HELDERSCHECOURANT
TUIN-CONCERT
GEMEENTERAAD VAN HELDER,
Hotel „BELLEVUE".
ZONDAG a.s.
No. 4968
DONDERDA8 11 JUU 1918
46e JAARGANG
Oltfvr i C. PB BOEK Jr.t Haldf. - Oplaag 6800 ax. Abonnamentaprq» i In da stad 11.—, ptr p—t 11.28, ■altentend f 2.25. Lassa ax. 3 oant. - AdvaitantlBn pr ragallO oawt-f-20 oorlagstoaslag.
Op pagina 4 van dit blad
la •pgenomen
1. Vervolg Bemasntersad van Haldar,
waarin dlaauaala Baarantaoanaarlng.
2. Ingazandan.
3. Faulllaton, aar.
DE WEEK.
9 Juli.
Op het oogenblik, dat ik dezen
„terugblik" ga werpen op dejongate
weekperiode, ligt de Sa Juli 1918
reeds zes dagen achter ona. Wfl
kennen dan cfficleelen uitslag dar
jongste verkiezingen voor de Tweede
Kamer, gehouden onder Algemeen
Kiesrecht, Evenredige Vertegenwoor
diging, Stemplichten p&aaief Vrouwen
kiesrecht. 't Waa dien Woensdag 3
Juli een gure, herfstachtige atmosfeer.
De gezellig-woelige drukte van vroe
gere kleadagan ontbrak. Be mannetjes,
die voorheen een fikach daggeldje
verdienden door lakscbe kiezers tot
bun plicht te brengen, zfln „uitge
schakeld", Van auto's natuurlijk niets
te bespeuren. Ook geen mat kiesge
rechtigden bevrachte „karretjes". Aan
de vele stembureaux lange lilas (of te
wel rijen, in voor Jan Kiezer ver
staanbaar Nederlandach) geduldlg-
wachtendenIn Ben Haag brachten
de twee reclame-ezeltjes van don
Economlachen Bond nog wat „kleur".
Ook deed de propaganda voor mevrouw
dr. Aletta Jacobs zich fleurig, met
bloemen gesierd, gelden.
Arme dr. Aletta en hare mede-
oandidaten naar een zetel in het
nieuwe Lagerhuia 1Be dag van
3 Juli bracht U groote teleurstelling.
Slechts mejuffrouw Suze OroeDeweg,
de soc. democratische onderwijzeres,
ia gekozen tot Volks vertegenwoordig-
ater. Zü ia de eerste en voorloopig-
eenige vrouw, die tot afgevaardigde
in het mede-wedgevend Lichaam werd
gekozen. En men kan er zeker van
zijn, dat de prikkel om te propageeren
ten gunste van het actief Vrouwen
kiesrecht heviger zal worden naden
tegenslag, door de propagandisten
voor mevrouw Jacobs en de andere
dames-candidaten geleden I
Wij kennen den uitslag der ver
kiezingen tot In alle bijzonderheden.
De „dób&cle", verpletterende neder
laag, van de liberale partflen is
inderdaad verbijsterend. Van de 21
Unie liberalen bleven slechts zes over.
En de fractie-voorzitter mr. Van
Kaalte tuimelde evenzeer als de
Veteraan Harmen Smeenge. En de
professoren Eerdmans en Heerea. Van
de 10 vrij-liberalen resten slechts vier.
Van de acht vrijz. democraten niet
meer dan vijf. Terwijl mr. Treub's
splinternieuwe Economische Bood met
een drietal, aan welke hoofd de stichter
zelf, in September zfln „entrée de
Chambre" zal doen. En van vrflz.
democratische zijde wordt beweerd,
dat de Economische Bond een brok
van haar terrein heeft weten „af te
knabbelen".
Tegenover die ineenstorting van de
partijen, welke vroeger de Vrijzinnige
Concentratie hebben gevormd, de
„geweldige sprong", door de Katho
lieke partij gemaakt. Van 25 op
dertig. En onmiddellijk na haar de
vooruitgang van de S.B.A.P., in de
nu nog levende Kamer door vijftien
leden vertegenwoordigd, straks
met eene getalsterkte van 22 in het
Lagerhuis verschijnend. En de heer
Bavid Wijnkoop de man der S.B.P.,
de doodsvijand van mr. Troelstra en
de S.B.A.P., gekozen, evenals zijn
partijgenoot dr. Van Ravestefjn.
De chr.-historischen gedaald van
tien op zeven, de anti revolutionairen
geklommen van 11 op 18. Be heer
Staalman, de Christen-democraat,
na vele jaren wter in de Kamer
teruggekeerd. Hen herinnert zich
immers, hoe bij, Staalman, eenmaal
in de dagen van dr. Kuyper's
premierschap - de „lastige horzel"
werd genoemd, die om den kop van
het „paard" Kuyper heen-zoemde. Be
beer Staalman kreeg opdracht tot
onderzoek naar de toestanden bij
de Gedwongen Winkelnering Kaalte
eenige jaren „achter af". Nu dnikt
hij weer op. Verklaarde op telegra
fische vraag, zich nog steeds an wel
degelijk bij de Rechtschen te zullen
voegen. Evenals dr. Van de Laer.de
zeer-militante man van de Ohr.Sociale
partij, die gekozea Is.
