COURANT
Hotel „BeLLEVUE'
ZONDAG a.s.
TUIN-CONCERT
No. 4983
ZATERDAG 7 SEPTEMBER 1918
46e JAARGANG
UitgevenngiEOEQ Jr., Bulder. - Spies» 6800 «x. - 8b de atad tl.—, ew geel H.Z5, Buitenland I 2.25. Loaae au. 8 oen 1. - Adeert&«tl*n w regel 10 een! 20eerloflatoealau.
Op- an ondarganp van Zon an Haan
an tijd van hoogwatar (Taxal).
(Zomertijd).
1»» SSS
Sopt. op: ondar: oponder rv.m.maa.
Zondag 8 m. 9.44 a. 7.5» 6.23 7.32 10 26 1160
Maandag 8 10.60 130 6.34 7.80 10.86 11.80
Dinsdag 10 11.67 8.18 6.26 7.38 11.30 11.60
Wconsd. 11 a. LI 8J8 6.28 7.36 0 20
Dooderd. IS .3.1 9 59 6 30 7.33 0.36 0 66
Vrijdag 13 3.57 10.60 6 31 7.19 1- 110
Zatardag 14 8.441L61 6.83 7.17 L80 8.0
Hat terugtrekken van de
Duitsche legerx.
De oorzaken?
Zouden de Amerikanen eome toch
te laat komen?
In het begin van den veldtocht 1918,
tijden* de laatste dagen van Maart,
to-in het zoo hale over kop op Amiens
sf ging, toen heeft men zich allerwege
afgevraagd, of do Amerikanen «oma
niet te laat zouden komen, om de
nederlaag dar geallieerden te voor
komen.
Nu, het tweede bedrijf van den veld
tocht 1918, zal men niet kunnen ver-
mijdon, zich de vraag te stellen, of
de hoofdmacht der Amerikanen «oma
niet als moitard. du dea maaltijd zal
komen, of zij niet te laat zal komen,
om de Duitechira te verslaan, aange
zien die al verslagen zullen zijn, voor
dat zij er is.
Deze vraag zal mon zich niet stellen
vanwege bet. terrein, dat de Buitachers
varliezen, toch ook omdat zij nit
sterke stellingen zijn verdreven maar
om de mauier, waarop dat ai les in
z{jn wark gaat.
Terugtochten op zich zelf zijn nog
niet noodlottig, dat heeft men aan den
Hindenburg-terugtocht van 1917 ge
zien. Maar krijgt men ditmaal niet
den indruk, dat de Buitachers den
strijd eenigszine vermijden, dat z(j
stellingen piijigoveu, die nog best te
houdm zouden zija geweest, dat zü
de consiqusntisa trekken uit neder-
lagen, die zij neg niet hebben geleden?
Aau de Ailetre bü /oorbeeld, daar
stond hst voor ben toch nog zoo erg
hachelijk niet. Dj Franachtn waren
er wel met hun aanvallen wat opge
schoten, maai' de linie hield toch, in
het algemeen gesproken, stand, en
in vrorgtr tijd ia het op vele front-
stukken voor de Duitschers heel wat
kritieker gewesst. tonder dat zij kamp
gaven, en zeker zonder, dat zij van
te voren datgene gingen doen, waartoe
zij in geval van een nederlaag zouden
worden gedwongen.
Een doorbraak of sterk* achteruit
ga- g aan de Aïlatte zou de Buitachers
hsbknu god wonnen zoowel hun linie
benoorden da Oioo, als die aan de
V«s!e te ontruimen.
Nu hebben zij beide al gedaan vóór
dat de militair* situatie hen daartoe
dwingt Het is misschien te stérk om
U zeggen, bat zQ den strijd niot meer
willen aanvaarden maar uitvechten
doen zij hem stellig niet.
In vroeger dagen hebben w|j een
dergelijke tactiek bij do .Russen aan
schouwd, en het was in den tijd, dat
zij een tekort aan munitie hadden.
Tamelijk krap zai het met de munitie
en het materieel b(j de öuitscuer»
ook wel zijn. Heel krap misschien
op sommige plaatsen, dat gebeurt
alt(jd bij een min of meer onver-
wachten terugtocht.. Maar- men moet
toch in aanmerking nemen, dat deze
slag begonnen is, tor wijl de Bullscbere
nog verstrakkende offensieve plannen
hadden. Toen zullen de munitie-
vtorraien toch nog wel voldoende
geweest zjjo. Era ander* reden van
dien aard zou kunnen zijn het moreel
der manschappen. Wij hebben ver
leden al betoogd, dat de gebeurtenissen
van don laatsten tijd, op dat moreel
wel ean terugslag zullen hebban
gehad. In aila geval geven de vele
terugtochten in d«iaen tijd aanleicihg
tot de veronderstelling, dat in het
Baitscbe leger iets niet geheel in
den baak ia, eo als dit ieta bet moroal
der manschappen is, dan weet men
niet welks dramatischs wendingen
net -krijgsbedrijf nog zal kunnen
nemen. Be Buitschers trekken dus
zoowel tusuchen Somme en Oiee, als
benoorden de Veel* terug. Voorts
blijkt uit hun bericht van Biddag,
dan hun terugtocht op het Noordelijk
alaafront zich reeds ia gaan uitstrek
ken tot la Bzsió». Maar dan komt
een lacune. Vau bet front tusscben
la Bands en de Somme wordt niets
gezegd. Ea daartueeeben ligt tcch
een gedeelte, dat van groot belang is,
to weten- du nieuwe teruggetrokken
linie voor Kamer ijk. Be Britten
berichten ons, dat zij er in bet
Zuidon al doorheen zijn. In het
Noordon schijnt hun opmarach te
worden belemmerd door de plassen
van da Stniéi en het overstromings
gebied van de Scarpe.
