OPEbBAREVERKOOriNG
BOELHUIS.
Dsurw. W. BIERSTEKER,
27 stuks best Hoornvee,
Kerk-Concert
NIEUWE KERK
Entrée f 1.—,
Frysk Selskip „Eysbeit lapicx".
BOELHUIS
2 KALFKOEIEH, I elfjarige KEI,
Anna Paulowna.
oud Weiland
HET KANTOOR
leurwaarder W. BIERSTEKER,
KONINGSTRAAT 16
4 beste Paarden,
SCHEEPSMOTOR.
PLAATSELIJK NIEUWS.
Naar wy van beirouwbarezyde
vernemen, komt voor het ambt; van
directeur-generaal der Posteryen bat
meest in aanmerking, de hoer E. P.
Westerveld, directeur der Rflkswer
ven, alhier.
Te 'a Gravsnhag» Klaagde voor
bet voorloopig machinietendiploma de
bteran A. Smit *?n L. Buter, alhier.
Te Amsterdam ia bevorderd toi
doctor iu de gocteskunde op proef
schrift: ,H»t vraagstuk der Venerische
ziekten bij de MaiIe#", de beer F. J. H.
vau Dein»?, officier van gezondheid
2» kl. E. N. M., geto en te Batavia.
Onze stadgenoot-, de beer J. Kip
perman, ia dszor dagen te
•geslaagd voer bet wiekuodig gedeelte
van het propaedeutlsch examen. ©s
heer Klppïrman ia leerling van den
heer J. van Halfeen, alöier.
CoRoert.
Hat concert van de damea Eugente
Carpresu en Accie van Heeiebergen,
waaromtrent w| in ons vorig nummu
berichtten, zal a.s. Binadag niet plaste
hebben wegens het kirkconcsrt, dat
Woensdag gegeven wordt. Het zal nu
op nader te bepalen datums plaats
vinden.
CommlsiU vior Kunstavonden.
Be Commitata van Kunatasondsn
verzoekt ona ts willen berichten, dat
zö deze week nog *en party inteeken-
biljetten beefc rondgtzondsn, waarin
verzocht wordt deze ten tpoeiigate
ingevuld ter ug t» zenden aan het adres
van haren secretaris, den hesr G. Joh.
van der Lee, P.irs Headriklaan 5
Boveneien baricht zij ben, die
clrculalrea hebben ontvaogeo, wasrin
verme d Btaat, dat deze terugcrfnald
zullen worden, dat ook deze, voor
zoover zjj nog niet opgehaald i*Jc,
bezorgd d.cuen ie wordeD, want d»zo
adresssn z{ju verechillendo malen
nagtlcopan, maar door afwezigheid
of andere omstandigheden werd geen
reaultaat bereikt.
Eene eposdlg» afhitidelicg ia ten
zeerst# gewenacht, waar de s»rat6
vooïstelling zal piaata hebben Maan
dag 21 Ocio&er a.a. door de Kon. Ver.
,H«t Nad. Tooneel" met ,Bj Buivsi",
van Franz Molnk', met Eluard
Yerkade in de titelrol.
VeraiRiglag „A. 0. 0."
(Algamaene geestelijke ontwikkeling).
Donderdagavond werd in een ba
■tuuravergadering van de A.G.O hst
plan de campagne voor den a.a. winter
besproken. Heb Bagcltykach Bestuur
was er na veel moeite in gealaigd
een spreker te vinden (de verre afstand
•n de slechte treicverbmdingsn waren
voor vele sprekers beletselen om naar
bier te komeo) zoodat de eerst» datum,
althans bty bvcadcmg, kan worden
vastgesteld.
Waaricby ulijk zal btgin No?imfes»
de heer Mr. Salm komtD spreken over
hst reizen in vroeger dagen en de
ontwikkrfirg tan het veikeerawcztn,
terwijl ook ée heor Portieiji, wle-js
lezing den vorigen wintsr zoolad«i
smaak viel, weder toezegging hetf:
gedram
Tenslotte werd ten gtoslyrf opge
maakt van sprtksis, die zullen wordsn
aangezocht om spreekbeurten te
komen vervullen. Op deze ifjit bomen
voor o.a. de heeren Yan ds Volkere
met een natuurkundig onderwerp;
prof. Boeke, Bremmer over beslaande
kunst; Clioge floornbos ifWagsna&r
o «er bet ontstaan van een muziekstuk,
Auguela da Wit of mecr.Boldingb—
Goemars over een literair Oüderwejp,
Antotnett» vau lfjk met een zang
avond, enz.
Ba bsdorfltg van de A.G.O. is,
naar man west, ook het geven van
cursussen. Het spreekt vanzelf, dat
dit alleen kan bij genoegzame deel
neming de prijs harvan wordt uiteist
laag gesteld, maar de ol kosten mosten
worden gedekt. Voorloopig zullen een
vijftal cursunen worden gegeven;cp
de vergadeiirg werden oideiwsrpan
genoemd ala philoaophie, scheikunde,
Iudisehe godsdiensten, Qittebiicage,
p&edagogia enz., maar dit zal van het
publiek afhangen, dsar dit tenslotte
de beslissing hetfe.
Het JiémsaUcbap van de A.G.O.
waarmede man do gut djziak steunt
en het mogsiyk maakt eeontwikke
llngeavonden te blijven gov*n is
slechts 25 ets. minimum. Men kan
ook donateur worden voor f 1.
of meer Be jonge vereenigirg, die
in den afgebogen winter zoo*eti
succes bad bij hare ,pro«f"-lezin-
geu, verdient ten zeerste gesteund
te worden. Want de entiéo's d»r
lezingen dekken geenszinsdc oakorfes,
zoodat iu .ruims mats de steun dar
burgerij noodig is.
