D.A.P. dient slechts 8 namen in. Men moet alleen zorgen, dat dit aantal niet kleiner is dan men kana heeft gekozen te krygen. Wat er meer op staat, is men als een vriendeiykheid aan de kiezers bedoeld, om hen een goede keuze te geven en ook omdat bepaalde personen in bepaalde streken veel stemmen op zich kunnen vereonigen en elke stem op welken Candidaat ook uitgebracht, de Partij een stem en een kans meer geeft. Hoe moet ik kiezen? Zie hier de vraag, die in de diverse stembureaus dikwyis zal moeten worden beantwoord. Toch is 't niet zoo. lastig als velen' nu mseoon. Eenige politieke ontwikkeling, om in de veelheid der verkiezingsgroepen, de Party, die men stemmen wil, te onderscheiden, is natuurlijk nooiig. Waar echter van elke party de beate en meest bekende nameo boven aan staan en elke partij apart staat, zal de kiezer dit spoedig geuoeg zien. En verder heeft bfl van die 80 of meer, slechts één puntje zwart te maken Maakt by er méér zwart, dan is zijn biljet van onwaarde. Ea welk puntj3 hy zwart maakt? Iemand die anti >-6volutionnair wil stemmen maakt één punije van de a.r. groep op zyn stembiljet zwart, iemand die rood stemt doet desgelijks in de socialistische groep. Dat is alles. Maar, zal meer dan één, die nadenkt, vragen, in bet bedoelde gebied moeten toch weer 6 vertegenwoordigers komen. Hoe kan dat, aln we slechts één naam zwart maken Ziehier nu het verschil. Wie men ook stemt, men stemt de partij, waarvan die uitverkorene lid, is. Er zyn over 'thesleland 100 zetels te verdeelen alle stemmen op de Partyen in 't heele lar.d uitgebracht tellen mee, en beh Centraal Stem- bu-eau stelt de geheele uitslag vaat. Ge stemt du3, met dat eene puntje zwart te maken, niet één persoon, maar ge stemt daarmêe alle personen, welke van die Party op uw biljet staan. En naar de volgorde waarin zij staan, komen zy aan de beurt als 't op verdeelen in den Haag aankomt. En daarom moet elke kiezer, die n party kiest (en dat kan nu niet anders meer) en ook met de volgorde accoord gaat, geen ander dan 't bovenste puntje, dus van No. 1, zwart maken. Dat is voor de Katholieken in dezen kring Bomans, voor de S.B.A.P. Duya, voor de andere partyen weer andere bekende voormannen. Maarzal men nu zeggen, als de kiezer nu eens niet accoord gaat met die volgorde? Als hy maling heeft aan die Party - bemoeiing en aan de voorkeur die de Party als zoodanig aan zekere per sonen geeft? Ban mag hy van die lyst gerust een ander kiezen, mits hy maar nooit meer dan dén naam stemt. Al heeft hy dus zyn liefde verpand aan meer dan één candidaat (en thans mot 't passieve Vrouwenkiesrecht is dit warempel niet meer flguuriyk ge sproken), by zal zich moeten beperken tot één, anders maakt hy zyn biljet van onwaarde. De voorkeurstemmen hebben abso luut geen invloed op het aantal zetels dat na afloop elke Partij wordt toegewezen. Alleen heeft 't invloed op de vraag welke personon van die party de zetels zullen bezetten. Een volgenden keer nu over het vaststellen van den uitslag. Over de z g.n. vooikourstemmon sproken •wJJ later. Or«r de yerdeollng ln een volgend utuk. Helder, 18 Mei '18. M. DE WEEK. 14 Mei. Wy weten nu, wat minister Loudon aanleiding heeft gegeven om ge durende de spanning, die er tusachen Den Haag en Beriyn is geweest, in de Staten Generaal te spreken van „eene zeer ernstige kwestie" en van een „ematigen toestand", waarin wy hebben verkeerd. Het Haagache Piein „locutus est"; heeft eindeiyk den sluier opgelicht. En nu weten wy ook, dat het pessi misme des ministers van Buitenland- scha Zaken zeer zeker niet ongegrond was. De Buitsche Regaerlng heeft ons wel niet een eigenlyk .ultimatum" gezonden,maar 't had er toch heel veel van IHet alternatief, waarvoor zy Nederland stelde, by boodschap aan baron Gevers, onzen Gezant te Beriyn, was feiteiyk een ultimatum gelijk. Wy waren „k deux pas" van ten conflictEn niemand, die de zaak onbevangen wil beschouwenzonder lUBt om ons volk onverpoosd te prikkelen tot daden, die de matelooze ellende van de menschenslachting over ons zou brengen, kan ont kennen, dat onze Regeering zich hier fikuch heeft gedragenzich niet latende afschrikken door .een grooten mond"; niet sidderend in flauwhartige vrees beseffend, dat ook de Oosteiyke buurman zich nog wel eeus bedenken zou, alvorens net totdusver neutrale Nederland de Entente in de armen te voeren. Ten slotto heeft men te Beriyn besloten, toch wat water in den zeer-aterken wyn te plengen, dio voor Nederland bestemd wax. Ea voor zoover de buitenstaander er over oordeelen kan, is de toestand nu beter dan men een paar weken gelsden durfde verwachten. Er moeien te Bariyn nog besprekingen worden gehouden over sen» voorloopige op lossing" van het vraagstuk der veilige verbinding met Amorika voor onzo voedsel-voorziening. Onmogelyk is 't niet, dat deze onderhandelingen minder vlug van stapel zullen loopen dan Bominigen dia nu geen wolkjo meer aan de lucht bekennen, willen gelooven. Op .surprises" van min- welkome soort moeten wy nu steeds bedacht wezen. Maar minister Loudon verzekerde in zyn antwoord aan mr. Dresselhuyt, dat de geassocieerden zullen bsrusten ia onze overeenkomst, met Duitach land gesloten. En 't wachten is nu op de eerste met graan beladen schepen, dio uit de Nieuwe Wereld zullen arriveeren. Terwijl bodems worden uitgerust voor de reis naar Amerika. Do oeeonomiache druk bijjft zwaar. Minister Poachuma verorberde een extra-scherp onderzoek naar geham sterde waren, in stad ®n op 't land. En hier en daar werden aardige collecties ontdekt, schoon tot nu toe de fantastische verhalen Oïer fabel achcige voorraden, by particulieren opgetast, niet zyn bewaarheid. Het .gerucht" ia ook by zulke dingen meestal duizendmaal grooter dan de werkelijkheid Oaza kolen7oorraad noodzaakt in de onzekerheid, wanneer de oeco- nornische nieuwe regeling met Duitacbland er zyn zai tot groote omzichtigheid. Amsterdam kreeg aan- achryviug om met 20 pet. te bezui nigen, en in de dagebjks aangroeiende gelederen dor straattoovers, inbrekers wekte dia tyding uitbundige vreugde. Op 3 Juni a,s. wordt de zomer- dienatrageling der spoorwegen van kracht. Ea ia de verbindingen zal wat verbetering worden gebracht. Maar ook hier dwingt het tekort aan kolen tob zeer groote behoedzaamheid. Voorloopig zal er dus van „zomor- treicen" geen 3prake zyn. Terwyl men wè! noodig acht het wederom invoeren van een hooger tarief voor de zomermaanden. Teneinde .den stroom van pleizierreizigerB togen te gaan"Ook zonder die duurdere tarieven zou 'r. dunkt me zoo met dien .stroom" zoo'n vaart niet loopan. Tot zuinigheid worden wy nu allen gedwongen. De pijp en de cigarette veroveren al-meer terrein op de sigaar, waarvan de allerminste soorten, de echte ,stinkadoros", niet goedkooper dan :oven C6nts te koop zyn. Tersvyi de porione uaby is, dat da .dierbare vaderlaadache borrel" tot- de voor kleine beurzen onbereikbare genot middelen zal bohóoren, in afwachting van hat niet me6r veraf-liggand mo ment, waarop noch voor geid noch voor .goede woorden" het product der Schiedamache branderyen meer zal te krygen zyn. Voor het café on restaurant bedryf ziet de naaste toe komst er inderdaad zeer somber en naargeestig uit. Men ziet nu zeer-deftige dameaen heeren wachten by vischkarretjes, op de