Laatste berichten.
De revolutie in Hongarije
Weenen 4 Nov. Te Boedapest is
de toestand kritiek. Bolschewiki en
opstandige soldaten schijnen den toe
stand te beheerschen. Karoiyi heeft
oiu betrouwbare militaire hulp ge
vraagd. Onlusten en plunderingen
duren voort.
Frlsorich Adlar in vrljhaid
gesteid
Weenen, 8 Nov. Friedrich Adler,
die graaf Sturghk doudde, is uit
de gevangenis ontslagen en dooi
den Oosteurykschen sociaal-democra-
tischen partydag tot voorzitter ge
kozen.
ü8 toestand in Oostenrrljk.
Weenen, 3 Nov. Groote opwinding
is te Weenen verwekt, daar de voor
standers van het instellen eener
Bolsjewistische Roode Garde voort
durend het gerucht verspreiden, dat
ontvluchte Italiaansche krijgsgevan
genen, ter sterkte van 18.000 man,
op een afstand van twee uur gaans
van Weenen staan.
De Zuid-Slavische bewakingstroe
pen hebben de krijgsgevangenkampen
in Oostenrijk veriaten, waardoor
ongeregeldheden plaats hadden en de
gevangenen ontkomen. In het Ita
liaansche krijgsgevangenkamp te
Sigmundsherbetg, in beneden-Oosten-
ryk, herstelden Italiaansche officieren
de rust, en handhaafden zelf de orde
Uit het gevangenkamp teKanyoer-
mezoe, in Hongarije, zijn ongeveer
20Q0 Russen ontkomen.
Aartshertog J zef legt den
eed van trouw af.
Boedapest, 2 Nov. Aartshertog
Jozef is heden met zyn zoon, aarts
hertog Jozef Franz, voor den Natio-
nalen Raad verschenen. Hy heeft
den volgenden eed afgelegdIk,
Jozef van Habsburg, zweer bij mijn
eer, dat ik my onvoorwaardelijk aan
de bevelen van den Nationalen Raad
onderwerp en hem in al zijn maat
regelen trouw zal steunen.
Zyn zoon legde denzelfden eed af.
Wapenstilstand met
Oostenrjjk-Hongarije.
Parijs, 8 Nov. De wapenstilstand
met Oostenrijk-Hongarije is gesloten
en door generaal Diaz onderteekend.
De vijandelijkheden worden Maandag
4 November om drie uur 's middags
gestaakt.
Da wapBnitll«ta»dsvoorw«irdin
Weenen, 4 November. De door de
Italianen gestelde voorwaarden voor
den wapenstilstand bevatten o.a.
le. Onmiddellijke beëindiging der
vijandelijkheden te land, ter zee en
ln de lucht.
Volkomen demobilisatie in Oosten
rijk-Hongarije.
Onmiddellijke terugtrekking van
alle troepen, die aan het front van de
Noordzee tot Zwitserland opereeren.
Op het Ooatenryk-Hongaarsche
gebied wordt de Oosrenrljksche weer
macht teruggebracht tot een maxi
mum van 2U divisies op vredessterkte-
De helft van al het materiaal der
divisies en artilleriecorpsen, die zich
op het door het Oostenryksch-
Hongaarsche leger ontruimde gebied
bevindep, wordt uitgeleverd.
Ontruiming van al het door Oosten
rijk Hongarije sedert het begin van
den oorlog met wapengeweld bezette
gebied.
Terugtrekking van de Oostenryksch
Hongaarsche strijdkrachten achter
een nauwkeurig vastgestelde linie.
„Alle ontruimde gebieden zullen
door de troepen der geallieerden en
der V. S. worden bezet. Hierbij moeten
degenenen, die in ontruimde gebieden
toeven ter plaatse blijven. Uitlevering
van al het materiaal met inbegrip
van de steenkoollevering aan de ge
allieerden overeenkomstig de voor
schriften, door de bevelhebbers van
de strijdkrachten der bondgenooten
aan de verschillende fronten te tref
fen. De vijandelijke troepen mogen
geen nieuwe vernieling, plunde
ring of opvordering in de door den
vijand te ontruimen of door strijd
krachten der bondgenootschappelijke
(geallieerde) rijken te bezetten ge
bieden bewerkstelligen."
De geallieerden zullen het volstrekte
recht hebben tot vrye beweging voor
hun troepen langs iederen straatweg,
spoorweg of waterweg op het Oosten
r(jk8ch- Hongaarsche gebied en tot
het gebruik van de benoodigde Oos
tenrIjksch-HoDgaarsche transport
middelen.
2e. tot het bezetten met geallieerde
strijdkrachten van alle punten van
strategisch belang in Oostenrijk-
Hongarije, zoolang het de Entente noo
dig voorkomt om daar te verblijven of
om de orde te handhaven.
3e. Requisities tegen betaling te
doen ten bate van de geallieerde
legers.
Verder wordt verlangd
Terugtrekken van alle Duitsche
troepen eu van alle duikt ooten de
Oostenryksch-Hongaarsche duikboo-
ten komen onder bewaking van de
Entente.
Het voorloopig bestuur over de
door Oostenr.-Hongarye ontruimde
gebieden zal de plaatselijke overheid
onder toezicht van het ter plaatse
gelegerd kommando der bondgenoot
schappelijke bezettingstroepen wor
den toevertrouwd.
Overgave van drie slagschepen,
drie lichte kruisers, 9 torpedojagers,
één mijnenlegger en 6 Donau-moni-
toren met uitrusting en levensmid
delen.