Moetou wij hier nog weer he. halen,
dat de A.G.O. geestelijke ontwikkeling
in den m^est tügem&sneii zin des
woorda wenacht te geven Bat zij
voor elke richting, o k geloof, elk®
opvatting ista geven wil, dat de kennis
en het inzicht vaa die opvatting
verdiept en verheldert Dat zjj geene
politieke of godsdienstige kwesties
aaoroert
Of zullen wij het er maar bij laten
en in vertrouwin op bare populariteit
de deuren open zeilen voor da nieuw»
leden en donateurs die toactjo ;moa
Binnenkort zullen wfj do d- flnitiev»
plannen wel vernemen.
BUITENLAND.
Erzbargar ovar het olauwa
Dultachland.
Staatssic etaris M. Erzbsrgor, lid
van den Rijksdag, heeft den hoefd
redacteur van den Trans ocetodlccrf
het volgende medegedeeldu vraagt
mQ bet program der ciïuwe r»g«e-
ring. Laat mfl u in plaats daarvan
opaouomen, wat de nieuwe r«g*erlcg
in de onkel» dagsn, dat z« uan bet
bewind ie, hsefo gedvan. Want niet
naar haar woorden en programmeo,
doch naar haar dadtn wil de regee
ring feeoordeeld worden. In de drie
aaien onzer werkzaamheid hebben
wty in de eerste plaats de noodige
stappen gedaan om het m litaire
grzag op politiek gebied voor goed
tn geheel en al aan het burgerlik
gezag ondergeschikt te maken.
Baarom heefe von Stein, tot nu toe
minister vsn oorlog, z|n ambt dos
ten neerleggen. Hij morst van de
baan, daar bij at-scda eiken vr«de
door vergel|k heeft bestreden en in
z|n plaats mosat een hbersal man
worden benoemd. Beze is gevonden
in den persoon van den out Elzas-
ser Schcuch. Be nieuwe miciatsr
van oorlog, die vcor het overige de
earste niet Pruis op dezin poet is,
was wegens zijn in den Rijksdag
aldoor verkondigde opvattingen naar
de meming van de leden der nieuwe
rrgeering de gcacbikte man voor de
nieuwo vn veol omvattende taak.
Yer volgens zijn twee commandee
rendi gensraala van hun post out-
hevon: gecerasl ven Yietitjghcfi &n
generaal Hühnisch, die, naar u w<et,
r e h-aldel|k op hst gs'oitd der bur
gerlijke o:erheid hebban ingegicptn
en d*tgere boüchaamdsr, wat m^n
militsrLma noemt.
Vooitï ia vastgesteld, dat hat mili
tair gez*.g ook geiurenda den corlog
voortdurend onder bet burgerlijk 6#
zag, ft. w. z. dtc lijkt kat aolier, fclijf.
Alle b«aii»ahjgtn der bavel voerei.de
generaals in da generale komman-
do'a mostcn door ds betrokken ep-
psrpresidcnteu worden goedgekeurd.
Icgeval men z.ch tot een bco^ere
instantie most wanden ligt de be
sliNsiug bij den minist«r van ourlog
Scheuch, die op zijn bsurt in eik
geval de toeetemming van denrijbs
katsslier, die de verantwoordelijkheid
d aagt, moet hebben.
Di&rmeo heeft, gelijk loderoso, dis
z|q zinnen k|<on be«.f", moot toe
geven de nieuwe gesst z|q Intocht
gedaan. Beze'fde brtsekenia heeft
net feit, dat von Btrg tot nu too
hcoid van bet keizeilijke kabintt,
omslag motst nemen. H\j hsefcz'.ch
op een wij se in de laatste samen
stelliig van bet kabinet gemergd,
die dsn onwil van de meerderheid
der,Buitschs volks 7artsgenwooidiginB
hS'.ft gewekt en kon dirh&lve niet
langsr op zijn post b ijvtn.
Be opmerking, dat daarmee hst
militarisme in Buitichland dus voor
goed aau kant ia godaan, beant
woordde da staatssecretaris in leven
dig tcestemmenden zin, waarna hij
doorging:
Ik iea al vroegir, to.n ik enkel
lid van don Rijksdag was en nog geen
dool van de reg«?ricg uitmaakte, in
dtzeu onbewimpeld voor m(ja mee-
ning u tgekomsn. Ia m|u bo-k over
den volksnbotd heb ik gticbreeen:
„niet het aan al soldaten noch d«
mïDigt# kanonnen maken hst .mili
tarisme", doch do brutale geest vaD
geweld, dio ailoa met het zwaard w;l
bealisian en daarom cok In de politiek
a>n de bovschand werscht ts komen.
Bszzn geest verdraagt de wereld niet
ms*r, f.n in Buitsch'and is dezs geest
af.^azworen, gelijk ik dan ook in alle
opMch'sn, evenals de audore leden
dor nieuwe i«gearing, op dengiond
blag cta dier opvattingen, welke ik
alv afgevaardigde heb voorgfs-'aap.
.M^ent u daarme», dat u ook
voortaan de itüse van den volkenbond
zult bspleilon?"
Natuurlijk badoalik dat, antwoordde
Erzbe.gsr, ik feaa nu als vrofger
overtuigd, dat de volk«nbor.d van
hooge idtflde en praktische waards
;s. Hst sielael van het onbeperkte
iadlvpiualiBtischo staatsleven is bank-
rott. Halfhsdsn zijn til niet meer
voldoende, integendeel moeten alle
staten ervan afzien om geweld te
gebruiken bQ èe vsrtffenlog van ga
scbilpuntcn met andere staren. Bat
komt weliswaar d&atop neer, dat zs
esn stok huonsr eouvereiniteit laten
v&ihn, maar dit kan meu alben
dzatmvg vergelijken dat ook da enke
ling zich inhoudt, wanneer bij zich
nist nmt gewsld aan het eigendom
zijntr bursn vergrijpt. Bit wedsrkte-
rig» afzien, wat ds staten aangaat,
van ds laatste koDEiekwentie dersee-
vereiniUit is esn wederkerige bs-
tcheiming tegen wiilsktu- en geweld.