Tot de „hominss novi" behoort de
heer Henrl Ter Hall, de vermaarde
karakter-komiek en revue's-zchrflver.
Mocht 't hem, den stichter van de
Neutrale, ook wel Lustige of Jolige
Partfl genaamd, gelukken om de
stemming in het nieuwe Lagerhuis
gemoedelijk-opgewekt te doen worden,
't zou een zegen zijn. Ben heer
Ter Hall zou de eer toekomen, dat
bij den lande eene niet licht te
overschatten weldaad had bewezen.
Want het vooruitzicht is niet zeer
bemoedigend.
Be Kamer staat vrijwel op het
„doode punt". Rechts schijnt aange
wezen om de regeering te aanvaarden,
over te nemen van het demissionaire
Kabinet Cort v. d. Linden. Be heer
Troelstra heeft kort nadat do uitslag
der Verkiezingen bekend was, toege
geven dat van een ministerie, waarin
soc. democratische ministers kunnen
plaats nemen, nauwelijks sprake meer
kon zfln.
Waar moet - werd aanstonds
gevraagd - het nieuwe Kabinet zijn
„workitg majority" zoeken? Terwijl
mr. Troelstra met zfln „zweep" reeds
staat te dreigen. En het orgaan van
de thans in de Kamer op eene-na
sterkste partfl, het „Volk", de situatie
verward, naar ontbinding wijzend,
verklaart te achten.
Be Koningin beeft, gelflk gebruike
lijk, den vice-president van den Raad
van State en de voorzitters der beide
Kamers geraadpleegd. Baarna zou de
leider der sterkste politieke partfl,
mgr. dr. Nolens, opdracht tot Kabi-
nets-formatle hebben gekregen. Maar
- mag men de daarop volgende ,on
dita" gelooven dr. Nolens maakte
bezwaren.
Be heer Colfln, de anti revolutionaire
senator en oud minister van oorlog,
werd daarna „genoemd" als a.s.
premier. En met hem kwamen de
namen van mr. Tb. Heemskerk, prof.
Aalberse, mr. Loeff op den voorgrond
als „coming meh" voor de groene-
tafel. Terwfll de nog steeds geharnaste
in de Kanaalstraat, dr. Kuyper
waarschuwde tegen „den val" waarin
men de Rechterzijde, speciaal de
anti-rev. partfl, wilde lokken z. i. door
baar aan bet bewind te roepenmr.
Heemskerk bedreigde met ongenade,
't hem onthouden van de hulpe der
anti-revolutionairen, bflaldien bfl 't
zou wagen om in strfld met dr.
K.'s advies „voor de verleiding te
bezwijken".
Zeker is, dat de 3de Juli eene
buitengewoon-moeilflke taak 7an op
lossing en ontwarring het Hoofd
van den Staat te vervullen heeft
gegeven
't Was onder zulke wel zéér buiten
gewone omstandighedon, dat de
Tweede Kamer, de oude en feitelijk
reeds gestorvene - op den 9den Juli
moest bijeenkomen tot het behandelen
van het N. I. U. M.-ontwerp ook den
invoer onder contröle stellend, en
waar tegen uit handelskringen zeer-
hevige oppositie ontstond, het
Scheur-ontwerp en de wflziging
der Bistributie-wet. Men herinnert
zich, hoe minister Posthuma bfl het
scheiden der markt vóór het jongste
recès verklaarde als demisionair
minister dat ontwerp niet in de
Kamer te zullen verdedigen. Maar
'sheeren Postbuma's „Friesche kop
pigheid" bleek niet onvermurwbaar.
Hfl schrapte uit bet ontwerp productie-
en andere geboden, verzachtte 't op
menig ander punt. Zoodat bet alle
kans had, voetstoots door de Kamer
te worden aangenomen. Dat de „strijd
lust" in de sferen der hooge vergade
ring, welke haar werktaak heeft
afgesponnen, trouwens niet vurig zou
wie kon 't verbazen 1?
Nog vóór zfln collega's in het
extra-parlementaire Kabinet diende
de heer Rambonnet zfln ontslag in
en wfl weten nu, dat de oorzaak
ervan lag in het verschil van gevoeien
over het naar Indtfi te vertrekken
- thans eindelflk toch op den langen
weg om de Kaap zijnd - convooi.
Be minister van marine bad geen
rekening willen houden met Enge-
land's bezwaren tegen bet meenemen
naar de Oost, van de lading Buitscbe
aniline. Het Kabinet Cort v. d. Linden
boog 't hoofd, maar de heer Ram
bonnet bleek op zfln stuk te staan.
En zfln benoeming, na het aftreden
als minister, tot adjudant!.b.d. der
Koningin, wordt beschouwd als het
bewfls, dat H. M. persoonlijk voc:
'sheeren Rambonnet's inzicht het
at gevoelde. Ook nadat de Regee
ring eenig licht heeft doen scbflnen
over de „voorgeschiedenis" van het
z g. convooi, blflft er zeer veel duister
en nog op te helderen over.
Wfl blflven „tusschen hamer en
aambeeld" zitten. Er is met Buftsch-
land eene voorloopige regeling getrof
fen krachtens welke Nederland tegen
ujtvoer van een voorraad aardappelen,
vflf dagen rantsoeneering vertegen
woordigend, 5000 wagons, elk van
tien ton kolen zal krflgen, - voor
onze gasfabrieken gedurende twintig
dagen voldoenden voorraad gevend.
