onder den naam van Gecombineerd»
Helderich» Voetbalvereeniging «en
uit alle vereenigicgen gevormd elf
tal itv de competitie te laten spelen.
Succes was dan waarschijnlijk niet
uitgebleven.
Een week voor de Inschrijving
voor de N.V.B. zou sluiten, ontving
ondergeteokende een scbrijven van
bet Bonisbestuur, waaruit bleek, dat
elke combinatie van Hvlderscbe ver-
cenigiogen zou worden goedgevon
den, onder welken naam zij ook
wilden spelen.
H B S. was daartoe bereid doch b|]
HP.C. waren bezwaren, d'e oorz*ak
zQu, dat er in den Helder inpiaats
vau een flinke 8» klasser, weer twee
Se klaiiors zijn en de hoop, dat we
hier nog eens een 21 klasser zullen
bezitten, weer danig teleur zien
stellen.
Hier volgt de opstelling vau H.B.
en Z.V.S.
Smit Kramer Mannhalm Btraver Bak
frQdig do Vos Bleratokor
Dointar Alborta
A.s. Zondag gaat «Concordia" met
het volgende elftal uaar Texel:
K. Ho ff, N.N., J. Smit. v. d. Wal,
J. Augustijn, F. Baai, J. Buis, N.N.,
J, Hirkcmy, B. Prins, W. de Vries
Koegras streeft naar
afscheiding.
Tegen Vrijdagavond half actft (wat
echter balf ntgeu werd) bad hot
Comité, dat streeft naar zelfstandig
held van Kocgras, een vergadoring
belegd in't lokaal Bijvoet op Juliaca
dorp. Be zaal wax gebsel bezet.
De Voorzitter van hot voorloopn
bestuur, do hrer Zwarts, opendv me
een kort woord en dooide do agenda
voor den avond mee, waarna do betir
Noordon ren overzicht gaf van
wat b«t voorloopig comité gedaan
had. Di aanleiding tot bet streven
ilgt vooral in de hooge belasting, die
geheven wordt. Spr. zegt, dat den
Helder 17000 guldon uit Koegras
baalt en er maar 1000 voor gesft.
Do toestand is in den laatsten tijd
iets verbeterd, er is nu in Koogras
een politieagent »n_een verloskundige;
de belasting la echter ook met de
belft verhoogd. Iemand, die metztjn
handen zQo brood moet verdienen,
betaalde in 1918 f28.— belasting, in
1917 f86 - «n in 1918 f166.-. Dat
noemt bij een verbooging, dio alie
perken te bulten gaat en h(j acht
het tol plicht, dat Keegras daaraan
paal en perk tracht te stellen. Het
voorloopig bestuur beeft inlichtingen
Ingewonnen hoe verbetering te krlj-
gen is. Hat is naar Graf: geweest
en ook naar de Purmer, waar men
verschillende Inlichtingen kreeg. Nu
is Mr. Verkenteren uit Amster
dam uitgenoodigd oin over de zaak
te komen spreken.
Het voorloopig bestuur heeft ru
zijn werk gedaan en het dankt voor
het vertrouwen ln hetzelve gesteld.
Thans most ten definitief bestuur
gekozen wordon. Be heer Mater
•telt voor bij acclamatie hot voor
loopij bestuur definitief te benoomeu,
wat geschiedt, met het recht zicb
too ncodig uit te breiden; de ver
gadering keUvt dit gotd.
Mr. Vorkouteren begint met
er op te wijzen, dat er grieven zQn
in deze gemeente. Boor het voor
loopig comité zUn reeds enkele naar
voren gebracht Het Koegrss wil niet
langer zijn de melkkoe van den H»!
der. 't Ie een ongezonde toestand,
als een groot# landelijke gemeente
aanhangsel is van «eu stad. Men be
grijpt eikaars belangen niet. 't Is
ongezond, dat Koegras, dat een wa
terschap vormt, deels Helder, deels
Callsntsoog ls. Bat kan een tfjd goed
gasu. Maar op den duur wreekt zicb
dat. Wanuser de kinderen groot
worden en voelen, dat zij op eigen
boenen kunuen staan, verlaten 7,IJ het
ouderlijke huis. In de geschiedenis
zien we voorbeelden op groots schaal.
Amerika scheidde zich af van Eogo
land. Op kleine schaal geschiedde
bet meer en kan zoo iels ook hier
geschieden. Koegr&s voelt de kracht
en de neiging om een eigen gemeente
te vormen.
't Ie beter dat Helder daaraan
toegeeft. Met kleine middelen is dat
ni»t Ugen te houden. B» geschiedenis
leert dat het gosd is dat men in
een geval als dit, ieder z|Jn eigen
weg last gaan. Autouomie der ge
meenten beslaat eigenlijk niet mier.
E* is geen stad meer met eigen
leger, eigen vloot, eigen recht, eigen
munt, zooalt voorheen. Bia rijd is
voorbij. Maar wat overgebleven ls
vsn de autonomie moet behouden
blijven. Be gemeenteu zijn altijd
de kracht van ons land geweeet. In
de kracbl vau de gemeente zit de
kracht van den Staat, Tborbecke
ging den verkeerden weg op toen h(j
te veel aan die autonomie tornde.
Etn gemeente moet haar elf en leven,
baar eigen huishouding hebbeu. Bs
Hef ie tot zijn iaod is lede: aangeboren,
die Helde Iwstoat alteen voor 't
plekje waar men geboren ie, waar
men welvaart genietdat is de bron
vsn de liefde voor zön laDd. Welk
een trotsch zelfbewust leven spreekt
zich niet uit in de groote stad -
in de gemeentehuizen ook op de
dorpen! O ik b<er kan zijn een
stadhuis sli centrum der gemeente,
betralddelpunt vsn hetgemsenschapa
Ie vsn, wast vaneen krachtig gemeente-
leven uitgaat. Tal van plaatsen in
éon laaleton tp met een nieuw op
bloeiend gemeenteleven ben pen dat.
In ons land heeft meu de bels gen
van het platteland wel een fceetji
geofferd aan bet belaor der steden.
Men beefc te veel gedacht dat ons
land een handelsvolk wasmaar te
weinig is gedaebt, aan den landbouw.
In dezen tQd echter komt de land
bouw meer op den voorgrond. N u
begrijpt mtn het gewicht van eigen
bouw en voortbrenging.