Te midden van al deze gebeurte
nissen klinkt het merkwaardig, als
men den rijkskanselier tegen het
Hoerenhuis hoort zeggen, dat het
geltjke kiesrecht in Pruisen er komen
moet (:.1 vindt ook de kanselier zelf
bet even oupljziering als het Huls
zeli), omdat het behoud van de kroon
en dynastie er vsn af hangt. Bit
duidt toch ook op een merkwaardige
stemming in het binnenland, waar
de generaals zoo druk tegen valsche
geruchten moeten waarschuwen.
(N. Rott. Ct.)
Van het Westelijk front.
Parijs, 5 Sept. Officieel avondbsricht
In den loop van den dag zijn de
Pranscben den vijand blijven vervol
gen, terwtjl deze e-p het front van het
Noordcrkanaal en de Vcsl* terugtrekt
en belangrijk opgeschoten, ten spijt
van den plaatseljjkon tegenstand
waarop ze hier en daar stuitten.
Op den Noordelijken sever van het
Somme-kanst! houden de Franschen
Falvy en Offoy.
Verder Zuidelijk hebben ze hun
linies in de nabijheid van den weg
naar Ham gebracht, waar ze van ie
Pleesla -Patte ri'Oia af tot aan Bvrlan
court isce* slaat-.
Ten Z.O. van dit dorp loopt het
Frantche front door den naasten
omtrek van Hui vry,Caillon*l Cr épigsy,
benoorden Ugr* st-Bampcourt naar dt»u
Zu.dolflken rand van Abbécourt.
D» Franschcm hebben op b.-paalde
punten eau vooruitgang vau 6 K.M.
gemaakt.
Op het heels f-.ont aan de Ailetto
begonnen de Buitachers, uitgeput
door de harde gevechten, d:e zich van
20 Augustus af hebben ontwikkeld,
vanmiddag togen drie uur voor de
Fr&nschu troepen te wijken.
Ba Buitsche achterhonen nazet
tend, rukten de Fr&ntchu eenheden
schielijk ten N. vau de Aflette op.
Pierremande en Autrevilie zijn in
bun bezit, alsmede ten groot deel van
het laag gelegen stuk van hetbozch
van Coucy.
Verder Oostwaarts bezetten do
Fraaschsn Folemb.ay, Corxy-Ie-Cha-
teau en Concy la-ville en vorderden
ze tot één K.M. ong®ve»r bezuiden
Fresnes.
Rechts loopt hst froni door hot
Oostelijke deel van Landricourt.
Zuidelijk van de Aflette houden da
Franecheu do linie Neuvilla sur-Mar-
glval—Vregny—de Wsatelijke hellin
gen van bet bosch van Coudé.
Meer dan 80 dorpen zija in den
loop van den dag in dit d«ei van hst
front hernomen.
Ten N. van de Veals staan do
Franschen langs de Aisne tusschen
Condé en Vieil Arcy.
Meer naar het Oosten loopt do
Fransche linie ten N. van Huizei naar
Bar bon val en op het plateau van de
Beauregard hoeve.
Londen, b September. Officieel
Gisteren is ten Noorden van de Lei*
hevig gevochten. Ia den ochtend de
den onze troepen een aanval op beu
vel 63, teu zuidwesten van Measinen
.Messen), welke weid vermecsterd.
In dea middag veroverden we bat
dorp Pioegeteert.
Aan hit Leiefront bezetten onzo
troepen nu de alg«me»ne linie Voor-
mezeele—Wulverghem—Nieuw Ks-
pelle tot aan Gi/oüoby. Wij horwon-
nen de oude linie, aio wa vóór 9
April bezet hielden. Ten Oo»ton van
Givencby bezetten we esn deel dwr
oude Buitscho stellingen.
Op hst zuidelijk front deed do vij
and gisteravond krachtig* aanvallen
op onze nieuwe stellingen bij luctay
en Artoie, maar waru na nevigen
strijd afgeslagen Wij verbeterden
onze «tellingen ten zuiden van Moeu-
vree en ten. oosten van Armier en
vermeesterden Nau?illy-en-Bourgon-
val.
In de laatste vier èagau maakten
onza troepen meer dan 16.000 gevan
genen «n vermeesterden ze meer dan
100 kanonnen.
Reuter'» correspondent bij hot En-
gelschc leger in Frankrijk deolt nog
«enige bijzoaaerbeden mede over den
opmarach der Eagelachen.
Te Pronville (westelijk van Inchy)
ver miesterden de Engelachsn een
kanon vsn 28 c.M. en drie volledige
veldbatteiijen. Onder de govangenen
waren tal van cavaleriiten te voet,
die verkiaarden dat hun regimenten
zoo gosd als opgehouden hadden t>
Verder worden mededeelingen ge
daan ov-r het mores! der Duitsche
troepen. Sommige regimenten wei
gerden aan te vallen of trokken
zonder bevel terug. Ojk werd oen
bericht, van een luitachiii bata'jons-
command&nt gevonden, waarin deze
meldde dat de troepen door eigen
artillerie bcscnoten werden en de
manschappen daardoor in een wan
hopige, verbitterde stemming waren
en alle vertrouwen vorloren.