AU» Btat®n moetan bereid zijn, de
verplichting op zich t» nemsn om
al'e twistpunten, ook .eerezaïea" en
di» nopens .'evoxabslangsn" langs
echsidvrschterlijken weg af te does.
Bj volkenbond moet evenwil de or
ganist:» van de voor 7ulke schiids-
recbteilijkfi keslitiingen noodige on-
partg^iée gerechtshoven en eveneens
d» voltrskking van het oordeel waar
borgen. Op dat ée volken echter v*r
trouwen kunnen stellsn iu de uifc-
ïprtkac dsztr schtl^fgsrschtc-n moe
ten de le Un daarvan met toestemming
der volksvertegenwoordiging worden
benoemd. Bah zullen ook alle staten
in ds geschiedenis gelijk zijn en de
Rlerkste niet m«er macht hebben dan
de zwakker».
Wat de kwoatle der Belgisch» on
zijdigheid aangaat, ben ik vau mee-
nitg, dAt dis een kwssti» van recht
is. Bi) hst begin van den oo. log werd
van cfflciasle Bultscho zij is vrr rlaard,
dat wy BslgS onrecht dader, ea dat
we dit onrecht wosr moetsn cn willen
goedmaken. Bit standpunt ben ik
?tezds big 'en innemen, dit hsb ik
openlijk onder woorden gebracht.
Maar ook met deze rechtskwestie,
ik hg dsar bizouder den nairuk cp,
ia h&t zoo gelegen, dat ze z!ch naar
haar a&rd Hij uitstak ieent om door
een Echsidsgarecht te wordsn ver
effend.
B« staatssecretaris eindigdeik heb
de inzichten, die ik u ha'* blootge
legd, si Q1 gehuldigd. Toon ik iu den
Rijksdag tegen bet nu vaidwen»!)
i egeerateleei iu de oppositie waf,
heb ik ze in woord en scbiift her
haaldelijk verded.gd. Ik heb me dos
ondsr eenlgen druk vaa bulten of
om een dergelijks r«de.o d«*rtOJ be-
kevrd en ik zou, saar vaa z:lf sp! a kt,
ni»t io*i do Dlauwa re^eer.ng tos-
getr6d?n zijn. a!» ik nisk wist, da*
ze van dezelfie overtu'ging uitgaat.
De rIruwr konisg van Bulgarije.
B» „Af- Buig." Boint uit S fh dit
de blaion geestdriftige art:kslen pu'sü-
ceeren ter gslsgerhaid vau da t oous
beatgping vaa koni'g Bo ia. wiers
p^rsoonigks eigomchsppeo, democra-
tischen geest ea geiuchtb&ld aan
la;d en volk zg rosmen. Da pars
spcort ds staatslieden aan zich cm
den koning te Gebaren cn h&m t«
steuntn met hun bdangioozsn raad.
Bs bladen tprek n vertrouwen uit
ln een goede toekomst vcor koning
Boris en voor Bu!g»rgfl. Zij hopen
eht een tgdvak van fosde verstand
houding tutscheu io Belkaïvolkiren
zal aanbreken.
Ztvaatlg ■illioaa Mark gaatolea.
Een groot» ditfstal ii te Bsriga
san het hoofdpostkactoor ontdekt.
E»n voor het hoofdpostkantoor fee
stemde zak mst igkebiljeUan, ob i-
gaties en andere papieren van wa^rdv
is ontvreemd. Bo effecten vert?gen
woordi|en «en totale waarde van
70 millioeu mvrk. Be dieven hebben
waarschijnlijk ln postuniformgewe. kt.
Yastgesteld is, dat twee hulpbsamb
ten het tranRport tot aau het hoofd
kantoor iu de Spandaueratraeae bege
leid hebben. H er ia de z&k veidwenan.
Baar de nummers der tfficten
bskecd zya, acht men hst byna oimo
geigk, dat zg verzilverd worden.
De vlootaanval op Durazzo.
Be .Ba ly Mail" verresmt uit Rome
de volgends bijicnderheden overden
aanval op Burazzo door de gecom
bineorde marina-strgdkrachtea der
ge&ilicarden, on.Hr Italiaansch r pper
bsvel. Dj (Xpeditifbts ondultBs.'ag-
sthepec. dri» kleinsro vaariuifec.
Opkomst de achter eeu schei m v&u
mgov(g«rii caierde het slagschip
.Burazzotot binnen 10 K M., stoom-
Qj daarop eveiwijzig aan de kust, en
loste preci«s tegen een midi&g teo
salvo uit alle stukken. Alle andere
groots ichepen volgden dit voor
beeld. Be Oosten1 ijjrsche b^tte.gen
antwooreden oaver^asgd cp het vuur
van het iskaler, maar haar grana
ten vielen te d chtb(j of te verif.
Be achterste krusc-r werd, ierwgi
hg zijn salvo sf.uurde, door eea
iiu'kbeoli aangevallen. Dj kruiser
hailde uit om re torpedo te ontwgiren,
maar hg weid d:or een a- der© tor
pedo geticffjo, die een a vei ij aan het
voorccb'p to6bracht.
Niettemin kon ée kruiser weer in
de gotda lijging komen en een tweedi
silvo sf uren.
Ern zwerm kle'ne Britiche en
Amerikaamchs vaartuigen rekenden
af met dj beida duikbooten. Iumid
dols begaven visranti-duikbootsloepin
zich tot binnsn 800 M. van Burazzo
en zagen dat twee Oosten-gktche
torpjdoboot-jixvrs en een torpsdoboot
van de kade loskwamen en de haven
wilden uitglippen.
Be stoomsloepen scholen echter
verschelden torpedo'sf. E in OoAtsnr.
torpedokoo j A|er weid mld.chiepa
gotroffin. en zonk bijna oogrnfelik
külyk ;«eu tw» e ,le kr*#g zwa e ai erg
ea weid op de kust gezet. Eet derde
vaartuig kwam weg, doch enk tl ern
de BtiUche torpidosootve>niei:rs op
htm te vinden wachten. Hierop begtf
ssn der stoomsloepen zich b.nnon de
haven au to ptdoe d® een groot
0.-utȟrgkt:c'Q schip, dat slagzy mavkts
en 2oiik. Esn tweede schip Tandde.