Alle andere zee- en rlvier-oorlogs-
acbepen moeten geheel worden ont
takeld. Zij worden onder bewaking
der geallieerden gesteld.
B(jeenbrenging en achterlating van
alle strijdkrachten voor de lucht, die
tot de marine behooren, in een haven
door de geallieerden en de V. S. aan
te wijzen.
Vrijheid voor de vaart van alle
geallieerde en geassocieerde mogend
heden in de Adriatische Zee en de
territoriale wateren, de Donau en zyn
zijrivieren op Oostenr.-Hongaarsch
gebied inbegrepen.
De geallieerden zullen het recht
hebben alle mijnenvelden op te
ruimen, en de zeeversperringen,
waarvan de ligging hun moet worden
aangewezen, te vernietigen.
Ter verzekering van de Yrye
scheepvaart op den Donau, mogen
de geallieerden alle vestingen en
verdedigingswerken bezetten of sloo-
pen.
Verbod van elke vernieling aan
gaande inrichtingen en materiaal,
voor ontruiming, over- of teruggave.
Handhaving der blokkade door de
geallieerden onder de thans bestaande
voorwaarden.
Oostenryksch-Hongaarsche schepen
die op de vaart wot den aangetroffen,
kunnen worden buitgemaakt.
Ontruiming van de geheele kust
en van alie handelshavens door Oos
tenrijk- Hongarye buiten het nationaal
gebied bezet.
Bezetting van alle ter verdediging
van Pola ingerichte land- en zee-
versterkiugen en eilanden en van de
werven en het arseneaal door de
geallieerden.
Teruggave van alle door Oostenrijk-
Hongarye aan de geallieerden ontno
men handelsschepen.
Uitlevering van alle Entente-krijgs
gevangenen, die zich in handen van
Oostenryk-Hongarye bevinden, zonder
verplichting van wederkeerigheid.
Bij deze wapenstilstandsvoorwaarden
wordt van Oostenrijksch-Hongaarsche
zijde opgemerkt, dat zij zijn aange
nomen zonder te praejudiceeren op
de latere vredesvoorwaarden. Daarbij
werd voorop gesteld, dat de voor
waarden niet zoo zijn op te vatten,
dat vijandelijke legers de vrije be
weging kunnen gebruiken voor een
aanval op Duitschland. Indien deze
onderstelling niet juist blijkt te zijn,
zou daai tegen moeten worden gepro
testeerd.
De in het ontruimde gebied ver
blijvende zieken en gewonden moeten
door O.-H. personeel verpleegd wor
den, hetgeen met het hiertoe noodige
materiaal ter plaatse dient te wor
den gelaten.
De voorwaarden worden onder
voorbehoud medegedeeld. De offlcieele
voorwaarden worden eerst heden
bekend gemaakt. Het bovenstaande
slaat veeleer op hetgeen men te
Weenen verwacht op grond der
gehouden besprekingen.
DE OORLOG.
De algemeens toestand.
De wapenstilstand tusschen
Oostenrijk-Hongarye en de geasso
cieerden is geteekend. Gistermiddag
om drie uur is hij in werking
getreden.
Alvorens het zoover kwam heeft
Oostenryk - Hongarije opgehouden
nis zoodanig te bestaan. Een nood
lottige volgorde van werkzaamheden.
Eerst vrede en dan liquidatie war®
voor de monarchie wenschelyker
geweest dan andersom. Maar zonder
het uiteenvallen van het ryk ware
er geen vrede gekomen, en aan
den anderen kant was het juist de
voortzetting van den oorlog, die de
monarchie uiteen deed vallen.
Feitelyk bevindt Duitschland zich
in een dereelyke impasse, maar daar
heeft de toestand zich nog niet zoo
ver ontwikkeld, verondersteld altyd,
dat hy dat doen zal. Men schijnt in
Duitschland na rijpe overweging te
hebben besloten, den Keizer voors
hands niet te laten vallen. Aan den
Keizer is zooveel van zijn macht
ontnomen, dat hy er stellig niet
meer van over heeft dan de Koning
van Engeland bijvoorbeeld. Dit sluit
nog niet uit, dat het misschien toch
wenschelijk zou zyn voor het Duitsche
rijk, indien het Huis Hohenzollern
maar verdween. Wenschelijk betee-
kent in dit verband alleen bevorderlijk
voor den vrede.
Dat Wilson de verwijdering van
de autocratie in Duitschland als een
noodzakelijke voorwaarde voor den
vrede heeft beschouwd, is zeker. Aan
deze voorwaarde heeft Duitschland
thans voldaan. Men kan nu terecht
zeggen, dat is alles nog maar op
papier. Zeer juist, maar het is
onmogelijk het anders dan op papier,
d.i. door middel van wetten, te doen.
Slechts de lange duur kan de stabiliteit
van de nieuwe instellingen bewijzen.
De Keizer blyft dus voorloopig.
Blykt hy toch nog een wezenlijke
hinderpaal voor den vrede, dan zal
by toch nog wel moeten gaan. Zoo
niet, dan zal hij op den duur evenmin
aanblijven, als het eenmaal vrede is.
Het streven in Duitschland is blijkbaar
al te schokkende revoluties uit te
stellen tot na het sluiten van den
vrede Het is een impasse. Want als
de vrede dan niet spoedig komt, dan
zullen die revoluties met elementair
geweld toch plaats vinden.
Zoo is het in Oostenrijk - Hongarije
gegaan. De militaire situatie van het
Jand was kort geleden nog tamelijk
goed. De ondergang van het rijk is te
wijten aan de blokkade en al de
gevolgen van dien. Die blokkade
duurt voort, een somber vooruitzicht.