Bs nood blflft intusschen, - in
afwachting van het eindelflk tot
stand komen der z.g. oeconomische
overeenkomsten, nflpsn. En ook
zonder mr. Treub's sombere profe
tieën zien velen den komenden winter
met zéér groote bezorgdheid tegemoet.
Be vermindering van bet vetrantsoen
tot 25 gram per dag, met ingang
van den 15en a.s. beduidend eene
verlenging van den duur der vet
kaarten van zeven op tien dagen,
is reeds ernstig genoeg. Het spooksel
van de ondervoeding waart rond, en
dat van werkeloosheid neemt nu
reeds verontrustende afmetingen aan.
Het voortdurend toenemen van de
criminaliteit staat in nauw verband
de crisis-situatie. Roofmoorden
als die te Busaum en te Harderwflk
wijzen er wel degelflk op, hoe de
waarde van een menschen leven in
veler oog al meer daalt. En hoe kan
't ook anders I
Maatregelen als van de commissie,
die eene vereeniglng wil stichten,
beoogend het verschaffen van land
arbeid aan minderjarigen, die voor
waardelijk werden veroordeeld, ten
einde hen te onttrekken aan voor
zulke personen verderfelijke omgeving,
- ze zfln prachtig. Evenals de nu
met kracht aangebonden kamp tegen
ziekten als de t.b.c., onze volkskracht
ondermijnend. Zonder krachtige
samenwerking zullen wfl er niet in
slagen door de vreeselflko nooden van
dezen tfld te komen. En het aller
beste, dat de nieuwe Tweede Kamer
kan worden toegewenscht, Is dat
bet besef dier groote waarheid sterker
zal blflken dan de zucht tot onder
ling, tijdverspillend en veerkracht-
verlammend getwist. De wensch
schijnt ietwat-naïef. Maar misschien
brengen de „tijdsomstandigheden",
die ook wel goede dinges produceeren,
hier iets wonderbaarlijks voort]?...
Mb. Aktohio.
van DL'dag 10 Juli 1918.
Afwezig de heer Bok; later de
heer Biersteker.
L Notulen. Gearresteerd.
Isgsksiesn stukksn en medsdeelfngon.
II. 1. Berichten van aanneming van
benoeming van:
a. H. W. Bakker, J. Bakker Dzn.
en F. Bekker als leden der Oommissie
van Toezicht op hst Lager Onderwfls;
b. R. van Munster en eebtgenoote,
als Directeur en Directrice van het
Algemeen Weeshuis;
c. EL C. Huize boa en J. Harp, als
onderwijzers, onderscheidenlijk aan
de scholen 7a en 3.
2. Dankbetuiging van R. Kastelfln
c.s. voor de toegekende verhooging
hunner jaarwedden.
3. Goedkeuring van Gedeputeerde
Staten op de Raadsbesluiten tot:
a. verhuring van een gedeelte van
bet oude beltterrein, van het terrein
der waterleiding aan den Huisduiner-
weg en van grond achter het Kanton
gerechtgebouw als volkstuintjes;
b. aankoop van grond nabij de
Westerketk (Sectie D 960 en 961)
en nabij de Van Galenstraat (Sectie
E no. 33 en 74), van een stukje grond
te Huisduinen van de Ned. Herv.
Gemeente aldaar en van huizen en
erven aan de Prins Hendriklaan
c. aangaan eener tfldelflke geld
leening groot f 100.000.-.'
d. af- en overschrijving van posten
op de gemeente-begrootlngen, dienst
1917 en 1918, en 2e suppl. begrooting,
dienst 1918.
4. Beschikking van Gedeputeerde
Staten op bet bezwaarschrift tegen
zfln aanslag in de plaatselijke directe
belasting naar het Inkomen, dienst
1917, van J. Mahleu.
5. Reglement van orde voor de
vergaderingen der Commissie van
advies voor de werkloosheidsverzeke
ring.
6. Proces-verbaal der opneming van
kas en boeken van den Gemeente
ontvanger op 21 Juni 1918.
No8. 1 tot en met 6 voor kennis
geving aangenomen.
7. Adres van J. Spruit inzake water
levering bfl abonnement voor week-
woningen.
Gerenvoyeerd naar B. en W. om
prae-advies.
8. Mededeeling van Burgemeester
en Wethouders, dat een klerk der
Gasfabriek en Waterleiding te rekenen
van 1 Januari 1918 af, Is aangesteld
op een salaris van f200.— bovenhel
aan die betrekking verbonden mini-
mumsalaris.
9. Rekening en Verantwoording
der Vereeniglng „Ambachtsschool
voor Helder en Omstreken" over 1917.
Burgemeester en Wethouders stel
len voor deze Rekening en Verant
woording goed te keuren.
Aangenomen.
10. Adres van J.Wiersma. houdende
verzoek om teruggave van een bedrag
van f 109.—, voor meerder water
verbruik tengevolge van een lek in
de leiding.
Conform advies afwijzend beschikt.
11. Beantwoording van de door den
heer Spangenberg in de raadsver
gadering van 80 Mei 1918 gestelde
vragen nopens het optreden van de
Administratie der Gasfabriek ln een
geval van wanbetaling.