publieke straat, tot ze oen boije of schollotje kunnen meekrijgen. Een onBje trbee, op de .jour" atillekenu meegesmokkeld ia een kostelyk, on schatbaar cadeau 1Wy allen krygen nu harde, maar misschien zeer nuttige lessen in 'c zich verge noegen met, zich zelfs verblyd toonen over het bozit van wat vroeger tot .vanzelf sprekende dingen", de onmisbare en steeds in voorraad zynde, werd gerekend. Be groote ramp, in Augustus 1914 over de aarde gekomen, doet ons wel eene meta- morphose ondergaan De illusie, dat er nu toch wel gauw een eind aan de misère zal komen, wordt ona telkens nadat ze even weer in ons ia opgeleefd wreedelyk ontnomen. Oud-minister Coiyn zou „de vredesengel" wezen lHy was du« verzekerde men naar Londen vertrokken met eene opdracht van Von Küalmann. Coiyn zou de toovenaar zyn, die de formule zou weten zeggen, de stormende baren tot rust brengend, maar de heer Coltjn is uit Engeland in Patria teruggekeerd op 9 Mei. En hy haastte zich een journalist te verzekeren, dat petroleum-buuiness, en niets dan dezen hem de reis doden maken naar het Vereenigd Koninkry k. Is dit nu zooals sommigen vol houden -de .halve waarheid" slechts? Trachtte senator Colijn inderdaad voor den vrede te Londen nuttig werkzaam te zyn, doch zonder resul taataan doo vemana-deur tj e kloppend Men kan er slechts naar gissen. Vaststaat, dat de Engelsche gezant te onzent, sir Walter Towniey, niet heeft gesproken het woord, dat zooveel opzien wekte dat hy namelyk den vrede weldra verwacht. De gezant hesft de eerste gelegenheid de beste aangegrepen om te verduidelyken, dat de pers hem verkeerd had begrepen. Hy had slechts willen zeggen, te hopen dat de vrede spoedig weer op aarde zou heeischen, er by voegend dien nog niet te zien naderen, belaas!.. Gelijk met ons allen 't geval is alzoo. Ea de zoete illusie, voor sir Walter's verkeerd begrepen woord by sommigen gewekt, bleek een schoon© zeepbel, Ingezonden mededeeling. Telef. Intero. 49. Café-Restaurant. Wilhalmlna biljart. Aiijioiii jiligu in Inl uiliai dn itad. Speciale gelegenheid voor partijen. Vergaderzalen disponibel. byde eerste aanraking uiteenspattend, in 't niet verdwyeend In dio omstandigheid is 't niet ge heel onbegrljpeiyk, dat .Hot Volk" er op aandringt, de Kamer, die den 3en Juli a.s, zal wordeu gekozen eerder dan den derden Dinsdag van September byeen te roepen. Maar men vergat© niet, dat op de verkiezingen zal volgen, zeer waarschtiniyk, de noodzakelijkheid voot de Kroon om een nieuw Kabinet aan hat roer van Staat te roep&n. Van 1913 zal men zich herinneren, dat zulk werk soms boel wat voeten in de aarde kan hebbenEn de negen nieuwe Excelleütièn moeten zich vervolgens inwerken tot de zaken. Zoodat de September-maand reed» in het voor scherpe oogen waarneem baar verschiet zal opdoemen vooreh-stleor men aan den arbeid kan tijgen. Voor het in 1913 gekozen en in 1917 .bevestigd" Lagerhuis wordt 't m tyd van uiteengaan, voor de jflnale". In en buiten de Kamer bs- giunen de politieke hartstochten nu ai-hooger op te vlammen. De behan deling van het ontwerp Duya c.s. dor Ouderdoms rente, heeft doen gevoelen, hoe er nu geen mogeiykheid meer is tot rustig behandelen der zaken. Zsifs een zoo bezadigd man alu de oud- minister Losff werd door da generale opwinding aangetast; hy gewaagde, doelend op het ontwerp-Buya c.s,, van .vulgair plagiaat" door de heereu gepleegd 1Voor de laatste week van haar .actief" bestaan stolde de Tweede Kamor een agenda saam, zóó ryk bevracht, dat men zich afvroeg, hoe zelfs met een leider, zóó voortvarend en voortjagend ala mr. D. Fock, dit complex iu een vier-of vyftal dag- en oen paar