Alle vuur van de Oostemgkeis
verstomde vóór hè» eskader weg
stoomde.
Etn luchtveikenntog, dia vyf uur
la'er plaat» vond rapporteerde dat
Burszzo vernield1 wei-.
LANDS DE STRAAT.
.Te koop aangskodso. Adrta
Bureau van dit blad."
Nietwatr, lisv» lezer, voordeallss-
zina billijks som van 50 cvnt is
met bovenstaands advertentie nooit
bekocht cewfeat? Nooit, ook niet
etn enkel maal, was U» advertentie
re»ultaatloos, lenzfl b»t artikel, éat
U ktvflt wiid®, zesr incourant was cf
niet gfcwili. M«r ia dsii tegocwoor-
dtgsn tgd komt zoo ets schier niet
voor.
'b Middags om één uur, op ds dagen
dit o-':c blad verscbljst, loop: het
storm in de vnstibuie van liet ge
bouw aan de Koningstraat, Do mordors
van d~n Helder h&bben t-gen dat
uur hasr kleinen losgelaten op onzs
deuren. Yan half één af staan ze al
te lawaaien met de klompen trappen
zs Ugen de deur. hun lichamen
peiE«n ze zoo dicht mot slijk vóó;
dan itgang om maar niat, als de
krant er «enma&l i», le moeten
wachten. Bat z© dsan óór al een half
uur op d* str*at grstsan hebben, telt
niet mee; als de krant &r is, nou
dan willen ze hsm hsbb#n ook,
zonder verder te wachtsn. Zoo'n
uurtje gaat dat ononde-b okendoor;
er zijq kinderen, die vyf of zrs, soma
twaalf of vesitien kianteo tsgeigk
halen en daarvan oen ganschebuu t
voorzien, en dsn ganich»n m.ddag
bigfc d» loop om .san krantja" vocri-
dureD. Wy hebben ze nu zóórerdit
ze z ;o'n bce'ja in ée ry staanhst
ideaal zou wezen (ock stt groote
menzetren etosn er &an m?e) dat wij
zoo'n paar hond6id legeigk kondan
beiienaü ea do clieniè s schyct ook
te verwachten dat we hst zoover nog
erna zuibn b:»rg«n.
Nu wat en or alimmslingen, die
gsuw de advvrtsLtis» doorkeken sa
als er f ene ,tekoop"-aanbiesiDg stond,
daar haastig op af sleTonêen. Yoor
zoover dat ic oc» b.reik lig mst
de aii eisen, die aan onn bu eau te
bevragen waren e.1. hïbbon wg
toen don maatregel ingevoerd om
deze adivssan niet vóór >gf uur des
middiga te geven. Be gewone, ge
duldige lozer, die tf wacht ïotöJjiiiic
krant thuie ktggt, ho*fa dan n.1. óók
een kansje.
Bczjr dr.gtn stond een fornuis in
de krant, to óesmgen aan het bureru
Nadat wij all» liefhtbstjrs in den
loop van den middag hadden terug
getuurd met de boo^chep ,cmijf
uur terugkomen", ttond te kwait
voor vgf oiizs vestibule propvol
vrouwen en mannen. Zj hielden eta.d
en wisten van g«en wgkea, wachtoDd
op hot uur van vyf. Inmiddels had
da ei&onaar van net fo.nule, die
allaag tóó; h:t vtiïcbgnan dsr krant
z^n bszit vsrkocht had, en da bui
had zien ia;.komen, ooa gewaar
schuwd, dat hit fo-nuis clctmeert®
kiUgm w.-,a, &r boletM hg verzoe
ken.is him niet al die liefhebsters
op zgn dak ts sturen. Op cn» ge:-
soneel rustte nu de minder aar-fa-
name taak dit den wachtenden vrou
wen en mannen te vertellen. Z|j
waren allasbfrhalvs gesticht over die
boodschap; .motten waiéd voor nou
esn haelsa middag wachten mop
perden z«. Eé j man zelfs wsocr, die
ons tekomchap vroeg over dion ver
koop ondershands!
E.n andar msal stond een ,*Umw-
ulttei" ia ds krant. 0,k hiervoor
was do bTlangstelling enormeen
tiental vrouwsn drong tege.gk de deur
u t, toen om vyf uur het bevrijdende
woord klonk. -Op stmafc gekomen,
werd het een war» wodloopby den
winkel der firma Nype's raakten een
psar vóó:, andere, di» zoo gauw niet
konden msskomsu, moesten don strgd
opg'ivc;", en zagsnden.damss ulster"
in rook v©:d«vgn?n.... Hst waro c»
moeite waard di«n optocht eens te
zien als hg r.an hst hU:S der b»
trokkmen aanbelt, of het gi zicht dat
men daar zrilen zal.
Andere aivartentiss in dtztn fseat
hebban ook steeds tuccss, al ia oan
ds tosloop niet zóó «ccrm. Maar een
wit yzaien ledikant je, e«a vu.kachal,
een vogelkooi, sen naalmach no, eon
orgel, etu covercoat-mantel, een wit
wollen kinderdcek, een paleioï en
©sn paar kergnen, esn dagmeiijj tf
een slaapkamer, zg mogen zich
alle in dj gretige b.langstelling van
h$t publUk v®iheugen. Er wordt
levendig handel in gedreven »u tot
'i avondc laat naar gtl formierd.
Ach, hos was het toch mogeiyk,
dat d« inaatsthappg vóór èon oorlog
kon draaien, loan wy van dat alles
niet wisten To»ri ten onnoozel
koLga^jo cp-eld dsed voor twse
kwartjes, een tw««dsb8nda fomuhj»
eist in t:e>k was, eon palototasn 'Jen
bedelaar w ggegevan werd, en eon
wit-wollen kicderdosk omgewcikt tot
ten watm bed ja voor Fidal, bat
honi^jj? Om van hetdagmeisj3maar
niot te spreken, dat aliyi een kost
baar artik-.l wav... En hoo zal zy
straks, a s ée vrede geiloten wordt,
weer draaien?...