(Held. Crt. 6 Juli.
De heer Spangenberg dankt
den Voorz. voor de uitgebrolde beant
woording zflner vragen. Maar spr.
zou gaarne zien, dat de betrekkelijke
verordening nader werd gewflzigd,
teneinde een betere regeling te maken
van het begrip „boete".
De Voorzitter zegt, dat hier
omtrent geen bezwaren bestaan.
12. Voorstel van A. W. Michels c. s.
om
le. Burgemeester en Wethouders
uit te noodigen, onverwflld maatrege
len te nemen, dat de gasverbrulkers
het minimum rflksrantsoen worde
gewaarborgd.
2e. Be boetebepaling voor bet meer
dere verbruik volgens de verordening
op de gasrantsoeneering voor de
maand Mei buiten werking te stellen.
Zal behandeld worden bfl bet voor
stel Inzake nadere gaaprflsregeling.
Ontslag Ambt. v/d. Burgerlijken Stsnd.
III. Verzoek van A. Kwant om
eervol ontslag als Ambtenaar van den
Burgerlijken stand met Ingang van
16 Juli 1918.
Eervol verleend.
Tsrhf Waterleiding.
IV. Voorstel tot wflziging van het
tarief der waterleiding tol nader order.
(Aangehouden ln do vergadering van
23 Mei 1918.)
Verworpen met 14 tegen 5stemmen.
Tegen de hoeren Van Breda, Be Zwart,
Michels, Spangenberg, O ver de Linden,
Van der Ploeg, Baak, Krflnen, Adri
aanse, Spruit, Van der Veer, Poll,
Boon, en Zonder van.
Bern. Reiniging.
V. Voorstel tot vaststelling eenor
verordening op het beheer van den
dienst der Gemeente Reiniging. (Aan
gehouden in de vergadering van 30
Mei 1918.
Aangenomen.
Verificateur Bsm. Flnanolln.
VI. Vooratel tot aanatelling van
een Verificateur, tevens Hoofd van
den Controledienst der Gemeente-
Belaatingen en tot uitbreiding van
het personeel der Gem. Secretarie.
In bun voorstel zeggen B. en W.
hieromtrent o. a.
Reeds meermalen deden wfl blflken
van onze overtuiging, dat het ge-
wenscht is om over te gaan tot de
aanstelling van een verificateur der
gemeente-flannclfln. Aan een derge-
lijken ambtenaar, die administratief
en boekhoudkundig geschoold moet
zfln, kan worden opgedragen de ge
regelde interne administratieve en
financieele contröle op den gemeente
ontvanger, op de verschillende be-
drflven der gemeente en op de In
stellingen vereenigingen voor
volkshais?estiog, ambachtsschool,
vakschool voor meisjes e. d. welke
doer de gemeente financieel gesteund
worden.
Slechts daardoor kunnen, naar het
ons College voorkomt, afdoende waar
borgen worden verkregeD, dat bet
Gemeentebestuur steeds voldoende
Inzicht heefi in den gang van zaken
bfl die diensten en instellingen, terwfll
bij gunstig weder
wan 8.30 tot 10.30 uur.
van een dergelflke geregelde contröle
ln veel gevallen ook een krachtige
preventieve invloed uitgaat om noode-
looze uitgaven te voorkomen.
Met de commissie, welke de alge-
meene jaarweduen-herziening voor
bereidde, zfln wfl van oordeel, dat de
aan te etellen verificateur tevens aan
het hoofd kan worden gesteld van
deD contröledlsnst der gemeente be
lastingen.
Be eischen, welke aan dezen ambte
naar gesteld moeten worden en do
beteekenis van zfln ambt maken het
o. i. wenschelflk om zfln j&arwedde
te bepalen op f 8000.- tot f3100.-.
Afgescheiden biervan is ons College
tot de overtuiging gekomen, dat bet,
om de Gemeente Secretarie in staat
te stellen duurzaam aan de steeds
groeiende eischen, welke baar worden
gesteld, te voldoen, noodzakelflk is,
dat een reeds lang wenschslflk ge
bleken uitbreiding van hetpersoDeel
niet verder wordt uitgesteld.
Aanstelling van een ambtenaar
met den rang van kommies, hoofd
zakelijk voor redactioneels werkzaam
heden, van een ambtenaar met den
rang van adjunct kommies voor de
registratuur en van een klerk bfl de
afdeelingen Burgerlijke Stand en Be
volking wordt noodzakelflk geacht.
Be heer Boon vraagt of nog
meerdere voorstellen ter zake van
personeelsuitbreiding in verband met
wflziging van de gemeentelijke ad
ministratie zfln te wachten.
Be Voorzitter: Waarschflnlflk
niet.
Be heer Boon zou anders liever
een volledig plan voor uitbreiding
ontvangen. Be Raad weet dan waar
aan hij zich te houden heeft.
Be Voorzitter zegt, dat hier
omtrent moeilflk iets te zeggen is,
voor deze zaak geregeld is. In ds
verschillends bedrflven is thans voor
zien, mocht er na voor Publieke
Werken nog een administratie bfl-
komen, dan wordt het weer wat
anders, maar hieromtrent is nog
niets te zeggen.
De heer Van Breda: Is door
deze benoeming het jaarlflksch ac
countants-onderzoek vervallen?