avondzittin gen zou worden afgedaan Maar zy, die dit onmogeiyk achtteD, vergaten, dat de Kamer wonderen van vlugheid kan vertooaen, wanneer zy 't er op gezat heeft om mot recta to gaan. Gelyk nu her. gaval was, daar men de Pinkster limleL bad gekozen als alleruiterste grens. Uiteengaan waa thans ook werkeiyk plicht. De gisting neemt nu met den dag toe. Het avontuur-Duys te Alkmaar waar Enka ea bare volgelingen de S.D.A P. op de vle^irt deden alaan, was een klein .voorproefje" van wat do nu volgende weken, tot begin Juli, ta zien en te hooien zullen geven, ïy do lange reeks van partyen en ^groepen" i» nog gekomen de Neu trale en Koloniale Bond van den Haagschen oud-resideut Fokkens. Op het .slagveld" zal na 3 Juli a.s. kunnen gezocht worden, naar de ontzielde overblijfselen van een aantal kleine groepjes, welke het Torentje hoopten te kunnen bestormen. De Evenredige Vertegenwoordiging is iets, waar ons volk nog aan .wennen" moet. En niemand kau in ernst eene voorspelling doen ten aanzien van wat deze .groote onbekende" ona zal schenken. Na de extra-inspannende parlemen taire campagne tot Pinkster-1918 en da opwinding, emotie, afmatting van de kleaperlode zullen de grooter» en kleinere kemphanen en -hennen der polltiekery in komenden midzomer behoefte en aanspraak hebben op wat .harademing". Misgunnen wij nietOpdat in vro8gherfBt-'18 het splinternieuwe Lagerhuis met het dito Kabinet de zv/are taak, die dan wacht met .aniino" en vooral mat tof kalmte gebracht gemood kunnen aanvaarden Mr. Antonio. PLAATSELIJK NIEUWS vermorst, d. i. meer dan het dubbele van wat wy vcor oos gebaela onder wijs besteden (van het allerhoogste tot lager ocderwyi.). 2e Pinksterdag om 4 uur wordt de blauwe Winkel officieel gsopend, waartco verschillende autori teiten zyn uitgenoodigd. Voor afwisse ling, zooals sprekers, zang eu muziek wordt gezorgd. De toegang is geheel vry. Er wordt op gerekend dat het Helderach3 publiek zich voor deze tentoonstelling sterk interesseert en dit door een druk bezoek doet biykon. Do winkel ia do geheele week geopend terwijl nog bijzondere attracties op het programma staan. Evangelischs Maatschappij. In den avond van Dinsdag 21 Mela.a. belegt de afdeeling Helder derE.ange lische Maatschappy een openbare vergadering in do zaal van .Öasino". Als inleider zal optreden de heer C v. d. Pol.journalictte'sGravenhage. Belangstellenden verwyzen wy naar do advertentie in dit nummer. Stoutartjas In „Tlvoll". Het Nederl. operette-gezelachap on der directie van Alph Janmart geeft Zondag en Maandag (Pinksterdagen) twee opvoeringen van bovenger oetnde operette. Be voorstelling dezer operette voor eenige maanden terug was een groot succes. Wy twyfelen niet of de voorstellingen zullen druk bezocht worden. De namen als Mevr. Sametbinl, mevr. Rentmeester, Jo Mulder, Herte de Vos Rentmeester enz., waarborgon eene eerste klasse voorstelling. Ter- wyl de pryzen der plaatsen laag zyn gesteld. Voor verdere inlichtingen zie men advertentie in dit blad. Programma van het concert op Zondag 19 Mei 1918, in het Park achter het Paleis. Aanvang 4 uur. 1. Kolonel van Heomskorc* van Boust Maraoh. J Zwart. 2. Ouvertur* „Le Barblsr da aevllle". Rooalnl. 8. Valse Boston. Popjr. a. CmioneUa. b. Scberzo. Moiks. 6. „Toekomstbeeld". Orch. Ter Hall. Silvredel. 6. Fantalsio do l'opera „Lea DrsKona de Villam" Milllaid. 