Uit de veroverde dorpsn Ecourt
i Rumaucourt werden no« 100
Franacha inwonore te voorschijn ge
bracht. Zij badden aan het beval dsr
Buitschers om hot dorp t-a verlaten
niet voldaan en tijden* dan otrijd svn
echuilplsats in do kelder* gezocht.
Met vreugde begroetten zij de Cana-
deetcbe patrouilles, de eerfcto Engel-
sche soldaten die z|j sedei t deu slag
j Bouai, in 1914, gezien haddan.
Berlijn, 5 September. Officieel mid-
dagkericht. Lsgargroepsn kroonprins
Ruprecht en von Bo-.hu. Tunchen
Ypersn en la Basiéa rukt do vijand
taatwnUrw#B nsar onzo.nieuwe stel
lingen op. Ns-het sfsban van aan-
vallen trokken onze troepen, over
eenkomstig het bevel, op deze stel
lingen terug.
Tusschen Somme en-Oiaa had de
vijand tegen den avond de linie
Voyennes—Guiscarp-Appilly met
zwakke strijdkrachten bereikt.
Legsrgrovp van den Buitschen
kroonprinsTen Ooitan van Soissons
hebben wjj de verdediging van de
Yesle teruggetrokken. Be bewogingen
zijn volgens het plan en zonder be
lemmer mg-deer den vijand,uitgevoerd.
Een rede van den Duitschen
Rijkskanselier.
Zooals de lezer zich zal herinneren
werd indertijd in het Pruisische huis
van sfgevz&tdirden, het wetsontwerp
tot invoering van het algemeene
gelijke kiesrecht overgenomen, doch
niet dan nadat aan hst ontwerp zoo
danige waarborgen waren verbonden,
dat er van het algomsen gelijke kies
recht niet veel overbleef.
Nu de stemming in Buitschland
onder den druk der tegsnslagen er
blijkbaar slechter op word», is hst
ontwerp bij het Heerenhuis ingediend
en heeft de Rijkskanselier ter ver
dediging van het ontwerp zich op
merkwaardige wgre uitgelaten, te
.merkwaardiger omdat de Rijkskanse
lier zelf nieta voor het alg. goljjke
kiesrecht voelt. Na er op gewezen te
hebben dat «r na don oorlog voor
verschil in zake de kiesgsrec'atigdhsid
geen plaats meer was, verklaarde hij
met het ontwerp - waarbij bit naar
hü reide em Ml IhMh* en de ver
dediginy van kroon en dynastie giag—
te sraan of te vallen.
Ook veikl&ards hij dat de Regie
ring onmogelijk haar goedkeu:ing
kon hcchtm aan het ontwerp zooal*
het door bet Huis van afgevaardigden
waa vervormd.
Ook drong de Rijkskanselier op
spoedige bahaudsling aan, daar elke
verdenking dat de zaak op de lange
baan zou worden geschoven lot de
grootste schokken zou kunnen leiden
Ook zou men th&ns nog zekere
waarborgen met de wet ktumen vet-
binden, waardoor al te ver gaande
va-.5ic.al sati» van hst Pruisischs staats
leven wordt .verhoed". Of zulks later
nog mogelijk zou zijn betwijfelde do
kanselier.
De Entente en Rusland.
Be aanval op de Kagslwh.5 legatie
te St. Pttersburg, waarbij da marine-
attaché kapitein Crowie, gedood werd,
hiefc tsgeumaatregelen van Engeland
uitgelokt.
Naar uit Londen gemeld wordt is
Litwirof, do bolsjewistische ver
tegenwoordiger in Eagelacd, in voor-
loopige hechtenis gonomsn. Hij
en zijn staf zullen ala gljzslaars
worden vastgehouden tot tijd en wljlo
slis Briticho vertegenwoordigers in
Rutland op vrije voetsn zijn gesteld
en naar de Finache grens mogen
vertrekken.
Velgen» een Donderdag te Londen
ontvangen bericht werd het consulaat
te Moskou door een aanval bedreigd.
M*n hoopte evenwel dat do Engclscue
nota («aarin de Eügelsche regeering
tenoegdoenicg eiucht voor de plun
dering vau het gozantschapsgebouw
t.a St. Pete.sburg en bij in gebreke
blijven der nowjetregening deledoa
daarvan persoonlijic verantwoordelijk
stelt) aan den Rutsiechtu volkscom
missaris voor buitsnlandscho zaken
afeehrikwekkend zal wstken.
Via Stockholm wo^dt gemild dat
de soviét-rogeering esn besluit hetft
uitgevaardigd om de laden dar entente-
gezantschappen, met uitzondering
van de beschermde gezanten en hun
persoonlijke vertegenwoordigers, in
hechtenis te nemen.
«iMNENLAND.
Ot. L. C. Schuller tot Psuriun. t
Op 71 jarigen iiefttyd is te Apel
doorn, waar b|j sinds zija ement&at
woonde, overledin ds. L. G, Schalier
tot Piursum, in zija t{ji één /.er
meeat bikende predikanten van de
NeJerduitach Hervormde gemeonte
to Amsterdam.
Protesten.