Be Voorzitter: Jb.
Be heer Van Breda merkt op,
dat men dan een ambtenaar moet
hebben, dien men absoluut vertrouwen
kan. Aan de grootste inrichtingen
blflft evengoed een accountants
onderzoek bestaan. Ii hot wel noodt?,
vraagt spr., bier een dnre betrekking
te scheppen, indien die niet absoluut
noodig is?
D# Voorzitter: Gedeputeerde
Staten zfln onze controleurs, en die
hebben oen accountant.
De heer Over de Linden
meent, dat Gedeputeerde Staton niet
als accountant optreden. Een dergelflk
ambtenaar als wordt voorgesteld
wordt erg duur, en de lasten worden
voor de gemeente boe langer hoe
zwaarder, zoodat ze ten slotte niet
meer zfln op te brengen door de in
gezetenen.
De Voorzitter merkt op, dat
het doel is op den duur de uitgaven
voor de gemeente te verminderen.
De heer Over de Linden vindt
het nut vau zoo'n verificateur twfl
felachtig. Het is allsen een baantjer
jagerfl.
Be beer Adriaanse is geen
principieel tegenstander, maar zou
gaarne eens wat beter Ingelicht willen
worden over hetgeen van zoo'n ambte
naar verwacht wordt. Spr. meende,
dat nu elke tak van bedrflf een eigen
boekhouding kreeg, waarvan aan het
hoofd een algemeen administrateur
zoude ataan. Nu komt dit voorstel
voor een verificateur en daarmede
is de accountant vervallen. Wat is
de taak van dezen ambtenaar? Zal
bfl speciaal belast worden met de
contröle der gemeente fluantiên Kan
men deze functie aanbevelen op grond
van ervaringen in andere plaatsen
opgedaan Spr. beeft den indruk van
een man van naam, die niet zoo erg
vóór zoo'n functie was. Juist een
goede en zuivere contröle zal beter
kunnen geschieden door iemand, die
onafhankelijk staat van de ambte
naren. Spr. citeert uit een accoun
tantsblad het oordeel van iemand als
de heer Van Neyst te Nflmegen, die
van de boven ontwikkelde meonlng
le. Op de thans voorgestelde manier
bestaat de vrees, dat de contröle
feitelflk uit handen van den Raad
geraakt, welke te veel op de contröle
van zfln ambtenaar zal gaan ver
trouwen.
Het college zal natunrlflk goede
gronden kunnen aanvoeren voor bet
invoeren van dezen tak van dienst.
Als dat zoo is, zal spr. het voorstel
gaarne steunen. Welke waarborgen
beeft men, dat ook OTer da technlschen
dienst controle bestaat? In het voor
stel Is nog zooveel duisters.
Be Voorzitter antwoordt spr.,
dat bet voorstel is Ingediend, nadat
men kennis genomsn had van het
geen daaromtrent in Enschedé en
Amersfoort bestaat. In Enicbedé is
deze dienst in elkaar gezet door den
directeur der Twentscbe Bank aldaar,
den heer Roelvink. B«ze vond hem
een groote steun voor het Ooilege.
Spr. persoonlflk heeft altfld het ge voel
niet op alle vragen te kunnen ant
woorden. Als de gemeente zoo'n ambte
naar bezit, kan dat wel geschieden.
Be controle van den gemeente ont
vanger zooals die geregeld plaats
heef», beteekent niet zooveel. Voor
zooiets is natuuriflk een accountant,
die van buiten de plaats komt, wen-
acholflker, maar voor het algemeen
riebtig beheer dient een controleur.
De heer Adriaanse: Ik wil ge
looven, dat men naar eene oplossing
zoekt, waardoor men voortdurend op
de hoogte van den atand van zaken
is. Voor den Raad zal de aanstelling
van zoo'n verifiacteur ongetwijfeld
een verlichting zfln. Maar spr. is bang,
dat de bedoelde ambtenaar in zekeren
zin de cotrolenr wordt van zfln eigen
superieuren, in casn het college van
B. en W. Een vrflstaand accountent
heeft beter gelegenheid op bestaande
fouten te wflzen, getuige het accoun
tants-onderzoek van den heer Korthals
Altes Inzake de gasfabriek. Spr. beeft
den indruk, dat bet college over be
hoorlijke gegevens beschikt, bster dan
voorheen, en inlichtingen heeft over
de gemeente.
De heer BeZwart: Ook gecontro
leerde?
Be heer Adriaanse blflft bfl
zfln bewering, dat eerst een beter
inzicht moet zfln verkregen alvorens
spr. kan voorstemmen.
Be beer Gruwald heeft met
genoegen de redeneeringen gehoord
Op bet verslag van door den beer
Adriaanse geciteerden heer van Neyst
zouden, bfl critiecb onderzoek, nog
wel eens aanmerkingen kunnen wor
den gemaakt. B. en W. zfln verant
woordelijk voor den gang van zaken
in de gem. finantiön. Bat traditioneel
bezoek, bfl den ontvanger beteekent
niets dat is vrflwtl een sinecure. Wfl
zien de gelden liggen, maar zouden
altfld de boeken moeten controloeren,
en dat kan vaak niet. En waar is
de controle als de ontvanger ziek
wordt? De adviezen aan B. en W.
van da administratieve hoofden wa
ren niet altfld juist. Naast hen moet
een verificateur staan, dan pas heb-
B. en W. zekerheid, dat zfl de
meest zuivere cflfers krflgen. Spr.
was aanvankelflk geen bewonderaar
van bet idee, maar het bezoek aan
Amersfoort en Enschedé heeft spr.
overtuigd, dat het in het belang der
gemeente zon zijn een beter overzicht
van de administratie te hebben. Prov.