7. Marcbo de l'op. „Romeo ct Juliette". Qounud. Blauwt Winkel. We staan den laauten tyd wel in het blauwe teeken: eerst de blauwe wevk en nu du blauwe winkel. De onthouders willen blykbRar alles blauw- blauw maken. Wat is nu echter een blauwe winkel? Bat ia een tentoonstelling, en een zeer byzondere. De onthouders hebben daar byeenge bracht een groote col lectie studie-materiaal over een volks ondeugd, die meer algemeen onder den naam van alcoholisme bekend is. We zien daar aanscbouweiyk voor gesteld, hoe vèr en diep dit kwaad in ons volksbestaan is ingeroest en welke maatregelen er van onthouders- zyde zyn genomen om die roest te verwyderen en alle» weer blank en mooi te doen zyn. Wy gelooven dat hef van de drankbestrijders goed gezien is om in dezen tyd, nu het alcoholvraagstuk actueeler dan ooit is, door middel van deze tentoonstelling de belangstelling voor den stryd tegen den alcohol op te wekken en het inzicht over dit groote uadeeligo maatschappeiyk ver- schynsel te vergrooten. Hier ziet men eerst recht welke ontzettende ver woestingen aan geld, intellect, gezond heid en menschenliefde door Koning alcohol worden aangericht. Een voor beeld: jaariyks wordt ruim 118 miilioen gulden aan drank, DINNENLAND. Gaan Landwaaroafanlagsn. Do motie-Ter Laan, in 1918 geen landsvueroefeningen to houden, weid in de Tweede Kamer aangenomen met 38 tegen 17 stemmen. Os „Zaanland" gezonken. Een Lloyd's bericht meldt, dat de .Zaanland" na aanvaring met een ander stoomschip, gezonken ia. (Het s.s. „Zaanland',, van den Koninkl. Holl. LloyJ, groot 5417 br. ton, gebouwd in 1900, was door de Amerikaan sche regeering gere- quireerd). Hot vrlJgtiold8 voor onzo schopon. Onderhandelingen over een regeling met Duitachland betreffende het waarborgen eener veilige vaart aan onze schepen, voorloopig meer in het by zonder van die, welke in ruil voor de in Amerika gereedliggende graan schepen zullen vertrekken, hebben thans to 'sGravenhag» plaats. De besprekingen ta Berlijn, hebben ertoe geleid, dat aan onze regeeriug nieuwe vooratellen zyn gedaan. (Hbl.) Gebrek aan steenkool. Van de naar Amerika bestemde stoomschepen „Zyidyk", „Qector" en „Delfland" zyn voor laatstgenoemd schip te Amsterdam geen voldoende bunkerkolen aanwezig. Ook hut nieuwe stoomschip „Zaan", van do N. V. floutvaart, wordt, naar men aan de „N. R. Ct." meedeelt, door dezelfde reden verhinderd van Rotterdam naar Zweden te vertrekken Ir hot VadorlORd terug. Met den vrachtlogger Zeeland kwa men Woensdag teIJmuiden aan twee opvarenden van het Nederlandache zeilschip Storno uit Rotterdam, dat op de Noorsche kust door een Duit- sche duikboot beschoten en daarna door de opvarenden verlaten werd. Na eene lading hoepels te Scavan- ger te hebben gelost was bet zeil schip Sterne in baliaafc op weg naar Helsingborg. Nog dicht onder de kust werd het onverwacht aangevallen door een duikboot, die het schip zoo lang onder vuur nam dat de opva renden hun heil zochten in de vlucht. Het gelukte hun met eigen kracht nabij Jaederen (Noorwegen) aan land te komen. Later is het wrak van heb zeilschip aangespoeld; bet bleek evenwel zoo danig te zyn gehavend dat eene ber ging wegens de hooge kosten niet raadzaam was. Graanvoorzioning. Naar wy vernemen is vau de Amerikaansche regeering toezeging verkregen, dat het stoomschip „Nieuw Amsterdam" na aankomst in do Voc- eenigcie Staten weder naar Nederland zal mogen terugkeeren met een lading grondstoffen voor hrcodbereidiog. (EUoda la o«n gedvelte van de oplaat 0118 votls BI. oigonom»n). De Brltsoho goïntornoordon. In antwoord op een vraag ver klaarde Macpberson in het Eogelsehe Lagerhuis, dat de Nederlandsen# regeering, by contract met de Brib- ache, zich verbonden had voeding ie verstrekken aan de Britsr.he in Ne derland geïnterneerde krygagovau- genen. „Tengevolge van de ucbaarschte der voorraden heeft de Nederlandache regeering zxh onlangs door do stem