Oaze tegeering hatft bij d« Buitsche
regttoriugeenprotesticgediend wegens
bet torpede»r :n van den botter K: om-
menie I op 7 Auj. en tegen het in
d<Mi grond boreu vandez«venNidsr-
l&ndache vteecQersv&srtuigen op 24
Aug. Ou ze gezant heeft ia opdracht
om, behalve tegen de niet te recht
vaardigen vernietiging zelve, ook te
piotesteeren tegen het feit, dat. ver
schillende schipptri wsrdun gedwon
gen «sn 7erkUviGg te onderttekanen,
waarvan zij den inhoud niat kenden
en bhveQdioQ aan to dringen op terug
gave der van boord der visichersyaar-
tuigiü genomen goederen.
Vermist.
De zoiltrawllogger SCH. 402 (Hui-
bortji), schippar B. Krus, isvormoe-
dolljk vacon^aluks of opgebracht.
J. F. Heemskerk.
Di hser J. F. Heemskerk heeft
zyn bsnomiing tot Kamerlid aange
nomen.
Het komende ministerie.
Hst Katholieke „Bagbl. v. K-Bra
bant" schrijft:
Wat is dat?
Do hoer Trip, genoemd als aan-
■taande minister vau Financiën, zou
zich hebbsu teruggetrokken, omdat
hü aau do viechtc d»r departementen
van Oorlog en M&riue niet kan vol
doen?
Be heer Trip zou zich hebben te
ruggetrokken en met ds candidaat
voor de militaire departementen
Zoo vertelt het d» Haagtchs redac
teur van het „Hdbl."
Maar die zal wei niet goed ingelicht
zijn, hopea we.
Een Réchtsch Ministerie, dat wij
zouden haast schrijven por sé de On
der wijs wetten moet invoeren ad
milliosn
de watten T&lma admillioen
de te korten der vorige Rogeering
hsef '0 te dikken ad millioen
«n dat bovendien voor leger en
vloot zou wiilen koopin, wat een
voudig met meer te bitalen zou zijn,
zulk esn ministerie zou boogstwaar
«ehijnlijk bestrijding uitlokken, waar
het steun mag verwachten.
Het bericht van hst .Hbld." is niot
te gelooven.
Tabak of thee?
Gebeurd opde len Zwolle—Amers
foort, in eon coupé 2e klasse. Een
heer, type handelsroiziger, baaitien
busje voor den dag en maakt het
open. Hü laat zijn buurman zien,
dat het gedroogde blaadjra bevat
en vraagt: ,Wai denkt u, dat dit
is D» buurman kijkt en ruikt eens
eu zegt.Tja, 'k weet niet 1" ,'t
Brandt ala tabak, ziet u maar", ea
esn deel van den inhoud, aangestoken,
gloeit langzaam door. AU* coupóbo
zittsrs krijgen achtereenvolgens het
goidje te beoordeelen, tot er een zegt
.Hit ruikt wel wat naar thee, maar
-dat komt mhtchiea van't buejs".
.Nou", licht de eigocaar vertrouwelijk
in, .'k weet ook nog niet, of ik het
als thee of Ubak in den handel zsl
brengen; het kan allebei".
(.Stand.")
Do vleeeohdlstributie weer
uitgesteld T
Naar ,de Veehandel" van welinge-
bij gunstig weder
van 8.30 tot 10.30 uur.
lichte z(jde verneemt is de rund vleoscb-
on paardenvleeschdistributie waar
uitgeteld. Het blad wordt verzekerd,
dat uaen in Din Haag nog ni-st gei aas
is, m dat wij misBchieu wel 15 Oct.
zuilen schrijven voer mat de vleesch-
distributie een aanvang zal worden
gemaakt.
Het Haagsche Correspondentie
Bureau deelt mede:
Naar wij vernamen, st&at het op
h-ït eogesblik - nog nUt vast wanneer
do rundvioesohdistribati* in warkiDg
zal treden.
Da bedoaling is ochtar dat die In
de verschillende plaatsen gelijktijdig
zal geschieden. Het is onjuist cat op
sommige plaatsen al ruudvleesch
gedistribueerd wordt.
Bevordering eanleg volkstuintjes.
Ia een rondschrijven aan de ge
meentebesturen dringt ds Minister
vau Landbouw er ep aan, dat zij zoo
veel mogelijk zullen bevorderen hot
aanleggen san te zoogenaamde volks
tuin' j waarin vooraamelük winter-
aardappelen, bruine boonen «neenige
groenten gekweekt kannen worden.
Be gunstig* bepaling, dat degebeei»
opbrengst dor tuintjes aan do ba-
bouwers wordt gelaten zonder dat aau
hun gezinnen ietu wordt onthouden
vau de algemeenn distributie van
aardappslin en groenten, wekt reeds
tot bsbouwing op.Be gemeentebesturen
kunusa op de vooraaamste wüze don
aauleg van volkstuintjes bevorderen
door op gemakkelijke voorwaarden
geschikte terreinen beschikbaar te
atelicn aao indiviiueele personen zoo
wel als aan verenigingen van in
wonors, opgericht om volkstuintjes
aan te leggen ea te bebouwen, of
zulke vereeaigingeu bü hit huren van
tarreiuen fiaancieelen steun te ver-
lesn«n. Sinds ds Scheurwet is afge
kondigd, kan aan gebruikers vau gras
land, klwerland of kunsrweide, ge
schikt om in bouwland te worden
omgezet, de verplichting tot scheuring
dier gronden worden opgelogi. Zulke
landerijen zijn vooral voor volkstuin
tjes gsschikt. De gemeentebesturen
doen wel ter verkrijging dier landerijen
overlex to pl*g«n met de door den
Minister in te «tellen gemeuntelüke
productie-kansoreu, waaraan de plaat
selijke uitvoering vau de Scheurwet
wordt opgedragen. Be Regeeriog is
bereid voor den aanleg van volktuin-
tjes op nog te scheuren graeland, al
of niet b»l&st met icheurplicht, veor
het jaar 1919 aan de gemeentebesturen
«en subsidie te verleoneD van f 250
per H.A.. onder beding, dat bet ge-
mssutebastuur voor hetzelfde doel
tenminste f 100 pir H.A. beschikbaar
stelt.