Voor het overige zyn de voorwaarden
van den wapenstilstand er geheel op
berekend, van Oostenryk een op-
marschgebied tegen Duitschland te
maken.
Wel zegt Weenen, dat als deze
opmarsch mocht plaats hebben, er
tegen zal moeten geprotesteerd, maar
dat heeft niets om het lijf. Of de
nieuwe staten, die op hetOostenryksch-
Hongaarsche gebied zijn ontstaan,
met de voorwaarden van den
wapenstilstand ingenomen zullen zijn,
is de vraag, maar beeft geen belang,
daar zij alle volslagen machteloos zijn.
Dat de geallieerde troepen de strate
gische punten mogen bezetten, is
misschien voor het geteisterde land
nog het ergste niet, het is wellicht
de eenige manier, waarop wanorde
lijkheden zullen kunnen worden
voorkomen.
Het i8 dus hoogstwaarschijnlijk,
dat binnen eenige weken troepen der
geallieerden aan de Zuidgrens van
Beieren (die niet meer dan een drie
vier dagraarschen van de Italiaan
sche grens verwijderd is) zullen ver
schijnen, en het spreekt van zelf, dat
door deze mogelijkheid de militaire
situatie van Duitschland volkomen
hupeloos wordt.
Op het Westelijk gevechtsterrein
hebben de Duitschers inderdaad de
aanvallen der Amerikanen en Fran-
schen ten Westen Yan de Maas slechts
in zoover „afgeslagen", dat zij zich
de gelegenheid openden ordelijk het
veld te ruimen. Door deze terugtrek
kende beweging is vrijwel alle twyfel
omtrent hetgeen er bij voortzet
ting van het krijgsbedrijf - verder
naar het Noorden toe te verwachten
is, vrijwel uitgeslotende verdediging
van de Schelde-linie met Antwer
pen zal slechts een episode van
een grooteren terugtocht, een terug
tocht naar de Maaslinie zijn.
(N. R. Ot.)
Van h*t Westelijk front.
Parijs, 4 November. Offlciel avond-
bericht: De troepen van het eerste
Frausche leger hebben tezamen met
het Britsche leger aan het kanaal
van de Sambre naar de Oise tusschen
Oisy en Vaudencourt aangevallen.
Ondanks de bezwaren met het over
schrijden van het kanaal en het felle
verzet hebben ze overal den over
tocht afgedwongen en op de hoogten
op den Oostelijken oever voet ge
kregen.
Tegen het einde van den dag
hadden de Franschen de randen van
Boue, la Caurette, la Neuville-les-
Dorenght, benevens Iron bereikt en
ze achter zich gelaten, waarbij ze
op bepaalde punten drie kilometer
opschoten.
Ongeveer 8000 gevangenen en een
15 tal buit gemaakte kanonnen zijn
al geteld.
Op het Agonner front hebben de
Franschen nu den heelen zuidelijken
oever van het Ardenner kanaal
tusschen Semuy en le Chesne bezet.
De Duitschers bieden op den
noordelijken oever krachtig tegen
stand. Van 1 November zyn in deze
streek bij elkaar 53 kanonnen be
machtigd.
Parys, 4 Nov. Officieel Ameri-
kaansch bericht: Het eerste Ameri-
kaansche leger heeft vandaag zijn
voorspoedigen aanval voortgezet,
waarbij het de volgende dorpen
vermeesterden: Boulh-auxbois, Au-
truche, Belleville-sur Bar, Harricourt,
Germont, Bar, Authe, Fosse, Som-
mauthe, Bel val, Nouart, St. Pierre-
Mont, Barricourt, Tailly, Halles,
Montigny, Sassey, Chattilon—sur
Bar, en Bruilies—sur-Bar.
Berlyn, 4 November. Officieel avond-
bericht. Een geweldige worsteling
tusschen Schelde en Oise. De door
Engelschen en Franschen op een
frontbreedte van meer dan 60 K.M.
opnieuw nagejaagde doorbraak werd
verydeld. Tusschen le Quesnoy en
Landrecies vingen reserves den stoot
van den vlj&nd op. Op het overige
front hebben onze voorste geveehts-
troepen zijn stormloop tot staan
gebracht.
Bewesten de Maas hebben zich in
het bosch van Dieulet gevechten
ontwikkeld.
Amerrkaansch leger bericht.
Londen, 8 Nov. Officieel. Het eerste
Amerikaansche leger heeft, alle tegen
stand brekende, zyn opmarsch voort
gezet en veroverde o.a. Champigneulle,
du Mort Horame, Verpil, Buzano,
Villersdevant Dun, Clery-le-Petit. Het
aantal gevangenen bedraagt thans
ruim 4000 man, o.w. vier bataljons
commandanten met hun staven. De
vijand liet een groote menigte mate
riaal in den steek, 68 kanonnen en
honderd mitrailleurs. Wy veroverden
een volledige Beiersche batterij met
bediening en bespanningen.
De itpmarxch der italiaee».
Volgens Italiaansche berichten
werden Belluno, Trente en Udine
bezet. Troepen van de zee- en land
macht landden te Triest en namen
de stad in bezit.
Het totaal aantal krygsgevangenen
bedraagt 100 000 man; er zyn reeds
meer dan 22000 gevangenen geteld.
Londen 4 November. (Reuter.)