ming ouder het 7olk genoodzaakt gezien het rantsotn brood en vltesch gelyk te maken aan dat, hetwelk aan de Nederlandsche burgerbevol king is toegestaan. Het komt ons voor, dat dit rantsoen laag is en daarom is overwogen, of van de Nederlandsche regeering vergunning zou worden gevraagd, dit to ver- hcogen met voorraden uit Engeland. Het wordt niet raadzaam geacht om levensbehoeften en in Engeland ge rantsoeneerde voedingsmiddelen naar Nederland te zenden. Men hoopt binnenkort de huidige moeiiykheden van hut zenden van gsld uit Eogeland naar Nederland grootendeels uit den weg ta ruimen." Oultacho vliegers. Be 4 Duitsche vliegers, die den Ben Mei jJ. in de Wielingen zijn neergekomen en mat hunne twee vliegtuigen tojn naar Vllssingen zyn gebracht, zyn geïnterneerd, en da twee Buitsche vliegers, die 15 myien bewesten Texel zyn aange troffen en den lOen MeiJ.I.teIJmui den werden aangebracht, vrijgelaten. Broodkaart. De directeur van het Centraal Brood kantoor maakt bekend, dat de broodkaart van het 50ste tijdvek geldig is vau 18 tot tn met 24 Mti. Cacaopoeder. B» minister van landbouw, nyver- held en handel vordert van een ieder, die hetzy onder zich zfclf, hotzfj onder derden cacaopoeder in voorraad heeft, opgavo to doen van de hoeveelheid daarvan en de plaats, waar die poeder zich bevindt, !>y den burgemeester van de gemeente zijner inwoning vóór dezer; met dien verstande, dat geacht zal worden voor gebruik van hem zelf of zyn gezin bsstemd to zyn een hoeveelheid van 25 K.G. of minder en derhalve alleen opgave zal behooven te worden gedaan door hen, die de beschikking he'oben over meer dan 25 K.G. vestigt er de aandacht op, datby, dio opzstteiyk nalaat aan vorenstaande vordering to voldoen, zich blootstelt aan gevangenisatraf van zes maanden of gol.lboote van f 6000 en verbeurd verklaring van de hem toebehoorsnde cacaopoeder. Kofflosurrogaton. De Minister van Landbouw beift vaatgLSteld voor alle droge koffle- suriogaten, nut uitzondei ing van cichorei en peekoffie (voor zoover daaraan gien andere bymecgtels zijn toegevoegd), een kleinhandelprya van fl.75 per K.G., met inbegrip van ie vering der emballage. Eieren. Men schrijft uit Barneveid aan het Hbl. Do geheele cieienaanvoer op vrye markt bestond Douderdag uit 48 kriel- klppenebjes. De gewone eieren waren ook lu wsor to voren by de boeren aan huis opgekocht togen 16—17 cent per stuk. Menschen, die nooit to voren een ei gekocht hebben, werpen zich thans op den clsndestienen eieiban- del met een felheid, die alle pc: ken te bulten gaat. Meermalen bezoeken tien verschillende kooplui op één dag denzelfden boer. Üet wordt in één woord e»u tage. Haver op gescheurd grasland. Man meldt uit Tiel aau hst H.blad ln de haver, gezaaid in het ge scheurde weiland, richt de ritnaald, een Insect, dat de stengels boren tie wortels doorknaagt, zulke verwo.s- tingen aan, dat tp verschillende stukken de haver weder wordt onder geploegd om plaats te maken voor irulce boohen. Ontevreden Rottordamscho vrouwaR. Het is in Rotterdam Woensdag avond en Donderdagmorgen nogal roerig geweest. In Kralingön en op Feyenoord hebben tal van bakkers wagens het weer moeten ontgelden. Donderdagmorgen tocg een stoet vrouwen van den Linker Maaioeïer over de Willemsbrug naar het stad huis. Burgemeester Zlmmerman beeft etn deputatie der vrouwen ontvangen en haar medegedeeld, dat Rotterdam alles doet om den nood te lenigen, doch ook niet meer kan geven dan Ryksugeering verstrekt. De de monatreeronde vrouwen, wier aantal versterkt werd d«.or vrouwen uit hot centrum der stad, hebben, terwijl zij voor het stadhuis stonden te wachten, een zich