Heldersche brieven
zander omslag.
IX.
.Hebben jullie dat ook g^'ezen in
de ccu act?"
.Wat
.O/er (IU Hsldersch# smokkelaars-
club 7"
.Ja, dat hebb.-n wc. Marr wordt
daar nou hee!ema»l niots tegen ge
'ds-an Mag dat msar zoo z'n s&cg
gjaii '6 Ie wat moeia. Be politie
oioejt di» kerels tsnt achter da hielen
zilte o. B;iu was bet misschien gauw
uit. Wunt wio smullen d'r likker
>7an? B:e de duiten hebben. Wie
mogsa er near kljksa? Bo arme
drommels. Ea wie worden er door
op het siechte pad gewacht? Oo-ze
jongens, die voor w&t geld zich locnen.
Dfgencn, dio de hoofdrol sjeien en
da wint? opstigkeo, hsbben wat op
hun r.ewtten. Ej he. publitk dat er
aan ra*e c?-,ot is ook Kchu'.dig. Be
menschtn dio maar raak koo?«n en
gelJ, vsel gtli aeren, we.ken hst
kwaad iu de hand."
Dit hoorden we dszer dag*n en
daarom acht ik mg tegenover deze
en nog m^er an-itre bilaDgAtellendsn
verplicht om to^ «?en ovsr het
onderws p van de vorigs ke-r iets
te zchiyvrn
Om rog wat aan weet te komen,
hebbsu wa e n peisoon opgezocht,
die uit dea asïd van zga w«rkzaam
hü£en keboorigk om da hoogt* was.
,Mg :i waarde," zei hg, toen wa h?m
zoiidt-r veei moeite a»n h»t p:afen
brachten, ,hs^ is w»l eeuc goed, dat
over dsze toe.itsnden ln de couratt
wordt gesch:» ea. Het iet lom bekend,
zelf» tot ver builen de gemeente, dat,
ots staeji zoo la-gzamarbtni it ge
woid-sn nïu b osinest van wraokke-
lasrs je, e n kroNincst van allerlei
ongsreclifghsdeii Het i> h«gonnïn
m»t een bsvijs k.ffi? en ths?, raasr
door hut succes sn door ds eto:me
wie sten die waiósn gematke, kwamen
hor largcr hos moerartikolea waarvan
de vrga 'verkoop is verboden. Thans
heift- ds Bmokk lsrö bier cea flite
omvat g genomsn en ze brengt oud
en joLg op hst pad der m'sdRad.
Bjzo omstandlghoid maakt da zaak
juist ernstig. Mat hat smok keten
a'a&fc diefstal in nauw verband. Van
daar de iels ir braken an diefstalen.
S.ol u voor mya eigen jongen, €en
pibütero, knappj snuiter, éi» bstt
?.^el'ïoi tt r f zoüiéta kon wordtn. maar
die voor sUurwaarder studeerda, zsi
m«: vader, ik schei er uit, ik wil
smokkelaar worden.
Natuuriyk b«b ik ham een prachtig
pik slaag gug8Vjn. Mïar wat zeg jj
er ^ao? Nou moet u wetea, dat hij
een vritnd had di© patverdikk»ms
ook als looper van de heeren smokke-
laais in betrekking is gswscss. Jj
bagrypt toch sekor, dat ik m'n sigen
kind, wj.ar ik a.l!ez voor over b«b,
bost en blauw timmer als bij zich
nog eers met dien knasp bsmosit.
Mo?st zoo'n smokkslasrabsade niet
nooiig uitgeroeid wordsn? Ziker, er
wordt toezicht gehoudsc, zjifs streng
to&zicht gehouden door politie tn
douane, maar het ia vr&emiJ, fcet ia
feyna niet to gslooren, boe dat tos
zicht wordt bé-lsmmerd. 0^ myn
woord: belemmerd! Er zg_u zlteilei
omste,nd:gbsd«n. Esn gsdisiU van ds
bevolking smokkelt erg, rooft en
combineer-:-a dis bsdryvea zh wesr
ander»n prcfl-.8eres van bun handa-
liirgëj, dxt zyn zg, die voor een pond
koffie f8.— h flü.—voor oen pond
tbso f 14.—, voor wc pond botgi
f7.-, vcor a-ih kan pstroi^um f 2 50
betalen. Ze iiebbrn tog te verf eer-
gevoel om zölf t» gaan smokkelen,
maar ze laten het doon. Di stsua-
pilaren ?&n cesmok.krfs-.rij zyo lieden
wasraser ik msar zal zwijgen. Ik
wil zo niet aan den kaak stellen.
Maar cp straat zou j t j i hooi voor
he.u tfnvmen. MiaUcüüppaigk zie j s
tsg«n han op, doch ze kegpsn d» kat
in 't donker. Als j* goed öetnaailj*
uit de koua weet, dan e*& js verbaasd.
Het opsporen van cmokkrfaars is dan
ook ultsiafc mce.lyk, Jj komt in
botsing met psTzocen die jj gesn
inlichtïage/i w:llsn verechaffjn, vres-
z«cds vcor d« diagea dh aan'c licht
zulten komen. 8ocb in iedsr gsvrf
zg iyn de oorzaak dat do smokkrf
haodsl biorfl &a zy bevorderen ditfrfal
en zy-j de iciiuld dat snders cppis-
sen^d' Weiklitdsn het èyl j s cï by C6§r
gooien bn d«o winstgevendfu smok-
krfoacdfl gaau bsosfsien. Hst komt
voor bun rekaniaj, dat esn menigte
van jjEgece, dia b.ave, natt© ouders
hebben, amokkvlaara of batidlangfirs
of disvou en irtbrekirs worden. Hst
grof grfd ?eidio;;en brsngt ze in d»
verleiding. H»i handlangors baan'j»
t-an do snickkekry bekoo.t z». Hot
eer'-yk werken tectetamver voerhon
gsdaan. Zj gaan het hiertj» sprfen.