Vliegoigeluk.
Ba tweede luitenant-vlieger Balder
is Donderdagavond met zijn machine
nabij Ben Bolder gevallen Bo luitenant
brak een been. Be machine werd
vernield.
Aan da Dulttcha graas.
Sedert Dinsdagavond is de contróle
aan de grenzen van Buitsche zijde
zoo etreng geworden als nog nooit
te voren. Arbeiders, die uit ons,land
naar Kleef g&an werken, worden aan
den Uj«e onderzocht, zoowel bij de
hsr.nreie alt: terug. Be fietsbanden,
zelf» het zadel, worden nauwkeurig
nagezien.
Laveaslaag.
Het O. M. b|j ds Haarl&miche
Rechtbank heeft tegen dtn Buitechen
daseitiur Attingec wegene moord op
den spoorwegarbeider Hnbert, in de
Schermeretraat te Haarlem, lovene-
lange gevangeniistraf geöiecht. De
trifeuoau applaudisseerden.
Beklaagde zri snikkend op een
vraag van don president, dat hij
.lieber Kügel" zou krijgen, dan
levenslange gevasgenimraf. Toen
werd bij weggeleid.
Be nitopraik is btpaaid op 12 dezer.
Een Jeugdige dreigbriefschrljver.
Be wathouder van Andelst ontving
dezer dagen een drolgbrief om op
een aangwgevaü pla&te f2000 neer te
leggen. Bü hi®t voldoen aan dien
eisch zou zijn buli in brand worden
gestoken.
Woenidaj is de- schrijver door de
politie aangehouden. Hst was «en
15 jarige jongen, die tot deze daad wat
g* komen door bit lezen van detective
romans. (,Mtb")
SPORT.
Voetbal.
Zondag 8 September.
Terrein Tuindorp.
H.B. en Z.V.S.-W.F.C.-comb.
Zondag ontvangt H.B. en Z.Y.S.
voor de eerste maal een elftal van
buiten. Het versterkte tweed» elftal
van de 6erste klanser W F.C. komt op
bezoek. Waar W.F.C. II in do reserve
tweede klasse speelt zri't versterkte
elftal zeker H.B. en Z.Y.S. de handen
vol werk geven. Vermoedelijk ver-
schünen de groenzwarten met het elf
tal, dat in de competitie zal uitkomen.
We zullen getuige zijn vin een
vlugge wedstrijd- Wanneer de Hel-
derache voorhoede eons flink ssmec-
spïolt en niet pingelt, zullen wel
doelpunten gemaakt worden, terwijl
de verdediging baar best zal doen,
't aantal tegenpunten tot een mini
mum te beperken.
Aanvang te 3 uur.
PLAATSELIJK NIEUWS.
FMstvtrgadsring J. C. 8. 0. B.
Diasdaganoad had het. bestuur van
den J(ongeliedtn) C(hriatan) G(eheel-)
O(nthoudera) B(onó) tor gelegenheid
vau het éénjarig bestaan der afdeeiing
eene feestvierende vergadiriug u;t
teachreven, welke voor een talrijk
gehoor in het Evangelisatie-gebouw,
Palmetraat, wersi gegs ven. Yoor dezen
avond waren eön drietal sprekers
ingetcbrever, t.w. de beervn J. H.
Staalman, P. Storm en W. Schep»,
laatstgenoemde bondsaeeretaris, ter
wijl avond verder gevuld werd
met voordrachten, zang, muziek, ecz.
Nadat de bijeenkomst op ds bü
deze vereenifing gebruikelijke wijzj
met gebed en gezang was geopoud,
eprak de tweete Yoorzitter, de heer
Bijlema, een kort welkomstwoord, en
gaf daarna het woord aan den heer
Staalman.
Bsze heette eveneens de aanwezigen
welkom, niet alleen geestve. wanten,
maar ook en vooral ntet-
geostverwanten, omdat men veel te
weinig do taak van den christen kent
en bsgrgpt. Spr. hoopt, dat men na
dezen avond zal inzien wat de chr.
geb. onth. doen. Itt"zekere kringen
wordt nog met te veel minachting
over het christendom geiprokeu,
hetwelk roor een deel ook voort
spruit uit onkunde. Gedeeltelijk is
dit wel eigen schuld, daar er veel te
vaal onderling krakeel, onderlinge
jaloeraebbeid, wangunst ouder elkaar
heersebt.
Geheel onthouding is van cbriste
lijken huize: in den kring van ds.
Adama van Scheltoma en de zijnen
ie do beweging in ons land ontstaan,
en juist in dien kring zfiu deze
pioniers zoozeer verketterd geworden.