daar bevindende aardappel wagen onderstboven gegooid. De politie wist te voorkomen, dat ce aaidappelen gestolen weiden. Wlo buitenshuis est... Do minister van landbouw, mtn woei het uit de publicatie van gisteren,- heeft ten aanzien van de veratrekking van voedingsmiddelen in hotels, oatauraats en koffiehulzon nieuwe maatregelen getroffen ter bezuiniging op het verbiuik van de beschikbare voorraden. Een der bepalingen luidt .De ondernemers zUn verplicht, by gebruik in hunne inrichting of by leverirg elders, van dio artikelen, waarvoor algemeen goldende distri- butiskaaiten uf bons zjjn of zullen worden ultgego.eD, de daartoe be stemde kaarten of bons in te nemen." Deze bepaling, do dlstributieautori teilen bekennen hef volmondig, zal in de praktyk, althans wat de groote steden betreft, vrijwel onuitvoerbaar blijken, zoolang naast de algemeen geldende bons als die voor brood, thee eu koffie enz. ook plaacseiyke bons iu gebiuik zijn. Dagelijks komen vele honderden menschen uit de pro vincie naar de hoofdstad, om nu maar alleen by Arasterdam te bly ven. Bons, dio in Arnhem, in Middelburg, in Lu<jebrouk tegen aardappelen lugs wisield kunnen worden, hebben hier ter stede niet de minste geldigheid. Wat moet de restaurateur nu doen? Den gast weigeren hem aardappels t« verstrekken? Ea wat most de Am sterdammer doen die buitensbuis gaat eton? Voor de enkele aardappelen welke by zyn vischhotel geserveerd worden een bon van «en kilo beschik baar stellen? En wanneer de restau rateur, om alle ellande to voorkomen, in 't geheel geen aardappelen opdient, kan hy het dan tegenover zich zelf en do gemeenschap verantwoorden, dat de duur gekochte aardapptlvoor- raden ln zyn kelder bederven? Al deze vragon hebben de distributie- autoriteiten to Amsterdam gesteld en omdat, voorloopig althans, niemand in staat is hier het juiste antwoord er op te geven, hetft men, hoewel de nieuwe maatregelen onmiddellijk na de uitvaardiging in werking traden, in Amsterdam alles gelaten, zooals het was, in afwachting, dat misschien do minister zelf door een ni«uwe, aanvullende circulaire meer licht in deze voor alle betrokkenen zoo duistere zaak zal verspreiden. Kamerverkiezingen. Daar mevrouw Leliman - Bosch wegens baar benoeming tot inspec- trice van het vak- en huishouJ- onderwyB voor meisjes heeft bedankt voor een candidatuur voor de Tweede Kamer, heeft het hoofdbvsfuur van den Viyzinnlg-democratischen Bond besloten den vertegenwoordigers dor kieskringen voor de Oostgroep to adviseeren op de opengevallen plaata wederom een vrouw candidaat te stellen. In een Zondag to Zwolle ge houden vergadering van de vertegen woordigers der betrokken kieskringen word nu candidaat gesteld mevrouw mr. B. Bakker—Nort. (fN. Ct.'') Bevolking. De „Staatscourant" no. 118 bevat tut bevolkingscyfer van Iedere ge meente der provincie Noord Holland, op 1 Januari J.I. De proviicie Noord-Holland telde op 1 Januari j.1. 621,441 mannen en 649,867 vrouwen, ln 't geheel 1,270.808 zielen. D6ze cyftrs waren voorAlkmaar 11,444, 11,908 en 23,352 Ams'erdarn 809.308, 331 685 en 640 993Busnum 7,778, 9,426 tn 17,204; Haarlem 85,432, 39,384 74 816; Haarlem mermeer 11,708, 10,957 en 22 665; Helder 16,177, 14 343 en 30,520; Hilve: sum 16,900, 19,249 en 36,149; Hoorn 5,493, 5 667 tn 11,160; Schoten 6,467, 6 349 en 12,816; Sloton 7 445, 7,612 en 15,057; Velsen 13.183, 12,783 en 25,966; Watergraafsmeer 5 019, 5,596 Jen 10 615; Zaandam 14,144, 18,978 en 28,117. Groote meeting voer Staatspensioen, Biykens ln dit nummer voorkomen de advertentie, zal op 26 Mei a.s. fe Schagen een groote meeting met propaganda-optocht worden gehouden