Staten hebben dat ook ingezien en
daarom een accountant aangesteld.
Geen sprake van, dat een verificatie-
onderzoek tenslotte ontaarden zou
in ambtelflke sleur. Zoo'n ambtenaar
heeft gemakkelijkheid van bewegen,
een geheel zelfstandige betrekking,
die met de ambtenaren zelve niets
heeft te maken. Zoo iemand kan de
zaken goed ondor de knie krflgen.
In Enschedé voldeed de functie dan
ook goed. Er was wel een wrijving
tusschen deu technlschen en den
administratieve dienst, maar ook de
technische moest erkennen, dat de
controle goedkooper was. Voor con
trole op het College van B. en W.
behoefd men niet bang te zfln, maar
Als die zou plaatsvinden, dan zou die
nog in 't belang der gemeente zfln.
Een accountant, die eenige malen
per jaar komt, kan zich niet zoo in
de zaken inwerken om iteeds goede
adviezen te geven.
Be heerOver deLlnden wenscht
af te dingen op de woorden des heeren
Grunwald, inzake de controle op den
gem. ontvanger. Spr. roept denbeer
de Ven tot getnige of dat onderzoek
niet nauwkeurig plaatsvond. Welis
waar werd niet post voor post ge
controleerd, er werd hier en daar een
greep gedaan, maar van los er over
heen loopen waa geen sprake. Mis
schien dat de heer Gronwald die
opvatting over de taak heeft, maar
spr. niet. Een accountant werkt heel
accuraat, maar men stelt het ten op-
zichto van zoo'n verificateur voor alsof
die eene man dit alles kan doeD. 8et
wordt dan echtsr een heel kantoor,
men bedenkedat wel, metambtenaren.
Be heer d e V e n meent, dat de
heer Over de Linden het onderzoek
den ontvanger wel wat gunstig
voorstelt. Niet elke maand, maar elke
drie maanden heeft dat onderzoek
plaats, en uiet post voor post werd
gecontroleerd, slechts werden ver
schillende registers eens nagezien.
Als we een verificateur hebben, dan
is er lederen dag controle. Een ac
countants onderzoek per drie maanden
is uitstekend, het groote voordeel van
een verificateur is, dat bfl steeds bfl
de hand is.
5 Voorzitter verschilt met
den h«er Over de Linden inzake de
opvatting van een gemeentelflk be
heer. Als men denkt, dat dit eindigt
bfl oen kas controle, dan heeft de heer
Over de Linden gelflk; maar op dit
oogenblik kau spr. niet te W8ten
komen over het gemeentelflk beheer
hetgeen bfl gaarne zou willen weten.
Be door ae wet vereischte controle
van den gemeenteontvanger heeft
niet de minste waarde. Zoo'n verifi
cateur moet worden het oog van B.
en W. in de zaken der gemeente.
Be heer Adriaanse meent,dat
men do zaak te optimistisch voor
stelt. Be door spr. genoemds bezwa
ren zfln van een specialist en prac
ticus. Men zal teleurgesteld worden
ln zflne meening, dat men op ieder
moment maar zal kunnen beschikken
over alle gsgevens. Be praktflk zal
leereu, dat ook door zoo'n verificateur
□iet het volmaakte wordt bereikt.
Ook spr. meent, dat zoo iemand per
soneel behoort te hebben.
Be heer Gronwald beeft de ad
ministratie ln de genoemde plaatsen
goed bekeken en is volstrekt niet
optimistisch ln dit opzicht. Alle in
lichtingen kregen wfl van den veri
ficateur, die in alle zaken goed In
gewerkt zat, hoewel toch elk hoofd
van dienst een boekhouding had. Hfl
zat op het stadhuis en had misschien
eenig secretarie-personeel tot zfln be
schikking, doch zat overigens geheel
alleen.
Beheer Over de Linden hecht
niet veel waarde aan het onderzoek
ln Enschedé. Als dit door een accoun
tant was geschied, ware hot nog wat
anders. Spr. zal misschien met het
rapport kunnen meegaan, indien B.
en W. een rapport hieromtrent kun
nen overleggen, anders niet.
Met algemeene stemmen wordt bet
voorstel thans aangenomen, slechts
de heer Over de Linden stemt tegen.
Borgverztkerlng.
XIII. Voorstel om met de Maat
schappij „Fatum" te 'sGravenhage
voor den tfld van 5 Jaren een borg-
verzekering te sluiten voor enkele
gemeente-ambtenaren.
Hierop is ten scbrflven van den
gemeenteontvanger ingekomen om
ook in die verzekering te mogen
deelen.
De heer Grunwald zegt, dat
dit reeds een punt van bespreking
in het college heeft uitgemaakt, en
dat het college reeds vóór baar dit
schrflven bereikte daaromtrent be
slist had. Ba bedoeling is af te
wachten hoe de rekening-courant
werkt en als dat goed gaat dan een
voorstel in te dienen ook voor den
dienst des ontvangers.