Die periode is voorbij en de strijd ia
thans overgenomen door anderen,
ongeloovigen. Over den strüd der
j.c.g.o.b.en hoort men in christelüken
kring de gekete dingen. Het feit is
echter, dat die jongelui, met hun
temperament, behoefte voelen aan
organisatie, en aie wü onderen dat
niet doen, zal straks d« wereld het
deon, eu de christenen zal het toege
rekend worden. Nochtans zal hun wsg
niet op rozen gaan, want hun wacht
nog veel strüd. Daarom is het niet
voldoende lid te zün met het insigne
op de borst: gebed is noodig en strüd
om tot do overwinning te komen.
Nadat esn kwartet onder leiding
van den heer C. d. Bruggen zich
bad doen hooren met oen fraai num
mer vau Fr. Abt, on nadat do heer
Coppeno esn voordracht had gehouden,
welke beide nummers, blijkens hot
applaus, zoer ln den smaak vielen,
word, onder het zingen van het
Bondslied, het vaandel onthuld, dat
uit vrijwillige bijdragen van de leden
is ontutaen, on hedenavond plechtig
in gebruik genomen werd. Baarna
betrad de heer Schepa het podium om
een rode to houden over ,D»e koning»
eere".
Spr. woss er op, dat het onderworp,
voor hodenavond aangekondigd schijn
baar tegenover do groote gebeurt*-
niisou vau dezen oorlog in het nieé
verzinkt. Men is gevangen in de
klauwen van kapitalisme, imperialis
me, liberalisme, en het lijkt wel of
er voor idealisme geen plaats meer
ie. Be plicht van ons is daarom te
getuigen voor do eere van Hem, ons
aller Koning. Spr. wekte de leden op
niet in to slapen, maar wakker te
blijven, zich af to vragen waardoor
ons volk verziekt in het alcoholisme.
Ie het niet treurig, dat uit het jongste
rapport vau deo schoolarts in den
Heldar is gibleken, dat de meest
achterlijke kinderen die van school 6
züo, de school, die middin in de volks
buurt ie geplaatst? Het volk klaagt
over ondervoeding, maar in de ge
wone kroegen komt de arbeider nog
steeds. Voor wiens rekening komen
al die menschen vraagt n dat eens
af. Wordt wakker, het gaat om bet
btlang onzer natie, tot 'sKonmgsesrv.
Nu deed zich «en mandolineclub
hooren, waarna weder zang en voor
dracht elkander afwliselden. Boor een
der meikjes werd den scheidenden
voorzitter een hartelijk woord van
aficheid toegesproken en h«m een
bijböUjj overhandigd, waarvoor deze
in enk«le woorden dankte, daarbij de
hoop uitdrukkend, dal het der vor-
eonigicg verder wel moge gaan.
Tenslotte want er kwam nog
meer op het gebied van voordracht
e. d. sprak de heer Storm een
slotwoord, wegens het gevorderde
uur aanzienlük ingekort. Spr. w
er op, dat de goh. onth. met
strijd in goed gezelschap ia en zich
waarlijk niet behoeft te echamen voor
zün wark. Hij schetste in 't kort
enkele bekende L(jr.«lscho figuren, die
ala geh. onth. bekend waren, a.1.
Simson. de sterke, die helaas in
aedtre dingen minder sterk stond,
de Rechabieten. eenvoudig volk vsn
landbouwers, die zich streng prin
cipieel aan het verbod van onthou
ding hielden, en tenslotte Johances
de Dooper, den grootste van allo
menzchtfü, naar het woord van Jezus.
Daaromblijf trouw aan uw beginsel
en zorg er ook vcor, dat door uw
toedoin niet aan anderen drank ge-
schonken wordt.
M*t zang en gebod werd te kwart
voor elf de bijeenkomst gesloten.
Programma
van het Concert in het Park achter het Paleie,
op Zondag 8 Sept. 1918. 4 uur. Blrectio onder kapelmeester J. ter Hall.
Molenpl»iu overgebracht en in arrest
gesteld.
Procis verbaal ie opgemaakt.
In den nacht v&n Ziterdag op
Zondag j. 1. is in twee viechbotters,
liggor-de in de Buitenhaven, inge
broken en zün daaruit ontvreemd
een zilveren heerenhorloge, twee
pond korgaien van 150 omslagen,
seno hoevNolbeid aardappelen, oenigs
pakjes boter, een bua gecondenseerde
melk en hoeveelheden vei, tabak,
koffie en auiker.
Ba daders, drie vizschers, zijn
evenals een gedeelte der goederen
opgespoord cn procee-verbsal ie op
gemaakt.
Ia den nacht van Zondag cp Maan
dag jongstleden ia in een pakhuis
aaa do Achtergracht W.Z. ingebroken
en zija daaruit 6 doozen, inhoudende
40 K.G. margarine, melange A en
7s vaatje (15 K.G.) gele zeep, emigi
kaarsen en een bedrag van f 2 30 aan
nikkeien stuivers ontvreemd.
ArroRdisssmentt-RichtbaRk
ti Alkmaar.
Zitting van Binadag 3 September.
Yerkoop van thee boven
maximumprijs.
Wegens bovengenoemd misdrijf
werd tegen den winkelier Jan M. te
Hilder f 50 boete subs. 10 dagen
hechtenis gevordird.