Zekpr een uitsluitende landbouw
■taat is niet goed, Bst wijst
Rusland, 't Most samen gssn. Vroeger
waren er geen fibrleken op het
land. Thans gaan voor d« werking
der Hinderwet ook, juist de fabrieken
nsar het land.
't Is eeu fout ln de Grondwet dat
de regeling voor de kleine en groote
gemeenten gelUk is. Ken zelfde rege
ling vovr steden en platteland gaat
nier, ze is voor 't platteland t« duur,
Juist nu gaan u« oogeo open voor
de gioote belangen die wij hebben in
de boeren en het platteland, wil
Nederland zonder zorg on gevaren
de iQden afwachten. A'j hot den boer
goed gaat gsat het alleman goed.
Bau kuonm wy leven zonder het
buitenland, teren vau eigen productie
Buitachland he*fc ook aparte regle
menten voor groote en kleine sf<rd«u,
voor steden en platteland.
Alle politieke partijen hebben dan
ook een aerarische paragraaf in hun
program. Geeo enkele politieke party
kan zoader schade voor het laud da
belangen van het platteland ver
waarloozen.
Men zegt: er zija al kleine ge
meenten genoeg, flaanciool zijn ze
zwak. Maar spreker zlja verscheiden»
voorbeelden van het tegendsal bekend.
De meests groote stc-ien leven op
schulden, veroorzaakt door ondorwjjs,
armenzorg, door liefhebberden op
sociaal gebied.
Spr. zegtmen moet niet kunst
matig (ls kleine g#mient&n terferi
houden. Noord Holland heeft 21 ga
meenten kleiner dan 1000 inwoners
in bst heil» land zijn or wzl 176
zulke. Amsterdam is ook klein be
gonnen.
Hier in Koegras !t ruimte, de bo
yolking neemt tos, de grond is vrucht
baar, de ligging aan het kanaal is
gunstig. Industrie kan bier komen.
Locnwkcr tn Nd verdal btwdzan dat.
Alle factoren vo >r een goeds toe
komst zljo hier aanwezig. Kou ce
gemeente zich niet ontwikkelen, we
zouden zoggen laat het.
Maar Kosgras kon b.v. kom«c Lij
Gallantioog, dan komt er geen kleir.e
gemtent», maar e»n van 2003, 3000
zielen wellicht.
Kotgra» kan echter ook zich zelf
bld'en. Spr. besprak allevn ten mo
gelijkheid.
In de groote stedtu alijgon d« be
hoef ren onevenredig met de bevolking
met een paar cijfers uit Berlijn toont
spr. dat aan.
In etn kleine plaats is mee: orde,
meor welvaart, minder armoede.
Be geschiedenis leert ook dst een
kleine gemeente niet noodzakeiok
flaandeel zwak moet zijn. Ei prof.
Struycken, onze staatsraad wses er
onlangs nog op, dat meerikre klein»
gemeenten voor genreen sc'iappel Uk*
beiaogen kunueu simenwerkwj,
Een vraag ls of Koegme Selder
kan missen. B« inwoners vau Koegr&s
zeggen je. Kotgras wil niet 'ie kurk
ziju, waarop Helder drijft H«1 wil
zelfstandig zijn. 'tKau opeigen beenen
staan. Zal in eigen boezem (ie mannen
voor zelfbestuur vinden.
Er ls geta enkele reden dat Koe
grae zou moeten biljvsn onder voogdij
van Helder.
Spr. hoopt dat na dezen avond de
dageraad der vrijheid voor Koegraa
zal gloren.
B« Commissie zal eau &di<s aan
Gedeputeerd» Staten ohtw*np»ti cn
doariu de argumenten voor af«ch«-
d:cg ontwikkelen.
Met ziju 4000 Ü.A. zal Koegras
geen microscopische gemeeite zljo.
Als er een volkswil is die zelfstandig
beid wü, zullen Gudeputeerde Staten
dat niet teg>.mbouden.
Spr. roept allen op grieven die zij
hebbeu ter kennis der Commissie te
brengen opdat die ze schift» en ver
werkt. Men zD niet engeduidig. 'tl#
geen werk van «en dag. M.-u stelle
vertrouwen in de Commissie en
w»'ke mes.
Na de Pauze wordt besloten dat
een commissie van 8 laden uit de
vergadering de notulen dtztr verga
dering zal nazien en goedkeuren
BaartoM worden aangewaren de hee-
ren Gilm, Noot en P. Del ver.
Alsnu is gelegenbiid tot opmer
kingen en bst stellen 7&n vragen.
Bi beer Kuiper viodt bet streven
tot het vormen van kleine gemeenten
reactioonalr, tegen den stroom ln.
HU beschouwt wat hier gadaan wordt
als «eu protest teg*u 'i geen Helder
niet doet. Als boeman kan dat
goed werkon. Hij acht afscheiding
niet in 't belang van deu kleinen
ruin. Kleine gemeenten kannen vo»r
hem niet doen wat groot» doen. Ia
kleine gemsenten i* de belaetiog niet
progressief. Spr. geeft een tiental
kleine gemeenten waar de aftrek voor
noodzakoltjk ievrnsonderhoui laue
zoo hoog niet ia als in Helder. Af
scheiding is mtetchiett ia 't belang
der boor#niet la dat der arb.-lde.s.
Kan Kotgra* goedkoop» werken?
Inleider gaf efc*u cijfers. Bi cijfers
van den heer Noot zijn ongecontro
leerd. Spreker gcif. h»el ander". M)t
klachten komt mtn bij de burge
meesters der kleioe gemeenten niet
altijd terc-cbt. Ij Heli'r hooit men
de klachten wel aau. Spr. roamt in
dit opzicht den burg*m>«i-er va o
Helder. B e ontvangt d« mersclun
gord en hoort de bezwaren aan. Als
't moet ge*u zooale hier bU 't polder
bestuur, zijn we ook te gast. zegt
spreker.
Eu wat de vet binding met Cillauts
oog betreft, dan zijn w« nog erger
verkonden, zegt bij.
Be beer Vries denkt zich een
oogenblik in dat Kocgr&i zich zal
afscheiden. Hoe gaat het dan mot
de schuld. Krijgen w(j procenttgewjjze
daar ook ons deel van?
Be heer Biersteker zou als
gast en belangstellend raadslid den
raad willen geven ook de keerzijde
van de modailie eens te bsktyken.