Officieel. Het (Britsche) tiende leger
heeft zyn opmarsch voortgezet en
bereikte heden de linie Villotta, de
rivier Praturdone Meduna beoosten
Pordenone, San Quirino, Aviano* Het
blyft voorwaarts gaan.
Oe Italianen in Trlüst.
Triest, 4 November. Onder het
gejubel der bevolking zyn hier van
middag om vier uur zes Italiaansche
torpedojagers, d® Audace, Climane,
Missori, Fabrici, Lamado en Progeone
binnengevallen en hebben aan het
havenhoofd San Carlo gemeerd.
Oa Duitsche Ka z-r.
De Vorwaerts schrijft o.a. over
de kwestie ten aanzien van den
keizer:
De naaste toekomst zal d® beslissing
moeten brengen, waarvan de ontzag-
lyke strekking niemand verborgen
kan biyven. Ze kan zoo uitvallen,
dat de sociaal demokratische
leden uit de regeering treden,
waartoe ze ongetwyfeld het recht
hebben. Hun aftreden zou echter
geiyk staan met het inzakken van
de volksregeering en daarmee tevens
van den grondslag, waarop de
aangeknoopte onderhandelingen over
wapenstilstand en vrede berusten.
Het blad wyst dan op den ernst
van het besluit, dat „de tot nu toe
andersdenkenden" moet treffen en
op de noodzakeiykheid, dat zy het
doen, „want lang t® de tegenwoordige
troebele toestand niet te dragen".
K®>z»r Karal.
Weenen, 2 November. Keizer Karei
heeft het opperbevel over het leger
aan maarschalk von Koevess over
gedragen.
De Korrespondenz Wilhelm meldt:
Het bericht betreffende de aanstaande
ontbinding der Keizeriyke hofhouding
en de afdanking der garde komt met
de feiten overeen.
Daarentegen is het bericht dat de
Keizer eenige dagen geleden naar
Boedapest zou zyn vertrokken en
zyn reis in Pressburg zou hebben
onderbroken, niet juist.
E»n spoa-W-gramp.
New-York, 2 Nov. 85 personen
werden gedood en 200 gewond by
een ontsporing in een tunnel van
een ondergrondschen trein te Brook-
lyn. De trein vervoerde 900 passagiers.
Er werden y'selyke tooneelen afge
speeld. Verscheidene personen lagen
vastgeklemd onder de verbryzelde
wagens, die vuur vatten.
Het ongeluk wordt geweten aan
de onervarenheid van een machinist,
die dienst deed gedurende de staking.
Naar gemeld wordt, reed de tram
met een buitengewone vaart, op
roekelooze wyze de bochten nemende.
PLA»TSFL'J«( NIEUWS.
De heer L. van Emmerik,'thans
stationschef by de Holl. Spoor te
Scheveningen, is benoemd tot
stationschef, alhier.
0® Spaaaaoh® grlap.
In de laatste dagen kwamen ons
ten opzichte van de heerschende
griep-epidemie verontrustende berich
ten ter oore, die er op wezen, dat
ook hier de ziekte, evenals elders in
ons land in nogal sterke mate
heerscht. Onder de burgery is het
aantal zieken groot, en ook zyn
eenige geneesheeren lydende, hetgeen
den toestand voor hunne collega's
niet aangenamer maakt. De artsen
hebben het dan ook zeer volhandig;
wy vernamen van doktoren, die hun
spreekuur eenvoudig lieten vervallen,
daar zy de patiënten niet afkunnen
loopen. In het Marine hospitaal is het
aantal zieken groot; zelfs kwamen
daar eenige sterfgevallen voor ten
gevolge van complicaties als long
ontsteking e. d.
Uitteraard geeft het schoolverzuim
een vr\J zuiver beeld van den toestand.
Bij een onderzoek, dat wy bij de
scholen instelden, bleek, dat hetaantal
zieken tusschen 20 en 85 bedraagt.
Op de mulo-school aan de Hoofdgracht,
waarvan het aantal leerlingen 145
bedraagt, waren er Zaterdag 59
present. Maandag bedroeg hetaantal
68, zoodat het percentage verzuimen
ongeveer 45 50 bedroeg. Op de
gewone school aan de Hoofdgracht
(550 leerlingen) waren er Maandag
123, of 45 °/0 afwezig.
School 5 (Weststraat) mankeerde
van de 452 leerlingen er 181 of 40
school 6 (Vischmarkt) tusschen 25
en 80%. 8chool 4 (Parallelweg) 120
van de 490 leerlingen of 25%, de
School met den Bijbel, Koningstraat
eveneens 25%, enz..
Ook onder het personeel heerscht
de ziekte vry hevig; zoo ontbreken
van school 8 (Hoofdgracht) 3, van
school 5 (Weststraat) 4, van school 4
(Patallelweg) zelfs 6 onderwijzers en
onderwyzeressen.
Naar wij vernemen is door den
geneeskundigen kring de wenschelyk-
heid van sluiting der scholen over
wogen. Daar het voor en tegen van
een dergelyken maatregel uitteraard
vrijwel tegeu elkander opweegt,
besloot men te ad viseeren voorloopig
nog niet tot sluiten der scholen over
te gaan. In dit verband wenBchen wy
er echter op te wyzen, dat ons van
de zyde van verschillende hoofden
van scholen er op gewezen wordt,
dat byna steeds kinderen, die by
elkaar zitten, byvoorbeeld van één
bank, achtereenvolgens ziek worden.
Dit wyst o. i. wel op het overbrengen
van de besmetting, die natuurlijk
door een radicaal sluitingaverbod kan
word#n tegengegaan.