Verkoop van koffie en thee
boven mizimumprüi.
Tor zake dat hü in 't laatst van
Mei aan de wed. Verblauw te Helder
beeft verkocht 5 pond thee voor f 50
on 2 pond koffie voor f 12, stond te
recht de werkman L. H. V. mede
aldaar.
Beklaagde erkende deze feiten, doch
zeide dat hü het verkochte zelf ook
zier duur heeft ingekocht. 1
Bircbf 100. boete subs, 20 dagen
hechtenis.
Uit het Politia-Rapport.
Uit het fietsenrek, in de vestibule
van hst militaire tebuia in de Spoor
straat, is een beerenfiits merk ,Bie-
marek" ontvreemd, en uit een tuin
aan dea Brakkeveléweg een grüze
ladder van 12 of 14-sporten.
Zaterdagavond j.1., te ruim 12 ure,
pleegden een vijftal marinematrozen
baldadigheden vóór bet Casino. Een
hunner sloeg met opzet een ruit van
dat gebouw in. Boor de politie ge
arresteerd verzette hü zich hevig en
werd daarbü door zijne kameraden
geholpen. Niettemin werden drie
matrozen naar het bartas naar het
1. Festival Marsch
2. Ouverture «Die tcböno Galathé"
S. .Loveland". Waltz
4. F.ying Arrow. Intermezzo Indienne
a. Ie Valse de concert
b. Valte lento
6. Potpourri Favorite
7. La Victoire du Concours 1918
Morka.
Snppé.
Holzmacn.
Holzmann.
Burand.
Gillet.
Samshtini.
ter Hsll.
Reclame voor da aanstaand!
oorlogtlaaaing.
In Buitecbland neemt men thans
de bioscoop te bulp om reclame te
maken voor de aanstaande oorlogs-
ieouicg. Boor de goede zorgen van
het Informatiebureau voor oorloge-
leeningen van de rtjksb&ck werd n.1.
Zondag j.1. in het bioscooptheater
aan den Potzdammer Platz voor het
eerst dv volgende film den volk*
vertoondAegir, de god van de zee,
gevoelt sicb bü «en glas champagne
een prachtige ham nit een
EngeUch schip, uitermate dankbaar
gestemd jegens de Duitscbe zeelieden,
die hem zooveel lekkere beetjai naar
den bodem der zee zenden. Etn
Engelsch tijdschrift echter, dat hü
bü dit Lucullusmaal doorbladert,
vertelt hem, dat do krachten van
Buitachlznd tin einde zijn cn dat het
voor geen pcuning meer wil taekeaen
in d* oorlogslcening. Nu kemt op
bevel van Aegir een Buitsche onder-
zesër den ged opnemen en brengt
hem naar ata zteviiegtuig, waarmede
hü aan de Buitsche kust landt, tan
waar hü zich per «xtra trein naar
Borlüc begoeff. Hier bemerkt hü,
dat het Engelsche tijdschrift gelogen
hetft. Het volk tan Berlijn is zich
bswuet van zqa plichten jegens het
vaderlacd. Be vrouwen, die voor de
markthallen queue maksD, zeggen:
,Eet valt moeilijk, masr wü houden
vol". Ea dat zeggen allvn en ze
teekenen, ieder naar ziin vermogen,
op de oorlogsleening. En n&dat hij
zich van die stemming overtuigd
heeft, keert de zeegod weder naar
zün nat element terug, nadat bü nog
even gevaar geloopen heeft, dat zijn
drietand door de motaalcemmieale in
beslag zou worden genomen.
INGEZONDEN.
BaiUn v»r»ntwoord»lijkh»i<i Bidactlu,
|7u nl«t gtpluUU Btakkun wordt d« copy
oi«t toraggogovon-)
Geachte Redactio.
Aan alles komt een eind, zelfa aan
't geduld van den meest lakonieken
Hollander. En dat we lakoniek zün,
bewüzen belaas de vierellecdigejaren,
die zchtsr ons liggen, jaren van ont
bering en zware zorgen, die al maar
drukkender worden en dat alUs ten
b&ie van einigo kapitalisten, die don
afschuwdüken internationalen sluip
moord hebben gewild. ,Hoe is 'tmoge-
lijk?" vraag j» jezelf dikwijls af, .dat
millioeuen en nog eens mülicenen
menschen nu nog niet genoeg hebben
v&n dat laven wat geen leven meer hee-
ten mag Doch daar gaat 't bier thans
niet zoozeer om m|jn schrijven
beoogt nu meer om uiting te geven
aan mijü verontwaardiging over de
aardappulen die wo tbana moeten
eten. Is dat votdsel voor een mensch l
VarkensvoerAlle groote aardappelen,
die er bü rijt. verrot, totaal verrot.
En dat in September. Ea dat, terwijl
me a reeds w*$r met efgepa&t rantsoen
toemoetMoeten we dit ook maar
rustig verdragen, wq tobbende huis
moeders? Ea dan bon 129, de be
wusts vleeschbon. Nu zouden we dan
eindelük een stukje vleosch krygen.
wü, d« menschen, wie het tot nu toe
niet gelukt was, iets te bemachtigen.
Elf, zegge elf vette kalveren waren
aangekomen en verdeeld onder de
slagers, geen kleinigheid en je ver
heugde je al op één lekkeren maaltüd.