L-cat men niet te hvrd van tt&pel
loopen. Er is vstl voor, weinig tegen
de nfecboidiug gezegd. Spr. zal niet
ai bet tegen opsommen, hij is daar
nu niet op voorbeieid. Hij hoopt dat
men ook eens een vergadering zal
beleggen waar tegenstaude-s der af-
scheiding aan het woord komen.
I j'«!d*i is veel te theoretisch geweest,
laa'. h(j zicb eens stellen op het
standpunt dtr practjjk. Reeds d» beer
Kuiper liet h*t licht valieD op enkele
dingen dio er tegeu zijn. Als niemand
ts vinden Ie, die het wil uiteenzetten,
verklaart spreker zicb bereid dat dan
te doen. E«rst dan neme men een
beslissing.
Inleider repliceert, 't Gaat niet
tegen den stroom Iq, 't i« niotreac-
tionnair, zegt hl) aan den beer Kuiper.
Zie maar eens naar Rusland.
Be klsine staren, leerde msn, zjjn
bestemd om t« verdragen. Be ge-
sohledonls heefo het anders geleerd,
vooral in den laatsten tijd.
In Neerdal zjjn de werkllsden
eer gelukkig. Ia k «ine geui<enUn
zijo zv dat v«el meer dau ia grooie.
Wat de scnulden betreft, billijk is
't, o at «on evenredig deel wordt over-
gedr»z«n. Bat hangt af van Je in
richtingen die er zijn,
Cijfers heeft spr. niet gegoveu zo
zouden te oppervlakkig zijn eu toch
niet te controleereu evenmin alt die
«an dei) beer Kuiper.
A&Q de beer Biersteker merkt hij
op dat er lu gelegenheid ie te oppo-
neeien. Ein tf wudarlijke vergidsrmg
is voor de inwonei e van Koegraa niet
ncodig. Bis van Helder zulisn gelegen
beid genoeg hebben. De wei acbrUft
voor dat zU die gelegenheid krijgen
kunnen bezwaren in t« brengen.
Be beer K r ij n s zegt dat er vele
misatandm ztje. Ook wat de belasting
betreft. En der» ourgsmeeater moge
goed zU'J, di voiige was hit niet.
Wat de distributie bttrefc, dio is in
Helder veel slechter dan iu omHgruudc
;emeenten. Als Koegrae zich ze'-f kan
lodruipeu acht. apreker dat beter.
Ze beginnen al wat bang te worden
in Helder. Voor f 8 zullen wo nu
miaschien watar kunnen krijgen. O tv
rigeus krijgt mes niet vetl voor de
vel» belasting.
Inleider Z3?t niet te zullea
ingaan cp de argumenten vau dezen
voorstander. Hj) merkt alleen op dat
bljjkt, dat niet alle arbeiders rï«nkeo
als d« heer Kuiper. Bie li^c zich re
veul lei'ïen door zijn soclalietiache
gevoelens.
Da heul' Kuiper replicesit nog
kort on de heer Van Noord
spreekt een alotwooid w&arm bij
alter meden ark inj verzoskt opdat
Koegraa eindelijk op eigen faeenon
'zal kunnen komen to attan.
Baa na wordt de vergadering ge
sloten.
PLAATSELIJK NIEUWS
Vergadering van den Raad
der gemeente Helder,
op Binsdag 27 Augustus 1918, des
avonds ten 71/» uur.
Onderwérpen ter behandeling:
1. Notulen.
2. Ingekomen stukkt-n en inetM*»
lingen.
3 Vaststelling bslastiog-kobieieD
dienst 1918
4. Vaste aanstelling van werkliedou
aan dc Gasfabriek en Wa:or-
Isiding.
6 VerleDglng contract glas ver reke-
ricg.
6 Wijziging Verordening op bet
bouwen en op de bewoui-ag.
7. Wljïiging voorwaarden Gas eu
Waterlevering.
8. Voorstel inzake de gxamnteoe
neeriog
9. Beaoeminga^
10. Rëclamec.
4S Jur bij da Marlaa.
Op 27 Aug. a a herdenkt f heer
J. H. Roelof» d«u da* waarop U# voo:
45 jaar in dienst trai bij de Mirine
Als 18 jarige jongfu maakt»* hU zijn
aerato ladiiche rtis in 1875. Liter
g ng hij nog 2 maal naar IudiC eu
miakte twee expedities tegiu Atjsh
irwsde, de esrate in 1875 - '76 ineï de
Van Speyck", d« tweodt» naar Sama-
laoga. Ia irn gewapende stoep z üend
werd bU daarbfj gewond aan het been,
doch beiaieide iposdig.
Ia 1892 trad Roelof» uit den sc-ieven
dienst en w*id takuUar op de Rijke
marinewerf alhier. 20 ja»r is hij in de
takelloods en wie wel eens een vlag
van de Marine wilde gebruiken
eu wie deed dat at niet - zal zicb
den viiendeltjkon gedienstigen man
uit de loods wel herinneren.
Ia zijn actieven dienst was bjj
beurtelings instructeur bij de Zeev&art-
ichool te Lvlden en sar het Iostituut
voor de Adelborsten alhier.
Hjj behoorde tot het detachement
schepelingen dat van hieruit de l/e
grtfenis vau koning Willem III te
Delft bewoonde.
- Be sleepboot .Witte Zee" ie
btden teruggekeerd van du con voyee-
ring van h«t e.a. .Hecior".
- Be*9uitBCb6 sleepboot .Hertzog'
ls vertrokken naar Hoek vau Holland.
- N-iar aanleiding van eendeaLe-
treff*nde circulaire beeft de af I. Helder
van den Ned. R.-K. Volkebond don
regeeringscoinmlszatia voor g^-aan en
peulvruchten in Noord-HoUand ver
zocht. een der leden aan tv wijzen in
de p!&ati«ltjke Laudbouw cumovssie
en daarvoor aangewezen de hoer J.
Stroomer, oud-landbouwer.
Het aardappeltekort.
Met betrekking tot het tekort aan
aardappelen in deze gemeente, heb
beu wij ons tot hot Lsv^nemiddeleh-
badrljf gewend, waar wjj van den
Direct:ur de volgende inlichting*!:
owr deze aangeiegjüheid ontvingen
Tot vetleden week werden da
aatuappelcu nit Anna Paulowna
ontvangen en geschiedde het vervoer
□aar bier geregeld overeenkomstig
de gedans bestellingen.