De Zee vaat tscbool is wegens het
heerschen van de Spaansche griep
zoowel onder leeraren als leerlingen
voorloopig gedurende een week ge
sloten.
Franscha vluchtelingen.
Dezer dagen zullen by de burgery
gelden worden ingezameld ten be
hoeve van de Fransche vluchtelingen,
die in ons land vertoeven. Te hopen
is het, dat men met gulle hand zal
geven. Men bedenke, dat het hier
menschen betreft, voor het meeren-
deel uit den arbeidenden of boeren
stand, die, met achterlating van hun
gansche bezit, zyn verdreven van
huis en haard, en, na een tocht van
wekenlange ellende, eindeiyk een
toevlucht zochten in ons land. Veel
is noodig om hen «enigermate hunne
ontberingen te doen vergeten; geeft
dus allen naar gelang uw hart dringt
en uw middelen toelaten.
Aan verschillende dames zal ge
vraagd worden om deze gelden in
te zamelenzy, die een oproep
daarvoor ontvangen, worden dringend
uitgenoodïgd zich niet aan dit werk
te onttrekken, maar gehoor te geven
aan den tot haar gerichten oproep.
Op geen andere wijze dan door
onzen geldelijken steun kunnen wy
deze ongelukkigen helpen, daar in
deze gemeente, zooals men weet,
geen vluchtelingen ter verpleging
worden opgenomen.
Voor de Fransche vluchtelingen is
by mevrouw De Haes—Raymakers,
Plantsoenstraat, ingekomen vanden
Heer B. v. B. f25.—, den Heer W.
flO. den Heer de H. f 10. Mevr.
v. L. f 10.—, Mevr. H. H. f5.-,
Mevr. N. N. f2.60, Mej. M. L.fl.-,
uit de spaarpot van twee kinderen
f 1.-Mevr. I. Z. f 10, Mej. E. P. f 2.60;
by mevrouw De Boer-Jongkees,
Koningstraat van: den Heer A. H.
f 10. Mevr. de J.-K. f5.—Mevr.
K. G. f5.-, den Heer N. P. H. f 2.50;
by Mevr. Van Trotsenburg, van J. L.
f 5. N. N. f 0.50, 1 pak kleeren;
by Mevr. De Wit: 1 kistje chocolade.
Stadailjk Muziekcorps.
Bovengenoemde vereeniging opende
Zaterdagavond in „Tivoli" haar
winterprogramma met een concert.
Door plotselinge ongesteldheid van
den Voorzitter werd de openingsspeech
gehouden door den heer Esselman,
die Damens Bestuur en leden de
aanwezigen welkom heette op deze
eerste uitvoering. Spr. drukte zyne
blydschap uit over de groote opkomst
van het publiek. Tot nog toe heeft
de vereeniging weinig uitvoeringen
voor haar donateurs gegeven. Echter,
thans was er reden voorin de
eerste plaats omdat het corps in dit
jaar het praedicaat „Stedeiyk Muziek
corps" heeft gekregen, hetgeen voor
de waardeering een groot succes was.
Ten tweede is, na jarenlangen stryd,
een muziektent verkregen, rtden
tot groote dankbaarheid voor de
vereeniging. In de derde plaats neeft
het corps dit jaar deelgenomen aan
twee concoursenéén in den Helder,
het andere te Beverwyk; op beide
behaalde het in de eerste afdeeling
een eersten prijs.
Spr. brengt dank voor den steun
van de kunstlievende ledenook dank
aan den directeur, die het corps tot
een dergelyk hoog peil wist op te
voeren, en verklaarde daarmede het
concert geopend.
Tengevolge van onze aanwezigheid
elders hebben wy de beide eerste
nummers gemist. Wy konden terzake
vau het „Andante religioso" voor
trorabune(van Langlois) co nstateeren
dat het peil van het corps inderdaad,
naar de woorden des heeren Esselman,
ia opgevoerd. Het Stedeiyk Muziek
corps beschikt over goede krachten
het wist goede muzikaliteit te paren
aan een zuiver en harmonisch
klinkend geluid, hetgeen vooral in
dit fraaie andante uitkwam. Een serie
walsen van denzelfden componist
voldeed niet zoo goed, omdat dit
nummer minder dankbaar was en
banaler, 's Directeurs zoon toonde by
de concertpolka voor piston van
Langlois zijne virtuoziteit op dit
moeieiyke instrument tot groote
dankbaarheid van het publiek, en de
populaire „Martha-melodieen" vielen
eveneens zeer in den smaak. Tot
slot kregen we de burgemeester
Houwing marsch, compositie van den
directeur. Na de pauze zorgden eenige
dames en heeren voor de noodige
afwisseling door de opvoering van
een tooneelstukje, terwijl het traditio-
neele4 „bal na" den avond besloot.
Zeer goed voldeden by het Andante
religioso de brom- (juister kakel-)
stemmen van een deel van het publiek.
Vooral tijdens de rusten klonk dit er
alleraardigst tusschen door. Wy be-
grypen dan ook oiet de klacht, die
door den heer Esselman werd in
gebracht en het verzoek om dit
gekakel na te laten. Zonder gepraat
is geen goed concert mogelyk, en
muziek is toch altyd maar muziek,
maar praten is veel leuker. De dames
in kwestie sloorden zich niet al te
veel aan het verzoek: na een korte
onderbreking zetten ze lustig haar
ontydig afgebroken conversatie voort.
Gelukkig maarl Stel je voor dat je
ni®t meer praten mocht op een
concertl
Bymoaitlak- ®n Exarchlaverstnlglng
„Pro Patri»".