Be heer Adriaanse heeft zich
verwonderd, dat dit schrflven van
den ontvanger ingekomen ia. Met
het nieuwe stolsel is den ontvanger
de verplichting opgelegd om een lage
kas te houden. Wat voor zin heeft
bet dan hem tegen zoo'n hoog risico
te verzekeren?
Be heer Grunwald merkt op,
dat de ontvanger toch dagelijks met
groote bedrage in aanraking komt,
ook al moet bfl die dagelflka afdra
gen. Men kan het aan bet college
overlaten deze zaak te regelen.
Be heer Be Gens zegt, dat de
zekerbeidsatelling van den ontvanger
niet enkel betreft zfln kasgeld, maar
ook zfln voorzichtig beheer. Men kan
die twee begrippen niet scheiden.
Met een verificateur kannen B. en
W. gerust zfln en ds borgstelling
verlagen.
Het voorstel wordt aangenomen.
Wetrlsleo.
VII. Voorstel ora de gemeente te
doen tot treden als lid van de Vereeni
glng tot het onderling dragen van
Wettelflk Risico (Wetrisico).
Aangenomen. („Held.Crt." 6Juli).
Toelage Den. Ontvanger.
VIII. Voorstel om te rekenen van
1 Januari j.1. af aan den Gemeente
Ontvanger voor zoolang bfl met de
werkzaamheden van Controleur der
gemeente-belastingen belast zal blfl
ven een toelage te verleenen berekend
naar f 400.— 'ajaara.
Aangenomen.
Onbeweonbsar-verklsrlog.
IX. Voorstel tot onbewoonbaar-
verklaring van de woning Breestraat
no. 36.
De heer Spruit hoopt, dat dit
voorstel zal worden aangenomen.
Het betreft bier een gevaarlijke wo
ning. De gemeente bouwmeester stelt
den termfln voor de ontruiming op
8 maanden, B. en W. op 6 maanden.
Laat men dien vooral niet langer
stellen. Afgekeurde woningen blflven
nog wel oens langer tfld bewoond.
Da heer Grunwald. Aanvanke
lflk stond de tormfln 3 maanden, en
dan zou die toch verlengd moeten
worden. Daarom hebben B. en W.
hem op 6 maanden gesteld. Met de
meeste voortvarendheid trachten B.
en W. een andere woning te vinden.
Spr. raadt aan het voorstel aan te
nemen.
Be heer Spruit wflst op de zins-
snede in het verslag der gezondheids
commissie waarin gezegd wordt, dat
vaak onbewoonbaar verklaarde be
woond blflven. En B. W. doen
niets om den woningnood te kesren.
Be Voorzitter: Wat zouden B.
en W. dan moeten doen?
Be heer Spruit: Bouwen na
tuurlijk.
Be Voorzitter: Dat geschiedt.
Maar we kunneD deze menschen toch
niet zoolang op straat zetten? Er is
bier al sen gezin, dat des nachts
op een politiebureau onderdak krijgt.
Wfl kannen toch geen bulzen uit
den groc'd stampen?
Be heer Spruit: Vraagt u dat
aan mfl? Be gemeente heeft niets
en er komt thans esn tfld, dat er
iets moet worden gedaan. Spr. vraagt
of de Voorzitter van de thans ge
bouwd wordende buizen een tiental
beschikbaar durft te stellen voor
dergelflke gezinnen. Jammer, dat die
f 25000.— afgestemd zfln, op het
oogenblik moet worden geconstatéerd,
dat de. gemeente voor gevallen als
die niets heeft voorzien.
Het voorstel wordt aangenomen.
Verhuring Brond.
X. Voorstel om aan de aportver
eeuiging H. B. S. onderhands te
verburen het rerrelc Sectie E no.
92, voor den tfld van één jaar, In
gegegasn Kerstmis 1917, tegen een
jaarlflksche huurprfls van f 276.—
met stilzwijgende verlecging van
jaar lot jaar en onder door B. en W.
te stellen voorwaarden.
De heer Spruit geeft in over
weging, aangezien het half jaar al
om is, de helft der som terug te
betalan.
De Voorzitter merkt op, dat
het terrein toch steeds gebruikt is.
Het voorstel-Spruit wordt uiet ge
steund, en conform prat-adviea be
sloten.
Financieels regelingen.
XI. Voorstel tot betaling uit den
post voor onvoorziene altgaven der
begrooting voor 1918, tot het
van af- en overschrijving van en op
posten dsr begrooting, dienst 1917,
en tot vaststelling vau de 2e suppl.
begrooting, dienst 1917.
Ontheffing bouwverordening.
XII. Voorstel om ontheffing te ver
leenen van art. 16, le lid, der Bouw
verordening voor den verbouw van
perceel Spoorstraat 36.
Asnkosp gebouw.
XIV. Voorstel tot aankoop van het
gymnastieklokaal der Nutsapaarbank
aan den Polderweg voor f6600.-.
(Held. Crt., 9 Juli.)
Uitzending van klndsrsn.
XV. Voorstel om in 1918 van ge
meentewege een bfldrage te verleenen
van f 0.25 per dag ln de verpleeg-
kosten van elk kind uit deze ge
meente, dat door middel van een der
daarvoor aangewezen lichamen naar
bulten zal worden uitgezonden.