Toen echter verschenen Maandag
avond geen aardappelen arriveerden,
werd Binsdagmo gen tekf jniech uaar
de oorzaak daarvan gevraagd aan de
verceniging van aardappelhande'a.en
te Langedljk, die voor de expeditie
was aangewezen.
Het antwoord wat, wij motten
niet leveren, wende zich tot de
Amsterdamscbo combinatie.
Het antwoord vau Amsterdam
was, wU leveren alleen voor de marine.
Toen word het Rijksgrorntenkau-
toor in den Ht.&g cpg«b»M, hetwelk
ons mededeelde, oat dt aardappelen
nu uit F.letland moesten komen.
Direct heeft bst levtmmiddelsn-
bidrijf z'ch tosn in verbinding gesteld
met do F.ietcbe V*re«:iging van
aardapptlhand-rlaren te Leeuwarden.
Beza dealden made, dat t(| Zater
dagavond de bestelling pas uit den
Haag hadden ontvsngon, en die
Maandagmorgen vroeg hadden door
gezonden naar drie leveranciers,
waarvan er twee te Harlingen en
één te St. Anna Parochie woonden.
OnmidlellQk htuf: bet Levenemldde
lenkedrljf zich toen - maar dit kon
niet vóó den volgenden morgen,
Woensdag due - m verblndiug go-
ateld, ook weer tslefoniecb, met de
l4v«r*nc er* te Harliugen, terwijl aan
St. Anua Parochie word gelelegrs
foerd, de aardappelen alt tjlgoed te
verzenden, omdat hi«r, door niet
t\j i:ge toozonding, gebrek werd voor
zien.
Uit Hailiugon werd het bericht
ootvangon, datj Botderdagmorgon ten
schip met aardappelen zou vnrtrek-
keu, terwijl uit Sr. Auna Paroch.ö
tolegrefltcb bericht kwuni, dat de
eerete wagen reode was afgezondon.
Bondérdagmorzeu is opuieuw met
HazliCgen getelefoneerd, om te ver
nemen of het wchip r»6fij ^ertrokksc
was, en opdracht gegeven, dat, wan
ne» da wind net junstig w&o, hot
schip hierbaen te liten sleipen, waar
door Donderdagavond de aardappelen
konden arrlvesrsn.
Toen Donderdag echter liet vaartuig
niet kwam, werd weer telefoniach
gtlnformeaid «u ten antwoord ge
kregen, dat hot schip Banttardag-
morgen vroeg reeds was vortrokkon.
Thans is echtor het ïcuip or nog niet..
Icmiddels iséóa wsgou aardappslon
uit St. Anca Parochie gearrivserd,
erwljl hedenavond meerder s wordon
verwacht, zoomede het sch p.
Een dringend telegram o?er deze
aangelegenheid is bereids naar bst
RljktdistrlbuMekantoor door den
Burgemeester v-rzondan.
En wart in dc gcmeo .te door d.
geregeldo beit*llir?gaD niet wut voor-
raai gswevat, da:; haddon we de
hccle week g«cu aardappelen gehad.
R-rede ziju door liet Livsmmid
uelouMérljf mastregflen met bitrek-
klrg tot «en snellere aanvoer uit
Frieslanc. genomen.
Gemeld dient rog, dat hot Levens-
middelv»h»d:ljf totaal onkundig w*«
van h*t fiit, dftl nu da aardappelen
uit Friesland moeten komen.
Broodkaarten.
W»j mekou onze lezers attent op
do aankondiging fcetrftfUndc het af
halen van do nieuwe aerie brood
kaaiten. B» advertentie ie in dit blad
opgenomen.
Ktgolsport.
Boor da Kegelclub .Hard gaat-ie'
alhier, weritaa op hei groote Zomer-
Coucoure, dat genouJer: ia te B oouieu
daal, niet miud»r dan zeveu prijzen
behaald. Omdat doze prest:*.lis zoo
schitterend is, zullen de behaalde
prijzen hsdenavond in eeu d»rfr::»ie
ahUigekaiien van het aigacvnuiaga-
zijn Oud Holi&nd, Keizerstraat
alhier, ten toon gtvtold worden. De
h»cr va» Pelt, stelde ziin et&lagok&bt
bi»r voor disponibel. Tevens zullen
iet opluistering de lauweren, geduron-
hei 25 jarig beetaan der Kegelclub
behaald, eveneens aldaar te bezich
tigen zijn.
Hat ie zaker interessant om al die
gouden, zi'.«eren en bronzen medailles
t« zien. Er zijn prachtrtukkea onder,
die 7.»kvr meug sportbeoefenasr doen
watertanden, mtnigeen zal dao ook
mei ons de Helde, sche Club f-lici-
teeron m?t hot zoo vele malen be
haalde succes.
BINHENLAén.
Onze schaepvaart op Ooat-lndiü.
Een overeenkom at mat
F r a n k v Ij k.
Batavia, lTAug. Nederlandsche
scheep jueéftthttscbappIJ jn ht-bbec
raei ds RrOrBcbe rsgeeringeen over
oenkoiait gawoffun, om een geregel
dari dietiot tuischec PortSald on
Ned. Oost Iodié te openen. Bs dts-
r-etreffdCde ocierhandelingan zijn nog
niet beémdigd.
Frankrijk zal moeten waarboigun
dat de scnepen van PordS.ïi r.a-ir
Nel. Indié met voilo ladlog&n uit
Frankrijk, Italië en Zwitserland kun
nen terugkeereu
I'. scheepvaartkringen, die belaug
hebben op de vaart op Java verna
men wjj dat dit bericht volkomen
juist is. Be bedoeling der ovorcea
komst is ia hooMztak Java te helpen.
Ia verband met dit b&richt was
men echter eanigszins sceptisch ge
stemd ten opzicht van «en vorige
mededeiling over 40 schepen, die iu
de vaart tustchen IoJlfi en Amerika
zouden worden gebracht, daar er
geen Nedcrlandsche tocnenmaat wer
keloos ligt. Men heeft echter goede
hoop, dat de bsnoodigde schepen voor
een vaart tusscben Indifl en P^ft SaJl
vr(j zullen wordeu gemaakt,
Aanvoer van Kokos-olie mat da
„Noordam".