Zaterdagavond had „Casino" haar
deuren opengezet voor de jongelui
van „Pro Patria", die hun eerste
uitvoering in dit winterseizoen gaven
onder leiding van hun directeur, den
heer Van Hooydonk. Vermoedelijk
tengevolge van het ongunstige weer
en misschien ook wel door de
heerschende epidemie was het
publiek niet zoo talrijk opgekomen
als anders het geval was. De heer
J. B. A. de Vries hield als voorzitter
van „Pro Patria" eene openingsrede,
waarin hij de onvolledigheid, mede
der executanten, verklaarde. Tenge
volge van de griep waren er zelfs
zoovelen afwezig, dat één nummer
van het programma geheel moest
worden geschrapt en een ander aan
zienlijk moest worden bekort. Trots
dit alles verkeert „Pro Patria" in
een tydperk van ongekendep bloei;
het ledental i® grooter dan ooit te
voren, en dit is, naar de heer De
Vries zeide, vooral te danken aan
den arbeid van den yverigen directeur,
maar ook, en niet het minst, aan
de dames-afdeeling. Deze ging in
Oudkarspel met den eersten prys
voor knodszwaaien strijken, en spr.
feliciteert de dames en den directeur
nogmaals met dit succes. Ook de
heeren-afdeeling heeft zich geweerd
zy behaalde bf een eersten bf een
tweeden pry's waar zy" uitkwam.
Spr. wees er verder op, dat het zoo
wenschelyk was, dat meer aan
gymnastiek gedaan werd, en wekte
vooral de dames-afdeeling op tot
meerder bloei.
Na deze openingsrede werd een
aanvang gemaakt met de afwerking
van het programma. Om beurten
kwamen de verschillende klassen
met haar prestaties uit, die luide
werden toegejuicht. Het programma
werd met een voordracht afgewisseld
en met een bal besloten.
Men deelt ons mede dat op 21
November een gecombineerde zang
uitvoering zal plaats hebben, te geven
door de Chr. Zangver. „Zingt den
Heere" en het Luthersch Gemengd
Koor.
Uitgevoerd zal worden: „HetLied
van de Klok" van Hombergmej.
Anni® Hoogenbosch, sopraan en da
heeren Bouchier, tenor, C. Abbenes,
bariton en J. A. v. d. Vliet, piano,
benevens een strijkkwartet hebben
hun medewerking reeds toegezegd.
Nadere byzonderheden worden
spoedig bekend gemaakt.
„Faust" In Oaalao.
Donderdagavond geeft het Opera
Solisten-Ensemble een opvoering van
de Opera Faust in Casino. Dit ge
zelschap dat voor den Helder niet
onbekend is en reeds verschillende
mooie opera-avonden hier gaf o. a.
reeds 3 opvoeringen van „Faust"
bestaat zoo men weet uit zeer goede
krachten. We noemen slechts de
prachtige bas-bariton zanger Gerard
Leenders, van de vroegere Ned. Opera,
de bariton Oostra, de eerste tenor
Mastenbroek van de Vlaamsche Opera
en mej. Ditmar de jeudige dram.
sopraan, allen artisten die zeer zeker
op operagebied wat goeds presteeren-.
De attractie van deze voorstelling
is zeker wel dat als gast optreedt
de bekende opera-zangeres van naam
mevr. Engelen Sewing. De over-
groote belangstelling die het solisten
ensemble overal ondervindt by de
opvoering'van de Opera met mede
werkingvan mevr. Engelen-Sewing,
heeft haar doen besluiten nogmaals
een opvoering hier te geven van deze
nog altyd gewilde opera. Een bewys
ook dat dit ensemble zeer mooi werk
levert is wel dat het nu reeds voor
de 10e maal hier optreedt.
Uit hat Politia-Rapport.
Zaterdag bracht het lichtschip
„Doggersbank v Noord" alhier een
19-jarigen jongen aan, die zich te
Rotterdam op de Noorsche reliefboot
„Gögsjö" verscholen had, op zee
ontdekt werd en aan bovengenoemd
lichtschip van boord werd gezet.
De knaap is hier aan de politie
overgegeven en als minderjarige
door hare zorgen naar zyne woon
plaats, Gouda, getransporteerd.
Uit de Infanterie-kazerne yan het
fort Erfprins is het ryksrywiel no.
95 ontvreemd en uit een houten
barak van het Marine-Hospitaal na
verbreking van een glasruit 21 wollen
dekens.
Tegen den te Julianadorp wonenden
vleeschhouwer G., is proces verbaal
opgemaakt, omdat hy een zak, In
houdende een hectoliter gerst, by een
winkelier in de Keizerstraat afleverde.
De gerst werd in beslag genomen.
BlNNfNLAND.
Da malkrantsoenaarlng.
Naar aanleiding van de nu inge
voerde melkrantsoeneering schryft
de „Alkmaarsche Ct."
Het Rykskantoor voor melk en
vetten, dat nu plotseling weer met
de melkrantsoeneering komt, maar
dezen zomer geen maatregelen nam
om den clandestienen vetkcop van
boter en kaas tegen te gaan en
juist door het gebrek aan vetten
(boter) moet nu de melk ontroomd
worden -- heeft feitelijk blijk gege
ven de leiding niet te kunnen voeren.
Menschen die op de hoogte waren
en belangeloos wilden medewerken,
werden genegeerd en dit terwyl het
nog mogelyk was, dat zelfs fabrie
ken honderden K.G. boter aan de
boterinzameling onttrokken.