Weet je wat dacht Ik, 'k ga er
zelf op uit. Evn kind stoppen ze mis
schien maar wat in de handen, eu
wie weet, kon ik niet wat vet be
machtigen. Om 10 uur ging ik op pad.
Negen uur zou de verkoop beginnen,
dus mooi op tüd.
,'k Zou 't maar niet probeeren, me
vrouw", zei mün melkboer, ,er ie toch
nlke meer, - gisteravond is 't meeste
al weggebracht."
Niettemin 'k ging op pad, kwam
achtereenvolgens bü drie slagers
deur op slot gordünen noer
uitverkocht.
Toen maar weer naar buis toe
uitwendig roetig, zooala dat een la
koniek* Hollander betaamt, doch in
wendig kokend van drift, wat gelukkig
een bewüa is, dat je nog iets bizit,
wat op karakter lükt. - J« twüfelt
er wel eens aan, tegenwoordig. -
Ea thuisgakomen maakte je jshosr-
Ujk, voedzaam middagmaal gereed,
bestaande uit alechte aardappelen,
gestampt mei rood# kool en een
stukje, zegge itukje boter en tot des
sert een puddinkje van 40 cent, en
ging je daarna aan 't afwaeschen,
onderwül weer denkende, wat er
vanavond op tafel moest komen, want
je broodkaart was zoo goed ala leeg.
En om een unr of vier weer dat
ellendige wecè gevoel in je maag, en
wordt de hesfdpün erger en wou je
dood zü°» *llee af.
Hoe lang moeten we dit alles nog
verdragen? Hoelang?
Een Vrouw.
Geachte Redactie.
Mag ik naar aanleiding van het
onderechrift des hseren Scboeffelen-
betgeris ingezonden stuk in uw blad
van Biusdag j L een kleine plaats
ruimte verzoeken, un door hem mün
•persoon in het debat wordt betrokken.
Voorop sta dat ik geen plan heb
met genoemden heer een debat in
uw blad aan te gaan, over het bezoek
van Kinderen in de Bioscopen, of
mün houding te rechtvaardigeu van
wat ik meen als Raadslid te mesten
doenverantwoording hieromtrent
ben ik schuldig op een andere plaats
zooals partijgenoot Scboefftlenberger
wel zal weten.
Maar toch lükt mü de zaak van
genoeg belang om er even de aan
dacht aan te schenken.
Al» ik in de laatste Raadsvergade
ring ter sprake heb gebracht da
Verocdening te handhaven, welke
hiervoor bestaat, dan ie dit omdat
mü is geblsken dat dit vooral voor
den Helder van groot belang ie, ge
zien de tuchteloosheid onzer jiugd,
wat grootendeeli een gevolg kan
worden genoemd van bet Bioscoop
bezoek. Ik leid dit af uit de lezing
welke is gehouden hier ter plaatse
door de heer Mühring, Ambtenaar
van de Kinderwetten, en de daarop
volgende geéaehtvnwlsseling, wrnbü
deze heer censtateerde dat vau de
gevallen in bet Arrondlaement
naar er ruim SB*/0 of ruim 60
kinderen alleen voor rekening van
den Helder kwamen.
Bese kinderen welke thans grooten-
deels ter beschikking van de Regee
ring en in de tuchtscholen zün
geplaste, zün tet verkeerde daden
overgegaan nadat ze voordien veelal
bezoeker» waren van de Bioscopen,
wat bü navraag aan deze kinderen
is gebleken. Telen toch verklaren
dat zü door het btzoeken van de
Bioscoop iu de verzoeking zün geraakt,
mst de thans voor hen nadeelige
gevolgen.
Nu is het waar, dat de thans
geldende verordening osk hieraan
geen paal ef perk stelt, maar toch is
het müns inziens wensehelük dat
zooveel mogelük wordt tegengegaan,
dat kinderen en jeugdige personen
ds bioscoop besotken, daar zü de
verleiding vau vele daar vertoonde
Lummera niet kunnen dragen.
Bo httr Scboiffvlenberger al thans
&utwo»rden, dat hst geen verschil
uitmaakt, als de gelegenheid wordt
gegeven om met de ouders deze wel
to mogen bezoeken en zender hen
ciet, zooals de verordening bier luidt.
Als antwoord hierop zou ik willen
zeggen dat zeer vele oudere nooit lu
de bioscoop komen en dus de kinderen
van dezo de gelegenheid wordt ont
nomen, waarvan zü thans nog ge
bruik maken.
Ten slotte nog ditdat zeer waar-
scbünlük op Vrüd&g 20 September
a.s. een epenbaie vergadering zal
worden belegd door de Vereen. .Pro
Juventute", alwaar over dit onder
werp zal worden gesprokvo. Ik noodig
de heer Schoeffelenbtrgsr uit deze
vergadering bü ie wonen, mliachien
dat hü dan tot andere gedachten kan
worden gebracht.
Genoemde heer vindt bet klein
geestig dat ik over de handhaving
dezer verordening spreek en niet
over de verkapte Kermis welke ie
gehouden met de feesten van .Helders
Belang". Nu ik ftloof wel dat waar
ds bser Adriaans* hitrover eeu en
ander ter arake beefi gebracht in de
laatste Raadsvergadering het niet
meer noodig is deze zaak op te halen,
daar geen der aanwezige Rs&dsleden
den moed had deze feesten te ver-,
dedigen.
Hoogachtend,
B. ZoHPteiVAX.