'e-Gta»ei.hife, 22 Aug. Officieel
Het NIP A.-boi icht uit Batavie, dat
de .Noordim" een groote hoeveel
beid klapperolie ten dienste der re
goering herwaarts vervoeren zal, is
uit de lucht gegrepen. Bit stoomschip
wordt in het begin van Octobcr in
Indie verwacht. Omtrent bet tijdstip
van terugreis on de te vtrvoeren
lading is nog niets vastgesteld.
Da vaart van ladil op Amsrlka.
Bi Tjleg'-aaf verneemt van ba
voegde zijde uit Washington, dat dt
Am. legeorlng reeds ltcentee heeft
gegeven voor de Ned. schepen om
kmine, s-jikor en andere goede.-en
uit Nsd. Indie naar Amerika te ver
voeron.
.Hel spreekt vanzelf, dat deze
acbapon ntet door de gezss. mogend-
hedon in beelag wo-den ger-omtn'
zoo zegt dit bericbt.
Gezien het reqnireeren van de
Nieuw-Ams'erdam voor het Belgisch
relief comité, zyn wij daar niet erg
gerust op.
S.a. „Frlaia".
Volgen* ean bfl het MluUtene vau
Bu teniaadzehffl Ziken ontvangst be
licht is ,ie ,F. ieia" 20 dezer te Busm:*-
Ayres aangekomen.
Hak torpedtaran vaa da „Koningin
Regentes".
Het Minlstirie van Buitenlandsche
Ztken deelt het vo'gende m<du:
Het door do marine autoriteiten
naar aanleiding van-den onderga: g
van het a.a. «Koningin Rigentes"
afgenomen getuigenverhoor zoowel
als het door don Raad voor de Scheep
vaart ingestelde onderzosk heeft on
twQf jlbaa- vastgesteld, dat de ontplof-
flag ten ge/olge waarven gjooemd
schip ls gez jfiken, veroorzaakt is ücor
e:& afgekchse:» torpedo.
Ojzs gezf'.t t« BoilUu beefc de
opdracht oUvanger- de Daitsche R«
gieilük in kennis te stellen met de
conclusie waartoe onze Regeeriug is
gekomen «n haar tevens mtde te
deelcn, dat ?lj er prfjt op zou stellen,
indien da Dait&cbe R«g«e.ifjg as nog
«en ernstig onderzoek wilve instellot
ter beantwoording van de vrzag, of
een Bnitsche duikboot de «Kooirgtn
Regentes" hesfc getorpedeerd.
Mtt dit veizoek richtte zich ouzo
Regeiring tot dsDuitscbe Regacring,
omdat de Buitacü» marine oiders
beefc iu zekere g-tdeelton van de ze®
de aan hospitaaltcbopin in het alge-
mvei toegekende immuciteU ni«t te
«kenner. Ds mogelijkhsiJ zou du#
niet uitgesloten zijn,dat er-novar-*:.
Buit&cheduikboorcommandant öf door
verkeerde opvatting van de hem
segi-ven order*, öf ten gevolge vau
or.juiete plaatsbepaling, bf wvl door
een andere vergissing gemeend Imd
hst hospltaaUchip do «Koningin Re
gentes" niet te moeten eorbiedigtn
cn de noodlottige torpedo had doen
afvuren.
Hat verzoek aan d« Buitsche R<>
geering is gedaan, nadat vaa do
Eugelicbe Regeencg ton voldoends
verklaring was ontvangen omtrent
ceuige liileu, wnarbU de verautwoor-
dolljknoid dor Britacbe Regiering
butiokkou schoen.
Botter op oen mijn geloopon.
Tusschsn Hwüijgun 6aTeixchc!liog
la dc bolttr U.'K. 119 op eeu mijn
geloopeu «n vergaau. Het v» ar tuig
was op vangst uaar moiaeizaid. Be
scbippsr en >ljn twee zoons zijn
verongelukt.
Japan en onze koloniën.
Hot slot van het telegram (zie de
eerste pagina van dit bl*d) luidt als
o!gt
Derhalve werd saa d«zec peisuou
(Begadaki) uit het roptiliöafouds v»n
den ministerraad tot aan bet einde
•••an dcu «orJog maandelijks 750 Rbi
toegezegd. Het besluit van dun m:
nisterraad wsrd d#ri tiaar ter beksach
tlgiilg voo; gelegd aa door dezen
bokracutigd.
Van het begin van 1918 tot aan do
boUjewlkischv revolutie - ook de
betr Kerenski wist dus deigeiljk*
bolpers te waardeereu - ontvicg
Begadaki dc tosgvzegJe bU-lrogu uit
hal geheime fonds. Noch de ,ri'»>np:"
r* Parös, Eocb de «Tciegiaif m
Nederland wekten nu verdar dm
argwaan d^r Nedeilnndura op dal d-»
Eutwito Japan voor ziju trouwe
diencteu ton koste van Nederland zou
kunnen beioonen.
Nu zal het, hopen wy, aaa
apenbare mééning daidelQk wat
Nederland voor de Eatente en Jtpsn
beteekotde.
Dt Ktbittts-arlalt.
Do hesr ColUn, door K. M. aange
zocht voor de vorming van cea
Kabinet, bssfc daarvoor niet bedaukt,
zooala bet eerste bericht luidde, doch
heeft aan H.M. verzocht die opdracht
niot te behoeven te aanvaarden.
Dt distributit.
T>i «S.aatf Conraüt"b«vat»»r-lange
)tj»c vau a-iiktlen, voomamelük b»
hoortDdo tot dm ouget 1918, waarin
nieuw# bepalingen worden afgekon
digd betnftende bet vervoeren en af
leveren. Belanghebbenden maken wij
attent dat d» nieuwe voorschriften
betrekktug hebban op:
Rvgceriugeblottuj, ragoeiinssmeel,
grof roggebrood, oogedorschte gtaoen,
oliehoudends zadsn, psulvruchuü
uitschoonsel van granen, peulvrnch
ton en handelsgswaEtcn, rood klaver
zaad, tarwe, rogge, buekwtU, tcz.,
lupinenzasd, kaas, aardappelmeel,
olifin en vetten, hennen en hanen,
tamme konijnen, bokken geiten, le ven-
de va* keus, geslachte varkens, leb
magen, vlas on caseïne.