Ons is een geval bekend van een
fabriek uit de Heerhugowaard, die
voor eenige weken terug 's nachts
nog voor Amsterdam een auto laadde
met honderden K.G. boter. Ook is
dit geval aan het Rykskantoor be
kend en hoewel die fabriek zich aan
meer schandeiyke praktijken schuldig
maakte, is deze fabriek nog niet
gesloten.
Voor een week of 4 terug kwam
een boer die 26 koeien melkt, voor
het eerst weer eens met kaas op
de markt. Den geheelen zomer had
deze boer zijn kaas clandestien ver
kocht. Deze boer is nog in het bezit
van zijn vee.
Wy zyn overtuigd, dat er nog
heel wat melk gevonden zal worden,
wanneer de regeering maar de
maatregelen neemt die noodzakeiyk
zijn. Daardoor worden bovendien de
eeriyke zuivelproducten beschermd
tegen de knoeiers en zal het publiek
een noodzakelyke rantsoeneering ver
standelijk aanvaarden.
Subilmaat-inJ«6tlea bij
Spaantch® griap.
Dr. de Smitt, te Amsterdam, heeft
een patiönte, lijdende aan de Spaan
sche griep, op het moment, toen de
zieke er reeds hopeloos aan toe was,
een paar injecties met een sublimaat
oplossing gegeven. Hij deed dat in
verband met het bericht uit Weenen,
dat een professor aldaar zeer goede
resultaten daarvan had ondervonden.
Dr. de Smitt verklaarde, dat zij'n
patiënte na de eerste injectie dadelijk
zonder koorts geraakte, en dat zij
geheel herstelde.
Naar aanleiding van dit geval
ontving het „Handelsblad" een
schry ven van de geneesheeren uit het
Wilhelminagasthuis aldaar, waarin zij
o. a. zeggen
„In het Wilhelminagasthuis zijn in
de laatste weken een groot aantal
ïyders aan Spaansche griep en long
ontsteking behandeld en wordt
nauwkeurig nagegaan of er bepaalde
geneesmiddelen zyn by deze behan
deling, die de voorkeur verdienen
boven de andere.
„Ook het Bublimaat werd gebruikt
en wel bij 18 patiönten. Geen der
behandelende geneesheeren kreeg den
indruk, dat er reden bestaat dit
geneesmiddel speciaal aan te bevelen
eene plotselinge genezing door de
sublimaat werd niet waargenomen;
by enkele patiënten werd de tempe
ratuur hooger na de injectie, som
mige patiënten bleven in denzelfden
toestand, anderen stierven; dus in
het algemeen waren de resultaten
precies dezelfden als die welke men
zag by zieken, die met andere ge
neesmiddelen werden behandeld, ter
wyl twee patiënten, die geregeld met
sublimaat behandeld werden (wegens
eene andere ziekte), niettegenstaande
deze behandeling toch Spaansche
griep kregen".
En verder:
„En geen verstandig mensch zal
zijne meening vormen, naar wat hy
waarneemt by een enkel ziektegeval,
zooals Dr. de Smitt heeft gedaan.
„Of de verbetering, die hy waarnam
by zyne patiënte na sublimaatinjectie,
te danken is aan deze behandeling,
is zeer twyfelachtig".
Te Amsterdam zyn gisteren over
leden 227 personen. In normale
tyden bedraagt dit cyfer 50.
Spoo'brug aangsmtn.
Zaterdagavond te kwart over vyf,
toen de spoorbrug over de Konings
haven en de Koninginnebrug te
Rotterdam openstonden om het van
boven stroomopwaarts komende
geïnterneerde Duitsche stoomschip
„Kandelfels" door te laten, is dit
schip, terwyl het door de noordelijke
opening voer, in aanraking gekomen
met de noordelijke gording. Het sloeg
toen over naar de geopende brug,
kwam met campagnedek onder de
brug en lichtte deze uit haar potten.
Het zeker 100 M. lange yzeren gevaarte
wipte, sloeg over en kwam met het
eene uiteinde in het zuideiyke vaar
water terecht. Het andere uiteinde
steekt hoog uit boven denoordeiyke
doorvaartgeul.
Aan de brug is belangryke schade
toegebracht, terwyl ook van het
achterdek van de „Kandelfels" railing
en want werden afgeslagen.
Persoonlyke ongelukken kwamen
niet voor. De brugwachters en de
bemanning van de „Kandelfels"
kwamen er goed af.
Het heele scheepvaartverkeer in de
Koningshaven is door deontwrichting
van de brug gestremd en ook het
spoorwegverkeer met het Zuiden des
lands is er door verbroken.
De materieele schade is zeer aan
zienlijk het zal zeker dagen duren
eer het verkeer over en door de brug
weer zyn gewonen loop kan hervatten.
0® vlucht» Hagaa naar Frankrijkterug
Havas meldt d.d. gisteren uit Parys
De Nederlandsche regeering heeft
vier schepen van de Batavierlyn ter
beschikking van de Fransche marine
gesteld, ten einde de vluchtelingen
uit Noord-Frankryk, die in Nederland
een onderkomen vonden, naar hun
land terug te brengen.
De dienst die dadelijk georganiseerd
wordt, zal het mogelyk maken
dagelijks 1500 personen over te
brengen. De bedoeling is de schepen
zoolang te laten varen tot alle
vluchtelingen in Frankrijk terugzijn.
Va» da Z««uwtoh-Viaamtcha graat.