Zj gavoelea zich geboreo om groot
ts éoon, d»a Piet to sprfea die maar
te bé7f.lan h«ef:. In d? bioscopen »n
melksalona voeten zij zich thuis.
Daar kunnen ze mrf /gas kleeien
branl schoppen en met geldsmgton.
Zg trekken straat op, wat-naar
wy ons werk zuchtend cearlsgjen «n
naar bed gaan. G» z'et ze 'a nacht»
op straat mat meitj»» en mei'e.i, dis
elke ratuurigkheia vtrkerdm tn
sprekende mancquins geiyken m- t
wasachtig» cf duOiSchynsiiei de hui-
dan. 'sA o.ds la-t in d» Spooratr&at
is hst een futloozo «er:etend§ stom-
atöll-rige bead«, wssruit alle echtheid
verdwenen ie én Diste overbigfk dan
bluffotde dikdoer.eiy, Leege, idiote
zoïsklappcn, dio nog niet eens étn
valschen icbya san dat levtn kunten
doorgronden.To.komsten worden rer-
ntetigd, famtlits in verdi tet ea ollends
gtbracht. Eói vxn die nsch slempjis
wilde zien laatst voor z'n lee^e her-
B«nkaa schieten. Schuiten. Geao uit
komst. M»a: hg is toch nog geble -an.
Luatst zag ik hem in ds vroegte op
straat. Ia gezelschap van gespuis dat
er wellicht op u t was om hua slag
te slaan. Esn gekcipte schurk op st»p
met zoo'n feendo. Zj zgn bcgonnso
als smokkelaars» loopjongen en hun
ryk is uit als ze strska voor wat
maanden achter aiot en grendel ga&n."
Hiar zwesg bg »a >k weet niet
hoe het kwam, maar wa dachten on
willekeurig aan het ffit dat we tegen
woordig iü*onzi temeente vreemd»
dingen beleveu. Vroeger boord» j*
ha&si; van gein diefstal, van geen
inbraak. Iq dezen toch ata moede-
lcozen tgd moeten we oppassen voor
zakkenrollers en insluip?rs cn inbre
kers. Baders: jeug ijops.sonen.Zgn
er bier onder, die door hat lezen van
bar d'.eUrromans en andere „pribke
lende" lectuu' zoo diep gezonk-n
tya Zijn dit de navolger», d© i a
ap«s van Nick Cariei Halloh t «ijn
êit de rfachtcffïie van bet smokt#
laars vak of vau ds 10 center 5 cent
éraakj.s litteratuur, van d? nonsscti
romauschig ^ers, di# ik vericht B,zt
j ingene, die liev»: luterea dan V. slag
wark te verrichten, staan 's tco ge u
vrorg op en ferwgi onze bakkers
langs de straat zyn om hun klanten
het verachs brood te lezoig^n, maken
ze van éo gelegenhrfd gsb uik. Al:
zoo'n brood vsnt6r z'n armzilig re-
geeringsbroodje in do gang of in 'fe
portaal hetfc grfegan, dan kruipen
zs uit hua schuilbceiea te voo-achy-i.
A!z levenda schaduwen slu'ptn ze
surf en voouf burekeud dat de man
naar d« we f of naar boord is gegaan
en dat mosder de vrouw en de kin
deren nog van de hieiigke tlaap ge-
nteton, gaan zj 'e.ut&al naar binnen
on halen wat er ts haten is.
Geld en goed worden moegéga^t
en deze scr.urk«gen worden gepl«e£d
nu eens aan da voordsur dan aan de
«chtwdeur. Het <s zoo'n gsmoeJeiy
ka gewoon t o van vete Heldersche
huisvrouwen, a&t ze 'a mo g-nr vroeg
a#a bakkur zyu brcod msar laten neer
zetten, dat ze de d«.ur mnar los laten
ea nog eeu poofcjs biy-an moffin,
terwgi msDlirf mst z'n karwei is.
Boch wa verondsratéllcn èat de in-
terskeis féitan vau do laatste dagen
menigeen voorzichtiger zal m«k»n.
Er z}ja al heel wzt vrouwsn d:e hun
b^kktr zoo vrosg nist meer wjl'ea
onivargen. Of ?8 hét kunnen h lpcn!
Wsiki' bakkïr kan er iets san deen?
Onzin. Bie menschec wo:donookge-
atuurd, moeten wel vroeg by dtn
weg, watt ze hibbin hit in dsn
regel d uk genoeg-om bytgde klsar
to wizsn. Eu denkt zoo'a b&kkur rou
aas inslu pers en dieron, die zyn
aoen en laten brfoerea, tsrwiji fcy
zga taak verricht? Gskhcid. Ba man
hetft hët nooit in zfln hoofd gekregen.
Mteictliii dat hy er nu wel esca op
zrf latten. Maar schuld heefe by er
i iet aan. Waacme.e ik mm wil zeg
gen dat onzo vrouwoa zelf maatrege
ion moattn nemi-n opdat ©r gttn
kans 1b om bestolen ts wo;dsn.
LT.at uw bakker bellen, klojpen,
rammsten. Houdt uw voor- en ach
terdeur iu de vroegts en ook bg svond
op ciot. Benk om uw wavebgoed
bulten ea om alles wat als 't waic
gsre»4 staat om makksiyk moege
tomen te kunnsn worden. Wa lev^n
nu senmaal in e«n tgd, waarin alles
vwschrikke^yit duur is, waarin vete
zaken meer waarde heb ten kanvoor-
hi»n, waarin ja feitrf-jk ntets kuot
missen en waarin je er gewoonweg
te$en op zi;t iets nieuws azn t»
scbaffsn. Wie z'n hemd of broek,
z'n j43 of rok, thans door diefstal
kwyt raakt is er keiyk aan toe,
Wï,tt a-a jj W-.È anders most heb'osn
kovt het om reuzorsom.