Verder op stijfsel, h&rlng en epicring,
hout, firmalire, witte on gele vaseline,
zand, grindzand en grind, tabak,
ongeichild eikenhout, huiden en
looistoffen.
Evenetn» ie afxekocdigd eeli vee
voeder distributie rogellng.
Vet kalftvlttsoh.
Boor deu Min ster van Landbouw
zijn dc volgende kleinhandels-
p r U z t u vastgesteld
Kalfsvleeech uitgebiend fl - per
pond.
Kallebeenotrou 5 cent pnr pond.
Het is te hopen, dat den Heldsr
nu ook spoedig door den Minister
zal wordon asugewezm, waar dit
vleescb geregeld verkrijgbaar zal v.Jjn.
Verbouw van koolzaad op gttcbaurd
grasland ia 1919
Ben landbouwort wordt gewezen
op de .T*nz<fniyke voordooien, ver
bonden aan bet verbouwen van kool
zaad op geicheuid grasland in 1919.
Z(j ont«at)g«n als premie f450 - per
H.A., terwijl zU f50 - per 100 K G.
afgeleverd zaad ontvangen.
Belaugbebbemlon verwijzen wU
naar de rm-dedeblingen vau den
miniater ven landbouw, opgenomen
in de «Staatscourant" van Donder
dag 1.1.
Do Rijksmiddelen.
Be opbrengst der rijksmiddelen
over de maand Juli ia slechts 2 ion
hooger dan in de overeenkoms ige
maand' in 1917. De cijfers d«r ver
schillende middelen go'«n, bU verge
lijking mol beide maacdeu, g«en
grooie verschillen. Alleen bjj de per-
aoutsie belasting was de opbrengst
thans 1 miUioen lager, terwijl bet
binnen- en buitenlandscb gedistil
leerd ongeveer 7 ton minder opbrach',
Urwljl de sniker^' 200.000 en dv re
gistratie rechten circa 1 millloen
meer opbracht.
De totale ontvangst wf 22 324.882
tegen f22186 888 in 1917.
Be oorlogswinst belasting eu de di
verse verdedigingsbelaetingen brach
ten f16 764 089 op. D* opcenteu !«c
bate van het «Leeningefonds 1914",
gaven f8 828 707.
In totaal dus over de maacd Juli
bijna 48 millioec.
Orer de ecrelo 7 maanden Ik in
de Rijks schatkist ruim 809 miUioen
gevloeid.
Oahaimilanlgo zlakta.
Ta Rotterdam heeft zich een soort-
gelijk ziektegeval voorgedaan als on
lang* te Zaandam is gemeld. (Etn
d«r gdneesheeroc, die dit geval te
Zietdam badder, behaodtl-, besft
blijkens ft-a bericht in ons blad
van Zaterdag de dooteoorzaaV. aau
deu béiicntgever van het N. v. B.
genoemd, ma&rgsin vilji»id gigoven
die te publiceer on. Er wae z. I. In
•lk geval geea enkels inleiding om
in bet ga'al iere HJzpoders te zien.
A!u'u« het -icncht yeu Uit N. r, d. D
Het betnfi een agint v^n politie, die,
aangetast door de Spsaotcio griep,
na vier dagen is overleden. Enkele
ureu na het intreden van dun dood
was het lichaam geheel zwart.
Jeugdigs oplichters.
E«n der jong* badgasten te Zand voort
werd Woensdagmiddag op het strand
door ceu paar jonpecs, cie een tzel
bsgölcidou, het aanbod gedaan dit
dier voor ééa gulden tw«s uur te
mogBü berijden. Bsn g9«*agd»n
Ualven prjj* ,fön'' vindend, kaarde
b(j weldra met een bankje van f 25
weer, waarvan bö onmiddellijk f 24
aan z(jn vador had terug te brengen.
Tocu de ezeldrijver» het biljet zagen,
wildeu ze daarvoor ezel met zadel en
al verkccptn, wat cveuwel afj«slagen
werd. Btarop zouden z« het geld even
wiaioleu eu lieten grauwtje vaat aan
z(jn nieuwen bs;yder over. Zs keerden
niet tetug en toen by de politie aan-
gifle van 't geval ged&m werd, bleek,
dat de *z«l voor diea middag bij v. d.
M. iu 't dorp voor f 4 gohuurdwas.
Be buurde-o, die vooruit betaald
hadden, en niet tc Zandvoort wonen,
zijn nog stc&ds het bankbiljtt Ban 't
wisselen. («O. H. C.*')
Ds moord op korporaal Wastilli.
Be van den moord op den korporaal
Wassiü verdachte Jan Jansen heeft
volledige bekentenis r-ffelcgi, dat hfj,
na vooraf beraemd plan met zjju
hospita, vrouw Wanai'.i d«:j moord
imfi*. g»ip!eeg:i. Hij h«ef: Zin-lag
twee fl<8Kchrn vau uit Amsterdam
naar Tilburg m« genomen om Wieaili
dronken te mak.ru an hem dm het
leven te benemen met vergif, 4*t hü
ook c(J zich droeg. D» Amsterd^mtchv
politie hfcüft j;it:etaiiddsg t» Tilburg
vrouw Wiisii'.i uaagebiaeht. ZQwer'J
d&deltjk door üeu commiisaria van
politic, den hver Soentjis, aan tra
atreug errhooronderworpen, waarbij
ook ztj door do mand viel en de
bAeat* ui» afitgde met hur commeu-
■sal Jan Jansen bet plan hebben
beraamd om haar echtgenoot u t de
wereld te hilpen.
Hat drama ta Laldirdorp.
Aangaande het drama t» Leiderdorp
moldt men nog aaö de ,N. C:.", dat
de inbrekers, waarmede d* heer Du
Gra*f t« kampen had, voor niets
terugdeinzen.
Hurhaaldeigk zQq zy wegens dief
stal eu s'.roaperll m»t de politie in
aaurakicg gewseet. J. v. B., dio ten-
gsvolge vau u«n schot in den buik
ia overleden, heeft z«a jaar gtloden
op eon kermienxcht, tvzimsu met
z»ke:cn S., op het ZwarteUantje te
Leiden, iemand vmj zyn gouden hor
logo en ketting beroefd en hem daarna
willen verlinken. Voer dit feit b««ft
v. D. toen 4 jireu ge?xcgenisftraf
ondetgsan.