Overplaatsing hoofd aehool 7b.
XVI. Voorstel om den heer C. D.
Oolpa, hoofd der o. 1. school no. 7b,
zonder voordracht te plaatsen aan
het hoofd der te openen school voor
U. L. ooderwfls.
Nos. XI t/m. XVI zonder stemming
of duscusale aangenomen.
Aanvulllngs-agenda.
I. Adres van ds Helderschs Ult-
gevers-Maatacbappfl, houdende ver
zoek om voor de stenografische
raadaverslagen en bfllagen een ver
hoogd tarief te mogen rekenen.
Aangenomen.
Jaarwedden Burgemeester, Secretaris
on Ontvangor.
IL Provinciaal blad no. 45 van
1918, houdende de nieuwe regeling
der jaarwedden van Burgemeester,
Secretaris en Ontvanger met vooratel
van den heer L. Boon.
Het voorstal-Boon luidt:
„Doordat Heeren Gedeputeerde Sta
ten, toen Uwe Vergadering baar advies
omtrent de regeling der jaarwedden
▼an Burgemeester, Secretaris en Ont
vanger vaststelde, daaromtrent, blij
kens hun thans Ingekomen besluit,
reeds een beslissing hadden genomen,
bestaat nlst het doer Uwe vergaderlDg
gewenschte verband tusschen die
jaarwedden en de belooningen van
het andere personeel in Gemeente
dienst.
Mat het oog hierop beeft onderge-
teekende de eer Uwe Vergadering
voor te stellen, er bfl Ged. Staten
ten sterkste op aan te dringen, dat
zfl bedoelde regeling alsnog herzien
in overeenstemming met bet door U
gegeven advies."
heer Adriaanse vindt het
niet aantebevelen waar Ged. Staten
pas voor de geheels provincie eene
regeling ontworpen hebben, op die
regeling terug te komeu en in ander
spoor te leiden. Men kan toch wel
nagaan, dat Ged. voor den Helder
geene uitzondering zullen maken.
Be heer Boon: Steeds is gezegd,
dat de traktementen evenredig moeten
zfln aan die van de overige ambte
naren. Het voorstel betreffende de
regeling is esrdsr in den Raad gr>-
weest, doch aangehouden opdat het
verband niet te loor zou gaan. Het
is thans plicht van den Raad het
verband te verkrijgen.
Be heer Grunwald bepleit aan
neming van het voorstel Boon. Baar-
door komt bfl niet terug op zfln
besluit, maar handhaaft een genomen
besluit. Be Raad heeft, om het ver
band te houden, geen salaris vast ge
steld. Daardoor is ds regeling der
jaarwedden getraineerd. Inmiddels la
te Hilversum een regelicg gemaakt
en goedgekeurd. Wfl lieten Ged.
wachten eu toen kwamen zfl zelf met
een salariaregeliBg. Naderhand kwam
die van den Raad, doch nn ligt het
op den weg van den Raad die vaat
te stellen zooals ia voorgesteldDe
schold ligt eenigszins bfl den Raad.
Gelijkstelling met Alkmaar gaat niet
op, daar onze gemeente veelgrooter is.
Be beer de Gens merkt op, dat
de Raad slechte een advlaeerende stem
heeft bfl do vaststelling dezer sala
rissen, die Ged. 8taten tenslotte vast
stellen. Om uniformiteit t« krflgen
hebben Ged. Staten opnieuw de sala
rissen herzien. Zfl hebben de bevol
kingscijfers in aanmerking genomen
en geen rekening gehouden met de
zeer oltetnloopende traktementen vac
andere ambtenaren. Het effect van bet
voorstel zal dan ook nihil zfln; de
Raad heeft de gelegenheid voorbfl
laten gaan, nu de regeling vastgesteld
ls door Ged. Staten, ls daarmede de
zaak afgeloopen.
Be beer Grunwald merkt nog
ep, dat te Hilveraam de salarissen
belangrijk hooger zfln en dat rekening
gehouden ls mat den wil van den
raad. Thans la bet salaris van den
ontvanger bier lager dan dat van
den hoofdcommies ter secretarie. Ged.
Staten hebben de bedoeling gebad
aan den Raad advies te vragen om
trent de salariaregeling, en de Raad
heeft dit nagelaten te geven.
Het vooratel van den beer Boon
wordt met 12 tegen 6 stemmen aan
genomen. Tegen atemmen de heeren
Over de Linden, Adriaanie, Spruit,
De Geus, Van Breda en De Zwart,
blanco de heer Be Ven.
Bratlfleatle.
Hl. Voorstel tot toekenning «ener
gratificatie aan M. Strabbing, adjunct-
commies ter gemeentesecretarie.
(Held. Crt. 9 Juli).
Bratlfleatle.
IV. Voorstel tot toskenuing eener
gratificatie van f800.- aan de amb
tenaren aan de Gasfabriek 8. Bouw-
i, opzichter der Bistributie, T.
Kemp, magazijn-boekhouder, eu J.
Krflnen, teekenaar, gezamenlflk.
(Held. Crt. 9 Juli).
Beide voorstellen aangenomen zon
der discussie of stemming.
(Zie vsrreif ip pagina 4).