D_armes wordt tu wol rekening
gehouden.
En fcanj d.*.t da boel op ten onbi
waakt ocgenblik gtsiolen gestolen zal
worden, ï#nnan w®, plaate^enooten,
die maar al vast 2yo begonnen om
gjsn kloed'ngstukk«n ia fic gacg of
in 't portaal ta haigsn en mat meer
zirg dnn ooit bergen zs hun hebban
au houwen veilig op.
BIT DEN OMSTREK.
Texel, 11 Oct.
Boor een onz»r landbouwers is ee.
pi oef genomen, om zgu bouwland, in
plaxt» van met kleins mo.seten, mst
k abken te 'esmtsisn. B« prcef schg-.t
zoo goed ta hebben voldaan, dat d*>
bemeatisg me. krabben thans op
uitgebreider Echaal wordt voortgezet.
Dxt do ccboèpvrschtsx), ook
vcor de bisr.eavasrt, thans fcu ten
tpofig boog zya, kan o. a. hbruit
bigkeo, dat voor een iading krfslag,
bier dezsr digsn «oor een stecpaik
aangebracht, alleen aan vracht f 3000
morst worden betaald.
N*sr de Lete'nche markt warden
d*za week vsrscreept 361 schBpinen
09 lamtn»ren. O rcrige e werd er ge-n
vea uitgeroerd.
E-jn mgu, vsimoedrfljk door een
daaraan vei-koodsn stailtraad tegen-
gehcu-en, lag hedenmorgen op korte
afxtand van de haren.
In polder bet Noorden werd esn
koa in de vrside gédood. Twrc p«r-
?onc'Q werdsn bswusteloos, doch
haratelden bposdig weer.
Bs 10jir!ge R. S. go, axkto mét d©
hand tusschsn de stroopera van de
stoomdovschmachine. E-m vicgtrlid
word ï-fjakscpon. Br. W. W. van der
Yegt vtilaendü geneeskucdige hulp.
Er zya portonen, die gedroogd
pecnloof als tcbak gebrulkeo. Mtu ia
*r over volJasn, zoowsl om hst gosdje
te p:uim»>J, als t» rooken.
(WESTSTRAAT).
op Woensdag 16 October,
'•avonds 8 uur,
ta geven dsor
IAC0BIIEPELAER VIN DUEL.
Altiangsras, 's-Qrsvanhage.
ANION BRANDS, BarlUn, Rotl.id.m.
I. H. BESSELAAR Ir..
Organf.i, Ruttardam.
PROGRAMMA:
9ach, HSndel. Brahmi, Wolf,
Cisar Frinck en Qnunod.
mst Inbegrip van auteursrecht
en stad. belasting.
To«gangsb#wy«en met tehatfeo*i j»s
dxg«lyks varkriiabair ty J.C.DUINKER,
Boekhendel, Spoorstraat 92. Ook asn het
kerkgebouw ziiu tcegargAbéwyzen en
t»k«tbo#kj« veibrygbaar.
190B - 1918
10-jlerrloh bistean
op
Sn|eon 19 Okt. 1918,
d> jount 8 Ore, yn „CASINO".
Opfiering fen:
ie. Kenlng Frlso (revue),
2e. Slaven
(klucht fen Schuitmaker),
3e. Feeat yn'e Wilewai
(Idem).
SPPEKKERde Haar
W. JOH. KOOPMANS,
fen Akkrum.
Mityk fen it Cisino-Orkeit.
Seal Iepen 7J 'Qre. It blstJQr.
Yntroduksies by W. KINGMA,
Kanaalweg 57.
Stelling van den Helder.
Schietoefeningen.
Op 16 Octobar18l8 zal met Vesting-
geschut worden goschoten in het terrein
bsgrensd door de ïynen:
M.P. 1, strand, Pompstation, Zuidpunt
Begraafplaats, Westelijke berm van
den Sfrooweg bij Maria Hoeve, M.P.
2, strand enjhet strand tusschen M.P.
1 an M.P. 2.
Be grenzen van het onveilige ter
rein zijn aangegeven door rooda vlaggen,
terwgi tot bat einda der oefening een
rooda vlag, op het Fort „Kijkduin" zal
waaien.
Het betreden van hst onveilige
terrein is verboden tot hst einde der
osfening.
Eet oprapen en medenamen van
projectielen, scherven en kogelsis
leoemgevaarlyk en aangezien deze
voorwerpen Rijkseigeyidom zijn, VER
BODEN.
Dun Helder, 12 Octobzr 1918.
Be Kolonel,
w.n. Commandant in ds Stelling,
van den Helder,
W. H. C. HOOG.
op
Dinsdag 22 0ctober1918,
des morgens 10 uur, ten cuizn van
dea Haer A. SPRUIT, aan de Korte
Vliet te KOEGRAS, gem. Helder,
van:
1 zoo goed ala nieuw® driswirf^e Kar
mst ponder «n bo.hrastti, 1 Sportkar,
1 ka: vcor k«t cf hond, 65 hekpalen,
3 rollen pnkkrfirsad, ie;sctepp#r,
nieuwa kettingeg, zeurfasau, 4 voer
bakken, 2 karn», tuigen, kippu&ras,
»«nig hiutwerk, söutkiat, boersn en
sou «f'erinidschappan, klpp^ nhok, hak-
wagsa (iet hskker), h&tkmschice,
kruiwagen, enz.
Ysrter:
stuit koemest,
plm.5000 K.G.Landhooi.
Deur*. W. BIERSTEKER.