Ean kraa stukje
Twi» ondarcffl'.leroc, «Tkocuetig
uit Mirseill», die 18 maiuden in
Buitscbe govangoQschap vertoefien,
waarvan de laatstn maanden in Mainz,
waar zi werkzaam gesteld waren,
hebben kunnen ontvluchten en wisten
aan boord te komen van een sieop-
schip tv Ms\inz, dit naar Holland
voer. Z« verborgen zich daarin, leef-
Jon 14 dagi-n op wat chocolade en
water en hoorden gisternacht, toen
het schip te Dordrecht op de rivier,
ter hoogte van <1*» Spoorbrug was,
praten, waaruit ze konden opmaken
in Hollend te zijn.
Ze kwamen voor deu dag en wer
den aan wal gebracht. Bun nacht
logeerden z« ep lr>t politiebureau.
Gistermorgen meldden ze z:ch LH den
conaulairen agent voor Frank. Uk,
den heer J. F. J Wij era, die bun het
een en ander te eles gaf en vervol
ge cs naar den consul-generaal van
Frankrijk te Rotterdam zond.
Da algemeens toestand.
Terwfjl de Franachen, in baa
voortdurenden opmarsch ten N. en
ten Z. der O.se de Buitsche posities
in Noyin bedreigen, hebben dt
E-jgelschsü Albirt genomen.
Al bert werd op 26 Maart, b# het
Buitsqb* offensief door de Duitscbera
bezet. Bu Duitachsrs meenden torn,
ook Amiens te zullen kunnen nemen,
maar mitsten voor die stad halt
tnakou. Toch vormde de bezetting
?an Albirt ten voortdurende bedrei
ging van Amiens; reeds dagea lang
tiobben de Engtltchen daar door
krachtige aanvallen de Buitsche
linies afgebrokkeld. Eergisterochtend
dolen de Londensche en Australisch»
regimenten een aanval op de stellin
gen aan den weg van Bray aur-Somme
naar Alsert. Bese aanval gelukte
volkom inde Engelscbe troepen
gingen over een frontbreecUe van zee
mjjlen twee mijlen vooruit, cd btzet-
ten Albert. Iu de straten van de stad
duurde het gevecht nog «enigen tfjd
door, voordat hst pUataj», of watsr
vau ovsrg»bie?en Is, door de Duit
scbera was verlaten, Boorden val van
Albert wordt nu Bapaume bidreigd.
Naar het zuiden werd hsvigo stiljd
geleverd op d» hellingen van de
heuvelreeks ten N. van Brsy; deze
plaats zelf werd door de Buitnchera
behouden. Een tegenaanval d»r
Duitscheü noodzaakt» de Sage!schen
hier een eind teiag U gaan.
Ook aau de Ancrt hebb.n de
Ecgelscben terrein gewonnen, in
hevige gevechten met de Buiracbe
troepeD; dtze drongen inde Engelscbe
stellingea doir, maar weiden er
b'J een tegenaanval weder uit ver-
dre /en.
Het Buitsche Uger bericht mslide,
dat de tirugtocht m dit gebied, tui
scben Moyennavlll» en de Ancre,
ingevolge te voren opgemaakte plan
nen geschied wae. E - eneens was bet
teirein ten Z,W. van Noyoa dooi de
Dultochors reeds ontruimd, toen de
E anscbun daarin vooru trukten. Maar
die ontruiming was dan Loch wel het
gevolg van den zeer krachtigeu druk
door de Ftanschen en Ejgelacben op
die linies uitgeosfeud en yan de
orertuiglng,datde verdediging ergaen
zelfsiaudigocdjrde»! van het Buitsche
kiygspiau, maar een vuorzich'igbeide-
m*auegBi, oui zooveel mogelijk
menechenievens tc sparen, door «en
onhoudbare en kostbare verdediging
op t« geven voor een terugtocht, die
vrUw.llig zeker niet zou ztyQ onder
nemen.
Da grooie slag in Frankrijk.
Londen, 22 Aug. Ha!gbericht: Do
Ljiidanerscn Australië.sdidsn heden
ochtend te 4.45 uur eeu aanval op
de stollingen op bet hoozgsleven
terrein, door«D»den door den w g
van Braysur-Somme naar Albert.
Be aanval slaag ie volkomen. WU had
den reeds vroeg genomen al hetgeen
wij ons ten doel hadden gesteld »n
gingen twie myl vooru t op ecu
front vaa zee myi Wij heronetdau
Albert.
Wjj stietten hier en daar op kracb-
tigen tegenstand, vocral op de hel
lingen ten N. van Btay. Br&y ze f
behoorde niet tot onze doelen.
Door een vljandelyken tegenaanval
in dezen sector werd onze fooruitgang
weder 500 ytrd kleiner.
In Albert duurde het gevecht eecl-
gen tyd voort, totdat de stad deer
onte troepen finaal van vijanden wa»
gezuiverd. Wjj namen 1400 man
gevangen en veroverden «enige
kanonnen.
WU gingen verder vooruit aan deu
linkeroever der Ancre ten Z. vau
Beaucourt.
Ds vjjaud deed op «en aautal
punten ten N. vau de Ancre hevige
tegenaanvallen.
Nadat in dsn asctor Miraumont
v:o»f ia den ochtend een vjj*aii(.-
Iljke aanval waa efgeelagen, deed de
vijand later een aanval op deze plaato
en drong hij onze stollingen binnen.
Onze troepen deden onmiddellijk eon
tegor.a&nvai en vordreven hem woder.
De vijand drong onze poatou ten
N.O. van Achiet ie Grand terug, door
etn tïgsnsanval werd onze acelling
hersteld, waarbij 200 gevangnet;
werden gemaakt.
WU aioegen r»n aanval af ten O.
vau Courcelles en ten O. van Mcyou
neville.
Wij maakten den 2lnten en 22»Uu
Aug. tuB»chen do Bom me en Moym-
ceville meer dac 6000 man k;Ugs-
gevangencn.
WU vorderden aan hst Leie frout
ten O ven Mervllle en ia de richting
van Neuf Berqain, waar wjj voeling
kregen met den vyand. Wy maakten
verscheiden» gevaEgvnen en verover
den snkelü mitrailleurs.
Ten N. van Bailleu! brachten wij
onzo linie vooruit op eea front vau
anderhalve mijl, waarbU wU vtrschei-
den gevangenen maakten
WU sloegen een overval af in.
de buurt van Dlcksbusch.