ter aanbeveling van Staatapension- neering zonder premie-betaling. Het officieele programma vermeldt vier bekende sprekers van verschillende politieke kleur, te weten de hoeren A. Woudstra, P. Otto, J. E. W. Duya en mr. P J. Oud. De redevoeringen worden tfgewisseld door muziek van twee harmoniegezelschappen, en door liederen van eene zangvereenlglrg. De optocht trekt een groote deel name, reeds 25 afdeeliDgen hebben zich voor deelname aangemeld, en verschillende komen uit met ver sierde wagens, groepen e.d. Voor het mooiste idéé wordt eene zilveren berinneiingsmedaille u tgeloofd. 26 Mei belooft een drukke dag te woi den in Schagen I De staking aan da Hambrug. By de aankomst van de werkwil ligen der Hembrug aan het Centraal station te Amsterdam heerschte Don derdagmiddag weer eenige drukte. Politieruiters, huzaren en marechaus sees patrouilleerden been en weer. Een kwajongen, die -weigerde te vol doen aan het bevel van oen huzaren officier om door te loopon, veroor zaakte even wat opschudding, doch over hot algemeen bleef het hier ver der viy kalm. Een groot aantal werkwilligen ging weer onder sterk gelelde langs do Haailemmetstraat en Haarlemmer- dyk naar de Staatslieden- en Spaarn- dammerbuurt. By een der zystraten van de Haar lemmerstraat maakte de politie een charge met getrokken sabel. Ia het Staatsliedenkwartier werden de strateD, waardoorbeen de werk willigen trokken, telkens c.fgezet en daarby weiden zoo nu on dan stegen met den gummistok uitgedeeld. Agen ten gelastten dengenen, die aun hun deuren verschenen, naar binnen te gaan. Over het algemeen ging het in deze buurt ditmaal viy kalm toe. Iq de Binnen Oranjestraat, de Brou wersgracht, do Lindengracht en do Wiilemstraat werd naar de politie door opgeschoten jongens mot steenen gegooid. De politie bre^f de menigte uiteen. Er werd den geheelen avond in die buurt gepatrouilleerd. Later op den avond werd het met name in de Binnen-Dommerstraat rumoerig on werd weder met steenen geworpen. Door de marechaussee werd geschoten en daarby werd de 48 jarige juffrouw Pruis, wouendo in de Nieuwe Leliestraat, die uit nieuws gierigheid was gaan kyken, door een schot in bet rechterbeen getroffen. Zy ia in het Binnen Gasthuis opge nomen. In de Staatsliedenbuurt werden Donderdagavond by een werkwillige, wonende in de Keucheniusatr&^t, ruiten ingeworpen. Do bewoner loste daarop een schot, terwyi ook door do politie schoten werden gelost, echter zonder dat iemand geraakt werd. Een koe vergast. Uit Oostzaan schryft men aan „Het gas": Wegens het gebrek aan petroloum en hout werd dezer dagen op verzoek van den Burgemeester in de retorten van den gasoven een aan miltvuur' gestorven koe verbrand. Het vleeacb, heeft naar berekening 79 M*. gas opgeleverd. Hoewel er biykbaar in de eerste uren eansterkegosontwikkellngplaats bad, c aaide de fabrieksmeter toch niet in verhouding zooveel sneller, veimoedeiyk ontwikkelde or veel waterdamp tegelijk met het gas waar door dan ook de hooge temperatuur te verklaren is. Be kwaliteit van hel gas, wat be treft de lichtsterkte was ondanks de verhoogde zuigiDg uitstekend. Toen do retorten vior uren gesloten waren geweest en de temperatuur op den uitlaat van den condensor weder normaal was, werd verwacht, dat de ladingen nfgeweikt zouden zyn, bet bleek echter, dat toen de vergassing pas moest beginnen want het vleesch in hot vooreinde der retort wpb nog rauw. De ladingen zyn toon biy ven zitten tot den volgonden mor gen. Van de koe was 1 H.L. massa overgebleven, welke v«el overeen komst vertoonde met cokes. i

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1918 | | pagina 1