Notaris C. L. VAN DEN QERGH
ts SCHAGEN, zal op
Danderdagen 17 October 1918 bij inzet
m 24 October d. a. v. bij toeslag,
in hst lokaal van dsa hoer C. BOONTJES,
telksziK des n&mi4dsg3 onmlddrfigk
aa r fl p Zn -siUnsr aldaar te houdsn
door Notaris VRIJBURG, ion vërznrfce
van den lts<r C. SMIT Cz. te Heilo,
publiek verkoopen:
twee perceelen
met daarop Liaaudc houten schuur
aan d«n Balgw*g sn Stoomw.g ta
Aoaa Paulowna, kadaEter secti» K,
dok. 217 cn 218, te zamsn groot
4.88.80 H.A., U veiïsn in 2percaeten.
Tot 25 $ec<mber 1918 in buurby
ds hs»rt>2 J oh nu y an pchildk rm a n.
Bs psreeeien zuilen eerst afzonder-
ly c «n daarna gecombineerd worden
aangebodsu en eicdrfyk cp verzoek
gacombiccerd worden met de psreae-
ten van „Maria'a Hout»" dia t» voren
door Noterft VRIJBURG zulten worden
gevaitd.
Aanmréleg 25Bicembar 1918.
Ltelvn vanaf 1 Januari 1919.
van
Hoofd-Agant van da Assurantle-Miatsoh.
tegen Brandschade an op het Leven
„D« NidarUndtn «an 184S",
Is gevestiflcl
(naast d. WITTE BIOSCOOP)
en zal geopend zl]n
van 9 tot B uur.
op
Donderdag 24 Oct. 1918,
namiddags 1 uur, In „TIVOll", van:
diverse Meubilaire
en Inboedelgoederen,
al»notenhouten hutekamar-ameubla
ment met buffit mst marmerblad,
zwart salon-amtutelement, tafels,
stoelen, speel'af «1,antiek scbryfeureau,
karpetten, Eogeltch ledikant met
matras, esnic goud zilver, eor.
Te bezlchiigen daags te voren.
Dturw. W. BIERSTEKER.
te Helder, zal op
Vrijdag 25 October 1918,
's morgens 9 uur,
tsn verzosks an tsn huize van den hesr
6. NOOT, aan da Doggarsvaart
te Kosgras gem. Helder,
publiek verkoopen:
als: 13 kaifkoeian, 9 kalf vaarzen, 1
stier, 4 graokalveren.
als: een drachtige zwarte merrie,
(^fcacde), een drachtige bruine merrie,
(aftand*) esn drachtigs bruine mer:i»,
(4Vi ja *r), een bruin merrieveuleu,
19 schapen, 1 drachtige zeug.
Yooits: e©n jtchtw&gen, 2 boeren-
WEgmg, 3 driewteide karrin met
ierb^k, een naaimachine (Cormick)
met dunne vlng^rbalk, eanhooihark,
een pcneEZoy4er, 5 en scheurploig
met mallot, 2 eggen, boeren- en
bouwgereedschappen, melk
emmers, busten, karna, boterkiaten,
diverse tuigen, prikkeldraad, palen,
brandhout, een stuit oude koemest,
«snig huisraad, bad met 1 dikant ei
al w*t m»or zrf worden aangebodsn.
DAMES MODE-ARTIKELEN.
Flinke VERKOOPSTER getraafd
of iemand dis daarvoor opgeleid wil
worden.
Schrifcrfyka aanbieding ondir No.
82, Bureau van dit blad.
Gerraagd een net MEISJE,
in burgergezic, niet bsneden 15jxar,
voer halve dagen.
Te bevragen: Bureau van dit blad.
Gsvraagd een DAGMEISJE,
niet ouder dan 16 jiar.
Zich aan f» melden, liefat 'a middags
vao 12 tot 3 our, Wjstattaat 65.
f 25.- belooning
aan ham of haar dia mg aan esn Woning
helpt, huurpriis f 2.50 f a f 3.60.
Br. No. 56, Bureau van dit blad.
Gevraagd tecen 1 Janauri 1919
gemeubileerd HUIS.
Brisvsn oiider No. 2, aan het
Bureau van Ait blad.
Gjsrêagd op Tsxsl, m«t 15 Oct.
of 1 Nor., scn nat zindelijk Meisje
als hu p in de huishouding, in klsln
gezin.
Br. fr. ro. 58, bureau v. d. blad.
SMIDSKNECHT
Bevraagd, goed bekend m*6 boeren-
werk en hoefbeslag. Hoog loon.
AdresC. v. GALEN,
E eclr. smadery, OiidtarJptl.
Qemaubileerd HUIS of gemeubileerde
ZIT-en SLAAPKAMER met gebruik
van Keuken te huur gevraagd door
gehuwd Offic'er z. k. Te sauvaardan
1 No7ambar cf later.
Brieven onder No. 81, aan het
Bureau van dit blad.
Gevraa d
een nette KOSTGANGER.
Airesvan Hogendorpatr&at Nu. 26.
Militair, in bazlt sinddplomaö jarige
cu sus 1918, biedt zich aan om teer
lingen der ssrsto drla klassen H.B.S.
behulpzaam ts zijn bij hun huiswerk.
Br. No. 80 Bareiu van dit blaA.
LOODGIETER.
Gevraegd een bekwame LOOD>
GIETERSKNECHT, een HALF
WAS en een flinke JONGEN.
Adree: G. J. BE JONG, ZuidetraaL.
AGENT.BODE. Gevraagd, tsgea
wekelfjksche vaste vergoadinp, actief
persoon, gensgan zich te botekten
mst het aanbiengsn van cisuw# ver
zekeringen en het ic casseren der
pr«m!6j.
Adres mst f fer. san S. FRANKE,
Madurastraat 45a. Amsterdam.
Lang «botten een Fulton Soheeps-
motor, 10 P.K., voor benzine of olie,
2 cyl. met dubbele sehulfmagneten,
600 toer., geheel osmplset met kesr-
koppsling, ato. Z»er geschikt voor
Qsringvict of botter.
Aanvragen aan N. Y. Iudurfr. Mij.
'li. JAOOB8 VERHAGEN,
Rotterdam, Telef. 13216