Pary», 23 Aug. Officieel mldd*K
bericht: Ia den loop van d»n nacht
verwoed bom bar'dement lunchen
streek van Beuvraignes en de Olae,
vooral op den P.émont, bUPaca»len
Chiry Ourscamps. De Ftantchsn hi.u
den den zuidelUkth oever van du
O se en van de Aileitc vau Sempigiy
tot aan de spoorlijn naar Coucy lo
Chat eau.
Za hebbsu hun lini«s tot Vv;
naasten omtrek van Qucy en Port-
S'. Mtrd vooruitgebrscht.
Overal elders vetllip de nacht kalm.
Partys, 23 Aug. Offl ieel avondo®
richt: Tasicben Matz on Oieeinden.
loop van dep, dag verwoede geschat
acties.
De Fiarsc'aen hebb&n de Suvetre
overschreden ln da streek van R»n.
court.
Tusschen Ailett» en A'sae houdt
de voortritgacg der Franachen b»
oosten Bagceux en bewesten Cié.v
au-Mont aas.
Op de r«st van front vtiüep da
dag kalm.
BurlUn, 23 Au»- Officieel avondbe
richt: Opnieuw Eagel«che aanvallen
ten N.W. van Bapaume, bty Albsrt
en ten Z. van de Somme. Onze tege.»
aanvallen zijn aan oeu gang.
Heftige vuuratrfid tusschen Ailtfe
en Aisne.
CORRESPONDENTIE.
Be ingezonden stukken vau de
heeren Audenaerde, Litscbert
Schoeffdonberger zijn wagens plaat»
gebrek tot het volgend na. biyceu
liggen.
MARINEBERICHTEN.
Dj luiUnut t»r ui d«x 1» kl. H. J. P«k. tb»D»
In ooamiuf» t» Will»m»ooid, wordt 8S Aug
w»dw g«d«ucb»»id op W»lehe»»D.
D» IniUn»nt Ur »i üm l«ki. F.S.K Sb*io*«.
Wubbjc wordt S7 Aag. 1618 «orvol onth*?»n
T»n h«t b»v»i over Hr M». Tyr «n g»»t«ld t»k
bMCblkking en m»l dl»n datum hot bevol ovot
Hr. Ha. Tyr opgodrtgoa don loitonont tor
zo» dor S» kl. m»rlno ro«oxvo J. W. de Ro»ver.
Opg»vo v»n ovorgeplutsts ondoiofflcloren dor
zoom»ch^ Op 36 Aug. 10i8: opp»m»chlo«diiivor
M. Woltor» vin Hr. Mi. Soorwer oo Hr. Ut
Koningin Jtmma; mach lood rttvwmij oor C. A
N jijuö van Hr. Ma. Koningin Emma op Hr. M<
Sporwor Op S 8«pUmber 1618: sorgwntzoo
mlllcUnmacbin»dr()vor H. J D. Doorman vau
Hx. Ma. Holland naar Hr Mo. Bo«m«k»rck
nj»ch'nodrjjver»majoor LS L van Btralan ej C
J. W. Siouol* van Hr Mo. Koningin Emma naar
Hr. Ma Wachtschip WiUsmsoord; lngotrokkon
da bovolan ovorplastilng op 3 Soptomber uaar
Hr. Ma. Haamakerck van don aargaantmachlnc
dr(|vor A Bikkar. Op 26 Aog 1818: aergaant
hormeoator A. van dar Voord» van Hr. Ma
Wachtschip Willemsoord naar Marlnokasorna
WiUamaoord.
Da machlnadrijvar LS. F. W. L. Oarmlng la
mat ingang van don SSatan Angnotna 1918 bo
vordotd tot machlnadrtlvormajoor L8.
MARKTBERICHTEN.
Ang. 18 ia
Fabrlakskaas kistna f 6L-la soort cnmmlaala
fabrlokok. f-.-, klalno boarenkaaaf 88.-,com
mlaalobooronkaao f68 -,mlddolbaro booronkaaa
f 62.-, middelbar» fahrlokakaas f
Aangavoerd 88 sUpala, wegondo 01,000 K.Q
Hrook op LangandUk, 23 Aag 18U.
Bloemkool la soort (409J, 2o aoort t 17 -
boswortolan l 6 a f 8.10, rood» kool ballanland
f II. idsm binnanl. f 8 a 11.—, gol» kool t 610
a f 7 20, wilt» kool bnltanl. f 7, Idom binnoni.
f 8.70 f t 30, slaboonan bnltanl. t SA-, Idom
binnoDl. f14 a fli.60.utau f883,gola nop f1080
a f 12.80, driolreoo f 8 80.
VISSCHERIJ BERICHTEN.
Aangebracht to Risnwadlop
28 Aog: Door 8 kordon 20 tongon, por slak
f160; 70 middoltongon, por stuk fL-aflL-;
60 klalno tongon, por stok f 0.407 klstsn klolno
•chol, ^por kist f XO.—8 kluten HCharrsn, por
29 Aug Door 81 koidoto: 860 tongon, por stuk
f 196 a f 0.— 7j0 middoltongon, por atok f 0.76
a f 0.86800 kistna tongon, por stak f 0.40 s
f 0.-; 10 tarbotten, per stok f 7 a f10 ïo
roggon, por stok f 126, 46 kiaton satscbol, por
kist f 26.- a f 86.-; 180 kraton klolno schol,
rir klal f 10.—90 klatoo schanan. par kial
16 f IS - 0 klsUD poonon, per kist fO.—
Burgerlijk* Stand v. Helder,
van 2J en 22 Auf. 1918.
ONBERTROU WD: Z. Baster7cld iu
G.TS. FilJorupW. Th. Hanjard en
H. J. A. HajoortA. Bartelds en
B. G. v. d. Strnye.
GETROUWD H. Gerdine en T. U
van R-jf«. 1
BEVALLEtf: A. v. d.Plas-Bene-
ker, z.A. M. Groen—Vdrstrinib,a.
C. J Buis-Melr., d.; C. E. Coltof
de Beer, z.A. N Jsson-Game», z.
M. Schot—de Jong, f.J. C. M. Veen
stra-Nuur, d.
OVERLEBEN. W. Ptonk-Been,
68 jaarR. de Beer, 28 jtar.