- Een bizondere correspondent van
de „N. Rott. Ct." meldde gisteren
uit Sas van Gent
De dag van heden is aanvankelijk
vrij rustig voorbijgegaan. Het Duitsche
afvoergeschut achter het kanaal be
stookte de verkennende vliegers aan
houdend met granaatkartetsen, die
dan hoog in de lucht om de vlinder
kleine vliegtoestellen telkens weer
een menigte van die kleine wolkjes
vormen. Zoo zagen wij er op één
geallieerden vlieger zeker wel een
tachtig gericht, maar de munitie der
Duitschers schijnt slecht. Zy zelf
vertellen dat er nog maar één van
de drie granaten ontploffen. Inmiddels
hebben deze verkenners waargenomen
dat er hier achter het kanaal met
zijn versterkte stellingen nog maar
twee Duitsche regimenten liggen,
samen dus een drieduizend man. Zij
hebben er enkele batterijen in stelling
maar vanmorgen nog waren eenige
manschappen zeer genoeglijk in de
vaart aan 't yisschen. Een Duitsche
kabelballon hing er boven den toren.
Aan den anderen kant zyn slechts
weinig Duitsche patrouilles overge
bleven. De Belgische lanciers en
wielryders zijn teruggetrokken en
door infanterie vervangen. In het
kreupelhout gaan zij schuil op slechts
een paar honderd meters van elkander,
ook hebben er zich ingegraven. Nu
en dan wisselen zij een schot of
ratelt mitrailleurvuur. Inmiddels rukt
ten zuiden Eeclo de linkerflank van
het Belgische leger op naar het
kanaal. Hun geschut is gericht op
de streek zuidelijk van Selzaete,
maar in Selzaete zelf hebben de
Duitschers vanmiddag eerst alle
huizen aan den oostkant ontruimd
en toen weer van de verschillend#
hooge gebouwen de daken opgeblazen,
om het zicht vry te maken voor hun
artillerie. Zy waarschuwden de
achtergebleven bewoners, dat het
gevaarlijk zou worden, en zij hebben
goed gezien. De sjofelste kwamen
nu, ontdaan door 't helsche rumoer,
weer met hun armeiyke bullen over
de grens en dat wordt hier een
kwestie van theorie en praktyk. De
regeering heeft aanvankelyk laat
gegeven geen vluchtelingen meer toe
te laten, maar sedert Zaterdag hebben
zy op tal van plaatsen den draad
doorgeknipt en wie kon hen daar
tegenhouden? Totdat het van
middag eenvoudig een overweging
van menschelykheid werd ende
poorten natuurlijk open gingen.
Want Selzaete werd als een vagevuur.
De Duitschers lieten grondmynen
springen en door de vlammen en de
rookkolommen joegen de rampzaligen
voort, terwijl nu telkens granaten van
de Belgen in hun huizen binnensloegen.
Wit verbysterd, 't angstzweet op hun
gezichten, kwamen vrouwen met kin
deren, kwamen wankelende zieken
door den schemer aangejaagd, als uit
een laaiende brand en de slag van
ieder volgende explosie sidderde door
hen na. Er werd geroepen om doktoren,
om ambulancesoldaten.Er zijn dooden,
een jongetje wien een granaatscherf
een stuk vleesch had uitgeslagen,
werd overgedragen. Inmiddels had de
militaire commandant nu onherroepe
lijk voor elkeen, hoezeer toegerust
met passen enz. de strook langs d®
grens laten ontruimen om het levens
gevaar, al eerbiedigen beide partijen
tot nu toe ook verwonderlijk de hier
toch zoo moelykcn grenslyn langs
onze neutraliteit.
Inmiddels ontwikkelt zich de stryd
in Zuidelijken richting blykbaar.
Aa»b®st«d ng.
Door de Genie alhier is aanbesteed
Het doen van voorzieningen aan
Militaire Gebouwen en Werken te
Den Helder en op Texel.
Raming f 6810.-.
Ingeschreven werd door:
A. v. Wouw, den Helder f 7150
W. J. Braggaar, 7249
G. Lastdrager, 7687
I. L. van Os, 7830
P. Tuin, 't Zand 7900
Londen, 4 November. (Officieel.)
Onze troepen vielen tusschen het
Sambre- en Oise-kanaal en de Scheld®
aan ten Noorden van Yalenciennes.
Aan het geheele front drongen de
Engelschen diep in de vyandefljk®
stellingen door.
De kanaallinie werd gezuiverd, de
opmarsch werd voorgezet, waarby d®
vijand uit de dorpen Mexieres, La
Folie en Sambreton werd verdreven.
Het centrum deed een aanval op het
Mormalbosch, na een harden stryd
met infanterie en tanks werd de
vyand uit zyne stellingen in het W.
deel van het bosch verdreven.
De stad Catillin werd veroverd, d®
overgang over het kanaal werd
tegenover deze stad geforceerd. By
de opmarsch werden de dorpen
Fresmy, Bautreve en Lagrois ge
nomen en J 500 gevangenen gemaakt.
Het Oise-kanaal werd eveneens over
schreden en de dorpen Rue en Haut
genomen.
Meer dan 10000 gevangenen en
200 veroverde kanonnen zyn geteld.
Op de rechteroever rukten de Engel
schen in samenwerking met de
Franschen, die zuidwaarts opereer
den, op. Ondanks de krachtige tegen
stand drongen onze troepen door tot
4% K.M. ten O. van het Sambre
kanaal.
Londen, 5 Nov.
De Belgen bereikten de Zuid- en
Noordrand van Gent. De linie loopt
